Dobór transferów i metod wyciskowych na przykładzie systemu implantologicznego Osteoplant. Część II. Opis przypadków klinicznych

Transkrypt

1 PROTET. STOMATOL., 2010, LX, 4, Dobór transferów i metod wyciskowych na przykładzie systemu implantologicznego Osteoplant. Część II. Opis przypadków klinicznych Selection of impression copings and impression techniques using the Osteoplant Implant System as an example. Part II. Case reports Wiesław Hędzelek 1, Przemysław Gajdus 1, Tomasz Niedźwiedzki 1, Bartosz Leda 1, Krzysztof Mazan 2, Rafał Zagalak 3, 1 Z Katedry i Kliniki Protetyki Stomatologicznej, Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. med. W. Hędzelek 2 Z Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej, Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: dr hab. med. K. Osmola 3 Z Fundacji Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: mgr R. Dworzyński HASŁA INDEKSOWE: implantoprotetyka, wyciski, transfery wyciskowe, przypadki kliniczne KEY WORDS: implant prosthodontics, impressions, impression copings, case reports Streszczenie W pracy, na przykładzie wybranych przypadków klinicznych, przedstawiono dobór transferów wyciskowych systemu implantologicznego Osteoplant, wskazanych do precyzyjnego odwzorowania pozycji implantów w trójwymiarowej orientacji względem pola protetycznego. Summary The authors present, based on several clinical cases, the selection of impression copings within the Osteoplant Implant System, used in the precise placement of the position of implants in three-dimensional orientation relative to the prosthetic area. W odróżnieniu od standardowego wycisku w trakcie leczenia protetycznego, w procedurach implantoprotetycznych wykonuje się precyzyjną indeksację położenia implantów, w trójwymiarowej orientacji względem pola protetycznego. Odwzorowanie sytuacji klinicznej w jamie ustnej odbywa się z zastosowaniem właściwych dla danego systemu implantologicznego elementów transferowych. W systemie implantologicznym Osteoplant istnieją trzy rodzaje transferów wyciskowych, których budowę i wskazania do zastosowania omówiono w pierwszej części pracy. Wybrane sytuacje kliniczne i dobór transferów wyciskowych systemu Osteoplant przedstawiono na przykładzie trzech przypadków klinicznych. Przypadek kliniczny I (ryc. 1-6). Pacjent (mężczyzna, lat 61) zgłosił się do leczenia w celu przywrócenia funkcji żucia. W badaniu podmiotowym wykazano bezzębie w szczęce oraz uzębienie reszt- 280

2 Implantoprotetyka Ryc. 1. Przypadek kliniczny I. Pole protetyczne z implantami w szczęce. Ryc. 2. Przypadek kliniczny I. Przenośniki trójfunkcyjne w łożach implantów szczęki. Ryc. 3. Przypadek kliniczny I. Wycisk szczęki pobrany Ryc. 4. Przypadek kliniczny I. Pole protetyczne z implantami w żuchwie. Ryc. 5. Przypadek kliniczny I. Transfery zblokowane materiałem szybkopolimeryzującym. Ryc. 6. Przypadek kliniczny I. Wycisk żuchwy pobrany kowe w żuchwie. Pacjent użytkował uprzednio akrylowe protezy płytowe częściową dolną oraz całkowitą górną. Dodatkowe badania: zdjęcie pantomograficzne oraz tomografia komputerowa umożliwiły właściwe zaplanowanie zabiegu chirurgicznego w szczęce i żuchwie. W szczęce dokonano implantacji 10 wszczepów dwuczęściowych Osteoplant Hex o średnicy 3,5 mm. W okolicy zębów od 13 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2010, LX, 4 281

3 W. Hędzelek i inni do 23 wprowadzono 6 wszczepów długości 14 mm oraz w pozycji zęba mm, zęba mm, zęba mm i zęba mm. Zabieg wykonano z jednoczesnym obustronnym podniesieniem zatok szczękowych. Sinus Lift przeprowadzono metodą okienkową i zastosowano materiał kościozastępczy Cerasorb. W żuchwie po ekstrakcji korzeni zębów 42 i 43 wprowadzono 5 wszczepów dwuczęściowych Osteoplant Hex o średnicy 3,5 mm. W okolicy zębów 33, 32, 42, 43 wprowadzono implanty o długości 14 mm a w pozycji zęba 44 o długości 12 mm. Po etapie chirurgicznym protezy własne pacjenta dopasowano i podścielono materiałem tissue conditioner ViscoGel (Dentsply, DeTrey, Niemcy), który wymieniano na nowy w trakcie wizyt kontrolnych. Po 6 miesiącach od zabiegu odsłonięto wszczepy oraz zamocowano śruby gojące na okres 2 tygodni. W trakcie odsłaniania implantów potwierdzono grubą warstwę błony śluzowej na wyrostku zębodołowym szczęki i zadecydowano o wykorzystaniu podczas wycisku przenośników trójfunkcyjnych. Przenośniki te są najdłuższymi transferami wyciskowymi i w wymienionej sytuacji klinicznej są łącznikami z wyboru zapewniając największą powierzchnię przylegania masy. Z kolei w żuchwie transfery wyciskowe ze względu na ograniczoną przestrzeń dla retencji masy wyciskowej, zblokowano materiałem Pattern Resin LS (GC, Japonia). Dwuwarstwowe wyciski pobrano jednoczasowo techniką łyżki otwartej masą Silagum Putty/ Silagum Light (DMG, Niemcy) na indywidualnych łyżkach wyciskowych. Na podstawie uzyskanych modeli roboczych wykonano stałą odbudowę protetyczną w obrębie szczęki a w żuchwie implantomost odcinka przedniego i protezę wolnoskrzydłową z precyzyjnymi elementami retencyjnymi. Przypadek kliniczny II (ryc. 7-9). Pacjent (kobieta, lat 59) zgłosiła się do leczenia celem przywrócenia funkcji narządu żucia. W badaniu klinicznym wykazano bezzębie szczęki a w obrębie żuchwy zachowane zęby własne o niewyrównanej płaszczyźnie zwarcia. Pacjentka była zaopatrzona w protezę całkowitą szczęki o niezadawalającej retencji i wadliwej stabilizacji, co doprowadziło do zaburzenia czynności układu stomatognatycznego. Dodatkowe badanie radiologiczne w postaci Ryc. 7. Przypadek kliniczny II. Pole protetyczne z implantami w szczęce. Ryc. 8. Przypadek kliniczny II. Zamontowane transfery do wycisku metodą łyżki otwartej. Ryc. 9. Przypadek kliniczny II. Wycisk szczęki pobrany materiałem Impregum Penta Soft. tomografii komputerowej umożliwiło, przy zastosowaniu programu do planowania leczenia implan- 282 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2010, LX, 4

4 Implantoprotetyka tologicznego SimPlant Planner (Materialise), wykonanie chirurgicznych szablonów nakostnych dla szczęki z tulejami prowadzącymi dla każdej średnicy wiertła 2,0 mm i 2,7 mm. Przeprowadzono zabieg implantacji 6 wszczepów dwuczęściowych Osteoplant Hex o średnicy 3,5 mm. W okolicy zębów od 14 do 24 wprowadzono 4 wszczepy o długości 14mm a w pozycji zębów 16 oraz 26 implanty o długości 12 mm. Po zabiegu chirurgicznym wykonano korektę dotychczasowego uzupełnienia protetycznego oraz płaszczyzny okluzyjnej zębów żuchwy. Po okresie 6 miesięcy od implantacji odsłonięto wszczepy oraz zamocowano śruby gojące. Jednowarstwowy wycisk szczęki pozycjonujący implanty pobrano masą polieterową Impregum Penta Soft (3M ESPE, Niemcy), wykorzystując transfery wyciskowe dedykowane do techniki łyżki otwartej. Ze względu na rozbieżnie zlokalizowane osie wszczepów wymienione transfery, charakteryzujące się krótszym (1mm) połączeniem antyrotacyjnym HEX, były w powyższej sytuacji klinicznej transferami z wyboru i umożliwiły po związaniu masy łatwiejsze uwolnienie wycisku. Na podstawie modelu roboczego początkowo wykonano tymczasową akrylową odbudowę stałą, którą osadzono na przekształconych łącznikach trójfunkcyjnych. Akrylowy most potwierdził właściwe postępowanie rehabilitacyjne w terapii zaburzeń funkcji układu stomatognatycznego i stanowił matrycę dla wykonanej ostatecznie po 1 miesiącu metalowo-ceramicznej odbudowy ostatecznej. Ryc. 10. Przypadek kliniczny III. Pole protetyczne z odsłoniętymi implantami w szczęce. Ryc. 11. Przypadek kliniczny III. Wypełnianie podcieni materiałem Silagum Light pod zblokowanymi materiałem szybkopolimeryzującym transferami wyciskowymi. Ryc. 12. Przypadek kliniczny III. Wycisk szczęki pobrany Przypadek kliniczny III (ryc ). Pacjent (kobieta, lat 61) zgłosił się do leczenia z powodu uszkodzenia zębów filarowych 24 i 26 ze wskazaniem do ich ekstrakcji i wymiany uzupełnienia stałego. W wyniku sanacji jamy ustnej powstał brak wolnoskrzydłowy w okolicy zębów Pierwszy filar mostu ząb 23 wyleczono endodontycznie oraz wzmocniono standartowym wkładem z włókna szklanego. Brak wolnoskrzydłowy zaopatrzono 3 wszczepami Osteoplant Hex o średnicy 4,5 mm. W okolicy zęba 24 i 25 o długości 12 mm a w pozycji zęba 26 długości 10 mm. Celem zachowania stref podparcia wykonano tymczasową protezę ruchomą odcinka bocznego szczęki. Po okresie 6 miesięcy odsłonięto implanty oraz przykręcono śruby gojące. Protezę tymczasową dopasowano do nowej sytuacji pola protetycznego i podścielono materiałem tissue conditioner Visco PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2010, LX, 4 283

5 W. Hędzelek i inni Gel (Dentsply, DeTrey, Niemcy). Po okresie 2 tygodni wykonano wyciski techniką łyżki otwartej stosując łyżkę standardową i przenośniki trójfunkcyjne. Celem zwiększenia dokładności wycisku ze względu na małą odległość między wszczepami i niewielką przestrzeń dla retencji masy wyciskowej, transfery zblokowano materiałem Pattern Resin LS (GC, Japonia). Zabieg blokowania jednoznacznie ufiksował transfery w masie wyciskowej i zapewnił właściwą precyzję odwzorowania pozycji implantów na modelu roboczym. Dwuwarstwowe wyciski pobrano jednoczasowo techniką łyżki otwartej masą Silagum Putty/Silagum Light (DMG, Niemcy). W przypadku blokowania transferów ważnym elementem w trakcie pobierania wycisku jest właściwe uzupełnienie przestrzeni przydziąsłowej pod zblokowaniem, gdyż jej deficyt może prowadzić do powstania pęcherzy, niedokładności w wycisku i błędów w obrazie pola protetycznego na modelu roboczym. Pacjentkę ostatecznie zaopatrzono w 4 punktową implantoprotezę stałą, opartą na filarze naturalnym i wszczepach. Podsumowanie Właściwości konstrukcyjne transferów wyciskowych polskiego systemu implantologicznego Osteoplant gwarantują prawidłowe wykonanie wycisku we wszystkich sytuacjach klinicznych. Zaakceptowano do druku: 15.VII.2010 r. Adres autorów: Poznań, ul. Bukowska 70. Zarząd Główny PTS PROTETYKA STOMATOLOGICZNA, 2010, LX, 4