1 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA z JĘZYKA POLSKIEGO w GIMNAZJUM im. JANA PAWŁA II w BOGUSZYCACH Program nauczania języka polskiego Bliżej słowa, przeznaczony dla klas I, II i III gimnazjum, jest zgodny z Podstawą programową wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dziennik Ustaw z 2009 r. Nr 4 poz. 17). PODRĘCZNIKI: KLASA I Ewa Horwath, Grażyna Kiełb: Bliżej słowa. Podręcznik do kształcenia literacko-językowo-kulturowego dla klasy 1 gimnazjum. (nr ewidencyjny w wykazie dopuszczenia 27/1/2015). Ewa Horwath: Bliżej słowa zeszyt ćwiczeń. KLASA II Ewa Horwath, Grażyna Kiełb: Bliżej słowa. Podręcznik do kształcenia literacko-językowo-kulturowego dla klasy 2 gimnazjum. (nr ewidencyjny w wykazie dopuszczenia 27/2/2009) Ewa Horwath: Bliżej słowa zeszyt ćwiczeń. KLASA III Ewa Horwath, Grażyna Kiełb: Bliżej słowa. Podręcznik do kształcenia literacko-językowo-kulturowego dla klasy 3 gimnazjum. (nr ewidencyjny w wykazie dopuszczenia 27/3/2010) Ewa Horwath: Bliżej słowa zeszyt ćwiczeń.
2 Kryteria oceniania z języka polskiego w klasie trzeciej w Gimnazjum im. Jana Pawła II w Boguszycach 1. Przedmiotem oceny są: wiedza; umiejętności (praktyczne wykorzystanie zdobytej wiedzy); postawa ucznia na lekcjach (aktywność). 2. Ocenie podlegają: odpowiedzi ustne ucznia; aktywność podczas lekcji; zadania domowe; prace pisemne, w skład których wchodzą: a) kartkówki sprawdzające znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji lub samodzielność wykonania zadania domowego (niezapowiedziane); b) dyktanda ortograficzne; c) prace klasowe stylistyczne, np. po omówieniu lektury lub po wprowadzeniu nowej formy wypowiedzi (zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem); minimum dwie prace w każdym semestrze; d) test kompetencji czytelniczych po omówieniu większej partii materiału, powiązany ze sprawdzeniem umiejętności stosowania wiedzy z nauki o języku (zapowiedziany z tygodniowym wyprzedzeniem); e) próbny egzamin gimnazjalny.
3 3. Odpowiedzi ustne ocenia się natychmiast, a prace pisemne w ciągu dwóch tygodni. 4. Prace klasowe są obowiązkowe. Jeśli z przyczyn losowych uczeń nie może pisać w wyznaczonym dla całej klasy terminie, powinien to uczynić w terminie dwutygodniowym od powrotu do szkoły po uprzednim ustaleniu z nauczycielem. 5. Uczeń może poprawić ocenę z wypowiedzi pisemnej (testy, sprawdziany). Poprawa jest jednorazowa i odbywa się w terminie i miejscu ustalonym przez nauczyciela (nieprzekraczającym jednak 2 tygodni). 6. Prace klasowe i testy z większej partii materiału są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, dyktanda przynajmniej dwudniowym, natomiast krótkie kartkówki obejmujące nie więcej niż trzy ostatnie lekcje, mogą być przeprowadzane bez zapowiedzi. 7. Wszystkie prace klasowe uczeń musi poprawić, czyli dokonać analizy i korekty popełnionych błędów. Poprawa taka może zostać przez nauczyciela oceniona. 8. Pisemne prace domowe typu wypracowanie nie mogą być zadawane z lekcji na lekcję. 9. Pisemne prace domowe uczeń jest zobowiązany oddać w ustalonym terminie. Nieoddanie pracy skutkuje oceną niedostateczną. 10. Uczeń korzystający z niedozwolonych źródeł w czasie klasówki, odpisujący zadania domowe, oddający do oceny prace napisane niesamodzielnie - otrzymuje ocenę niedostateczną. 11. Pracą domową jest również przeczytanie tekstu literackiego. Niewykonanie takiej pracy skutkuje oceną niedostateczną. 12. Prace pisemne muszą być napisane czytelnie, a zeszyty przedmiotowe prowadzone estetycznie. 13. Uczeń jest zobowiązany przychodzić na lekcje przygotowany, przez co rozumie się: posiadanie zeszytu, podręcznika, zeszytu ćwiczeń i wymaganych pomocy naukowych, znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, wykonanie pracy domowej, przeczytanie zadanego przez nauczyciela tekstu literackiego. 14. Uczeń ma obowiązek uzupełnienia notatek (także zadań domowych) za czas swojej nieobecności w ciągu dwóch - trzech dni szkolnych po powrocie do szkoły.
