numer dziesiąty Marzec 2014
SPIS TREŚCI Słowo wstępne 1 Produkty projektu 2 Zadanie 2. Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia Projekt Analiza procesów zachodzących na polskim rynku pracy i w obszarze integracji społecznej w kontekście prowadzonej polityki gospodarczej Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet I. Zatrudnienie i integracja społeczna Działanie 1.1. Wsparcie systemowe instytucji rynku pracy Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Lider projektu: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Partner projektu: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych Redaktor informatora: Beata Kaczyńska Projekt graficzny okładki: Luiza Daab Redakcja techniczna: Beata Kaczyńska Skład komputerowy: Luiza Daab Copyright by IPiSS, Warszawa 2014 Wszelkie praw zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji, niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji (drukarskiej, fotograficzej, komputerowej i in.), wymaga pisemnej zgody Wydawcy. Druk: Centrum Poligrafii Sp. z o.o. ul. Łopuszańska 53, 02-232 Warszawa
SŁOWO WSTĘPNE Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy! Dziesiąty, jubileuszowy numer Informatora Zadania 2 Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia, realizowanego w ramach projektu Analiza procesów zachodzących na polskim rynku pracy i w obszarze integracji społecznej w kontekście prowadzonej polityki gospodarczej, poświęcony został w całości jednemu tematowi. A temat to ważny, stanowiący niejako jądro prac naukowo-badawczych Zadania 2. Przedstawiamy bowiem najważniejsze wyniki prognozy liczby pracujących w Polsce według grup zawodów, województw i sektorów. Z konieczności narzuconej objętością Informatora, przedstawienie to jest mocno skrótowe, akcentujące jedynie najbardziej istotne, dające się przewidzieć zmiany w popycie na pracę. Cóż wynika z prognozy? Przede wszystkim to, iż na polskim rynku pracy można oczekiwać zmian wskazujących na pożądane, dobre kierunki rozwoju gospodarczego. Świadczy o tym choćby wysokie i rosnące zapotrzebowanie na pracowników wiedzy (czyli specjalistów), przy równolegle malejącym popycie na pracowników wykonujących prace proste, niewymagające wysokich kwalifikacji zawodowych. To pierwsza i niewątpliwie najważniejsza podstawa do pozytywnych ocen zmian w prognozowanym okresie. Podstawa druga to wyraźne zwiększanie liczby i odsetka pracujących w sektorze usług tak rynkowych, jak i nierynkowych kosztem zbiorowości pracujących w sektorach rolniczym i przemysłowym. Ale są i zmiany niepokojące. Do nich zaliczyć trzeba względną stabilizację w prognozowanym okresie liczebności zbiorowości wszystkich pracujących oraz silne zróżnicowanie skali i kierunków zmian w liczbie i strukturze pracujących w poszczególnych województwach. Nie ulega wątpliwości, iż wyniki naszej prognozy skłaniają do zamyślenia się nad wieloma aspektami przyszłej polityki zatrudnienia oraz do podjęcia konkretnych działań. Takie było zresztą założenie i przesłanka podjęcia prac badawczych w Zadaniu 2. Zachęcam do lektury Informatora i własnych interpretacji wyników prognozy. W pełnym kształcie znaleźć je można na portalu www.prognozowaniezatrudnienia.pl, gdzie również można podzielić się z badaczami swoimi uwagami i spostrzeżeniami. Z życzeniami przyjemnej lektury prof. dr hab. Elżbieta Kryńska Kierownik merytoryczny www.prognozowaniezatrudnienia.pl 1
