Ruch u organizmów jednokomórkowych

Podobne dokumenty
Prof. dr hab. Jerzy Dzik dr Małgorzata Gołembiewska-Skoczylas dr Mauryla Kiersnowska dr Ewa Joachimiak. Ćwiczenie 2

Materiały dydaktyczne do kursów wyrównawczych z przedmiotu biologia

Botanika ogólna - opis przedmiotu

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2

POCHODZENIE KOMÓRKI ZWIERZĘCEJ

Historia życia na ziemi. Powstanie komórek eukariotycznych

Różnorodność biologiczna (3)

Tetrahymena thermophila

Czy można zobaczyć skrócenie Lorentza?

Zagadnienia do próbnych matur z poziomu podstawowego.

Drogi Gimnazjalisto!!!

Historia życia na ziemi. Powstanie komórek eukariotycznych

3.1. Na dobry początek

G C C A T C A T C C T T A C C

Nazwa projektu: Kreatywni i innowacyjni uczniowie konkurencyjni na rynku pracy

Różne sposoby widzenia świata materiał dla ucznia, wersja guided inquiry

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint

Charakterystyka królestwa Protista

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Tabela odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych (tabele odniesień efektów kształcenia)

I BIOLOGIA JAKO NAUKA

Techniki biologii molekularnej Kod przedmiotu

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Efekty przewidziane do realizacji od semestru zimowego roku akademickiego

Do uzyskania kwalifikacji pierwszego stopnia (studia inżynierskie) na kierunku BIOTECHNOLOGIA wymagane są wszystkie poniższe efekty kształcenia

I etap - wybór zagadnienia tematu.

Regnum Protista pierwotniaki

Skuteczna prezentacja PowerPoint. Opracowanie: Anna Walkowiak

Scenariusz lekcji z biologii w szkole ponadgimnazjalnej

KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY 2017/18

Obserwacje, doświadczenia, hodowle - aktywny uczeń na lekcjach biologii w klasie piątej

Temat lekcji: Ocena stanu środowiska przyrodniczego. Karty pracy

OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA Z PRZYRODY

określone Uchwałą Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Nr 156/2012/2013 z dnia 25 września 2013 r.

Klucz odpowiedzi i kryteria oceniania etap szkolny 2014/2015 Biologia

AMADEUSZ JUSKOWIAK SOLVING QAP USING PHYSARUM MACHINES

Wektory, układ współrzędnych

V OGÓLNOPOLSKI KONKURS Z FIZYKI Fizyka się liczy Eliminacje TEST 27 lutego 2013r.

biologia rozwoju/bezkręgowce: taksonomia, bezkręgowce: morfologia funkcjonalna i filogeneza i biologia rozwoju mikologia systematyczna

Uczeń na drodze Eliminacje szkolne test

Temat: systematyczny podział organizmów. Ile gatunków organizmów żyje na Ziemi? W 1995r., z polecenia ONZ oszacowano, że na Ziemi żyje około 14

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska

Dokąd on zmierza? Przemieszczenie i prędkość jako wektory

Kierunek i poziom studiów: Biologia, poziom drugi Sylabus modułu: Metody statystyczne w naukach przyrodniczych

FINAŁ GMINNY OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSWTA RUCHU DROGOWEGO DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

Dziennik laboratoryjny.

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOBRY. DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin)

Wyznaczanie trójkątów widoczności na skrzyżowaniu dwóch dróg

Różne sposoby widzenia świata materiał dla ucznia, wersja z instrukcją

MATEMATYKA POZIOM PODSTAWOAWY Kryteria oceniania odpowiedzi. Arkusz A I. Strona 1 z 7

Jak przygotować prasówkę?

W Europie jeździmy bezpiecznie Finał lubuski test SP nr 1 Zielona Góra 12 maja 2018 r.

MODUŁ 4. ANIMACJA POKLATKOWA. Trening wyobraźni

CYTOSZKIELET. Mikrotubule. podjednostki strukturalne. 450 aminokwasów. 13 (11-16) 55kDa i 53kDa strukturalna polarność

Spółka z o.o. UCZESTNICY WARSZTATÓW: Lekarze rezydenci i specjaliści, technicy w pracowniach diagnostycznych i histopatologicznych

W Europie jeździmy bezpiecznie Eliminacje rejonowe test Zawada r. Międzylesie r. Tuplice r. nr 2 Słubice

Zbigniew Figiel, Piotr Dzikowicz. Skanowanie 3D przy projektowaniu i realizacji inwestycji w Koksownictwie KOKSOPROJEKT

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

Statystyczne Metody Opracowania Wyników Pomiarów

Wstęp do fotografii. piątek, 15 października ggoralski.com

CEL zapoznanie z programem do tworzenia rysunków i ukazanie możliwości Edytora obrazów do sporządzania rysunków i ikon.

