Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 13 października 2015 r. (OR. en) 12295/15 LIMITE PUBLIC PV/CONS 47 JAI 684 PROJEKT PROTOKOŁU Dotyczy: 3411. posiedzenie Rady Unii Europejskiej (ds. WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI I SPRAW WEWNĘTRZNYCH), które odbyło się w Brukseli w dniu 22 września 2015 r. 12295/15 1
SPIS TREŚCI Strona 1. Przyjęcie wstępnego porządku obrad... 3 SPRAWY WEWNĘTRZNE DZIAŁANIA O CHARAKTERZE NIEUSTAWODAWCZYM 2. Wniosek dotyczący decyzji Rady ustanawiającej środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch, Grecji i Węgier... 3 3. Działania następcze po posiedzeniu Rady, które odbyło się w dniu 14 września 2015 r.... 3 4. Sprawy różne... 3 ZAŁĄCZNIK Oświadczenia do protokołu Rady... 4 * * * 12295/15 2
1. Przyjęcie porządku obrad 12065/15 OJ/CONS 47 JAI 664 Rada przyjęła powyższy porządek obrad. SPRAWY WEWNĘTRZNE 1 DZIAŁANIA O CHARAKTERZE NIEUSTAWODAWCZYM 2. Wniosek dotyczący decyzji Rady ustanawiającej środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch, Grecji i Węgier = Przyjęcie 12144/15 ASIM 88 Rada przyjęła większością kwalifikowaną wyżej wymienioną decyzję ustanawiającą środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji. Republika Czeska, Węgry, Rumunia i Słowacja głosowały przeciwko. Finlandia wstrzymała się od głosu. Republika Czeska, Dania, Finlandia, Węgry, Irlandia, Rumunia, Słowacja, Komisja i Rada złożyły jednostronne oświadczenia. Rada i Komisja złożyły również wspólne oświadczenie. Wszystkie oświadczenia przedstawiono w załączniku. 3. Działania następcze po posiedzeniu Rady, które odbyło się w dniu 14 września 2015 r. = Informacje przedstawione przez prezydencję i Komisję Rada zapoznała się z informacjami przedstawionymi przez prezydencję i Komisję odnośnie do wykonania decyzji Rady w sprawie relokacji przyjętej w dniu 14 września 2015 r. 4. Sprawy różne W ramach tego punktu nie podniesiono żadnych kwestii. ************ 1 W drodze wyjątku w obecności państw stowarzyszonych. 12295/15 3
ZAŁĄCZNIK OŚWIADCZENIA DO PROTOKOŁU RADY Ad pkt 2 w wykazie punktów B: Wniosek dotyczący decyzji Rady ustanawiającej środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch, Grecji i Węgier = Przyjęcie OŚWIADCZENIE REPUBLIKI CZESKIEJ Zdaniem Republiki Czeskiej uruchomienie systemu relokacji poprzez przyjęcie przedmiotowej decyzji Rady jest krokiem pochopnym. Proponowany system relokacji nigdy nie będzie działał, jak należy. W swoim piśmie skierowanym do prezydencji luksemburskiej UE Republika Czeska wyraziła zastrzeżenia wobec proponowanej procedury relokacji. Niestety czeskie władze nie otrzymały jeszcze odpowiedzi na swoje zastrzeżenia dotyczące aspektów prawnych i technicznych systemu relokacji. Republika Czeska uważa, że główną wadą systemu relokacji jest to, że wola relokowanych osób nie będzie w wystarczającym stopniu uwzględniana, nie wspominając już nawet o aspekcie związanym z wtórnymi przepływami tych osób w strefie Schengen. W wyniku tego osoby relokowane znajdą się po prostu bliżej krajów, do których zmierzają, a wszystko to odbędzie się na koszt UE i zaowocuje przyciągnięciem do UE jeszcze większej liczby imigrantów. Mamy powody sądzić, że jeśli unijna polityka imigracyjna będzie traktować uchodźców jak przedmioty, które można dowolnie przemieszczać, mało prawdopodobne jest, by polityka ta działała właściwie kiedykolwiek w przyszłości. Republika Czeska pragnie wyrazić swoje wątpliwości co do procedury przyjęcia przedmiotowej decyzji Rady. Naszym zdaniem ważne decyzje polityczne, takie jak