Możliwości współpracy niemiecko polskiej w sektorze geotermii

Transkrypt

1 Możliwości współpracy niemiecko polskiej w sektorze geotermii Dr hab. inż. Beata Kępińska, prof. IGSMiE PAN Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne, prezes Zarządu Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN Zarząd Międzynarodowej Asocjacji Geotermalnej, IGA BoD member Komitet Sterujący IGA Światowego Kongresu Geotermalnego 2015, IGA S.C. WGC2015 Well B. Dunajec PAN-1, 1990s photo S. Graczyk Niemiecko Polski Dzień Geotermii w Nadrenii-Północnej Westfalii Essen,

2 Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne, PSG Członkowie PSG: Naukowcy i praktycy (osoby indywidualne, firmy) związani zawodowo i zainteresowani badaniem, poszukiwaniem, dokumentowaniem, racjonalną eksploatacją i wykorzystaniem energii geotermalnej, edukacją i promocją w tym zakresie Założenie PSG: 2007 r. Cele PSG: Promowanie geotermii poprzez informowanie o stanie i perspektywach rozwoju Rzetelne informowanie społeczeństwa i decydentów o zasobach geotermalnych w Polsce i możliwościach ich wykorzystania Organizacja Ogólnopolskich Kongresów Geotermalnych i in. konferencji Wspieranie nawiązywania współpracy i projektów PSG należy do: Międzynarodowej Asocjacji Geotermalnej (IGA) Europejskiej Gałęzi IGA (IGA ERB) Europejskiej Rady Energii Geotermalnej (EGEC) Polskiej Rady Koordynacyjnej OZE (PRK OZE) Polish Geothermal Congress, Zakopane

3 Perspektywy rozwoju geotermii Polska Ciepłownictwo (szeroki zakres) Niemcy Ciepłownictwo (szeroki zakres) Rekreacja/balneoterapia Lokalnie perspektywy generacji prądu: instalacje binarne (wody ~ ⁰C, kilkadziesiąt - kilkaset kwe), w kogeneracji z ciepłem (opracowania badawcze wykonane) Rekreacja/balneoterapia Lokalnie perspektywy generacji prądu: instalacje binarne (wody ~ ⁰C, kilkaset kwe kilka MWe), w kogeneracji z ciepłem (kilka instalacji działa, kilka w realizacji) (Lepsze warunki geotermalne niż w Pl) Systemy kaskadowe, hybrydowe Systemy kaskadowe, hybrydowe Pompy ciepła (rynek przejściowy) Pompy ciepła (rynek dojrzały) 3

4 Główne obszary współpracy w geotermii Niemcy < > Polska Badania, prace B+R, inwestycje ( głęboka, płytka geotermia : współpraca bilateralna i w ramach programów UE (-> finansowanie), m.in.: - Efektywne metody badań w poszukiwaniu i rozpoznawaniu systemów geotermalnych - Projektowanie, eksploatacja i zarządzanie systemami geotermalnymi i instalacjami do odbioru ciepła / wód (wyposażenie otworów i instalacji powierzchniowych, materiały, metody, ograniczanie korozji, skalingu, zatłaczanie w osadowych skałach zbiornikowych) - Wiercenia geotermalne (szerokie spectrum) - Ciepłownictwo, Hot Dry Rocks (HDR), wspomagane systemy geotermalne (EGS) - Instalacje binarne (kogeneracja energii elektrycznej i ciepła) - Pompy ciepła - Projekty dot. regionów przygranicznych - Efektywność energetyczna i innowacyjność w geotermii 4

5 Główne obszary współpracy w geotermii Niemcy < > Polska, cd. Wymiana doświadczeń dot. geotermii / energetyki OZE, współpraca w zakresie technologii, transfer know-how, m.in.: racjonalne zarządzanie systemami geotermalnymi, ograniczanie korozji, skalingu, zatłaczanie w warunkach zbiorników osadowych (piaskowców), projektow Wzajemna popularyzacja wyników badań i doświadczeń z pracy obiektów / instalacji (m.in. czasopisma specjalistyczne, popularno-naukowe w obu krajach, in. media) Edukacja, szkolenia, wizyty studyjne dla inwestorów, operatorów instalacji geotermalnych, naukowców (zwłaszcza dot. wybranych konkretnych zagadnień i tematyki, studentów*, decydentów, innych grup Współpraca w geotermii to droga do budowania kontaktów gospodarczych, biznesowych, współpracy naukowej w dziedzinie geotermii, jak i wzajemnego poznawania, nawiązywania kontaktów społecznych pomiędzy mieszkańcami naszych sąsiadujących krajów * Przykład: kilkuletnia współpraca (do 2012 r.): Szkoła Średnia i Podyplomowa OZE w Butzbach k. Frankfurtu i Podhala (IGSMiE PAN, PEC Geotermia Podhalańska, Technikum Budowlane i Ochrony Środowiska w Zakopanem) 5

6 Ciepłownictwo: ważna dziedzina wykorzystania geotermii i potencjalnej współpracy niemiecko-polskiej Europa: ponad 5000 sieci c.o., w tym w 2013 r. ~240 systemów c.o. z udziałem geotermii (28 krajów), -> Istnieje znacznie większy potencjał geotermii dla ciepłownictwa c.o.! Do 2015/16 w realizacji będzie ok. 170 projektów ukierunkowanych na geotermalne ciepłownictwo lub na kogenerację energii elektrycznej i ciepła (~ 4000 MWt), m.in.*: - 53 projekty - Niemcy - 27 projektów Francja - 17 projektów - Węgry - 13 projektów Dania Znacząca szansa dla geotermii - nie tylko nowe systemy, ale także włączanie do już pracujących sieci c.o. (m.in. w Niemczech i w Polsce) Obserwowany jest i spodziewany rozwój geo-ciepłownictwa /w tym c.o./ w Europie, także środkowej i wschodniej /Węgry, Słowacja, Rumunia, Chorwacja, Czechy / * EGEC Geothermal Market Report

7 Ciepłownicze systemy c.o. w Niemczech, Polsce i Europie vs. zasoby geotermalne Zródło: Persson et al. (2012) HUDC Database 2012 /The Halmstad University District Heating and Cooling Database/ 7

8 Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne Dziękuję za uwagę! Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit! source: Dorado Sp. z o.o. Beata Kępińska Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne psg@agh.edu.pl bkepinska@interia.pl Laboratorium Geotermalne IGSMiE PAN, Podhale R. Niemiecko Polski Dzień Geotermii w Nadrenii-Północnej Westfalii Essen,