CADASTRAL STRUCTURE MODELS. Wstêp

Podobne dokumenty
PRZEKSZTAŁCANIE DANYCH TOPOLOGICZNYCH, GEOMETRYCZNYCH I ATRYBUTOWYCH GIS DO MODELI ANALITYCZNYCH

DRZEWA GRAFOWE W ANALIZACH DOSTĘPNOŚCI GRAPH TREES IN ACCESS ANALYSES. Elżbieta Lewandowicz

GRAFY JAKO MODELE TOPOLOGICZNE DANYCH MAPY NUMERYCZNEJ

FUNKCJONALNE ZMIANY PRZESTRZENNOCZASOWE ZABUDOWY TERENU MIASTECZKA AKADEMICKIEGO KORTOWA W OSTATNIM 100-LECIU

Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach?

PRZESTRZEŃ GEOGRAFICZNA JAKO PRZESTRZEŃ TOPOLOGICZNA. Wprowadzenie

SYSTEM INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ JAKO NIEZBÊDNY ELEMENT POWSZECHNEJ TAKSACJI NIERUCHOMOŒCI**

Modelowanie Informacji Katastralnej

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007

Jaros³aw Byd³osz. Katedra Geomatyki, Wydzia³ Geodezji Górniczej i In ynierii Œrodowiska Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

PRZYRODA RODZAJE MAP

MODERNIZACJI EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW

revati.pl Drukarnia internetowa Szybki kontakt z klientem Obs³uga zapytañ ofertowych rozwi¹zania dla poligrafii Na 100% procent wiêcej klientów

TRANSFORMACJA ZBIORÓW GESUT Z POSTACI CAD DO GIS 3D TRANSFORMATION GESUT DATA FROM CAD TO GIS 3D. Wprowadzenie

Gra yna Œwiderska BIOZ. w budownictwie. poradnik

Ethernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat.

epuap Ogólna instrukcja organizacyjna kroków dla realizacji integracji

Decyzja o warunkach zabudowy i decyzja środowiskowa

OFERTA PROMOCYJNA

ZAPYTANIE OFERTOWE. Nazwa zamówienia: Wykonanie usług geodezyjnych podziały nieruchomości

Wniosek o ustalenie warunków zabudowy

Plan kont wykaz kont oraz zasady ewidencji

Projekt. Projekt opracował Inż. Roman Polski

System Informacji Geograficznej (GIS) i jego zastosowania. Tomasz Sznajderski

PROBIT Wysoka Kultura w Księgowości

WARUNKI TECHNICZNE ARCHIWIZACJI DOKUMENTÓW

Dostêpnoœæ komunikacyjna w analizach sieciowych w przestrzeniach heterogenicznych

systemy informatyczne SIMPLE.ERP Bud etowanie dla Jednostek Administracji Publicznej

PODNOSZENIE EFEKTYWNOŒCI PRZEDSIÊBIORSTWA - PROJEKTOWANIE PROCESÓW

Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem

Miejski System Zarządzania - Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, Warszawa

Instalacja. Zawartość. Wyszukiwarka. Instalacja Konfiguracja Uruchomienie i praca z raportem Metody wyszukiwania...

Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Dziennik Urzêdowy. przestrzennego wsi Damas³awek. 1) lokalizacjê tylko przedsiêwziêæ okreœlonych w niniejszej. nastêpuje:

Marek Cygiert Geodeta Powiatowy w Pucku. Warszawa,

Podstawa programowa kształcenia ogólnego informatyki w gimnazjum

Jeśli jednostka gospodarcza chce wykazywać sprawozdania dotyczące segmentów, musi najpierw sporządzać sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR 1.

Koncepcja rozwiązania zania komunikacyjnego dworca autobusowego przy Dworcu Wschodnim w Warszawie wraz z jego analizą funkcjonalno-ruchow.

Microsoft Management Console

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

Geomagic Design X jest najbardziej wszechstronnym oprogramowaniem, które umożliwia:

PK Panie i Panowie Dyrektorzy Izb Skarbowych Dyrektorzy Urzędów Kontroli Skarbowej wszyscy

Bazy danych GESUT i BDOT500 będą prowadzone w systemie teleinformatycznym. Baza danych GESUT prowadzona będzie dla obszaru całego kraju, natomiast

Stosowanie geoinformatyki w kontekście centralizacji SILP Szkolenie centralne z zakresu geomatyki leśnej dla nadleśniczych, 2011r.

