Nazwa: Zbiornik Włocławek Dorzecze: Wisła Region wodny: Środkowa Wisła Typ zbiornika: reolimniczny Czas zatrzymania wody: ok. 5 dni Długość zbiornika: 41 km Powierzchnia zbiornika: 59,2 km² Powierzchnia zlewni: ok. 171,25 tys. km² Głębokość średnia: ok. 5,5 m Głębokość maks.: do 15 m Kod JCW: RW 20000275999 Zbiornik Włocławek powstał w wyniki przegrodzenia Wisły na 675 km biegu rzeki. Wybudowany został jako pierwszy i dotychczas jedyny z projektowanej Kaskady Dolnej Wisły. Zbiornik obejmuje dawne koryto wielkiej wody wraz z niskimi terasami lewego brzegu. Jego szerokość waha się od 500 do 2500 m (średnio 1210 m). Większe głębokości ok. 8-9 m występują na linii dawnego nurtu rzeki, przebiegającego generalnie wzdłuż prawego brzegu. Największa głębokość (do 15 m) występuje przy zaporze, gdzie poziom wody podniósł się ok. 10,5 m w stosunku do średniego stanu wody 1959-68 (w Dobrzyniu nad Wisłą -7,9 m, Płock 2,5 m). Cofka zbiornika sięga miejscowości Wykowo tj. ok. 618 km biegu rzeki. Według MPHP zbiornik zaczyna się od starego mostu w Płocku. Prawy brzeg na odcinku Włocławek-Płock, jest wyniesiony na 30-40 m ponad poziom wody. Lewy brzeg na prawie całej długości zbiornika znajduje się w depresji w stosunku do zwierciadła wody lub jest wyniesiony zaledwie kilka metrów. Ogólna długość zapór bocznych na tym brzegu wynosi 26,5 km. Zbiornik miał być obiektem wielozadaniowym, pełniącym funkcję żeglugową, energetyczną, retencyjną a ponadto miał być źródłem zaopatrzenia w wodę dla rolnictwa i przemysłu. Obecnie pełni on przede wszystkim funkcję energetyczną i rekreacyjną. Hydroelektrownia Włocławek, z mocą instalowaną ponad 160MW i produkcją prądu rzędu 740 GWh, należy do największych elektrowni wodnych w Polsce. Wytwarza się tu ok. 22% energii powstającej w hydroelektrowniach. Lokalizacja stanowisk: Stanowisko 02 ok. 642 km; pon. Płocka*, Stanowisko 03 ok. 664 km; brzeg prawy (dawne koryto rzeki), Stanowisko 04 ok. 664 km; brzeg lewy (teren zalewowy), Stanowisko 05 ok. 674 km; na wysokości zapory czołowej, Stanowisko 06 ok. 674 km; na wysokości elektrowni. *na czerwono oznaczone są stanowiska, gdzie badania prowadzono w 2015 roku copyright 2016 by WIOŚ Bydgoszcz. Opracowała: Elżbieta Achrem, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy ul. Piotra Skargi 2, 85-018 Bydgoszcz
Typ zbiornika Fitoplankton (wskaźnik fitoplanktonowy IFPL) Fitobentos (wskaźnik okrzemkowy IO) Wskaźnik MZB Temperatura ( C) Tlen rozpuszczony (mg O₂/l) BZT 5 (mg O₂/l) ChZT-Cr (mg O₂/l) OWO (mgc/l) Przewodność w 20 C (µs/cm) Odczyn ph Azot azotanowy (mgn/l) Azot ogólny (mgn/l) Fosforany (mg PO 4 /l) Fosfor ogólny (mgp/l) Substancje szczególnie szkodliwe (za.6 RMŚ) Klasa elementów hydromorfologicznych Stan chemiczny Klasyfikacja potencjału wód Ocena potencjału ekologicznego wód Zbiornika Włocławek - 2015 rok Klasyfikację wykonano w oparciu o zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9.11.2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. nr 257, poz. 1545 Elementy biologiczne Podstawowe elementy fizykochemiczne Lp Zbiornik zaporowy 1. R* Włocławek 0,468 0,487 0,439 17,2 7,0 3,1 27,7 10,0 673 7,6-8,9 0,35 1,18 0,225 0,126 Umiarkowany ZŁ Y * - Zbiornik reolimniczny czas retencji wody <20 dni, Maksymalny potencjał ekologiczny dobry umiarkowany słaby zły Powyżej dobrego potencjału ekologicznego Poniżej dobrego potencjału ekologicznego Dobry stan wód JCW Zły stan wód JCW
Monitoring Zbiornika Włocławek Badania Zbiornika Włocławek były prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Delegatura we Włocławku w latach 1999-2001 oraz w 2006, 2009, 2012 i 215 roku. Pomiary prowadzone były czterokrotnie w ciągu roku: na wiosnę, wczesnym latem, w pełni lata (sierpień), jesienią (z wyjątkiem 2009, kiedy obowiązujące wówczas rozporządzenie narzuciło 3-krotne pomiary). Pozwala to na obserwację sezonowej zmienności badanych parametrów z wielolecia. Zbiornik Włocławek - koncentracja chlorofilu "a" na poszczególnych stanowiskach w latach 1999-2015 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1999 2000 2001 2006 2009 2012 2015
Biomasa fitoplanktonu (mg/l) Zbiornik Włocławek wielkość biomasy fitoplanktonu w 2015 roku 10 8 6 4 2 0 wiosna lato1 lato2 jesień Stanowisko 2 - poniżej Płocka Stanowisko 3 - Dobrzyń n/wisłą Stanowisko 6 - Włocławek-zapora 10 10 10 8 8 8 okrzemki zielenice kryptofity inne okrzemki zielenice kryptofity bruzdnice inne okrzemki zielenice kryptofity bruzdnice inne Fitoplankton Zbiornika Włocławek ma skład okrzemkowy w porach chłodnych i zielenicowo-okrzemkowy latem. W 2015 roku w części limnicznej w okresie letnim znaczący udział miały kryptofity. Tak duży udział tej grupy obserwowano po raz pierwszy.
8,0 Sezonowa zmienność BZT5 (mg O 2 /l) - wartości średnie (lata 1999-2001,2006,2009,2012,2015 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 wiosna wczesne lato pełnia lata jesień W dolnej, jeziornej części Zbiornika Włocławek następuje zdecydowana redukcja związków organicznych (30-). Jest to wynik sedymentacji zawiesin adsorbujących substancje organiczne oraz korzystniejszych warunków do biodegradacji związków organicznych. 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Średnie wartości BZT 5 (mg O 2 /l) lata 1999-2001, 2006, 2009,2012,2015