PROJEKT BUDOWLANY ZAMIENNY

Zezwolenie na wykonywanie działalności zawodowej w budownictwie w zakresie projektowania Decyzja UMK WPPUAiNB znak UAN 6384/5/87 z dnia 24.06.87 r. PROJEKT BUDOWLANY ZAMIENNY INWESTOR Urząd Gminy i Miasta Dobczyce, Rynek 26 PRZEDSIĘWZIĘCIE Regionalne Centrum Oświatowo - Sportowe ADRES Dobczyce, dz. nr 1358/1, 1359/4, 1359/6, 1383/3, 1384/1, 1384/3, 1385, 1389, 1390, 1398, 1399/2, 1531/4, 1532, 1533, 1534/4, 1534/7, 1535/2, 1536/2, 1537/2, 1538, 1539, 1540/3, 1540/4, 1540/5, 1541/5, 1541/9, 1541/10, 1542/1, 1691/2, 2752/2 STADIUM Projekt budowlany zamienny TEMAT INFORMACJA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA AUTOR arch. Marlena Pilch Kraków, 2009

Firma Usługowa OGNIK Stanisław Bobula Operat wymagań ochrony przeciwpoŝarowej do projektu budowlanego zamiennego Centrum Oświatowo Sportowego (aktualizacja sierpień 2008 r.) Adres: Inwestor: Biuro projektów: Dobczyce Urząd Miasta i Gminy w Dobczycach Atelier Loegler Kraków, ul. Sławkowska 12 Autor opracowania: st. bryg. w st. spocz. mgr inŝ. Stanisław Bobula Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpoŝarowych Upr. KG PSP nr 137/93 Kraków, listopad 2007 r. 30-682 Kraków, ul. Spółdzielców 17/76 tel/fax: 0126558971, kom: 0604560450 NIP:679-162-16-63 e-mail: s_bobula@op.pl REGON: 356789753 Konsultacje i uzgodnienia projektów. Opracowania: ekspertyz, instrukcji, opinii i operatów ochrony p-poŝ.

2 1. Charakterystyka projektowanego Centrum. Opracowanie niniejsze stanowi wymagania ochrony przeciwpoŝarowej do projektu zamiennego Centrum Oświatowo Sportowego w Dobczycach. Aktualnie wykonany został budynek Szkoły (w stanie surowym) natomiast Aula oraz Hala Sportowa są wykonane w stanie zerowym (fundamenty z płytą). Pierwotny projekt Centrum opracowany został w 2000 r. i obecnie opracowywany jest projekt zamienny w którym mają być uwzględnione aktualnie obowiązujące przepisy techniczno budowlane i ochrony przeciwpoŝarowej. Projektowany obiekt będzie składał się z następujących części: a) szkoła, 3-kondygnacyjna o wysokości do 14, 0 m b) Aula, 2-kondygnacyjna do wysokości 10,5 m, c) Hala sportowa, 2-kondygnacyjna do wysokości 10, 5 m d) Boisko sportowe odkryte z widownią na 500 osób e) Pawilon szatniowy z przewiązką, parterowy o powierzchni zabudowy 366,3 m 2, f) Balon (boisko wielofunkcyjne przekryte balonem tenis, piłka noŝna, piłka ręczna) o powierzchni 1 899,2 m 2 Długość budynku wynosi 193 m a szerokość 39-45 m. Powierzchnia zabudowy budynku wynosi: 7720,3 m 2 Powierzchnia uŝytkowa budynku dla wszystkich części wynosi 7.059,8 m2 Powierzchnia netto wynosi : 2.875,8 m 2 Kubatura budynku 63 219,0 m 3 2. Klasyfikacja poŝarowa budynków: w części przeznaczonej do przebywania ponad 50 osób nie będących stałymi uŝytkownikami (Aula, Hala sportowa): ZL I w części dydaktycznej, biurowej oraz przeznaczonej do 50 osób: kategoria zagroŝenia ludzi: ZL III. w części technicznej: PM. Wysokość budynków: dwukondygnacyjna część budynku - hala sportowa o wysokości 10,50 m, niska (N) dwukondygnacyjna część budynku z aulą o wysokości do 10,50 m, niska (N) trzykondygnacyjna cześć dydaktyczno i biurowa o wysokości do 14,0 m, liczona od poziomu najniŝej połoŝonego wejścia do budynku, średniowysoka (SW)