4 15. Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do zajęć (tylko na początku lekcji), trzy razy w semestrze (tj. nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej, brak zadania, zeszytu, podręcznika, ćwiczeń). Nie dotyczy to wypowiedzi pisemnych oraz recytacji, prezentacji/referatów, lekcji powtórzeniowych. 16. Za aktywność podczas lekcji (w zależności od zaangażowania i trudności zadań) uczeń otrzymuje oceny, na które składają się zdobywane systematycznie plusy. Pięć plusów = ocena bardzo dobra, osiem= ocena celująca. 17. Uczeń ma obowiązek wykonywania poleceń nauczyciela podczas lekcji, praca ta może zostać oceniona w trakcie lub po skończonej lekcji. 18. Czynnikiem wpływającym na podniesienie oceny śródrocznej i rocznej jest wykonywanie dodatkowych zadań, szczególna aktywność na lekcji, osiągnięcia w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, starannie prowadzony zeszyt przedmiotowy. 19. Uczeń zagrożony oceną niedostateczną na okres bądź koniec roku ma możliwość jej poprawienia najpóźniej na dwa tygodnie przed radą klasyfikacyjną. Inne oceny nie podlegają poprawie (na ocenę końcową uczeń pracuje przez cały semestr). 20. Punkty uzyskane z prac klasowych i sprawdzianów przeliczane są na stopnie wg następującej skali: 100% - 99% - celujący 98% - 91% - bardzo dobry 90% - 76% - dobry 75% - 56% - dostateczny 55% - 40% - dopuszczający 39% - 0% - niedostateczny. 30% - dopuszczający dla uczniów z opinią 21. Ocenę semestralną i końcową ustala nauczyciel, biorąc pod uwagę stopnie cząstkowe oraz obserwację pracy ucznia na lekcjach.
5 22. Najważniejsze są oceny ze sprawdzianów, prac klasowych, kartkówek i z odpowiedzi. Druga z kolei kategoria ważności to oceny z zadań domowych, recytacji, za zeszyt, z aktywności. 23. Uczeń mający trudności w nauce ma możliwość uzupełniania i wyrównywania braków poprzez pomoc nauczyciela przedmiotu, pomoc koleżeńską, uczestnictwo w dodatkowych zajęciach. Ocena wypracowań (prac klasowych, prac domowych ćwiczących formę wypowiedzi poznaną na lekcji) a) poziom merytoryczny: zrozumienie tematu, zgodność treści z tematem dobór materiału rzeczowego i umiejętne wykorzystanie go w pracy wnioskowanie, uzasadnianie sądów, wartościowanie umiejętne włączanie cytatów do tekstu; b) poziom kompozycyjny: posługiwanie się określoną formą wypowiedzi konsekwencja kompozycyjna spójność tekstu estetyka pracy; c) poziom językowo - stylistyczny: zgodne z normą posługiwanie się fleksją, frazeologią i składnią
