GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe

Podobne dokumenty
GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe

Warsztaty GeoDH Uniejów

Koncepcja rozwoju geotermii w polskich miastach

Koncepcja rozwoju geotermii w Polsce Słupsk,

Warsztaty GeoDH Uniejów

Ogrzewanie, chłodzenie i kogeneracja z wykorzystaniem wód geotermalnych w Europie. Thomas Garabetian, EGEC 18/09/2017

Instalacja geotermalna w Pyrzycach - aspekty techniczne

GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Stan i możliwości rozwoju geotermalnych sieci c.o.

Nowy Targ, styczeń Czesław Ślimak Barbara Okularczyk

Promowanie geotermalnego ciepłownictwa sieciowego w Europie GeoDH

G-TERM ENERGY Sp. z o.o. Geotermia Stargard

Mapy geotermiczne Zastosowanie praktyczne dla wszystkich

Trigeneracja ekologiczny sposób wytwarzania energii elektrycznej, ciepła i/lub chłodu

Doświadczenia z realizacji pilotażowego projektu PPP w gospodarce odpadami System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania

Finansowanie zadań. związanych z oszczędnością energii. w tym z energią geotermalną

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Geotermalne sieci ciepłownicze

Możliwości współpracy niemiecko polskiej w sektorze geotermii

WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE

gospodarki energetycznej Cele polityki energetycznej Polski Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...

Analiza techniczno-ekonomiczna korzystania z ciepła systemowego w porównaniu do innych źródeł ciepła

Budowa ciepłowni na bazie źródła geotermalnego w Koninie

Modernizacja systemów ciepłowniczych w formule PPP. 06 grudnia 2018

Promowanie geotermalnych systemów centralnego ogrzewania w Europie

Polska energetyka scenariusze

GeoDH. Warsztaty Szkoleniowe

WYKORZYSTANIE ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE. PROJEKTY I INSTALACJE EKSPLOATOWANE

POTENCJAŁ I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA ZASOBÓW GEOTERMALNYCH W POLSCE WSPIERANIE PRZEZ PIG PIB ROZWOJU GEOTERMII ŚREDNIOTEMPERATUROWEJ W POLSCE

Czy ogrzeje nas ciepło z ziemi?

Ustawa o promocji kogeneracji

5.5. Możliwości wpływu na zużycie energii w fazie wznoszenia

Uwarunkowania prawne dla geotermii w Polsce

Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje na temat działan objętych konkursem i potencjalnych beneficjentów.

Zawartość Przegląd działalności Obecna działalność Projekty w toku Projekty w developmencie 2 Wyniki finansowe Wyniki za Q Wyniki za 2006 rok Pr

Możliwości finansowania inwestycji z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Projekty związane z ciepłownictwem

Koncepcja transformacji ciepłownictwa Jan Rączka. 12 października 2017 r. The Regulatory Assistance Project (RAP)

Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań

Doświadczenia PEC Lubań z rozwoju i modernizacji średniej wielkości instalacji ciepłowniczej. Krzysztof Kowalczyk

Co to są finanse przedsiębiorstwa?

Podsumowanie i wnioski

Sytuacja finansowa samorządów czy to już koniec inwestycji publicznych? Nowe wyzwania w finansowaniu rozwoju regionalnego.

PRO-INVEST SOLUTIONS. tel/fax (+48) Sp. z o.o. Spółka komandytowa ul.kołowa 5/ Kraków (PL)

Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych w Polsce stan i tendencje rozwojowe

Andrzej Szajner

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKI AGH

Rytro, sierpień Czesław Ślimak Barbara Okularczyk

Geotermia we Francji i perspektywy w Województwie Świętokrzyskim

WIELOSTRONNE WYKORZYSTANIE WÓD GEOTERMALNYCH NA PRZYKŁADZIE UNIEJOWA

Techniczno-ekonomiczne aspekty modernizacji źródła ciepła z zastosowaniem kogeneracji węglowej i gazowej w ECO SA Opole.