Studia podyplomowe: Nauczanie biologii w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych

I. BIOLOGIA NAUKA O ŻYCIU Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący - wymienia czynniki. - podaje przykłady niezbędne do życia

Biologia medyczna, materiały dla studentów

PODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI

BAKTERIE I WIRUSY. ORGANIZMY BEZTKANKOWE

Opis przykładu dobrej praktyki. ul. Plac Tysiąclecia Małomice Tel

POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM

Fotografia cyfrowa obsługa programu GIMP

SCENARIUSZ. Dlaczego. WODA kwitnie? Grupa wiekowa: szkoła podstawowa gimnazjum. P A K I E T E D U K A C Y J N Y P R O J E K T U EKOROB (

SCENARIUSZ LEKCJI. Wioletta Możdżan- Kasprzycka Data Grudzień 2017

Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia absolwent studiów I stopnia na kierunku fizyka techniczna: WIEDZA

Tematy zajęć realizowanych w pracowni LUCEMIUM II

PROGRAM : termin: I tura 3-9 lipca 2011 II tura sierpnia miejsce: Cierszewo (woj.mazowieckie) Brudzeński Park Krajobrazowy

autor: Agnieszka Wyremblewska PROTISTY

Cyfrowa kamera EVOLVE 1500HD Touch

1 WEKTORY, KINEMATYKA

SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE

GOSPODARKA ENERGETYCZNA, WODNA I ŚCIEKOWA; CZĘŚĆ MIKROBIOLOGICZNA. Ćwiczenie 2

Jak zrealizować projekt edukacyjny w szkole podstawowej?

Efekty kształcenia dla kierunku Biologia

Prąd w chemii, fizyce, biologii, w życiu codziennym i gospodarce

Badanie zależności położenia cząstki od czasu w ruchu wzdłuż osi Ox

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: EIB s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Zasady oceniania rozwiązań zadań 48 Olimpiada Biologiczna Etap centralny

Różnorodność życia na Ziemi

BIOLOGIA KLASA I GIMNAZJUM - wymagania edukacyjne.

KARTA KURSU. Biotechnology in Environmental Protection. Kod Punktacja ECTS* 1

Techniki fotografowania z uwzględnieniem fotografii kryminalistycznej

Wymagania edukacyjnych z przyrody dla wątku biologia

Google Science Fair wskazówki dla uczestników

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

PRZYKŁAD propozycja nie wyczerpuje działań, które uczniowie mogą wykonać. Karta projektu

WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY

UCZYMY METODĄ NAUKOWĄ

Mikrobiologia ogólna - opis przedmiotu

Test dla uczniów gimnazjum sprawdzający wiadomości z matematyki. Zadania zamknię te. A. całkowitą B. ujemną C. niewymierną D.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 5 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Karta pracy do doświadczeń

Transkrypt:

Ruch u organizmów jednokomórkowych Julia Pawłowska Anna Karnkowska Alicja Okrasińska Zakład Filogeentyki Molekularnej i Ewolucji Wszystkie elementy prezentacji są objęte prawami autorskimi. Proszę nie kopiować i nie rozpowszechniać.

Physarum polycephalum https://www.quantamagazine.org/slime-molds-remember-but-do-they-learn-201807

Physarum polycephalum - śluzowiec (Myxomycetes, Amoebozoa)

Cykl życiowy https://www.carolina.com/teacherresources/interactive/think-single-celled-organisms-aresimple-think-again-the-slime-mold-physarumpolycephalum-a-single-celled-organism-for-studentinvestigations/tr41405.tr

Jak założyć hodowlę? https://www.youtube.com/watch?v=jrttytuq51g

Wyniki kolokwium - w USOS w środę 21.11.2018 - pisało 67 osób - na czym polegała zmiana punktacji - średnia 61,8% (max 29,398 pkt.; średnio 18,17 pkt.) - najlepszy wynik 29,07 pkt.; najsłabszy wynik 7,2 pkt. - rozkład zbliżony do normalnego - wszyscy mają szansę na kolejnym kolokwium:)

https://en.wikipedia.org/wiki/scanning_electron_microscope DOKUMENTACJA WIZUALNA W BIOLOGII

Dokumentacja wizualna - odwzorowanie obiektu, w zależności od rodzaju nośnika mogą być to np. zdjęcia, rysunki, filmy, skany etc. https://blogs.biomedcentral.com/on-biology/2016/06/08/publishingmetagenomics-studies/ E. coli

