Wykaz autorów... Wykaz skrótów... XV XVII Część I. Wprowadzenie Rozdział I. Rozporządzenia w zakresie sprawozdawczości budżetowej (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 3 Rozdział II. Ogólne zasady sporządzania sprawozdań (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 5 1. Sprawozdawczość budżetowa... 5 2. Zasady sporządzania sprawozdań przez centra usług wspólnych... 7 Rozdział III. Przekazywanie sprawozdań w formie elektronicznej (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 9 1. Sprawozdawczość budżetowa... 9 2. Postępowanie jednostek samorządu terytorialnego w przypadku nieprawidłowego funkcjonowania systemu informatycznego... 10 3. Przekazywanie sprawozdań przez jednostki samorządu terytorialnego w formie dokumentu elektronicznego... 10 4. Jednostki obowiązane do sporządzania i przekazywania sprawozdań... 10 4.1. Sprawozdawczość budżetowa... 10 Rozdział IV. Podział sprawozdań (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 13 1. Rodzaje sprawozdań... 13 2. Sprawozdania jednostkowe... 13 2.1. Sprawozdawczość budżetowa... 13 2.2. Korekty sprawozdań... 14 3. Sprawozdania zbiorcze... 15 Rozdział V. Omówienie zmian wprowadzonych w 2018 r. przez nowe rozporządzenie (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak, Krzysztof Hudzik)... 17 1. Wejście w życie nowego rozporządzenia... 17 2. Uchylenie przepisów dotyczących klasyfikacji wydatków strukturalnych... 17 V
3. Zmiana w terminach przekazywania korekt sprawozdań... 18 4. Wykreślenie konieczności stosowania liczb kontrolnych w sprawozdaniach... 18 5. Zmiany w drukach sprawozdań oraz instrukcjach ich sporządzania... 19 5.1. Sprawozdanie Rb-27S... 19 5.2. Sprawozdanie Rb-PDP... 22 5.3. Sprawozdanie Rb-NDS... 23 5.4. Sprawozdanie Rb-30S... 28 5.5. Sprawozdania Rb-50... 29 5.6. Sprawozdanie Rb-ST... 29 Rozdział VI. Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków w zakresie sprawozdawczości budżetowej (Ludmiła Lipiec-Warzecha)... 31 1. Znaczenie sprawozdawczości budżetowej w systemie finansów publicznych... 31 2. Niesporządzenie sprawozdania budżetowego... 33 3. Nieprzekazanie w terminie sprawozdania budżetowego... 34 4. Wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej... 35 5. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w obszarze sprawozdawczości budżetowej a kwota minimalna... 37 6. Zasada odpowiedzialności kierownika jednostki sektora finansów publicznych za wykonywanie obowiązków w zakresie sprawozdawczości budżetowej... 38 7. Wspólna obsługa finansowa szkół i placówek oświatowych... 41 8. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych a inne rodzaje odpowiedzialności prawnej w dziedzinie sprawozdawczości budżetowej... 41 Rozdział VII. Kalendarium sprawozdawczości jednostek samorządu terytorialnego (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 45 Część II. Sprawozdania budżetowe jednostek samorządowych szczegółowe omówienie sprawozdań wraz z przykładami liczbowymi Rozdział I. Sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego Rb-27S (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 55 1. Komentarz... 55 1.1. Nieprawidłowości w sprawozdaniu... 66 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-27S... 67 Rozdział II. Sprawozdanie z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych JST Rb-27ZZ (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 71 1. Komentarz... 71 1.1. Przypis należności... 72 1.2. Nieprawidłowości w sprawozdaniu Rb-27ZZ... 75 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-27ZZ... 76 VI