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe

Wykorzystanie pojemności cieplnej dużych systemów dystrybucji energii

Specjalista do spraw tworzenia biznes planów. Ocena projektów inwestycyjnych oraz wycena projektów inwestycyjnych

KOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI

Kierunki transformacji potencjał OZE w systemach ciepłowniczych

Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA IM. PROF. JULIANA SOKOŁOWSKIEGO WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKI AGH. Jacek Zimny

Modernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP. Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający

DMK MONEY SP. Z O.O. Advise and finance investment projects

Paneuropejskie badanie dotyczące spraw pozwoleń i finansowania projektów biogazowych

Finansowanie przez WFOŚiGW w Katowicach przedsięwzięć z zakresu efektywności energetycznej. Katowice, marzec 2016 r.

PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO

autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu

Czym w ogóle jest energia geotermalna?

Geotermia w Saksonii. 1. Krótki zarys na temat energii geotermalnej w Saksonii

Rozwój kogeneracji w Polsce perspektywy, szanse, bariery

ekopodhale - inicjatywa społeczno - samorządowa na rzecz OZE

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski

PEC Geotermia Podhalańska S.A. Zakopane maj 2010

Moduł szkoleniowy 4. dla nowych rynków projektów PEE

Audyt energetyczny w MŚP

8 sposobów integracji OZE Joanna Maćkowiak Pandera Lewiatan,

Inteligentne sieci energetyczne po konsultacjach.

Projekt Unii Europejskiej TransGeoTherm

Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta Kościerzyna. Projekt. Prezentacja r.

Modele i źródła finansowania inwestycji z zakresu ciepłownictwa. autor: Wiesław Samitowski

Szanse rozwoju energetyki geotermalnej w Polsce na przykładzie Geotermii Podhalańskiej Zakopane, sierpień 2013

Bałtyckie Forum Biogazu. Skojarzone systemy wytwarzania energii elektrycznej, ciepła, chłodu KOGENERACJA, TRIGENERACJA

+ POZYTYWNE PERSPEKTYWY DLA PPP W POLSCE. Warszawa, 22 czerwca 2015

Środki publiczne jako posiłkowe źródło finansowania inwestycji ekologicznych

Plany rozwoju ciepłownictwa geotermalnego w miastach i rola Projektu EOG Lądek-Zdrój

Finansowanie projektów PPP - perspektywa nadrzędnego kredytodawcy

Mechanizmy finansowania projektów zakresu energetyki - Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata

Kogeneracja gazowa kontenerowa 2,8 MWe i 2,9 MWt w Hrubieszowie

Technologia gazowej mikrokogeneracji MCHP 6-20 kwe

Jak zostać zielonym milionerem. Joanna Janiak - Wyroślak, Bank BGŻ S.A.

Perspektywy wejścia na rynki zagraniczne - odejście od schematu współpracy z ubezpieczycielem. Program Rozwoju Eksportu.

Kocioł na biomasę z turbiną ORC

Warszawa, październik Czesław Ślimak Barbara Okularczyk

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Czyste energie. Przegląd odnawialnych źródeł energii. wykład 4. dr inż. Janusz Teneta. Wydział EAIiE Katedra Automatyki

efficiency be promoted in the Polish economy workshop Warszawa

Produkcja ciepła i prądu z biogazu jako alternatywa dla lokalnych ciepłowni. mgr inż. Grzegorz Drabik

Finansowanie projektów geotermalnych przez NFOŚiGW

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Tadeusz Kasprzyk, Pełnomocnik Dyrektora Generalnego, Elektrociepłownia "KRAKÓW" S. A Kraków

ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH. Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

Czerwiec Układ akumulacji ciepła w Elektrociepłowni Białystok

Polska energetyka scenariusze

Dlaczego Projekt Integracji?

"Plan Junckera szansą na inwestycyjne ożywienie w Europie. Korzyści dla Polski."