Pawilon szatniowy i balon: 1-kodygnacyjne, niskie (N). 3. Maksymalne ilości osób w budynku: Hala Sportowa do 460 osób (410 widownia + 50 boisko) Aula do 500 osób Szkoła: 473 uczniów + personel pedagogiczny, Boisko sportowe: widownia 500 osób + zawodnicy, Balon: do 50 osób Pawilon szatniowy: do 50 osób. 3 4. Lokalizacja. Projektowane Centrum usytuowane będzie w Dobczycach przy ulicy ul. Szkolnej / ul Piastowskie Osiedle i będzie obiektem wolnostojącym. W/w budynek został zrealizowany w stanie surowym otwartym w części szkolnej, do osi 0-19. Odległość projektowanego budynku od budynków na działkach sąsiednich powinna wynosić co najmniej: 8 m dla budynków zaliczonych do ZL, 8 m dla budynków zaliczonych do IN 8 m dla budynków zaliczonych do PM o gęstości obciąŝenia ogniowego Q d 1000 MJ/m 2 15 m dla budynków zaliczonych do PM o gęstości obciąŝenia ogniowego 1000 < Q d 4000 MJ/m 2 20 m dla budynków zaliczonych do PM o gęstości obciąŝenia ogniowego Q d > 1000 MJ/m 2 Zgodnie z 272, ust. 1 rozporządzenia [3] odległość ściany zewnętrznej wznoszonego budynku od granicy sąsiedniej niezabudowanej działki budowlanej powinna wynosić co najmniej połowę wymaganej odległości przyjmując, Ŝe na działce niezabudowanej będzie usytuowany budynek o przeznaczeniu określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego czyli odległość ściany budynku z oknami od granicy działki nie powinna być mniejsza niŝ 4 m a bez otworów okiennych lub drzwiowych - 3 m. Zgodnie z 249, ust. 6 rozporządzenia [3] odległość między ścianą zewnętrzną, stanowiącą obudowę klatki schodowej, a inną ścianą zewnętrzną tego samego lub innego budynku powinna być ustalona zgodnie z 271, jeŝeli co najmniej jedna z tych ścian nie spełnia wymagań klasy odporności ogniowej określonej według 216 jak dla stropu budynku z tą klatką schodową. Zgodnie z 272, ust. 1 rozporządzenia [3] odległość ściany zewnętrznej wznoszonego budynku od granicy sąsiedniej niezabudowanej działki budowlanej powinna wynosić co najmniej połowę wymaganej odległości przyjmując, Ŝe na działce niezabudowanej będzie

4 usytuowany budynek o przeznaczeniu określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego czyli odległość ściany budynku od granicy działki nie powinna być mniejsza niŝ 4 m. Zgodnie z 249, ust. 6 rozporządzenia [3] odległość między ścianą zewnętrzną, stanowiącą obudowę klatki schodowej, a inną ścianą zewnętrzną tego samego lub innego budynku powinna być ustalona zgodnie z 271, jeŝeli co najmniej jedna z tych ścian nie spełnia wymagań klasy odporności ogniowej określonej według 216 jak dla stropu budynku z tą klatką schodową (czyli REI 60). 5. Droga poŝarowa. Do budynku zgodnie z 12. ust.1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji [5] powinna być doprowadzona droga poŝarowa o utwardzonej nawierzchni, umoŝliwiająca dojazd o kaŝdej porze roku pojazdów jednostek ochrony przeciwpoŝarowej. Droga poŝarowa powinna spełniać następujące warunki: 1) Dojazd wzdłuŝ dłuŝszego boku budynku, a w przypadku gdy szerokość budynku jest większa niŝ 60 m z jego dwóch stron, 2) Droga poŝarowa powinna umoŝliwić przejazd pojazdu bez zawracania lub być zakończona: objazdem pętlicowym, placem manewrowym o wymiarach co najmniej 20 20 m, albo w sposób równorzędny. Wymaganie to nie dotyczy końcowego odcinka drogi poŝarowej o długości do 15 m. 3) Najmniejszy promień zewnętrznego łuku drogi poŝarowej powinien wynosić co najmniej 11 m. 4) Wg 13.ust.3 rozporządzenia [5] minimalna szerokość drogi poŝarowej powinna wynosić 4 m, a jej nachylenie podłuŝne nie powinno przekraczać 5% na całej długości budynku, oraz na odcinku 10 m przed i za tym budynkiem; 5) Minimalna szerokość drogi poŝarowej, (poza budynkiem) powinna wynosić 3,5 m, a jej dopuszczalny nacisk na oś powinien wynosić co najmniej 100 kn. Wymagania powyŝsze nie obowiązują gdy są spełnione następujące warunki: a) w budynku o więcej niŝ 3 kondygnacjach nadziemnych, na kaŝdej kondygnacji powyŝej trzeciej nadziemnej, do wysokości 25 m, kaŝda klatka schodowa ma okno dla ekip ratowniczych, umoŝliwiające ich dostęp z zewnątrz przez otwór o dolnej krawędzi połoŝonej nie wyŝej niŝ 90 cm nad poziomem posadzki oraz o wysokości i szerokości odpowiednio co najmniej 110 cm i 60 cm, lub ma dojście do takiego okna pozioma drogą ewakuacyjną o długości nie większej niŝ 50 m,