Rozdział III. Sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu Rb-PDP (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 81 1. Komentarz... 81 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-PDP... 83 Rozdział IV. Sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego Rb-28S (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 87 1. Komentarz... 87 1.1. Sprawozdania jednostkowe... 88 1.2. Nieprawidłowości w sprawozdaniu... 91 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-28S... 92 Rozdział V. Sprawozdanie z wykonania planu wydatków samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego, które nie wygasły z upływem roku budżetowego Rb-28NWS (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 95 1. Komentarz... 95 2. Przykład sporządzenia sprawozdania Rb-28NWS... 96 Rozdział VI. Sprawozdanie o nadwyżce/deficycie JST Rb-NDS (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 99 1. Komentarz... 99 1.1. Dochody i wydatki... 99 1.2. Przychody... 100 1.3. Rozchody... 102 1.4. Nieprawidłowości w sprawozdaniu... 105 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-NDS... 106 Rozdział VII. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych Rb-30S (Małgorzata Wojtczak)... 111 1. Komentarz... 111 1.1. Zasady ogólne... 111 2. Sposób sporządzenia sprawozdania... 112 Rozdział VIII. Sprawozdanie z wykonania dochodów i wydatków na rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych Rb-34S (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 135 1. Komentarz... 135 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-34S... 137 Rozdział IX. Sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych JST ustawami Rb-50 (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 141 1. Komentarz... 141 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-50... 144 Rozdział X. Sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego Rb-ST (Aleksandra Bieniaszewska, Barbara Wołczak)... 151 VII
1. Komentarz... 151 2. Przykład sporządzania sprawozdania Rb-ST... 152 Rozdział XI. Odpowiedzi na pytania odnoszące się do sprawozdań budżetowych dotyczących jednostek samorządowych... 155 1. Wykazanie zwrotu dotacji z zakresu zadań zleconych w sprawozdaniu Rb-27S.. 155 2. Odsetki za zwłokę od należności w Rb-27S... 156 3. Umorzenie zaległości z tytułu podatku oraz odsetek w Rb-27S... 156 4. Skutki udzielenia ulg i zwolnień w podatkach i opłatach stanowiących dochód gminy w Rb-27S... 157 5. Skutki umorzenia z urzędu zobowiązań podatkowych, które nie zostały zaspokojone w zakończonym postępowaniu upadłościowym... 158 6. Skutki finansowe księgowego odpisania przedawnionych należności podatkowych... 158 7. Umorzone odsetki podatkowe... 159 8. Umorzenie zaległości podatkowej w drodze stosownej decyzji... 159 9. Subwencja na przełomie lat budżetowych w Rb-27S... 160 10. Należności i dochody JST z tytułu realizacji zadań zleconych... 161 11. Dochody Skarbu Państwa w jednostce samorządu terytorialnego... 161 12. Zasady wykazywania należności w sprawozdaniach Rb-27ZZ i Rb-27S... 162 13. Korekta sprawozdania Rb-27S po nieodwracalnym zamknięciu ksiąg rachunkowych... 164 14. Należności wymagalne w sprawozdaniu Rb-27S i Rb-N... 165 15. Nadpłata VAT w Rb-27S... 165 16. Wykazanie w Rb-27S łącznego zobowiązania pieniężnego... 166 17. Podpisy na sprawozdaniach... 166 18. Archiwizacja sprawozdań opatrzonych podpisem elektronicznym... 167 19. Podpisywanie sprawozdań w razie nieobecności skarbnika i prezydenta miasta. 168 20. RIO adresatem sprawozdania zbiorczego... 169 21. Sprawozdania jednostkowe Rb-27S w JST... 169 22. Sprawozdania jednostkowe zawierające błędy... 