Warszawa, 27 września 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-O.862.4.2016.BW Powiatowy Urząd Pracy w Makowie Mazowieckim ul. Przasnyska 77 B 06-200 Maków Mazowiecki WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 111 i 112 w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 645, 691 i 868), kontrolerzy Wydziału Polityki Społecznej Oddział w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Ostrołęce Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, w dniach 30 maja, 1, 2 i 3 czerwca 2016 r. przeprowadzili kontrolę problemową w Powiatowym Urzędzie Pracy w Makowie Mazowieckim przy ul. Przasnyskiej 77 B. Przedmiotem kontroli była prawidłowość wydawania decyzji w trybie art. 132, art. 151, art. 154 i art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 i poz. 868). Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. W związku z kontrolą, której ustalenia zostały przedstawione w arkuszu kontroli problemowej, podpisanym w dniu 20 czerwca 2016 r. przez Elżbietę Michalską dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy i Małgorzatę Kurowską kierownika Działu Ewidencji i Świadczeń oraz stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Wojewoda Mazowiecki ocenił negatywnie wydawanie przez Powiatowy Urząd Pracy w Makowie Mazowieckim decyzji w trybie art. 132 i art. 154 k.p.a. i pozytywnie z uchybieniami w trybie art. 151 k.p.a.
W świetle ustaleń kontroli na dzień 31.12.2015 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Makowie Mazowieckim zarejestrowanych było 3 848 osób bezrobotnych, w tym 461 z prawem do zasiłku. Zadania stanowiące przedmiot kontroli realizowane były w Powiatowym Urzędzie Pracy w Makowie Mazowieckim w Dziale Ewidencji i Świadczeń. W 2015 r. w trybach objętych kontrolą wydano 337 decyzji, z tego: w trybie art. 132 k.p.a. 50, w trybie art. 151 k.p.a. w związku z art. 145 k.p.a - 279, w trybie art. 154 k.p.a. 8. Decyzje w trybie art. 155 k.p.a. nie były wydawane. Oceny prawidłowości prowadzenia postępowania i wydawania decyzji w tych trybach dokonano na podstawie kontroli losowo wybranych akt osób bezrobotnych. Decyzje wydane w trybie art. 132 k.p.a. W okresie objętym kontrolą do PUP wpłynęło 59 odwołań od decyzji organu I instancji, z czego w 50 przypadkach organ skorzystał z uprawnień samokontrolnych i uwzględnił odwołania stron bez przeprowadzania postępowania odwoławczego przed organem II instancji Wydając w trybie art. 132 k.p.a. decyzje uchylił w całości decyzje, od których wniesiono odwołanie i orzekł merytorycznie rozstrzygając sprawę. Taki sposób rozstrzygnięcia jest niezgodny z dyspozycją zawartą w tym artykule, bowiem jeżeli organ uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie to uchyla zakwestionowaną decyzję lub ją zmienia zgodnie z żądaniem strony. W 11 poddanych kontroli przypadkach decyzje, od których wniesiono odwołania dotyczyły utraty statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku dla bezrobotnych 1 decyzja (nr ewidencyjny sprawy xxxxxxxxxxx), oraz utraty statusu osoby bezrobotnej, w tym 9 z powodu niestawienia się w pup w wyznaczonym terminie (nr ewidencyjny spraw: xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx) i 1 z powodu podjęcia nauki w systemie dziennym (nr ewidencyjny sprawy xxxxxxxxxxxx). Decyzje te były skutecznie doręczone w 10 przypadkach, zaś w 1 nie było dowodu doręczenia, chociaż na egzemplarzu decyzji znajdującym się w aktach znajdowało się potwierdzenie pieczątka PUP jej wysłania w dniu 20.07.2015 r. Strony odwołały się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. W 5 przypadkach (nr ewidencyjny spraw: xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx) organ uwzględnił wniesione przez strony odwołania, pomimo, że nie były spełnione warunki do przywrócenia stronom statusu osoby bezrobotnej ustalone w art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z ww. przepisem 2
