Biuletyn Instrumentów Bazowych BIB 6/09, piątek, 13 lutego 09 Opracowanie zawiera analizę instrumentów bazowych dla kontraktów terminowych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Z zestawienia została wykluczona spółka PEKAO SA. Zamieszczonych w Biuletynie spółki, a takŝe indeksy giełdowe, zostały uszeregowane alfabetycznie, a następnie przeanalizowane z punktu widzenia analizy technicznej. Przytaczane komentarze są wyrazami subiektywnych poglądów ich autorów i nie powinny być traktowane jako sygnały transakcyjne określające moment otwierania bądź zamykania pozycji. Wybrane instrumenty bazowe w krótkim okresie charakteryzują się duŝą zmiennością, co skutkuje wzrostem ryzyka w przypadku inwestowania krótkoterminowego. Dodatkowo, naleŝy mieć na uwadze, iŝ rynek terminowy cechuje się znacznie większą zmiennością aniŝeli rynek kasowy, co dodatkowo potęguje ryzyko inwestycyjne ponoszone przez inwestorów. Definicje i metodologia W przypadku odcięcia praw poboru, przeprowadzenia splitu, wypłaty dywidendy bądź zawieszenia notowań na minimum 1 pełny dzień sesyjny spółki nie będą analizowane Free float wskaźnik, który określa procent akcji znajdujących się w wolnym obrocie. Jest to stosunek liczby akcji posiadanych przez akcjonariuszy posiadających mniej niŝ 5% ogólnej liczby akcji do ogólnej liczby akcji znajdujących się w obrocie. Indeks bazowy Indeks branŝowy Kurs LOP LOP śr. LOP max LOP min LOP Ostatnia wycena fundamentalna P/E wyraŝony w punktach miernik stanu portfela spółek konstruowanego na podstawie ich wielkości wyraŝony w punktach miernik stanu danej branŝy konstruowany na podstawie rynkowych wycen walorów, wchodzących w jej skład cena zamknięcia z ostatniej sesji liczba otwartych pozycji kontraktu futures o najbliŝszym terminie wygaśnięcia, którego instrumentem bazowym jest dana spółka lub indeks średnia 5-cio sesyjna liczba otwartych pozycji maksymalna 5-cio sesyjna wielkość LOPu minimalna 5-cio sesyjna wielkość LOPu 5-cio sesyjna zmiana liczby otwartych pozycji wyraŝona procentowo wartość ostatniej wyceny w horyzoncie ostatnich sześciu miesięcy iloraz ostatniej ceny rozumianej jako kurs zamknięcia akcji i zysku netto spółki przypadającego na jedną akcję P/BV Średni obrót 5-cio sesyjny Współczynnik zmienności Trend Trend średnioterminowy Trend długoterminowy iloraz ostatniej ceny rozumianej jako kurs zamknięcia akcji i wartości księgowej przypadającej na jedną akcję średnia arytmetyczna wartościowego wolumenu obrotu liczonego na podstawie cen zamknięcia z pięciu sesji iloraz 5-cio sesyjnego odchylenia standardowego spółki i 5-cio sesyjnej średniej arytmetycznej cen akcji do 1 miesiąca do 3 miesięcy do 12 miesięcy 1
AGORA Indeks bazowy Kurs WIG 13.84 PLN Indeks branŝowy Zmienność WIG-Media Średni pięciosesyjny obrót 1 271 855 PLN 3.04% Free float 46% 9,4 0,63 73-5.19% 74 77 72 13. 15. 18.83 średnioterminowy długoterminowy średnioterminowy długoterminowy MACD (-0.6752) -0.5-1.5-2.0 Relative Strength Index (44.7710) AGORA (13.90, 13.90, 13.4700, 13.80-0.0100) 32 31 29 28 27 26 SK-15 SK- SK-100 24 23 22 21 19 18 17 16 15 14 13 12 11 Volume (76,465) 00 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 09 12 19 26 2 9 1 Początek bieŝącego tygodnia przyniósł znaczącą zmianę w m obrazie technicznym wykresu kursu akcji. Przełamana została bowiem miesięczna linia trendu spadkowego, która wyznaczała dynamikę zniŝki kursu akcji po wybiciu w