5 b) okno o którym mowa jest oznakowane od wewnątrz znakiem bezpieczeństwa nie zastawiać a z zewnątrz znakiem bezpieczeństwa w jakim moŝna uzyskać dostęp do wnętrza budynku. c) w budynku o nie więcej niŝ 3 kondygnacjach nadziemnych połączenie z drogą poŝarową, utwardzonym dojściem o szerokości minimalnej 1,5 m i długości nie większej niŝ 30 m, mają te wyjścia ewakuacyjne z budynku, przez które jest moŝliwy dostęp, bezpośrednio lub drogami ewakuacyjnymi, do kaŝdej strefy poŝarowej. Droga poŝarowa powinna być oznakowana wg zasad określonych w PN [21]. 6. Zaopatrzenie wodne zewnętrzne. Stosownie do 5,ust.1 rozporządzenia [3] woda do celów przeciwpoŝarowych do zewnętrznego gaszenia poŝaru dla budynku zakwalifikowanego do budynków uŝyteczności publicznej o kubaturze powyŝej 2 500 m 3 powinna być zapewniona w ilości 20 dm 3 /s łącznie z co najmniej dwóch nadziemnych hydrantów o średnicy 80 mm lub zapas wody 200 m 3 w przeciwpoŝarowym zbiorniku wodnym; Na sieci wodociągowej przeciwpoŝarowej powinny być stosowane hydranty zewnętrzne nadziemne o średnicy nominalnej DN 80. Hydranty zewnętrzne zainstalowane na sieci wodociągowej przeciwpoŝarowej powinny być od niej odcinane zasuwami w sposób umoŝliwiający ich odłączanie od sieci. Zasuwy powinny znajdować się w odległości co najmniej 1 m od hydrantu i pozostawać w połoŝeniu otwartym. Hydranty zewnętrzne na sieci wodociągowej przeciwpoŝarowej powinny być rozmieszczone wzdłuŝ dróg i ulic oraz przy ich skrzyŝowaniach, przy zachowaniu odległości: 1) od krawędzi drogi lub ulicy - do 15 m; 2) od chronionego budynku lub kompleksu budowlanego - do 75 m; 3) od ściany budynku - co najmniej 5 m. Wydajność nominalna hydrantu zewnętrznego, przy ciśnieniu nominalnym 0,2 MPa mierzonym na zaworze hydrantowym podczas poboru wody, powinna wynosić co najmniej dla hydrantu nadziemnego o średnicy nominalnej DN 80-10 dm 3 /s; 7. Klasa odporności poŝarowej budynku. Budynek kategorii ZL III, średniowysoki, 3 - kondygnacyjny powinien być wykonany co najmniej w klasie B odporności poŝarowej. Budynek kategorii ZL I, niski, 2 - kondygnacyjny powinien być wykonany co najmniej w klasie C odporności poŝarowej.

6 Budynek kategorii ZL I oraz ZL III, niski, 1 - kondygnacyjny powinien być wykonany co najmniej w klasie D odporności poŝarowej. Elementy konstrukcyjne budynku klasy B powinny spełniać następujące wymagania odporności ogniowej : elementy nośne: R 120 stropy: REI 60 ściana zewnętrzna: EI 60 ściana wewnętrzna: EI 30 konstrukcja dachu: R 30 przekrycie dachu: R 30 Elementy konstrukcyjne budynku klasy C powinny spełniać następujące wymagania odporności ogniowej : elementy nośne: R 60 stropy: REI 60 ściana zewnętrzna: EI 30 ściana wewnętrzna: EI 15 konstrukcja dachu: R 15 przekrycie dachu: R 15 Elementy konstrukcyjne budynku klasy D powinny spełniać następujące wymagania odporności ogniowej : elementy nośne: R 30 stropy: REI 30 ściana zewnętrzna: EI 30 ściana wewnętrzna: ( - ) konstrukcja dachu: ( - ) przekrycie dachu: ( - ) Elementy budynku powinny być nie rozprzestrzeniające ognia. Strop tworzący w pomieszczeniu dodatkowy poziom - antresolę - przeznaczoną do uŝytku dla więcej niŝ 10 osób, a takŝe jej konstrukcja nośna, powinny odpowiadać wymaganiom wynikającym z klasy odporności poŝarowej budynku, lecz nie mniejszym niŝ dla klasy "D", z zastrzeŝeniem 214.

7 Zgodnie z 223, ust 1 warunków technicznych [3]w ścianach zewnętrznych budynku wielokondygnacyjnego powinny być pasy międzykondygnacyjne połączone ze stropem o wysokości co najmniej 0,8 m wykonane w klasie odporności ogniowej co najmniej EI 60 Za równorzędne rozwiązania uznaje się oddzielenia poziome w formie daszków, gzymsów i balkonów o wysięgu co najmniej 0,5 m lub teŝ inne oddzielenia poziome i pionowe o sumie wysięgu i wymiaru pionowego co najmniej 0,8 m. Elementy poziome, wymienione wyŝej, powinny mieć klasę odporności ogniowej wymaganą w stosunku do ścian zewnętrznych budynku i być wykonane z materiałów niepalnych. Warunki dotyczące pasów międzykondygnacyjnych nie dotyczą ścian holu i dróg komunikacji ogólnej. Za równorzędne rozwiązanie uznaje się oddzielenie poziome w formie daszków, gzymsów i balkonów o wysięgu co najmniej 0,8 m lub teŝ inne oddzielenie poziome i pionowe o sumie wymiaru pionowego i wysięgu co najmniej 1,2 m, z zachowaniem warunków określonych w 223 ust. 3. Elementy konstrukcji i przekrycie dachu budynku niŝszego, usytuowanego bliŝej niŝ 8 m lub przyległego do ściany z otworami budynku wyŝszego, powinny być w pasie o szerokości 8 m od tej ściany nierozprzestrzeniające ognia i mieć klasę odporności ogniowej co najmniej R 30 dla elementów konstrukcji dachu i E 30 dla przekrycia dachu. Dopuszcza się sytuowanie wylotów kanałów wentylacyjnych i spalinowych od urządzeń gazowych oraz rur wentylujących piony kanalizacyjne w części połaci dachu lub stropodachu budynku niŝszego, o której mowa wyŝej. Zgodnie z 225, ust 1 warunków technicznych [3] elementy okładzin elewacyjnych powinny być mocowane do konstrukcji budynku w sposób uniemoŝliwiający ich odpadanie w przypadku poŝaru w czasie krótszym niŝ wynikający z wymaganej klasy odporności ogniowej dla ściany zewnętrznej, określonej w 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odporności poŝarowej budynku, w którym są one zamocowane. 8. Strefy poŝarowe. Dopuszczalna wielkość strefy poŝarowej budynków ZL III, średniowysokich wynosi 5 000 m 2 Dopuszczalna wielkość strefy poŝarowej budynków oraz ZL I niskich wynosi 8 000 m 2. Dopuszczalna wielkość strefy poŝarowej budynków oraz ZL I oraz ZL III, 1- kondygnacyjnych wynosi 10 000 m 2.

