1(2) 2014 Studncki czasopiso naukow Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwrsyttu Jagillońskigo 2014-08-23 12:38:56
Księgarnia Ad sp z oo ul św Anny 6, 31-008 Krów tl/fax: 12 431 27 43 @ www Poliarchia Studncki czasopiso naukow Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwrsyttu Jagillońskigo ul Gołębia 24, 30-007 Krów tl: 12 663 15 65 ww 1565 604 784 673 (rdtor naczlny) poliarchiauj@gailco Rcnznci dr Łusz Arndt (Uniwrsytt Łódzki) dr Sławoir Czch (Uniwrsytt Ekonozny w Katowach) dr Mhał Jacuński (Uniwrsytt Wrocławski) dr hab, prof nzw Krzysztof Jasicki (Instytut Filozofii i Socjologii Polskij Adii Nauk) dr Pawł Kaczarczyk (Uniwrsytt Warszawski) dr Katarzyna Kąc (Uniwrsytt Mikołaja Koprni w Toruniu) dr Toasz Klin (Uniwrsytt Wrocławski) dr Mhał Łuszczuk (Uniwrsytt Jana Kochanowskigo) dr Ada Płoszaj (Uniwrsytt Warszawski) dr Andrzj Polus (Uniwrsytt Wrocławski) dr Patrycja Matusz Protasiwz (Uniwrsytt Wrocławski) dr Piotr Okulwz (Uniwrsytt i Adaa Mkiwza w Poznaniu) dr Rigiusz Roski (Uniwrsytt i Adaa Mkiwza w Poznaniu) dr Anna Rytl-Warzocha (Uniwrsytt Gdański) dr Mark Sioa (Uniwrsytt Marii Curi-Skłodowskij w Lublini) dr Łusz Tol (Collgiu Civitas) dr hab Łusz Tocz (Uniwrsytt Szczciński) prof dr hab Jan Marcin Węsławski (Pols Adia Nauk) prof dr hab Katarzyna Żukrows (Szkoła Główna Handlowa) Publja współfinansowana przz Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ oraz przdsiębiorstwo IDC Polonia SA ISSN 2300-4584 Rdcja tkstów: Ewa Wrona Projkt okłki: Łusz Fydrk Typografia, skł i łaani: wwwanatta Nł: 100 gz Publja wydana w dwóch wrsjach: lktronznj i drukowanj Wrsją pirwotną czasopisa jst forat lktronzny Poliarchia jst i Politycznych U tych nauk polityc Zapraszay s rozpatrywanych cnzji książk Przyjujy Ostatczna d tywngo wyniku są wyznaczani pr Wyagania f 1 Tksty w for 2 Artykuł powi z przypisai szynopisu, po czony tytuł 3 Przypisy i bi Szczgółow dostępn są p wwwwsipu
Studncki czasopiso naukow Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych POLIARCHIA Krów 2014 Piso uzuj się pod patronat dzina Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwrsyttu Jagillońskigo RADA PROGRAMOWA prof dr hab Bogdan Szlachta (Przwodnzący Ry Prograowj) Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ dr hab Moni Banaś Instytut Studiów Rgionalnych UJ prof Noran Davis Oxford Univrsity dr hab Joachi Dic, prof UJ Instytut Rosji i Europy Wschodnij UJ prof dr hab Antoni Dudk Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ dr hab Piotr Kila Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ dr hab Robrt Kłosowz, prof UJ Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ ks prof dr hab Krzysztof Kościlni Instytut Bliskigo i Dalkigo Wschodu UJ prof dr hab Włodziirz Mokry Katdra Ukrainoznawstwa UJ dr hab Dariusz Nidźwidzki Instytut Europistyki UJ Nr 2 REDAKTOR NACZELNY CZASOPISMA gr Ardiusz Nyzio Skrtarz Rdcji Magdalna Raczyńs