6 bogate słownictwo poprawność ortograficzna i interpunkcyjna funkcjonalność (celowość) zastosowanych form gramatycznych, słownictwa, konstrukcji składniowych. Po uwzględnieniu powyższych kryteriów wypracowanie zostanie ocenione następująco: Stopień dopuszczający (2): a) niepełne zrozumienie tematu, częściowe omówienie go; nie zawsze trafny dobór materiału, nieumiejętne wykorzystanie go; próby formułowania wniosków; b) brak konsekwencji w posługiwaniu się określoną formą wypowiedzi, odtwórczość, chaos w układzie treści; dość liczne zakłócenia spójności tekstu; brak akapitów, mało czytelne pismo; liczne skreślenia i poprawki; c) wyraźne odstępstwa od normy, pozwalające jednak n zrozumienie tekstu; ubogi zasób słów z przewagą słownictwa potocznego; liczne zasadnicze i drugorzędne błędy ortograficzne i interpunkcyjne. Stopień dostateczny (3): a) zrozumienie tematu, niepełne rozwinięcie go; na ogół właściwy dobór materiału, próby wykorzystania go w pracy; formułowanie wniosków, uproszczona argumentacja; b) poprawne stosowanie określonej formy wypowiedzi, dopuszczalne uchybienia i brak zachowania proporcji a układzie treści; zakłócenia tekstu; dopuszczalny brak akapitów, czytelne pismo, nieliczne skreślenia i poprawki; c) częste odstępstwa od normy, niezakłócające jednak komunikacji; ubogi zasób słów, używanie słownictwa potocznego; nieliczne (I i II kategorii) błędy ortograficzne, usterki interpunkcyjne.
7 Stopień dobry (4): a) zrozumienie tematu, wystarczające rozwinięcie go; właściwy dobór materiału i poprawne wykorzystanie go; właściwe wnioski, logiczna argumentacja; b) konsekwencja w stosowaniu określonej formy wypowiedzi, schematyczna kompozycja; sporadyczne zakłócenia spójności tekstu; stosowanie akapitów, estetyczne pismo, sporadyczne skreślenia i poprawki; c) nieliczne odstępstwa od normy, komunikatywność tekstu; urozmaicone słownictwo; sporadyczne zasadnicze błędy ortograficzne i nieliczne drugorzędne, nieliczne usterki interpunkcyjne. Stopień bardzo dobry (5): a) zrozumienie tematu, wyczerpujące omówienie go; przemyślany dobór materiału i odpowiednia interpretacja; właściwe wnioski, logiczna argumentacja, wskazywanie wartości i ich hierarchizacja; b) konsekwentne stosowanie określonej formy wypowiedzi; przejrzysty, logiczny układ treści; tekst spójny; szata graficzna bez zarzutu; c) pojedyncze uchybienia, komunikatywność tekstu i indywidualizacja stylu; bogaty zasób słownictwa; nieliczne drugorzędne błędy ortograficzne, drobne usterki interpunkcyjne. Stopień celujący (6): a) pełne zrozumienie tematu i wyczerpujące omówienie go; przemyślany dobór materiału i jego oryginalne wykorzystanie oraz odwołanie się do tekstów kultury; właściwe wnioski, logiczna argumentacja, wskazywanie wartości i ich hierarchizacja; b) konsekwencja w stosowaniu określonej formy wypowiedzi, przejrzysty, logiczny układ treści; tekst spójny; szata graficzna bez zarzutu; c) komunikatywność tekstu i indywidualizacja stylu; bogaty zasób słów; ortografia i interpunkcja bez zarzutu. Uczeń, którego praca nie spełnia pierwszego kryterium, otrzymuje ocenę niedostateczną.