8 Budynek wymaga podziału na 3 strefy poŝarowe. Piwnice oraz pomieszczenia o charakterze technicznym lub technologicznym powinny być wydzielone od części budynku zaliczonego do kategorii ZL ścianami i stropami oddzieleń przeciwpoŝarowych wynikających z obciąŝenia ogniowego. W budynku klasy odporności poŝarowej B oraz C minimalna odporność oddzieleń przeciwpoŝarowych wynosi: Ściany: REI 120 Stropy: REI 60 Drzwi przeciwpoŝarowe: EI 60 Drzwi z przedsionka i na korytarz: EI 30 Drzwi z przedsionka na klatkę schodową: E 30. Drzwi o wymaganej klasie odporności ogniowej lub dymoszczelności powinny być wyposaŝone w samozamykacze. Budynek został podzielony na 4-ry strefy poŝarowe ściany oddzielenia poŝarowego w osiach 9, 27 oraz 39 i B. I strefa budynek średniowysoki (S) III kondygnacyjny ZL III, powierzchnia strefy 3143,7 m 2 II strefa budynek niski (N) II kondygnacyjna ZL I, powierzchnia strefy 5229,0 m 2 III strefa budynek niski (N) II kondygnacyjna ZL I, powierzchnia strefy 3135,7 m 2 IV strefa budynek niski (N) I kondygnacyjny - ZLIII powierzchnia strefy 306,7 m 2 wysokość kondygnacji naziemnych brutto 3,63 m i 3,57 m, Częściowe podpiwniczenie na poziomie 2,50 m. Klasa odporności budynku: Szkoła, aula, hala, pawilon I strefa budynek średniowysoki (S) III kondygnacyjny ZL III - B

II i III strefa budynek niski (N) II kondygnacyjna ZL I, - C IV strefa pawilon szatniowy I-kondygnacyjny ZLIII - D 9 9. Warunki ewakuacji ludzi, Zgodnie z 11, ust 1 rozporządzenia MSWiA [4] z kaŝdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie, powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji 1), uwzględniające w szczególności liczbę i stan sprawności osób przebywających w obiekcie, a takŝe jego funkcję, konstrukcję i wymiary oraz zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpoŝarowego. Zgodnie z 256, ust. 2 warunków technicznych [3] za równorzędne wyjściu do innej strefy poŝarowej, uwaŝa się wyjście do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30, wyposaŝonej w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu. Wyjście z klatki schodowej, o której mowa, powinno prowadzić na zewnątrz budynku, bezpośrednio lub poziomymi drogami komunikacji ogólnej, których obudowa odpowiada wymaganiom 249 ust. 1 [3], a otwory w obudowie mają zamknięcia o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30 pod warunkiem Ŝe maksymalna długość dojścia ewakuacyjnego w tym korytarzu nie przekroczy dopuszczalnej długości dojścia przy jednym dojściu na poziomej drodze ewakuacyjnej tj. dla ZL III - 30 m w tym nie więcej niŝ 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej i przy co najmniej 2-dojściach 60m. Klatki ewakuacyjne usytuowane w strefie ZL I (N) zgodnie z 245 rozp. MI [3], nie wymagają obudowania i wyposaŝenia w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu. Odległość między ścianą zewnętrzną, stanowiącą obudowę klatki schodowej a inną ściana zewnętrzną tego samego lub innego budynku powinna być ustalona zgodnie z 271 rozp. MI [3], jeŝeli co najmniej jedna z tych ścian nie spełnia wymagań klasy odporności ogniowej dla stropu tego budynku. Drzwi rozsuwane mogą stanowić wyjścia ewakuacyjne, a takŝe być stosowane na drogach ewakuacyjnych, jeŝeli są przeznaczone nie tylko do celów ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia: 1) otwieranie automatyczne i ręczne bez moŝliwości ich blokowania, 1) rozumie się przez to zespół przedsięwzięć oraz środków technicznych, zapewniający moŝliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagroŝonej lub objętej poŝarem;

