Nazwa modułu: Geodezja Ia Rok akademicki: 2016/2017 Kod: DGK-1-107-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Specjalność: Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 1 Strona www: http://home.agh.edu.pl/~rkrzyzek/ Osoba odpowiedzialna: dr hab. inż. Krzyżek Robert (rkrzyzek@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr hab. inż. Krzyżek Robert (rkrzyzek@agh.edu.pl) dr inż. Skulich Mikołaj (skulich@agh.edu.pl) dr inż. Przewięźlikowska Anna (przewie@agh.edu.pl) dr inż. Gruszczyński Wojciech (wgrusz@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Student ma uporządkowaną wiedzę z podstawowych zadań i miar SI stosowanych w geodezji, rachunku błedów, powierzchni odniesienia, odwzorowań i układów współrzędnych GK1A_W01 M_W002 Student posiada wiedzę w zakresie poziomych osnów geodezyjnych, pomiarów sytuacyjnych, obliczania pól powierzchni oraz zasad funkcjonowania Państwowego Zasobu Geodezyjno - Kartograficznego GK1A_W01, GK1A_W11, GK1A_W10 Umiejętności M_U001 Student potrafi wykonywać w terenie centrowanie i poziomowanie instrumentu geodezyjnego, relizować pomiary geodezyjne dotyczące osnów pomiarowych i szczegółów terenowych GK1A_U14 1 / 6
M_U002 Student potrafi wykorzystać poznane zasady i metody pomiarowe do rozwiązywania różnych zadań z zakresu wyrównywania osnów geodezyjnych oraz innych typowych zadań geodezyjnych GK1A_U20, GK1A_U07, GK1A_U09 Kompetencje społeczne M_K001 Student ma świadomość potrzeby ciągłego poszerzania swojej wiedzy z zakresu geodezji i kartografii GK1A_K01 Aktywność na zajęciach Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład Ćwiczenia audytoryjne Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenia projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 M_W002 Umiejętności M_U001 M_U002 Student ma uporządkowaną wiedzę z podstawowych zadań i miar SI stosowanych w geodezji, rachunku błedów, powierzchni odniesienia, odwzorowań i układów współrzędnych Student posiada wiedzę w zakresie poziomych osnów geodezyjnych, pomiarów sytuacyjnych, obliczania pól powierzchni oraz zasad funkcjonowania Państwowego Zasobu Geodezyjno - Kartograficznego Student potrafi wykonywać w terenie centrowanie i poziomowanie instrumentu geodezyjnego, relizować pomiary geodezyjne dotyczące osnów pomiarowych i szczegółów terenowych Student potrafi wykorzystać poznane zasady i metody pomiarowe do rozwiązywania różnych zadań z zakresu wyrównywania osnów geodezyjnych oraz innych typowych zadań geodezyjnych Kompetencje społeczne 2 / 6
M_K001 Student ma świadomość potrzeby ciągłego poszerzania swojej wiedzy z zakresu geodezji i kartografii Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład 1. Wprowadzenie do przedmiotu. Rys historyczny rozwoju geodezji w świecie i w Polsce. Definicja geodezji i jej zakres problemowy; podział i zadania. 2. Miary w układzie SI stosowane w geodezji i ich zamiana. Miary spoza układu SI spotykane w dokumentacjach geodezyjnych. 3. Podstawowe zadania. Tyczenie prostych sposobami bezpośrednimi i pośrednimi. Węgielnice i ich wykorzystanie w pracach geodezyjnych. 4. Wstęp do teorii błędów i rachunku wyrównawczego. Rodzaje błędów i ich źródła. Parametry oceny dokładności stosowane w geodezji. Prawo przenoszenia się błędów. Wyrównanie obserwacji bezpośrednich jednakowo dokładnych wraz z oceną dokładności po wyrównaniu. Wagi obserwacji i ich znaczenie w procesie obliczeń geodezyjnych. Wyrównanie obserwacji bezpośrednich niejednakowo dokładnych wraz z oceną dokładności po wyrównaniu. 5. Bezpośrednie pomiary odległości. Sprzęt do pomiarów. Atestacja i komparacja sprzętu. Technologie bezpośrednich pomiarów odległości przymiarami wstęgowymi. Poprawki i redukcje wprowadzane do wyników pomiaru. Błędy występujące przy pomiarach długości przymiarami wstęgowymi i ocena dokładności wykonanych pomiarów. 6. Przyrządy do pomiarów kątowych. Libele, budowa teodolitu, systemy odczytowe (jednomiejscowy i dwumiejscowy) teodolitu, centrowanie i poziomowanie teodolitu, przygotowanie instrumentu do pomiaru. 7. Powierzchnie odniesienia pomiarów sytuacyjnych. Rodzaje powierzchni odniesienia i ich definicje. Znaczenie powierzchni odniesienia w redukcji pomiarów geodezyjnych i obliczeniach. 