170 23. Obowiązek sporządzania zbiorczych miesięcznych sprawozdań w JST... 171 24. Umorzenie zaległego podatku skutkuje umorzeniem odsetek za zwłokę... 172 25. Wysokość należności podatkowych w Rb-27S i Rb-N... 172 26. Zaległości wykazane w sprawozdaniu Rb-27S... 173 27. Odsetki od środków na podstawowym rachunku bankowym komendy powiatowej straży pożarnej... 174 28. Zaliczka alimentacyjna w sprawozdaniu Rb-27ZZ... 175 29. Klasyfikacja budżetowa administracji zleconej... 175 30. Opłata za udostępnienie danych w sprawozdaniach Rb-27ZZ, Rb-N, Rb-ZN... 177 31. Wykazywanie odroczeń i rat w Rb-PDP... 178 32. Umorzone odsetki w sprawozdaniu Rb-27S, Rb-PDP... 179 VIII
33. Zobowiązania w sprawozdaniu RB-28S... 180 34. Zrefundowane wydatki w sprawozdaniu Rb-28S... 181 35. Wydatki niewygasające w sprawozdaniu Rb-28S... 183 36. Zaangażowanie wydatków budżetowych w sprawozdaniu Rb-28S... 184 37. Korekta sprawozdania Rb-28S... 185 38. Dodatkowe wynagrodzenie ( trzynastka ) w Rb-28S... 185 39. Kolumna Zobowiązania Rb-28S... 186 40. Mylne wpływy na rachunek bankowy symbol 4990 w Rb-28S i Rb-30S... 186 41. Wydatki niewygasające a zaangażowanie w Rb-28S... 187 42. Błędy w księgach rachunkowych a konieczność poprawienia Rb-28S... 188 43. Wykazanie w sprawozdaniu Rb-28S zobowiązań wynikających z art. 30a Karty Nauczyciela... 189 44. Wykazywanie zobowiązań z tytułu dodatkowego wynagrodzenia rocznego w sprawozdaniu Rb-28S za IV kwartał... 189 45. Dostawy niefakturowane w sprawozdaniu Rb-28S... 190 46. Wydatki bieżące współfinansowane ze środków z UE w Rb-NDS... 191 47. Niezgodność danych w bilansie ze sprawozdaniem Rb-NDS... 191 48. Ustalanie wartości wolnych środków wykazywanych w sprawozdaniu Rb-NDS. 192 49. Sprawdzenie poprawności sporządzenia sprawozdania Rb-NDS w zakresie powiązania ze sprawozdaniami Rb-N oraz Rb-Z... 193 50. Pozycje D13 i D15 w sprawozdaniu Rb-NDS... 194 51. Inwestycje w samorządowym zakładzie budżetowym ewidencja niewykorzystanych środków... 195 52. Nadwyżka środków obrotowych... 196 53. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w Rb-30S... 197 54. Zapłacony podatek dochodowy od osób prawnych w Rb-30S... 197 55. Zaangażowanie w sprawozdaniu Rb-28 i Rb-28S... 198 56. Odsetki w sprawozdaniu Rb-34S... 201 57. Sporządzanie sprawozdania Rb-50 oddzielnie dla dotacji a oddzielnie dla wydatków... 202 58. Prezentacja danych w Rb-50... 203 59. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w Rb-ST... 205 60. Wydatki niewygasające wykazywane w Rb-ST... 205 61. Środki dotacji i subwencji przekazane w grudniu na styczeń następnego roku w Rb-ST... 206 62. Lokaty środków pieniężnych na rachunku budżetu JST... 206 63. Sprawozdania negatywne... 207 64. Wydatki niewygasające a zmiany w funduszu... 207 65. Należności długoterminowe w sprawozdaniu Rb-27S... 210 66. Umniejszenie wydatków o VAT w Rb-28S... 210 67. Klasyfikacja wydatków wg konta 131 w Rb-30S... 212 IX
68. Wykazywanie dochodów z odsetek za zwłokę w sprawozdaniu Rb-27S... 213 69. Wykazanie w Rb-27S należności odsetek za zwłokę... 214 70. Dochody JST z zadań zleconych z zakresu administracji rządowej w sprawozdaniu Rb-27ZZ... 214 71. Roczne sprawozdanie Rb-27S a korekta sprawozdania Rb-27S za grudzień... 216 72. Księgowanie faktury spornej... 217 73. Ewidencja przypisów dochodów należnych budżetowi państwa w starostwie powiatowym... 218 74. Korekta błędów w grudniowym Rb-27S... 220 75. Zaksięgowanie zwrotu wynagrodzenia i ujęcie operacji w sprawozdawczości jednostki... 