Groch siewny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajduje się 25 odmian. Zostały podzielone na dwie grupy: - ogólnoużytkowa- którą stanowią odmiany wąsolistne o średniowysokich roślinach, białych kwiatach i żółtych nasionach - pastewna rośliny w tej grupie różnią się między sobą ulistnieniem, barwą nasion i kwiatów, wysokością, a także większą zawartością białka w nasionach niż odmiany z grupy ogólnoużytkowej. Większość z zarejestrowanych odmian pochodzi z krajowych hodowli. W celu poszerzenia informacji o odmianach opracowanie zostało wzbogacone o dane z ZDOO Marianowo i SDOO Krzyżewo z sąsiedniego województwa podlaskiego oraz średnie plonowanie odmian z kraju. Wyniki doświadczeń Rok był mniej korzystny pod względem plonowania od roku ubiegłego. Wśród odmian ogólnoużytkowych w plonowaniu wyróżniły się: w Ruskiej Wsi- Mecenas, w Marianowie- Batuta, Tytus, Tarchalska, a w Krzyżewie- Arwena i Astronaute. Natomiast wśród odmian pastewnych najwyższym plonowaniem wykazały się: w ZDOO Marianowo i Ruska Wieś Muza, a w SDOO Krzyżewo Turnia i Milwa. Analiza ostatniego dwulecia przedstawia, iż dobrze i stabilnie plonującą odmianą jest Astronaute oraz Batuta i Turnia. Najwyższą masą tysiąca (MTN) charakteryzowały się Tytus i Ezop, a najniższą uzyskały Mentor, Muza i Lasso.
Tabela 1. Groch siewny. Odmiany badane. Rok zbioru: Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do Krajowego rejestru * Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) 1. Ezop PL 2004 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27; PL-64-000 Kościan 2. Tarchalska PL 2004 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27; PL-64-000 Kościan 3. Lasso BE 2008 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna 20; PL-99-307 Strzelce 4. Batuta PL 2009 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27; PL-64-000 Kościan 5. Mentor PL 2011 6. Akord PL 2012 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce 7. Mecenas PL 2012 8. Audit NL 2014 Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Rataje 164; PL-61-168 Poznań 9. Arwena PL 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27; PL-64-000 Kościan 10. Starski PL 2016 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce 11. Astronaute FR 2017 Saaten- Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL-62-100 Wągrowiec 12. Olimp PL 2017 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce 13. Spot FR 2017 PPH CENTNAS Sp. z o.o. ul. Klemczaka 11; PL-63-700 Krotoszyn 14. Tytus PL 2017 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27; PL-64-000 Kościan 15. Medyk PL 16. Hubal PL 2005 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27; PL-64-000 Kościan 17. Milwa PL 2005 18. Muza** PL 2009 19. Model PL 2011 20. Turnia PL 2011 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce *- według Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce
Tabela 2. Groch siewny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość ZDOO Ruska Wieś woj. warmińsko-mazurskie SDOO Krzyżewo woj. podlaskie ZDOO Marianowo woj. podlaskie Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry Klasa bonitacji gleby IV b III b IVa ph gleby w KCl 6,3 6,9 6,6 Przedplon pszenica ozima jęczmień ozimy pszenica jara Data siewu 16.04. 13.04. 13.04. Obsada nasion (szt./m 2 ) 100-110 100-110 100-110 Data zbioru 27.07. 02.08. 26.07. Nawożenie mineralne N (kg/ha) 20 18 17 P 2 O 5 (kg/ha) 25 36 45 K 2 O (kg/ha) 95 102 70 Zaprawa nasienna (nazwa) Herbicyd (nazwa, dawka/ha) Boxer 800 EC (4 l) Agil-S-100 EC (0,7 l) Insektycyd (nazwa, dawka/ha) - Środki ochrony roślin Vitavax 200 FS T 75 DS/WS T 75 DS/WS Inne zabiegi Linurex 500 SC (0,9 l) Corum 502,4 SL (1,25 l) Decis Mega 50 EW (0,15 l) Mospilan 20SP (200 g/ha) Super Cyper 500 EC (0,05 l/ha) Vitavax 200 FS T 75 DS/WS Boxer 800 EC (4 l) Basagran 480 SL (3 l/ha) Fusilade Forte 150 EC (1,5 l/ha) Inne zabiegi (nazwa) nitragina nitragina nitragina - Tabela 3. Groch siewny. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru Lp. Wyszczególnienie Ruska Wieś Krzyżewo Marianowo 1. Termin początku kwitnienia (data) 04.06. 30.05. 03.06. 2. Termin dojrzałości technicznej (data) 12.07. 20.07. 14.07. 3. Wysokość roślin (cm) 67 109 74 4. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia (skala 9 o ) 8,2 6,7 7,8 5. Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) 7,3 3,8 2,9 6. Masa 1000 nasion (g) 215 220-7. Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 9,0 13,7 14,9 8. Choroby Antraknoza (skala 9 o ) 9 9 9 9. Plon nasion (przy wilgotności 15%) dt/ha 22,2 54,2 34,9 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian Skala 9 : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1- oznacza stan najmniej korzystny
Tabela 4. Groch siewny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: przy wilgotności nasion 15% Lp. Odmiana Ruska Wieś Krzyżewo Marianowo średnia średnia z kraju wg COBORU Wzorzec (dt/ha) 22,2 55,3 34,9 37,5 35,5 1. Ezop 109 98 84 97 98 2. Tarchalska 97 106 118 107 108 3. Lasso 125 94 84 101 92 4. Batuta 103 99 136 113 106 5. Mentor 78 96 106 93 84 6. Akord 105 94 97 99 96 7. Mecenas 110 106 88 101 95 8. Audit 93 107 92 97 102 9. Arwena 98 115 99 104 102 10. Starski 91 108 97 99 101 11. Astronaute 109 112 88 103 115 12. Olimp 99 98 110 102 101 13. Spot 94 109 103 102 104 14. Tytus 104 97 119 107 101 15. Medyk 106 99 95 100 101 16. Hubal 79 89 94 87 101 17. Milwa 100 105 95 100 105 18. Muza** 114 68 100 94 91 19. Model 95 89 96 93 90 20. Turnia 94 113 97 101 108 Wzorzec w roku średnia z wszystkich odmian
Tabela 5. Groch siewny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru: ; 2017 przy wilgotności nasion 15% Lp. Odmiana Liczba lat badań Lata Wzorzec (dt/ha) 37,5 48,6 43,1 1. Ezop 2 97 93 95 2. Tarchalska 2 107 104 105 3. Lasso 2 101 103 102 4. Batuta 2 113 102 107 5. Mentor 2 93 101 97 6. Akord 2 99 89 94 7. Mecenas 2 101 101 101 8. Audit 2 97 104 100 9. Arwena 2 104 95 100 10. Starski 2 99 101 100 11. Astronaute 2 103 114 109 12. Olimp 2 102 99 101 13. Spot 2 102 105 104 14. Tytus 2 107 101 104 15. Medyk 1 100 - - 16. Hubal 2 87 100 94 17. Milwa 2 100 102 101 18. Muza** 2 94 106 100 19. Model 2 93 87 90 20. Turnia 2 101 113 107 Liczba doświadczeń 3 2 5 Wzorzec w średnia z wszystkich odmian