8. Odwzorowanie powierzchni odniesienia. Rodzaje odwzorowań i ich cechy. Zniekształcenia odwzorowawcze i poprawki odwzorowawcze. Odwzorowania stosowane przy opracowaniu map wielkoskalowych. 9. Państwowy Zasób Geodezyjny i Kartograficzny. Struktura, funkcjonowanie, zadania. Zasób zgromadzony w ośrodkach i jego udostępnianie wykonawcom prac geodezyjnych. 10. Układy współrzędnych stosowane w geodezji. Układ współrzędnych geodezyjnych na elipsoidzie. Prostokątne układy współrzędnych na płaszczyźnie: 1965, 1992, 2000 i inne. Biegunowy układ współrzędnych. 11. Poziome osnowy geodezyjne. Klasyfikacja osnów. Osnowa pomiarowa: formy i zasady projektowania, zakładania w terenie i jej pomiar. Stabilizacja punktów poziomych osnów geodezyjnych. Utrwalanie punktów osnowy pomiarowej. Rodzaje znaków stosowanych do utrwalenia. Opisy topograficzne punktów osnowy. 12. Obliczenia w poziomej osnowie pomiarowej. Obliczenie azymutu i długości boków ze współrzędnych. Przybliżone wyrównanie ciągów poligonowych i jednowęzłowej sieci poligonowej nawiązanej. Wyrównanie sieci osnowy poziomej metodą ścisłą. Wielokierunkowe nawiązanie: pomiarów biegunowych, wcięć kątowych i ciągów poligonowych; sposób wykonania obliczeń. 13. Pomiary sytuacyjne. Przedmiot pomiarów sytuacyjnych. Metody pomiaru 3 / 6
szczegółów technologiami tradycyjnymi i z wykorzystaniem sprzętu elektronicznego. Informacje ogólne o nowoczesnych metodach pomiaru szczegółów technologią satelitarną RTK GPS i z wykorzystaniem przyrządów skanujących. Znaki umowne. Zasady prowadzenia szkiców polowych z uwzględnieniem różnych technologii pomiarowych. Rejestracja wyników pomiaru szczegółów i informacji w palmtopach wraz z prezentacją graficzną. Zasady generalizacji przy pomiarze konturów szczegółów terenowych. 14. Wyznaczenie pola powierzchni. Metody wyznaczania pola powierzchni: analityczna, graficzna i analityczno-graficzna. Zastosowanie przyrządów mechanicznych i elektronicznych (planimetrów) do wyznaczenia pola powierzchni działek na podkładkach mapowych. Wyznaczenie pola powierzchni obszaru, którego granice zostały pomierzone metodą rzędnych i odciętych lub metodą biegunową z kilku stanowisk. Digitalizacja i jej wykorzystanie do wyznaczenia pola powierzchni. Wyznaczenie pola powierzchni w terenie na podstawie zarejestrowanych danych w przyrządach pomiarowych. Ocena dokładności wyznaczenia pola powierzchni. Poprawka odwzorowawcza pola powierzchni. 15. Orientowanie osnów sytuacyjnych w układach współrzędnych. Zależności pomiędzy różnymi kątami orientacji (azymutami). Cel i zakres stosowania pomiarów orientacyjnych w osnowach. Ćwiczenia projektowe 1. Zasady kontroli rachunków. Zaokrąglanie liczb. Funkcje małych kątów. 2. Bezpośredni pomiar odległości, tyczenie prostych, tyczenie kąta prostego 3. Budowa teodolitu z jednomiejscowym systemem odczytowym Theo 020 i dwumiejscowym systemem odczytowym Theo 010. 4. Centrowanie i poziomowanie teodolitu, zasady obsługi i przygotowanie instrumentu do pomiaru. 5. Pomiar szczegółów terenowych metodą ortogonalną. Zasady prowadzenia szkicu polowego i opisu topograficznego 6. Obliczenie azymutu i długości ze współrzędnych 7. Przybliżone wyrównanie ciągu poligonowego dwustronnie nawiązanego 8. Przybliżone wyrównanie sieci poligonowej z jednym punktem węzłowym 9. Osnowy geodezyjne i pomiarowe. Zasady projektowania sytuacyjnej sieci osnowy pomiarowej 10. Obliczanie pola powierzchni Sposób obliczania oceny końcowej Ocena końcowa jest obliczana jako średnia ważona z egzaminu (większa waga) i zaliczenia ćwiczeń projektowych (mniejsza waga). Kryteria doboru wag podawane są studentom na pierwszym wykładzie z Geodezji Ia. W przypadku zdawania egzaminów poprawkowych lub zaliczenia ćwiczeń projektowych poprawkowych do wag wyliczenia oceny końcowej uwzględnia się średnią arytmetyczną wartość ocen z wszystkich terminów egzaminu oraz z wszystkich terminów ćwiczeń projektowych. Wymagania wstępne i dodatkowe Znajomość podstaw funkcji trygonometrycznych Zalecana literatura i pomoce naukowe 1. Prac zbiorowa pod redakcją prof.. Józefa Belucha Ćwiczenia z Geodezji I AGH UWN-D, Kraków 2007. 2. Jagielski Andrzej Geodezja I Wydanie II zmodyfikowane, Kraków 2005. 3. Kamil Kowalczyk Wybrane zagadnienia z rysunku map WUWM, Olsztyn 2004 4. J. Tatarczyk Wybrane zagadnienia z instrumentoznawstwa geodezyjnego Wyd. AGH Kraków 1994 5. Magazyn Geoinformacyjny GEODETA 4 / 6
