Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I lek. stom. Michał Sypień Współpraca: dr n. med. lek. stom. Katarzyna Bindek-Sypień, lek. stom. Tomasz Sypień Rekonstrukcja implantoprotetyczna bezzębnych wyrostków zębodołowych z zastosowaniem uzupełnień stałych Współczesna stomatologia oferuje pacjentom mnogość opcji. Jednak cel jest jeden odtworzenie funkcji i estetyki. Drogi doprowadzające do tego celu często różnią się między sobą, co nie oznacza, że są lepsze czy gorsze. Ich wybór należy do lekarza i najczęściej podyktowany jest jego doświadczeniem z uwzględnieniem potrzeb i życzeń pacjenta, jego budowy anatomicznej i stanu ogólnego organizmu. Aby odtworzyć utraconą funkcję żucia, trzeba dokładnie poznać oczekiwania pacjenta, który właśnie szuka najlepszego dla siebie rozwiązania. Lekarz dentysta stanowi źródło informacji i jest drogowskazem dla potrzebującego pomocy w wybraniu najlepszej dla siebie opcji, a te, które mamy do wyboru jako lekarze dentyści są bardzo bogate. Od najprostszych rozwiązań, jak protezy osiadające całkowite po skomplikowane rekonstrukcje oparte na implantach. Różnią się one w komforcie użytkowania i możliwościach podparcia tkanek miękkich twarzy. Właśnie na ten czynnik nierzadko zwraca się dużą uwagę przy rekonstrukcjach, aby nie tylko odbudować utracone uzębienie, lecz stworzyć odpowiednie podpar- 20 maj 2013
Zdj. 1 Zdj. 2 Zdj. 3 cie dla warg i policzków pacjenta w celu poprawy jego wyglądu, samopoczucia oraz codziennego funkcjonowania. Problem stanowią pacjenci ze znaczną atrofią szczęk, gdzie tradycyjne uzupełnienia ruchome nie funkcjonują ze względu na mierne warunki pola protezowanego. Przy potrzebie znacznej rekonstrukcji wyrostków zębodołowych nie zawsze warto decydować się na skomplikowane zabiegi sterowanej regeneracji tkanek. Są one obciążające i często bolesne dla pacjenta oraz znacznie wydłużają czas leczenia protetycznego. Mając na celu dobro pacjenta i uwzględniając jego oczekiwania i często stan ogólny, można zaproponować prace oparte na implantach, które odbudowują zarówno utracone zęby, jak i pozostałe tkanki wyrostków zębodołowych. Opis przypadku Pacjentka, 68 lat, zgłosiła się w celu uzupełnienia braku górnych zębów i wymiany protezy dolnej. Obecne protezy nie satysfakcjonowały jej i nie zapewniały odpowiedniej funkcji żucia. Ich estetyka również była na niskim poziomie z racji zużycia. Dolne zęby nie rokowały na długotrwałe utrzymanie jako filary protetyczne (zdj. 1). Znaczna atrofia wyrostków zębodołowych uniemożliwiała utrzymanie protez osiadających na wymaganym poziomie. Również wygląd pacjentki spowodowany ich zużyciem był dla niej niesatysfakcjonujący (zdj. 2 i 3). Po rozmowie i dokładnym badaniu ustalono plan leczenia, który opierał się na jak najmniejszej inwazyjności i możliwie skróconym czasie rehabilitacji oraz uzyskaniu maksymalnie estetycznego i stabilnego w czasie efektu. Plan zakładał wykonanie górnej protezy overdenture przykręcanej na 7 implantach jako uzupełnienie stałe, odbudowujące zarówno zęby, jak i tkanki wyrostka zębodołowego oraz dolnej protezy opartej na 4 implantach jako protezy overdenture na teleskopach. Forum Stomatologii Praktycznej 21
Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I Zdj. 4 Zdj. 5 Zdj. 6 Zdj. 7 22 maj 2013
Leczenie W pierwszej fazie leczenia dokonano sanacji jamy ustnej poprzez usunięcie zębów dolnych oraz dokładne oczyszczenie zębodołów. Na tej samej wizycie wykonano osteoplastykę wyrostka zębodołowego żuchwy w odcinku przednim oraz wszczepiono 4 implanty Ankylos w okolicach zębów 33, 31, 41, 43. W trakcie zabiegu laboratorium techniczne uzupełniło w starej protezie brakujące zęby, aby pacjentka mogła użytkować ją jako prowizorium (zdj. 4). Dwa tygodnie później wszczepiono 7 implantów Ankylos długości 8 mm w górnej szczęce. W okolicy zębów 17, 16, 14, 12, 23, 25, 26. Miejsca odpowiadające implantacji w protezie odciążono, aby nie wywierała niepożądanego nacisku na okolice wszczepów (zdj. 5). W trakcie obu zabiegów pacjentka była poddana antybiotykoterapii okołozabiegowej z zastosowaniem klindamycyny 300 mg co 8 godzin, zaczynającej się na dzień przed zabiegiem i kontynuowanej