Spis trści 3 Ardiusz Nyzio, Drodzy Czytlny! Drogi Kolżanki, drodzy Koldzy! 5 Bartosz Biliszczuk, Dwa lata po Fukushii Sktor nrgtyczny, stratgia rządu i przyszłość Japonii 37 Robrt Posłajko, Rozwój uropjskij polityki cyfrowj 63 Julita Dudzi, East Cntral Europ in th Contxt of th Varitis of Capitalis Approach 81 STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE I GEOPOLITYKA GOSPODARKA Magdalna Mj, Probly i wyzwania Arct govrnanc 103 Jub Lrcl, Przciwdziałani nilgalnj iigracji w Unii Europjskij Stan prawny po wjściu w życi trtatu lizbońskigo 127 Marta Hoffann, Powstani Państwa Izrala w ujęciu konstruktywistyczny POLITYKA WEWNĘTRZNA I bzpiczństwo 147 Bartosz Światłowski, Protjs racja stanu Źródła i dzij ruchu protjskigo w II Rzczpospolitj 181 Justyna Magira, Parlant Saów w Szwcji fora przjściowa czy ostatczna? 199 Ardiusz Nyzio, W słabości siła Bilans wolucji polskh partii politycznych w latach 1989-2013
Prof dr hab Štfan Kassay jst przs ry nzorczj koncrnu IDC Holding SA największgo słowackigo producnta słodyczy i jdnj z największych fir branży spożywczj w Europi (in właścila popularnych w Polsc ark Vrbna i Góralki) Jgo rira zawodowa związana jst z pracą ndżrską oraz naukowo-bawczą To jdn z najważnijszych słowackh autoryttów w dzidzini gospodarki, ksprt w tworzniu stratgii arktingowych, rinżynirii oraz torii holdingu Jst autor szrgu publji naukowych i prac bawczych, wyróżniany za działalność biznsową i docniany za pracę naukową Moi crdo życiowy jst sybioza nauki z prtyką Wszystko, co rozważa tortyczni, usi pot ić fkt ralizacyjny Jst przkonany, ż sns nauki jst upowszchniani widzy i wspoagani prtyki ówi prof Štfan Kassay Przdsiębiorstwo i przdsiębiorczość, t2, Gospodar i finans to koljna część koksowgo opracowania, poświęcongo zarządzaniu nowoczsną firą Opirając się na własnych doświczniach w budowaniu iędzynarodowgo sukcsu handlowgo IDC Holding SA, profsor Štfan Kassay przdstawia stratgię rozwoju i czynniki oddziałując na funkcjonowani przdsiębiorstw w ziniających się warunch gospodarki rynkowj Publja jst bogaty kopndiu widzy dla ndżrów i konoistów Skupia się na zarządzaniu jo dyscyini o uniwrsalny znaczniu, dlatgo jst tż rkondowana spcjalisto z różnych dzidzin, którzy podjują kluczow dcyzj w zrsi zarządzania przdsiębiorstw Połączni widzy tortycznj z doświczni prtyczny, pozwoliło autorowi na opisani i usystatyzowani czynników ających wartość stabilizacyjną w działalności biznsowj
Spcjalni dla naszych czytlników drukujy fragnt książki prof dr hab Štfana Kassaya Przdsiębiorstwo i przdsiębiorczość, t 2, Gospodar i finans, która nł Księgarni Adkij uzała się w Polsc w listopzi ubigłgo roku Rozdział 3 Tndncj globalizacyjn w gospodarc rynkowj Globalizacja stała się procs niodwracalny Z jdnj strony w wybranych grupach jdnostk, przdsiębiorstw (korporacji) i narodów dochodzi do koncntracji włzy i bogactwa, z drugij zaś do arginalizacji innych czynników Główną rolę odgrywa aspkt konozny globalizacji1, który odznacza się wzrost wolunu produkcji iędzynarodowj, intgracją na iędzynarodowych rynch finansowych i rosnącą rolą spółk ponnarodowych Wyraz procsów związanych z globalizacją jst powstani nowj gospodarki, w którj główny nacisk kłzi się na zdobyci wyższj konkurncyjności, zastosowani tchnologii inforacyjnych, rozwój nauki i na trwały wzrost gospodarczy, zapwniony przz zbliżani clów gospodarczych i kologznych Wsponiany procs opira się na rozwoju tchnologii