Scenariusz lekcji opracowany przez Annę Kuczyńską-Cesarz wicedyrektora Zespołu szkół Licealnych i Ekonomicznych nr 1 w Warszawie Cele lekcji: ROZLICZENIE KOSZTÓW EWIDENCJONOWANYCH WEDŁUG MIEJSC POWSTANIA Metody pracy: przybliżenie form funkcjonowania komórki finansowo-księgowej jednostki gospodarczej, kształtowanie umiejętności pracy w zespole, doskonalenie wiązania teorii z praktyką życia gospodarczego, doskonalenie umiejętności całościowego ujęcia ewidencji kosztów i ich rozliczania w roku obrotowym. gra dydaktyczna, praca z wykorzystaniem komputerowego programu finansowo-księgowego (np. Finanse i Księgowość RAKS 2000) jako alternatywna metoda pracy do gry dydaktycznej zaplanowana na 90 minut. Materiały pomocnicze: opis gry dydaktycznej, komplet dowodów księgowych potwierdzających zaistniałe operacje gospodarcze w Spółce z o. o. Alfa w Warszawie, opis czynności do wykonania dla każdego zespołu gry dydaktycznej, schemat ewidencji i rozliczania kosztów w układzie funkcjonalnym, test PRAWDA - FAŁSZ, arkusz wykonanych zadań. Kluczowe pojęcia: koszty działalności produkcyjnej, koszty wydziałowe, koszty zarządu, koszt własny sprzedanych produktów, krąg kosztowy, bilans, rachunek zysków i strat. Czas trwania: 90 minut.
Przebieg lekcji Rozpoczęcie Poinformuj uczniów o temacie i podstawowych celach zajęć oraz o metodzie pracy określonej jako gra dydaktyczna. Pokaże ona jak naprawdę wygląda praca księgowego w komórce finansowej jednostki. Podziel klasę na cztery następujące zespoły: Zespół I zespół dokonuje kontroli dokumentów księgowych oraz dekretacji, Zespół II zespół dokonuje ewidencji operacji gospodarczych, Zespół III zespół odpowiada za zamknięcie kręgu kosztowego (dokonanie rozliczenia kosztów), Zespół IV zespół koordynuje, dostarcza bieżących informacji każdemu zespołowi o wynikach pracy innych zespołów. Rozwiniecie Dobrane losowo zespoły zajmują odpowiednie miejsca. Wybierają swojego przedstawiciela, który otrzymuje opis zadań swojego i pozostałych zespołów (materiał pomocniczy nr 1). Wszyscy uczestnicy gry dydaktycznej zostają zapoznani z jej opisem (materiał pomocniczy nr 2). Każdy zespół klasowy to pracownicy komórki finansowo-księgowej odpowiedzialni za postawione zadania. Opieszałość w działaniu jednego z zespołów uniemożliwia osiągnięcie sukcesu innemu oraz sukcesu globalnego. Zakończenie Na podsumowanie zajęć rozwiąż z uczniami test PRAWDA FAŁSZ (materiał pomocniczy nr 6). Życzę powodzenia wszystkim uczestnikom gry dydaktycznej. Wykładowca
Materiał pomocniczy nr 1 Opis czynności do wykonania dla zespołów uczestników gry dydaktycznej Opis czynności Zespół I Kontrola oraz dekretacja dokumentów księgowych zadania: dokonać kontroli merytorycznej, formalnej i rachunkowej dokumentów księgowych (Materiał pomocniczy nr 3), zadekretować dokumenty, przekazać dokumenty zespołowi II do ewidencji, kontrolować na bieżąco realizację zadań innych zespołów, nanieść do arkuszy wykonywanych zadań otrzymanych od zespołu II wykonane zadania zespołu III. Zespół II Ewidencja dokumentów zadania: ująć w ewidencji dokumenty księgowe zgodnie z dekretacją (Materiał pomocniczy nr 4), przekazać każdemu zespołowi arkusze wykonywanych zadań własnego zespołu, nanieść do własnych arkuszy wykonywanych zadań zadania wykonane przez zespół III. Zespół III Rozliczenie kosztów zadania: przeksięgować koszty zgodnie z ustaleniami obowiązującymi w spółce, zamknąć krąg kosztowy, przekazać każdemu zespołowi arkusz wykonywanych zadań własnego zespołu. Zespół IV Koordynacja zadań zadania: informować zespoły na bieżąco o stopniu realizacji zadań, doradzać w rozwiązywaniu problemów, nanosić na otrzymane arkusze wykonanych zadań wszelkie informacje pochodzące od innych grup, a pozwalające osiągnąć zamierzone cele lekcji (Materiał pomocniczy nr 5),
Materiał pomocniczy nr 2 Opis gry dydaktycznej Spółka z o. o. Alfa w Warszawie będąca płatnikiem VAT produkuje jednorodne produkty A. Zadaniem działu finansowo-księgowego jest bieżąca rejestracja, ewidencja i kontrola operacji gospodarczych. Jednostka stosuje ewidencję kosztów w zespole 5. Spółka nie prowadzi rozliczeń kosztów w czasie. W ciągu roku obrotowego miały miejsce operacje gospodarcze, które należy ująć w ewidencji i rozliczyć zgodnie z przyjętymi w spółce ustaleniami. Poniesione koszty ogółem stanowią podstawę do kalkulowania kosztu jednostkowego produktu A dla potrzeb ustalenia ceny jednostkowej. W okresie sprawozdawczym wytworzono 10 sztuk wyrobu A. Dokonać pełnej kontroli dokumentów księgowych i ich dekretacji, zaksięgować je. Rozliczyć poniesione koszty oraz ustalić koszt jednostki produkcji w taki sposób, aby w ewidencji zamknięty został krąg kosztowy. Sporządzić bilans i rachunek zysków i strat (dotyczy wersji zajęć na komputerze).
