1 Zdrowie: us ugi i zasoby Ten zawiera informacje i numery kontaktowe niektórych us ug ogólnej opieki zdrowotnej, które mog by po yteczne, ale je li Pan/Pani martwi si jakimkolwiek aspektem swojego zdrowia, radzimy jak najszybciej i do lekarza. Sekcja 1 Spis ogólnych rodowiskowych us ug opieki zdrowotnej Sekcja 2 Spis organizacji wspomagaj cych osoby ze specyficznymi problemami zdrowia zwi zanymi ze starszym wiekiem. Sekcja 3 Spis broszur, które mog okaza si u yteczne Publiczne us ugi opieki zdrowotnej Us ugi pogotowia ratunkowego W przypadku posiadania Pensioner Concession Card, Health Care Card lub Commonwealth Seniors Health Card, w NSW przys uguje bezp atny przewóz karetk pogotowia. Je li nie ma si adnej z tych kart, w przypadku u ycia karetki pogotowia obowi zuje sta a op ata oraz op ata za kilometr po przekroczeniu pewnego dystansu. Alternatywnie, mo na ubezpieczy si w funduszu ubezpieczeniowym od kosztów zwi zanych z przewozem karetk niektóre prywatne fundusze ubezpieczenia zdrowotnego oferuj ubezpieczenie typu Tylko Karetka Pogotowia ( Ambulance Only ) po dost pnych cenach, lub mo e ono by cz ci naszego podstawowego ubezpieczenia kosztów pobytu w szpitalu. Niektóre polisy ubezpieczeniowe pokrywaj tylko u ycie karetki w nag ych wypadkach (ale nie pokrywaj przewozu mi dzy szpitalami lub mi dzy domem i szpitalem je li nie jest to nag y wypadek), nale y zatem sprawdzi co nasza polisa pokrywa a czego nie. Po wi cej informacji na temat ubezpieczenia kosztów przewozu karetk, nale y skontaktowa si z Ambulance Service of NSW pod 9320 7777, zadzwoni do zarejestrowanej firmy ubezpiecze opieki zdrowotnej lub odwiedzi witryn Ministerstwa Zdrowia i Starzenia si (Department of Health and Ageing) www.health.gov.au. rodowiskowe o rodki zdrowia (Community health centres) Je li Pan/Pani potrzebuje informacji lub porady na jakikolwiek temat zwi zany ze swoim zdrowiem, nale y skontaktowa si ze swoim lokalnym rodowiskowym o rodkiem zdrowia. O rodki te zatrudniaj wyszkolonych pracowników, którzy mog pomóc w szerokim wachlarzu problemów zdrowotnych. Piel gniarki
2 rodowiskowe s równie cz sto dost pne w tych o rodkach do niesienia pomocy i edukacji nam, naszej rodzinie lub innym opiekunom, których si anga uje. Po informacje na temat najbli szego rodowiskowego o rodka zdrowia, nale y skontaktowa si z Serwisem m Seniorów pod 13 12 44. Health Care Complaints Commission (Komisja do skarg zwi zanych z opiek zdrowotn ) Je li nie jest si zadowolonym z us ug opieki zdrowotnej lub lekarza (zarówno pa stwowego jak i prywatnego) mo na skontaktowa si z NSW Health Care Complaints Commission. Komisja ta bada i rozpatruje skargi klientów dotycz ce dostawców us ug lekarskich, a nast pnie podejmuje odpowiednie kroki. W zale no ci od rodzaju skargi, mo e si ona podj mediacji lub poda spraw do s du. Trzeba z o y skarg na pi mie, ale zanim to sie zrobi, radzimy skontaktowa si z komisj pod numerem 9219 7444 lub 1800 043 159 (je li dzwoni si z rejonów wiejskich) po wi cej informacji na temat sk adania skarg. Mo na równie odwiedzi ich witryn www.hccc.nsw.gov.au. Isolated Patients Travel and Accommodation Assistance Scheme (System transportu i kwater dla pacjentów z rejonów odizolowanych) NSW Isolated Patients Travel and Accommodation Assistance Scheme (IPTAAS) s u y pomoc finansow ludziom, którzy musz przejecha wi cej ni 200 km w jedn stron po specjalistyczne leczenie (zarówno pacjenci pozostaj cy w szpitalu przez d u szy okres czyli inpatients jak i pacjenci sp dzaj cy tam do jednego dnia czyli outpatients ) lub po specjalistyczne leczenie stomatologiczne (z wyj tkiem ogólnej stomatologii), które nie jest dost pne w pobli u. W razie mieszkania ponad 200 km od swojego specjalisty, IPTAAS skontaktuje si z nasz lokaln s u b zdrowia (Area Health Service) aby si dowiedzie czy inne formy pomocy lub alternatywy s dost pne. Aby dowiedzie si wi cej na temat tych us ug, nale y zapyta swojego lekarza lub zadzwoni do Serwisu Informacyjnego Seniorów pod 13 12 44 aby otrzyma formularz aplikacyjny. MedicarePlus (Enhanced Primary Care)
3 Program Enhanced Primary Care (EPC) pokrywa koszty niektórych us ug paramedycznych, je li Pan/Pani cierpi na dolegliwo przewlek i/lub wymaga skomplikowanej opieki, jak równie pokrywa regularne badania zdrowia, je li ma si uko czone 75 lat (lub 55 dla Aborygenów). Je li si spe nia kryteria kwalifikuj ce, program ten zapewnia do pi ciu konsultacji rocznie w czaj c lekarzy takich jak pediatrzy, audiolodzy lub fizjoterapeuci. Pan/Pani lokalny lekarz poradzi najlepiej na temat tego jakie mo na odnie korzy ci z tego programu. Pharmaceutical Benefits Scheme (System dop at do lekarstw) Pharmaceutical Benefits Scheme (PBS) zapewnia subsydia rz dowe do niektórych lekarstw. Zapewnia on równie dodatkowe zni ki na receptach obj tych systemem PBS, lub je li posiada si Pensioner Concession Card; Health Care Card; bia, z ot lub pomara czow Veterans Affairs Card; lub Commonwealth Seniors Health Card. Koszt jednej recepty wynosi $4.70 (od 1 stycznia 2006. Jest on regulowany przez CPI 1-szego stycznia ka dego roku). Równie PBS Safety Net zaczyna obowi zywa gdy posiadacze kart zni kowych zap acili (po subsydiowanych cenach) za 54 recept PBS w jednym roku kalendarzowym wszystkie pozosta e recepty w tym roku b d bezp atne. Po wi cej informacji nale y zadzwoni do PBS pod 1800 020 613. Program of Appliances for Disabled People czyli PADP. (Program dostarczaj cy sprz t ludziom niepe nosprawnym) Program ten jest zarz dzany przez NSW Health, a jego celem jest zwi kszenie niezale no ci osób o d ugotrwa ej lub sta ej niepe nosprawno ci w ich w asnych domach. Zapewnia on pomoce do ycia codziennego, sprz t i urz dzenia. W wielu cz ciach NSW oznacza to równie bezp atny sprz t do terapii tlenowej, je li Pan /Pani otrzymuje pe n rent /emerytur lub spe nia specyficzne kryteria medyczne. Przy innych us ugach, mo na zosta poproszonym do pokrycia cz ci kosztów urz dzenia. PADP ma placówki w wielu pa stwowych szpitalach w ca ym stanie NSW a ich pracownicy udziel najlepszej informacji na temat oferowanych us ug oraz szczegó ów dotycz cych kryteriów kwalifikacyjnych. Nale y zadzwoni do swojego lokalnego szpitala lub do Serwisu Informacyjnego Seniorów (telefon 13 12 44) aby dowiedzie si, gdzie znajduje si najbli sza taka placówka.
