Systemy przeciwpożarowe (w tym wymagania dla instalacji cieczy i gazów palnych) pren 45 545 Mariusz Fabijański, Danuta Milczarek Laboratorium Badań Materiałów i Elementów Konstrukcji Instytut Kolejnictwa
Norma pren 45 545: Kolejnictwo - Ochrona przeciwpożarowa pojazdów w szynowych Norma pren 45 545: Kolejnictwo - Ochrona przeciwpożarowa pojazdów w szynowych składa się z siedmiu częś ęści: Część 1: Wymagania ogólne Część 2: Wymagania dotyczące ce reakcji na ogień materiałów i komponentów Cześć 3: Odporność przeciwpożarowa barier i przegród ogniowych
Część 4: Wymagania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego przy projektowaniu pojazdów szynowych Część 5: Wymagania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego dla urządzeń elektrycznych trolejbus, autobusów szynowych i pojazdów na poduszkach magnetycznych Część 6: Systemy przeciwpożarowe Część 7: Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla instalacji palnych cieczy i gazów
Norma pren 45 545: Kolejnictwo - Ochrona przeciwpożarowa pojazdów szynowych pren 45545-6 Railway applications - Fire protection on railway vehicles - Part 6: Fire control and management systems ZARZĄDZANIE SYSTEMAMI WYKRYWANIA OGNIA
SYSTEMY PRZECIWPOŻAROWE - monitoring przestrzeni pojazdu, - aktywacja na podstawie pojawienia się dymu, płomienia oraz temperatury, - przekazywanie informacji o aktualnym stanie pożaru (wielkości ognia, zadymienia) Ciągły y automatyczny nadzór r nad i w przestrzeni pasażerskiej pojazdu.
SYSTEMY PRZECIWPOŻAROWE Pojawienie jednego parametru świadczącego o wystąpieniu zagrożenia powoduje uruchomienie alarmu. - przekazanie informacji do obsługi, - powiadomienie pasażerów, - oznaczenie dróg ewakuacji, - włączenie systemów ograniczających rozprzestrzenianie płomieni.
SYSTEMY PRZECIWPOŻAROWE System wentylacji - działanie anie w trybie automatycznym i ręcznym, r - wydajność zapewniająca szybkie usuniecie dymu na zewnątrz pojazdu, - ODCIĘCIE CIE DOPŁYWU POWIETRZA DO MIEJSCA WYBUCHU POŻARU Automatyczne zamknięcia przegród d i drzwi ognioodpornych
SYSTEMY PRZECIWPOŻAROWE Systemy gaszące - działające w trybie automatycznym i ręcznym, - uruchamiane w momencie gdy ich działanie nie stworzy dodatkowego zagrożenia dla pasażerów
SYSTEMY PRZECIWPOŻAROWE Aktywacja systemów alarmowych 1. w wypadku uruchomienia układu hamulcowego pojazdu. 2. na podstawie sygnału z systemów monitorujących. 3. na podstawie powiadomienia o obsługi o zagrożeniu. Spełnienie jednego z warunków powoduje uruchomienie procedur związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa podróżnych.
Punkt 6. pren 45 545-6 Wytyczne i wymagania dotyczące doraźnej ochrony przeciwpożarowej: - rozmieszczenie przegród, - typu i rodzaje gaśnic. - aktywacja systemu i procedur związanych z bezpieczną ewakuacją (sygnały świetlne polecenia głosowe)
pren 45545-7 Railway applications - Fire protection on railway vehicles - Part 7: Fire safety requirements for flammable liquid and flammable gas installations Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla instalacji cieczy i gazów łatwopalnych
1. Zakres normy - specyfikuje wymagania dotyczące ce instalacji dla cieczy i gazów łatwopalnych np.. dla trakcji, ogrzewania albo gotowania. - nie stosuje się do samoistnych płynp ynów w technicznych np.. cieczy hydraulicznych, oleju transformatorowego itd. Wymagania zawarte w Częś ęści 7 pren 45545 mają za zadanie chronić pasażer erów w i personel w pojazdach kolejowych poprzez ochronę przed pożarem od rozprzestrzeniających się wycieków w oleju lub innych łatwopalnych płynp ynów w albo gazów.
2. Definicje: Łatwopalny płyn p płyn z punktem zapłonu określonym wg PN-EN ISO 2719 poniżej 55 0 C. Łatwopalny gaz paliwo, które jest w stanie gazowym w temperaturze 15 0 C pod ciśnieniem 1 bara. Skroplony gaz gazy zdefiniowane jako propan, propen, butan, buten i mieszanina tych gazów.