Transkrypt:

Promote Geothermal District Heating Systems in Europe Promowanie geotermalnego ciepłownictwa sieciowego w Europie GeoDH Warsztaty Szkoleniowe 13.10.2014 Uniejów

Promowanie systemów geotermalnego centralnego ogrzewania w Europie GeoDH Zagadnienia nie-techniczne Część 3: N Ubezpieczenie ryzyka Koszty finansowe, analizy inwestycyjne Opracowanie: Philippe Dumas (European Geothermal Energy Council)

Ubezpieczenie ryzyka

Zarządzanie ryzykiem Wiercenie 1 otworu Wiercenie 2 otworu Ryzyko Skumulowane koszty inwestycyjne Testy systemu Postęp projektu AFPG : z przewodnika inwestycyjnego GEOELEC

Parametry istotne dla powodzenia projektów temperatura wydajność inwestycje koszty finansowe dostępność zakładu wielkość sprzedaży gęstość połączeń (początkowa) cena ciepła Zmiany cen geologia inwestycje/ finanse technika marketing konkurencja projekt ciepłowniczy projekt zasilania projekt ciepłowniczy

Właściwa strategia ryzyka ryzyko PROFILAKTYKA ryzyko REDUKCJA ryzyko PRZENIESIENIE ryzyko AKCEPTACJA

Ubezpieczenie projektów głębokiej geotermii Ubezpieczenie od odpowiedzialności dla biznesu W tym przepisy górnicze Ubezpieczenie od ryzyka budowlanego Koszty związane ze stratą i uszkodzeniem sprzętu w otworze itp. Szkody związane z zaniechaniem wiercenia otworu Ubezpieczenie odkrycia pokrycie mocy cieplnej/ energia potencjalna Konieczne: umowa ubezpieczenia Pomocne: wsparcie doświadczonego brokera

Schemat ubezpieczenia ryzyka Na samym początku realizacji, nawet w obszarze o dobrze znanej budowie geologicznej, projekt geotermalny powinien posiadać zabezpieczenie od ryzyka górniczego. Ryzyko to jest głównie spowodowane trudnościami w przewidywaniu dokładnej ilości gorącej/ciepłej wody, która mogłaby być wytworzona przy akceptowalnych kosztach Prawdopodobieństwo odniesienia sukcesu w trakcie wszystkich faz projektu geotermalnego

Ryzyko krótkoterminowe Francja zasady ubezpieczenia stosowane w celu zabezpieczenia opłacalności z lokalnych geologicznych modeli niepewności W przypadku gdy właściwości termiczne sieci ciepłowniczej są znane, prognozy finansowe zależą od głównych parametrów geotermicznych: temperatury (T) i wielkości przepływu wody (Q) Parametry te są ekstrapolowane z ogólnych modeli geologicznych wykonanych przez: - Przedsiębiorstwa naftowe i gazowe - Francuską służbę geologiczną (BRGM) - Dane z poprzednich otworów geotermalnych Sukces krzywe niepowodzenia ekonomicznego

Ryzyko długoterminowe Francja (French long term risk - LTR) Fundusz jest częściowo finansowany ze środków publicznych (państwo i ADEME) Po wykonaniu dubletu warunki geotermalne są ustalone, ale ich długoterminowy stan nie jest znany, jak również długoterminowe oddziaływanie warunków chemicznych na otwór i zbiornik. Dwa główne ryzyka z tym związane: - spadek temperatury i/lub wielkości przepływu - znaczna korozja i/lub scaling w otworze -> LTR ubezpieczenie jest używane do zabezpieczenia długoterminowej, rentownej eksploatacji (amortyzacja) Warunki ubezpieczenia LTR: Akceptacja zasady dobrej praktyki technicznej i zakresu regulacji Pierwsze 15 lat okresu: płatność 3.2 % pokrytych kosztów Drugi okres 10 lat: płatność rocznego wkładu w wysokości 10-12 tyś.

Niemiecki system ubezpieczenia ryzyka Udział finansowania wynosi 80% kosztów kwalifikowanych wiercenia w tym dla środków stymulacyjnych (maksymalna pożyczka na projekt wiercenia wynosi 16 mln ) Instrument przewiduje dwa modele finansowania (A, B) Model finansowania A: 100 % odszkodowania dla kredytów w wysokości do 80% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Klauzula odszkodowania jest przyznawana po sprawdzeniu braku odkrycia po ukończeniu wiercenia i wykonaniu stymulacji. Dokładana definicja braku odkrycia opisana jest w umowie kredytu. Model finansowania B: W przeciwieństwie do finansowania modelu A, częściowa redukcja zadłużenia w wysokości wypłaty pożyczki dostosowanej dokładnie do realizowanych działań stymulacyjnych będzie przyznane dodatkowo. To zagwarantuje inwestorowi wyższą niezawodność planowania inwestycji.

Holenderski system gwarancji geologicznej Gwarancja po szkodzie bazuje na podstawie krajowego funduszu z budżetu państwa 43.35 M. Premia w wysokości 7% maksymalnej kwoty gwarantowanej jest pobierana. Beneficjenci: publiczni i prywatni deweloperzy z siedzibą w Holandii Ubezpieczenie jest dedykowane do produkcji ciepła i eksploatacji jednego lub dwóch otworów (wiercenia głębsze niż 500 metrów) Koszty kwalifikowane obejmują koszty wiercenia i badań. Dodatkowe koszty nie są objęte Wskaźnik pokrycia uwzględnia do 85% kosztów kwalifikowalnych

Podsumowanie Gwarancja udanego rozwoju projektu geotermalnego nie jest pewna, ale jest osiągalna jeśli stosuje się poniższe, podstawowe zasady: Dobre przygotowanie w fazie rozruchu Staranne planowanie wiercenia, techniki, finansowania Zabezpieczenie ryzyka Projekty systemów geotermalnego centralnego ogrzewania zależą przede wszystkim od dostępu do finansowania na atrakcyjnych warunkach

Koszty finansowe, analizy inwestycyjne

Tematy: 1. Przetwarzanie projektu geotermalnej sieci ciepłowniczej 2. Otoczenie biznesowe dla projektów geotermalnych 3. Finansowanie - wyzwania 4. Analiza ekonomiczna 5. Koncepcja projektu optymalizacja projektu 6. Podsumowanie

1. Udane prowadzenie projektu geotermalnego GEOLOGIA TECHNIKA EKONOMIA PRAWO Wyzwania: całkowite zrozumienie projektu reprezentowanie interakcji między poszczególnymi dyscyplinami jasno zdefiniowany interfejs bieżąca i aktywna wymiana informacji ocena projektu/ propozycje niezbędnych działań

Oddziaływanie międzydyscyplinarne

2. Otoczenie biznesowe dla wytwarzania ciepła i energii elektrycznej Energia elektryczna z geotermii Geotermalna sieć ciepłownicza feed-in tarif Rynkowa cena ciepła Stała cena za MWh subsidized by all power customers Cena rynkowa konkurencyjna w stosunku do tradycyjnych źródeł energii jak olej, gaz, biomasa itd. (prawie) brak dotacji

Inwestycje i potrzeby finansowe dla projektów geotermalnych modułowa budowa projektów poszukiwania 1-2 Mio. odwierty 10-15 Mio. ubezpieczenia 0,5 Mio. elektrownia (4-5 MW) centrum energii sieć 1-2 Mio. 1 Mio. 10-15 Mio. Typowa wielkość projektu 20 30 mln W zależności od typu projektu: energia elektryczna, centralne ogrzewanie lub projekty skojarzone

3. Finansowanie - wyzwania Ocena ryzyka w fazach projektu badania wiercenie construction eksploatacja - studium wykonalności - reprocessing - seismika - odwierty - testy pompowania - technologia - centrum energetyczne - sieć - elektrownia - dalszy rozwój sieci dystrybucyjnej (projekty centralnego ogrzewania) Ryzyko kapitałowe (mała gotowość banków do ryzyka na tym etapie, pomimo ubezpieczenia od nieosiągnięcia załozonego celu geologicznego) szara strefa (debt for security, e.g. letter of awareness) Ryzyko długów (debt available with sufficient safety for sale heat / electricity)