8 KRYTERIA Z PODZIAŁEM NA UMIEJĘTNOŚCI KLASA III SPRAWNOŚCI WYMAGANIA KONIECZNE (ocena: dopuszczający) PODSTAWOWE (ocena: dostateczny) ROZSZERZONE (ocena: dobry) UCZEŃ DOPEŁNIAJĄCE (ocena: bardzo dobry) OCENA: CELUJĄCY SŁUCHANIE MÓWIENIE rozumie większość komunikatów werbalnych, odbiera wystarczającą dla zrozumienia całości ilość informacji, zawartych w dźwięku i obrazie, porządkuje wysłuchane informacje, odbiera ogólną intencję cudzej wypowiedzi, cytuje fragmenty tekstu, formułuje krótką wypowiedź na temat swoich odczuć wywołanych rozumie komunikaty werbalne, odbiera większość informacji, zawartych w dźwięku i obrazie, porządkuje i systematyzuje wysłuchane informacje, odbiera intencje cudzej wypowiedzi, cytuje odpowiednie fragmenty tekstu, formułuje wypowiedź związaną z odczuciami, jakie wywołuje dzieło, rozumie komunikaty werbalne o wysokim stopniu organizacji, odbiera informacje zawarte w dźwięku i obrazie, porządkuje wysłuchane informacje w zależności od ich funkcji, rozpoznaje intencje cudzej wypowiedzi, cytuje odpowiednie fragmenty tekstu, uzasadnia ich wybór, wypowiada się na temat odczuć, jakie może wywoływać dzieło rozumie komunikaty werbalne o wysokim stopniu skomplikowania, rozróżnia informacje werbalne oraz zawarte w dźwięku i obrazie, porządkuje i systematyzuje wysłuchane informacje w zależności od ich funkcji, rozpoznaje i odbiera charakter wypowiedzi i wyrażane w niej intencje, cytuje i komentuje odpowiednie fragmenty tekstu, tworzy zwartą wypowiedź związaną tematycznie z odczuciami, rozumie i wykorzystuje komunikaty werbalne o bardzo wysokim stopniu skomplikowania, potrafi krytycznie ustosunkować się do literackiej i kulturalnej rzeczywistości, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwijaniu problemów teoretycznych lub
9 przez dzieło, przestrzega podstawowych zasad etyki i etykiety mowy w różnych sytuacjach komunikacyjnych, formułuje ogólną opinię na temat utworu, tworzy krótką wypowiedź na temat ogólnej problematyki utworu, odtwarza w wypowiedzi podstawową treść utworu w porządku chronologicznym, wypowiada się na temat elementów świata przedstawionego w utworze, prezentuje w wypowiedzi znaczenia dosłowne utworu lirycznego, wypowiada się na temat przeczytanych samodzielnie tekstów prasowych, tworzy wypowiedź przestrzega zasad etyki i etykiety mowy w różnych sytuacjach komunikacyjnych, przedstawia swoją opinię na temat utworu, przedstawia w wypowiedzi problematykę utworu, odtwarza w wypowiedzi w porządku chronologicznym treść utworu, tworzy wypowiedź, w której porządkuje informacje, dotyczące świata przedstawionego w utworze, przedstawia i omawia w wypowiedzi znaczenia dosłowne utworu lirycznego, wypowiada się na temat przeczytanych samodzielnie tekstów prasowych, wstępnie je ocenia, tworzy wypowiedź, w której omawia u odbiorcy, świadomie dostosowuje swoje wypowiedzi do zasad etyki i etykiety mowy, przedstawia swoją opinię na temat utworu, uzasadnia ją odwołaniami do dzieła, tworzy logiczną, zwartą wypowiedź prezentującą problematykę utworu, przedstawia treść utworu, formułuje wnioski na temat sposobu prezentowania świata przedstawionego w utworze, przedstawia w wypowiedzi znaczenia przenośne utworu lirycznego, wartościuje przeczytane samodzielnie teksty prasowe, tworzy wypowiedź, w której omawia metaforykę dzieła malarskiego, stosuje w wypowiedzi jakie dzieło może wywoływać u odbiorców, dostosowuje swoje wypowiedzi do zasad etyki i etykiety mowy, ma świadomość konsekwencji stosowanych w wypowiedzi form