10 2) samoczynne ich rozsunięcie i pozostanie w pozycji otwartej w razie poŝaru lub awarii drzwi. Zabrania się stosowania do celów ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych. Wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami. Szerokość przejścia ewakuacyjnego w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, naleŝy obliczać proporcjonalnie do liczby osób, do których ewakuacji ono słuŝy, przyjmując co najmniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej niŝ 0,9 m, a w przypadku przejścia słuŝącego do ewakuacji do 3 osób - nie mniej niŝ 0,8 m. W budynkach uŝyteczności publicznej graniczne wymiary schodów są następujące: minimalna szerokość biegu - 1,2 m minimalna szerokość spocznika - 1,5 m maksymalna wysokość stopnia - 0,17 m maksymalna liczba stopni w jednym biegu schodów - 17. Szerokość uŝytkową schodów stałych mierzy się między wewnętrznymi krawędziami poręczy, a w przypadku balustrady jednostronnej - między wykończoną powierzchnią ściany a wewnętrzną krawędzią poręczy tej balustrady. Szerokości te nie mogą być ograniczane przez zainstalowane urządzenia oraz elementy budynku. Zgodnie z 251warunków technicznych [3] wyjście z klatki schodowej na strych lub poddasze powinno być zamykane drzwiami lub klapą wyjściową o klasie odporności ogniowej co najmniej w budynkach średniowysokich (SW) - EI 30. 2) Wymagania dla przejść ewakuacyjnych. W pomieszczeniach, od najdalszego miejsca, w którym moŝe przebywać człowiek, do wyjścia ewakuacyjnego na drogę ewakuacyjną lub do innej strefy poŝarowej albo na zewnątrz budynku, powinno być zapewnione przejście, zwane dalej "przejściem ewakuacyjnym", o określonej maksymalnie długości. W strefach poŝarowych ZL długość przejścia ewakuacyjnego nie moŝe przekraczać 40 m. 3) Wymagania dla dojść ewakuacyjnych. Zgodnie z 256, ust 1 warunków technicznych [3] długość drogi ewakuacyjnej od wyjścia z pomieszczenia na tę drogę do wyjścia do innej strefy poŝarowej lub na zewnątrz budynku, zwanej dalej "dojściem ewakuacyjnym", mierzy się wzdłuŝ osi drogi ewakuacyjnej. W przypadku zakończenia dojścia ewakuacyjnego przedsionkiem przeciwpoŝarowym, długość tę mierzy się do pierwszych drzwi tego przedsionka. Dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych w strefach poŝarowych określa poniŝsza tabela:

11 Rodzaj strefy poŝarowej Długość dojścia w m przy jednym dojściściach przy co najmniej 2 doj- 1) ZL III 30 2) 60 ZL I 10 40 1) Dla dojścia najkrótszego, przy czym dopuszcza się dla drugiego dojścia długość większą o 100% od najkrótszego. Dojścia te nie mogą się pokrywać ani krzyŝować. 2) W tym nie więcej niŝ 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej. Za równorzędne wyjściu do innej strefy poŝarowej, uwaŝa się wyjście do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30, wyposaŝonej w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu. Wyjście z obudowanej klatki schodowej, o której mowa wyŝej, powinno prowadzić na zewnątrz budynku, bezpośrednio lub poziomymi drogami komunikacji ogólnej, których obudowa odpowiada klasie odporności ogniowej jak dla stropów budynku, a otwory w obudowie mają zamknięcia o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30. Zgodnie z 241, ust 1 warunków technicznych [3] obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych (korytarzy) dla strefy ZL III powinna mieć klasę odporności ogniowej, nie mniejszą niŝ EI 30 a dla strefy ZL I EI15. W ścianach wewnętrznych, stanowiących obudowę dróg ewakuacyjnych w strefach po- Ŝarowych ZL III, dopuszcza się umieszczenie nieotwieranych naświetli powyŝej 2 m od poziomu posadzki, jeŝeli przylegające pomieszczenia nie są zagroŝone wybuchem i jeŝeli gęstość obciąŝenia ogniowego w tych pomieszczeniach nie przekracza 1.000 MJ/m 2. Szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych powinna wynosić co najmniej 1,4 m. Dopuszcza się zmniejszenie szerokości poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeŝeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niŝ 20 osób. Wysokość drogi ewakuacyjnej powinna wynosić co najmniej 2,2 m, natomiast wysokość lokalnego obniŝenia 2 m, przy czym długość obniŝonego odcinka drogi nie moŝe być większa niŝ 1,5 m. Skrzydła drzwi, stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną, nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi. Drzwi z budynku oraz z pomieszczeń dla więcej niŝ 50 osób powinny otwierać się na zewnątrz (zgodnie z kierunkiem ewakuacji ludzi),