inforacyjnych i społczństwi inforacyjny2 Ponto coraz większgo znacznia nabira aspkt kologzny globalizacji Na życi ludzi w coraz większy stopniu zaczynają oddziaływać probly globaln, będąc odbi stosunku człowi i społczństwa do środowis naturalngo Cchą chartrystyczną pogłębiającj się globalizacji jst szybki rozwój handlu iędzynarodowgo, zwiększając się powiązani narodowych rynków produktów, j równiż rosnąc woluny transcji na iędzynarodowych rynch finansowych Wszystki t fty w wyraźny sposób wpływają na zarządzani finansow przdsiębiorstw, zarówno jśli idzi o pozyskiwani pitału dla zralizowania clów gospodarczych, j i podział osiągniętych wyników finansowych W tych warunch nizbędna jst uijętność przystosowania się przdsiębiorstwa zarówno do tualngo rozwoju na światowych rynch produktów, j i rynch finansowych Dla wyznacznia clów przdsiębiorstwa w warunch globalizacji szczgólngo znacznia nabirają rynki finansow, któr oddziałują przd wszystki na politykę finansową przdsiębiorstw w zrsi: pozyskiwania w różnj postaci zagranznych bzzwrotnych środków finansowych, pozyskiwania środków finansowych w fori bzpośrdnh inwstycji zagranznych oraz inwstycji portflowych inwstorów zagranznych, a tż alocji wolnych środków finansowych przdsiębiorstw Znaczny wpływ globalizacji na politykę finansową przdsiębiorstw widoczny jst przd wszystki w ziniający się otoczniu rokonozny Wyjątki są jdyni duż koncrny iędzynarodow, al równiż h powstani jst fkt tndncji globalizacyjnych w gospodarc Globalizacja sprawia, ż na cl przdsiębiorstwa, a ty say na jgo politykę finansową na pozioi ro, oddziałują przd wszystki polity gospodarcza państwa oraz cyklzny rozwój gospodarki W tych warunch do najważnijszych uijętności kirowntwa przdsiębiorstwa nalży zdolność aptacji i ragowania Jj zdobyci wyaga poświęcnia uwagi zarządzaniu procsai finansowyi i to na wszystkh cztrch pozioach (anowani, dcyzj, organizowani oraz analiza i kontrola) Dla przdsiębiorstwa rozwój globalizacji oznacza now szans, al równiż zagrożnia w przypku, gdy ni będzi ono zdoln do doskonalnia się, a następni ragowania na now wyzwania W tych warunch kirowntwo przdsiębiorstwa usi większą uwagę poświęcić poszukiwaniu fktywnych for intacji najnowszych zdobyczy widzy do prtyki W związku z ty, ż główny nosil widzy jst człowik, w warunch gospodarki opartj na widzy pitał ludzki ożna uważać za najważnijszy czynnik w osiąganiu clów przdsiębiorstwa ( ) 1 Globalizacja jst zjawiski wilowyiarowy Ma trzy podstawow aspkty: konozny, polityczny i społczny 2 Aspkt trytorialny związany z rozwoj gospodarki opartj na widzy uwidacznia się w trzch najważnijszych kirunch: globalizacji, intgracji oraz obustronnj zalżności, która jst ściśl związana z procs globalizacji Jst to pogłębiani obustronnj zalżności gospodark narodowych w oparciu o podział pracy