PROGNOZY LICZBY PRACUJĄCYCH W POLSCE WEDŁUG GRUP ZAWODÓW, WOJEWÓDZTW I SEKTORÓW DO 2020 ROKU Wramach Zadania 2 Opracowanie zintegrowanego systemu prognostyczno-informacyjnego umożliwiającego prognozowanie zatrudnienia wykonano prognozy zatrudnienia ogółem dla Polski oraz w przekroju wielkich, dużych i średnich grup zawodowych, województw i sektorów na lata 2012 2020. Z godnie z wynikami ostatecznej prognozy liczby pracujących ogółem w latach 2012 2020 należy przewidywać względną stabilizację liczby pracujących w Polsce (tab. 1). W 2020 r. wyniesie ona 15 585,9 tys. osób, co stanowi spadek o 50 tys. osób w porównaniu z 2012 r. Jednocześnie ze względu na zakładane zmiany sytuacji makroekonomicznej kraju (spowolnienie gospodarcze w latach 2013 2014), horyzont prognozy można podzielić na dwa podokresy. Pierwszy z nich obejmuje lata 2012 2014, kiedy należy oczekiwać spadku liczby pracujących z 15 635,9 tys. osób do 15 360 tys. osób (o około 276 tys.). W latach 2015 2020 przewidywany jest natomiast wzrost liczby pracujących o około 226 tys. osób, do poziomu 15 585,9 tys. osób w 2020 r. Tabela 1. Wyniki ostatecznej prognozy liczby pracujących ogółem w latach 2013 2020 (w tys. osób) Wyszczególnienie 2012* 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Liczba pracujących 15 635,9 15 401,1 15 360,0 15 446,5 15 473,3 15 513,1 15 583,5 15 561,5 15 585,9 * dane faktyczne. Źródło: B. Suchecki, E. Kwiatkowski, A. Gajdos, P. Włodarczyk, Opracowanie ostatecznej wersji prognozy zatrudnienia w kraju według grup zawodów do 2020 r., maszynopis, IPiSS, Warszawa 2013. Rezultaty prognozy zatrudnienia dla Polski na lata 2012 2020 w przekroju wielkich grup zawodowych według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności (KZiS) prezentuje tab. 2. W skali całego analizowanego okresu należy oczekiwać wzrostu liczby pracujących w stosunku do 2012 r. w grupach: 0 Siły zbrojne o 1,1 tys. osób (1,3%), 2 Specjaliści o 695,2 tys. osób (24,5%), 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy o 139,2 tys. osób (6,2%), 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń o 135,3 tys. osób (8,4%). W wielkiej grupie zawodowej 3 Technicy i inny średni personel liczba pracujących nieznacznie wzrośnie (wzrost zaledwie o 0,1%). Spadki zatrudnienia powinny natomiast być obserwowane w grupach: 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy o 9,7 tys. osób (1,0%), 4 Pracownicy biurowi o 39,1 tys. osób (3,9%), 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy o 472,8 tys. osób (27,4%), 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy o 454,9 tys. osób (19%) oraz 9 Pracownicy przy pracach prostych o 45,6 tys. osób (4,3%). 2 www.prognozowaniezatrudnienia.pl
Tabela 2. Prognoza liczby pracujących dla Polski w przekroju wielkich grup zawodów (KZiS) na lata 2012 2020 (w tys. osób) Grupy wielkie KZiS 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Źródło: jak w tab. 1. 0 85,3 85,0 85,2 85,5 85,8 86,0 86,2 86,3 86,4 1 953,6 939,4 936,1 940,0 940,7 942,1 945,3 943,3 943,9 2 2841,7 2891,7 2972,8 3076,5 3169,2 3264,0 3364,7 3446,4 3536,9 3 1698,0 1687,0 1686,3 1691,9 1693,8 1696,1 1699,7 1698,3 1699,1 4 1010,9 992,5 985,3 985,8 982,8 980,7 980,4 974,8 971,9 5 2240,6 2240,8 2256,2 2281,0 2301,0 2321,7 2344,5 2360,5 2379,8 6 1723,3 1639,5 1576,2 1525,5 1469,7 1415,4 1363,8 1305,2 1250,6 7 2399,4 2266,1 2197,1 2170,1 2123,8 2082,2 2050,8 1989,9 1944,5 8 1619,6 1614,8 1628,3 1654,2 1674,4 1695,8 1720,3 1735,3 1754,9 9 1063,5 1044,3 1036,5 1036,0 1032,1 1029,1 1027,8 1021,5 1017,9 Jednocześnie należy zwrócić uwagę na zróżnicowany charakter reakcji zatrudnienia w poszczególnych grupach zawodowych na zmiany koniunktury gospodarczej, co w niektórych grupach powoduje możliwość wystąpienia w okresie prognozy zdecydowanie większych wahań liczby pracujących niż w pozostałych. Na poziomie grup wielkich za takie można uznać grupy: 3 Technicy i inny średni personel, 4 Pracownicy biurowi, 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy, 7 - Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy oraz 9 Pracownicy przy pracach prostych. Grupy te charakteryzują się dość wysokim udziałem pracowników o niskich kwalifikacjach, których stosunkowo łatwo jest zastąpić nowymi pracownikami w okresie ożywienia gospodarczego, a także niskim poziomem uzwiązkowienia oraz