bezrobotny zostaje pozbawiony statusu osoby bezrobotnej, jeżeli nie stawi się w pup w wyznaczonym terminie i nie powiadomi w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. W przypadkach tych strony nie powiadomiły PUP o przyczynie niestawiennictwa w terminie 7 dni. Przyczynę niestawiennictwa podały dopiero w złożonych, na skutek otrzymania decyzji o utracie statusu osoby bezrobotnej, odwołaniach. Oprócz obowiązku wskazania przyczyny niestawiennictwa w wyznaczonym terminie strona jest zobligowana do powiadomienia w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie niestawiennictwa. Wskazany w ustawie 7-dniowy termin, w którym należy powiadomić ( w dowolny sposób) pup jest terminem materialno-prawnym i nie podlega przywróceniu. Zgodnie z orzecznictwem NSA na osobie bezrobotnej ciąży obowiązek usprawiedliwienia nieobecności w PUP w wyznaczonym 7-dniowym terminie liczonym od dnia nieobecności i wskazanie okoliczności usprawiedliwiających tę nieobecność (wyroki: I OSK 245/07 z 2007 r. i I OSK 734/14 z 2015 r.). Starosta Makowski orzekając o uchyleniu decyzji własnych o utarcie statusu osoby bezrobotnej w trybie art. 132 k.p.a. w żadnej sprawie nie uzasadnił prawidłowo podjętego rozstrzygnięcia. W uzasadnieniu decyzji podał jedynie przyczynę niestawienia się przez bezrobotnego w wyznaczonym terminie w PUP, lecz nie wskazał żadnych motywów faktycznych i prawnych na jakich się oparł uwzględniając odwołanie strony. Naruszył tym samym przepisy art. 107 3 k.p.a., gdyż decyzja wydana w ramach trybu samokontroli na skutek złożonego odwołania musi bezwzględnie zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, o czym stanowi 4 tego artykułu. Ponadto w uzasadnieniach decyzji błędnie wskazał, że rozstrzygnięcie zapadło w związku z wyjściem na jaw istotnych dla sprawy nowych okoliczności nieznanych w dniu wydania decyzji, podczas gdy nie miały miejsca nowe okoliczności faktyczne, które są przesłanką do wznowienia postępowania na podstawie art. 145 1 pkt 5 k.p.a., a nie do zmiany decyzji w ramach instytucji samokontroli. W świetle powyższych ustaleń Starosta Makowski nadużył instytucji samokontroli w 5 sprawach przywracając w trybie art. 132 k.p.a. status osoby bezrobotnej z naruszeniem przepisów art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, kiedy to odwołania stron winien przekazać do organu odwoławczego. Decyzje wydane w trybie art. 145 k.p.a. Oceny prawidłowości przeprowadzonych postępowań wznowieniowych na podstawie art. 145 k.p.a. i decyzji wydanych w wyniku wznowienia na podstawie art. 151 k.p.a. dokonano na podstawie kontroli 14 spraw. W przypadkach tych postępowania wznowiono w stosunku do decyzji orzekających: 3
o utracie statusu osoby bezrobotnej (13 decyzji). o utracie prawa do zasiłku (2 decyzje), Postępowania były wznowione w stosunku do decyzji ostatecznych, co do których zaistniały przesłanki określone w art. 145 1 pkt 5 k.p.a., tj. wyszły na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję. Przesłankami wznowienia postępowań były: informacje z ZUS o podleganiu przez bezrobotnych obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i ubezpieczeniu zdrowotnemu w 5 sprawach, pozostawanie w zatrudnieniu w 8, prowadzenie działalności gospodarczej w 1. Organ prawidłowo wszczął postępowania wydając, stosownie do art. 149 1 k.p.a., postanowienia o wznowieniu postępowań w sprawach zakończonych ww. decyzjami. W 5 przypadkach, gdzie wszczął postępowanie z urzędu, zawiadomił strony o przysługujących im uprawnieniach - wynikających z art. 10 k.p.a. dotyczących zapewnienia stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania i umożliwienia wypowiedzenia się im co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań przed wydaniem decyzji w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. W pozostałych przypadkach wznowił postępowania na wniosek stron. Następnie po przeprowadzeniu postępowań, w 12 sprawach na podstawie art. 151 1 pkt 2 w związku z art. 145 1 pkt 5 k.p.a. wydał nowe decyzje, w których uchylił dotychczasowe i orzekł odpowiednio: - o utracie statusu osoby bezrobotnej od dnia podjęcia zatrudnienia (10 decyzji), - o utracie statusu osoby bezrobotnej od dnia podjęcia działalności gospodarczej (1 decyzja) lub - o utracie statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku dla bezrobotnych od dnia podjęcia pracy (1 decyzja). W zaś 2 sprawach po przeprowadzeniu postępowań na podstawie art. 