Wartość rynku odpadów komunalnych w Polsce szacowana jest na około 6-7 mld złotych

Transkrypt

1 Sminarium Brytyjsko-Polskij Izby Handlowj Gospodarowani odpadami komunalnymi Jak pobudzić publiczn i prywatn inwstycj w sktorz trmiczngo przkształcania odpadów? 13 maja 2014 r.

2 Wartość rynku odpadów komunalnych w Polsc szacowana jst na około 6-7 mld złotych Odpady komunaln wytworzon i zbran mln ton Źródło: GUS xx% 18% 18% 17% 17% 19% 21% Wytworzon Zbran Różnica między odpadami wytworzonymi i zbranymi Masa odpadów komunalnych wytworzonych i odbranych w Polsc utrzymuj się na stabilnym poziomi, odpowidnio około 12 i 10 mln ton roczni. Łączny udział rcyclingu i prztwarzania odpadów (mchaniczno-biologiczngo oraz trmiczngo) wzrósł z 10% do 25% w latach Mtody zagospodarowania odpadów komunalnych 0,0% 0,0% 1,0% 1,0% 1,0% 0,5% 100% 4,0% 4,0% 6,0% 6,7% 9,0% 7,9% 9,7% 16,7% 14,1% 80% 17,8% 15,1% 11,4% 60% W 2012 roku ilość slktywni zbranych odpadów wyniosła 1 milion ton (10,5% zbranych odpadów komunalnych), co stanowi wzrost o około 140% w stosunku do 2007 roku. 40% 20% 90,0% 87,0% 78,2% 73,4% 70,9% 74,7% 0% Składowani Rcycling Prztwarzani biologiczn Prztwarzani trmiczn Źródło: GUS

3 Wymogi nowoczsngo gospodarowania odpadami wymuszają ich prztwarzani z odzyskim surowców wtórnych, nrgii lktrycznj i ciplnj Odpady komunaln Zbiórka odpadów zmiszanych Zbiórka odpadów sgrgowanych Stacja przładunkowa Transport Transport Papir Odzysk surowców wtórnych Szkło Plastik Przmysł cmntowy (substytut węgla) Paliwo altrnatywn (RDF) Prztwarzani mchanicznobiologiczn Mtal Kompost Enrgia lktryczna i ciplna Prztwarzani trmiczn Mtan Prztwarzani biologiczn Kompost Popiół Waloryzacja popiołów Balast Balast Balast Kruszywo budowlan Składowani odpadów Źródło: Opracowani własn 3

4 Opakowania Odpady surowcow Odpady ulgając biodgradacji Dla spłninia wymogów koniczna jst budowa nowych mocy do prztwarzania odpadów komunalnych. Związan z tym potrzby inwstycyjn w Polsc szacuj się na około 20 mld złotych do 2020 roku Harmonogram kluczowych wymagań rgulacyjnych i clów KPGO 2014 dotyczących zagospodarowywania odpadów Ograniczni do 75% bio-odpadów komunalnych przkazanych do składowania wobc masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. Ograniczni do 50% bio-odpadów komunalnych przkazanych do składowania wobc masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. Ograniczni do 35% bio-odpadów komunalnych przkazanych do składowania wobc masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. Krytria składowania odpadów: ogólny węgil organiczny (TOC) max. 5% suchj masy strata prażnia (LOI) max. 8% suchj masy cipło spalania max. 6 MJ/kg suchj masy Zmnijszni liczby składowisk z 500 do % roczngo odzysku i 35% roczngo rcyklingu ilości opakowań ogółm 60% roczngo odzysku i 55% roczngo rcyklingu ilości opakowań ogółm Przygotowani do ponowngo wykorzystania i rcyklingu odpadów: papir i tktura, tworzywa sztuczn, mtal, szkło wagowo do minimum 50% Źródło: Opracowani własn 4