relatywnie niższym poziomem ochrony zatrudnienia. Za bardziej stabilne wobec zmian koniunktury gospodarczej należy uznać te grupy zawodowe, w których pracownicy charakteryzują się stosunkowo wysokim poziomem kwalifikacji. Do kategorii tej możemy zaliczyć osoby należące do grup: 2 Specjaliści oraz 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, a częściowo również osoby z grupy 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy. Osłabioną reakcją na zmiany koniunktury gospodarczej charakteryzuje się również grupa 0 Siły zbrojne oraz grupa 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy. Stosunkowo małą wrażliwość koniunkturalną wykazują też pracownicy z grupy 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy, ze względu na stosunkowo niski odsetek pracowników najemnych w tej grupie. www.prognozowaniezatrudnienia.pl 3
Zgodnie z wynikami ostatecznej prognozy zatrudnienia według województw do 2020 r. tendencje w kształtowaniu się liczby pracujących w poszczególnych województwach nie są jednoznaczne (mapa 1). W części województw prognozuje się systematyczny wzrost liczby pracujących, przy czym najbardziej wyraźna tendencja wzrostowa dotyczy województw: pomorskiego, dolnośląskiego, śląskiego, a także mazowieckiego i lubelskiego. Największe spadki zatrudnienia w latach 2012 2020 prognozowane są dla województw: lubuskiego, podlaskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego. Mapa 1. Przewidywana dynamika zmian liczby pracujących w Polsce w przekroju województw w latach 2012 2020 (w %) Źródło: opracowanie A. Gajdos na podstawie: B. Suchecki, A. Gajdos, Opracowanie ostatecznej wersji prognozy zatrudnienia według grup zawodów w kraju według obszarów statystycznych NUTS II do 2020 r., IPiSS, Warszawa 2013 (maszynopis). 4 www.prognozowaniezatrudnienia.pl
Zgodnie z prognozą w województwie dolnośląskim liczba pracujących zwiększy się w latach 2012 2020 o 45,8 tys. osób z 1092,9 tys. w 2012 r. do 1138,7 tys. osób w 2020 r., co stanowi wzrost o 4,2%. W przekroju wielkich grup zawodowych największy wzrost zatrudnienia prognozowany jest w grupie wielkiej 2 Specjaliści (21,8%) oraz 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (17,8%), a największy spadek w grupie 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (19,4%). W województwie kujawsko-pomorskim oczekiwany jest spadek zatrudnienia w latach 2012 2020 z 777,9 tys. do 740,6 tys. osób (37,3 tys. osób; 4,8%). Największy wzrost liczby pracujących przewidywany jest w wielkiej grupie zawodowej 2 Specjaliści (9,5%). Najsilniejsze spadki poziomu zatrudnienia obserwowane będą natomiast w grupach wielkich: 0 Siły zbrojne (28,3%), 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (19,4%) oraz 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (18,3%). W horyzoncie prognozy 2012 2020 w województwie lubelskim przewiduje się wzrost liczby pracujących o 28,2 tys. osób (z 923,9 tys. do 952,2 tys. osób; 3,1%). Największy wzrost zatrudnienia obserwowany będzie w grupach zawodowych: 2 Specjaliści (33%) oraz 0 Siły zbrojne (32,3%). Spadek liczby pracujących prognozowany jest jedynie w dwóch wielkich grupach zawodowych, z czego największy w grupie 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (30,8%). W latach 2012 2020 w województwie lubuskim przewidywany jest spadek zatrudnienia, wynoszący 13,5% (55,4 tys. osób; spadek z blisko 410 tys. do 354,6 tys. osób). W przekroju wielkich grup zawodowych największe spadki liczby pracujących obserwowane będą w grupach 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (27,3%) oraz 3 Technicy i inny średni personel (26,9%). Wzrost liczby pracujących prognozowany jest jedynie w dwóch wielkich grupach zawodowych, z czego największy w grupie 2 Specjaliści (5,5%). W województwie łódzkim należy oczekiwać spadku poziomu zatrudnienia z 1207,9 tys. do 1189,3 tys. osób (18,6 tys. osób; 