12 Zgodnie z 244, ust 1 warunków technicznych [3] na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie: 1) spoczników ze stopniami, 2) schodów ze stopniami zabiegowymi, jeŝeli schody te są jedyną drogą ewakuacyjną. 10. AranŜacja widowni. Przy wykonywaniu zagospodarowania widowni przeznaczonej do jednoczesnego przebywania ponad 200 osób dorosłych lub 100 dzieci naleŝy uwzględnić następujące wymagania ochrony przeciwpoŝarowej: 1) szerokość przejść pomiędzy rzędami siedzeń (odstęp pomiędzy stałymi elementami siedzeń) nie moŝe być mniejsza niŝ 0,45 m, 2) liczba siedzeń w rzędzie nie większa niŝ 16 pomiędzy przejściami; dopuszcza się powiększenie miejsc do 40 pod warunkiem zwiększenia odstępu pomiędzy rzędami siedzeń o 1 cm na kaŝde dodatkowe siedzenie powyŝej 16, 3) szerokość przejść komunikacyjnych na widowni nie mniejsza niŝ 1,20 m przy liczbie osób do 150, a przy większej liczbie szerokość naleŝy zwiększyć proporcjonalnie o 0,60 m na 100 osób. 4) rzędy siedzeń naleŝy trwale umocować do podłogi, 5) fotele powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych i nie wydzielających bardzo toksycznych produktów rozkładu i spalania. 11. Oznakowanie ewakuacyjne, poŝarnicze, informacyjne. Zgodnie z 244, ust. 3 rozporządzenia [3] na drogach ewakuacyjnych miejsca, w których zastosowano pochylnie lub stopnie umoŝliwiające pokonanie róŝnicy poziomów, powinny być wyraźnie oznakowane. Zgodnie z 181, ust. 7 rozporządzenia [3] podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji naleŝy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi wymagań w tym zakresie. Drogi ewakuacyjne mają być oznakowane zgodnie z Polskimi Normami (Polska Norma PN-92/N-01256/02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. ), gdzie określony jest rodzaj i kształt znaków ewakuacyjnych. PrzeciwpoŜarowy wyłącznik prądu powinien być oznakowany zgodnie z PN [14].

13 12. WyposaŜenie budynku w techniczne środki zabezpieczeń przeciwpoŝarowych (system sygnalizacji poŝaru, stałe urządzenia gaśnicze, dźwiękowy system ostrzegawczy). Zgodnie z 23, 24 25 rozp. MSWiA (2) budynek nie wymaga wyposaŝenia w stałe urządzenia gaśnicze, system sygnalizacji poŝaru oraz dźwiękowy system ostrzegawczy. Decyzja odnośnie wyposaŝenia budynku w powyŝsze urządzenia leŝy w gestii Inwestora. 13. Instalacje elektryczne. 1) Budynek zaleca się zasilać z dwóch niezaleŝnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej. 2) Budynek naleŝy wyposaŝyć w oświetlenie ewakuacyjne. Ewentualne oświetlenie bezpieczeństwa na Ŝyczenie UŜytkownika. 3) W instalacji elektrycznej naleŝy uwzględnić przeciwpoŝarowe wyłączniki prądu. 4) PrzeciwpoŜarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie poŝaru. 5) PrzeciwpoŜarowy wyłącznik prądu powinien być umieszczony w pobliŝu głównego wejścia do budynku lub złącza i odpowiednio oznakowany. 6) Odcięcie dopływu prądu przeciwpoŝarowym wyłącznikiem nie moŝe powodować samoczynnego załączenia drugiego źródła energii elektrycznej, w tym zespołu prądotwórczego, z wyjątkiem źródła zasilającego oświetlenie awaryjne. 7) Instalację piorunochronną naleŝy zaprojektować zgodnie z odnośną Polską Normą. 8) Główne pionowe ciągi instalacji elektrycznej naleŝy prowadzić poza pomieszczeniami uŝytkowymi, w wydzielonych kanałach lub szybach instalacyjnych, zgodnie z przedmiotowymi Polskimi Normami. 9) Przewody i kable wraz z zamocowaniami stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami ochrony przeciwpoŝarowej powinny zapewniać ciągłość dostawy energii w warunkach poŝaru przez czas nie krótszy niŝ 90 minut. 10) Przepusty instalacyjne w elementach oddzielania przeciwpoŝarowego powinny mieć klasę odporności ogniowej (EI) wymaganą dla tych elementów. 11) Przepusty instalacyjne o średnicy powyŝej 4 cm w ścianach i stropach nie będących oddzieleniami przeciwpoŝarowymi, dla których wymagana jest klasa odporności ogniowej co najmniej EI 60 lub REI 60 powinny mieć klasę odporności ogniowej (EI) tych elementów.