221 76. Wykazanie mylnego wpływu do wyjaśnienia w sprawozdaniu Rb-28S... 222 77. Plan finansowy rachunku dochodów własnych placówki oświatowej... 223 78. Ewidencja wykupu obligacji komunalnych w sprawozdaniu Rb-NDS... 224 79. Korygowanie dane wykazywanych w sprawozdaniu za styczeń... 225 80. Forma składania sprawozdań przez jednostki budżetowe do zarządu JST... 225 81. Sprawozdania zbiorcze Rb-27S i Rb-28S w miesiącach niekończących kwartałów... 225 82. Przekazywanie sprawozdania Rb-27 przez Ministerstwo Finansów... 226 83. Terminy sporządzania zbiorczych sprawozdań Rb-27S i Rb-28S... 226 84. Wykazywanie należności w sprawozdaniu Rb-27S... 227 85. Przesyłanie sprawozdań Rb-27ZZ i Rb-50 w przypadku awarii systemu informatycznego... 227 86. Forma przekazywania sprawozdań Rb-27ZZ i Rb-50 do dysponenta budżetu państwa i RIO... 228 87. Przekazywanie sprawozdań Rb-27ZZ i Rb-50 do systemu Trezor... 228 88. Przekazywanie sprawozdań z Urzędu Skarbowego do JST... 228 89. Wydatki niewygasające w sprawozdaniu Rb-28S i poniesione na fundusz sołecki... 229 90. Nadpłaty w udziałach w podatku dochodowym od osób fizycznych w sprawozdaniu rocznym Rb-27S... 229 91. Wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego w rocznym sprawozdaniu Rb-28S... 230 92. Dochody wykonane w sprawozdaniu Rb-27S... 230 93. Złożenie korekty deklaracji a moment ujmowania skutków finansowych związanych z tym zdarzeniem w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP... 231 94. Lokaty overnight w sprawozdaniu Rb-NDS... 231 95. Ujęcie dochodów w sprawozdaniu Rb-27S... 232 96. Ujmowanie odsetek za zwłokę od nieterminowych płatności wobec kontrahentów... 232 97. Ujmowanie zobowiązań w rocznym sprawozdaniu Rb-28S... 234 98. Ujmowanie dochodów potrąconych w sprawozdaniu Rb-NDS uzgodnienie z bilansem wykonania budżetu... 236 X
99. Podpisywanie sprawozdań finansowych i budżetowych w likwidowanej jednostce... 237 100. Wykazywanie korekty ZFŚS w sprawozdaniu Rb-28S... 238 101. Podpisywanie sprawozdań opracowanych przez CUW za 2017 r.... 240 102. Ujmowanie zwrotu nienależnie pobranych dochodów z opłat i odsetek w sprawozdaniu Rb-27S... 241 103. Ujmowanie dochodów z funduszu alimentacyjnego w sprawozdaniach powiązania między Rb-27S a Rb-27ZZ... 242 104. Ujmowanie nadpłata spłaty przypisu za gospodarowanie odpadami komunalnymi w sprawozdaniu Rb-27S... 245 105. Sprawozdanie Rb-27S skutki finansowe wynikające z decyzji w sprawie rozłożenia na raty zaległości podatkowej i ustalenia opłaty prolongacyjnej... 246 106. Odsetki z tytułu zaciągniętych kredytów i wyemitowanych obligacji w sprawozdaniu Rb-28S... 248 107. Należności kwestionowane przez dłużnika i niezapłacone sprawozdania Rb-27S i Rb-N... 251 108. Wykazywanie skutków rozłożeń na raty w sprawozdaniu Rb-27S... 253 109. Przypis należności z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ujęcie danych dotyczących należności w sprawozdaniu Rb-27S... 254 110. Ujmowanie VAT w sprawozdaniu Rb-N... 257 111. Dotacje na zadania zlecone w sprawozdaniu rocznym Rb-27S... 259 112. Nienależne świadczenia sfinansowane z dotacji otrzymanej z budżetu państwa a sprawozdania Rb-27S i Rb-28S... 260 113. Wydatki na przełomie lat budżetowych w sprawozdaniu Rb-50... 261 114. Wykazanie w Rb-27S danych dotyczących udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych... 262 115. Skutki finansowe złożonych deklaracji podatkowych za lata wcześniejsze... 262 116. Dochody z tytułu części subwencji oświatowej w sprawozdaniu Rb-27S... 263 117. Zobowiązanie na przełomie roku sprawozdanie Rb-27S... 263 118. Należności netto z faktury i odsetki w sprawozdaniu Rb-34S... 266 Część III. Pozostałe sprawozdania Rozdział I. Sprawozdanie podatkowe w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego (Lucyna Kuśnierz)... 269 1. Zakres informacji objętych sprawozdaniem podatkowym SP-1... 270 1.1. Część A sprawozdania SP-1 szczegółowe zasady sporządzania... 270 1.2. Część B sprawozdania SP-1 szczegółowe zasady sporządzania... 272 2. Formy sporządzania i przekazywania sprawozdań podatkowych... 273 3. Terminy przekazywania części A sprawozdania SP-1... 273 XI