1,5%). Największy wzrost zatrudnienia prognozowany jest w grupach wielkich 2 Specjaliści (27,7%) oraz 0 Siły zbrojne (25,1%), a największy spadek w grupach 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (34,4%) oraz 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (33,6%). W odniesieniu do województwa małopolskiego prognozuje się spadek liczby pracujących w latach 2012 2020 o 61,6 tys. osób (z 1310,9 tys. do 1249,3 tys. osób; 4,7%). Największy wzrost liczby pracujących w tym województwie przewidywany jest w wielkiej grupie zawodowej 2 Specjaliści (21,9%), a spadek w grupie wielkiej 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (42,3%). W województwie mazowieckim prognozowany jest systematyczny wzrost liczby pracujących w całym horyzoncie prognozy: z 2426,8 tys. do 2505,7 tys. osób (wzrost o 78,9 tys. osób; 3,3%). Największy wzrost zatrudnienia prognozowany jest w grupie wielkiej 2 Specjaliści (32,5%), natomiast największy spadek przewiduje się w grupie zawodowej 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (39,1%.) Zgodnie z prognozą na lata 2012 2020 w województwie opolskim przewiduje się spadek zatrudnienia o 7,9% (28,1 tys. osób; z 355 tys. do 326,8 tys. osób). Największe wzrosty liczby pracujących przewidywane są w wielkich grupach zawodowych 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy www.prognozowaniezatrudnienia.pl 5
i kierownicy (11,2%) oraz 2 Specjaliści (10,6%). Największy spadek liczby pracujących prognozowany jest w grupie 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (22,5%). W przypadku województwa podkarpackiego w analizowanym okresie prognozowany jest spadek zatrudnienia na poziomie 4,9% (z 809,9 tys. do 769,8 tys. osób; 40,1 tys. osób). W przekroju wielkich grup zawodowych największy spadek liczby pracujących obserwowany będzie w grupie 9 Pracownicy przy pracach prostych (26,4%), natomiast największy wzrost w wielkiej grupie zawodowej 0 Siły zbrojne (29,4%). W województwie podlaskim w latach 2012 2020 spodziewany jest spadek poziomu zatrudnienia z 458 tys. do 397,9 tys. osób (o 60,1 tys. osób; 13,1%). Jednocześnie spadek liczby pracujących przewidywany jest we wszystkich wielkich grupach zawodowych, przy czym największy obserwowany będzie w grupie 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (24,5%). W województwie pomorskim w horyzoncie prognozy 2012 2020 przewiduje się wzrost liczby pracujących o 38,7 tys. osób (z 929,9 tys. do 968,7 tys. osób; wzrost o 4,2%). Największy wzrost poziomu zatrudnienia prognozowany jest w wielkiej grupie zawodowej 2 Specjaliści (29,2%), a największy spadek w grupie 4 Pracownicy biurowi (22,2%). W latach 2012 2020 w województwie śląskim przewidywany jest wzrost zatrudnienia o 73,7 tys. osób (3,9%; z 1912,9 tys. do 1986,6 tys. osób). Zgodnie z prognozą największy wzrost zatrudnienia obserwowany będzie w grupie zawodowej 2 Specjaliści (30,4%). Największy spadek liczby pracujących wystąpi w grupie 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (20,1%). W województwie świętokrzyskim w horyzoncie prognozy przewidywany jest wzrost liczby pracujących o 2,2% (12,7 tys. osób; z 569 tys. osób w 2012 r. do 581,7 tys. osób w 2020 r.). W przekroju wielkich grup zawodowych największy wzrost poziomu zatrudnienia obserwowany będzie w grupach: 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (23,3%) oraz 2 Specjaliści (20,3%), natomiast największy spadek w grupach: 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (25,4%) oraz 0 Siły zbrojne (25,3%). W odniesieniu do województwa warmińsko-mazurskiego w latach 2012 2020 prognozowany jest wzrost liczby pracujących o 10,8 tys. osób (z 515 tys. do 525,8 tys. osób; 2,1%). Największy wzrost zatrudnienia obserwowany będzie w grupie 2 Specjaliści (23,4%), a największy spadek w grupie 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (28,2%). Prognoza na lata 2012 2020 dla województwa wielkopolskiego przewiduje nieznaczny wzrost zatrudnienia w tym województwie z 1361,9 tys. do 1369,4 tys. osób (wzrost o 7,4 tys. osób; 0,5%). Największy wzrost liczby pracujących prognozowany jest w grupach: 2 Specjaliści (23,1%) oraz 0 Siły zbrojne (18,0%), a największy spadek w grupie zawodowej 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (28,7%). 6 www.prognozowaniezatrudnienia.pl
