Ocena oddziaływania na środowisko w procesie inwestycyjnym mgr inż. Krzysztof Pałkowski Chmielno 2013
Czego dotyczy procedura OOŚ? Przedsięwzięć rozumie się przez to zamierzenie budowlane lub inną ingerencję w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin; przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty [Art. 3 ust. 1 pkt. 13] 2
Ocena oddziaływania na środowisko podstawy prawne w polskim prawodawstwie Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [Dz. U. z 2008 Nr 199, poz. 1227 z późniejszymi zmianami] weszła w życie 15 listopada 2008 r. tzw. ustawa OOŚ
Rodzaje przedsięwzięć ze względu na obowiązek OOŚ Mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko [gr. I] obowiązek przeprowadzenia OOŚ wynika z mocy prawa Mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko [gr. II] Inne, mogące znacząco oddziaływać na obszary Natura 2000 [gr. III] Obowiązek oceny stwierdzony przez administrację (screening) Wprowadzona nomenklatura nie ma nic wspólnego z rzeczywistym oddziaływaniem na środowisko. Oznacza jedynie obowiązek OOŚ lub badania potrzeby przeprowadzenia OOŚ [gr. II].
Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko [Dz. U. Nr 213, poz. 1397].
Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko [ 2.1] Pkt. 51 chów lub hodowla zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 DJP inwentarza; współczynniki przeliczeniowe sztuk zwierząt na DJP są określone w załączniku do rozporządzenia. Pkt. 5 instalacje wykorzystujące do wytwarzania energii elektrycznej energię wiatru o łącznej mocy nominalnej elektrowni nie mniejszej niż 100 MW oraz lokalizowane na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej.
Pkt. 102 chów lub hodowla zwierząt, inne niż wymienione w 2 ust. 1 pkt 51, w liczbie nie mniejszej niż 60 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP);
Pkt. 103 chów lub hodowla zwierząt, inne niż wymienione w 2 ust. 1 pkt 51, w liczbie nie mniejszej niż 40 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP), jeżeli działalność ta prowadzona będzie: a) w odległości mniejszej niż 100 m od następujących terenów w rozumieniu przepisów rozporządzenia ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, nie uwzględniając nieruchomości gospodarstwa, na którego terenie chów lub hodowla będą prowadzone: - mieszkaniowych, - innych zabudowanych z wyłączeniem cmentarzy i grzybowisk dla zwierząt, - zurbanizowanych niezabudowanych, - rekreacyjno-wypoczynkowych z wyłączeniem kurhanów, pomników przyrody oraz terenów zieleni nieurządzonej niezaliczonej do lasów oraz gruntów zadrzewionych i zakrzewionych,
b) na obszarach objętych formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 5, 8 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, lub w otulinach form ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 3 tej ustawy;
Współczynniki przeliczeniowe sztuk zwierząt na DJP [Dz. U. z 2010, Nr 213, poz. 1397] Rodzaj zwierząt Współczynnik przeliczenia sztuk rzeczywistych na DJP Buhaje 1,4 Krowy 1 Jałówki cielne 1 Jałówki powyżej 1 roku 0,8 Jałówki od ½ do 1 roku 0,3 Cielęta do ½ roku 0,15 Knury 0,4 Maciory 0,35 Warchlaki 2 4 miesiące 0,07 Prosięta do 2 miesięcy 0,02 Tuczniki 0,14 Kury, kaczki 0,004 Gęsi 0,008 Indyki 0,024
Stanowisko Ministerstwa Środowiska dotyczące kwalifikacji przedsięwzięć w rolnictwie do OOŚ W przypadku planowanych przedsięwzięć polegających na budowie obiektu inwentarskiego kluczowa jest potencjalna obsada DJP, wynikająca z powierzchni użytkowej projektowanego obiektu, a nie obsada DJP deklarowana przez inwestora we wniosku o pozwolenie na budowę. Departament Instrumentów Ochrony Środowiska Ministerstwo Środowiska w Warszawie
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach określa środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia: Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych: Przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko [tzw. I grupa przedsięwzięć np. 210 DJP i więcej], Przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko [tzw. II grupa przedsięwzięć, np. od 40 DJP] [Art. 71 ust. 1 i 2]
Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem: Decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, Decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę obiektów jądrowych, Decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, Decyzji ustalającej warunki prowadzenia robót polegających na regulacji wód oraz budowie wałów przeciwpowodziowych, a także robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych oraz innych robót ziemnych zmieniających stosunki wodne na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych, zwłaszcza na terenach, na których znajdują się skupienia roślinności o szczególnej wartości z punktu widzenia przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach masowych lęgów ptactwa, występowania skupień gatunków chronionych oraz tarlisk, zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych wydawanej na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody [Art. 72 ust. 1]