5 Czynniki stymulując budowę instalacji do trmiczngo prztwarzania odpadów komunalnych w Polsc Paramtr Jdnostka Ilość w ytw orzonych odpadów komunalnych* tys. Mg Ilość w ytw orzonych odpadów komunalnych ulgających biodgradacji Udział w ytw orzonych odpadów komunalnych ulgających biodgradacji Stopiń rdukcji odpadów ulgających biodgradacji dopuszczonych do składow ania** Ilość odpadów komunalnych ulgających biodgradacji nidopuszczona do składow ania Ilość odpadów ulgających biodgradacji dopuszczonych do składow ania** tys. Mg % 51,2% 54,0% 52,1% % 75,0% 50,0% 35,0% tys. Mg tys. Mg * szacunkowa (2010) i planowana (2013, 2020) ilość wytworzonych odpadów w oparciu o KPGO 2014 ** limity dotycząc poziomu składowania będą obowiązywały od 16 lipca dango roku Wybran czynniki stymulując budowę ITPOK w Polsc: Ograniczni możliwości składowania odpadów biodgradowalnych; Planowany od 2016 roku zakaz składowania odpadów o wartości nrgtycznj powyżj 6 MJ/kg; Instalacj MBP gnrują z struminia odpadów komunalnych około 25 45% tzw. frakcji nadsitowj wysokonrgtycznj (pr-rdf) wymagającj dalszgo zagospodarowania; Ograniczon możliwości prztworznia struminia paliwa altrnatywngo (RDF) w cmntowniach w Polsc (1,0 mln ton obcni do maksymalni doclowo 1,5 mln ton roczni); Opłaty środowiskow (czy planowan są koljn ponad inflacyjn wzrosty poziomu opłaty marszałkowskij?); Gwarancja struminia odpadów dla instalacji (czy jst możliwa, w jakich okolicznościach?); Zaintrsowani inwstorów branżowych i funduszy infrastrukturalnych oraz dostępność finansowania dłużngo i pomocowgo. 5

6 Wyniki prztargów na odbiór i zagospodarowani odpadów w 20 największych miastach w Polsc Szczcin 7 Consortium: Rmondis, Jumar, Sita, MPO Szczcin Poznań 5 W trakci procsu prztargowgo. Wrocław 4 Consortium: Trans- Formrs, Chmko-Systm, Alba 6 Gdynia 12 Sanipor 5 Bydgo szcz 8 Rmondis 4 Corimp 2 ProNatura 2 Taro 1 Łódź 3 MPO Łódź 2 Rmondis 2 Sita 1 Eko Srwis Częstochowa 13 Rmondis Gdańsk 6 Sanipor 5 Rmondis 1 Toruń 16 MPO Toruń 1 Radom 14 Almax 3 Radkom 1 Sita Radom 1 Warszawa 1 MPO Warszawa 5 Lkaro 3 Sita 1 Białystok 11 Czyścioch 3 Astwa 3 Lublin 9 Kom-Eko 4 MPO Sita 3 Duż miasta wszczęły postępowania prztargow łączni na odbiór i zagospodarowani odpadów dla poszczgólnych sktorów na okrs od 1 roku do 3 lat. Problmy z rozstrzygnięcim prztargów wynikły m. in. w Poznaniu (gdzi uniważniono prztarg w 6 sktorach) i Warszawi (prztarg był badany przz Krajową Izbę Odwoławczą). W wyniku wspomnianych prztargów kilka firm będących dotychczas dużymi graczami na rynku (np. Byś, AG Complx) straciło swoją pozycję na rzcz konkurntów. Lgnda: Miasto Nazwa spółki Ranking wilkości Liczba sktorów Katowic 10 MPGK Katowic Gliwic 18 Rmondis Sosnowic 15 MPGK Katowic Zabrz 20 ASA Kraków 2 Consortium: Van Ganswinkl, ASA, Sita, MPGO Kilc 17 Consortium: Volia, Rjonow Przdsiębiorstwo Zilni 5 Rzszów 19 Consortium: Trans-Formrs ZUK Ostrów, Euro- Eko, MPGK Rzszów W 20 największych miastach około 30% wszystkich prztargów zostało wygran przz konsorcja firm. Źródło: Analiza Dloitt 6