dół z listopadowo-styczniowej stabilizacji notowań. Poprawę nastrojów sygnalizują równieŝ wskaźniki techniczne: przełamanie linii spadkowej potwierdzone zostało sygnałem kupna na RSI i MACD. Wykres kursu akcji przełamał jednocześnie od dołu średnią SK-15 (obecnie 13. PLN), która obecnie stanowi najbliŝszy poziom wsparcia dla trzydniowej stabilizacji notowań, przebiegającej pod oporem z końca stycznia na poziomie 14. PLN. Wzrost powyŝej 14. PLN będzie sygnałem testu silnej bariery podaŝowej w przedziale 14.90-15. PLN, której siłą dodatkowo wzmacnia średnia SK- (15. PLN), wyznaczająca od roku z dobrym przybliŝeniem lokalne szczyty w trwającej fali spadkowej. Sforsowanie tego oporu będzie zapowiedzią poprawy notowań w dłuŝszym horyzoncie czasowym. Jednocześnie spadek poniŝej SK-15 będzie sygnałem rozpoczęcia ruchu powrotnego w kierunku przebitej linii spadkowej, przebiegającej obecnie na poziomie 12. PLN. Wsparcia: 12. PLN; 11.71-11.92 PLN Opory: 14. PLN; 14.90-15. PLN 2 2
KGHM Indeks bazowy WIG Indeks branŝowy - Średni pięciosesyjny obrót 54 106 311 PLN Kurs 32. PLN Zmienność 5.01% Free float 58% 1,9 0,64 521 10.62% 477 521 4 32.56 31.54 38.34 wzrostowy średnioterminowy długoterminowy średnioterminowy długoterminowy wzrostowy 70 KGHM Polska Miedz (34.1000, 34.1100, 32.00, 32.00-1.6000) 70 65 65 60 60 55 55 000 000 000 000 000 000 16 23 22 29 6 October 13 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 09 12 19 26 2 9 Luka bessy z 10 października została zamknięta co otwiera drogę na wyŝsze poziomy. Jednak zanim kupujący zdecydują się na kontynuację średnioterminowego trendu wzrostowego zapewne dojdzie do testu wsparcia w okolicach.00 PLN. Utworzona formacja harami wyraźnie sugeruje krótkoterminowe zatrzymanie, tym bardziej, Ŝe uzyskała potwierdzenie w postaci gwałtownego cofnięcia na kolejnych sesjach. Obecnie dogodnym poziomem do obrony i zajmowania spekulacyjnych pozycji moŝe być dopiero linia trendu wzrostowego zlokalizowana na poziomie 29.00 PLN. Wcześniejszej kontry popytu moŝna spodziewać na średniej -cio sesyjnej przy 31.54 PLN Wsparcia: 32. PLN; 31.70 PLN;.10 PLN; 29.10 PLN; 27.80 PLN Opory: 34.10 PLN;. PLN; 36.12 PLN /tc/ 3 3
PKN ORLEN Indeks bazowy WIG Indeks branŝowy WIG-Paliwa Średni pięciosesyjny obrót 32 127 032 PLN Kurs 21.93 PLN Zmienność 1.71% Free float 72% 3 0,44 601 8.29% 583 624 555 22.56 24.22 26.79 średnioterminowy długoterminowy średnioterminowy długoterminowy 38 37 36 34 33 32 31 29 28 27 26 PKN Orlen Polski Koncern Naftowy (22.00, 22.00, 21.3600, 21.90-0.5700) 38 37 36 34 33 32 31 29 28 27 26 24 24 23 23 22 22 21 21 19 19 000 000 000 000 t 11 18 1 8 September 15 22 29 6 October 13 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 09 12 19 26 2 9 16 23 Odbicie z ubiegłego tygodnia oddaliło wizję silniejszej przeceny i trwałego zejścia poniŝej.00 PLN. Nie moŝna jednak wykluczyć kolejnych zejść do powyŝszego poziomu. Nie widać aktywnego popytu na wyŝszych poziomach cenowych a wyrysowana formacja, której zasadniczym elementem wsparcia jest luka hossy moŝe słuŝyć jedynie do chwilowego zatrzymania trendu spadkowego. Zamknięcie tej luki będzie sygnałem narastającej presji podaŝy i powrotem do zasadniczego trendu. Z drugiej strony sygnałem do poprawy będzie pokonanie ostatnio wyznaczonych szczytów przy 23. PLN, co otwierałoby drogę do ataku na linię trendu spadkowego. Wsparcia: 21. PLN; 21.00 PLN; 19. PLN Opory: 22. PLN; 23. PLN;.00 PLN 4 4