DOI: 1012797/Poliarchia0220140201 Drodzy Czytlny! Drogi Kolżanki, drodzy Koldzy! Witay na łaach drugigo nuru Poliarchii czasopisa naukowgo studntów Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwrsyttu Jagillońskigo Po pirwszy nurz, który w całości poświęciliśy tatyc polskij ( Studia Polona ), zapraszay do zapoznania się z wydani, w który przntujy fkty różnorodnych i oryginalnych bań studntów WSMiP UJ Z duą inforujy o cztrch ważnych zianach, któr wprowziliśy w ostat nh isiącach Począwszy od nuru, który trzyaci w ręch, wszystki artykuły publikowan na łaach Poliarchii przchodzą przz procs tzw podwójnj ślpj rcnzji (doubl blind rviw) Oznacza to, ż rcnznt i autor ni znają wzajni swo h prsonaliów, a wszyscy rcnznci pochodzą spoza Uniwrsyttu Jagillońskigo Syst tn, nowatorski w przypku pis studnckh, gwarantuj wysoki pozio rytoryczny Poliarchii na jj łaach użą się wyłączni najlpsz spośród studnc kh artykułów Drugą zianą jst poszrzni Ry Naukowj pisa dołączyło do nij grono uznanych spcjalistów rprzntujących najbardzij rnoowan ośrodki bawcz na świci W drugi nurz Poliarchii pojawił się tż po raz pirwszy artykuł w języku angilski, co uznać nalży za trzcią istotną zianę Dklarujy chęć rozwijania tgo kirunku i zachęcay wszystkh studntów do przygotowywania tkstów w różnych języch obcych W wilki stopniu poszrza to bowi zasięg oddziaływania pisa i zwiększa jgo rolę w procsi cyrkulacji widzy naukowj To zaś ściśl wiąż się z czwartą zianą Poliarchia stała się częścią Cntral and Eastrn Europan Onlin Library (CEEOL), co jst istotny kroki w budowaniu prstiżu pisa, zwiększaniu jgo rozpoznawalności, poszrzaniu dostępności i cytowalności Wszystki t ziany i powstani drugigo nuru Poliarchii ni byłyby ożliw, gdyby ni pooc wilu osób Wyrazy wdzięczności nalżą się przd wszystki rcnzn to, których ntuzjaz dla Poliarchii przrósł nasz oczkiwania Dziękujy wydaw ntwu Księgarnia Ad za udaną współpracę Dziękujy równiż Bartoszowi Zawiślowi za korktę tkstu w języku angilski i abstrtów artykułów Dziękujy za współpracę autoro artykułów i zachęcay do paiętania o Poliarchii Odrębn wyrazy podziękowania kirujy w stronę naszych darczyńców: Dzina WSMiP UJ, Pana prof dr hab Bogdana Szlachty, patrona Poliarchii, oraz przdsię biorstwa IDC Polonia SA Bz Państwa poocy ninijsza publja ni ogłaby się uzać Życzyy iłj lktury i zapraszay do konttu Ardiusz Nyzio rdtor naczlny Poliarchii
GOSPODARKA DOI: 1012797/Poliarchia0220140202 Bartosz BIELISZCZUK bartoszbiliszczuk@gailco DWA LATA PO FUKUSHIMIE Two yars aftr th Fukushia disastr: Japan s futur, poly and nrgy industry In 2011, Japan was hit by an unprcdntd disastr an arthqu and a tsu nai that ld to on of th biggst nuclar accidnts in world s history This papr analyss Japan s nrgy situation bfor and aftr th vnt, focusing on whthr or not and if, how this tragdy changd th country s nrgy poli cy To achiv this ai, th author focuss on Japan s nrgy profil, nrgy ix and charactriss th country s accssibility to natural rsourcs including natu ral gas, oil and hard coal Th artl also discusss th country s lctr nrgy production, warhousing and transission infrastructur It provids a dtaild analysis of lgal rgulations and coptncis of rlvant inistris, as wll as govrnntal polis, stratgis and ais Anothr signifant issu raisd is th inclusion of rnwabl nrgy sourcs in Japan s futur nrgy ix Th papr also ts into considration th Japans publ s raction to th Fukushia dis astr and tracs th changing attitud of th Japans to nuclar nrgy Th con clusions dscrib possibl futur nrgy scnarios and thir consquncs for th country s nrgy and cono scurity Japan, Fukushia, nrgy, poly, nuclar kywords Abstract SEKTOR ENERGETYCZNY, STRATEGIA RZĄDU I PRZYSZŁOŚĆ JAPONII