14 12) W budynku moŝe być stacja transformatorowa pod warunkiem: zachowania odległości poziomej i pionowej od pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi co najmniej 2,8 m, ściany i stropy stacji będą stanowiły oddzielenia przeciwpoŝarowe. 14. Wentylacja i klimatyzacja. 1) Przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych. 2) Odległość nieizolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m. 3) Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów niepalnych. 4) Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny spełniać następujące wymagania: przewody wentylacyjne powinny być wykonane i prowadzone w taki sposób, aby w przypadku poŝaru nie oddziaływały z siłą większą niŝ 1 KN na elementy budowlane, a takŝe aby przechodziły przez przegrody w sposób umoŝliwiający ich kompensacje wydłuŝeń, zamocowania przewodów do elementów budowlanych powinny być wykonane z materiałów niepalnych, zapewniających przejęcie siły powstającej w czasie poŝaru w czasie nie krótszym niŝ wymagany dla klasy odporności ogniowej przewodu lub klapy odcinającej, w przewodach wentylacyjnych nie naleŝy prowadzić innych instalacji, filtry i tłumiki powinny być zabezpieczone przed przeniesieniem do ich wnętrza palących się cząstek, maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne powinny być wydzielone ścianami o klasie odporności ogniowej, co najmniej EI 60 i zamykane drzwiami EI 30 ( nie dotyczy to obudowy urządzeń instalowanych ponad dachem budynku). 5) Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejścia przez elementy oddzieleń przeciwpoŝarowych powinny być wyposaŝone w przeciwpoŝarowe klapy odcinające o klasie odporności ogniowej (EI) równej klasie odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoŝarowego. 6) Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowadzone przez strefę poŝarową, której nie obsługują, powinny być obudowane elementami o klasie odporności ogniowej (EI) wymaganej dla tych elementów, bądź wyposaŝone w klapy odcinające.

15 7) Klapy odcinające powinny być uruchamiane przez instalację sygnalizacji poŝarowej, niezaleŝnie od zastosowanego wyzwalacza termicznego. 15. Kotłownia gazowa. Kotłownia gazowa powinna być oddzielona od pozostałej części budynku ścianami i stropem o odporności ogniowej co najmniej EI 60 z drzwiami EI 30. Pozostałe wymagania dla kotłowni gazowej naleŝy przyjąć wg PN [10], a w szczególności: kotłownia powinna mieć oświetlenie naturalne (1/15 powierzchni podłogi przy czym 50 % okien powinno być otwieranych) kotłownia powinna być wyposaŝona w aktywny system zabezpieczenia przed wypływem gazu. Instalacja gazowa w budynku powinna być zaprojektowana i wykonana zgodnie z wymaganiami określonymi w rozdz. 7 rozp. MI [1] oraz normami przedmiotowymi. 16. Hydranty wewnętrzne. Stosownie do wymagań określonych w rozp. MSWiA [ ], budynek w naleŝy wyposa- Ŝyć w hydranty wewnętrzne Φ25 mm. Hydranty winny być usytuowane przy klatkach schodowych w taki sposób aby objąć zasięgiem całą jego powierzchnię budynku. Hydranty wewnętrzne powinny spełniać następujące wymagania: wydajność hydrantu: 1,0 dm 3 / s, jednoczesność poboru wody z dwóch sąsiednich hydrantów, ciśnienie na najwyŝej usytuowanym hydrancie 0,2 MPa. zasięg hydrantu w poziomie max. długość węŝa + 3 m, naleŝy zastosować węŝe półsztywne. Doprowadzenie wody do przewodów zasilających instalację wodociągową przeciwpoŝarową naleŝy zapewnić co najmniej z dwóch stron, w miejscach moŝliwie najbardziej odległych od siebie w przypadku, gdy: Liczba pionów w budynku zasilanych z jednego przewodu, jest większa niŝ trzy, na przewodach obwodowych zainstalowano więcej niŝ pięć hydrantów wewnętrznych 17. Elementy wykończenia i wystroju wnętrz. W projekcie wystroju wnętrz naleŝy uwzględnić następujące wymagania ochrony przeciwpoŝarowej określone w rozdz. 5 rozp. MI (1):

16 1) na drogach komunikacji ogólnej słuŝących celom ewakuacji, a więc korytarzach i klatkach schodowych, stosowanie materiałów łatwo palnych jest zabronione, 2) stosowanie palnych wykładzin sufitowych jest zabronione, a sufity powinny być wykonane z materiałów niepalnych lub niezapalnych i montowane na niepalnym ruszcie. 3) zabronione jest stosowanie do wykończenia wnętrz materiałów łatwo zapalnych, których produkty rozkładu termicznego są bardzo toksyczne lub intensywnie dymiące. 4) Podłogi podniesione o więcej niŝ 0,2 m ponad poziom stropu powinny mieć niepalną konstrukcję nośną oraz płyty podłogi od strony przestrzeni podpodłogowej klasy REI 30, 5) przewody elektroenergetyczne i inne instalacje wykonane z materiałów palnych, prowadzone w przestrzeni podpodłogowej powinny mieć osłonę lub obudowę klasy EI 30. 18. Wymagania szczególne dla balonu (budynku tymczasowego). Balon będący budynkiem tymczasowym, przeznaczony do celów widowiskowych, sportowych lub rekreacyjnych powinien spełniać następujące wymagania: 1) budynek moŝe być tylko jednokondygnacyjny, 2) widownia powinna być dostępna z poziomu terenu, 3) dach powinien kmieć przekrycie co najmniej trudno zapalne, 4) wyjścia o liczbie i wymiarach zgodnych z przepisami powinny być równomiernie rozmieszczone na obwodzie i oznakowane znakami bezpieczeństwa, 5) w budynku naleŝy zapewnić oświetlenie ewakuacyjne i bezpieczeństwa, 6) balon z obudową pneumatyczną powinien mieć konstrukcję do awaryjnego podwieszania powłoki pneumatycznej oraz awaryjne urządzenie do utrzymywania ciśnienia w powłoce zasilane z niezaleŝnego źródła energii, 7) krzesła wewnątrz budynku powinny być połączone ze sobą w sposób trwały i unieruchomione w rzędach co najmniej po 8 sztuk. 19. Wymagania dla stadionu sportowego. Stadion i widownia stadionu powinna spełniać wymagania określone w PN-EN 13200-1 Obiekty widowiskowe. Część 1: Wymagania dotyczące projektowania widowni. Wyszczególnienie. 20. Sprzęt gaśniczy, oznakowanie obiektu. Budynek przed oddaniem do uŝytkowania naleŝy wyposaŝyć w sprzęt gaśniczy oraz oznakować poŝarniczymi tablicami informacyjnymi wg. zasad określonych w rozporządzeniu MSWiA [ 2 ].