językowych, przedstawia uzasadnioną opinię na temat utworu, zawiera w niej elementy wartościowania, tworzy pełną, wyczerpującą, logiczną wypowiedź, prezentującą tematykę utworu, przedstawia treść utworu, wplata w wypowiedź odwołania do kontekstów, komentuje sposób prezentowania świata w utworze, przedstawia i komentuje w wypowiedzi znaczenia przenośne utworu lirycznego, komentuje, ocenia i wartościuje samodzielnie przeczytane teksty prasowe, praktycznych, proponuje rozwiązania nietypowe, dba o kulturę języka polskiego, jest bardzo aktywny na lekcjach, wypowiedzi ustne cechują się dojrzałością myślenia, świadczą o systematycznym pogłębianiu zdobytej wiedzy, sprawnie posługuje się samodzielne przygotowanymi planami i konspektami wypowiedzi ustnych i pisemnych,
10 CZYTANIE ODBIÓR TEKSTÓW LITE- RACKICH I INNYCH TEKSTÓW KULTURY prezentującą elementy warstwy przedstawieniowej obrazu, stosuje w wypowiedzi odpowiednie słownictwo, tworzy wypowiedzi z poprawnymi konstrukcjami składniowymi, rozpoznaje styl biblijny, rozumie występujące w tekście archaizmy, rozumie wyrazy gwarowe występujące w tekście, rozpoznaje w tekście różne rodzaje stylizacji językowej, odróżnia perswazję od manipulacji językowej, rozpoznaje w utworze nawiązania do innych dzieł, rozróżnia literaturę wysoką i popularną, środki języka malarskiego wykorzystane dla zaprezentowania warstwy przedstawieniowej obrazu, stosuje w wypowiedzi bogate słownictwo, tworzy wypowiedzi z różnorodnymi konstrukcjami składniowymi, wymienia podstawowe cechy stylu biblijnego, rozpoznaje w tekście archaizację, rozumie tekst, w którym występuje stylizacja gwarowa, rozpoznaje i nazywa różne rodzaje stylizacji językowej w tekście, wyjaśnia, czym różni się perswazja od manipulacji językowej, wyjaśnia sposób nawiązania w utworze do innych dzieł, dostrzega bogate, różnorodne słownictwo, tworzy wypowiedzi z urozmaiconymi konstrukcjami składniowymi, określa cechy stylu biblijnego, wskazuje ich przykłady w tekście, określa funkcje archaizacji w tekście, określa rolę stylizacji gwarowej w tekście, rozpoznaje różne rodzaje stylizacji, komentuje jej znaczenie w utworze, dostrzega w tekstach przejawy perswazji i manipulacji językowej, wyjaśnia rolę nawiązań w utworze do innych dzieł, dostrzega i komentuje nawiązania do literatury tworzy wypowiedź, w której przedstawia i komentuje metaforykę dzieła malarskiego, stosuje w wypowiedzi różnorodne słownictwo, dba o odpowiedni do tematu dobór leksyki, tworzy wypowiedzi z różnorodnymi, funkcjonalnie dobieranymi konstrukcjami składniowymi, wyjaśnia, czym cechuje się styl biblijny, łączy jego cechy z tematyką i problematyką tekstu, komentuje rolę archaizacji w tekście, wyjaśnia, na czym polega i czemu służy stylizacja gwarowa, wyjaśnia, czemu służy zastosowana w utworze stylizacja językowa, rozumie mechanizmy perswazji i manipulacji językowej, komentuje nawiązania do innych dzieł w utworze, wartościuje utwory samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania czytelnicze, świadomie i funkcjonalnie posługuje się bogatym słownictwem terminologicznym, samodzielnie analizuje i interpretuje teksty literatury pięknej, literatury faktu, czyta, rozumie i wykorzystuje teksty popularnonaukowe,
