Szkolenie pt: Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL Luiza Pawlus Wydział Koordynacji PO KL
Klasyfikacja kryteriów wyboru projektów Ocena formalna Kryteria ogólne Kryteria szczegółowe Kryteria formalne Kryteria dostępu Kryteria merytoryczne Kryteria horyzontalne Kryteria strategiczne Ocena merytoryczna 2
Ogólne kryteria horyzontalne Kryteria horyzontalne dotyczą: zgodności wniosku z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi (w tym: koncepcją zrównoważonego rozwoju i polityką równych szans ) oraz z prawodawstwem wspólnotowym, zgodności wniosku prawodawstwem krajowym, zgodności wniosku ze Szczegółowym Opisem Priorytetów PO KL 2007-2013. Wnioski niespełniające któregokolwiek z kryteriów horyzontalnych są odrzucane na etapie oceny merytorycznej. 3
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się.. Rozwój lokalny Projekty realizowane w ramach PO KL powinny uwzględniać lokalny wymiar, wpływać na uwrażliwienie społeczności lokalnych na konieczność podejmowania wspólnych działań. Na poziomie pojedynczego projektu o jego lokalnym charakterze świadczyć mogą konsultacje ze środowiskami lokalnymi, uwzględnienie opinii reprezentantów grupy docelowej, do której kierowany jest projekt. Sugerowane pola we wniosku, w których Projektodawca powinien się odnieść do tej zasady: 3.1, 3.3. 4
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się Rozwój społeczeństwa informacyjnego Oznacza działania skierowane na podwyższenie poziomu technologicznego poprzez podnoszenie umiejętności korzystania z nowoczesnych technik informacyjno-komunikacyjnych, aktualizowanie wiedzy o nowoczesnych formach zarządzania i organizacji pracy oraz podwyższanie poziomu wykształcenia społeczeństwa. Chodzi tu przede wszystkim o tworzenie społeczeństwa opartego na wiedzy, w którym szczególnego rodzaju towarem jest informacja. Inicjatywy ukierunkowane na rozwój społeczeństwa informacyjnego nie powinny się skupiać jedynie na upowszechnianiu technologii informacyjnych, ale również wiedzy, umiejętności i kwalifikacji w zawodach związanych z wytwarzaniem, przechowywaniem, przetwarzaniem i przekazywaniem informacji. Jedną z cech społeczeństwa informacyjnego są również wysokie nakłady na badania i rozwój oraz współpraca jednostek badawczorozwojowych z sektorem przedsiębiorstw. Sugerowane pola we wniosku, w których Projektodawca powinien się odnieść do tej zasady: 3.1, 3.3 i 3.4. 5
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się Partnerstwo Zasada partnerstwa dotyczy aktywnego udziału partnerów na wszystkich etapach programowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji programów unijnych. Partnerstwo w realizacji projektów nie jest wymagane, jakkolwiek może być uznane przez Instytucję Organizującą Konkurs jako ważny element ich wdrażania i wymagane kryteriami dostępu (projekty nie zakładające partnerstwa będą odrzucane) bądź kryteriami strategicznymi (projekty partnerskie będą otrzymywały premię punktową). Sugerowane pola we wniosku, w których Projektodawca powinien się odnieść do tej zasady: 3.3, 3.5. 6
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się Zrównoważony rozwój - prawo do zaspokajania aspiracji rozwojowych obecnej generacji bez naruszania zdolności do zaspokajania potrzeb i aspiracji rozwojowych przyszłych pokoleń. Oznacza to, iż rozwój gospodarczy i cywilizacyjny nie powinien odbywać się kosztem wyczerpywania zasobów nieodnawialnych i niszczenia środowiska. Kryterium zrównoważonego rozwoju powinno być w szczególności spełniane w kontekście wzajemnego rozwoju gospodarczego, społecznego i ochrony środowiska naturalnego, z tego względu, że rozwój obu tych dziedzin pociąga za sobą zmiany w naturalnym otoczeniu człowieka. Projekty wdrażane w ramach PO KL mogą realizować tę zasadę np. poprzez uwzględnienie w programach edukacyjnych tematyki związanej z ochroną środowiska. 7