Bartosz Biliszczuk 6 Poliarchia 2/2014 WSTĘP T Młynarski, Probl rorintacji polityki nrgtycznj Japonii po tastrofi lktrowni jądrowj Fukushia, Politja Piso Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwrsyttu Jagillońskigo 2011, nr 17, s 129 Ang nrgy ix udział poszczgólnych źródł nrgii (gaz ziny, ropa naftowa, nrgia odnawial na tc) w produkcji nrgii danj gospodarki 1 Japonia rozwijała krajową nrgtykę jądrową od połowy lat 50 Od tgo czasu r tory atoow stanowiły ważn źródło nrgii lktrycznj1 Dla ubogigo w surow c kraju istotn są równiż inn źródła nrgii: ropa naftowa, gaz ziny i węgil Dotychczasowy iks nrgtyczny2 Japonii a się jdn zinić Jst to związan za równo z tragznyi wydarzniai z 2011 r, j i z dtrinacją polityków, by sku pić się na nrgii odnawialnj (odnawialn źródła nrgii, OZE) Wkrótc na rynk azjatycki trafią równiż większ ilości gazu; Japonia jst jdny z największych jgo konsuntów Spk cn surowca oż zwiększyć jgo udział w gospodarc Kraju Kwitnącj Wiśni Długotrinowo ożliw jst tż wykorzystani nowych tchnolo gii do produkcji gazu z złóż nikonwncjonalnych, co oż całkowi odinić sytu ację Japonii Wydaj się, ż poio wyłącznia wszystkh rtorów atoowych, kraj tn zapwn ni zrzygnuj całkowi z nrgii nuklarnj Początkow, bardzo śiał zapowidzi polityków zostały dość szybko zwryfikowan przz rzczywistość: rachu nk konozny oraz lobbing kręgów gospodarczych Ninij ngatywn nastawi ni wobc nrgtyki jądrowj utrzyuj się w say społczństwi, na co poprawkę będzi usiała wziąć żda koljna kipa rządowa Otwart pozostaj zat pytani, do jigo stopnia zostani odtworzony (pod nowyi przpisai i procdurai bz piczństwa) japoński sktor atoowy Autor ninijszgo artykułu postawił sobi za cl dokłn przybliżni sytuacji japoń skigo sktora nrgtyczngo po tlizi z 2011 r Przdiot analizy jst sytuacja na rynku ropy naftowj, gazu, węgla oraz nrgii lktrycznj przd tsunai i po ni, rcja włz, społczństwa, a tż podjęt przz Tokio działania (w ty opubliko wan dokunty stratgzn) Autor bazował zarówno na danych ofjalnych (rgula cj, biał księgi, dan narodowych koncrnów), j i pochodzących od nizalżnych pod iotów Spośród nh szczgólni warty wsponinia jst japoński Institut of Enrgy Econos (IEEJ), poświęcający dużo uwagi japońskij nrgtyc oraz sytuacji po ta strofi w Fukushii Analiza koncntruj się na następujących aspktach związanych z japońską nrgty ką: iksi nrgtyczny, urgulowaniach prawnych i organach odpowidzialnych za prowzni polityki nrgtycznj, a tż japońskij poly oraz dokuntach stratgz nych (rozdziały 1 3); chartrystyc żdgo z sktorów nrgtyki (rozdział 4); przbi gu i bzpośrdnh skutch tsunai z 2011 r oraz późnijszych zianach politycznych w Japonii (rozdział 5); kwstiach konozno społcznych związanych z ponowny uru choini lktrowni atoowych (rozdział 6) W końcowych rozdziałach pracy autor opisuj ożliw scnariusz dla japońskij nrgtyki oraz przdstawia własn wnioski 2
KSIĘGARNIA AKADEMICKA Sp z oo Adrs: ul św Anny 6, 31-008 Krów, tl/fax (12) 43 127 43, tl (12) 422 10 33 w 1167 -ail: @ KRS: 145510, NIP: 676-007-55-73