4 Je li Panu/Pani nie przys uguj subsydiowane urz dzenia w ramach PADP, inne firmy maj podobny sprz t do wynajmu lub sprzeda y. Nale y zapyta swojego lekarza, lokalnego aptekarza lub skontaktowa si z jedn z wymienionych poni ej firm. Prosimy pami ta, e lista ta nie jest pe na. Lifestyle and Rehabilitation (02) 9526 2522 Relpar 1300 555 634 Hospital at Home 1300 303 604 Water Comfort 1800 813 254 The Aged Care Rights Service (Serwis Prawny Opieki nad Starszymi) Je li Pan/Pani lub cz onek Pana/Pani rodziny lub krewny, otrzymuje opiek we w asnym domu, w domu opieki (nursing home) lub domu seniora (hostel), z której nie jest zadowolony, Aged Care Rights Service zapewnia poufn, bezp atn porad prawn, która pomo e z o y skarg i uzyska rozwi zanie. Aby si z nimi skontaktowa, nale y zadzwoni pod numer 9281 3600 (lub 1800 424 079 z rejonów wiejskich). Technical Aids for the Disabled czyli TAD (Pomoce Techniczne dla Osób Niepe nosprawnych) TAD (NSW) projektuje, buduje i dostarcza urz dzenia dla ludzi z niepe nosprawno ci i starszych osób, którzy potrzebuj pomoce techniczne aby móc mieszka we w asnym domu, TAD (NSW) ma wydzia y w ca ym stanie NSW. Wyszkoleni wolontariusze TAD, z których wielu to eksperci techniczni, dostarczaj informacji na temat szerokiego zakresu projektów, in ynierii, rehabilitacji, komputerów, terapii i innych profesjonalnych i technicznych pomocy. Tam gdzie to mo liwe, dostarczaj oni równie pomoce po dost pnych cenach. Aby skontaktowa si z tym serwisem, nale y zadzwoni pod 9808 2022 (lub 1300 885 886 z rejonów wiejskich). Organizacje wspieraj ce Wiele organizacji dostarcza informacje i wsparcie osobom o specyficznych dolegliwo ciach zdrowotnych i innych. Wiele z nich ma placówki w ca ym stanie NSW aby sprawdzi, czy dane us ugi s dost pne w naszym rejonie, nale y zadzwoni pod podany numer lub przejrze ich witryn
5 Alcoholics Anonymous 24 hour Helpline (24 godzinna linia pomocy- Anonimowi Alkoholicy) (02) 9488 9820 www.aa.org.au ALANON (02) 9279 3600 (dla krewnych i przyjació alkoholików) www.alanon.alateen.org Alzheimers Australia (NSW) (02) 9805 0100 Dementia Helpline (Linia pomocy dla demencji) 1800 100 500 www.alzheimers org.au Arthritis Foundation of NSW (02) 9683 1622 (Fundacja na rzecz reumatyzmu) www.arthritisnsw.org.au Australian Lung Foundation (LungNet) 1800 654 301 (Australijska fundacja na rzecz chorób p uc) www.lungnet.com.au Association of Relatives and Friends of the Mentally Ill (Stowarzyszenie rodzin i przyjació osób psychicznie chorych) (02) 9805 1883 Bezp atny telefon 1800 655 198 www.arafmi.org.au Australian Kidney Foundation (Australijska fundacja na rzecz chorób nerek) (02) 9299 4599 Bezp atny telefon 1800 682 531 www.kidney.org.au The Cancer Council of NSW: Helpline (Organizacja do zwalczania raka w NSW: Linia pomocy) 13 11 20 www.cancercouncil.org.au Carers NSW (Opiekunowie w NSW) (02) 9280 4744 Commonwealth Carers Resource Centre 1800 742 636 www.carersnsw.asn.au Nale y zobaczy 7E Serwisu Informacyjnego Seniorów Pomoc dla opiekunów
6 Continence Foundation (NSW) (Fundacja na rzecz problemów z oddawaniem moczu) Linia pomocy (02) 9840 4165 1800 330 066 Dentacare (Opieka stomatologiczna) (03) 9654 6355 Bezp atny telefon 1800 810 217 Serwisu Informacyjnego Seniorów jest w trakcie przygotowa Zdrowie: Opieka Stomatologiczna Diabetes Australia NSW (Cukrzyca w Australii) (02) 9552 9900 Customer Care Line 1300 136 588 www.diabetesnsw.com.au Gamblers Anonymous (Anonimowo dla Graczy Na ogowych) (6:00 23:00 7 dni) (02) 9564 1574 G-line (24 godziny na dob ) 1800 633 635 www.gamblersanonymos.org.au Glaucoma Australia (Jaskra w Australii) (02) 9906 6640 Bezp atny telefon 1300 847 466 www.glaucoma.org.au GROW NSW (Wspomaganie dla osób z depresj lub niepokojem) (02) 9219 2444 Bezp atny telefon 1800 032 120 Motor Neurone Disease Assoc. NSW (02) 8877 0999 (Stowarzyszenie dla osób z chorob ruchowych neuronów) Bezp atny telefon (10:00 16:00) 1800 649 144 www.mndnsw.asn.au Multiple Sclerosis Society NSW (Stowarzyszenie dla osób ze stwardnieniem rozsianym) (02) 9646 060 Bezp atny telefon 1800 042 138 www.msnsw.org.au