151 2 w związku z art. 145 1 pkt 5 k.p.a. wydał nowe decyzje, w których stwierdził, iż zaskarżone decyzje zostały wydane z naruszeniem prawa, jednak ze względu na okoliczności, o których mowa w art. 146 1 k.p.a. (upływ 5 lat od dnia ich doręczenia) odstąpił od ich uchylenia. Powyższe orzeczenia były zgodne z ustaleniami faktycznymi i dowodami zgromadzonymi w sprawie, jednakże nie były uzasadnione w sposób należyty i wyczerpujący. Decyzje zostały doręczone stronom za potwierdzeniem odbioru. Decyzje wydane w trybie art. 154 k.p.a. Oceny prawidłowości przeprowadzonych postępowań i wydanych decyzji w trybie art. 154 k.p.a. dokonano na podstawie kontroli 8 spraw o nr ewidencyjnych: xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx. 4
We wszystkich skontrolowanych sprawach organ dokonał bezpodstawnej weryfikacji decyzji orzekających o utracie przez strony statusu osoby bezrobotnej z powodu niestawiennictwa w wyznaczonym terminie poprzez ich uchylenie, choć nie weszły one do obrotu prawnego, bowiem nie zostały skutecznie doręczone stronom z powodu ich śmierci. Skoro doręczenie było nieskuteczne, to skutek prawny w postaci pozbawienia statusu osoby bezrobotnej nie powstał. Jednocześnie organ w decyzjach wydanych w trybie art. 154 k.p.a. orzekł o wygaśnięciu decyzji w przedmiocie osoby bezrobotnej z dniem śmierci strony, podczas gdy w przypadku śmierci bezrobotnego podstawę prawną wydania decyzji stwierdzającej wygaśnięcie decyzji w przedmiocie statusu bezrobotnego stanowi art. 162 k.p.a i art. 81 a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Stosownie do art.162 k.p.a. 1 pkt1) organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli decyzja stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa, którym w przypadku śmierci bezrobotnego lub poszukującego pracy jest art. 81 a ww. ustawy. Odpowiedzialność za stwierdzone nieprawidłowości w tym zakresie ponosi Pani Małgorzata Kurowska kierownik Działu Ewidencji i Świadczeń, która z upoważnienia Starosty Makowskiego wydała ww. decyzje oraz Pani Elżbieta Michalska dyrektor PUP w Makowie Mazowieckim za brak nadzoru nad wykonywaniem zadań przez jednostkę. Przedstawiając powyższe ustalenia zobowiązuję Powiatowy Urząd Pracy w Makowie Mazowieckim do realizacji następujących zaleceń: 1. Uwzględniać w trybie art. 132 k.p.a. odwołania stron od decyzji o utracie statusu osoby bezrobotnej z powodu niestawiennictwa w pup tylko w przypadku łącznego spełniania przez nie warunków do przywrócenia im statusu osoby bezrobotnej wynikających z art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tj. usprawiedliwienia przyczyny niestawiennictwa i powiadomienia w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. 2. Uzasadniać orzeczenia decyzji wydanych na podstawie art. 132 k.p.a. zgodnie z wymogami art.107 3 Kodeksu. 3. Nie dokonywać w trybie art. 154 k.p.a. weryfikacji decyzji niedoręczonych skutecznie ze względu na śmierć strony, bowiem nie weszły one do obrotu prawnego, 4. W przypadku śmierci bezrobotnego decyzje w przedmiocie statusu bezrobotnego wygaszać na podstawie art. 162 k.p.a. w związku z art. 81 a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, 5
Zgodnie z art. 113 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Powiatowy Urząd Pracy w Makowie Mazowieckim może w terminie 14 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia zgłosić zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego do powyższych zaleceń, uwag i wniosków. Zastrzeżenia należy kierować na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie, Plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa. W przypadku niezłożenia lub nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia powiadomić o realizacji zaleceń, uwag i wniosków pokontrolnych Oddział Polityki Społecznej w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Ostrołęce Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, ul. Gorbatowa 15, 07-410 Ostrołęka. Z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Krzysztof Ławniczak Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: 1. Pan Zbigniew Roman Deptuła Starosta Makowski ul. Rynek 1, 06-200 Maków Mazowiecki. 6