POLSKIE TOWARZYSTWO INFORMACJI PRZESTRZENNEJ. ROCZNIKI GEOMATYKI 2004 m TOM II m ZESZYT 2

Efektywna strategia sprzedaży

ROCZNIKI GEOMATYKI 2006 m TOM IV m ZESZYT 3

Konfiguracja historii plików

ZAPYTANIE OFERTOWE dot. rozliczania projektu. realizowane w ramach projektu: JESTEŚMY DLA WAS Kompleksowa opieka w domu chorego.

gdy wielomian p(x) jest podzielny bez reszty przez trójmian kwadratowy x rx q. W takim przypadku (5.10)

Systemy Analiz Przestrzennych w GIS

Nowości w module: BI, w wersji 9.0

L A K M A R. Rega³y DE LAKMAR

GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH

Lublin, Zapytanie ofertowe

Europejski Dzień e-aktywności Obywatelskiej

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów

Witold Bednarek. Konkurs matematyczny w gimnazjum Przygotuj siê sam!

ROCZNIKI GEOMATYKI 2006 m TOM IV m ZESZYT 2

W SKŁAD OPERATU TECHNICZNEGO WCHODZĄ:

ROCZNIKI GEOMATYKI 2007 TOM V ZESZYT 3

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach

Moduł. Rama 2D suplement do wersji Konstruktora 4.6

Badania skuteczności działania filtrów piaskowych o przepływie pionowym z dodatkiem węgla aktywowanego w przydomowych oczyszczalniach ścieków

Importowanie mapy zasadniczej do modelu BIM

Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina

REGULAMIN ZADANIA KONKURENCJI CASE STUDY V OGOLNOPOLSKIEGO KONKURSU BEST EGINEERING COMPETITION 2011

Matematyka na szóstke

PRÓBA BUDOWY APLIKACJI NARZÊDZIOWEJ GIS NA PODSTAWIE MODELU POJÊCIOWEGO AN ATTEMPT AT BUILDING GIS APPLICATION ON THE BASIS OF THE CONCEPTUAL MODEL

Podstawowe działania w rachunku macierzowym


Modelowanie œrodowiska 3D z danych pomiarowych**

ROCZNIKI 2010 GEOMATYKI. Metodyka i technologia budowy geoserwera tematycznego jako komponentu INSPIRE. Tom VIII Zeszyt 3(39) Warszawa

Elementy i funkcjonalno

WOJEWÓDZKI INSPEKTOR NADZORU Poznań, GEODEZYJNEGO I KARTOGRAFICZNEGO W POZNANIU. GK-Ko

ZGŁOSZENIE PRAC GEODEZYJNYCH

WZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA. Rada Europy. Strasburg, Francja SKARGA. na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

Instrukcja Obsługi STRONA PODMIOTOWA BIP

Formularz oferty. (Wypełniają jedynie Wykonawcy składający wspólną ofertę)

Korzy ci wynikaj ce ze standaryzacji procesów w organizacjach publicznych a zarz dzanie jako ci

Przypomnienie najważniejszych pojęć z baz danych. Co to jest baza danych?

Zad.1 Pokazać pierwszeństwo trybu odmów przed zezwalaj.

ZASTOSOWANIE NARZĘDZI GEOMATYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE WYNIKÓW INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ W LASACH PAŃSTWOWYCH W 2007 ROKU

TADEUSZ MIKO AJCZYK Wydzia Mechaniczny, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Bydgoszcz

MODELE TOPOLOGICZNE DANYCH PRZESTRZENNYCH TOPOLOGY MODELS OF SPATIAL DATA. Wprowadzenie, cel pracy

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71) kancelaria@mhbs.

Obsługa bazy współrzędnych geodezyjnych C-Geo

REGULAMIN CZYTELNI AKT SĄDU REJONOWEGO LUBLIN-WSCHÓD W LUBLINIE Z SIEDZIBĄ W ŚWIDNIKU

ROCZNIKI GEOMATYKI 2004 m TOM II m ZESZYT 2

MODELOWANIE RZECZYWISTOŒCI GEOGRAFICZNEJ W SYSTEMACH INFORMACJI PRZESTRZENNEJ MODELLING OF GEOGRAPHICAL REALITY IN THE SPATIAL INFORMATION SYSTEMS

Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych

Wytyczne Województwa Wielkopolskiego

Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

Zasady racjonalnego dokumentowania systemu zarządzania

KRYTERIA DOSTĘPU. Działanie 2.1,,E-usługi dla Mazowsza (typ projektu: e-administracja, e-zdrowie)

UMOWA NR... / 2011 o budowę lokalu mieszkalnego

Transkrypt:

