BRANŻA: INSTALACJE ELEKTRYCZNE

K A R T A jednostka projektowa: PRACOWNIA PROJEKTOWA mgr inż. arch. Krzysztof Lehnert 58-300 Wałbrzych ul. Kasprowicza 9/2 T Y T U Ł O W A inwestor: Miasto Opole 46-020 Opole, Rynek obiekt: data: Państwowa Szkoła Publiczna nr 11 Luty- 2014 temat: Rozbudowa istniejącej Sali Gimnastycznej lokalizacja: Dz. nr 10/1, ul. Chabrów 65, Opole treść: egzemplarz: rewizja: Projekt budowlano-wykonawczy 1/5 00 BRANŻA: INSTALACJE ELEKTRYCZNE Imię i Nazwisko Uprawnienia Podpis PROJEKTOWAŁ mgr inż. Paweł Sojka MAP/0183/POOE/08 SPRAWDZIŁ inż. Wojciech Bajowski MAP/IE/7113/02

Opis techniczny 1. Przedmiot inwestycji Przedmiotem inwestycji jest rozbudowa szkoły w Opolu przy ul. Charbów o nową salę gimnastyczną oraz przyległe do niej pomieszczenia socjalne, szatnie i komunikację w kierunku istniejącej części. 2. Adres i lokalizacja Działka objęta opracowaniem: nr 10/1, Ul. Chabrów 65 45-221 Opole 3. Inwestor Miasto Opole Rynek 46-020 Opole 4. Jednostka opracowująca PRACOWANIA PROJEKTOWA mgr inż. arch. Krzysztof Lehnert ul. Kasprowicza 9/2 58-300 Wałbrzych 5. Podstawy opracowania - Umowa zawarta z Inwestorem; - Wizja lokalna; - Obowiązujące normy i przepisy. 6. Przyłącze elektryczne Przydział mocy na istniejącym przyłączu wynosi 55kW. Zwiększenie mocy w związku z rozbudową szkoły nie przekroczy tej wartości. 7. Przeciwpożarowe wyłączniki prądu PWP Całość instalacji elektrycznej będzie wyłączana istniejącym wyłącznikiem. 8. Oświetlenie zew. Od strony chodnika na elewacji projektowanej sali gimnastycznej przewidziano oświetlenie naświetlaczami montowanymi do elewacji. 9. Wewnętrzne linie zasilające Z istniejącej rozdzielnicy RG zostanie wyprowadzona linia zasilająca do projektowanej rozdzielnicy RS. Istniejącą rozdzielnicę należy wyposażyć w podstawę bezpiecznikową 63A z wkładką zwłoczną Wt 50A. Przejścia liniami kablowymi przez ściany i stropy będące elementami oddzielenia pożarowego zostaną wykonane w przepustach o odporności ogniowej takiej jak ściany w których się znajdują. 2

10. Tablice rozdzielcze Projektowana tablica RS zostanie wykonana jako podtynkowa modularna, zgodnie z załączonym schematem. 11. Instalacje oświetlenia i siły Obwody oświetlenia oraz obwody gniazd wtykowych zaprojektowano przewodem typu YDY 3*2,5 układanych w bruzdach pod tynkiem. Pozostałe odbiory siłowe zostaną zasilone kablami o przekroju dobranym do mocy odbiornika. Osprzęt instalacyjny oraz przewody należy układać według następujących zasad: łączniki, przełączniki i przyciski instalowane na wysokości 1,4 m od podłogi; gniazda wtykowe instalowane 0,3 m od podłogi; wypusty oświetlenia ogólnego zgodnie z aranżacją opraw na ścianach i stropach; wypusty oświetleniowy nad umywalkami w sanitariatach 2,0 m; punkty elektryczno logiczne PEL 0,3 m od podłogi; zestaw gniazd 230V + 400V do zasilania imprez okolicznościowych IP67 0.5m od poziomu terenu. W pomieszczeniach mokrych zostanie użyty osprzęt IP44. 12. Instalacja oświetlenia awaryjnego i kierunkowego Drogi ewakuacyjne, a także pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, a nie doświetlone światłem naturalnym wyposażone zostaną w instalację oświetlenia awaryjnego ewakuacyjnego. Oprawy tego oświetlenia zapewniają uzyskanie natężenia oświetlenia w wysokości 2,0 lx na drogach ewakuacyjnych oraz 5 lx w pobliżu sprzętu przeciwpożarowego (hydranty). Przewidziano podtrzymanie zasilania opraw awaryjnych i kierunkowych przez 1 godzinę. Oświetlenie będzie umożliwiać odnalezienie drogi ewakuacyjnej i właściwego kierunku poruszania się jak również łatwe zlokalizowanie i użycie sprzętu przeciwpożarowego, a w przypadkach koniecznych także udzielenie pierwszej pomocy medycznej. Dla potrzeb oświetlenia ewakuacyjnego przewidziano oprawy oświetlenia podstawowego wyposażonego w elektroinwertery. Przy wykorzystaniu opraw oświetlenia podstawowego na oświetlenie ewakuacyjne należy pamiętać o wyprowadzeniu dodatkowego przewodu kontroli obecności napięcia z przed wyłącznika tych obwodów. Każda oprawa oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego musi posiadać certyfikat CNBOP. 13. Tablica wyników W dużej sali projektuje się tablicę wyników służącą do prezentacji rezultatów spotkań sportowych. Tablica ta powinna obsługiwać wszystkie podstawowe gry zespołowe: koszykówka, siatkówka, piłka ręczna, piłka nożna. Tablice musi posiadać sygnał dźwiękowy. Obudowa tablicy powinna być wykonana jest z profili PCV, gwarantujących wytrzymałość i trwałość produktu. Osłona tablic musi być wykonana z materiału odpornego na uderzenia np. z poliwęglanu. Parametry techniczne: wymiary tablicy głównej 2200 x 1250 x 100 mm 3