(Ekonomiczne) wyzwania w projektach geotermalnych Wysokie inwestycje Wysokie poziomy ryzyka Dłuższy czas rozwoju Długotrwałe oczekiwanie na zwrot

Istotne fakty finansowania bankowego projektów Ryzyko poszukiwań: generalnie przyjęte jako ryzyko kapitału Dla finansowania głębokich otworów: banki chcą zawierać możliwie dostępne nieszkodliwe umowy Ryzyko wiercenia: ryzyko korporacyjne (lub ubezpieczenie) Wieloletnie doświadczenie w planowaniu technologii (lub gwarancje) W przypadki sukcesu celu poszukiwawczego, udział kapitału własnego wynosi co najmniej 30% bilansu całkowitego Termin: 15-20 lat (w zależności od okresu istnienia obiektu) Wskaźnik pokrycia obsługi zadłużenia: >1,2 (stosunek EBITDA i usług kapitału) Rezerwy, np. wymiana pompy Integracja z możliwymi dotacjami ze wsparcia krajowego

4. Analiza ekonomiczna Fazy projektu geodh w skrócie Faza/Kwartał 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1a-Zasoby geotermalne i wstępne studium wykonalności geoter. c.o. 1b-Pozwolenia na poszukiwanie /rozpoznanie zasobów 1C-Szczegółowa analiza dot. wyposażenia powierzchn. i podziemnego 1d-Umowa na zakup ciepła 1e-Ekonomia i finanse 2a-Ubezpieczenie ryzyka 2b-Wiercenie 1. otworu 2c-Wiercenie 2. otworu 2d-Długoterminowe badania hydrogeologiczne (testy złożowe) 3a-Ciepłownia 3b-Budowa sieci 3c-Rozruch systemu 4a-Faza eksploatacji Ryzyko kapitałowe Strefa max. ryzyka /jeśli brak jego ubezpieczenia/ Ryzyko zadłużenia

Model Biznesowy

Ścieżka decyzyjna w realizacji geotermalnego systemu c.o. Wstępne studium wykonalności: A Wstępne: projekt sieci, umowy dot. sprzedaży ciepła, umowa dot. finansowania badań B Badania wstępne C Wstępne studium wykonalności (dot. części powierzchniowej i podziemnej systemu c.o.) Dalej / Stop Potwierdzenie obecności zasobów geotermalnych o odpowiednich parametrach i istnienia odbiorców gotowych do zakupu ciepła po stałych kosztach przez odpowiednio długi czas przewyższający okres zwrotu zaciągniętych pożyczek / kredytów Rozpoznanie zasobów geotermalnych, studium wykonalności: A Szczegółowe badania, w tym geofizyczne (o ile możliwe), pozwolenia/koncesje na wiercenie dubletu otworów B Starania/negocjacje ws. Uzyskania środków na finansowanie wiercenia otworów + testy układu geotermalnego C Ocena projektu pod względem ekonomicznym i strategii finansowania Dalej / Stop Potwierdzenie potencjału/zasobów wód geotermalnych (głębokości, temperatury, wydajności), wykonane ubezpieczenie ryzyka, ustalone szczegóły finansowe

GO / NOGO road of a geothermal district heating plant construction, cont. Wiercenie otworów: A Wiercenie pierwszego otworu (najlepiej pionowego) Dalej/ Stop Projekt jest zatrzymany, jeśli wynik pierwszego otworu wyrażony jest przez wskaźnik temperatura/wydajność plasuje się poniżej krzywej sukcesu, która jest dołączona do umowy ubezpieczenia B Wiercenie drugiego otworu i testy/próby obiegu/ systemu geotermalnego Dalej/ Stop Projekt może być zatrzymany w tej fazie, jeśli wydajność/chłonność drugiego otworu jest dużo niższa od zakładanej lub też nie uda się zatłoczyć do niego całkowitej ilości wydobywanej wody Budowa sieci ciepłowniczej: A Wyposażenie obiegu geotermalnego (pompa głębinowa, pompa do zatłaczania, falowniki, instalacja wymiennik ciepła, obróbki chemicznej jeśli będzie), monitorowania i testowania obiegu getermalnego B Budowa sieci rurociągów lub przystosowanie istniejącej sieci C Budowa ciepłowni (możliwie jak najbliżej otworów/wiertni)