przez 5 dni. Po 3 miesiącach od założenia implantów w żuchwie odsłonięto je i założono śruby gojące, protezę podścielono miękkim elastycznym materiałem podścielającym, uzyskując jej stabilizację. Po 2 tygodniach to samo zrobiono w szczęce (zdj. 6 i 7). Dzięki tej tymczasowej stabilizacji protez wraz ze stosowaniem miękkiej diety uzyskano dodatkowy wzrost integracji implantów, stosując trening kości. Technika ta pozwala na zagęszczenie struktury kostnej wokół implantów dzięki niewielkim siłom przykładanym do implantów. Trening trwał 8 tygodni. Po tym czasie przystąpiono do kolejnych faz protetycznych ustalenia płaszczyzny protetycznej i wysokości zgryzu, jak i określenia uwypuklenia tkanek miękkich za pomocą woskowych wzorników (zdj. 8) oraz rejestracji położenia szczęki za pomocą łuku twarzowego (zdj. 9 11). Za pomocą indywidualnych łyżek akrylowych pobrano wyciski masą polieterową metodą otwartą (zdj. 12 18). Zdj. 8 Zdj. 9 Zdj. 10 Zdj. 11 Forum Stomatologii Praktycznej 23
Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I Zdj. 12 Zdj. 13 Zdj. 14 Zdj. 15 Zdj. 16 Zdj. 17 24 maj 2013
Zdj. 18 Zdj. 19 Zdj. 20 Na kolejnej wizycie zostały zainstalowane łączniki typu Base Abutment do górnych implantów z użyciem kluczy akrylowych (zdj. 19 23). Przymierzono frezowaną pełnocyrkonową konstrukcję (zdj. 24 i 25) oraz za pomocą cementu Nimetic wklejono (zdj. 26) ją na czapki łączników, aby uzyskać pasywne dopasowanie części protetycznych (zdj. 27 29). Dolne łączniki jako pierwotne filary teleskopowe w systemie Syn Cone zostały zainstalowane na implantach również z zastosowaniem klucza akrylowego, aby uzyskać wymaganą równoległość filarów (zdj. 30 i 31), następnie po przymierzeniu zasięgu czapek złotych wklejono je w konstrukcję metalową z użyciem cementu Nimetic (zdj. 32 i 33), która stanowiła podbudowę dla przyszłej protezy. Z tak przygotowanymi konstrukcjami pobrano wyciski masami polieterowymi i przekazano je do laboratorium. Kolejny etap zakładał próbę licowania protez, sprawdzenie prawidłowej płaszczyzny protetycznej, testy fonetyczne (zdj. 34 38) oraz ostateczne ustalenie relacji przestrzennej szczęki i żuchwy. Na kolejną wizytę laboratorium przygotowało gotowe protezy (zdj. 39 42), które założono na łączniki znajdujące się w ustach (zdj. 43 45). Po sprawdzeniu poprawności okluzji, kształtu i dłu- gości zębów oraz ukształtowania tkanek miękkich twarzy podczas ruchów mimicznych i mowy (zdj. 46 51), górną nadbudowę przykręcono do implantów (zdj. 52), otwory wypełniono gutaperką, aby nie było pustej przestrzeni w protezie oraz ze względu na antyrotację śrub mocujących (zdj. 53). Następnie zamknięto je adhezyjnie materiałem kompozytowym i dokładnie wypolerowano (zdj. 54). Dzięki zastosowaniu powyższej metody rekonstrukcji implantoprotetycznej można w sposób przewidywalny, szybki oraz małoinwazyjny zaproponować pacjentom estetyczny i funkcjonalny uśmiech (zdj. 55 i 56). REKLAMA www.3mespe.pl Forum Stomatologii Praktycznej 25
Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I Zdj. 21 Zdj. 22 Zdj. 23 Zdj. 24 Zdj. 25 26 maj 2013
Zdj. 26 Zdj. 27 Zdj. 28 Zdj. 29 Zdj. 30 Zdj. 31 Zdj. 32 Zdj. 33 Forum Stomatologii Praktycznej 27
Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I Zdj. 34 Zdj. 35 Zdj. 36 Zdj. 37 Zdj. 38 Zdj. 39 Zdj. 40 28 maj 2013
Zdj. 41 Zdj. 42 Zdj. 43 Zdj. 44 Forum Stomatologii Praktycznej 29
Z C O D Z I E N N E J P R A K T Y K I Zdj. 45 Zdj. 46 Zdj. 47 Zdj. 48 Zdj. 49 Zdj. 50 Zdj. 51 30 maj 2013
Zdj. 52 Zdj. 53 Zdj. 54 Zdj. 55 Zdj. 56 lek. stom. Michał Sypień Centrum Implantologii i Stomatologii Estetycznej Stomatologia Sypień w Bielsku-Białej. Implantolog, absolwent Oddziału Stomatologii ŚAM. Ukończył Curriculum Implantologiczne na Uniwersytecie we Frankfurcie (program specjalizacji zawodowej objęty systemem akredytacji ECTS). Członek Polskiego Stowarzyszenia Stomatologii Mikroskopowej (PSSM), Polskiego Stowarzyszenia Implantologicznego (PSI), Deutsche Gesellschaft für Orale Implantologie (DGOI), International Congress of Oral Implantologists (ICOI). Współpraca: dr n. med. lek. stom. Katarzyna Bindek-Sypień, lek. stom. Tomasz Sypień Forum Stomatologii Praktycznej 31