6. Ustawa z 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne 7. Ustawa z 5 czerwca 2014 roku o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji 8. Rozporządzenie MSWiA z 9 listopada 2011 roku w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 9. Rozporządzenie RM z 15.10.2012 roku w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych 10. Rozporządzenie MAiC z dnia 5 września 2013 r. w sprawie organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 11. Rozporządzenie MAiC z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie formularzy dotyczących zgłaszania prac geodezyjnych i prac kartograficznych, zawiadomienia o wykonaniu tych prac oraz przekazywania ich wyników do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 12. Rozporządzenie MAiC z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie udostępniania materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, wydawania licencji oraz wzoru Dokumentu Obliczenia Opłaty 13. Rozporządzenie MAiC z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie osnów geodezyjnych, magnetycznych i grawimetrycznych 14. Rozporządzenie MAiC z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie bazy danych geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej 15. http://home.agh.edu.pl/~rkrzyzek/ Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu 1. Krzyżek R. Badania związane z zastosowaniem pomiarów satelitarnych RTK GPS do sytuacyjnowysokościowej inwentaryzacji szczegółów terenowych Examination of the RTK GPS surveys as applied to determination of position and height of terrain details // Geodezja : półrocznik Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ; ISSN 1234-6608. 2002 t. 8 z. 1 s. 57 67. 2. Krzyżek R., Buśko M. Pomiary sytuacyjne i dokumentacja geodezyjno-kartograficzna w świetle aktualnych przepisów technicznych Detail surveys and surveying and cartographic documentation in view of actual technical standards // Geodezja : półrocznik Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ; ISSN 1234-6608. 2003 t. 9 z. 2/2 s. 565 575. 3. Krzyżek R., Beluch J. Pośrednie sposoby pomiaru szczegółów terenowych technologią RTK GPS GPS RTK technology used for indirect methods of topographical surveys // Technical Sciences. Supplement ; ISSN 1732-8314. 2005 nr 2 s. 47 60. 4. Krzyżek R. Wykorzystanie palmtopów do pomiarów szczegółów sytuacyjnych technologią RTK GPS [The use of palmtops for measurements of situational details with RTK technology GPS] // Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Prace Wydziału Geodezji i Kartografii ; ISSN 1506-2864. 2006 z. 23 s. 73 82. 5. Beluch J., Krzyżek R., Latoś St. Pozioma geodezyjna osnowa pomiarowa [The horizontal geodetic measurement matrix] // W: Ćwiczenia z geodezji I : praca zbiorowa / pod red. Józefa Belucha. Kraków : AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2007. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie ; KU 0194), s. 177 251. 6. Buśko M., Krzyżek R. Wyznaczanie pola powierzchni [Determination of area] // W: Ćwiczenia z geodezji I : praca zbiorowa / pod red. Józefa Belucha. Kraków : AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2007. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie ; KU 0194), s. 433 459. 7. Beluch J., Krzyżek R., Latoś St Tachimetria oraz RTK GPS w pomiarach sytuacyjno-wysokościowych [Tachimetria and RTK GPS in measurements of position and height] / Konrad ECKES, Robert KRZYŻEK, Tadeusz SZCZUTKO // W: Ćwiczenia z geodezji II : praca zbiorowa / pod red. Józefa Belucha. Kraków : AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2008. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie ; KU 0249). Do publ. dołączono pięć map, s. 457 492. 