Rysunek https://www.mssf.org/cookbook/milkyc aps.html użycie koloru nie jest błędem https://www.siyavula.com/read/science/grade-10-lifesciences/introduction-to-life-sciences/00- introduction-to-life-sciences-04

Zdjęcie - zdjęcia mogą być różne w zależności od fotografowanego obiektu, celu, zastosowanej aparatury https://botany.natur.cuni.cz/algo/database/node/86 MycoWeb - przykład makrofotografii przykład zdjęcia spod mikroskopu świetlnego ktoo.org - przykład zdjęcia zarodnika spod elektronowego mikroskopu skaningowego - ostrość, skala, obiekt umieszczony centralnie

Film - stosuje się do dokumentowania obiektów lub zjawisk, którym trudno zrobić zdjęcie, np. obiekty w ruchu. - zasady takie jak przy robieniu zdjęć. - przykład: https://www.youtube.com/watch?v=dhny5xz1hhy

Zadanie 1 Dokumentacja obiektów

Pediastrum sp. Zdjęcie mikroskop świetlny Rysunek spod mikroskopu http://www.kasviplanktonopas.net/uusin /lajisto/laji.php?laji=pediastrum%20sim plex http://cfb.unh.edu/phycokey/choices/chlorophyceae/colonies/ colonies_not_flagellated/pediastrum/pediastrum_image_p age.html https://fineartamerica.com/featured/illustrationshows-algae-in-the-genus-pediastrumartokoloro.html

Euglena sp./monomorphina sp. B. Zakryś Ehrenberg

16

Typy ruchu

Wić (i rzęska) eukariotyczna https://pl.wikipedia.org/wiki/rzęska#/media/file:eukaryotic_cilium_diagram_pl.svg Ruch wici/rzęsek uwarunkowany jest obecnością dyneiny. Przesuwając się wzdłuż jednej z mikrotubul w każdej z zewnętrznych par, dyneina powoduje ich zginanie, a tym samym ruch falujący. Wici i rzęski występują powszechnie u jednokomórkowych eukaryota, choć są też obecne i u wielokomórkowych.

Wić a rzęska https://en.wikipedia.org/wiki/flagellum#/media/file:flagellum-beating.svg

Wić Opisthokonta Sperma jesiotra seria zdjęć z mikroskopu świetlnego Salpingoeaca rosetta wiciowiec kołnierzykowaty https://www.researchgate.net/publication/288260551_wave_prop agation_in_flagella https://www.researchgate.net/publication/286513525_motility_of_colonial_choanoflag ellates_and_the_statistics_of_aggregate_random_walkers/figures?lo=1

Wić pchająca

Wić pchająca Opisthokonta

wić z mastigonemami Stramenopila (Heterokontophyta)

https://www.youtube.com/watch?v=7wxz1zmhd98&frags=pl%2cwn

Dwie wici bruzdnice (Dinoflagellata) Zdjęcie ze skaningowego mikroskopu elektronowego http://bio1151.nicerweb.com/locked/media/ch28/dino.html

https://www.instagram.com/p/7juvwuhnj1/?utm_source=ig _embed&utm_campaign=embed_video_watch_again

Dwie (lub więcej wici) zielenice Chlamydomonas sp. http://www.antarctica.gov.au/science/conservation-and-managementresearch/southern-ocean-fisheries/krill/antarctic-marine-research-aquarium http://www.doctortee.com/cgi/image-lookup.cgi?chlamydiagram Chlamydomonas sp. - zdjęcie z mikroskopu Pyramimonas sp. - zdjęcie ze skaningowego świetlnego mikroskopu elektronowego

https://www.youtube.com/watch?v=z3mzcm81ubk&frags=pl%2cwn

Wić Euglenida credit: Natalia Gumińska https://www.sciencesource.com/archive/-ss2392462.html

http://www.pnas.org/content/114/50/13085

http://www.pnas.org/content/114/50/13085

Rzęski nabłonek urzęsiony orzęski http://www.nhm.ac.uk/our-science/our-work/biodiversity/ciliate-taxonomydiversity.html

https://www.instagram.com/p/bqpbe7mhmrk/

Ruch pełzakowaty (ameboidalny) Zależy od cytoszkieletu aktynowego, ale nie wszystkie etapy tego typu ruchu są dobrze poznane Bardzo powszechny u eukaryota: dominująca forma ruchu u ameb, śluzowców, ale również leukocytów

https://www.instagram.com/p/bpfwshhbnkq/

Ruch ślizgowy okrzemki zdjęcie z mikroskopu świetlnego

Wiele organizmów może się poruszać zarówno za pomocą wici jak i ruchu pełzakowatego Excavata Discoba Naegleria gruberi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/s009286741000067x

