Kujawsko-Pomorski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko pomorskim Jęczmień ozimy 2017 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE KUJAWSKO-POMORSKA IZBA ROLNICZA STACJA DOŚWIADCZALNA OCENY ODMIAN W CHRZĄSTOWIE Chrząstowo, styczeń 2018
Przewodniczący Kujawsko-Pomorskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego prof. dr hab. Franciszek Rudnicki Dyrektor SDOO w Chrząstowie mgr inż. Beata Kaliska Stacja Koordynująca PDO w woj. kujawsko-pomorskim Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Chrząstowie 89-100 Nakło n. Notecią tel/fax 52 385-23-45; tel. 52 385-32-28; 52 385-20-52 e-mail : sdoo.chrzastowo@coboru.pl www.chrzastowo.coboru.pl Opracowała: dr inż. Małgorzata Woropaj-Janczak Redakcja merytoryczna: mgr inż. Beata Kaliska Wydawca: SDOO w Chrząstowie Publikacja chroniona prawem wydawcy; każda reprodukcja całości lub jej części wymaga zgody wydawcy 1
Jęczmień ozimy Uwagi ogólne W roku 2017 w województwie kujawsko-pomorskim przeprowadzono 3 doświadczenia z jęczmieniem ozimym zlokalizowane w SDOO Chrząstowo, ZDOO Głębokie i Farol Falęcin. W Krajowym rejestrze w 2017 roku znajdowało się 31 odmian jęczmienia ozimego, w doświadczeniach badano 12 odmian wielorzędowych, pastewnych. Doświadczenia prowadzono na dwóch poziomach agrotechniki i wykonano je prawidłowo. Wyniki doświadczeń W roku 2017 średni plon jęczmienia ozimego na przeciętnym poziomie agrotechniki wyniósł 96.0 dt/ha i był najwyższy w przedstawianym trzyleciu. Efektywność wysokiego poziomu agrotechniki wyniosła 11.5%. W opracowaniu zamieszczono wyniki plonowania, ważniejsze wartości rolniczo-użytkowe odmian i porażenie przez choroby. Ze względu na wymarznięcie jęczmienia ozimego w 2016 roku, wyniki wielolecia obejmują rok 2014. Na przeciętnym poziomie agrotechniki w 2017 roku najwyższy plon uzyskały badane trzy lata odmiany Antonella i KWS Meridian. Najniżej plonowała badana pierwszy rok odmiana Nele. W sezonie wegetacyjnym wystąpiło niewielkie porażenie roślin przez choroby, jednak niektóre odmiany zostały w większym stopniu porażone rdzą jęczmienia: Arenia i Quadriga, mączniakiem prawdziwym: Quadriga, rynchosporiozą: Nale, plamistością siatkową: Zenek, Quadriga i Arenia, natomiast ciemnobrunatną plamiastością Zenek. 3
Rok wpisania do Krajowego rejestru Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia Tabela 1 Jęczmień ozimy. Odmiany badane. Rok zbioru 2017 Odmiana Adres hodowcy, a w przypadku odmiany zagranicznej - reprezentanta w Polsce odmiany wielorzędowe pastewne 1 Souleyka 2010 DE 2 Antonella 2011 2014 DE 3 KWS Meridian 2011 2015 DE 4 Titus 2012 2014 DE 5 SU Melania 2013 2016 DE 6 Zenek 2013 2016 FR 7 SU Elma 2014 DE 8 KWS Kosmos 2015 DE 9 Quadriga 2015 FR 10 Arenia 2016 DE 11 Kaylin 2016 DE 12 Nele 2016 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska 5 57-150 Prusy DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska 5 57-150 Prusy DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan IGP Polska sp. z o.o. sp.k. ul. Wyspiańskiego 43 60-751 Poznań 4