POLSKIE TOWARZYSTWO MODELE STRUKTUR INFORMACJI KATASTRALNYCH PRZESTRZENNEJ ROCZNIKI GEOMATYKI 2013 m TOM XI m ZESZYT 2(59) 47 MODELE STRUKTUR KATASTRALNYCH CADASTRAL STRUCTURE MODELS El bieta Lewandowicz Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie, Wydzia³ Geodezji i Gospodarki Przestrzennej, Katedra Geodezji Szczegó³owej S³owa kluczowe: kataster, model struktur katastralnych, relacje topologiczne, s¹siedztwo Keywords: cadastral, cadastral structure model, topological relation, neighborhood Wstêp Kataster jest wa n¹ czêœci¹ infrastruktury pañstwa zapewniaj¹c¹ stabilnoœæ spo³eczn¹, podstawy dla rozwoju gospodarki rynkowej oraz umo liwiaj¹c¹ gospodarowanie przestrzeni¹ i wspomagaj¹c¹ zarz¹dzanie kryzysowe (Hopfer i in., 2011). Procesy decyzyjne w dzia- ³alnoœci gospodarczej, antykryzysowej, realizowane s¹ w oparciu o dane z systemu katastralnego. W tych dzia³aniach niezbêdne s¹ narzêdzia z systemu informacji geograficznej (GIS). Dane katastralne, przede wszystkim w postaci mapy ewidencyjnej, s¹ g³ównym Ÿród³em danych wielkoskalowych. Sama mapa ewidencyjna jednak nie wystarcza, choæ jest najwa niejszym elementem w systemie informacyjnym. W procesach decyzyjnych, w celach analitycznych, w takiej mapie trzeba wyeksponowaæ relacje przez zbudowanie modeli struktur katastralnych. Pojêcie struktur katastralnych mo na wi¹zaæ z systemem organizacyjnym w administracji, z powi¹zaniami finansowymi i innymi dzia³aniami gospodarczymi. W niniejszej publikacji przyjêto okreœlenie struktur katastralnych, rozumianych jako modele geometryczno-topologiczne, œciœle zwi¹zane z przestrzeni¹ 2D i 3D. Wi¹ ¹ siê one z ró nymi modelami powi¹zañ obiektów katastralnych. Tworzone s¹ w 2D, w oparciu o dane geometryczne mapy ewidencji gruntów i budynków, w formie modeli grafowych, w przestrzeni 3D z wykorzystaniem NMT i przestrzennych modeli budynków. Przedstawiaj¹ one powi¹zania obiektów katastralnych, uzupe³nione zbiorem danych atrybutowych. Utworzone modele umo liwiaj¹ przeprowadzanie analiz opartych o algorytmy, na przyk³ad grafowe (sieciowe). Budowa modeli struktur przestrzennych jest powszechnie stosowana w narzêdziach GIS (Molenaar, 1998; Sullvan, Unwin, 2002). Zapisane s¹ g³ównie w strukturach grafowych (Theobald, 2001; Lee, Yunus, 2003), przedstawiaj¹ powi¹zania obiektów w przestrzeni 2D (Zhao, Zhou, 1999; Bera, Claramunt, 2003) i 3D (Lee, Zlatanova, 2008), g³ównie w formie sieci (Ahuja, Magnanti, Orlin, 1993; Zhan, 1998; Bogus³awski i in., 2011).