8. Buśko M., Krzyżek R., Hanus P. The update of a land survey and height map for design purposes with the use of the RTK GPS technology // Geomatics and Environmental Engineering [poprz. Geodezja oraz Inżynieria Środowiska] ; ISSN 1898-1135. 2009 vol. 3 no. 1 s. 19 31. 9. Banasik P., Cichociński P., Czaja J., Góral Wł., Kozioł K., Krzyżek R., Kudrys J., Ligas M., Skorupa B. Podstawy geomatyki [The basics of geomatics] Kraków : Wydawnictwa AGH, 2011. 373, [1] s. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie ; KU 0373). Bibliogr. s. 373 [374]. 10. Krzyżek R. Verification of applicability of the Trimble RTX satellite technology with xfill function in establishing surveying control networks Weryfikacja przydatności technologii satelitarnej Trimble RTX z funkcją xfill do zakładania osnów pomiarowych, Geodesy and Cartography ; 2013r. volume 62, no 2. 11. Krzyżek R. Zastosowanie RTK/RTN GNSS do pomiarów wykonywanych w celu opracowania map wielkoskalowych [Dokument elektroniczny] Application of the RTK/RTN GNSS technique to large scale mapping, Kraków: Wydawnictwa AGH, 2014, 1 dyskoptyczny, 124 s.. (Rozprawy Doktorskie. 5 / 6
Monografie) ; (Wydawnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ; 0563), Bibliogr. s. 107 108. 12. Krzyżek R. Chosen issues of geodetic science: Analysis and verification of the accuracy of RTK GPS technology in the implementation of control points in detailed measurements Analiza i weryfikacja dokładności technologii RTK GPS przy realizacji punktów kontrolnych w pomiarach sytuacyjnowysokościowych; aut. monografii: ADAMCZYK Tomasz, BIEDA Agnieszka, DĄBROWSKI Janusz, Dąbrowska Teresa, Florek Ryszard, Grynishak Mykola, HANUS Paweł, JASIŃSKA Elżbieta, KRZYŻEK Robert, KWARTNIK-PRUC Anita, PREWEDA Edward, SKULICH Mikołaj, SZAFARCZYK Anna ; scientific ed. Janusz DĄBROWSKI. Jarosław : The Bronislaw Markiewicz State School of Technology and Economics, 2014. 110 s.. Bibliogr. s. 104 107, Afiliacja Autora: R. Florek-Paszkowski Kielce University of Technology. 13. Krzyżek R. Reliability analysis of the results of RTN GNSS surveys of building structures using indirect methods of measurement. Analiza wiarygodności wyników pomiaru budynków technologią RTN GNSS z wykorzystaniem pośrednich metod pomiaru; Geodesy and Cartography, vol 63 no 2, 2014r. Informacje dodatkowe Wykłady: Wykłady prowadzone są w formie multimedialnej (slajdy z komentarzem w trakcie wykładu). Obecność na wykładzie nie jest obowiązkowa. Egzamin odbywa się w formie pisemnej. Są trzy terminy egzaminu: podstawowy i dwa poprawkowe. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń projektowych przed terminem wyznaczonego egzaminu i wpisanie tej oceny do wirtualnego dziekanatu. W przypadku braku zaliczenia ćwiczeń projektowych student nie może przystąpić do egzaminu a termin tego egzaminu przepada studentowi. W przypadku nieobecności studenta na wykładach wszystkie zaległości z tego tytułu (zarówno wiedza jak i sprawy informacyjne, organizacyjne) student jest zobowiązany do uzupełnienia we własnym zakresie do najbliższych zajęć (wykład lub ćwiczenia projektowe). Ćwiczenia projektowe: Ćwiczenia projektowe prowadzone są w dwóch formach: na sali oraz w terenie. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. W przypadku nieobecności na zajęciach terenowych student musi odrobić te zajęcia z inną grupą za zgodą prowadzących ćwiczenia projektowe. Zaliczenie ćwiczeń projektowych odbywa się również w dwóch formach. Podstawowym warunkiem jest uzyskanie zaliczenia z centrowania i poziomowania instrumentu geodezyjnego (teodolit lub tachimetr). Z pozytywnym wynikiem tego zaliczenia można przystąpić do zaliczenia przedmiotu ćwiczeń projektowych w formie pisemnego kolokwium sprawdzającego wiedzę studenta. Są trzy terminy kolokwium zaliczeniowego: podstawowy i dwa poprawkowe. Prowadzący ćwiczenia określa kryteria uzyskania oceny zaliczenia z ćwiczeń na pierwszych zajęciach i podaje do wiadomości studentom. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Udział w ćwiczeniach projektowych Udział w wykładach Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 4 godz 28 godz 62 godz 28 godz 28 godz 150 godz 5 ECTS 6 / 6