7 National Heart Foundation(NSW) (Krajowa fundacja na rzecz chorób serca) (02) 9219 2444 Heart Moves program (Serce) 1300 362 787 www.heartfoundation.com.au Office of Hearing Services (Biuro us ug dla osób z problemami s uchu) 1800 500 726 Zobacz 4C Serwisu Informacyjnego Seniorów Zdrowie: radzenie sobie z utrat s uchu Osteoporosis Society (NSW) (Stowarzyszenie osób z osteoporoz ) (02) 9683 1622 Bezp atny telefon 1800 242 141 www.osteoporisis.org.au Parkinson s NSW Inc (Choroba Parkinsona) 1800 644 189 Us ugi wspieraj ce 1800 644 189 www.parkinsonsnsw.org.au Palliative Care NSW (Opieka paliatywna) (02) 9282 6436 www.palliativecarensw.org.au Poison Information Centre (Trucizny - O rodek ) 13 11 26 Podiatry Association (Stowarzyszenie pediatryczne) (02) 9698 3751 www.podiatry.asn.au Serwisu Informacyjnego Seniorów jest w trakcie przygotowa Zdrowie: dbanie o stopy Quit line NSW (Rzucanie palenia) 131 848 Sleep Disorders Australia (Zaburzenia snu) (02) 9990 3514 Email sleepoz@hcn.net.au
8 Stroke Recovery Association NSW (Powrót do zdrowia po udarze mózgu) (02) 9550 0594 Bezp atny telefon 1300 650 594 www.strokensw.org.au Vision Australia (Dbanie o wzrok) Bezp atny telefon 1300 847 466 www.visionaustralia.org.au Zobacz 4A Serwisu Informacyjnego Seniorów Zdrowie: dbanie o wzrok Par u ytecznych broszur na temat zdrowia To tylko par broszur na temat zdrowia przeznaczonych dla osób starszych wiele innych jest dost pnych od lekarza lub rodowiskowego o rodka zdrowia. Witryna NSW Health: www.health.nsw.gov.au/pubs równie zawiera po yteczne e Informacyjne na temat ca ego zakresu problemów zdrowia. Co powinni my robi? Ta broszura opisuje powszechnie spotykane problemy, z którymi spotykaj si ludzie po uko czeniu 50 lat. Podaje ona po yteczne informacje, które pozwol zadecydowa kiedy i do lekarza. Broszura ta wylicza proste kroki, jakie najpierw mo na podj samemu, a dopiero pó niej, je li nie b dzie zmiany, radzi kiedy stara si o pomoc lekarsk. Po bezp atny egzemplarz, nale y zadzwoni do Serwisu Informacyjnego Seniorów pod 13 12 44. Utrzymaj si na nogach! Poradnik bezpiecze stwa w domu. Jest to poradnik, którego celem jest zapobieganie upadków, cznie z porad jak zabezpieczy mieszkanie/dom i siebie samego/sam przed upadkami oraz jak si podnie, je li ju si przewrócimy. Jest on napisany wspania ym stylem i zawiera mnóstwo atwych do wykonania pomys ów. Po bezp atny egzemplarz nale y zadzwoni do Serwisu Informacyjnego Seniorów pod 13 12 44. Serwis dla Seniorów jest inicjatyw Rz du NSW. Przygotowuj c ten dokument do o ono wszelkich stara, aby informacje w nim zawarte by y prawid owe. Serwis Seniorów nie popiera, nie poleca ani nie daje gwarancji na us ugi wymienione w tym u m, w adnej innej publikacji, ani w jego witrynie. Przed ubieganiem si o porad lub us ug, nale y najpierw samemu sprawdzi dok adno i
9 prawid owo podanych informacji aby zadecydowa, czy produkt lub us uga jest dobrej jako ci i czy odpowiadaj naszym potrzebom. Wydzia ds. Starzenia si, Niepe nosprawno ci i Opieki Domowej (Department of Ageing, Disability & Home Care) radzi zasi gn profesjonalnej porady je eli jest to konieczne. Serwis Seniorów (Seniors Information Service) Grudzie 2006