48 EL BIETA LEWANDOWICZ W literaturze zwi¹zanej z katastrem znane s¹ modele w formie grafów geometrycznych 2D, opisuj¹cych powi¹zania miêdzy dzia³kami ewidencyjnymi, budynkami. Ostatnio w wielu publikacjach porusza siê problem budowy katastru 3D, opartego o przestrzenne modele budynków 3D (Thomson, Oosterom, 2012). Metodyka budowy modeli struktur katastralnych 2D, a szczególnie 3D, jest uzale niona od wyników badañ podstawowych, zwi¹zanych z wyró nieniem wszystkich mo liwych opisów elementów budynków i ich wzajemnych relacji (Thomson, Oosterom, 2008). Wyniki tych badañ bêd¹ owocowa³y automatyzacj¹ procesów budowy modeli struktur katastralnych 3D. Podstawowe modele zosta³y opisane w normie ISO 19152 (ISO 19152, Osterom i in., 2013). Mo liwoœæ automatycznego uzyskania ich z danych geometrycznych w przestrzeni 2D i 3D wymaga budowy narzêdzi informatycznych. G³ównym celem niniejszej publikacji jest przedstawienie wyników badañ nad utworzeniem modeli struktur katastralnych 2D. Przyjêto, e realizacja modeli opieraæ siê bêdzie na przekszta³ceniach geometrii, topologii i atrybutów obiektów mapy katastralnej. Realizacjê modeli struktur katastralnych w 2D wykonano w oprogramowaniu GIS (Esri, 2009) i CAD (Autodesk, 2010) w oparciu o dostêpne narzêdzia zwi¹zane z przekszta³ceniami danych, selekcj¹, powi¹zaniami i edycj¹. W niniejszym opracowaniu wykorzystano w³asne procedury przekszta³ceñ. W tej publikacji wykorzystano doœwiadczenia, zwi¹zane z przekszta³ceniami algebraicznymi topologicznych danych katastralnych (Lewandowicz, 2009, 2011; Lewandowicz i in., 2013). Metodyka tworzenia modeli analitycznych opartych na danych katastralnych 3D w oparciu o Katastralny Model Administrowania Terenem (LADM) (ISO 19152) powinna byæ oparta na tych samych podstawach teoretycznych. Jest jednak bardziej skomplikowana z powodu zwiêkszonej liczby obiektów przestrzennych opisanych w 3D (Byd³osz, 2012). Próby ich budowy (Bogus³awski, 2012) wskazuj¹ na zastosowanie modeli grafowych. Przedstawione rozwi¹zania w 2D niech inspiruj¹ do podjêcia podobnych prób w przestrzeni 3D. Dane wyjœciowe Do realizacji pracy dysponowano fragmentem mapy katastralnej terenów miejskich. Pozyskano je z Powiatowego Oœrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (PODGiK), z programu EWMAPA, w formie plików dxf. Otrzymany zbiór danych wektorowych by³ w topologicznym modelu spaghetti, w formie niezale nych linii i opisów. Do opracowania wybrano linie graniczne dzia³ek ewidencyjnych i linie przyziemi budynków. Dane wyjœciowe przekszta³cono do formy topologicznej, wykorzystuj¹c standardowe narzêdzia GIS (Autodesk, 2012). Uzyskano tabele atrybutowe z danymi topologicznymi dzia³ek ewidencyjnych (rys. 1) oraz budynków. Zbiór uzupe³niono zbiorem tekstów informuj¹cych o formie zagospodarowania dzia³ek ewidencyjnych (rys. 2). Dostêpnoœæ do plików opisuj¹cych dane topologiczne, geometryczne i atrybutowe, stwarza mo liwoœci przetwarzania danych (Lewandowicz i in., 2013). W narzêdziach GIS dane te g³ównie stosuje siê do przekszta³ceñ zbiorów z formy CAD na GIS (Autodesk, 2012; Esri, 2009), do klas obiektów (SDF, SHP). Na rysunku 2 pokazano wynik takich przekszta³ceñ w formie wizualizacji budynków i dzia³ek, z wyró nieniem pasa drogowego. W bardziej zaawansowanych procesach analitycznych, dostêpnoœæ do tych danych tak e jest niezbêdna.

MODELE STRUKTUR KATASTRALNYCH 49 Metodyka W niniejszej publikacji przyjêto, e modele struktur katastralnych przedstawiaj¹ powi¹zania obiektów ewidencyjnych w formie sieci. Podstaw¹ budowy tych modeli by³y raporty uzyskane przez zapytania SQL, z oprogramowania GIS. Uzyskane zbiory (rys. 3), zapisane w notatniku, zawiera³y dane topologiczne, geometryczne i atrybutowe, opisuj¹ce linie graniczne (krawêdzie) i centroidy dzia³ek. Stanowi³y one bazê wyjœciow¹ do przetwarzania danych i budowy modeli (Lewandowicz i in., 2013). W oparciu o dane geometryczne, atrybutowe i topologiczne dzia³ek ewidencyjnych, poprzez przetwarzanie zbiorów danych, zbudowano ró ne modele s¹siedztwa dzia³ek ewidencyjnych w postaci modeli sieciowych. Budowa modeli s¹siedztwa dzia³ek ewidencyjnych do postaci modeli sieciowych zwi¹zana jest z przekszta³ceniem obiektów katastralnych, na przyk³ad dzia³ek, w element sieci: wêze³ i krawêdÿ. Przyjêto, e ka da dzia³ka jest reprezentowana jako wêze³ punkt odpowiadaj¹cy centroidowi dzia³ki. Przy takim za³o eniu, na bazie punktów odpowiadaj¹cych dzia³kom ewidencyjnym, mo na budowaæ modele sieciowe. Mo na przyj¹æ ró ne kryteria powi¹zania dzia³ek. Przyjêto, e pierwszym rozwi¹zaniem bêdzie zbudowanie sieci utworzonych wy³¹cznie na danych geometrycznych, opisuj¹cych wspó³rzêdne centroidów dzia³ek. Wykorzystuj¹c algorytm triangulacji Delaunay a (Baker, 1989; Banachowski i in., 1996), zbudowano sieæ trójk¹tów. Kolejne metody budowy modeli s¹siedztwa oparto na danych geometrycznych, atrybutowych i topologicznych wyeksportowanych z systemu CAD (rys. 2). Dane topologiczne, zwi¹zane z informacj¹ o lewym i prawym poligonie, pos³u y³y do okreœlenia powi¹zañ miêdzy dzia³kami. Przyjêto, e modyfikacj¹ tego rozwi¹zania bêdzie uwzglêdnienie linii granicznej (krawêdzi), rozgraniczaj¹cej dwie dzia³ki ewidencyjne. Takie podejœcie wi¹ e siê ze zwiêkszeniem liczby wêz³ów w sieci. Punkty œrodkowe linii granicznych zostan¹ uwzglêdnione w modelu razem z centroidami dzia³ek. Dzia³ki pasa drogowego okreœlaj¹ mo liwoœæ poruszania siê w przestrzeni katastralnej. Takie za³o enie narzuca budowê modeli dostêpnoœci do dzia³ek w formie wyselekcjonowania wybranych danych z modeli s¹siedztwa. Wyniki Modele s¹siedztwa dzia³ek ewidencyjnych W oparciu o przyjêt¹ metodykê, opisan¹ wy ej, zbudowano modele s¹siedztwa dzia³ek. Pierwszy model (C-C) zbudowano wy³¹cznie w oparciu o wspó³rzêdne centroidów dzia³ek. Wykorzystuj¹c algorytm Delaunay a zbudowano sieæ, w której wêz³y opieraj¹ siê na centroidach dzia³ek. Otrzymany model (rys. 4) nie oddaje w pe³ni struktury przestrzeni katastralnej. Zró nicowana geometria dzia³ek, a szczególnie wyd³u one dzia³ki ewidencyjne pasa drogowego, w uzyskanym modelu nie s¹ zauwa alne. Analizy oparte o ten model mog¹ byæ stosowane wy³¹cznie do uproszczonych analiz s¹siedztwa parcel, zwi¹zanych na przyk³ad z wzajemnym oddzia³ywaniem. W tym celu centroidom nale y przypisaæ atrybuty i je uwzglêdniaæ, na przyk³ad w analizach sieciowych.