Ścieżka decyzyjna w realizacji projektu geotermalnego systemu c.o. Rozruch / uruchomienie całej instalacji: A Pierwszy rok pracy szczegółowe pomiary parametrów obiegu geotermalnego (poziom wody w otworach, ciśnienie głowicowe, temperatury, wydajności, skład i parametry fizykochemiczne wody, zużycie energii elektrycznej do napędu pomp, itp.) B Pierwszy rok pracy szczegółowe pomiary parametrów sieci c.o. (temperatura, przepływ, temperatura wody powrotnej do wymiennika ciepła, obserwacja pracy kotłów szczytowych, obliczenia bilansu energetycznego z udziałem geotermii C Normana eksploatacja zakładu (w tym m.in. kontrole otworów, konserwacja, naprawy, wymiana wyposażenia i ciężkiego sprzętu)

Koszty

5. Tworzenie projektu - optymalizacja projektu Próg rentowności Duże inwestycje PROJEKTY ELEKTRYCZNE Szybko, z eksploatacji elektrowni W stadium eksploatacji (1-4 lata) PROJEKTY CIEPŁA SIECOWEGO dłuższe dry spell W stadium eksploatacji i etapie budowy sieci Finansowanie przewidywalne more difficult to predict Dystrybucja Gwarancja na zakup and feed-in konkurencja Sprzedaż ciągła, prosta do przewidzenia przy stałych stawkach taryf gwarantowych Cena zależna od rynku Materiał rośnie (wzrost cen) Silny wzrost, rozwój sieci Ryzyko odkrycie Odkrycie i dystrybucja/sprzedaż

project: Projekt: high Wysoka temperature temperatura middle Średnia temperature temperatura Niska low temperature temperatura >120 C < <120 C <90 C < 150 C 140 C elektryczność electricity elektryczność 130 C electricity 120 C 110 C Elektry- 100 C ciepło heat ciepło heat czność "electricity" ciepło heat 90 C bottleneck 80 C 70 C range 60 C 50 C 40 C 30 C "waste" "waste" "waste" 20 C 10 C "BOTTLENECK" at the location the available temperature range regularly to the electricity production used temperature range too "cold" for the electricity regularly to the heat supply necessary temperature range regularly unused temperature range Pomp cieplna heat pump (powrotne (return chłodzenie) cooling)

Projekty ciepła sieciowego Integracja komponentu średniego obciążenia Zwiększenie sprawności źródła energii geotermalnej poprzez chłodzenie strumienia powrotnego za pomocą pompy cieplnej koszty kapitałowe zamiast "koszty paliwa maksymalne wykorzystanie większości kapitału energia geotermalna = obciążenie podstawowe

Projekty skojarzonej produkcji energii cieplnej i elektrycznej Skoncentrowane ciepło vs skoncentrowana moc (ogrzewanie geotermalne vs amortyzacja elektrowni) Równoległe vs szeregowe wykorzystanie wody termalnej Zmiana reżimu po amortyzacji elektrowni itp. Formy hybrydowe Sytuacja wąskiego gardła jest tylko częściowo rozwiązywalna (zwłaszcza przy temperaturach < 140 C) Gdy w ogóle/mniej energii jest potrzebne do grzania (dzień/noc, lato/zima), sprawność elektrowni wynosi ok. 30% poniżej średniej! energia elektryczna w lecie i ciepło w zimie - uproszczona koncepcja

6. Podsumowanie Gwarancja udanego rozwoju projektu geotermalnego nie jest pewna, ale jest osiągalna jeśli stosuje się poniższe, podstawowe zasady: Dobre przygotowanie w fazie rozruchu Staranne planowanie wiercenia, techniki, finansowania Zabezpieczenie ryzyka Projekty systemów geotermalnego centralnego ogrzewania zależą przede wszystkim od dostępu do finansowania na atrakcyjnych warunkach