7 Zaintrsowani ralizacją ITPOK wykazują inwstorzy branżowi, fundusz infrastrukturaln oraz banki komrcyjn. Możliwy jst montaż z instrumntami finansowania hybrydowgo. Przykłady programów dla finansowania hybrydowgo projktów ITPOK Charaktrystyka Program Rodzaj przdsięwzięć (m.in.) Pożyczka NFOŚiGW Racjonalna gospodarka odpadami Część 2) Instalacj gospodarowania odpadami budowa/rozbudowa i modrnizacja RIPOK; rozbudowa/modrnizacja instalacji clm uzyskania statusu RIPOK. Program Opracyjny Infrastruktura i Środowiska II Oś prioryttowa Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu W ramach Prioryttu inwstycyjngo 6.1 (*) m. in.: infrastrukturę nizbędna do zapwninia komplksowj gospodarki odpadami w rgioni; instalacj do trmiczngo przkształcania zmiszanych odpadów komunalnych oraz frakcji palnj wydzilonj z odpadów komunalnych z odzyskim nrgii. Bnficjnci Intnsywność wsparcia JST; przdsiębiorcy. do 75% kosztów kwalifikowalnych z uwzględninim przpisów dotyczących pomocy publicznj. M.in.: JST; przdsiębiorcy. Tryb naboru ciągły konkursowy Warunki wsparcia pożyczka; oprocntowani 3,5% (w skali roku); tnor max. 15 lat; okrs karncji ni dłuższy niż 18 m-cy od zakończnia ralizacji przdsięwzięcia; możliwość częściowgo umorznia. w trakci ustalń (w okrsi programowania funkcjonował mchanizm ustalania wilkości dotacji w oparciu o kalkulację tzw. luki finansowj) dotacja; rozważa się wykorzystani zwrotnych form w ramach inwstycji związanych z instalacjami do trmiczngo prztwarzania odpadów. Alokacja środków w latach okrs alokacji zostani okrślony na dalszym tapi (*) Inwstowani w sktor gospodarki odpadami clm wypłninia zobowiązań okrślonych w dorobku prawnym Unii w zakrsi środowiska oraz zaspokojnia wykraczających poza t zobowiązania potrzb inwstycyjnych okrślonych przz państwa członkowski. 7

8 W Polsc ralizowanych jst obcni ok. 30% planowanych mocy przrobowych instalacji do trmiczngo prztwarzania odpadów wg obowiązujących WPGO Szczcin 150 tys. Mg Poznań 210 tys. Mg Gdańsk 249 tys. Mg Bydgoszcz 180 tys. Mg Konin 94 tys. Mg Łódź 200 tys. Mg Kraków 220 tys. Mg Warszawa 70 tys. Mg Białystok 120 tys. Mg Instalacj do trmiczngo prztwarzania odpadów komunalnych Moc przrobowa (tys. ton) 1 Instalacj istnijąc Instalacj ralizowan w formul zaprojktuj i zbuduj Instalacj ralizowan w formul PPP (Poznań) Instalacj planowan w formul PPP (Łódź, Gdańsk) Pozostał planowan instalacj wg obowiązujących WPGO Razm Źródło: Obowiązując WPGO, analiza Dloitt ITPOK istnijąc ITPOK ralizowan w formul zaprojktuj i zbuduj ITPOK ralizowan w formul PPP ITPOK planowan w formul PPP Cmntowni (*) (*) Lafarg Kujawy, Hidlbrgcmnt Ekocm, Hidlbrgcmnt Górażdż, Poln Cmnt Warta, Cmx Rudniki, Mapi Górka, Mibach Odra, Lafarg Małogoszcz, Dyckrhoff Nowiny, CRH Ożarów, CRH Rjowic, Cmx Chłm 8