Materiał pomocniczy nr 3 Dokumenty potwierdzające operacje gospodarcze w Spółce z o. o. Alfa w Warszawie Spółka z o. o. Alfa w Warszawie producent bluzek damskich posiadała następujące salda wybranych kont na 01.02.200x: Środki trwałe 12.000,-; Materiały 3.000,-; Kasa 6.000,-; Rachunek bieżący 4.000,-; Kapitał zakładowy 25.000,-. Spółka jest płatnikiem VAT. Ewidencja kosztów prowadzona jest w zespole 5. Zdarzenia gospodarcze, które miały miejsce w maju bieżącego roku obrotowego: 1) opłacono gotówką karę za niedotrzymanie warunków umowy z kontrahentami, 2) wydano materiały do bezpośredniego zużycia w produkcji, 3) pracownik W. Wiśniewski pobrał zaliczkę na pokrycie kosztów podróży służbowej, 4) zapłacono za usługi biura rachunkowego, 5) naliczono amortyzację środków trwałych produkcyjnych za maj, 6) naliczono podatek od nieruchomości, 7) przeksięgowano koszty wydziałowe, 8) przeksięgowano rzeczywisty koszt wytworzenia, 9) przyjęto produkty do magazynu po koszcie rzeczywistym (10 sztuk po 290,-), 10)wydano produkty podlegające sprzedaży (9 sztuk), 11)sprzedano produkty (faktura), 12)przeksięgowano: koszty zarządu, koszt własny sprzedanych produktów, przychód ze sprzedaży, pozostałe koszty operacyjne, VAT naliczony, VAT należny, VAT do rozliczenia z US, 13)naliczono i przeksięgowano podatek dochodowy: naliczono podatek dochodowy, przeksięgowano podatek dochodowy. Polecenia: W oparciu o dokumenty źródłowe oraz podane wyżej informacje: 1) zadekretuj operacje gospodarcze wykorzystując załączony Szkolny Plan Kont (wpisz dekretację na odwrocie dokumentów księgowych), 2) dokonaj ewidencji operacji gospodarczych wykorzystując konta teowe, 3) sporządź bilans na 31.XII roku obrotowego traktując maj jako cały rok działalności, 4) sporządź rachunek zysków i strat w wersji kalkulacyjnej.
Materiał pomocniczy nr 4 Ewidencja i rozliczania kosztów w układzie funkcjonalnym Schemat ewidencji i rozliczania kosztów według miejsc powstania Zespół kont 5 Koszty działalności Koszt własny Dt Różne konta Ct Dt produkcyjnej Ct Dt sprzedanych produktów Ct Dt Wynik finansowy Ct (1a) (3) (6) Dt RMK Ct (1b) (1c) (1d) Dt Koszty wydziałowe Ct (1c) (2) Dt Koszty ogólne zarządu Ct (1c) (1e) (4) Dt Koszty sprzedaży Ct (1f) (5) opracowanie własne Operacje gospodarcze: 1a) ewidencja w ciągu roku kosztów bezpośrednio produkcyjnych, 1b) ewidencja w ciągu roku kosztów podlegających rozliczeniu w czasie, 1c) rozliczenie kosztów rozliczanych w czasie (np. np. kosztów zakupu) na miejsca ich powstania, 1d) ewidencja w ciągu roku kosztów pośrednio produkcyjnych - wydziałowych, 1e) ewidencja w ciągu roku kosztów pośrednich ogólnych zarządu, 1f) ewidencja w ciągu roku kosztów pośrednich sprzedaży, 2) przeksięgowanie kosztów wydziałowych, 3) przeksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia produkcji gotowej, 4) przeksięgowanie kosztów ogólnych zarządu. 5) przeksięgowanie kosztów sprzedaży, 6) przeksięgowanie kosztu własnego sprzedaży.
Materiał pomocniczy nr 5 Arkusz wykonanych zadań Kota bilansowe Spółka z o. o. Alfa w Warszawie Konta kosztów układu funkcjonalnego Dodatkowe konta:
Materiał pomocniczy nr 6 - Test PRAWDA FAŁSZ 1. Wynik finansowy wykazywany jest w bilansie jako: strata w aktywach, zysk w pasywach 2. Różnica między przychodem ze sprzedaży, a kosztami osiągnięcia tego przychodu to wynik ze sprzedaży 3. Zysk brutto obejmuje podatek dochodowy 4. Straty i zyski nadzwyczajne są niezależne od firmy i nie mają wpływu na jej wynik finansowy 5. Konto Wynik finansowy może wykazywać dwa salda jednocześnie 6. Koszty rodzajowe to jedyna wielkość zmniejszająca poziom wyniku finansowego 7. Koszt własny sprzedanych wyrobów (produktów) to konto bilansowe 8. Faktura za sprzedane produkty zwiększa przychody ze sprzedaży 9. Przychód = ilość sprzedaży x cena jednostkowa 10.Zapłacenie kary za zanieczyszczenie środowiska będzie stratą nadzwyczajną Prawda Fałsz Odpowiedzi: 1) fałsz, 2) prawda, 3) prawda, 4) fałsz, 5) fałsz, 6) fałsz, 7) fałsz, 8) prawda, 9) prawda, 10) fałsz.
Dołączyć do scenariusza wszystkie dokumenty z zadania 11.3