11 wydobywa z tekstu informacje, dotyczące faktów, rozpoznaje podstawowe środki stylistyczne w tekście, wyodrębnia obrazy poetyckie w utworze lirycznym, wskazuje podstawowe cechy budowy utworu lirycznego, przedstawia bohatera literackiego, krótko go charakteryzuje, odtwarza wzory osobowościowe, kreowane w utworach, dostrzega związki fikcyjnego świata utworu z realną rzeczywistością, rozpoznaje groteskowy charakter utworu, wie, czym cechuje się bajka jako gatunek literacki, odróżnia bajkę od baśni, wie, że reportaż jest gatunkiem podstawowe różnice między utworami literatury wysokiej i popularnej, wydobywa z tekstu informacje, dotyczące faktów i opinii, rozpoznaje i nazywa środki stylistyczne w tekście, odtwarza dosłowne znaczenia obrazów poetyckich, omawia budowę utworu lirycznego, charakteryzuje bohatera literackiego, przedstawia wzory osobowościowe, kreowane w utworach, wskazuje konkretne odniesienia fikcyjnych elementów świata przedstawionego w utworze do realnej rzeczywistości, wyjaśnia, na czym polega groteskowe przedstawienie świata w utworze, wymienia cechy gatunkowe bajki, wyjaśnia, czym wysokiej w utworach literatury popularnej, odróżnia relację od opinii, rozpoznaje, nazywa środki stylistyczne w tekście, określa ich funkcję, odczytuje przenośne znaczenia obrazów poetyckich, omawia budowę utworu lirycznego, wyodrębnia sposoby rytmizacji tekstu, charakteryzuje bohatera literackiego, omawia motywy jego postępowania, przedstawia i komentuje wzory osobowościowe kreowane w utworach, omawia odniesienia fikcyjnych elementów świata przedstawionego w utworze do realnej rzeczywistości, tłumaczy mechanizmy groteski jako konwencji literackiej, wie, że bajka jest gatunkiem literatury wysokiej i popularnej, odróżnia relacje od opinii, komentuje ich powiązanie, wyjaśnia, jaką rolę pełnią środki stylistyczne w kreowaniu świata w tekście, komentuje znaczenia obrazów poetyckich, omawia sposób ich tworzenia, omawia budowę utworu lirycznego, łączy ją z warstwą treściową tekstu, charakteryzuje bohatera literackiego, komentuje jego postępowanie, ocenia wybory, których dokonał, ocenia z punktu widzenia człowieka współczesnego wzory osobowościowe, kreowane w utworach, komentuje związki między fikcją literacka a realna rzeczywistością, wyjaśnia, na czym polega i czemu służy groteska jako konwencja literacka, naukowe i publicystyczne, potrafi analizować i interpretować dzieła malarskie z uwzględnieniem specyfiki środków języka malarskiego, komentuje związki dzieła malarskiego z tekstem literackim, formułuje problemy, proponuje ich rozwiązania, sposoby zna wszystkie terminy i pojęcia z klas I III, analizuje i interpretuje dzieła filmowe i teatralne
12 publicystycznym, rozpoznaje go wśród innych tekstów, omawia warstwę przedstawieniową obrazu, cechuje się reportaż jako gatunek publicystyczny, omawia warstwę przedstawieniową obrazu, wstępnie określa malarskie sposoby jej prezentacji, pogranicznym, wskazuje jej epickie i liryczne cechy, komentuje tematykę i problematykę reportażu, analizuje dzieło malarskie, wstępnie je interpretuje, omawia bajkę jako gatunek literacki, rozróżnia różne typy bajek, komentuje problematykę reportażu, wykorzystuje obserwacje stylu, analizuje i interpretuje dzieło malarskie, PISANIE korzysta z podstawowych słowników, tworzy proste przypisy, stara się dobierać odpowiedni styl do wypowiedzi, stara się stosować różnorodne słownictwo, stosuje prawidłowo podstawowe formy gramatyczne i ortograficzne nazw własnych, nazwisk, nazw miejscowych, stosuje różne typy zdań złożonych, przestrzega zasad interpunkcji, stosuje w tworzonym tekście korzysta z odpowiednich słowników, tworzy przypisy, dobiera odpowiedni styl do wypowiedzi, stosuje różnorodne słownictwo, stosuje prawidłowe formy gramatyczne i ortograficzne nazw