9 Kluczow czynniki wpływając na zaintrsowani inwstorów i bankowalność projktów. W jaki sposób pobudzić inwstycj w ITPOK? Egzkucja rgulacji prawnych i dukacja społczna Wprowadzni mchanizmów kontrolnych przz samorządy i Ministrstwo Środowiska oraz kontynuacja działań na rzcz dukacji społcznj: wprowadzani mchanizmów kontroli w zakrsi rzczywistgo prztwarzania odpadów komunalnych (m.in. cntralna baza danych zagospodarowania odpadów), konskwntn działania nakirowan na ograniczni składowania frakcji biodgradowalnj oraz frakcji odpadów o wartości nrgtycznj powyżj 6 MJ. Czynniki fiskaln Konskwntn i przwidywaln podnoszni stawki opłaty marszałkowskij; Systm wsparcia wytwarzania nrgii lktrycznj z źródł odnawialnych. Dostępność struminia odpadów Prfrowan kontraktowani w formul PPP oraz pożądan oddzilni przz samorządy prztargów na odbiór i na zagospodarowani odpadów; Wydłużni okrsów udzilanych kontraktów na zagospodarowani odpadów oraz ogłaszani prztargów z odpowidnim wyprzdznim. Profsjonalni przygotowan projkty Transparntny piplin projktów ITPOK; Profsjonalni przygotowan projkty: Przmyślana dcyzja dotycząca modlu ralizacji (PPP lub modl tradycyjny) w kontkści kosztów i korzyści w całym cyklu życia projktu; Optymalna alokacja ryzyk projktu, odpowidni mchanizm wynagradzania partnra prywatngo i racjonalność warunków kontraktowych; Ralistyczny harmonogram ralizacji projktu uwzględniający koniczność przprowadznia postępowania prztargowgo, uzyskania wymaganych zgód administracyjnych oraz projktowani i budowę. 9

10 Kontakt Dloitt Jarosław Dąbrowski Dyrktor, Doradztwo Finansow Tl: mail: Dloitt Advisory Sp. z o.o. Al. Jana Pawła II 19, Warszawa Tl.: +48 (22) , fax: +48 (22) www. dloitt.com/pl Zastrzżnia Ninijsza przntacja zawira jdyni informacj natury ogólnj w zakrsi zagadninia będącgo jj przdmiotm i ni stanowi wyczrpującj i komplksowj analizy dango zagadninia. Zatm zawart w nij informacj ni mogą być traktowan jako wystarczająco kompltn, adkwatn, dokładn czy przydatn dla indywidualnych clów jj odbiorców oraz stanowić podstawy ich dcyzji, działań lub zanichań. Przntacja powinna być rozpatrywana jdyni wraz z przygotowanym do nij komntarzm ustnym. Informacj zawart w przntacji ni stanowią doradztwa, konsultacji ani opinii w indywidualnych sprawach. Osoby korzystając z informacji zawartych w przntacji ponoszą wyłączn ryzyko i odpowidzialność za dcyzj podjęt na podstawi zawartych w nij informacji i ich skutki. Informacj zawart w ninijszj przntacji przznaczon są do wiadomości odbiorcy i ni mogą być wykorzystywan do innych clów, w szczgólności komrcyjnych. 10

11 Nazwa Dloitt odnosi się do jdnj lub kilku jdnostk Dloitt Touch Tohmatsu Limitd, prywatngo podmiotu prawa brytyjskigo z ograniczoną odpowidzialnością i jgo firm członkowskich, któr stanowią oddziln i nizalżn podmioty prawn. Dokładny opis struktury prawnj Dloitt Touch Tohmatsu Limitd oraz jgo firm członkowskich można znalźć na stroni Dloitt świadczy usługi audytorski, konsultingow, doradztwa podatkowgo i finansowgo klintom z sktora publiczngo oraz prywatngo, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnj sici firm członkowskich objmującj 150 krajów ofrujmy najwyższj klasy umijętności, doświadczni i widzę w połączniu z znajomością lokalngo rynku. Pomagamy klintom odniść sukcs nizalżni od mijsca i branży, w jakij działają pracowników Dloitt na świci ralizuj misję firmy: stanowić standard najwyższj jakości. Spcjalistów Dloitt łączy kultura współpracy oparta na zawodowj rztlności i uczciwości, maksymalnj wartości dla klintów, lojalnym współdziałaniu i sil, którą czrpią z różnorodności. Dloitt to środowisko sprzyjając ciągłmu pogłębianiu widzy, zdobywaniu nowych doświadczń oraz rozwojowi zawodowmu. Eksprci Dloitt z zaangażowanim współtworzą społczną odpowidzialność biznsu, podjmując inicjatywy na rzcz budowania zaufania publiczngo i wspirania lokalnych społczności Dloitt Polska. Mmbr of Dloitt Touch Tohmatsu Limitd