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się Zrównoważony rozwój c.d. PO KL poprzez realizację wskazanych w nim typów projektów powinien przyczyniać się m.in. do: Podnoszenia świadomości ekologicznej, zarówno wśród młodzieży, osób pracujących, bezrobotnych oraz przedsiębiorców; Zapewnienia MSP doradztwa i innych usług w obszarze ekologii, również w zakresie zarządzania ochroną środowiska, wpływu inwestycji na środowisko naturalne oraz planowania przestrzennego; Zapewnienia szkoleń dla kadry zarządzającej w zakresie zarządzania środowiskowego i przepisów prawa; Działań z zakresu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu również na obszarach skażonych ekologicznie i peryferyjnych obszarach chronionych; Wzmocnienia kwalifikacji kadr administracji w obszarze polityk, strategii i stosowania przepisów prawa; Sugerowane pola we wniosku, w których projektodawca powinien się odnieść do tej zasady: 3.3, 3.5. 8
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się Równość szans Uwzględnienie we wniosku zagadnień dotyczących równości szans związane jest ze zwalczaniem wszelkich przejawów dyskryminacji, w tym ze względu na wiek, płeć, rasę i niepełnosprawność. Zasada ta odnosi się do równości kobiet i mężczyzn, osób niepełnosprawnych, mieszkańców obszarów wiejskich oraz osób wykluczonych społecznie, w dostępie do zatrudnienia. Sugerowane pola we wniosku, w których Projektodawca powinien się odnieść do tej zasady: 3.1, 3.2, 3.3, 3.4 i 3.5. Kwestie związane z równością szans K i M zostaną szczegółowo omówione w dalszej części prezentacji. 9
Na zgodność z właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi oraz prawodawstwem wspólnotowym składa się Innowacyjność i współpraca ponadnarodowa ma na celu poszukiwanie i testowanie nowych rozwiązań problemów rynku pracy i integracji społecznej, modernizację i dostosowanie polskich instytucji i organizacji do zmieniających się warunków społecznogospodarczych, określanie i wdrażanie reform mających na celu realizację Strategii Lizbońskiej. Projekty zakładające podejście innowacyjne bądź współpracę ponadnarodową zawierać muszą zadania i działania związane z upowszechnianiem wypracowanych w ich trakcie rozwiązań oraz włączenie wypracowanych rezultatów do głównego nurtu polityki. Kryterium horyzontalne obowiązujące wyłącznie dla projektów innowacyjnych oraz zawierających komponent ponadnarodowy. 10
Zgodność z prawodawstwem krajowym Zgodność projektu z prawodawstwem krajowym, w szczególności z regulacjami dotyczącymi zamówień publicznych, zasady konkurencyjności oraz zasadami udzielania pomocy publicznej. W odniesieniu do zamówień publicznych, należy przede wszystkim zweryfikować, czy realizacja projektu wiąże się ze stosowaniem ustawy Prawo zamówień publicznych, w szczególności dotyczy to podmiotów, które zgodnie z tą ustawą zobowiązane są do stosowania odpowiedniego trybu realizacji zamówienia publicznego. Projektodawcy oraz partnerzy projektu, którzy nie muszą stosować przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych zobowiązani są w przypadku realizacji zamówień przekraczających wyrażoną w złotych równowartość kwoty 14 tys. euro netto do stosowania zasady konkurencyjności. Projektodawca zobowiązany jest do wysłania zapytania ofertowego, do co najmniej trzech potencjalnych wykonawców (zapytanie ofertowe zamieszcza również na stronie internetowej oraz w swojej siedzibie). Projektodawca wybiera najkorzystniejszą spośród złożonych ofert w oparciu o ustalone w zapytaniu ofertowym kryteria oceny. 11
Zgodność z prawodawstwem krajowym Zgodność z zasadami udzielania pomocy publicznej, należy zweryfikować przede wszystkim, czy projekt zakłada wsparcie identyfikowane jako pomoc publiczna, czy w danym typie projektu pomoc publiczna jest dozwolona, jaka jest jej forma (pomoc na zatrudnienie, na szkolenia, doradztwo, de minimis, wsparcie na tworzenie nowych miejsc pracy) oraz czy Projektodawca uwzględnia we wniosku właściwe dla danego obszaru, typu przedsiębiorcy i rodzaju wsparcia, pułapy intensywności pomocy publicznej. Odpowiednie zapisy dotyczące tych zagadnień powinny zostać zawarte w punkcie 3.3 (opis działań pomocy publicznej) oraz 3.5 wniosku (uzasadnienie i opis zlecenia). 12
Zgodność z Szczegółowym Opisem Priorytetów Wnioski nie mogą zawierać propozycji wsparcia innego niż wskazane w Szczegółowym Opisie Priorytetów typy projektów (w ramach Działania i Poddziałania). W SzOP określono również odbiorców pomocy oraz instytucje, które są uprawnione do realizacji projektów. Nie zawsze jednak wybór grupy docelowej czy typu wsparcia zapisanego w SzOP będzie akceptowalny przez IOK, która w ogłoszeniu o konkursie (dokumentacji konkursowej) może określić konkretny typ projektu i grupę osób, do której projekty powinny być skierowane. 13