50 EL BIETA LEWANDOWICZ a b Rys. 4. Model (C-C) powi¹zañ dzia³ek w formie sieci, zbudowany na bazie centroidów z wykorzystaniem algorytmu Delaunay a: a sieæ powi¹zañ centroidów dzia³ek, przedstawiona na tle mapy ewidencyjnej, b przedstawienie samej sieci, w celu lepszej widocznoœci struktury Kolejny model (C-C) K s¹siedztwa dzia³ek ewidencyjnych (rys. 5), utworzono w oparciu o dane topologiczne przypisane liniom granicznym (krawêdziom) i geometrycznie zwi¹zane z centroidami dzia³ek, zapisane w raportach (rys. 3). Otrzymano go po po³¹czeniu centroidów dzia³ek, le ¹cych po lewej i prawej stronie jednej linii granicznej. Geometria otrzymanego modelu sieciowego (rys. 5) wyraÿnie ró ni siê od poprzedniego, pokazanego na rysunku 4. Uwzglêdnia centroidy dzia³ek, s¹siaduj¹cych w oparciu o wspóln¹ granicê. Atrybuty przypisane centroidom mo na uwzglêdniaæ w analizach sieciowych.

MODELE STRUKTUR KATASTRALNYCH 51 a b Rys. 5. Modele (C-C) K s¹siedztwa parcel, uzyskane z danych topologicznych i geometrycznych w oparciu o s¹siedztwo dzia³ek: a sieæ powi¹zañ centroidów dzia³ek, przedstawiona na tle mapy ewidencyjnej, b przedstawienie samej sieci, w celu lepszej widocznoœci struktury Wyniki analiz s¹siedztwa, oparte na modelach (C-C) i (C-C) K bêd¹ ró ni³y siê znacznie, gdy struktury katastralne s¹ w nich ró nie opisane. Opisuj¹c struktury katastralne nale y obok dzia³ek ewidencyjnych zauwa yæ linie graniczne. Mog¹ byæ one w ró ny sposób zagospodarowane (ogrodzenia, mury) lub stanowiæ elementy naturalnych przeszkód (granice cieków wodnych, w¹wozów, nasypów, pasów drogowych, itp.). Dane te s¹ istotne na przyk³ad w zarz¹dzaniu kryzysowym. W celu uwzglêdnienia linii granicznych przy budowie modelu s¹siedztwa dzia³ek, nale y utworzyæ dodatko-