W województwie zachodniopomorskim w analizowanym okresie prognozowany jest spadek liczby pracujących o 45,5 tys. osób (7,9%; z 574 tys. do 528,4 tys. osób). W przekroju wielkich grup zawodowych największy spadek zatrudnienia obserwowany będzie w grupie 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (33,7%), a największy wzrost w wielkiej grupie zawodowej 2 Specjaliści (14%). Zgodnie z wynikami ostatecznej prognozy zatrudnienia w kraju według sektorów do 2020 r. (wykres 1) zmiany liczby pracujących w sektorze rolnym w horyzoncie prognozy wskazują na kontynuację trendu spadkowego. Przewiduje się, że podobna tendencja będzie obserwowana w sektorze przemysłowym. Poziom zatrudnienia w sektorze usług rynkowych oraz w sektorze usług nierynkowych będzie wykazywał kontynuację trendu wzrostowego. Wykres 1. Liczba pracujących w Polsce w przekroju sektorów gospodarki w latach 1995 2011 oraz prognoza na lata 2012 2020 (w tys. osób) Źródło: opracowanie A. Gajdos na podstawie: E. Kwiatkowski, E. Kusideł, A. Gajdos, P. Włodarczyk, Opracowanie ostatecznej wersji prognozy zatrudnienia w kraju według grup zawodów i sektorów do 2020 r., IPiSS, Warszawa 2013 (maszynopis). www.prognozowaniezatrudnienia.pl 7
Zgodnie z prognozą liczba pracujących w rolnictwie zmniejszy się w latach 2012 2020 o 444,9 tys. osób, co stanowi spadek o 23,3% (z 1908 tys. osób w 2012 r. do 1463,1 tys. osób w 2020 r.). Wielką grupą zawodową w sektorze rolniczym, w której liczba pracujących odnotuje największy spadek w analizowanym okresie, jest grupa 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy; wyniesie on 27,3%. Największy wzrost liczby pracujących w rolnictwie choć nieznaczny na tle innych sektorów przewidywany jest w grupie zawodowej 2 Specjaliści (37,6%). W horyzoncie prognozy 2012 2020 przewiduje się spadek liczby pracujących w przemyśle o 4,1% (z 4778 tys. do 4580,3 tys. osób; 197,7 tys. osób). Mimo to przewidywany jest silny wzrost liczby pracujących w przemyśle w wielkiej grupie zawodowej 2 Specjaliści (43,7%). Liczba pracujących w usługach rynkowych zwiększy się w latach 2012 2020 o 520,2 tys. osób, co stanowi wzrost o 11,7% (z 4429,9 tys. osób w 2012 r. do 4950,1 tys. osób w 2020 r.). W przekroju wielkich grup zawodowych największy wzrost zatrudnienia w sektorze usług rynkowych obserwowany będzie w grupie 2 Specjaliści (56,9%). W analizowanym okresie prognozy liczba pracujących w usługach nierynkowych nieznacznie wzrośnie: z 4520,1 tys. do 4592,2 tys. osób (o 72,1 tys. osób; 1,6%). Największy wzrost zatrudnienia w sektorze usług nierynkowych prognozowany jest w grupie 2 Specjaliści (12%). Podsumowując, wyniki ostatecznych prognoz zatrudnienia ogółem dla Polski oraz w przekroju wielkich grup zawodowych, województw i sektorów wskazują, że należy spodziewać się spadku liczby pracujących przedstawicieli władz publicznych, wyższych urzędników i kierowników, pracowników biurowych, rolników, ogrodników, leśników i rybaków, robotników przemysłowych i rzemieślników, pracowników przy pracach prostych oraz wzrostu liczby pracujących specjalistów, pracowników usług osobistych i sprzedawców, a także operatorów i monterów maszyn i urządzeń. Tendencje w kształtowaniu się liczby pracujących w poszczególnych województwach także nie są jednoznaczne. Najbardziej wyraźna tendencja wzrostowa dotyczy województw: pomorskiego, dolnośląskiego, śląskiego, mazowieckiego i lubelskiego, natomiast największe spadki zatrudnienia w latach 2012 2020 prognozowane są dla województw: lubuskiego, podlaskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego. Zgodnie z wynikami prognozy zatrudnienia w kraju według sektorów przewiduje się silny spadek liczby pracujących w sektorze rolnym oraz słabszy w sektorze przemysłowym. Poziom zatrudnienia w sektorze usług rynkowych oraz w sektorze usług nierynkowych będzie natomiast wykazywał kontynuację trendu wzrostowego. 8 www.prognozowaniezatrudnienia.pl
