HR SOLUTIONS TRENDS 6 grudnia 2016 r. Warszawa, 6 grudnia 2016 r.

Transkrypt

1 HR SOLUTIONS TRENDS 6 grudnia 2016 r. Warszawa, 6 grudnia 2016 r.

2 Umowy o dzieło i umowy zlecenia w praktyce orzeczniczej 2

3 Umowa o dzieło cywilnoprawna forma umowy (co do zasady nie mają do niej zastosowania regulacje Kodeksu pracy, leczkodeksu cywilnego); cechy charakterystyczne umowy: wzajemność (przyjmujący zamówienie na mocy takiej umowy zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty umówionego wynagrodzenia), celem jest rezultat, czyli wykonanie na zamówienie konkretnej rzeczy lub innego przedmiotu zamówienia (tzw. dzieło, które musi powstać w przyszłości), odpłatność strony powinny określić wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła; umowa nie podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz wypadkowym (nieoskładkowana). 3

4 Umowa zlecenia cywilnoprawna forma umowy (co do zasady nie mają do niej zastosowania regulacje Kodeksu pracy, leczkodeksu cywilnego); cechy charakterystyczne umowy: świadczenie jednej ze stron, czyli świadczenie usług polegających na spełnieniu czynności dla drugiego podmiotu, umowa starannego działania, czyli celem nie jest osiągnięcie rezultatu, lecz czynienie starań w celu jego osiągnięcia (ryzyko związane z rezultatem obciąża dającego zlecenie), odpłatność lub nieodpłatność; umowa co do zasady podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz wypadkowym na zasadach przewidzianych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. 4

5 Umowy o dzieło i zlecenia jako forma zatrudnienia umowycywilnoprawne są powszechnie stosowane jako forma zatrudnienia, o rodzaju danej umowy nie decyduje jej nazwa, ale m.in.: treść, sposób wykonywaniaumowy, cel i zgodny zamiar stron; ryzyko uznania przed odpowiednie organy (PiP, ZUS, US, sąd), że dana umowa ma charakter umowy o pracę lub innej cywilnoprawnej (możliwość opodatkowania i oskładkowania). 5

6 Umowy o dzieło w orzecznictwie wykonywanie prostych, powtarzalnych czynności nie jest kwalifikowane jako przedmiot umowy o dzieło (SA w Łodzi z dnia r., III AUa 1472/15), przy umowie o dzieło w wyniku prac wykonawcy powinno dojść do uzyskania określonego rezultatu, umówionego indywidualnie przez strony; dopiero indywidualnie uzgodniony parametr pozwala kontrolować dzieło pod kątem istnienia wad; w innym wypadku kontrola obejmuje usługę a nie rezultat (SA w Białymstoku z dnia r., III AUa 1317/15), trudno jest uznać za umowę o dzieło umowę, której istota sprowadzała się do podejmowania powtarzalnych czynności dozoru mienia, a także bliżej nieokreślonych innych prac; szereg powtarzalnych czynności nawet gdy prowadzi do wymiernego efektu nie może być rozumiany jako jednorazowy rezultat i kwalifikowany jako realizacja umowy o dzieło; przedmiotem umowy o dzieło nie może być osiąganie kolejnych, bieżąco wyznaczanych rezultatów (WSAw Warszawie z dnia r., VISA/Wa 3038/15). 6

7 Umowy o dzieło w orzecznictwie przykłady (1) pakowanie ogórków do słoików nie jest dziełem (SA w Łodzi z dnia r., III AUa 1472/15), wykonanie projektu wizualizacji pomieszczeń biurowych, rozmieszczenia roślin w hotelu, wykonanie projektu firan, etykiet, zawieszek do archiwizowania dokumentów nie jest dziełem (SAw Szczecinie z dnia r., III AUa 792/15), przygotowanie i przeprowadzenie zajęć, choćby w oparciu o samodzielnie wybrane i przystosowane materiały dydaktyczne, a nie narzucony z góry program, nie jest dziełem (SA w Gdańsku z dnia r., III AUa 61/16), umowa dotycząca jednorazowego wykładu lub wykładu przeprowadzonego w czasie krótkotrwałego szkolenia może być przedmiotem umówionego dzieła, jeżeli dotyczyła ściśle określonego tematu, a warunki umowy poddawały się weryfikacji; wykłady prowadzone w dłuższym okresie mogą być przedmiotem dzieła, jeśli miały autorski charakter i zostały ucieleśnione np. w postaci utworu audio-wizulanego (SN z dnia r., II UK 217/15), dozór mienia (ochrona) nie jest dziełem (WSA w Warszawie z dnia r., VI SA/Wa 3038/15). 7