PKO BP Indeks bazowy WIG Indeks branŝowy WIG-Banki Średni pięciosesyjny obrót 96 385 518 PLN Kurs 24.95 PLN Zmienność 2.93% Free float 48% 6,9 1,84 1637 3.41% 1537 1637 19 26.87 31.61 32.92 średnioterminowy długoterminowy średnioterminowy długoterminowy Relative Strength Index (37.5799) PKO Powszechna Kasa Oszczednosci Bank Polski (26.1900, 26.00, 24.60, 24.90, -1.16000) 60 55 39 38 37 36 34 33 32 31 29 28 27 26 24 23 22 21 000 18 1 8 September 15 22 29 6 October 13 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 09 12 19 26 2 9 16 23 Ostatni tydzień przyniósł uspokojenie na rynku akcji PKO PB, skutkujące pozostawaniem kursu w obrębie strefy wyznaczonej przez kumulacje projekcji oraz zniesień fal (najdłuŝszych fal obowiązującego trendu spadkowego) wykreślonych przy wykorzystaniu współczynników Fibonacciego. Istotnym oporem w aktualnej sytuacji technicznej jest strefa. 24.78 PLN. której przełamanie z duŝym prawdopodobieństwem skutkować będzie sprowadzeniem kursu do poziomu minimów panującej bessy (22.75 PLN). W przedziale tym uplasowana jest równieŝ luka hossy z 28 października 08 r., wzmacniającym tym samym jego znaczenie. Biorąc pod uwagę harmoniczność rynku akcji PKO BP, wspomnianą strefę naleŝy traktować jako istotną barierę mogącą zatrzymać dalsze spadki. Z kolei negatywny test tego poziomu oznacza w perspektywie konieczność rozwaŝania bardziej pesymistycznego scenariusza przebiegu notowań, z testem poziomu przyspieszonej linii poprowadzonej po lokalnych dołkach, włącznie. Średnie ruchome przebiegają w sposób charakterystyczny dla trendu spadkowego. Wsparcia:. 24.78 PLN; 22.75 PLN; 21.53 PLN Opory: 26.94 PLN; 27.38 PLN; 33.75 PLN 5 5
TPSA Indeks bazowy WIG Indeks branŝowy WIG-Telekomunikacja Średni pięciosesyjny obrót 76 219 376 PLN Kurs 18.99 PLN Zmienność 0.94% Free float 37% 9,9 1,48 780-14.75% 826 915 778 19.61 19.72.19 boczny średnioterminowy długoterminowy średnioterminowy długoterminowy boczny boczny MACD (-0.31) 0.0-0.5 Relative Strength Index (.4276) 60 TP Telekomunikacja Polska (19.00, 19.00, 18.7600, 18.9900-0.1100) 24.0 23.5 23.0 22.5 SK-15 SK- SK-100 22.0 21.5 21.0.5.0 19.5 19.0 18.5 18.0 17.5 Volume (2,802,146) 00 22 29 6 October 13 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 09 0 12 19 26 2 9 1 Próba wybicia w górę z trzymiesięcznej stabilizacji notowań w przedziale 28.33-21.00 PLN, jaka miała miejsce w drugiej połowie stycznia, zakończyła się niepowodzeniem strony popytowej. W rezultacie wykres kursu akcji powrócił do dolnego ograniczenia stabilizacji, przecinając jednocześnie średnie SK-100, SK-15 i SK-. Warto przy tym zauwaŝyć, Ŝe średnia SK-15 przecięła w dół SK-, co stanowi potwierdzenie sygnału sprzedaŝy na MACD z początku lutego. Jednocześnie wszystkie te średnie przebiegają w dość wąskim przedziale 19.61-.19 PLN, wzmacniając opór w górnej połowie stabilizacji notowań. Na razie wsparcie w okolicach 18. PLN powstrzymało falę wyprzedaŝy, czego potwierdzeniem jest przełamanie na początku tygodnia ośmiodniowej linii spadkowej. Znaczący wzrost obrotów przy dolnym ograniczeniu konsolidacji zwiększa szansę utrzymanie tego przedziału notowań. Spadek w cenach zamknięcia poniŝej 18.33-18. PLN będzie zapowiedzią testu głównego wsparcia czteroletniego ruchu bocznego. Wsparcia: 18. PLN; 18.00 PLN; 17.60 PLN Opory: 19.61-.19 PLN;.60-21.10 PLN 6 6