Tabela 6. Groch siewny. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: ; 2017 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wysokość roślin (cm) Wyleganie w fazie końca kwitnienia Wyleganie przed zbiorem Wzorzec (skala 9º) 83 94 89 7,5 1,3 4,4 4,7 5,1 4,9 Początek kwitnienia (kolejny dzień roku; data) 154 03.06. 164 13.06. 159 08.06. Dojrzałość techniczna (kolejny dzień roku; data) 196 15.07. 211 30.07. 204 23.07. Masa 1000 nasion (g) 221 236 228 1. Ezop 2-2 3 1-0,2-0,3-0,3-0,5-0,1-0,3 1 1 1 0 0 0 28 27 27 2. Tarchalska 2 0-1 -1 0,3 0,2 0,3 0,1 0,2 0,2-1 -1-1 -3 0-2 14 29 21 3. Lasso 2-1 2 1-0,2 0,2 0,0-0,5 0,2-0,2-1 -1-1 0-1 -1-22 -8-15 4. Batuta 2-2 -2-2 -0,3-0,1-0,2 0,0 0,1 0,1 3 2 3 1 0 1 5 10 8 5. Mentor 2-2 -3-3 -0,4-0,1-0,3-0,2 0,1-0,1 0 0 0 0 0 0-46 -14-30 6. Akord 2-1 6 3 0,3-0,3 0,0-0,2-0,1-0,2-1 0-1 -3 0-2 -14-11 -12 7. Mecenas 2 1-4 -2 0,3-0,3 0,0 0,6-0,1 0,3-1 0-1 0-1 -1-2 4 1 8. Audit 2 2 4 3 0,0-0,3-0,2 0,4-0,1 0,2 0-1 -1 0-1 -1 15 7 11 9. Arwena 2-3 -8-6 0,5-0,3 0,1 0,1-0,1 0,0 0-1 -1 0 0 0-6 -11-9 10. Starski 2-1 -6-4 0,5 0,2 0,4 0,4 0,2 0,3-3 -1-2 -1 0-1 3 17 10 11. Astronaute 2-7 0-4 0,4-0,3 0,1 0,5-0,1 0,2-1 -1-1 -1-1 -1 1 3 2 12. Olimp 2 0-3 -2 0,7 0,2 0,5 0,4 0,2 0,3 0 0 0 1 1 1 9 16 13 13. Spot 2-5 -6-6 -0,6-0,3-0,5 0,0-0,1-0,1 0 0 0 0 0 0-3 6 1 14. Tytus 2 3 2 3-0,3 0,2-0,1 0,5 0,1 0,3-2 -1-2 0 1 1 30 35 32 15. Medyk 1 1 - - 0,2 - - 0,8 - - -3 - - -1 - - -6 - - 16. Hubal 2 2-2 0-1,5-0,3-0,9-1,7-0,1-0,9 2 1 2 0-1 -1 2-0 1 17. Milwa 2-8 -12-10 0,7 0,2 0,5 0,3 0,2 0,3 1 0 1-1 -1-1 13-12 1 18. Muza** 2 25 26 26 0,0 1,9 1,0-0,1 0,2 0,1 6 6 6 6 3 5-34 -49-41 19. Model 2-2 1-1 0,3-0,1 0,1 0,4 0,1 0,3 0-1 -1 0 0 0 18-18 0 20. Turnia 2 1 1 1-0,6-0,3-0,5-1,4-0,7-1,1-1 -1-1 0 1 1-7 -30-18 Liczba doświadczeń 3 2 5 3 1 4 3 2 5 3 2 5 3 2 5 2 2 4 Wzorzec w średnia z wszystkich odmian
Charakterystyka odmiany grochu siewnego wpisanej do Krajowego rejestru w sezonie wegetacyjnym na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU (odmiany badane w doświadczeniach regionalnych) MEDYK Odmiana ogólnoużytkowa wąsolistna, o białych kwiatach, przeznaczona do uprawy na suche nasiona, do wykorzystania na paszę i konsumpcję. Plon nasion duży, plon białka dość duży. Termin kwitnienia i dojrzewania dość wczesny, okres kwitnienia średni. Równomierność dojrzewania dobra. Rośliny średniej wysokości. Odporność na wyleganie w czasie kwitnienia i przed zbiorem średnia. Odporność na fuzaryjne więdnięcie i mączniaka rzekomego średnia do dużej, na zgorzelową plamistość i mączniaka prawdziwegośrednia. Nasiona żółte, masa 1000 nasion średnia. Zawartość białka ogólnego w nasionach dość mała, włókna surowego- średnia. Intensywność pobierania wody przez nasiona (tempo rozgotowywania się nasion) powyżej średniej. Optymalna obsada roślin około 110 szt./m 2.