Przekształcenie w wiciowca w mniej niż 2h https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/pmc2987438/

Zadanie 2 Obejrzyj obiekty i określ ich tor ruch Zadanie 3 Obejrzyj filmy i wyznacz prędkość ruchu

Saprolegnia sp. https://biocyclopedia.com/index/algae/anatomy/how_algae_move.php https://canalrivertrust.org.uk/enjoy-the-waterways/fishing/caring-for-ourfish/guide-to-fish-health/saprolegnia-in-wild-salmonids https://commons.wikimedia.org/wiki/file:zoospores_saprolegnia.svg

Saprolegnia sp. diplanetyzm pływek: a) zoospory I rzędu i) krótko ii) wolno iii) ucieczka od biogenów a) zoospory II rzędu i) długo ii) szybko iii) w kierunku biogenów

Bruzdnica Amphidinium sp. ruch obrotowo-postępowy Zdjęcie z mikroskopu świetlnego http://www.marinespecies.org/aphia.php?p =image&tid=109723&pic=1067 https://biocyclopedia.com/index/algae/anatomy/how_algae_move.php

zielenica - Haematoccus sp. http://cfb.unh.edu/phycokey/choices/chlorophyceae/unic ells/flagellated/haematococcus/haematococcus_ima ge_page.html https://biocyclopedia.com/index/algae/anatomy/how_algae_move.php

Euglena gracilis Wić ciągnąca https://botany.natur.cuni.cz/algo/database/node/86 https://biocyclopedia.com/index/algae/anatomy/how_algae_move.php

orzęski Paramecium sp. Zdjęcie z mikroskopu świetlnego https://commons.wikimedia.org/wiki/file:paramecium_bursaria.jpg https://parameciuminfo.weebly.com/movement-and-sensory.html

Physarum polycepahlum kontrola P pokarm http://thescienceexplorer.com/nature/brainless-slime-shows-signs-intelligencescientists-find https://www.biorxiv.org/content/biorxiv/early/2018/02/12/264176.full.pdf

Kto jest najszybszy? Lp. obiekt prędkość w jednostkach mierzonych prędkość w km/h 1. samochód osobowy 100 km/h 100 km/h Prędkość wyrażona jako wielokrotność długości ciała/ h 2. samolot Boeing 737 823 km/h 823 km/h 3. gołąb pocztowy 80 km/h 80 km/h 4. bocian biały 30 km/h 30 km/h 5. orzęsek 6. Haematococcus sp. 7. Euglena sp. 8. Saprolegnia sp. 9. Physarum polycephalum 10. bruzdnica

Ruch wiciowy i pełzakowaty występują u organizmów z wielu supergrup eukaryota Wspólny przodek eukaryota prawdopodobnie posiadał zdolność do obydwu typów ruchu

Po co w ogóle się ruszać?

A co jeśli jest się grzybem lądowym, rośliną lub...?

Zbadaj wpływ wybranego czynnika na ruch u Euglena sp. - Wybrane czynniki: - światło białe - światło UV - pole magnetyczne - biogeny (płatki owsiane) - sformułuj hipotezy - zaplanuj i wykonaj eksperyment - przedstaw wniosek

Podsumowanie eksperymentów

Physarum w labiryntach

Jak założyć eksperyment z labiryntem? https://www.youtube.com/watch?v=5ufmu9tsoem

Inspiracja ruchem w (bio)technologii ruch pełzakowaty przy próbie rozwiązywania problemu komiwojażera

Inspiracja ruchem w (bio)technologii ruch pełzakowaty przy próbie rozwiązywania problemu komiwojażera amoeba-based computer

Inspiracja ruchem w (bio)technologii ruch pełzakowaty przy próbie rozwiązywania problemu komiwojażera amoeba-based computer ruch bakteryjnych wici i nanoroboty w medycynie

Inspiracja ruchem w (bio)technologii ruch pełzakowaty przy próbie rozwiązywania problemu komiwojażera amoeba-based computer ruch bakteryjnych wici i nanoroboty w medycynie ruch za pomocą rzęsek i nanoroboty w medycynie

Co powinieneś wiedzieć, potrafić po tych zajęciach? Wykonać poprawny rysunek biologiczny. Znać typy ruchu u głównych supergrup Eukariontów. Potrafić scharakteryzować podstawowe typy wici i rzęsek u Eukariontów. Określić rodzaj ruchu u wybranego organizmu. Potrafić sformułować hipotezę badawczą, problem badawczy, zaplanować eksperyment oraz wyciągnąć wnioski.