własnych, nazwisk, nazw miejscowych, stosuje poprawnie różne typy zdań złożonych, przestrzega zasad interpunkcji, stosuje poprawnie w tworzonym tekście mowę zależną i niezależną, sprawnie posługuje samodzielnie dociera do potrzebnych informacji, tworzy przypisy, przywołując cytaty, wykorzystuje stylizację w tworzonym tekście, stosuje bogate słownictwo z różnych kręgów tematycznych, zapisuje poprawnie pod względem gramatycznym i ortograficznym nazwy własne, nazwiska, nazwy miejscowe, celowo stosuje różne typy zdań złożonych, stosuje poprawną, różnorodną interpunkcję, celowo stosuje w tworzonym tekście korzysta z różnorodnych źródeł informacji, sprawnie posługuje się przypisami, celowo i funkcjonalnie stosuje stylizację w tworzonym tekście, świadomie dobiera słownictwo w tworzonym tekście, zapisuje bezbłędnie pod względem gramatycznym i ortograficznym nazwy własne, nazwiska, nazwy miejscowe, celowo i poprawnie stosuje różne typy zdań wielokrotnie złożonych, tworzy tekst bezbłędny pod względem interpunkcji, celowo i funkcjonalnie prezentuje wysoki poziom merytoryczny i artystyczny, jego prace są bezbłędne, a język piękny, nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości, celująco posługuje się różnymi wykształconymi formami wypowiedzi, swobodnie rozpoznaje wszystkie części mowy i części zdania, rodzaje wypowiedzeń, nie popełnia
13 mowę zależną i niezależną, posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny, tworzy według wzoru formy użytkowe: podanie, cv, list motywacyjny, układa według wzoru notatkę encyklopedyczną, samodzielnie pisze krótką rozprawkę, samodzielnie pisze charakterystykę postaci, tworzy samodzielnie opis sytuacji, wyszukuje i poprawia błędy we własnym tekście. się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny, tworzy samodzielnie formy użytkowe: podanie, cv, list motywacyjny, układa samodzielnie notatkę encyklopedyczną, pisze rozprawkę, wyraźnie formułuje tezę i przedstawia argumenty, pisze rozwiniętą charakterystykę postaci, układa opis sytuacji, dynamizuje wypowiedź, poprawia błędy we własnym tekście, koryguje styl. mowę zależną i niezależną, dobiera odpowiednio do tworzonego tekstu oficjalną i nieoficjalną odmianę polszczyzny, tworzy poprawnie formy użytkowe: podanie, cv, list motywacyjny, układa notatkę encyklopedyczną, dba o skrótowość tekstu, pisze rozprawkę, prezentuje wyraźnie i uzasadnia swoje stanowisko, pisze rozwiniętą charakterystykę postaci literackiej, wykorzystuje odwołania do tekstu, tworzy rozwinięty opis sytuacji, szczegółowo prezentuje okoliczności, koryguje własny tekst, dodaje uzupełnienia. stosuje w tworzonym tekście mowę zależną i niezależną, wykorzystuje funkcjonalnie oficjalną i nieoficjalną odmianę polszczyzny, tworzy formy użytkowe, zachowując ich wszystkie wymogi: podanie, cv, list motywacyjny, układ notatkę encyklopedyczną, świadomie i poprawnie stosuje odpowiednie skróty, pisze rozprawkę, przedstawia swoje tezy, opinie, oceny, uzasadnia je różnymi argumentami, pisze rozwiniętą charakterystykę postaci literackiej, wzbogaca ją komentowanymi cytatami i odwołaniami do tekstu, tworzy opis sytuacji, celowo dobiera sposób narracji i styl wypowiedzi, samodzielnie redaguje własny tekst. błędów ortograficznych, potrafi ocenić własne dokonania, samodzielnie planuje swoją pracę.
14 Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań koniecznych, w związku z tym nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności wyklucza osiągnięcie nawet minimalnego postępu.