wymiary tablic 24 sekund: 400 x 500 x 100 mm zasilanie 230 V/ 50 Hz wysokość zastosowanych wskaźników: 220 mm i 125 mm widoczność znaków: do 60 metrów sterowanie tablicy odbywać się będzie bezprzewodowo za pomocą pilota wskazywane parametry: o czas rzeczywisty na przemian z czasem gry o stan meczu w setach albo przewinienia drużyny w koszykówce, o część meczu (set, połowa) o aktualny wynik meczu od 0-199 o czas 24 sekundy, wyświetlany na oddzielnych tablicach montowanych nad koszami do koszykówki 14. Instalacje teletechniczne 14.1. Należy wykonać instalację telewizji dozorowej IP z kamerami 2Mpxl zasilanymi przez skrętkę PoE z przełącznika PoE umieszczonego w szafie CCTV. Szafę należy wyposażyć w UPS 2kVA. W szafie należy zainstalować dedykowany rejestrator DVR IP Rack z dyskami umożliwiającymi rejestrację zdarzeń przez 30dni w ciągłym zapisie 5kl/s z rozdzielczością 2Mpxl. Do podglądu zdarzeń należy dostarczyć komputer PC wbudowany w ekran min. 19 o parametrach rekomendowanych przez producenta oprogramowania do podglądu zdarzeń CCTV. 14.2. W małej i dużej Sali gimnastycznej należy wykonać instalację nagłośnienia z mikrofonem bezprzewodowym. Należy dostarczyć zamykaną szafkę na urządzenia audio: wzmacniacz, odbiornik mikrofonu, listwę zasilającą. 14.3. W ciągach komunikacyjnych należy wykonać instalację radiowęzła z mikrofonem w pom. Wożnego. 14.4. Należy wykonać instalację LAN kat. 6 umożliwiającą podłączenie komputera PC do podglądu zdarzeń CCTV z szafą CCTV oraz do podłączenia kamer IP. 15. Instalacja uziemienia Pręty zbrojenia fundamentu i ścian fundamentowych należy, zgodnie z normą PN-EN 62305, wykorzystać jako naturalny uziom fundamentowy. Zbrojenie powinno być zgodne z postanowieniami wg 1.3 tejże normy tzn. powinno spełniać warunki ciągłości galwanicznej. Struktura stalowa w obrębie żelbetowego obiektu jest traktowana jako galwanicznie ciągła, jeżeli spełnia następujące warunki: - ok. 50 % prętów pionowych i poziomych ma mieć połączenie spawane lub solidnie powiązane, - pręty pionowe winny być spawane lub zachodzić na siebie na długość równą, co najmniej 20- krotnej ich średnicy i solidnie powiązane, - powinna być zapewniona ciągłość galwaniczna stali zbrojeniowej między dylatowanymi częściami fundamentu lub poszczególnymi prefabrykowanymi elementami zbrojonego betonu, (jeżeli występują). Dodatkowy uziom fundamentowy sztuczny w postaci bednarki ocynkowanej 50x4mm należy umieścić na obwodzie obiektu w podkładzie betonowym pod stopami fundamentowymi w taki sposób, aby beton tworzył jego otulinę o grubości nie mniejszej niż 5cm. Bednarkę należy ustawić na sztorc, pionowo dłuższym wymiarem przekroju i mocować w specjalnych uchwytach wbitych lub ustawionych na podłożu zabezpieczających elementy uziomu przed przesuwaniem w momencie zalewania betonem. 4

W przypadku braku izolacji pomiędzy podkładem betonowym (podbetonem) dopuszcza się umieszczenie bednarki w najniższej warstwie zbrojenia fundamentu i mocowanie do prętów zbrojenia drutem wiązałkowym tak, aby przy wylewaniu betonu nie zmieniła ona swojego położenia. Konstrukcje stalową słupów należy łączyć trwale z siatką połączeń wyrównawczych marką z płaskownika stalowego Fe/Zn 30x4 na wysokości 0,15 m. 16. Instalacja odgromowa Zgodnie z obliczeniami wykonanymi na podstawie normy PN-EN 62305 przyjęto LPS III, a w związku z tym odległość między przewodami odprowadzającymi oraz oczko siatki zwodów poziomych równe 15m. Zwody poziome należy wykonać z drutu stalowego ocynkowanego 8mm tworzącego siatkę rozpiętą na wspornikach dachowych i wstępnie naprężoną za pomocą śrub naciągowych. Wszystkie dostępne części przewodzące obce, nie mające bezpośredniego połączenia z urządzeniami elektrycznymi, należy połączyć metalicznie ze zwodami poziomymi dachu. Urządzenia elektryczne (ewentualne, o których projektant nie miał wiedzy na dzień sporządzenia niniejszego opracowania) na dachu należy chronić przez zastosowanie zwodów pionowych izolowanych. Połączenia śrubowe pomiędzy elementami konstrukcyjnymi hali należy mostkować drutem lub bednarką stalową ocynkowaną, Połączenia wykonać jako spawane lub gwintowane, przy czym długość spoiny przy połączeniu spawanym winna być dłuższa niż 25 mm natomiast dla połączenia gwintowanego wymagane są minimum dwie śruby M6 lub jedna śruba M8. 17. Instalacja ochrony przed porażeniem Instalacje zaprojektowano w układzie TN-S. Dla skutecznej ochrony przed porażeniem zastosowano wyłączniki samoczynne nadmiarowo prądowe oraz wyłączniki różnicowoprądowe, które zapewniają szybkie odłączenie spod napięcia. Skuteczność ochrony przed porażeniem należy sprawdzić przez pomiary po wykonaniu instalacji. 18. Instalacja połączeń wyrównawczych Dla uniemożliwienia występowania ewentualnych różnic potencjału na nieelektrycznych instalacjach w budynku zaprojektowano wykonanie połączeń wyrównawczych. Z szyną wyrównawczą należy połączyć wszystkie przewodzące rurociągi instalacji sanitarnych i metalowe obudowy ciągów wentylacyjnych. Połączenia wyrównawcze wykonać płaskownikiem FeZn30*4 mm za pośrednictwem objemek dobranych odpowiednio do średnic rur. Szynę wyrównawczą należy uziemić. Szynę wyrównawczą należy umieścić poniżej projektowanej rozdzielnicy RS, we wnęce, zamykając estetycznymi drzwiczkami. Piony instalacji sanitarnych wykonane z materiałów przewodzących należy połączyć z zastosowaniem objemek przewodem DY4mm doprowadzić do zacisku PE w tablicach rozdzielczych. 19. Instalacja ochrony przepięciowej Dla budynku przewidziano ochronę przepięciową. W tym celu w tablicy TG oraz tablicach obiektowych należy zainstalować ochronniki przepięciowe B i C stanowiące I oraz II stopień ochrony. 5

20. Trasy kablowe Wszystkie trasy kablowe należy prowadzić w bruzdach bezpośrednio w tynku (min. 5mm tynku) w rurach osłonowych. 21. Bilans mocy Lp. Odbiornik Rodzaj odbioru Pinst [kw] kz cos f tg f Qz [kvar] Pszcz [kw] Jo [A] S [kva] 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1 Wentylacja 14,5 0,70 0,85 0,62 6,3 10,2 17,3 2 Oświetlenie 12,8 0,60 0,93 0,40 3,0 7,7 11,9 3 Gniazda 230V 6,0 0,30 0,85 0,62 1,1 1,8 3,1 4 Gniazda zestaw 230V+400V 10,0 0,10 0,85 0,62 0,6 1,0 1,7 RAZEM 47,3 0,63 0,84 0,64 19,1 29,6 50,9 35,2 Załączniki 1. Obliczenia natężenia oświetlenia. 2. Obliczenia instalacji odgromowej. Spis rysunków 1. Opole E1 instalacja oświetlenia, poziom 0 2. Opole E2 instalacja siły, poziom 0 3. Opole E3 instalacja uziemienia, poziom 0 4. Opole E4 instalacja odgromowa, dach 5. Opole E5 instalacja CCTV i nagłośnienia, poziom 0 6. Opole E6.1-E6.4 schemat projektowanej rozdzielnicy RS 7. Opole E7 schematy instalacje TT 6

NORME INTERNATIONALE CEI IEC INTERNATIONAL 62305-2 STANDARD Edition-1 2005-01 Wyniki odnoszące się do powierzchni zbierania i częstosci: Ad - powierzchnia równooważna zbierania bezpośrednich trafień w obiekt Nd - średnia roczna liczba bezpośrednich trafień w obiekt Am - powierzchnia zbierania trafień pobliskich powodujących napięcia indukowane w obiekcie Nm - średnia roczna liczba trafień pobliskich indukujących przepięcia w obiekcie Ac1 - powierzchnia zbierania bezpośrednich trafień w linię napowietrzną NL1 - średnia roczna liczba bezpośrednich i niebezpiecznych trafień w linię napowietrzną AI1 - powierzchnia zbierania trafień pobliskich względem linii napowietrznej NI1 - średnia roczna liczba trafień pobliskich względem linii napowietrznej, indukujących w niej szkodliwe przepięcia Ac2 - powierzchnia zbierania bezpośrednich trafień w linię kablową NL2 - średnia roczna liczba bezpośrednich i niebezpiecznych trafień w linię kablową AI2 - powierzchnia zbierania pośrednich trafień w linię kablową NI2 - średnia roczna liczba trafień pobliskich względem linii kablowej, indukujących w niej szkodliwe przepięcia 8 272 m2 0,012 flashes/year 221 950 m2 0,653 flashes/year 34 704 m2 0,052 flashes/year 1 000 000 m2 0,300 flashes/year 21 556 m2 0,032 flashes/year 559 017 m2 0,168 flashes/year Typ 1 - utrata życia ludzkiego: RA1 - ryzyko groźnych napięć krokowych i dotykowych wewnątrz i na zewnątrz bezpośrednio trafionego obiektu 1,24E-08 RB1 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy bezpośrednich trafieniach w 3,10E-06 obiekt RC1 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy bezpośrednich trafieniach w obiekt 0,00E+00 RM1 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w pobliżu obiektu 0,00E+00 RU1 - ryzyko groźnych napięć krokowych i dotykowych wewnątrz i na zewnątrz obiektu przy trafieniach w linie 1,94E-09 RV1 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy trafieniach w linie 4,85E-06 RW1 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w linie 0,00E+00 RZ1 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w pobliżu linii 0,00E+00 Typ 2 - utrata podstawowych usług: RB2 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy bezpośrednich trafieniach w 0,00E+00 obiekt RC2 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy bezpośrednich trafieniach w obiekt 0,00E+00 RM2 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w pobliżu obiektu 0,00E+00 RV2 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy trafieniach w linie 0,00E+00 RW2 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w linie 0,00E+00 RZ2 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w pobliżu linii 0,00E+00 Typ 3 - utrata dóbr kulturalnych: RB3 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy bezpośrednich trafieniach w 0,00E+00 obiekt RV3 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy trafieniach w linie 0,00E+00 Typ 4 - straty materialne: RA4 - ryzyko groźnych napięć krokowych i dotykowych wewnątrz i na zewnątrz bezpośrednio trafionego obiektu 0,00E+00 RB4 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy bezpośrednich trafieniach w 2,48E-06 obiekt RC4 - ryzyko awarii elektrycznych/elektronicznych urządzeń wskutek przepięć przy bezpośrednich trafieniach w obiekt 3,72E-07 RM4 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w pobliżu obiektu 1,96E-05 RU4 - ryzyko groźnych napięć krokowych i dotykowych wewnątrz i na zewnątrz obiektu przy trafieniach w linie 0,00E+00 RV4 - ryzyko szkód powodowanych pożarem, eksplozją, skutkami mechanicznymi i chemicznymi przy trafieniach w linie 3,88E-06 RW4 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w linie 1,94E-06 RZ4 - ryzyko awarii urządzeń elektrycznych/elektronicznych wskutek przepięć przy trafieniach w pobliżu linii 8,12E-06 IEC Risk Assessment Calculator: Version 1.0.3 Database: Version 1.0.3 NC IEC Central Office Support (Tel: +41-22-919 0211) Copyright 2005, IEC. All rights reserved. Niniejszy program jest pomocny w analizie różnych czynników przy ocenie ryzyka strat piorunowych. Nie ma możliwości uwzględnienia wszystkich elementów projektowych, które mogłyby czynić obiekt mniej lub bardziej podatnym na szkody piorunowe. W nietypowych przypadkach czynniki osobowe i materialne mogą być bardzo ważne i powinny być dodatkowo uwzględnione w obliczeniach. Program ten jest przeznaczony do stosowania w powiązaniu z normą IEC 62305-2.

Szkoła Podstawowa nr.11 ul. Chabrów 65 OPOLE Instalacja : Oświetlenie Wyniki obliczeń uzyskane są w oparciu o wzorcowe źródła oświetlenia. W rzeczywistości mogą się one nieznacznie zmienić.

1 1/01 Sala Gimnastyczna 1.1 Skrót wyników, 1/01 Sala Gimnastyczna 1.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 [m] 18 N 16 14 12 10 8 6 4 2 0 0.0 2.5 5.0 7.5 10.0 12.5 15.0 17.5 20.0 22.5 25.0 27.5 30.0 [m] 200 300 500 750 1000 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 8.00 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(579.77 m2) 700000 lm 8000.0 W 13.80 W/m2 (2.66 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 519 lx Emin 328 lx Emin/Eśr 0.63 Emin/Emax (Ud) 0.52 UGR (4.5H 2.8H) <=37.7 Pozycja 0.00 m Typ Nr \Producent CLUCE 2 20 Nr zamówienia : 224331.140 Nazwa oprawy : COSMO AS HIT N/SI 400W Źródła oświetlenia: : 1 x HPI-T plus400w/743 / 35000 lm

2 1/05 Magazyn sprz. sportowego 2.1 Skrót wyników, 1/05 Magazyn sprz. sportowego 2.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 [m] 7 N 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 [m] 75 100 150 200 300 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 3.10 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(50.68 m2) 15600 lm 180.0 W 3.55 W/m2 (2.61 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 136 lx Emin 95 lx Emin/Eśr 0.70 Emin/Emax (Ud) 0.55 Pozycja 0.00 m Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 4 3 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : FIBRA III T5 PC 2x28W Źródła oświetlenia: : 2 x FH 28W/830 / 2600 lm

3 1/07 Siłownia 3.1 Skrót wyników, 1/07 Siłownia 3.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 [m] 7 N 6 5 4 3 2 1 0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 [m] 150 200 300 500 750 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 3.10 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(34.44 m2) 31200 lm 360.0 W 10.45 W/m2 (3.47 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 301 lx Emin 260 lx Emin/Eśr 0.86 Emin/Emax (Ud) 0.79 UGR (2.7H 3.8H) <=20.1 Pozycja 0.00 m Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 4 6 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : FIBRA III T5 PC 2x28W Źródła oświetlenia: : 2 x FH 28W/830 / 2600 lm

4 1/08 Pokój nauczycielski 4.1 Skrót wyników, 1/08 Pokój nauczycielski 4.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 [m] 7 N 6 5 4 3 2 1 0 0.0 1.0 2.0 3.0 [m] 150 200 300 500 750 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 3.10 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(19.33 m2) 15600 lm 180.0 W 9.31 W/m2 (2.46 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 379 lx Emin 48 lx Emin/Eśr 0.13 Emin/Emax (Ud) 0.10 UGR (3.7H 1.8H) <=21.3 Pozycja 0.85 m Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 5 3 Nr zamówienia : PX2200129 Nazwa oprawy : MONZA II T5 2x28W PAR Źródła oświetlenia: : 2 x FH 28W/830 / 2600 lm

5 1/10 Szatnia męska 5.1 Skrót wyników, 1/10 Szatnia męska 5.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 [m] 4.5 N 4.0 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 [m] 100 150 200 300 500 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 3.10 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(28.64 m2) 21000 lm 318.0 W 11.10 W/m2 (5.53 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 201 lx Emin 174 lx Emin/Eśr 0.87 Emin/Emax (Ud) 0.80 UGR (3.1H 2.7H) <=20.7 Pozycja 0.85 m Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 7 6 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : MODENA IP66 2x26W OPAL Źródła oświetlenia: : 2 x TC-D/E 26W/830 EVG / 1750 lm

6 1/20 Korytarz 6.1 Skrót wyników, 1/20 Korytarz 6.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 N 0 5 10 15 20 25 30 35 40 [m] 75 100 150 200 300 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 3.10 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(179.26 m2) 62400 lm 720.0 W 4.02 W/m2 (2.91 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 138 lx Emin 93 lx Emin/Eśr 0.67 Emin/Emax (Ud) 0.49 Pozycja 0.00 m Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 4 12 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : FIBRA III T5 PC 2x28W Źródła oświetlenia: : 2 x FH 28W/830 / 2600 lm

7 1/01 Sala Gimnastyczna - ośw. AW 7.1 Opis, 1/01 Sala Gimnastyczna - ośw. AW 7.1.1 Plan pomieszczenia [m] 18 N 16 14 12 10 8 6 4 2 0 0.0 2.5 5.0 7.5 10.0 12.5 15.0 17.5 20.0 22.5 25.0 27.5 30.0 [m] 1 : 250 Dane pomieszczenia: W1 : W2 : W3 : W4 : W5 : W6 : Podłoga: ----- Sufit ----- Wysokość pomieszczenia Płaszczyzna robocza [m]: Wysokość montażu opraw [m]: Współcz. odbicia: 30.37 50.0 % 19.09 50.0 % 30.37 50.0 % 19.09 50.0 % ----- ----- ----- ----- 10.0 % 70.0 % 11.00 0.00 9.00

7 1/01 Sala Gimnastyczna - ośw. AW 7.2 Wyniki obliczeń, 1/01 Sala Gimnastyczna - ośw. AW 7.2.1 Linia ograniczająca, Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego 1 (E) [m] 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 0.0 2.5 5.0 7.5 10.0 12.5 15.0 17.5 20.0 22.5 25.0 27.5 [m] 1 : 250 1 10 20 30 40 Natężenie oświetlenia [lx] Wymagana min. wartość natężenia oświetlenia : 1 lx Natężenie minimalne Emin : 1.3 lx Natężenie maksymalne Emax : 3.5 lx Równomierność Emin/Emax : 1 : 2.74 (0.37) ( Wartość graniczna 1:40) Wysokość : 0 m Użyty algorytm obliczeń : Składowa bezpośrednia

7.2 Skrót wyników, 1/01 Sala Gimnastyczna - ośw. AW 7.2.2 Podgląd wyników (oświetlenie awaryjne) Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 10 6 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : itech 9W Źródła oświetlenia: : 1 x LED / 455 lm (100.0 %) Podsumowanie na siatce obliczeniowej Użyty algorytm obliczeń: Składowa bezpośrednia Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego Powierzchnia Nr. Standard[lx] Emin[lx] Emax[lx] Równomierność. Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego 1 1 1.0 1.3 3.5 1: 2.74 0.00

8 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.1 Opis, 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.1.1 Plan pomieszczenia [m] N 10 6 2-2 -6 0 5 10 15 20 25 30 35 40 [m] 1 : 500

8 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.1 Opis, 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.1.1 Plan pomieszczenia Ściana x y Długość Współ. odbicia 1 5.47 m 0.00 m 5.47 m 50.0 % 2 5.47 m 1.05 m 1.05 m 50.0 % 3 18.47 m 1.11 m 13.00 m 50.0 % 4 18.49 m -6.20 m 7.31 m 50.0 % 5 20.48 m -6.18 m 1.99 m 50.0 % 6 20.48 m 4.21 m 10.39 m 50.0 % 7 35.53 m 4.25 m 15.06 m 50.0 % 8 35.52 m 11.02 m 6.77 m 50.0 % 9 41.60 m 11.04 m 6.08 m 50.0 % 10 41.59 m 13.52 m 2.48 m 50.0 % 11 29.75 m 13.49 m 11.84 m 50.0 % 12 29.72 m 6.99 m 6.50 m 50.0 % 13 20.06 m 6.96 m 9.66 m 50.0 % 14 14.07 m 3.70 m 6.82 m 50.0 % 15 0.00 m 3.70 m 14.07 m 50.0 % 16 0.00 m 0.00 m 3.70 m 50.0 % Podłoga Sufi Wysokość pomieszcz Płaszczyzna robocza 3.10 m ---- 10.0 % 70.0 %

8 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.2 Wyniki obliczeń, 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.2.1 Linia ograniczająca, Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego 1 (E) [m] 16 12 8 4 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 [m] 1 : 500 1 10 20 30 40 Natężenie oświetlenia [lx] Wymagana min. wartość natężenia oświetlenia : 1 lx Natężenie minimalne Emin : 0.8 lx Natężenie maksymalne Emax : 9.3 lx Równomierność Emin/Emax : 1 : 11.50 (0.09) ( Wartość graniczna 1:40) Wysokość : 0 m Użyty algorytm obliczeń : Składowa bezpośrednia

8.2 Skrót wyników, 1/20 Korytarz - ośw. AW 8.2.2 Podgląd wyników (oświetlenie awaryjne) Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 3 7 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : FIBRA III T5 PC 1x28W Źródła oświetlenia: : 1 x FH 28W/830 / 2600 lm (15.0 %) Podsumowanie na siatce obliczeniowej Użyty algorytm obliczeń: Składowa bezpośrednia Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego Powierzchnia Nr. Standard[lx] Emin[lx] Emax[lx] Równomierność. Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego 1 1 1.0 0.8 9.3 1: 11.52-0.00

9 1/01 Sala Gimnastyczna mała 9.1 Skrót wyników, 1/01 Sala Gimnastyczna mała 9.1.1 Podgląd wyników, Obszar oceny 1 N 0 2 4 6 8 10 12 14 16 [m] 200 300 500 750 1000 Natężenie oświetlenia [lx] Dane ogólne Użyty algorytm obliczeń średnia ilość odbić Wysokość płaszczyzny opraw ośw. 8.00 m Współcz. utrzymania 0.77 Całkowity strumień św. źródeł Moc całkowita Moc na powierzchnię(181.65 m2) 280000 lm 3200.0 W 17.62 W/m2 (3.59 W/m2/100lx) Obszar oceny 1 Płaszczyzna robocza 1.1 W poziome Eśr: 490 lx Emin 364 lx Emin/Eśr 0.74 Emin/Emax (Ud) 0.61 UGR (1.5H 2.7H) <=36.9 Pozycja 0.00 m Typ Nr \Producent CLUCE 2 8 Nr zamówienia : 224331.140 Nazwa oprawy : COSMO AS HIT N/SI 400W Źródła oświetlenia: : 1 x HPI-T plus400w/743 / 35000 lm

10 1/01 Sala Gimnastyczna mała - ośw. AW 10.1 Opis, 1/01 Sala Gimnastyczna mała - ośw. AW 10.1.1 Plan pomieszczenia [m] 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 N 0 2 4 6 8 10 12 14 16 [m] 1 : 200 Dane pomieszczenia: W1 : W2 : W3 : W4 : W5 : W6 : Podłoga: ----- Sufit ----- Wysokość pomieszczenia Płaszczyzna robocza [m]: Wysokość montażu opraw [m]: Współcz. odbicia: 17.84 50.0 % 10.18 50.0 % 17.84 50.0 % 10.18 50.0 % ----- ----- ----- ----- 10.0 % 70.0 % 10.00 ---- 9.50

10 1/01 Sala Gimnastyczna mała - ośw. AW 10.2 Wyniki obliczeń, 1/01 Sala Gimnastyczna mała - ośw. AW 10.2.1 Linia ograniczająca, Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego 1 (E) [m] 8 6 4 2 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 [m] 1 : 250 1 10 20 30 40 Natężenie oświetlenia [lx] Wymagana min. wartość natężenia oświetlenia : 1 lx Natężenie minimalne Emin : 1.2 lx Natężenie maksymalne Emax : 2.2 lx Równomierność Emin/Emax : 1 : 1.85 (0.54) ( Wartość graniczna 1:40) Wysokość : 0 m Użyty algorytm obliczeń : Składowa bezpośrednia

10.2 Skrót wyników, 1/01 Sala Gimnastyczna mała - ośw. AW 10.2.2 Podgląd wyników (oświetlenie awaryjne) Typ Nr \Producent PXF LIGHTING 10 2 Nr zamówienia : Nazwa oprawy : itech 9W Źródła oświetlenia: : 1 x LED / 455 lm (100.0 %) Podsumowanie na siatce obliczeniowej Użyty algorytm obliczeń: Składowa bezpośrednia Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego Powierzchnia Nr. Standard[lx] Emin[lx] Emax[lx] Równomierność. Płaszczyzna robocza dla oświetlenia awaryjnego 1 1 1.0 1.2 2.2 1: 1.85 0.00

K A R T A jednostka projektowa: PRACOWNIA PROJEKTOWA mgr inż. arch. Krzysztof Lehnert 58-300 Wałbrzych ul. Kasprowicza 9/2 T Y T U Ł O W A inwestor: Miasto Opole 46-020 Opole, Rynek obiekt: data: Państwowa Szkoła Publiczna nr 11 Luty- 2014 temat: Rozbudowa istniejącej Sali Gimnastycznej lokalizacja: Dz. nr 10/1, ul. Chabrów 65, Opole treść: egzemplarz: rewizja: Projekt budowlano-wykonawczy 1/5 00 SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BRANŻA: INSTALACJE ELEKTRYCZNE Imię i Nazwisko Uprawnienia Podpis PROJEKTOWAŁ mgr inż. Paweł Sojka MAP/0183/POOE/08 SPRAWDZIŁ inż. Wojciech Bajowski MAP/IE/7113/02 1

1. WSTĘP SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I OBIORU ROBÓT INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH 1.1. Przedmiot specyfikacji Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót instalacji elektrycznych dla rozbudowy szkoły w Opolu przy ul. Chabrów o nową salę gimnastyczną oraz przyległe do niej pomieszczenia socjalne, szatnie i komunikację w kierunku istniejącej części. 1.2. Zakres stosowania specyfikacji Specyfikacja techniczna stanowi podstawę opracowania dokumentacji przetargowych i kontraktowych przy zlecaniu i realizacji robót. Odstępstwa od wymagań podanych w niniejszej specyfikacji mogą mieć miejsce tylko w przypadkach małych prostych robót i konstrukcji drugorzędnych o niewielkim znaczeniu, dla których istnieje pewność, że podstawowe wymagania będą spełnione przy zastosowaniu metod wykonania na podstawie doświadczenia i przy przestrzeganiu zasad sztuki budowlanej. 1.3. Zakres robót objętych specyfikacji Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji obejmują wymagania dla następujących robót elektrycznych: wewnętrzne linie zasilające, tablice rozdzielcze instalacja oświetlenia podstawowego, instalacja oświetlenia awaryjnego, instalacja oświetlenia kierunkowego, instalacja siły, instalacja uziemień wewnętrznych i połączeń wyrównawczych, instalacja odgromowa i uziomowa 1.4. Kody CVP robót objętych specyfikacją 45300000-0 - roboty instalacyjne w budynkach, 45310000-3 - roboty instalacyjne elektryczne, 45311000-0 - roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych, 45311100-1 - roboty w zakresie okablowania elektrycznego, 45311200-2 - roboty w zakresie instalacji elektrycznych, 45314310-7 - układanie kabli, 2

45314320-0 - instalowanie okablowania komputerowego, 45315000-8 - instalowanie urządzeń elektrycznego ogrzewania i innego sprzętu elektrycznego w budynkach, 45315100-9 - instalacyjne roboty elektrotechniczne, 45315300-1 - instalacje zasilania elektrycznego, 45315600-4 - instalacje niskiego napięcia, 45316000-5 - instalowanie systemów oświetleniowych i sygnalizacyjnych, 45317000-2 - inne instalacje elektryczne, 45317300-5 - elektryczne elektrycznych urządzeń rozdzielczych, 45312310-0 instalacja ochronna odgromowa. 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z dokumentacją projektową i poleceniami Inspektora nadzoru. 1.5.1. Przekazanie terenu budowy Zamawiający, w terminie określonym w dokumentach umowy przekaże Wykonawcy teren budowy wraz ze wszystkimi wymaganymi uzgodnieniami prawnymi i prawnymi, poda lokalizację głównych punktów obiektu oraz przekaże dziennik budowy, dwa egzemplarze dokumentacji projektowej i dwa komplety niniejszej specyfikacji. Zapewni także możliwość wglądu w specyfikacje innych grup robót. Przed rozpoczęciem robót elektrycznych Wykonawca musi zapoznać się z obiektem budowlanym gdzie będą prowadzone roboty oraz stwierdzić odpowiednie przygotowanie frontu robót. Zakres i termin odbioru frontu robót oraz stan przekazywanego obiektu powinien być zgodny z ustaleniami podanymi w umowie. Na Wykonawcy spoczywa odpowiedzialność za ochronę przekazanego mu terenu budowy do chwili odbioru końcowego robót. Uszkodzone lub zniszczone elementy placu budowy Wykonawca odtworzy i utrwali na własny koszt. 1.5.2. Dokumentacja projektowa Przekazana dokumentacja projektowa ma zawierać opis, część graficzną, obliczenia i dokumenty, zgodne z wykazem podanym w szczegółowych warunkach umowy, uwzględniającym podział na dokumentację projektową: - dostarczoną przez Zamawiającego, - sporządzoną przez Wykonawcę. 1.5.3. Zgodność robót z dokumentacją projektową i specyfikacją wykonania i odbioru robót Dokumentacja projektowa, specyfikacja oraz dodatkowe dokumenty przekazane Wykonawcy przez Inspektora nadzoru stanowią załączniki do umowy, a wymagania 3

wyszczególnione w choćby jednym z nich są obowiązujące dla Wykonawcy tak, jakby zawarte były w całej dokumentacji. W przypadku rozbieżności w ustaleniach poszczególnych dokumentów obowiązuje kolejność ich ważności wymieniona w Ogólnych warunkach umowy". Wykonawca nie może wykorzystywać błędów lub opuszczeń w dokumentach kontraktowych, a o ich wykryciu winien natychmiast powiadomić Inspektora nadzoru, który dokona odpowiednich zmian i poprawek. W przypadku stwierdzenia ewentualnych rozbieżności podane na rysunku wielkości liczbowe wymiarów są ważniejsze od odczytu ze skali rysunków. Wszystkie wykonane roboty i dostarczone materiały mają być zgodne z dokumentacją i specyfikacją Wielkości określone w dokumentacji projektowej i w specyfikacji będą uważane za wartości docelowe, od których dopuszczalne są odchylenia w ramach określonego przedziału tolerancji. Cechy materiałów i elementów budowli muszą być jednorodne i wykazywać zgodność z określonymi wymaganiami, a rozrzuty tych cech nie mogą przekraczać dopuszczalnego przedziału tolerancji. W przypadku, gdy dostarczane materiały lub wykonane roboty nie będą zgodne z dokumentacją projektową lub specyfikacją i mają wpływ na niezadowalającą jakość elementu budowli, to takie materiały zostaną zastąpione innymi, a elementy budowli rozebrane i wykonane ponownie na koszt wykonawcy. 1.5.4. Zabezpieczenie terenu budowy Wykonawca jest zobowiązany do zabezpieczenia terenu budowy w okresie trwania realizacji kontraktu aż do zakończenia i odbioru ostatecznego robót. Wykonawca dostarczy, zainstaluje i będzie utrzymywać tymczasowe urządzenia zabezpieczające, w tym: ogrodzenia, poręcze, oświetlenie, sygnały i znaki ostrzegawcze, dozorców, wszelkie inne środki niezbędne do ochrony robót, wygody społeczności i innych. Koszt zabezpieczenia terenu budowy nie podlega odrębnej zapłacie i przyjmuje się, że jest włączony w cenę umowną. 1.5.5. Koordynacja robót Koordynacja robót budowlano montażowych poszczególnych rodzajów powinna być dokonywana we wszystkich fazach procesu inwestycyjnego. Koordynacją należy również objąć organizację budowy i harmonogram prac. Za koordynację robót odpowiada Kierownik Budowy przy czynnym udziale Kierowników poszczególnych rodzajów robót. Koszt zabezpieczenia terenu budowy nie podlega odrębnej zapłacie i przyjmuje się, że jest włączony w cenę umowną. 1.5.6. Ochrona środowiska w czasie wykonywania robót 4

Wykonawca ma obowiązek znać i stosować w czasie prowadzenia robót wszelkie przepisy dotyczące ochrony środowiska naturalnego. W okresie trwania budowy i wykonywania robót wykończeniowych Wykonawca będzie: a) utrzymywać teren budowy i wykopy w stanie bez wody stojącej, b) podejmować wszelkie konieczne kroki mające na celu stosowanie się do przepisów i norm dotyczących ochrony środowiska na terenie i wokół terenu budowy oraz będzie unikać uszkodzeń lub uciążliwości dla osób lub własności społecznej, a wynikających ze skażenia, hałasu lub innych przyczyn powstałych w następstwie jego sposobu działania. Stosując się do tych wymagań, Wykonawca będzie miał szczególny wzgląd na: 1) lokalizację baz, warsztatów, magazynów, składowisk, ukopów i dróg dojazdowych, 2) środki ostrożności i zabezpieczenia przed: a) zanieczyszczeniem zbiorników i cieków wodnych pyłami lub substancjami toksycznymi, b) zanieczyszczeniem powietrza pyłami i gazami, c) możliwością powstania pożaru. 1.5.7. Ochrona przeciwpożarowa Wykonawca będzie przestrzegać przepisy ochrony przeciwpożarowej. Wykonawca będzie utrzymywać sprawny sprzęt przeciwpożarowy, wymagany odpowiednimi przepisami w pomieszczeniach biurowych, komunikacyjnych socjalnych i magazynowych oraz w maszynach i pojazdach. Materiały łatwopalne będą składowane w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczone przed dostępem osób trzecich. Wykonawca będzie odpowiedzialny za wszelkie straty spowodowane pożarem wywołanym jako rezultat realizacji robót albo przez personel wykonawcy. 1.5.8. Ochrona własności publicznej i prywatnej Wykonawca odpowiada za ochronę instalacji i urządzeń zlokalizowanych na powierzchni terenu i pod jego poziomem, takie jak rurociągi, kable itp. Wykonawca zapewni właściwe oznaczenie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem tych instalacji i urządzeń w czasie trwania budowy. O fakcie przypadkowego uszkodzenia tych instalacji Wykonawca bezzwłocznie powiadomi Inspektora nadzoru i zainteresowanych użytkowników oraz będzie z nimi współpracował, dostarczając wszelkiej pomocy potrzebnej przy dokonywaniu napraw. Wykonawca będzie odpowiadać za wszelkie spowodowane przez jego działania uszkodzenia instalacji na powierzchni ziemi i urządzeń podziemnych wykazanych w dokumentach dostarczonych mu przez Zamawiającego. 1.5.9. Ograniczenie obciążeń osi pojazdów 5

Wykonawca stosować się będzie do ustawowych ograniczeń obciążenia na oś przy transporcie gruntu, materiałów i wyposażenia na i z terenu robót. Uzyska on wszelkie niezbędne zezwolenia od władz co do przewozu nietypowych wagowo ładunków i w sposób ciągły będzie o każdym takim przewozie powiadamiał Inspektora nadzoru. Pojazdy i ładunki powodujące nadmierne obciążenie osiowe nie będą dopuszczone na świeżo ukończony fragment budowy w obrębie terenu budowy i wykonawca będzie odpowiadał za naprawę wszelkich robót w ten sposób uszkodzonych, zgodnie z poleceniami Inspektora nadzoru. 1.5.10. Bezpieczeństwo i higiena pracy Podczas realizacji robót wykonawca będzie przestrzegać przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. W szczególności wykonawca ma obowiązek zadbać, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniających odpowiednich wymagań sanitarnych. Wykonawca zapewni że posiada i będzie utrzymywał wszelkie urządzenia zabezpieczające, socjalne oraz sprzęt i odpowiednią odzież dla ochrony życia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie. Uznaje się, że wszelkie koszty związane z wypełnieniem wymagań określonych powyżej nie podlegają odrębnej zapłacie i są uwzględnione w cenie umownej. 1.5.11. Ochrona i utrzymanie robót Wykonawca będzie odpowiedzialny za ochronę robót i za wszelkie materiały i urządzenia używane do robót od daty rozpoczęcia do daty odbioru ostatecznego. 1.5.12. Stosowanie się do prawa i innych przepisów Wykonawca zobowiązany jest znać wszelkie przepisy wydane przez organy administracji państwowej i samorządowej, które są w jakikolwiek sposób związane z robotami i będzie w pełni odpowiedzialny za przestrzeganie tych praw, przepisów i wytycznych podczas prowadzenia robót. Wykonawca będzie przestrzegać praw patentowych i będzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie wszelkich wymagań prawnych odnośnie wykorzystania opatentowanych urządzeń lub metod i w sposób ciągły będzie informować Inspektora nadzoru o swoich działaniach, przedstawiając kopie zezwoleń i inne odnośne dokumenty. 2. MATERIAŁY 2.1. Źródła uzyskania materiałów do elementów konstrukcyjnych 6

Wykonawca przedstawi Inspektorowi nadzoru szczegółowe informacje dotyczące, zamawiania lub wydobywania materiałów i odpowiednie aprobaty techniczne lub świadectwa jakościowe i ew. badań laboratoryjnych oraz próbki do zatwierdzenia. Wykonawca zobowiązany jest do prowadzenia ciągłych badań określonych w niniejszej w celu udokumentowania, że materiały uzyskane z dopuszczalnego źródła spełniają wymagania specyfikacji w czasie postępu robót. Pozostałe materiały budowlane powinny spełniać wymagania jakościowe określone Polskimi Normami oraz aprobatami technicznymi. 2.2. Pozyskiwanie masowych materiałów pochodzenia miejscowego Wykonawca odpowiada za uzyskanie pozwoleń od właścicieli i odnośnych władz na pozyskanie materiałów z jakichkolwiek złóż miejscowych, włączając w to źródła wskazane przez Zamawiającego i jest zobowiązany dostarczyć Inspektorowi nadzoru wymagane dokumenty przed rozpoczęciem eksploatacji złoża. Wykonawca przedstawi dokumentację zawierającą raporty z badań terenowych i laboratoryjnych oraz proponowaną przez siebie metodę wydobycia i selekcji do zatwierdzenia Inspektorowi nadzoru. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za spełnienie wymagań ilościowych i jakościowych materiałów z jakiegokolwiek złoża. Wykonawca poniesie wszystkie koszty, a w tym: opłaty, wynagrodzenia i jakiekolwiek inne koszty związane z dostarczeniem materiałów do robót, chyba że postanowienia ogólne lub szczegółowe warunków umowy stanowią inaczej. Humus i nadkład czasowo zdjęte z terenu wykopów, ukopów i miejsc pozyskania piasku i żwiru będą formowane w hałdy i wykorzystywane przy zasypce i rekultywacji terenu po ukończeniu robót. Wszystkie odpowiednie materiały pozyskane z wykopów na terenie budowy lub z innych miejsc wskazanych w dokumentach umowy będą wykorzystane do robót lub odwiezione na odkład odpowiednio do wymagań umowy lub wskazań Inspektora nadzoru. Eksploatacja źródeł materiałów będzie zgodna z wszelkimi regulacjami prawnymi obowiązującymi na danym obszarze. 2.3. Materiały nie odpowiadające wymaganiom jakościowym Materiały nie odpowiadające wymaganiom jakościowym muszą zostaną przez Wykonawcę wywiezione z terenu budowy, bądź złożone w miejscu wskazanym przez Inspektora nadzoru. Każdy rodzaj robót, w którym znajdują się nie zbadane i nie zaakceptowane materiały, Wykonawca wykonuje na własne ryzyko, licząc się z jego nie przyjęciem i niezapłaceniem. 2.4. Przechowywanie i składowanie materiałów Wykonawca zapewni, aby tymczasowo składowane materiały, do czasu gdy będą one potrzebne do robót, były zabezpieczone przed zanieczyszczeniem, zachowały swoją jakość i właściwość do robót i były dostępne do kontroli przez Inspektora nadzoru. 7

Miejsca czasowego składowania materiałów będą zlokalizowane w obrębie terenu budowy w miejscach uzgodnionych z Inspektorem nadzoru. 2.5. Wariantowe stosowanie materiałów Jeśli dokumentacja projektowa lub specyfikacja przewidują możliwość zastosowania różnych rodzajów materiałów do wykonywania poszczególnych elementów robót Wykonawca powiadomi Inspektora nadzoru o zamiarze zastosowania konkretnego rodzaju materiału. Wybrany i zaakceptowany rodzaj materiału nie może być później zamieniany bez zgody Inspektora nadzoru. 3. SPRZĘT Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót. Sprzęt używany do robót powinien być zgodny z ofertą Wykonawcy i powinien odpowiadać pod względem typów i ilości wskazaniom zawartym w specyfikacji, programie zapewnienia jakości lub projekcie organizacji robót, zaakceptowanym przez Inspektora nadzoru. Liczba i wydajność sprzętu będzie gwarantować przeprowadzenie robót, zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji projektowej, specyfikacji i wskazaniach Inspektora nadzoru w terminie przewidzianym umową. Sprzęt będący własnością Wykonawcy lub wynajęty do wykonania robót ma być utrzymywany w dobrym stanie i gotowości do pracy. Będzie spełniał normy ochrony środowiska i przepisy dotyczące jego użytkowania. Wykonawca dostarczy Inspektorowi nadzoru kopie dokumentów potwierdzających dopuszczenie sprzętu do użytkowania, tam gdzie jest to wymagane przepisami. Jeżeli dokumentacja projektowa lub specyfikacja przewidują możliwość wariantowego użycia sprzętu przy wykonywanych robotach, wykonawca powiadomi Inspektora nadzoru o swoim zamiarze wyboru i uzyska jego akceptację przed użyciem sprzętu. Wybrany sprzęt, po akceptacji Inspektora nadzoru, nie może być później zmieniany bez jego zgody. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na jakość wykonywanych robót i właściwości przewożonych materiałów. Liczba środków transportu będzie zapewniać prowadzenie robót zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji projektowej, specyfikacji i wskazaniach Inspektora nadzoru w terminie przewidzianym w umowie. 8

4.2. Wymagania dotyczące przewozu po drogach publicznych Przy ruchu na drogach publicznych pojazdy będą spełniać wymagania dotyczące przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do dopuszczalnych obciążeń na osie i innych parametrów technicznych. Środki transportu nie odpowiadające warunkom dopuszczalnych obciążeń na osie mogą być dopuszczone przez właściwy zarząd drogi pod warunkiem przywrócenia stanu pierwotnego użytkowanych odcinków dróg na koszt Wykonawcy. Wykonawca będzie usuwać na bieżąco, na własny koszt, wszelkie zanieczyszczenia spowodowane jego pojazdami na drogach publicznych oraz dojazdach do terenu budowy. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Przed rozpoczęciem robót wykonawca opracuje: - projekt zagospodarowania placu budowy, który powinien składać się z części opisowej i graficznej, - plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (plan bioz), - projekt organizacji budowy, - projekt technologii i organizacji montażu 5.2. Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z umową lub kontraktem oraz za jakość zastosowanych materiałów i wykonywanych robót, za ich zgodność z dokumentacją projektową, wymaganiami specyfikacji, projektem organizacji robót oraz poleceniami Inspektora nadzoru 5.2.1. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za pełną obsługę geodezyjną przy wykonywaniu wszystkich elementów robót określonych w dokumentacji projektowej lub przekazanych na piśmie przez Inspektora nadzoru. 5.2.2. Następstwa jakiegokolwiek błędu spowodowanego przez Wykonawcę w wytyczeniu i wykonywaniu robót zostaną, jeśli wymagać tego będzie Inspektor nadzoru, poprawione przez Wykonawcę na własny koszt. 5.2.3. Decyzje Inspektora nadzoru dotyczące akceptacji lub odrzucenia materiałów i elementów robót będą oparte na wymaganiach sformułowanych w dokumentach umowy, dokumentacji projektowej i w specyfikacji, a także w normach i wytycznych. 5.2.4. Polecenia Inspektora nadzoru dotyczące realizacji robót będą wykonywane przez Wykonawcę nie później niż w czasie przez niego wyznaczonym, pod groźbą wstrzymania robót. Skutki finansowe z tytułu wstrzymania robót w takiej sytuacji ponosi Wykonawca. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Program zapewnienia jakości 9

Do obowiązków Wykonawcy należy opracowanie i przedstawienie do zaakceptowania przez Inspektora nadzoru programu zapewnienia jakości, w którym przedstawi on zamierzony sposób wykonania robót, możliwości techniczne, kadrowe i organizacyjne gwarantujące wykonanie robót zgodnie z dokumentacją projektową i niniejszą specyfikacją. Program zapewnienia jakości winien zawierać: - organizację wykonania robót, w tym termin i sposób prowadzenia robót, - organizację ruchu na budowie wraz z oznakowaniem robót, - plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, - wykaz zespołów roboczych, ich kwalifikacje i przygotowanie praktyczne, - wykaz osób odpowiedzialnych za jakość i terminowość wykonania poszczególnych elementów robót, - system (sposób i procedurę) proponowanej kontroli i sterowania jakością wykonywanych robót, - wyposażenie w sprzęt i urządzenia do pomiarów i kontroli (opis laboratorium własnego lub laboratorium, któremu Wykonawca zamierza zlecić prowadzenie badań), - sposób oraz formę gromadzenia wyników badań laboratoryjnych, zapis pomiarów, a także wyciąganych wniosków i zastosowanych korekt w procesie technologicznym, - proponowany sposób i formę przekazywania tych informacji Inspektorowi nadzoru, - wykaz maszyn i urządzeń stosowanych na budowie z ich parametrami technicznymi oraz wyposażeniem w mechanizmy do sterowania i urządzenia pomiarowo-kontrolne, - rodzaje i ilość środków transportu oraz urządzeń do magazynowania i załadunku materiałów, spoiw, lepiszczy, kruszyw itp., - sposób i procedurę pomiarów i badań (rodzaj i częstotliwość, pobieranie próbek, legalizacja i sprawdzanie urządzeń itp.) prowadzonych podczas dostaw materiałów, wytwarzania mieszanek i wykonywania poszczególnych elementów robót. 6.2. Zasady kontroli jakości robót Wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę jakości robót i stosowanych materiałów. Wykonawca zapewni odpowiedni system kontroli, włączając w to personel, laboratorium, sprzęt, zaopatrzenie i wszystkie urządzenia niezbędne do pobierania próbek i badań materiałów oraz robót. Wykonawca będzie przeprowadzać pomiary i badania materiałów oraz robót z częstotliwością zapewniającą stwierdzenie, że roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w dokumentacji projektowej i specyfikacji. Minimalne wymagania co do zakresu badań i ich częstotliwości są określone w specyfikacji. W przypadku, gdy nie zostały one tam określone, Inspektor nadzoru ustali jaki zakres kontroli jest konieczny, aby zapewnić wykonanie robót zgodnie z umową. 10

Inspektor nadzoru będzie mieć nieograniczony dostęp do pomieszczeń laboratoryjnych Wykonawcy w celu ich inspekcji. Inspektor nadzoru będzie przekazywać Wykonawcy pisemne informacje o jakichkolwiek niedociągnięciach dotyczących urządzeń laboratoryjnych, sprzętu, zaopatrzenia laboratorium, pracy personelu lub metod badawczych. Jeżeli niedociągnięcia te będą tak poważne, że mogą wpłynąć ujemnie na wyniki badań, Inspektor nadzoru natychmiast wstrzyma użycie do robót badanych materiałów i dopuści je do użytku dopiero wtedy, gdy niedociągnięcia w pracy laboratorium Wykonawcy zostaną usunięte i stwierdzona zostanie odpowiednia jakość tych materiałów. Wszystkie koszty związane z organizowaniem i prowadzeniem badań materiałów i robót ponosi Wykonawca. 6.3. Pobieranie próbek Próbki będą pobierane losowo. Zaleca się stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na zasadzie, że wszystkie jednostkowe elementy produkcji mogą być z jednakowym prawdopodobieństwem wytypowane do badań. Inspektor nadzoru będzie mieć zapewnioną możliwość udziału w pobieraniu próbek. Na zlecenie Inspektora nadzoru Wykonawca będzie przeprowadzać dodatkowe badania tych materiałów, które budzą wątpliwości co do jakości, o ile kwestionowane materiały nie zostaną przez Wykonawcę usunięte lub ulepszone z własnej woli. Koszty tych dodatkowych badań pokrywa Wykonawca tylko w przypadku stwierdzenia usterek; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiający. Pojemniki do pobierania próbek będą dostarczone przez Wykonawcę i zatwierdzone przez Inspektora nadzoru. Próbki dostarczone przez Wykonawcę do badań będą odpowiednio opisane i oznakowane, w sposób zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. 6.4. Badania i pomiary Wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzone zgodnie z wymaganiami norm. W przypadku, gdy normy nie obejmują jakiegokolwiek badania wymaganego w specyfikacji, stosować można wytyczne krajowe, albo inne procedury, zaakceptowane przez Inspektora nadzoru. Przed przystąpieniem do pomiarów lub badań, Wykonawca powiadomi Inspektora nadzoru o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na piśmie ich wyniki do akceptacji Inspektora nadzoru. 6.5. Raporty z badań Wykonawca będzie przekazywać Inspektorowi nadzoru kopie raportów z wynikami badań jak najszybciej, nie później jednak niż w terminie określonym w programie zapewnienia jakości. 11

Wyniki badań (kopie) będą przekazywane Inspektorowi nadzoru na formularzach według dostarczonego przez niego wzoru lub innych, przez niego zaaprobowanych. 6.6. Badania prowadzone przez Inspektora nadzoru Dla celów kontroli jakości i zatwierdzenia, Inspektor nadzoru uprawniony jest do dokonywania kontroli, pobierania próbek i badania materiałów u źródła ich wytwarzania. Do umożliwienia jemu kontroli zapewniona będzie wszelka potrzebna do tego pomoc ze strony Wykonawcy i producenta materiałów oraz prefabrykatów. Inspektor nadzoru, po uprzedniej weryfikacji systemu kontroli robót prowadzonego przez Wykonawcę, będzie oceniać zgodność materiałów, prefabrykatów i robót z wymaganiami specyfikacji na podstawie wyników badań dostarczonych przez Wykonawcę. Inspektor nadzoru może pobierać próbki materiałów i prowadzić badania niezależnie od Wykonawcy, na swój koszt. Jeżeli wyniki tych badań wykażą, ze raporty Wykonawcy są niewiarygodne, to Inspektor nadzoru poleci Wykonawcy lub zleci niezależnemu laboratorium przeprowadzenie powtórnych lub dodatkowych badań, albo oprze się wyłącznie na własnych badaniach przy ocenie zgodności materiałów i robót z dokumentacją projektową i specyfikacją. W takim przypadku, całkowite koszty powtórnych lub dodatkowych badań i pobierania próbek poniesione zostaną przez Wykonawcę. 6.7. Certyfikaty i deklaracje Inspektor nadzoru może dopuścić do użycia tylko te wyroby i materiały, które: 1. posiadają certyfikat na znak bezpieczeństwa wykazujący, że zapewniono zgodność z kryteriami technicznymi określonymi na podstawie Polskich Norm i aprobat technicznych, 2. posiadają deklarację zgodności lub certyfikat zgodności z: - Polską Normą lub ą techniczną, w przypadku wyrobów, dla których nie ustanowiono Polskiej - aprobatą techniczną, w przypadku wyrobów, dla których nie ustanowiono Polskiej Normy, jeżeli nie są objęte certyfikacją określoną w pkt. 1 i które spełniają wymogi specyfikacji. W przypadku materiałów, dla których ww. dokumenty są wymagane przez specyfikację, każda ich partia dostarczona do robót będzie posiadać te dokumenty, określające w sposób jednoznaczny jej cechy. Jakiekolwiek materiały, które nie spełniają tych wymagań będą odrzucone. 6.8. Dokumenty budowy 6.8.1. Dziennik budowy Dziennik budowy jest wymaganym dokumentem urzędowym obowiązującym Zamawiającego i Wykonawcę w okresie od przekazania wykonawcy terenu budowy do końca okresu gwarancyjnego. Prowadzenie dziennika budowy zgodnie z 45 ustawy Prawo budowlane spoczywa na kierowniku budowy. 12