4. Terminy przekazywania części B sprawozdania SP-1... 274 5. Aktualizacja danych i poprawianie błędów... 274 Część IV. Ujmowanie VAT w sprawozdaniach budżetowych Rozdział I. Ewidencja księgowa rozliczeń VAT po centralizacji i sprawozdawczość w tym zakresie (Damian Grzelka)... 281 1. Wyroki sądowe podkreślające brak odrębności podatkowej jednostek budżetowych... 281 2. Wyroki sądowe podkreślające brak odrębności podatkowej samorządowych zakładów budżetowych... 282 3. Ewidencja rozrachunków z tytułu VAT... 282 4. Założenia systemu scentralizowanych rozliczeń VAT... 284 5. Zasady rozliczeń w zakresie VAT pomiędzy jednostkami organizacyjnymi a jednostką samorządu terytorialnego... 287 6. Ujmowanie VAT w planie finansowym jednostki organizacyjnej oraz uchwale budżetowej JST... 289 7. Przykład dotyczący rozliczeń VAT w urzędzie gminy po centralizacji... 293 Rozdział II. Wpływ centralizacji VAT na rachunkowość i sprawozdawczość samorządowych zakładów budżetowych (Małgorzata Wojtczak)... 295 1. Zasady rachunkowości, gospodarka finansowa i zakładowy plan kont omówienie zmian w przepisach o rachunkowości... 295 2. Zasady ustalania i przekazywania środków z budżetu JST wynikające z rozliczenia VAT... 297 3. Koncepcja ewidencji VAT w samorządowym zakładzie budżetowym... 298 4. Ustalenie dokumentacji do celów VAT w samorządowych zakładach budżetowych... 301 4.1. Ustalenia dokumentacji uporządkowany system identyfikacji dowodów do ewidencji i rozliczenia VAT... 301 4.2. Plan kont uzgodnienia jednolitej ewidencji VAT w planach kont SZB, zmiany korespondencji kont analitycznych... 303 4.2.1. Propozycja analityki do konta 225 Rozrachunki z budżetami Rozliczenia VAT naliczonego i należnego... 304 4.2.2. Konto 225-1 Rozliczenie VAT naliczonego... 304 4.2.2.1. Konto 225-1-1 Rozliczenie VAT naliczonego w bieżącym okresie... 305 4.2.2.2. Konto 225-1-2 Rozliczenie VAT naliczonego do rozliczenia w następnych okresach... 305 4.2.3. Konto 225-2 Rozliczenie VAT należnego... 305 4.2.3.1. Konto 225-2-1 Rozliczenie VAT należnego w bieżącym okresie... 306 4.2.3.2. Konto 225-2-2 Rozliczenie VAT należnego do rozliczenia w następnym okresie... 306 4.2.4. Konto 225-3 Rozliczenie VAT z Urzędem (J) deklaracja cząstkowa... 307 XII
4.2.4.1. Konto 225-3-1 Rozliczenie VAT naliczonego z Urzędem (J) deklaracja cząstkowa... 307 4.2.4.2. Konto 225-3-2 Rozliczenie VAT należnego z Urzędem (J) deklaracja cząstkowa... 308 4.3. Uzgodnienia rozrachunków potwierdzenia zewnętrzne oraz pomiędzy urzędem JST a samorządowym zakładem budżetowym, w tym w szczególności na zamknięcie roku... 308 4.4. Zaprezentowanie i dokonanie wyłączeń wzajemnych rozliczeń środków finansowych z tytułu VAT w JST, w tym w samorządowych zakładach budżetowych... 309 4.5. Prezentacja rozliczeń VAT, w tym z deklaracji cząstkowej, w pozycjach sprawozdania finansowego... 309 4.6. Prezentacja w sprawozdaniu Rb-30S oraz prezentacja głównych pozycji aktywów i pasywów dekretacja, obliczenie nadwyżki środków obrotowych, w tym rozliczenie z budżetem JST... 310 5. Rozliczenia podatku dochodowego CIT... 314 XIII