52 EL BIETA LEWANDOWICZ we wêz³y opisuj¹ce granice. Tym wêz³om mo na przypisaæ atrybuty. Uwzglêdniaj¹c powy - sze uwagi, w oparciu o dane geometryczne i topologiczne linii granicznych i dzia³ek, otrzymano kolejny model (C-K-C), przedstawiony na rysunku 6. a b Rys. 6. Model (C-K-C) s¹siedztwa parcel uzyskany z danych topologicznych i geometrycznych w oparciu o s¹siedztwo linii granicznych i dzia³ek: a sieæ powi¹zañ centroidów dzia³ek i linii granicznych, przedstawiona na tle mapy ewidencyjnej, b przedstawienie samej sieci, w celu lepszej widocznoœci struktury W prezentacji geometrycznej modelu (C-K-C) wyraÿnie zauwa alna jest struktura sieci drogowej. Selekcjonuj¹c powi¹zania dzia³ek ewidencyjnych zwi¹zanych z pasem drogowym z modeli (C-C) i (C-K-C) widaæ jak istotne s¹ ró nice (rys.7).

MODELE STRUKTUR KATASTRALNYCH 53 selekcja (C C) (C C) dr selekcja (C K C) (C K C) dr a b Rys. 7. Dwa modele struktur katastralnych dzia³ek pasa drogowego: a (C-C) dr zbudowane w oparciu o model (C-C), b (C-K-C) dr zbudowany w oparciu o (C-K-C) (Lewandowicz i in., 2013) Otrzymane modele (C-C), (C-C) K, (C-K-C) struktur katastralnych, przedstawiaj¹ce s¹siedztwo dzia³ek ewidencyjnych, mog¹ znaleÿæ zastosowanie w procesach analitycznych zwi¹zanych z analizami wzajemnego oddzia³ywania, a tak e w procedurach generalizacji (agregacji) treœci mapy. Realizacje praktyczne w takich zadaniach wi¹ ¹ siê z przypisaniem atrybutów odpowiednich do potrzeb.

54 EL BIETA LEWANDOWICZ Model powi¹zañ parcel z pasem drogowym W rozwi¹zaniach praktycznych, analizy dostêpnoœci do parcel powinny opieraæ siê o strukturê sieci drogowej. Znamy rozwi¹zania (Cichociñski, 2012; Cichociñski, Dêbiñska, 2012; Lewandowicz, Packa, 2010) opieraj¹ce siê na modelu sieci drogowej, zbudowane na podstawie osi jezdni czy dróg. Na bazie danych katastralnych mamy jedynie dzia³ki pasa drogowego i one tworz¹ powierzchniow¹ strukturê ci¹gów komunikacyjnych. Uzyskany model (C-K-C) dr, w oparciu o parcele pasa drogowego, w przybli eniu oddaje strukturê sieciow¹. Mo e on pos³u yæ jako model sieci drogowej, wykonany w oparciu o dane katastralne. a b Rys. 8. Model dostêpnoœci do dzia³ek ewidencyjnych z uwzglêdnieniem wszystkich centroidów dzia³ek ewidencyjnych: a sieæ przedstawiona na tle mapy ewidencyjnej, b przedstawienie samej sieci, w celu lepszej widocznoœci struktury

MODELE STRUKTUR KATASTRALNYCH 55 Modele powi¹zañ parcel z pasem drogowym wykonano w oparciu o model (C-K-C) dr i podzbiory wyselekcjonowane z modeli (C-C) K i (C-K-C). Z selekcji otrzymano dwa podzbiory opisuj¹ce relacje: (droga-parcela, parcela-droga) oraz (parcela-krawêdÿ-droga, droga-krawêdÿ-parcela). W oparciu o przygotowane dane, utworzono modele prezentowane na rysunkach 8 i 9. S¹ one form¹ wizualizacji dostêpnoœci, wynikaj¹c¹ z geometrii i topologii. Realna dostêpnoœæ wynika z formy zagospodarowania dzia³ek, a szczególnie z zabudowy granic. Te dane powinny byæ brane pod uwagê w profesjonalnych rozwi¹zaniach. W niniejszej publikacji, z powodu braku szczegó³owych danych atrybutowych, ograniczono siê do prezentowanego rozwi¹zania. a b Rys. 9. Model dostêpnoœci do dzia³ek ewidencyjnych z uwzglêdnieniem linii granicznych wzd³u pasa drogowego: a sieæ powi¹zañ, przedstawiona na tle mapy ewidencyjnej, b przedstawienie samej sieci, w celu lepszej widocznoœci struktury