Polityka równości szans ramy prawne Przestrzeganie horyzontalnej zasady równości szans kobiet i mężczyzn w EFS wynika z zapisów Traktatu Amsterdamskiego oraz Rozporządzeń Rady Europejskiej. Rozporządzenie (WE) 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 roku: Art. 3 Zakres pomocy EFS wspiera działania w państwach członkowskich objęte wymienionymi poniżej priorytetami: ( ) promowanie włączania do głównego nurtu polityki oraz podejmowania konkretnych działań mających na celu poprawę dostępu do zatrudnienia, zwiększanie trwałego uczestnictwa kobiet w zatrudnieniu i rozwoju ich kariery oraz zmniejszenie segregacji ze względu na płeć na rynku pracy, w tym poprzez oddziaływanie na bezpośrednie i pośrednie przyczyny różnic w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn. Art. 6 Równość płci i równość szans Państwa członkowskie zapewniają włączenie do programów operacyjnych opisu sposobu, w jaki równość płci i równość szans są wspierane w ramach przygotowywania, realizacji, monitorowania i oceny programów operacyjnych. Państwa członkowskie wspierają zrównoważony udział kobiet i mężczyzn w zarządzaniu programami operacyjnymi i w ich realizacji na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym 14
Dwa filary równości płci Polityka równości płci Gender mainstreaming Perspektywa płci obecna na każdym etapie tworzenia polityki: planowanie, wdrażanie, monitoring i ewaluacja. Efekty działań oceniane są z perspektywy wpływu na życie i położenie kobiet i mężczyzn. Celem jest promowanie równości kobiet i mężczyzn. Konkretne działania Specific actions Działania pozytywne, wyrównawcze mające na celu przyśpieszenie zmian na rzecz równości poprzez udzielenie szczegółowego wsparcia grupom znajdującym się w gorszym położeniu Celem jest rzeczywista równość, szybka zmiana społeczna, rekompensata za lata/wieki dyskryminacji ze względu na płeć. 15
Schody do równości Poziom 3 Poziom 2 Poziom 1 Poziom -1 Projekty ślepe Projekty neutralne Projekty praktyczne Projekty równościowe Projekty gender mainstreaming Brak działań realizujących zasadę równych szans Realizacja zasady równych szans
Schody do równości - jak zidentyfikować poszczególne typy projektów Projekty ślepe Brak odniesienia do sytuacji K i M są instytucje, osoby, ludzie, bezrobotni, uczniowie. Dane ilościowe nie uwzględniają podziału na K i M. Analiza problemu w projekcie nie uwzględnia specyfiki sytuacji K i M. Projekty neutralne Dane ilościowe nie uwzględniają podziału na K i M. Analiza problemu w projekcie nie uwzględnia specyfiki sytuacji K i M. Projektodawca deklaruje pełną dostępność i brak dyskryminacji nie proponując żadnych konkretnych działań. Projekty praktyczne Dane ilościowe uwzględniają podział na K i M, jednak nie przekłada się on na adekwatny liczbowy udział uczestników/czek. Na etapie analizy dostrzega się zróżnicowaną sytuację K i M, jednak nie przekłada się to na równościowe cele i działania projektu. 17
Schody do równości - jak zidentyfikować poszczególne typy projektów Projekty równościowe Wszystkie dane są segregowane z podziałam na płeć. Na etapie analizy bada się różnice w sytuacji K i M. Skład liczbowy uczestników/czek wynika z analizy i jest adekwatny do problemu. Projekty Gender mainstreaming Zasadniczym celem projektu jest równość płci. Projekt planowany jest na poziomie makro i dotyczy działalności oraz struktury władzy państwa, regionu, samorządu. Celem projektu jest zmiana systemu na taki który w swoich działaniach wspiera równości szans K i M. 18
Więcej o równości płci Podręcznik przygotowania wniosków w ramach PO KL Instrukcja do Standardu minimum; Podręcznik Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki; Agenda działań na rzecz równości szans kobiet i mężczyzn w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, maj 2009; Program Operacyjny Kapitał Ludzki Jak przygotować projekty równościowe i na rzecz kobiet Komponent regionalny 2008; 19
E-mail: rownoscplci@mrr.gov.pl Pod adresem rownoscplci@mrr.gov.pl można uzyskać informacje na temat równości szans kobiet i mężczyzn w Programie Kapitał Ludzki. 20
Dziękuję za uwagę! 21