Lokalizacja procedury OOŚ w procesie inwestycyjnym Koncepcja projektowa, projekt budowlany, zamierzenie inwestycyjne Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (tzw. decyzja środowiskowa) Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (tzw. I) Możliwa ponowna OOŚ Decyzja o pozwoleniu na budowę (tzw. II)
DECYZJA O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH BEZ OOŚ (Gr. II negatywny screening) PO OOŚ (Gr. I zawsze; gr. II pozytywny screening) Stwierdzenie braku potrzeby OOŚ z powołaniem się na art. 63 ust. 1 Ustawy OOŚ Środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia w treści decyzji o ś. u. Załączniki: charakterystyka przedsięwzięcia Załączniki: charakterystyka przedsięwzięcia
WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH GRUPA I ( 2 rozporządzenia) Wniosek Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia (art. 66, ust. 1 ustawy 3 egz. + wersja na nośniku elektronicznym lub kartę przedsięwzięcia, gdy występujemy z zapytaniem o zakres) GRUPA II ( 3 rozporządzenia) wniosek Kartę informacyjną przedsięwzięcia (art. 3, ust. 1 pkt. 5 ustawy) 3 egz. + wersja na nośniku elektronicznym Ponadto do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej należy dołączyć [art. 74 ustawy]: poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, a w przypadku przedsięwzięć wymagających koncesji, prowadzonych w granicach przestrzeni niestanowiącej części składowej nieruchomości gruntowej mapę sytuacyjno wysokościową sporządzoną w skali umożliwiającej szczegółowe przedstawienie przebiegu granic terenu, którego dotyczy wniosek, oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, Wypis z ewidencji teren realizacji przedsięwzięcia Dla przedsięwzięć, dla których organem właściwym do wydania decyzji jest regionalny dyrektor ochrony środowiska, wypis i wyrys z mpzp, jeżeli plan tez został uchwalony, albo informację o jego braku, nie dotyczy to dróg publicznych, linii kolejowych, Euro 2012, koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin. [Art. 73, art. 74, art. 66]
Organy właściwe do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, tj. prowadzące procedurę OOŚ: 1. Regionalny dyrektor ochrony środowiska w przypadku: Przedsięwzięć będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: dróg, linii kolejowych, napowietrznych linii energetycznych, instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, sztucznych zbiorników wodnych, Przedsięwzięć na terenach zamkniętych, Przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich Dyrektor Urzędu Morskiego Zmiany lasu, niestanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny, 2. Starosta w przypadku scalenia, wymiany lub podziału gruntów; 3. Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny; 4. Wójt, burmistrz, prezydent miasta w przypadku pozostałych przedsięwzięć. [Art. 75 ust. 1]
Organy uzgadniające i opiniujące w procedurze OOŚ: 1. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (I gr., II gr. III gr.) 2. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny I gr. organ opiniujący, 3. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny II gr. organ opiniujący,
Schematy procedur OOŚ dla planowanych przedsięwzięć
Schemat wydania decyzji środowiskowej dla przedsięwzięć z grupy II bez oceny oddziaływania na środowisko (tj. bez raportu OOŚ) Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji środowiskowej dołączając kartę informacyjną przedsięwzięcia (mapa, wypis z ewidencji, wyrys z mpzp) Organ (najczęściej: wójt, burmistrz, prezydent miasta): wszczyna postępowanie w sprawie OOŚ, występuje o opinię co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko do regionalnego dyrektora ochrony środowiska i inspektora sanitarnego (14 dni, jeżeli nie ma opinii Sanepidu oznacza to brak zastrzeżeń), wydaje postanowienie o nie stwierdzeniu obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (bez konieczności raportu OOŚ) Organ (najczęściej: wójt, burmistrz, prezydent miasta): wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, w której stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, załączniki do decyzji stanowią: charakterystyka przedsięwzięcia i karta informacyjna przedsięwzięcia podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i możliwości zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy
Schemat wydania decyzji środowiskowej dla przedsięwzięć z grupy II z oceną oddziaływania na środowisko (z raportem OOŚ) Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji środowiskowej + KIP, mapa, wypis z ewidencji Organ (najczęściej: wójt, burmistrz, prezydent miasta): wszczyna postępowanie w sprawie, występuje o opinię co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko do regionalnego dyrektora ochrony środowiska i inspektora sanitarnego (14 dni, jeżeli nie ma opinii Sanepidu oznacza to brak zastrzeżeń), wydaje postanowienie o obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko określając jednocześnie zakres raportu przysługuje zażalenie Inwestor przedkłada raport (3 egz. + wersja na nośniku elektronicznym) Organ występuje do regionalnego dyrektora ochrony środowiska o uzgodnienie i do inspektora sanitarnego o opinię Po uzyskaniu uzgodnienia od regionalnego dyrektora ochrony środowiska i opinii inspektora sanitarnego (30 dni, jeżeli nie ma opinii oznacza to brak zastrzeżeń) Organ rozpatruje: wniosek Inwestora, uzgodnienie i opinię, ustalenia zawarte w raporcie wyniki postępowania z udziałem społeczeństwa oraz transgranicznego jeżeli zostało przeprowadzone Organ (najczęściej: wójt, burmistrz, prezydent miasta): wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (może nałożyć na inwestora obowiązki), wpisuje decyzję do publicznie dostępnego wykazu, podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i możliwości zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy
Schemat wydania decyzji środowiskowej dla przedsięwzięć z grupy I Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji środowiskowej + ROŚ w 3 egz. + wersja na CD Organ (najczęściej: wójt, burmistrz, prezydent miasta): wszczyna postępowanie w sprawie, wpisuje informacje o wniosku i raporcie do publicznie dostępnego wykazu, podaje do publicznej wiadomości informację o zamieszczeniu w publicznie dostępnym wykazie danych o wniosku oraz o możliwości składania uwag i wniosków (21 dni) Organ występuje do regionalnego dyrektora ochrony środowiska o uzgodnienie i do inspektora sanitarnego o opinię Po uzyskaniu uzgodnienia od regionalnego dyrektora ochrony środowiska i opinii inspektora sanitarnego (30 dni, jeżeli nie ma opinii oznacza to brak zastrzeżeń) Organ rozpatruje: wniosek Inwestora, uzgodnienie i opinię, ustalenia zawarte w raporcie wyniki postępowania z udziałem społeczeństwa oraz transgranicznego jeżeli zostało przeprowadzone Organ (najczęściej: wójt, burmistrz, prezydent miasta): wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, wpisuje decyzję do publicznie dostępnego wykazu, Podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i możliwości zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy 22
Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 Inwestor składa wniosek do regionalnego dyrektora ochrony środowiska o wydanie jednej z decyzji, np. pozwolenia na budowę, warunki zabudowy, kartę informacyjną przedsięwzięcia, mapę ewidencyjną, wypis i wyrys z mpzp Po rozpatrzeniu materiałów, biorąc pod uwagę uwarunkowania określone w art. 63 ust.1 ustawy wydaje postanowienie co do konieczności przeprowadzenia OOŚ Obowiązek przeprowadzenia oceny określa się w przypadku stwierdzenia, że przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, w postanowieniu (na które przysługuje zażalenie) organ nakłada obowiązek przeprowadzenia OOŚ i przedłożenia 2 egz. raportu + wersja elektroniczna. Po otrzymaniu raportu regionalny dyrektor ochrony środowiska występuje do organu wydającego decyzję o zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa Po przeprowadzeniu oceny oddziaływania regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie uzgadniające warunki realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000. Jeżeli z oceny wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000 RDOŚ odmawia uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia nie przysługuje zażalenie. Postanowienie to wiąże organ wydający decyzję co w konsekwencji oznacza odmowę wydania decyzji W przypadku stwierdzenia, że przedsięwzięcie nie będzie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 regionalny dyrektor ochrony środowiska stwierdza w drodze postanowienia (na które nie przysługuje zażalenie) brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 Starosta (lub inny organ) wydaje decyzję w sprawie pozwolenia na budowę 23
Inwestycje na obszarach Natura 2000 Na obszarach NATURA 2000 (art. 36 ust. 1) nie podlega ograniczeniu działalność związana z utrzymaniem urządzeń i obiektów służących bezpieczeństwu przeciwpowodziowemu, a także działalność gospodarcza, rolna, leśna, łowiecka i rybacka, jednak pod warunkiem nie zagrożenia zachowaniu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin lub zwierząt, ani nie wpływania w sposób istotny negatywnie na gatunki roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar NATURA 2000, prowadzenie w/w działalności na terenie obszarów NATURA 2000 wchodzących w skład parków narodowych i rezerwatów przyrody, jest dozwolone wyłącznie w zakresie, w jakim nie narusza to zakazów obowiązujących na tych obszarach.
Dziękuję za uwagę Krzysztof Pałkowski Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku tel. kom. 607 143 746 k.palkowski@podr.pl