WOJEWODA ŁÓDZKI PNK-IV.431.6.2011 Łódź, 20 marca 2011 r. Pani Anna Górniak ul. Miedziana 13 m. 8 90-038 Łódź Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 ze zm.) w dniu 28 lutego 2012 r. pracownicy Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli Oddział Kontroli i Skarg przeprowadzili kontrolę problemową w zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium oraz pobierania wynagrodzenia określonego w przepisach, o których mowa w art. 16 ust. 2 lub ust. 3 ww. ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, w okresie od 1 sierpnia 2010 r. do dnia kontroli, z tym że pierwszą czynność tłumacza przysięgłego wykonała Pani 21 czerwca 2011 r. Wyniki kontroli przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym bez zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń 28 lutego 2012 r. W zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium kontroli poddano 56 (50,9%) spośród 110 wpisów odnotowanych w repertorium. Natomiast pod względem wysokości wynagrodzenia pobranego za czynności tłumacza przysięgłego wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji i organów administracji publicznej stwierdzono i zbadano 22 wpisy (100%). Na podstawie dokonanych ustaleń Pani działalność w zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium oraz pobierania wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego wykonane na żądanie wyżej wspomnianych podmiotów oceniam pozytywnie z nieprawidłowościami. Na ocenę wpłynęły przedstawione poniżej naruszenia przepisów ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (zwanej dalej Ustawą) 1
oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2005 r. Nr 15, poz. 131 ze zm. - zwanego dalej rozporządzeniem), stanowiące nieprawidłowości oraz uzyskane wyjaśnienia. 1. Data przyjęcia zlecenia nie została odnotowana w 6 pozycjach (dot. wpisów o dokonaniu tłumaczenia ustnego), tj. w 5,5% ze 110 zbadanych pozycji, co stanowi naruszenie art. 17 ust. 2 pkt 1 Ustawy. Przyczyną pomijania przez Panią informacji o dacie przyjęcia zlecenia wyłącznie we wpisach o dokonaniu tłumaczeń ustnych była niewłaściwa interpretacja powołanego przepisu Ustawy. 2. Oznaczenie zleceniodawcy albo zamawiającego wykonanie oznaczonego tłumaczenia: a) 4 pozycje (3,6%) nie zawierają wymaganej informacji, b) 7 pozycji (6,4%) zawiera imię i nazwisko bez podania adresu, przez co został naruszony art. 17 ust. 2 pkt 2 Ustawy. Pełnego oznaczenia zleceniodawcy nie zamieszczała Pani w przypadku osób prywatnych nieżądających wystawienia rachunku za wykonaną czynność. Kolumna przewidziana do oznaczenia zleceniodawcy w wielu pozycjach zawiera natomiast adnotacje: sprzedaż nieewidencjonowana, sprzedaż nieudokumentowana, których zamieszczanie jest niecelowe. 3. Opis tłumaczonego dokumentu: a) nazwa, data i oznaczenie dokumentu: - w 5 pozycjach informacje częściowo zapisane są w języku obcym, co powoduje naruszenie art. 4 w związku z art. 5 ust. 2 oraz z art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (j.t. Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224), - w 15 wpisach (13,6%) nie zostało zawarte oznaczenie (numer) dokumentu; b) język, w którym dokument sporządzono: 6 pozycji (5,5%) nie zawiera wymaganej informacji; c) osoba lub instytucja, która sporządziła dokument: w 3 pozycjach (2,7%) nie zapisano stosownej informacji, przez co nie została wypełniona dyspozycja art. 17 ust. 2 pkt 3 Ustawy. Zgodnie z Pani wyjaśnieniami, oznaczenie (numer) dokumentu, a także osoba lub instytucja, która sporządziła dokument, nie zostały zamieszczone we wpisach o wykonanych czynnościach tłumacza przysięgłego, ponieważ takie dane prawdopodobnie nie występowały na tłumaczonym dokumencie. W takiej sytuacji zaleca się stosowanie adnotacji: brak numeru, brak oznaczenia. Informacji o języku dokumentu nie zawarła Pani zaś w repertorium przez nieuwagę. 2
W ocenie organu kontrolującego przyczyną powyższego stanu może być również fakt, że prowadząc repertorium wszystkie wymagane elementy opisu tłumaczonego dokumentu (6) skupiła Pani w jednej kolumnie, d) uwagi o rodzaju, formie i stanie dokumentu: wpisy w prowadzonym przez Panią repertorium zawierają uwagi typu: oryginał, skan, kopia. Jednak mając na względzie 3 ww. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, zamieszczonych w repertorium uwag nie można uznać za wystarczające w przypadku wystąpienia okoliczności mających wpływ na wysokość wynagrodzenia pobranego za czynności wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej (np. język specjalistyczny zawarty w tekście tłumaczonego dokumentu), o czym mowa w niniejszym wystąpieniu pokontrolnym poniżej. 