8 Umowy o dzieło w orzecznictwie - przykłady (2) nauczenie w placówce oświatowej nie jest dziełem (SA we Wrocławiu z dnia r., III AUa 1930/15), przygotowywanie świetlicy do różnych uroczystości nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia r., III AUa 805/15), nauczenie drugiej osoby gry na instrumencie nie jest dziełem (SA w Lublinie z dnia r., III AUa 740/15), wykonanie inscenizacji obozu historycznego i zaprezentowanie turystom tego procesu na targach może być przedmiotem umowy o dzieło (SA w Białymstoku z dnia r., III AUa 1115/15), przeprowadzenie zajęć języka obcego nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia r., III AUa 515/15), montaż kanałów instalacji grawitacyjnej, mechanicznej, wentylacyjnej nie jest dziełem (SA w Łodzi z dnia 21 grudnia 2015 r., III AUa 355/15), sklejanie kartonów w ramach prowadzonej produkcji nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia r., III AUa 195/15)., czynności księgowe czy rachunkowe nie są dziełem (SA we Wrocławiu z dnia r., III AUa 546/15). 8

9 Umowy zlecenia w orzecznictwie wykonanie określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności), bez względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie, jest cechą charakterystyczną tak dla umów zlecenia (gdy chodzi o czynności prawne - art k.c.), jak i dla umów o świadczenie usług nieuregulowanych innymi przepisami, gdy chodzi o czynności faktyczne - art. 750 k.c. (SA w Gdańsku z dnia r., III AUa 745/15), dopuszczalne jest wykonywanie tych samych obowiązków zarówno w ramach zatrudnienia pracowniczego lub cywilnoprawnego (SA w Białymstoku z dnia r., III AUa 1876/14), jeżeli współpracownik nie ma bezwzględnego obowiązku osobistego świadczenia pracy, to wyklucza możliwość zakwalifikowania stosunku prawnego jako umowy o pracę (SN z dnia r., I PKN 416/98), jeżeli zawarta przez strony umowa zawiera cechy umowy o pracę oraz umowy zlecenia to wówczas dla oceny rodzaju stosunku prawnego decydujące jest ustalenie, które z tych cech mają charakter przeważający; jeżeli umowa wykazuje wspólne cechy dla umowy o pracę i umowy prawa cywilnego z jednakowym ich nasileniem, o jej rodzaju decydują zgodny zamiar stron i cel umowy (SN z dnia r., I PKN 191/98). 9

10 Planowane zmiany w prawie 10

11 Planowane zmiany w prawie (1) Dnia 1 stycznia 2017 r. wchodzą w życie zmiany ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wprowadzono pojęcie minimalnej stawki godzinowej, która określa minimalną wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, od dnia 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka godzinowa będzie wynosić zł brutto, wypłata wynagrodzenia będzie musiała być dokonywana co najmniejraz w miesiącu, strony umowy powinny wskazać w umowie sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług (w przeciwnym przypadku przejmujący zlecenie lub świadczący usługi będzie przedkładał informację o liczbie godzin), przedsiębiorca będzie zobowiązany do przechowywania dokumentacji związanej z umową i ewidencjonowaniem ilości godzin przez okres 3 lat od dnia, kiedy wynagrodzenie stało się wymagalne. (ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw, Dz.U ). 11

12 Planowane zmiany w prawie (2) Ustawa o ograniczeniu handlu w niedzielę (projekt obecnie znajduje się na etapie prac w komisji) ustawa określa m.in. zasady zakazu handlu w placówkach handlowych w niedzielę oraz w wigilię Bożego Narodzenia i Wielką Sobotę, definicja placówki handlowej obejmuje wszelkie obiekty, w których prowadzona jest sprzedaż towarów i wyrobów w zakresie hurtowym i detalicznym, w tym sprzedaż towarów i wyrobów kupionych w celu ich odsprzedaży w formie sklepów, stoisk, straganów, hurtowni, składów węgla, składów materiałów budowlanych, domów towarowych, domów wysyłkowych, biur zbytu oraz w formie sklepów internetowych, ustawa swoim uregulowaniem obejmie m.in. pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę i umów cywilnoprawnych, pracowników tymczasowych, franczyzobiorców, przedsiębiorców wykonujących handel obwoźny i obnośny. 12

13 Planowane zmiany w prawie (3) Inne planowane zmiany: ustawa o zmianie ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (ustawa zakłada zmiany w wielu ustawach, w tym m.in. w Kodeksie pracy; zmiana m.in. ma dotyczyć ustalania regulaminów wynagradzania,regulaminów pracy oraz tworzeniazfśs próg do 50 pracowników), ustawa o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (wprowadzono limity korzystania z pracy tego samego pracownika tymczasowego do 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy, wprowadzono zakaz przechodzenia pracownika tymczasowego przez różne agencja pracy u tego samego klienta, regulacja pracy tymczasowej dotyczą też zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnych), nowy kodeks pracy (we wrześniu 2016 r. została powołana nowa komisja kodyfikacyjna, która wykorzysta projekty wypracowane przez poprzedników; w ciągu 18 miesięcy powinien być znany projekt kodeksów; trudno przewidzieć skutki gdyż ostateczny kształt regulacji nie jest jeszcze znany). 13

14 Domański Zakrzewski Palinka sp. k. Warszawa Poznań Wrocław Rondo ONZ Warszawa T: F: ul. Paderewskiego Poznań T: F: ul. Gwiaździsta Wrocław T: F: