Przedsiębiorstwo jednoosobowe Indywidualna działalność gospodarcza to przedsiębiorstwo prowadzone i reprezentowane przez jednego właściciela, będącego osobą fizyczną, niezależnie od liczby pracowników, których w nim zatrudnia. Właściciel przedsiębiorstwa jednoosobowego odpowiada w sposób wyłączny i bez ograniczeń za wszelkie zobowiązania swojej firmy, zarówno majątkiem przedsiębiorstwa, jak i majątkiem osobistym. Całkowitej osobistej odpowiedzialności za działalność przedsiębiorstwa towarzyszy pełnia kompetencji decyzyjnych przedsiębiorcy. Utworzenia przedsiębiorstwa jednoosobowego nie wymaga spełnienia wymagań kapitałowych. Przedsiębiorstwa jednoosobowe tworzą z reguły najliczniejszą grupę firm, działają głównie w takich dziedzinach jak handel, usługi, rolnictwo czy drobna produkcja i stanowią zarówno trwały element struktury gospodarki, jak też jedynie pierwszą formę działalności gospodarczej, podlegającą w późniejszym okresie przekształceniom. Prowadzenie firmy w formie indywidualnej działalności ma zarówno swoje mocne jak i słabe strony, dlatego warto wcześniej rozpatrzyć wszystkie za i przeciw. Zalety Wady Samodzielność w podejmowaniu decyzji związanych z prowadzeniem firmy Brak rozbudowanych struktur, a tym samym możliwość elastycznego zarządzania i bardzo szybkiego wprowadzania w życie nowych pomysłów Niskie koszty rejestracji i prowadzenia firmy Proste zasady księgowości i łatwość wprowadzania zmian w kapitale Pełna odpowiedzialność za powstałe zobowiązania firmy to oznacza, że powstałe długi osoba prowadząca działalność będzie musiała spłacać sama Niemożność zbudowania dużej organizacji od osoby prowadzącej działalność gospodarczą zależy powodzenie firmy (firma indywidualna rzadko zatrudnia pracowników). Z tym wiąże się także praca po godzinach czy brak urlopu Niezbyt dobre opodatkowanie osób fizycznych (rozliczając się z urzędem skarbowym trzeba odjąć 19%, 30% czy 40% od podstawy swoich przychodów, w przypadku sp. z o.o. lub SA 28%) 1
Spółki osobowe Spółka cywilna Spółka cywilna tworzona jest na podstawie umowy wspólników (przynajmniej dwóch), którzy zobowiązują się do osiągnięcia założonego celu gospodarczego, w szczególności przez wniesienie wkładów. Wspólnikiem w spółce cywilnej może zostać zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna, a ogólna zasada mówi, że każdy ze wspólników ma prawo do równego udziału w zyskach i stratach bez względu na rodzaj i wartość wkładu, chyba, że w umowie zostaną zapisane szczegółowe postanowienia w tej kwestii. Każdy ze wspólników staje się współwłaścicielem majątku spółki oraz odpowiada za jej zobowiązania, także majątkiem osobistym. Spółka cywilna może być zawiązana na czas określony lub bezterminowo. W przypadku spółki cywilnej roczny przychód z działalności nie może przekroczyć 400 000 euro. Jeśli to nastąpi, spółka cywilna musi zostać przekształcona w jedną ze spółek handlowych. Zalety Wady Duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki Możliwe wszystkie formy opodatkowania w zależności od działalności Dobra forma dla działalności małych rozmiarów np. w przypadku, gdy dla wszystkich wspólników jest to działalność dodatkowa Konieczność rejestrowania się każdego wspólnika osobno i ujawniania w nazwie firmy nazwisk wszystkich wspólników Odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy Nieskomplikowany sposób likwidacji Spółka jawna Spółka jawna jest osobową spółką handlową, nie jest osobą prawną, w związku z tym prawo i obowiązek do reprezentowania spółki może mieć każdy ze wspólników. Za zobowiązania spółki odpowiada każdy ze wspólników całym swoim majątkiem odpowiedzialność solidarna, niezależnie od wysokości wniesionych wkładów. 2
Umowa spółki jawnej musi zawierać: 1) firmę i siedzibę spółki, 2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, 3) przedmiot działalności spółki, 4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony. Spółkę jawną należy zarejestrować we właściwym sądzie rejestrowym. Wniosek o wpis musi zawierać: 1) firmę, siedzibę i adres spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) nazwiska i imiona albo firmy wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń, 4) nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji. Zalety Wady Duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki Możliwość reprezentacji spółki przez każdego wspólnika, ale również możliwość wyłączenia w umowie wspólnika/wspólników z reprezentacji Odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy, jeżeli zobowiązania nie można zaspokoić z majątku firmy Możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika Brak określonych wymagań kapitałowych Stosunkowo niskie koszty rejestracji Możliwe formy opodatkowania w spółce jawnej: zasady ogólne podatkowa księga przychodów i rozchodów, zasady ogólne - księgowość pełna, 3
ryczałt ewidencjonowany. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych, Tytuł II Dział I zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki jawnej. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.. Spółka partnerska Spółka partnerska jest spółką osobową, utworzoną przez wspólników (parterów), celem wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać: 1) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 2, 4) w przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów, 5) firmę i siedzibę spółki, 6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, 7) określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość. Umowa spółki sporządzana jest w formie aktu notarialnego. Zgłoszenie spółki do sądu rejestrowego musi zawierać: 1) firmę, siedzibę, adres spółki, nazwiska i imiona partnerów oraz ich adresy albo adresy do doręczeń, 2) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, 3) przedmiot działalności spółki, 4) nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki; nie dotyczy to przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów, 4
5) nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu, 6) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku, kiedy jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej. Zalety Wady Ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania powstałe w wykonywaniu działalności przez innych partnerów Jednoznaczne określenie profilu spółki w nazwie Brak określonych wymagań kapitałowych Możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika Spółka działa wyłącznie w zakresie wykonywania zawodu partnerów Konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego Możliwe formy opodatkowania: Zasady ogólne podatkowa księga przychodów i rozchodów Zasady ogólne księgowość pełna Ryczałt ewidencjonowany Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych, Tytuł II Dział II zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki partnerskiej. W przypadku spraw nieuregulowanych w tym dziale stosuje się przepisy działu I dotyczącego spółki jawnej. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka komandytowa 5
Spółka komandytowa jest to spółka osobowa, w której co najmniej jeden ze wspólników odpowiada wobec wierzycieli za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (komplementariusz) i przynajmniej jeden wspólnik musi mieć ograniczoną odpowiedzialność. Wspólnikami w spółce komandytowej mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Umowa spółki powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego. Komandytariusz może reprezentować spółkę wyłącznie jako pełnomocnik, ma jednak prawo żądać wszystkich informacji, łącznie z danymi finansowymi, na temat funkcjonowania spółki. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej, natomiast komplementariusz całym swoim majątkiem. W przypadku gdy nazwisko komandytariusza zostanie ujawnione w firmie (nazwie) spółki komandytowej, wówczas odpowiada on całym swoim majątkiem. Zalety Wady Ograniczenie odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania do wysokości sumy komandytowej Komandytariusze mogą działać w imieniu spółki wyłącznie jako pełnomocnicy Brak określonych wymagań odnośnie sumy komandytowej Konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego Rachunkowość może być prowadzona wyłącznie na zasadach ustawy o rachunkowości (księgowość pełna) co jest szczególnie uciążliwe przy małym rozmiarze działalności Możliwe formy opodatkowania: Zasady ogólne - księgowość pełna Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych Tytuł II Dział III zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki komandytowej. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka komandytowo- akcyjna Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową i stanowi połączenie spółki komandytowej i spółki akcyjnej. Celem spółki jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia, a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem i jest on obowiązany jedynie do świadczeń określonych w statucie spółki. 6
Aktem, który reguluje wewnętrzne stosunki w spółce jest Statut. Statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze i powinien on zostać sporządzony w formie aktu notarialnego. Zgłoszenie spółki komandytowo-akcyjnej do sądu rejestrowego powinno zawierać: 1) firmę, siedzibę i adres spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość nominalną akcji, 4) liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania, jeżeli statut je przewiduje, 5) wzmiankę, jaka część kapitału zakładowego została wpłacona przed zarejestrowaniem, 6) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz okoliczności dotyczące ograniczenia ich zdolności do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją, 7) nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku, gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki, zaznaczenie tej okoliczności, 8) jeżeli przy zawiązaniu spółki akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne zaznaczenie tej okoliczności, 9) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony. Spółki kapitałowe Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową, co wiąże się z koniecznością zgromadzenia kapitału spółki, który należy wnieść w całości przed wpisaniem spółki do Krajowego Rejestru Sądowego. Minimalny kapitał spółki zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych to 5 000 zł. Kapitał podzielony jest na udziały, których minimalna wartość nie może być mniejsza niż 50 zł. Wspólnikami w spółce z o.o. mogą być zarówno osoby fizyczne jak i prawne. Spółka z o.o. jest powoływana na podstawie zawartej umowy (w formie aktu notarialnego), w której powołuje się również jej władze, czyli zarząd jedno- lub wieloosobowy. W umowie można także powołać Radę Nadzorczą i Komisję Rewizyjną, które kontrolują Zarząd. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. W przypadku, gdy sprawa przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, za jej zobowiązania odpowiadają członkowie zarządu solidarnie całym swoim majątkiem. 7
Zalety Wady Wyłączenie odpowiedzialności wspólnika za zobowiązania spółki Możliwość pozyskania kapitału poprzez pozyskanie nowego wspólnika Możliwość pokrycia udziału w kapitale aportem rzeczowym (maszyny, urządzenia) Wysoki minimalny kapitał zakładowy Kosztowna procedura rejestracyjna Brak możliwości zawierania umów o pracę z członkami zarządu będącymi jednocześnie wspólnikami bez powołania pełnomocnika lub rady nadzorczej Możliwe formy opodatkowania: Zasady ogólne - księgowość pełna Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych, Tytuł III Dział I zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka akcyjna Spółka akcyjna jest to forma prowadzenia działalności, przeznaczona dla prowadzenia średnich i dużych przedsiębiorstw. Podstawę stanowi kapitał akcyjny, który dzieli się na akcje o równej wartości minimalnej. Minimalny kapitał spółki zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych to 500 000 zł, a wartość jednej akcji nie może być niższa niż 1 zł. Ta forma działalności gospodarczej posiada akcjonariuszy, czyli osoby, które wykupują udziały firmy. Akcjonariuszami mogą być osoby fizyczne i prawne. Akcjonariusze nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki. Władzami spółki są Zarząd i Rada Nadzorcza, a obowiązkiem Zarządu jest zgłoszenie faktu jej zawiązania do rejestru handlowego, wówczas wraz z wpisaniem do rejestru spółka nabywa osobowość prawną. Do założenia spółki niezbędne jest sporządzenie aktu notarialnego. Podstawowym dokumentem związanym z utworzeniem spółki jest Statut, który powinien zawierać cele spółki oraz zasady, zgodnie z którymi spółka będzie zarządzana. Spółka akcyjna rozlicza się zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych oraz prowadzi pełne księgi handlowe. 8
Ze względu na wysoki kapitał spółki, niezbędny do uruchomienia tej formy działalności, nie jest to forma popularna wśród młodych przedsiębiorców. Zalety Wady Łatwość kumulacji kapitału oraz proste metody pozyskiwania kapitałów w trakcie trwania działalności poprzez emisję akcji, obligacji i innych instrumentów finansowych Brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki Łatwe sprawdzenie wiarygodności spółki przez potencjalnych kontrahentów (jawność danych finansowych spółki) Drogi, skomplikowany i czasochłonny proces rejestracji Duże wymagania formalne dotyczące działalności spółki Konieczność prowadzenia pełnej księgowości Konieczność zatrudniania specjalistycznej obsługi prawnej, finansowej i zarządczej Brak wpływu na działalność spółki przez mniejszych udziałowców Skomplikowany proces likwidacji Możliwe formy opodatkowania: Podatek od osób prawnych Księgowość pełna zgodnie z ustawą o rachunkowości Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych Tytuł III Dział II Kodeksu Spółek Handlowych zawiera szczegółowe informacje na temat wymagań stawianych spółce akcyjnej i stosunkach wewnątrz i na zewnątrz spółki. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. 9
Podatki Kiedy zdecydujemy się na prowadzenie określonej działalności gospodarczej, obowiązkiem jest dokonanie wyboru formy opodatkowanie podatkiem PIT. Wybór ten wpływa na wysokość przyszłego podatku jak również rodzaj i zakres prowadzonych ewidencji księgowych. Zasadniczą formą opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej jest opodatkowanie na zasadach ogólnych. Wśród form opodatkowania wyróżnia się także opodatkowanie według jednolitej 19% stawki podatku, bądź jedną ze zryczałtowanych form opodatkowania: Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Kartę podatkową Poniższy schemat przedstawia dostępne formy opodatkowania w firmie. Opodatkowanie działalności gospodarczej Zasady ogólne - skala podatkowa 18 %, 32 % Zryczałtowane formy opodatkowania Podatek według jednolitej 19 % stawki Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Karta podatkowa Zasady ogólne z zastosowaniem skali podatkowej Jest to podstawowa forma opodatkowania. Opodatkowanie prowadzonej działalności na zasadach ogólnych jest wyborem podatnika, z tym, że dla podmiotów prowadzących działalność w formie spółek prawa handlowego forma ta jest jedyną dopuszczalną formą opodatkowania. Osoba, która przed rozpoczęciem działalności lub do 20 stycznia roku podatkowego nie złoży oświadczenia o wyborze formy opodatkowania, musi rozliczać się w ten sposób. Podatnicy do dnia 20 każdego następnego miesiąca zobowiązani są składać deklaracje o wielkości osiągniętego przychodu i wpłacają zaliczkę na podatek dochodowy za miesiąc poprzedni. Podstawą opodatkowania jest faktycznie uzyskany dochód. Podatek według jednolitej 19% stawki Podatek PIT w tej formie jest również płacony od faktycznie osiągnięty dochód. Celem ustalenia dochodu, należy od przychodu z działalności gospodarczej odjąć koszty jego 10
uzyskania. Przychody i koszty należy wykazywać w ewidencji, zwanej podatkową księgą przychodów i rozchodów, lub księgach rachunkowych, prowadzonych zgodnie z przepisami o rachunkowości. Podatek według 19% stawki obliczmy niezależnie od wielkości osiągniętego dochodu, co wiąże się z tym, że zaliczkę należy wpłacić już za pierwszy miesiąc, w którym osiągnięty być dochód. Zaliczki płaci się miesięcznie lub kwartalnie, bez obowiązku składania deklaracji. Po zakończeniu roku podatkowego konieczne jest złożenie do urzędu skarbowego zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu w terminie do 30. kwietnia roku następnego (PIT 36L). Karta podatkowa Opodatkowanie w tej formie wybrać mogą osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki cywilne osób fizycznych, których działalność polega w szczególności na świadczeniu usług. Podstawą opodatkowania jest indywidualna decyzja urzędu skarbowego wydana na wniosek podatnika. W tej formie opodatkowania należy gromadzić dokumenty sprzedaży, prowadzić ewidencję zatrudnienia oraz prowadzić karty przychodów pracownika. W związku z tym, że w decyzji określona jest wielkość podatku, podatnik nie składa deklaracji podatkowych, dokonuje jedynie miesięcznej płatności podatku, w terminie od 7. dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, zaś za grudzień do 28 grudnia. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Wyboru opodatkowania przychodów w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą dokonać osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych. W tej formie opodatkowanie należy prowadzić ewidencję przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy, gromadzić dowody zakupów oraz prowadzić karty przychodów pracowników i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych. Obowiązki w podatku VAT powstają dla tych podatników na zasadach ogólnych. Przychód podlega opodatkowaniu stawkami podatkowymi określonymi przez przepisy (8,5%, 5,5%, 3,0%). Podatek jest obliczany i wpłacany do 20. każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, za grudzień, zaś do 15. stycznia wraz z zeznaniem o wysokości przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym i wielkości należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ponadto do 31. lipca podatnik musi złożyć informację o wysokości uzyskanego przychodu i wysokości dokonanych odliczeń za I półrocze roku podatkowego. Przy wyborze formy opodatkowanie konieczna jest znajomość wskaźników ekonomicznych, mających związek z funkcjonowaniem firmy. Należy dokonać analizy wielkości przychodu, kosztów uzyskania przychodu, w tym także kosztów związanych z prowadzeniem księgowości, które różnią się w zależności od wybranej formy opodatkowania. Wyboru formy opodatkowania należy dokonać: do 20. stycznia roku podatkowego lub 11
do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż do dnia uzyskania pierwszego przychodu jeżeli rozpoczynamy prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego. Należy powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego, jeżeli dokonano wyboru: opodatkowania dochodów według jednolitej 19% stawki podatku, opodatkowania w formie ryczałtu, opodatkowania w formie karty podatkowej. Dokumenty W momencie rozpoczynania działalności gospodarczej, niezależnie od formy jej prowadzenia, należy: Zgłosić informację o rozpoczęciu działalności we właściwym urzędzie skarbowym Złożyć wniosek do Urzędu Statystycznego o nadanie numeru statystycznego (REGON) Zgłosić rozpoczęcie działalności Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych oraz zgłosić do ubezpieczenia osoby podlegające ubezpieczeniu Zawiadomić na piśmie właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o przewidywanej liczbie pracowników, a także złożyć pisemną informację o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących danej dziedziny działalności. Decydując się na prowadzenie działalności w formie spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy założyć konto bankowe ze względu na generalny obowiązek dokonywania płatności środkami z konta bankowego. Urzędy i instytucje Podejmując decyzję o prowadzeniu działalności, należy mieć świadomość, że w toku jej prowadzenia powstawać będą obowiązki względem różnych instytucji zewnętrznych. Podmiotami, względem których obowiązki takie istnieją, są: Zakład Ubezpieczeń Społecznych Przedsiębiorca, który prowadzi działalność jako osoba fizyczna i zatrudnia pracowników ma obowiązek dokonywania obliczeń i wpłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne a następnie składać do ZUS-u miesięczne raporty o wielkości wpłacanych składek. Do ZUS-u należy ponadto zgłaszać wszelkie zmiany w zatrudnieniu oraz zmiany w danych przedsiębiorcy, które znalazłyby się w zgłoszeniu prowadzenia działalności. Urząd Skarbowy Obowiązkiem podatnika jest składanie informacji o uzyskanych przychodach (dochodach) oraz deklaracji VAT w terminie do dnia 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, jeżeli nie 12
korzysta ze zwolnienia podmiotowego. W przypadku zmiany danych o podatniku, objętych zgłoszeniem, należy złożyć zgłoszenie aktualizacyjne (NIP - 2), z tym, że podatnik VAT zobowiązany jest również zgłosić zmianę danych zawartych w zgłoszeniu identyfikacyjnym, i to nie później niż do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana (VAT - R). Urząd Gminy Podatnik ma obowiązek opłacania w ustawowych terminach podatków i opłat lokalnych. Wśród takich podatków występują min.: podatek o środkach transportowych oraz podatek od nieruchomości. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) Przedsiębiorca zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, co najmniej 25 osób musi opłacać składki do PFRON-u, do dnia 20. następującego miesiąca. Organ rejestrowy Obowiązkiem podatnika jest przekazanie informacji do organu rejestrowego o zmianach danych podlegających wpisowi przy zgłoszeniu rozpoczęcia działalności. Natomiast w przypadku spółek kapitałowych są to informacje, których obowiązek przekazywania wynika z przepisów regulujących poszczególne formy prowadzenia działalności. Urząd Statystyczny Do urzędu statystycznego, w którym złożono wniosek o nadanie numeru REGON, zgłaszane powinny być wszelkie zmiany danych określonych w zgłoszeniu pierwotnym. Bank W banku, w którym założony jest rachunek należy zgłaszać zmiany danych osób upoważnionych do dysponowania rachunkiem oraz wszelkie zmiany danych dotyczących przedsiębiorcy wskazanych we wniosku o otwarcie i prowadzenie rachunku. Biznesplan Podstawowym dokumentem opisującym działalność przedsiębiorstwa i jego rozwój jest biznesplan. Należy go opracować, rozpoczynając własną działalność gospodarczą. Wyróżnić można następujące funkcje biznesplanu: planowanie uszczegóławia i doskonali strategię firmy, kontrola porównuje faktyczne wyniki przedsiębiorstwa z wcześniejszymi planami, informacja narzędzie niezbędne w procesie ubiegania się o kredyt i inwestora. Biznes plan powinien przedstawiać faktyczną sytuację firmy, wraz wszystkimi zagrożeniami związanymi z jej funkcjonowaniem. Jego struktura powinna być przejrzysta. Na początku najlepiej jest umieścić dokładny spis treści, a zaraz po nim krótkie, kilkustronicowe streszczenie najważniejszych informacji i wniosków zawartych w dalszej części dokumentu. 13
Dobry biznesplan powinien zawierać następujące informacje: Szczegóły dotyczące firmy: o Nazwa firmy, adres, telefon, fax, e-mail o Forma prawna o Data rozpoczęcia działalności o NIP o Adres doradcy prawnego i podatkowego o Historia dotychczasowej działalności firmy o Lokalizacja firmy, posiadane nieruchomości oraz pozostały majątek trwały Cel prowadzenia działalności gospodarczej: o Cele główne, np. coroczny wzrost zysku o 10% o Cele szczegółowe, np. przejęcie 30% klientów konkurencji, obniżenie kosztów dostaw o 15% w danym roku Rynek, na którym zamierza się działać: o Lokalizacja rynku o Charakterystyka potencjalnych klientów, ich liczba, lokalizacja, wiarygodność płatnicza, o Tendencje na rynku, czy rynek rośnie, spada czy jest stabilny i ich wpływ na firmę o Jacy konkurenci działają na rynku, ich charakterystyka, liczba, zagrożenia z ich strony, przewagi nad konkurentami Produkt (usługa), który chcesz zaoferować: o Charakterystyka oferowanych produktów (usług) o Czy produkt ma własną, unikalną markę (nazwę) oraz opakowanie o Silne i słabe strony asortymentu w porównaniu w konkurentami Planowana strategia marketingowa o Zmiany produktów w przyszłości o Działania w zakresie cen rabaty, zmiany cen w zależności od pory roku o Działania w zakresie dystrybucji produktów pośrednicy, zasięg geograficzny sprzedaży o Działania promocyjne foldery, ulotki, reklama prasowa, reklama radiowa, sponsoring, budżet promocyjny Program sprzedaży: o Założenia informacje, na podstawie których powstał taki, a nie inny program sprzedaży o Planowana sprzedaż w ujęciu ilościowym i wartościowym Szczegóły dotyczące produkcji: o Zapotrzebowanie na surowce (do kogo są kupowane i za ile) o Opis procesu technologicznego Prognozy finansowe: o Koszty wynajmu maszyn, urządzeń, środków transportu o Koszty sprzedaży i koszty administracyjne o Wkłady głównych udziałowców o Kapitał inwestycyjny o Inne koszty prowadzenia działalności o Prognoza wyniku finansowego 14
Jednymi z najważniejszych elementów biznesplanu są program sprzedaży oraz prognozy finansowe, ponieważ one ukazują planowane wyniki. Należy pamiętać, że biznesplan jest dokumentem dynamicznie zmieniającym się w czasie. Jeżeli po jego stworzeniu sytuacja rynkowa nagle się zmieniła, to należy dokonać modyfikacji założeń biznesplanu. Ważne: Powyższe opracowanie ma charakter informacyjny oraz pomocniczy i nie może byd traktowane na równi z poradami prawnym. Informacje zawarte w witrynie www.fornetti.pl nie mają charakteru profesjonalnych porad, osobom szukającym dokładnych informacji zalecamy kontakt z zawodowymi doradcami. 15