MWIG Poziom Średni pięciosesyjny obrót 1 362 pkt. Zmienność 0.71% 109 018 523 PLN Tygodniowa stopa zwrotu 0.44% P/E indeksu P/BV indeksu Trend indeksu średnioterminowy długoterminowy SK-15 Średnie ruchome SK- 6,41 0,99 1377 16 1694 SK-100 LOP 746 LOP LOP śr. LOP max. LOP min. -1.19% 749 755 746 00 19 1900 18 1800 17 1700 16 1600 15 10 14 10 13 10 mwig (d. MIDWIG) (1,379.67, 1,384.19, 1,6.92, 1,361.57-12.8700) Relative Strength Index (37.7346) MACD (-.4656) 00 19 1900 18 1800 17 1700 16 1600 15 10 14 10 13 10 - -100 O - -100-1 -1 000 000 000 000 x10 x10 9 16 23 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 09 12 19 26 2 Naruszenie wsparcia przy 13 pkt. nie wywołało zwiększonej podaŝy co naleŝy odebrać pozytywnie. Jednak obecnie obserwowane odbicie od minimów moŝna potraktować jako chwilowe zatrzymanie trendu spadkowego. Dopiero wyjście powyŝej oporu na poziomie 1526 pkt. mogłoby sugerować zmianę obowiązującej tendencji. Układ średnich kroczących nadal potwierdza trend, chociaŝ wskaźniki podąŝające za trendem generują sygnały kupna. PowyŜsza sytuacja jest charakterystyczna dla krótkoterminowej tendencji bocznej. Wsparcia: 15 pkt; 13 pkt Opory: 1377 pkt; 16 pkt; 1465 pkt; 1526 pkt 7 7
WIG Poziom Średni pięciosesyjny obrót 1 494 pkt. Zmienność 2.12% 1 361 599 382 PLN Tygodniowa stopa zwrotu -2.44% Trend indeksu Średnie ruchome P/E indeksu P/BV indeksu średnioterminowy długoterminowy SK-15 SK- SK-100 7,10 1,31 1561 1704 1827 LOP 93210 LOP LOP śr. LOP max. LOP min. 10.89% 87843 93210 856 CCI-Standard (-75.3385) Stochastic Oscillator (60.9715) 0 100 0-100 -0 SK- SK-15 SK-100 MACD (-54.62) WIG (1,5.53, 1,5.53, 1,475.02, 1,494.41-49.1699) 0 - -100-1 26 2600 24 23 22 20 21 2100 00 19 1900 18 1800 17 1700 16 1600 15 10 14 10 Volume (751,731) 100 13 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 09 12 19 26 2 00 9 1 Po przełamaniu na początku tygodnia miesięcznej linii spadkowej wzrost WIG wyhamował na średniej SK-15 (obecnie 1561 pkt), rozpoczynając korektę ostatniej zwyŝki. Głównym wsparciem dla indeksu pozostaje wzrostowa luka z 6 lutego w przedziale 1487-1518 pkt i dopóki wykres indeksu nie spadnie poniŝej tej strefy obrony, to obecną zniŝkę moŝna wciąŝ traktować jako ruch powrotny w kierunku przebitego oporu. Czwartkowy test tego kluczowego wsparcia nie wypadł zbyt dobrze co prawda w cenach zamknięcia strefa ta wciąŝ się broni, ale tylko dzięki ostatniemu wysokiemu zamknięciu notowań. Sygnałem zapowiadającym poprawę notowań w ubiegłym tygodniu był znaczący wzrost obrotów po ustanowieniu nowego minimum. Obecnie wykres indeksu spada przy znacznie ograniczonej aktywności popytu. Jeśli ta bierność utrzyma się na najbliŝszych sesjach, to naleŝy oczekiwać pogłębienia dołków z początku lutego. W tym kontekście ostatnia zwyŝka indeksu byłaby jedynie ruchem powrotnym po wybiciu w dół z czteromiesięcznej konsolidacji notowań. Ostanie spadki doprowadziły do pogorszenia sytuacji na wielu wskaźnikach technicznych: wykres indeksu odbił się od średniej SK-15, CCI-Standard powrócił poniŝej linii równowagi, a oscylator stochastyczny opuścił strefę wykupienia dając sygnał sprzedaŝy. Jedynie MACD utrzymuje jeszcze wstępny sygnał kupna przebywając wciąŝ powyŝej linii sygnalnej. Opory: 15 pkt; 1581-1608 pkt; 1660-1678 pkt; 1724 pkt; 1769 pkt Wsparcia: 1487-1518 pkt; 14-19 pkt /tc/ 8 8
Marek Dymkowski analityk, makler papierów wartościowych marek.dymkowski@cdmpekao.com.pl Tomasz Czarnecki analityk, makler papierów wartościowych tomasz.czarnecki@cdmpekao.com.pl Dom Maklerski Pekao ul. Wołoska 18, 02-675, Warszawa tel.: (022) 821 88 18, 856 17 81, 821 87 70 faks: (022) 821 87 71 CDM Pekao SA ul. Wołoska 18, 02-675, Warszawa tel.: (022) 821 87 05 (022) 821 87 71 faks: (022) 856 17 55 Michał Helman analityk, makler papierów wartościowych michal.helman@pekao.com.pl Piotr Kaźmierkiewicz analityk kazmierkiewicz_piotr@cdmpekao.com.pl Bartosz Kulesza analityk, makler papierów wartościowych bartosz.kulesza@cdmpekao.com.pl Stefan Knopik kierownik, doradca inwestycyjny stefan.knopik@pekao.com.pl Roland Paszkiewicz dyrektor, makler papierów wartościowych roland.paszkiewicz@cdmpekao.com.pl Radosław Sowiński, CFA - analityk radoslaw.sowinski@pekao.com.pl Dom Maklerski Pekao jest wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo jednostką Banku Pekao S.A. Organem sprawującym nadzór nad działalnością Domu Maklerskiego Pekao jest Komisja Nadzoru Finansowego. CDM Pekao SA jest podmiotem zaleŝnym Banku Pekao S.A będącego właścicielem 100% akcji CDM Pekao S.A Organem sprawującym nadzór nad działalnością Domu Maklerskiego Pekao jest Komisja Nadzoru Finansowego. Informacje zawarte w niniejszym raporcie nie stanowią rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z 19 października 05 roku w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców. Dom Maklerski Pekao i (lub) CDM Pekao SA nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszego raportu ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych. Niniejszy raport wyraŝa wiedzę oraz poglądy autorów według stanu na dzień sporządzenia. Opracowanie zostało sporządzone z rzetelnością i starannością przy zachowaniu zasad metodologicznej poprawności, na podstawie ogólnodostępnych informacji, uznanych przez Dom Maklerski Pekao i (lub) CDM Pekao SA za wiarygodne. Dom Maklerski Pekao ani (lub) CDM Pekao SA nie gwarantuje jednak ich kompletności i dokładności. Niniejsze opracowanie stanowi projekcję zachowania instrumentów finansowych w okresie obowiązywania raportu. Raport nie stanowi jakiejkolwiek gwarancji, Ŝe dana strategia, czy projekcja cenowa jest właściwa dla konkretnego inwestora. Korzystając z opracowania nie naleŝy rezygnować z przeprowadzenia niezaleŝnej oceny i uwzględnienia innych niŝ przedstawione czynników ryzyka. UWAGA Inwestycja w kontrakty terminowe wiąŝe się z koniecznością wniesienia depozytów zabezpieczających stanowiących jedynie ułamkową część wielkości całego zobowiązania wynikającego ze standardu tego typu instrumentu finansowego (tzw. dźwignia finansowa). Powoduje to zwielokrotnienie ryzyka inwestycyjnego w przypadku gwałtownych i znaczących zmian kursu instrumentu pochodnego. NaleŜy zwrócić uwagę na fakt, Ŝe rynek terminowy charakteryzuje się w horyzoncie m większą zmiennością niŝ rynek kasowy, co dodatkowo zwiększa ryzyko inwestycyjne. W związku z powyŝszym inwestycja w instrumenty pochodne takie jak kontrakty terminowe na indeks WIG wiąŝe się z moŝliwością utraty nie tylko wszystkich środków zaangaŝowanych w transakcję (utrata 100% kapitału), ale teŝ z ewentualnym powstaniem dodatkowych zobowiązań i kosztów, co w sumie moŝe wiązać się ze stratą przekraczającą wartość zainwestowanych środków w transakcję na rynku terminowym. Negatywny efekt zmian kursów kontraktów terminowych na indeks WIG, moŝe spowodować straty przekraczające wartość zainwestowanych środków juŝ w trakcie jednej sesji giełdowej. 9 9