5 Tabela 2 Jęczmień ozimy. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2017 Miejscowość Chrząstowo Falęcin Głębokie Powiat nakielski chełmiński inowrocławski Kompleks rolniczej przydatności gleby 2 2 2 Klasa bonitacyjna gleby III a III a III a ph gleby w KCl 7.1 6.6 7.0 Przedplon rzepak ozimy rzepak ozimy pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) 16.09.2016 27.09.2016 19.09.2016 Obsada nasion 1/ (szt./m 2 ) 300 300 300 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 24.07.2017 18.07.2017 18.07.2017 Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) 88 120 98 N na poziomie a 2 (kg/ha) 128 160 138 P 2 O 5 (kg/ha) 70 60 36 K 2 O (kg/ha) 105 80 105 Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 Herbicyd (dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) Ekolist Zboża - 3 l Ekolist Zboża - 3 l Środki ochrony roślin Biathlon 4 D - 0,07 kg Mustang 306 SE - 0,6 l + Dash HC - 1 l Plonvit Zboża - 2 l Plonvit Zboża - 2 l Axial 50 EC - 0,9 l + Mustang 306 SE - 0,6 l Insektycyd (nazwa, dawka/ha) Fury 100 EW - 0,1 l Fury 100 EW - 0,1 l Fungicyd - pierwszy zabieg (nazwa, dawka/ha) tylko na poziomie a 2 Artea 330 EC - 0,4 l + Amistar 250 SC - 0,6 l Sokół 460 EC - 0,6 l Input 460 EC - 1 l Fungicyd - drugi zabieg (nazwa, dawka/ha) Prosaro 250 EC - 1 l Tilt Turbo 575 EC - 1 l Prosaro 250 EC - 1 l Regulator wzrostu (nazwa, dawka/ha) Cerone 480 SL - 1,5 l Moddus 250 EC - 0,6 l Moddus 250 EC - 0,6 l - nie stosowano 1/ - zależna od kompleksu rolniczej przydatności gleby i jednakowa dla odmian: 1,2,10-300 szt./m 2, pozostałe - 350 szt./m 2
6 Tabela 3 Jęczmień ozimy. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2017 Cecha Chrząstowo Falęcin Głębokie a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan przed zimą (skala 9 o ) 7.6 8.9 7.7 2 Stan po zimie (skala 9 o ) 7.0 8.8 7.0 3 Martwe rośliny (%) 0.0 0.0 0.0 4 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 21.05 22.05 26.05 29.05 18.05 19.05 5 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 27.06 28.06 01.07 01.07 24.06 25.06 6 Wysokość roślin (cm) 106 101 101 96 104 101 7 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 8.2 8.8 9.0 9.0 9.0 9.0 8 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 5.9 7.3 6.5 7.5 6.3 6.3 Porażenie roślin przez choroby: (skala 9 o ) 9 - mączniak prawdziwy 7.4 8.3 9.0 9.0 7.0 7.8 10 - rdza jęczmienia 7.7 9.0 9.0 9.0 6.6 8.6 11 - rynchosporioza 7.9 8.7 7.3 8.4 9.0 9.0 12 - plamistość siatkowa 6.9 7.9 5.6 7.3 9.0 9.0 13 - ciemnobrunatna plamistość 6.8 8.1 9.0 9.0 6.5 7.6 14 Masa 1000 ziaren (g) 43.9 46.4 49.3 45.0 48.7 49.1 15 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 14.5 14.7 12.7 12.7 11.4 11.6 16 Plon ziarna (dt/ha) 94.8 114.5 97.2 103.7 95.9 102.8 wyniki średnie z wszystkich badanych odmian a 1 - przeciętny poziom agrotechniki, a 2 - wysoki poziom agrotechniki skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny
7 Tabela 4 Jęczmień ozimy. Plon ziarna w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2017 Plon ziarna w miejscowościach (% wzorca) poziom a 1 poziom a 2 Odmiana Chrząstowo Falęcin Głębokie Chrząstowo Falęcin Głębokie wzorzec, dt/ha 94.8 97.2 95.9 114.5 103.7 102.8 wielorzędowe pastewne 1 Souleyka 101 102 98 101 103 105 2 Antonella 107 96 110 111 97 109 3 KWS Meridian 98 104 109 98 100 94 4 Titus 99 99 107 99 100 106 5 SU Melania 96 102 95 93 101 100 6 Zenek 102 103 99 98 87 97 7 SU Elma 107 93 96 98 95 100 8 KWS Kosmos 102 102 98 103 110 93 9 Quadriga 97 98 97 101 102 104 10 Arenia 96 97 100 99 105 93 11 Kaylin 98 105 100 94 96 101 12 Nele 95 100 90 105 103 99
8 zimotrwałość (skala 9 0 ) Tabela 5 Jęczmień ozimy. Plon ziarna (% wzorca). Lata zbioru: 2017, 2015, 2014* Plon ziarna (% wzorca) Odmiana Poziom a 1 Poziom a 2 2015-2014- 2017 2015 2014* 2017 2015 2014* 2017 2017 2015-2017 wzorzec, dt/ha 96.0 86.9 77.8 91.4 86.9 107.0 93.9 94.5 100.5 98.5 wielorzędowe pastewne 1 Souleyka 100 98 103 99 100 103 99 96 101 99 4.5 2 Antonella 105 104 104 104 104 105 105 104 105 105 5.0 3 KWS Meridian 104 101 101 102 102 97 103 105 100 101 5.0 4 Titus 102 102 97 102 101 102 102 102 102 102 5.0 2014-2017 5 SU Melania 98 106 101 102 101 98 103 101 100 101 4.5 6 Zenek 101 104 107 102 104 94 101 103 97 99 5.5 7 SU Elma 99 102 100 97 103 100 5.0 8 KWS Kosmos 101 102 5.0 9 Quadriga 98 102 5.0 10 Arenia 98 99 5.0 11 Kaylin 101 97 5.0 12 Nele 95 102 4.5 *- ze względu na wymarznięcie jęczmienia ozimego w 2016 roku, wyniki wielolecia obejmują rok 2014 wzorzec - wszystkie badane odmiany zimotrwałość: 9 - bardzo duża, 5 - średnia, 1 - bardzo mała (wg COBORU) poziom agrotechniki: a 1 - przeciętny poziom agrotechniki, a 2 - wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
9 Liczba lat badań Tabela 6 Jęczmień ozimy. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki - a 1 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2017, 2014*-2017 Odmiana Mączniak prawdziwy Rdza jęczmienia Rynchosporioza Plamistość siatkowa Ciemnobrunatna plamistość Wirus BYDV 1\ 2017 2014-2017 2017 2014-2017 2017 2014-2017 2017 2014-2017 2017 2014-2017 2015 wzorzec (skala 9 o ) 7.2 7.3 7.1 7.4 7.6 7.3 6.3 7.1 6.7 6.6 7.6 odmiany wielorzędowe pastewne 1 Souleyka 3 0.0 0.1-0.1 0.1 0.4 0.4 0.0 0.3 0.1 0.3-0.9 2 Antonella 3 0.0 0.4-0.1-0.1 0.2 0.0 0.0 0.5 0.3 0.7 0.4 3 KWS Meridian 3 0.0-0.2 0.6 0.5 0.4 0.2 0.3-0.2-0.2-0.5-0.4 4 Titus 3 0.0 0.2 0.9 0.6-0.3 0.0 0.0 0.3-0.2 0.2 0.4 5 SU Melania 3-0.2-0.2 0.1-0.2 0.2 0.4 0.5 0.0-0.4 0.2 0.2 6 Zenek 3 0.3 0.6 0.6-0.2-0.1 0.1-0.8-0.3-0.7-1.2 0.2 7 SU Elma 3 0.3 0.0 0.4 0.4 0.2-0.1 0.5 0.5 0.1 0.2 0.4 8 KWS Kosmos 2 0.3-0.4 0.2-0.3 0.1 9 Quadriga 2-0.7-0.9-0.1-0.5-0.4 10 Arenia 1-0.2-1.1-0.3-0.5 0.3 11 Kaylin 1 0.3 0.6 0.4 1.0 0.6 12 Nele 1 0.0-0.4-1.1-0.3 0.3 Liczba doświadczeń 2 11 2 5 2 6 2 7 2 8 1 *- ze względu na wymarznięcie jęczmienia ozimego w 2016 roku, wyniki wielolecia obejmują rok 2014 1\ - wirus żółtej karłowatości jęczmienia; średnia z poziomu a 1 i a 2, choroba w 2014 i 2017 roku nie wystąpiła wzorzec - wszystkie badane odmiany wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny