VII EDYCJA Konwent Prawa Pracy Paweł Ziółkowski Umowa zlecenie czy umowa o dzieło - wg ZUS i orzecznictwa SN 1 1
Umowa o dzieło Definicja: Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia (art. 627 KC) Rodzaj umowy o świadczenie usług Umowa rezultatu Celem jest efekt wykonanych czynności Nie ważne jak, ważne co Tryb czasownikowy dokonany 2 2
Umowa zlecenia Definicja: Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (art. 734 KC) Rodzaj umowy o świadczenie usług Umowa należytego starania Celem jest czynność sama w sobie Nie ważne co, ważne jak Tryb czasownikowy niedokonany 3 3
Rodzaj umowy a ZUS Dzieło: Zasadą jest brak składek Wyjątkiem jest umowa z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz Zlecenie: Zasadą jest opłacanie składek ZUS (chorobowa dobrowolna) Uczniowie i studenci do lat 26 nie podlegając ZUS W przypadku zbiegu tytułów nie płaci się społecznych 4 4
Podważanie umów o dzieło przez ZUS Argumenty ZUS wskazujące na zlecenie: Umowa o świadczenie usług Powtarzalność czynności 5 5
Podważanie umów o dzieło przez SN Powtarzalność wskazuje na zlecenie (III AUa 1797/14 z 25.03.2015 r.) Konkretność i indywidualne określenie rezultatu. Rezultat musi być z góry określony oraz być obiektywnie osiągalny i pewny (III AUa 305/14 z 16.12.2014 r.) O rodzaju umowy przesądza nie jej nazwa, tylko rzeczywisty przedmiot umowy (III AUa 227/14 z 25.11.2014 r.) 6 6
Umowa na wykłady NSA W-wa z dn. 4.02.2015 r. (sygn. II GSK 333/14) O określeniu rezultatu właściwego umowie o dzieło decyduje wymaganie, by dzieło miało charakter samoistny względem twórcy, tzn. by pozostawało niezależne od dalszego działania twórcy oraz by stało się wartością autonomiczną w obrocie. Tę cechę mają tylko dzieła ucieleśnione w wytworzonej rzeczy lub zmianach w rzeczy istniejącej (naprawienie, przerobienie, uzupełnienie); takie dzieła uważane są za rezultaty materialne umowy. Utwór o charakterze nieucieleśnionym nie może stanowić przedmiotu umowy o dzieło. Czynność prowadzenia wykładu nigdy nie odrywa się od wykładowcy i trwa tak długo, jak wygłaszanie wykładu, po którego zakończeniu wygasa, nie pozostawiając ucieleśnionego rezultatu. 7 7
Umowa na wykłady SN z dn. 28.08.2014 r. (sygn. II UK 12/14) Co do zasady, wygłoszony wykład może stanowić przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze i być przedmiotem umowy o dzieło, ale o takiej kwalifikacji decydują dodatkowe kryteria. Trzeba bowiem podkreślić, że wykonywanie obowiązków w zakresie edukacji wynikających z umowy o świadczenie usług, a nawet z umowy o pracę również może polegać na przeprowadzaniu wykładów autorskich. 8 8
Umowy na granicy SA w Szczecinie z dnia 23.07.2014 r. (sygn. III AUa 1197/13) W każdym przypadku, gdy realizacja umowy wskazuje na wielość rodzajową umów, gdy wyczerpuje w pewnym stopniu elementy umowy o dzieło, o świadczenie usług, a nawet o pracę, rozstrzygająca powinna być nazwa jaką strony nadały umowie, ponieważ jest ona wyrazem woli stron, a w takich przypadkach decydująca powinna być wola stron, w myśl art. 65 2 k.c. 9 9
Definicja stosunku pracy Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. 10 10
Bezpieczne zawieranie umów zlecenia Właściwe zapisy umowy Unikanie terminologii prawno-pracowniczej Brak urlopów 11 11
Bezpieczne zawieranie umów o dzieło Podkreślenie rezultatu Unikanie umów okresowych Zawieranie umów na zdarzenie 12 12
Zlecenie w ciąży Z oczywistych względów ZUS skłonny jest podważać umowy o dzieło i uznawać je za zlecenie Podważanie umów zlecenia praktycznie się nie zdarza, chyba że chodzi o kobiety w ciąży W przypadku kobiet w ciąży największy argument ZUS za podważeniem umowy jest jej zarobkowy charakter 13 13
Dziękuję za uwagę! Paweł Ziółkowski Biuro Doradztwa Gospodarczego Tel. 501715347 Mail: ptz@op.pl 14 14