3. Zbiorniki paliwowe i gazowe Zbiorniki powinny być zbudowane, umieszczone lub ochronione tak, aby same lub ich armatura nie mogły zostać uszkodzone: przez uszkodzenie mechaniczne urządzenia, lub odłamki znajdujące się przy szlaku albo na poboczu toru.
Zbiorniki nie mogą być instalowane w: strefach absorbujących ciepło, przedziałach ach pasażerskich, częś ęściach bagażowych, kabinach maszynisty.
3.1. Zbiorniki na paliwo ciekłe Projektowanie zbiorników w paliwowych powinno uniemożliwi liwić cieczom łatwopalnym podczas napełniania niania lub spustu, w przypadku przeciekania ze zbiornika lub pracującej cej armatury: - przejście w kontakt z obracającą się maszyną, która może spowodować ich rozpylenie, - wciągnięcie przez urządzenia ssące np. wentylatory, chłodnice, - przejście w kontakt z gorącymi elementami lub elektrycznymi urządzeniami, które mogą wytworzyć iskrę elektryczną, - penetrację w termiczny lub akustyczny materiał izolacyjny.
Grubości ścianek zbiornika paliwowego powinny wynosić minimum Pojemność Stalowy Aluminiowy = 200 l 2,0 mm 3,0 mm > 200 l 3,0 mm 4,0 mm
Temperatura paliwa w zbiorniku powinna być poniżej punktu zapłonu określonego zgodnie z PN-EN ISO 2719. Zbiorniki paliwowe nie powinny być napełniane powyżej 90% ich nominalnej pojemności. Zalecane jest aby zbiorniki paliwowe powinny być zaopatrzone w wskaźniki limitu poziomu napełnienia. W okolicy plomby zbiornika powinny znajdować się znaki zagrożenia zgodnie z dyrektywą 92/58/ECC : - P02 Nie używać otwartego ognia i nie palić (rys. 1), - W01 Ostrzeżenie o łatwopalnych płynach (rys. 2).
Znaki niebezpieczeństwa Rys. 1. (P02) Rys. 2. (W01) Rys. 3. 1. Napis 2. Kolor czarny 3. Kolor żółty
3.2. Przenośna instalacja gazu dla celów gastronomicznych Butle gazowe i związane z nim wyposażenie powinno być umiejscowione w tym samym pojeździe. Zabronione są połączenia pomiędzy instalacjami gazowymi na oddzielnych pojazdach. Butle gazowe powinny być umieszczone w metalowych szafkach, których drzwiczki: - na zewnętrznej stronie zaopatrzone są w znak zagrożenia wg rys. 2 oraz rys. 3, który powinien posiadać napis butla gazowa w lokalnym języku i dwóch obowiązujących CEN, - na wewnętrznej zaopatrzone są w znak zagrożenia wg rys. 1.
W części gastronomicznej, dozwolone są w pojeździe, szafki zaopatrzone w dwie butle ze skroplonym gazem o max. pojemności 14 kg. Jeżeli dany pojazd wyposażony jest w dwie szafki na butle, wówczas powinna być zapewniona odległość przynajmniej 8 m pomiędzy nimi i powinny być umieszczone po dwóch przeciwnych stronach w pojeździe. Szafki powinny być odpowiednio wentylowane od spodu konieczne w przypadku jakichkolwiek wycieków gazu. Aparatura wentylacyjna umiejscowiona na spodzie szafki powinna mieć zapewnioną w sumie powierzchnię 200 cm 2 dla butli.
4.1. Wymagania dla armatury łatwopalnych płynów Armatura powinna być widoczna dla celów kontroli i jej utrzymania remontów. Armatura powinna być montowana powyżej najwyższych poziomów zbiornika. W przypadku połączenia do zbiorników poniżej najwyższego poziomu cieczy powinna ona być wyposażona w łatwo dostępne (najlepiej blisko zbiornika) oprzyrządowanie odcinające. Armatura powinna być instalowana poniżej potencjalnych gorących powierzchni w sposób jak najbardziej możliwy do zrealizowania.
4.1. Wymagania dla armatury łatwopalnych płynów cd. W celu ograniczenia wycieków łatwopalnych płynp ynów, liczba połą łączeń armatury powinna być jak najmniejsza. Przewody przeznaczone dla innych cieczy powinny być wyróżnione innymi kolorami lub oznakowane w inny sposób b (w przypadku kiedy nie mogą być łatwo identyfikowalne z odpowiednimi zbiornikami).
4.2. Połączenia elastyczne Połączenia elastyczne mogą być prowadzone jedynie wówczas, gdy: drgania mogą oddziaływać na połączenia, połączenie jest przewidziane dla rozdzielania połączeń pod wpływem czynności łączeniowych np. wymian butli.