4. Wysokość pobranego wynagrodzenia: a) 10 (45%) spośród zbadanych wpisów o czynnościach, wykonanych na żądanie organów wymienionych w art. 15 Ustawy, nie zawiera odrębnej informacji o wysokości wynagrodzenia (wynagrodzenie zostało odnotowywane łącznie dla dwu, trzech pozycji obejmujących jedno zlecenie), b) odnotowanie informacji o wynagrodzeniu w formie: 24,77 + VAT powoduje, że w oparciu o wpis widniejący w repertorium niemożliwym jest ustalenie faktycznej wysokości wynagrodzenia pobranego za jedną czynność tłumacza przysięgłego, co powoduje naruszenie art. 17 ust. 2 pkt 6 Ustawy. Jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług, zobowiązanym do zapłacenia podatku w wysokości 23%. W związku z tym, że repertorium nie zawiera informacji o ostatecznej kwocie wynagrodzenia, kontrola działalności tłumacza przysięgłego w zakresie pobierania wynagrodzenia została oparta w znacznej mierze na złożonych przez Panią wyjaśnieniach, iż podatek VAT w każdej pozycji repertorium został naliczony do podanej kwoty we właściwej wysokości, c) w 9 pozycjach (40,9%) z 22 zbadanych stwierdzono, że wysokość wynagrodzenia jest wyższa, niż wynika to z treści wpisu odnotowanego w repertorium. Wyjaśniła Pani, że przedmiotowe wpisy dotyczą tłumaczenia tekstów zawierających terminologię specjalistyczną. Wskazać należy, że 3 pkt 1 rozporządzenia przewiduje możliwość podwyższenia stawki podstawowej wynagrodzenia, m.in. z powodu zawartej w tekście terminologii specjalistycznej, jednak omawiane pozycje nie zawierają uwag uzasadniających podwyższenie stawki. Jak ustalono, nieodnotowanie przez Panią uwag w opisie tłumaczonego dokumentu wynika z niewiedzy. Należy zaznaczyć, 3
że starannie i rzetelnie odnotowany wpis w repertorium powinien być wystarczający do zweryfikowania, czy wynagrodzenie zostało pobrane we właściwej wysokości. Ponadto w wyniku kontroli stwierdzono następujące uchybienia: 1. Informacje w zakresie: a) daty przyjęcia zlecenia oraz zwrotu dokumentu wraz z tłumaczeniem, b) oznaczenia zleceniodawcy albo zamawiającego wykonanie oznaczonego tłumaczenia, c) opisu tłumaczonego dokumentu (nazwa, data i oznaczenie dokumentu), d) wysokości pobranego wynagrodzenia najczęściej są odnotowane łącznie dla grupy kilku wpisów. 2. W kolumnie przeznaczonej do oznaczenia wykonanej czynności widoczne są adnotacje: tłumaczenie pisemne w znaczeniu sporządzenie i poświadczenie tłumaczenia, poświadczenie tłumaczenia w znaczeniu: sprawdzenie i poświadczenie tłumaczenia sporządzonego przez inną osobę. Z uwagi na powyższe, zaleca się stosowanie nazewnictwa rodzaju wykonanej czynności tłumacza przysięgłego użytego w art. 13 Ustawy, co pozwoli w sposób niebudzący wątpliwości ustalić, jaka czynność jest odnotowana w repertorium. Pozostałe elementy wymagane w art. 17 ust. 2 Ustawy zamieszczone zostały w Pani repertorium w sposób prawidłowy i rzetelny. Przedstawiając powyższą ocenę zobowiązuję Panią do: - odnotowywania wykonanych czynności tłumacza przysięgłego w sposób wyczerpujący dyspozycję art. 13 oraz art. 17 ust. 2 pkt 1-7 Ustawy, z uwzględnieniem wskazanych powyżej zaleceń, - pobierania wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego wykonane na żądanie organów wskazanych w art. 15 Ustawy w wysokości określonej zgodnie z Rozporządzeniem, na podstawie rzetelnie odnotowanego wpisu w repertorium. Pouczenie: Kierownik podmiotu kontrolowanego, któremu przekazano wystąpienie pokontrolne, w terminie określonym w wystąpieniu, nie krótszym niż 14 dni od dnia jego otrzymania, informuje wojewodę o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń, a także podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań. Nie dotyczy to kontroli, wskutek której nie stwierdzono nieprawidłowości ani uchybień. W przypadku niewykonania zalecenia pokontrolnego kierownik podmiotu kontrolowanego jest zobowiązany do wskazania innego niż określony w zaleceniu sposobu usunięcia stwierdzonej 4
nieprawidłowości lub wykonania innych, niż wskazane w zaleceniu, działań. Zarządzający kontrolę ma prawo żądania w każdym czasie informacji o stanie realizacji zaleceń pokontrolnych lub innych działaniach podjętych w wyniku kontroli, w szczególności w celu usunięcia nieprawidłowości i wykonania wniosków ( 38 Regulaminu kontroli). Jednocześnie uprzejmie proszę o udzielenie informacji o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń, a także podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego. Z up. Wojewody Łódzkiego /-/ Elżbieta Stępczyńska-Gortat Z-ca Dyrektora Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli 5