56 EL BIETA LEWANDOWICZ W oparciu o przedstawione modele mo na analizowaæ struktury katastralne. Nale y zauwa yæ, e forma gwiaÿdzista prezentowana na rysunku 8 jest optymalnym rozwi¹zaniem. Przedstawia dojazd do parcel z jednej drogi. Forma figur zamkniêtych wskazuje na rozbudowan¹ sieæ drogow¹, czêsto w nieuporz¹dkowanej strukturze. Mo liwy dojazd do parcel z dwóch stron, wydaje siê byæ nie zawsze ekonomicznym rozwi¹zaniem. Model prezentowany na rysunku 9, pokazuje model struktur katastralnych w formie bardziej czytelnej. Uwzglêdnia on linie graniczne. Krawêdzie wisz¹ce wskazuj¹ na jednostronny dojazd do dzia³ki. Widoczne centroidy dzia³ek (rys. 8 i 9), niepowi¹zane ze struktur¹ sieci, wskazuj¹ na brak dostêpnoœci parcel do sieci drogowej. Wnioski koñcowe W niniejszej publikacji przedstawiono wizualizacje modeli struktur katastralnych zbudowanych na bazie przekszta³ceñ mapy katastralnej, w oparciu o geometriê, topologiê i atrybuty. Szczególn¹ rolê w tych przekszta³ceniach mia³y narzêdzia GIS zwi¹zane z budow¹ topologii, selekcj¹, relacjami, eksportem i importem danych. Ta forma przekszta³ceñ jest wizualizacj¹ zapisów algebraicznych, prezentowanych w publikacjach (Lewandowicz, 2007-2011). Podczas realizacji celu pracy wyci¹gniêto nastêpuj¹ce wnioski: m dane katastralne s¹ szczególnymi obiektami, które wynikaj¹ z podzia³u gruntu na dzia³ki ewidencyjne i mo na je opisaæ ró nymi modelami, m model (C-C), oparty tylko na danych geometrycznych, nadaje siê do analiz wzajemnego oddzia³ywania parcel, ale nie uwzglêdnia w pe³ni struktur katastralnych, m model (C-C) K uwzglêdnia s¹siedztwo dzia³ek wynikaj¹ce ze wspólnych linii granicznych, m model (C-K-C) s¹siedztwa parcel uwzglêdnia linie graniczne w analizach mo e byæ m uwzglêdniona ró na forma zabudowy granicy, modele dostêpnoœci do parcel z pasa drogowego powinny byæ szczególnie uwzglêdniane w analizach bliskoœci, gdy struktura zagospodarowania dzia³ek ogranicza dowolny do nich dostêp; uwzglêdnienie rodzaju zabudowy linii granicznych wzd³u drogi rozszerza mo liwoœci w analizach dostêpnoœci. Zbudowane modele mog¹ pos³u yæ nie tylko do analiz sieciowych, ale tak e do oceny struktur przestrzennych. Zaprezentowana metodyka przekszta³ceñ, mo e byæ stosowana do innych zbiorów przestrzennych, tak e tych budowanych na bazie danych katastralnych 3D (Lee, Zlatanova, 2008; Bogus³awski, 2012). Literatura Ahuja P.K., Magnanti T.L., Orlin J.B., 1993: Network Flows, Theory, Algorithms and Applications. Prentice Hall, Englewood Cliffs. Autodesk, 2012: Elektroniczny podrêcznik u ytkownika. http://docs.autodesk.com/map/2012/plk/ filesmtu/guid-4d2974dc-72c7-4b1d-b09d-05c7cbf0496-0.htm#guid-b3060fd0-51ee-4763-9f8f-a1c13146e492 Baker T.J., 1989: Automatic mesh generation for complex three-dimensional region using a constrained Delaunay trangulation. Engineering with Computers 5: 161-175. Bogus³awski P., Gold C., 2009: Construction operators for modeling 3D objects and dual navigation structures. [In:] Lecture notes in geoinformation and cartography; 3D Geoinformation Siences, Part II. Springer, 47-59.

MODELE STRUKTUR KATASTRALNYCH 57 Banachowski L., Diks K., Rytter W., 1996: Algorytmy i struktury danych. WNT. Bera R., Claramunt Ch., 2003: Topolgy-based proximities in spatial systems. Journal of Geographical Systems Springer-Verlag 5: 353-379. Byd³osz J., 2012: Uwarunkowania implementacji Katastralnego Modelu Administrowania Terenem w Polsce. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 3: 17-24, PTIP, Warszawa. Byd³osz J., 2012: Kataster wielowymiarowy i uwarunkowania jego implementacji w Polsce. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 2: 47-54, PTIP, Warszawa. Cichociñski P., 2012: Ocena przydatnoœci OpenStreetMap jako Ÿród³a danych dla analiz sieciowych. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 7:15-24, PTIP, Warszawa. Cichociñski P., Dêbiñska E., 2012: Badanie dostêpnoœci komunikacji wybranej lokalizacji z wykorzystaniem funkcji analiz sieciowych. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 4: 41-48, PTIP, Warszawa. Esri, 2009: Baza wiedzy. http://training.esri.com/gateway/index.cfm Hopfer A., Cegielski S., Kêdziora W., 2011: Rezolucja 3. Miêdzynarodowego Kongresu Katastralnego 23-25 listopada 2011, Warszawa. ISO 19152 Geographic information - Land Administration Domain Model (LADM) Lee J., Yunus, H., 2003: 3D Cadastre System using the Node-Relation Structure in GIS. Research Reassignment. Lee J., Zlatanova S., 2008: A 3D Data Model and Topological Analyses for Emergency Response in Urban Areas. [In:] Zlatanova S., Li J. (ed.) Geo-Information technology for emergency response. Taylor & Francis, p. 143-168. Lewandowicz E., 2012: Topologicalstructure of cadastralspace. Geodezja i Kartografia. Pozyskiwanie i przetwarzanie informacji w geodezji i kartografii, SAN ódÿ, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa, 46-55, (181), ISBN 978-83-7837-011-6. Lewandowicz E., 2011: Algebraic transformations of cadastral topological data. Journal of Applied Geodesy vol. 5, issue 3-4: 117-185. Lewandowicz E., Packa A., 2010: Metodyka analiz tras rowerowych w zró nicowanej strukturze sieciowej. Roczniki Geomatyki t. 8, z. 6: 101-107. PTIP, Warszawa. Lewandowicz E., Packa A., Kondratowicz S., 2013: Przekszta³canie danych topologicznych, geometrycznych i atrybutowych GIS do modeli analitycznych. Acta Universitatis Lodziensis Folia Geographica Socio-Oeconomica, w druku. Lewandowicz E., 2009: Dane katastralne jako baza do rozbudowy modelu sieci drogowej. Roczniki Geomatyki t. 7, z. 5: 97-102, PTIP, Warszawa. Molenaar M., 1998: An introduction to the theory of spatial object modeling for GIS. Taylor & Francis, London. Oosterom P., Lemmen Ch., Uttermark H., 2012: Land Administration Standardization with focus on Evidence from the Field and Processing of Field Observations. International Federation of Surveyors FIG Working Week 2012, Rome, 28 p. http://www.gdmc.nl/publications/2012/land_administration_standardization.pdf Sullivan D., Unwin D., 2002: Geographic Information Analysis. John Wiley & Sons, INC. Theobald D.M., 2001: Topology revisited: Representing spatial relations. International Journal of Geographical Information Science 15(8): 689-705. Thomson R.J., Oosterom P., 2012: Validity of mixed 2D and 3D Cadastral Parcel in the Land Administration Domain Model. 3 rd International workshop pn 3D cadasters. Developments and Practices. 25-26 October, Shenzhen, China. http://www.cadastre2012.org/paper/validity%20of%20mixed%202d%20and%203d%20cadastral%20 Parcels%20in%20the%20Land%20Administration%20Domain%20Model%20.pdf Thomson R.J., Oosterom P., 2008: Mathematically provable corrected implementation of integrated 2D and 3D representations. [In:] Advances in 3D Geionformation Systems. Springer Berlin. Zhan F.B., 1998: Representing Networks. NCGIA Core Curriculum in GIScience. http//www.ncgia.ucsb.edu/giscc/units/u064/u064html, created November 5 1998. Zhao J., Zhou Y., 1999: The methods of topology building and parcel updating in land information system. Towards Digital Earth, Proceedings of the International Symposium on Digital Earth Science Press, 807-811.

58 EL BIETA LEWANDOWICZ Abstract The paper intends to show different models of structures of cadastral data obtained from the transformation of the cadastral map. Practical realization was connected with organizing the data obtained from the CAD form into GIS and their transformation based on geometric, topological and attribute data. Presented earlier similar studies (Lewandowicz 2009, 2011, Lewandowicz et al. 2013) were based on algebraic transformations; this time the whole transformation was carried out in GIS based on available tools related to the transformation of data, building relationships and linkages, exports and editing. Based on the adopted methodology of transformations, cadastral models of structures were obtained in the form of a network illustrating other connections to the parcels. They are visualized in the form of graphs presenting cadastral data structure. Fragments of the graphs in starry form indicate optimal ordered structure. Constructed models supplemented by attribute information can be used in network analysis supporting decision-making in land management and crisis management. dr hab. in. El bieta Lewandowicz leela@uwm.edu.pl

Rys. 1. Wybrane dane Ÿród³owe oraz wizualizacja utworzonych danych topologicznych dzia³ek ewidencyjnych Rys. 2. Mapa ewidencyjna po przekszta³ceniach z dxf (rys.1) do SHP z wyró nieniem dzia³ek pasa drogowego i budynków

Rys. 3. Raporty z wybranymi danymi topologicznymi, geometrycznymi i atrybutowymi wyeksportowane z systemu CAD; w nag³ówkach wyjaœnienie znaczenia poszczególnych danych