4.3. Wymagania dla systemów w dystrybucji gazu Regulatory ciśnienia powinny być zainstalowane ze względów bezpieczeństwa i w celu uzyskania dozwolonych poziomów: na stałe e związane zane z butlami lub w szafkach na butle. W przypadku instalacji dostarczającej cej gaz do kilku butli: - każda z butli powinna posiadać zawór zwrotny, - każda grupa butli powinna posiadać zawór szybko działaj ający. Każda butla powinna być podłą łączona do zaworów w za pomocą wysokociśnieniowych wężw ęży. Przewody powinny być,, jeśli to możliwe, krótkie i nie powinny przechodzić przez przedziały y dla pasażer erów w i personelu.
Jeżeli eli planowane jest przechodzenie przewodów w przez podłog ogę powinny być wykonane bezpośrednio sąsiedztwie s siedztwie stosowanego wyposażenia. W przestrzeni kuchennej, gdzie planowane jest przechodzenie przewodów w przez podłog ogę,, powinny być one umieszczane w widoczny sposób b (przynajmniej powinny być widoczne punkty przyłą łączeń). Przewody nie powinny być instalowane w pobliżu u elementów, które mogą osiąga gać temperaturę powyżej 400 0 C. Jeżeli eli jest to nie możliwe konieczne staje się zastosowanie dodatkowych rur ochronnych dla połą łączeń z podgrzanymi odcinkami.
Powinno być umożliwienie zamykania całkowicie systemów przewodów przed głównym zaworem zamykającym. Jeśli szafka na butle znajduje się pod pojazdem, zawór zamykający powinien być umieszczony pod spodem pojazdu i uruchamiany od wewnątrz pojazdu. Przewody przeznaczone dla odmiennych gazów powinny być wyróżnione innymi kolorami lub oznakowane w inny sposób (w przypadku kiedy nie mogą być łatwo identyfikowalne z odpowiednimi zbiornikami).
4.4. Urządzenia wentylacyjne dla zbiorników łatwopalnych płynów Zbiorniki powinny posiadać urządzenia wentylacyjne w celu uniknięcia nad i pod ciśnienia wewnątrz. Wylot urządzeń wentylacyjnych nie powinien być usytuowany w pobliżu drzwi, okien, wyjść bezpieczeństwa i wyposażenia, które w normalnych warunkach pracy może wytwarzać temperaturę lub iskry.
5. Zapłon silników, grzejników i wyposażenia pomocniczego Przy zapłonie silników powinno zostać przewidziane awaryjne zamykanie urządzeń, które można obsługiwać z kabiny maszynisty a także z zewnątrz pojazdu. Urządzenia te powinny zatrzyma wypływ paliwa, uszczelnić zbiornik i nie doprowadzić do pożaru. Wszystkie grzejniki powinny być wyposażone w awaryjne urządzenie zamykające obsługiwane miejscowo lub w strefie pasażera.
5.1. Silniki usytuowane wewnątrz pojazdu Podłoga, armatura i kanały kablowe w przestrzeni, w której usytuowany jest silnik powinny być wykonane z materiałów odpornych na absorpcję łatwopalnych płynów lub gazów. W pomieszczeniu powinien znajdować się pojemnik z pokrywą przewidziany do składowania tymczasowego materiałów powstałych podczas czyszczenia. Mechanizmy silnika działające w wysokich temperaturach (turbo sprężarki, rury wydechowe) powinny być tak dobrane lub wyizolowane aby nie mogły gromadzić ciepła, zwłaszcza podczas postoju pojazdu.
5.2. Wyposażenie cieplne Wyposażenie grzejne, które spala łatwopalny gaz powinno posiadać: - oprzyrządowanie do kontroli spalania paliwa i automatycznego wyłączania dopływu paliwa jeśli odbywa się gaszenie zapalenia, - termostat awaryjny wyłączający system.
6. Instalacje dla skroplonych gazów produktów ropy naftowej Instalacje te mogą być stosowane wyłącznie z pojazdach kategorii 1 wg definicji pren 45545-1. Wyposażenie powinno być zintegrowane z automatycznymi przyrządami odcinającymi dopływ gazu. Czas zamknięcia nie powinien przekraczać 60 s. Przestrzenie gdzie zainstalowane jest wyposażenie powinny być dobrze wentylowane, aby zabezpieczyć przed dopływem powietrza służącego do podtrzymywania spalania i dla wyprowadzania wyprodukowanych produktów ubocznych
Wewnątrz pojazdu w widocznym miejscu powinny znajdować się instrukcje pracy (w języku j lokalnym oraz dwóch innych językach j CEN). Pracownicy powinni być przeszkoleni w następuj pujących dziedzinach: - w używaniu u łatwopalnych gazów, - w pracach z instalacjami, - w wymianach butli, - w zwalczaniu pożaru w instalacjach gazowych.
Dziękuj kuję za uwagę!