Instytut Pracy i Spraw Socjalnych jest instytutem badawczym podejmującym problemy pracy i polityki społecznej w sposób interdyscyplinarny. Kierunki prac badawczych są dostosowywane do bieżących potrzeb polityki społeczno-gospodarczej kraju. Badania IPiSS w wielu dziedzinach prekursorskie dotyczą zwłaszcza następującej problematyki: analiz efektywności instrumentów polityki społecznej i polityki rynku pracy, analiz rynku pracy, prognoz podaży i popytu na pracę w Polsce, procesów migracyjnych, zatrudnienia cudzoziemców, w tym w szarej strefie gospodarki, społecznego ustroju pracy i stosunków przemysłowych na tle procesów restrukturyzacji i przekształceń własnościowych przedsiębiorstw, systemów motywacyjnych i systemów wartościowania pracy w gospodarce rynkowej, koncepcji i pomiaru wynagrodzenia godziwego oraz określenia skutków wprowadzenia tej kategorii dla sfery zatrudnienia, bezrobocia, ubóstwa, relacji między polityką przemysłową a systemem zabezpieczenia społecznego na poziomie przedsiębiorstwa, czasu pracy, ubóstwa i metod przeciwdziałania biedzie oraz marginalizacji i wykluczeniu cyfrowemu, demograficznych i społeczno-ekonomicznych uwarunkowań życia i funkcjonowania rodzin różnych typów, nowych systemów ubezpieczeniowych, tj. uzupełniających ubezpieczeń emerytalnych, ubezpieczeń na wypadek bezrobocia, ubezpieczeń zdrowotnych, skutków integracji Polski z Unią Europejską związanych z rynkiem pracy i polityką społeczną, prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi, procesu zbliżania polskiego prawa pracy i ubezpieczeń społecznych do prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy, Rady Europy i Wspólnot Europejskich, funkcjonowania podmiotów polityki społecznej w sferze publicznej i o charakterze nonprofit. IPiSS organizuje konferencje oraz stałe cykle seminariów i debat. Biorą w nich udział pracownicy naukowi z kraju i zagranicy, przedstawiciele administracji państwowej, związków zawodowych oraz organizacji pracodawców, a także praktycy zainteresowani omawianą problematyką. Sprzyja to integracji środowiska, skłania do podejmowania nowych tematów badawczych, umożliwia upowszechnianie rezultatów badań krajowych i zagranicznych, ułatwia dostęp do opracowań ekspertów, a przede wszystkim tworzy z Instytutu główny ośrodek dyskusji nad problematyką pracy i polityki społecznej. Placówka prowadzi działalność szkoleniową i wydawniczą (książki, czasopisma http://ksiegarnia.ipiss.com.pl). www.ipiss.com.pl
Projekt Analiza procesów zachodzących na polskim rynku pracy i w obszarze integracji społecznej w kontekście prowadzonej polityki gospodarczej realizowany przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich w partnerstwie z Instytutem Pracy i Spraw Socjalnych. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 00-697 Warszawa, Al. Jerozolimskie 65/79 Instytut Pracy i Spraw Socjalnych od 50 lat jest placówką naukowo-badawczą, podejmującą problemy pracy i polityki społecznej w sposób interdyscyplinarny. Wysoka pozycja naukowa IPiSS to efekt myśli grona wybitnych profesorów oraz konsekwentnego realizowania celu - stałego dostosowywania kierunków prac badawczych do bieżących potrzeb polityki społecznogospodarczej Polski. Wyniki prac Instytutu są upowszechniane w formie książek, artykułów, wywiadów, konferencji naukowych, seminariów oraz głosów w dyskusjach i debatach społecznych. Broszura bezpłatna