17 Budynki kategorii ZL I oraz ZL III powinny być wyposaŝone w podręczny sprzęt gaśniczy w ilości jedna gaśnica o masie środka gaśniczego 2 kg lub 3 dm 3 na kaŝde 100 m 2 powierzchni. Oznakować poŝarniczymi tablicami informacyjnymi wg zasad określonych w rozporządzeniu MSWiA [ 2 ] naleŝy : miejsca usytuowania sprzętu gaśniczego, wyjścia i kierunki ewakuacji ludzi z budynku, główny wyłącznik prądu elektrycznego, główny zawór gazu. Przy głównych wejściach do budynku w korytarzach części biurowej przy klatce schodowej naleŝy umieścić instrukcję alarmowania na wypadek powstania poŝaru. 21. Uwagi końcowe. Stosownie do przepisów przy doborze wyrobów budowlanych słuŝących do ochrony przeciwpoŝarowej lub posiadających narzucone cechy przeciwpoŝarowe takie jak: odporność ogniowa, dymoszczelność, stopień rozprzestrzeniania ognia, dymotwórczość, wytwarzanie płonących kropli i odpadów przez palący się wyrób naleŝy obowiązkowo sprawdzać, czy przewidziane w projekcie materiały budowlane są dopuszczone do obrotu i stosowania. Dopuszczonymi do stosowania są wyroby budowlane: - oznaczone przez producenta znakiem z wystawioną na podstawie posiadanego CERTYFIKATU ZGODNOŚCI DEKLARACJĄ ZGODNOŚCI, - oznaczone przez producenta znakiem z wystawioną na podstawie posiadanego CERTYFIKATU ZGODNOŚCI KRAJOWĄ DEKLARACJĄ ZGODNOŚCI. Uwaga: APROBATA TECHNICZNA nie dopuszcza wyrobu budowlanego do obrotu i stosowania. 1. Zgodnie z 7, ust 1 rozporządzenia [5] urządzenia przeciwpoŝarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpoŝarowej. 2. Stosownie do 7, ust 1 rozporządzenia [5] zaprojektowane urządzenia przeciwpoŝarowe w budynku mogą być dopuszczone do uŝytkowania pod warunkiem przeprowadzenia odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania. 3. Podczas odbioru - przekazywania kompleksu do eksploatacji wymagane będzie udokumentowanie przed władzami nadzoru budowlanego i Państwowej StraŜy PoŜarnej spełnienie

18 wymogów ochrony przeciwpoŝarowej oraz przedłoŝenie certyfikatów na zastosowane wyroby, materiały, urządzenia i elementy budowlane zabezpieczeń przeciwpoŝarowych uŝyte w konstrukcji lub do wykończenia wnętrz a takŝe sprzęt, urządzenia ochrony przeciwpoŝarowej i techniczne środki zabezpieczenia przeciwpoŝarowego. 22. Powołane w opracowaniu przepisy i normy 1) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpoŝarowej (obwieszczenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 lipca 2002 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu: Dz. U. Nr 147, poz. 1229 z późniejszymi zmianami ). 2) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo Budowlane (Dz.U. Nr 89, poz.414, z późn. zm.) 3) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). 4) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów(dz. U. Nr 80, poz. 563). 5) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpoŝarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg poŝarowych (Dz. U. Nr 121, poz. 1139). 6) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpoŝarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137). 7) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 3003 roku w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133). 8) Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 roku o systemie oceny zgodności (Dz.U. Nr 166, poz. 1360). 9) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881). 10) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE (Dz. U. Nr 195, poz. 2011).

19 11) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) 12) PN-B-02852. Ochrona przeciwpoŝarowa budynków. Obliczanie gęstości obciąŝenia ogniowego i wyznaczanie względnego czasu trwania poŝaru. 13) PN-90/B-02851. Ochrona przeciwpoŝarowa w budownictwie. Metoda badania odporności ogniowej elementów budynków. 14) PN-IEC 61024-1-1. Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. 15) PN-92/N-01256/01. Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpoŝarowa. 16) PN-92/N-01256/02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. 17) PN-N-01256-4. Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpoŝarowe 18) PN-92/N-01256/05.Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach poŝarowych. 19) PN-91/E-05009. Instalacje elektryczne w kompleksach budowlanych. 20) PN-B-02877-4. Ochrona przeciwpoŝarowa budynków. Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania. 21) PN-EN13200-1 Obiekty widowiskowe. Część 1: Wymagania dotyczące projektowania widowni. Wyszczególnienie.