decyzja Rady z dnia 22 września 2015 r. ustanawiająca środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji, należy niezależnie od możliwości przewidzianych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przyjmować w drodze konsensusu. Decyzje Rady, takie jak ta, o której mowa, należy przyjmować w drodze konsensusu nie tylko z myślą o zapewnieniu ich wykonalności jako aktów prawnych, lecz także z myślą o tym, by nowa koncepcja polityki mogła być postrzegana przez wszystkie narody Unii Europejskiej jako uzasadniona. Republika Czeska wyraziła swoje zaniepokojenie faktem, że UE odchodzi od koncepcji dobrowolnego udziału państw członkowskich w proponowanym systemem relokacji. Obligowanie państw członkowskich do uczestnictwa można uważać za krok niefortunny, powodujący osłabienie ducha współpracy w obrębie Unii Europejskiej nawet jeśli taki krok jest podejmowany w imię solidarności. 12295/15 4
Zgodnie ze swoim wstępnym oświadczeniem dotyczącym rezolucji przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie w sprawie relokacji z Grecji i Włoch 40 000 osób w sposób oczywisty wymagających ochrony międzynarodowej, Republika Czeska pragnie oświadczyć, że: Nie powinniśmy wprowadzać do wspólnego europejskiego systemu azylowego w drodze przyjęcia proponowanego systemu relokacji nowego elementu składowego. Jeżeli w przyszłości miałoby dojść do dyskusji na temat ewentualnego stałego systemu relokacji, warunkiem ich prowadzenia powinno być dokonanie uprzedniej dogłębnej oceny proponowanego systemu tymczasowego, w tym takich jego aspektów, jak wtórne przepływy, oddziaływanie na relokowane osoby i na państwa członkowskie relokacji, a także oceny jego całkowitej wartości dodanej dla ogólnego funkcjonowania unijnego systemu zarządzania migracjami. Dokładnie przeanalizować należy zgodność z zasadą proporcjonalności; Wykonaniu decyzji Rady ustanawiającej środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji powinna przyświecać idea nierozerwalności zasady solidarności i odpowiedzialności państw członkowskich w obszarze zarządzania migracją; Transfery relokacyjne z Grecji i Włoch do Republiki Czeskiej zależą od konkretnych wyników tych właśnie państw członkowskich w zakresie rejestracji, identyfikacji i pobierania odcisków palców migrantów, a także w zakresie postępów dotyczących powrotów nielegalnych migrantów, którzy nie kwalifikują się do objęcia ochroną międzynarodową. W tym celu Republika Czeska jest gotowa pomagać odnośnym państwom członkowskim w ramach koncepcji tzw. hotspotów; Zgodnie z wyżej wspomnianym oświadczeniem Republika Czeska pragnie oświadczyć, że jej zdaniem bezpieczeństwo wewnętrzne jest zasadniczą częścią unijnego systemu zarządzania migracjami. W związku z tym UE powinna w pełni wykorzystywać wszelkie możliwości przewidziane w decyzji Rady, w tym sprawdzanie na miejscu relokowanych osób przez oficerów łącznikowych państw członkowskich relokacji. Republika Czeska jest gotowa uczestniczyć w środkach będących wyrazem solidarności i brać udział, w sposób konstruktywny, w skutecznych wspólnych działaniach, które ułatwią prawidłowe zarządzanie przepływami migracyjnymi zarówno do UE, jak i wewnątrz jej granic. OŚWIADCZENIE DANII W kontekście ale nie w ramach decyzji Rady w sprawie relokacji z Włoch i Grecji 120 000 osób ubiegających się o ochronę międzynarodową duński rząd ogłosił, że zamierza przyjąć w sposób jednostronny i dobrowolny 1 000 osób ubiegających się o ochronę międzynarodową z planowanych ośrodków rejestracji we Włoszech i Grecji. 12295/15 5
OŚWIADCZENIE FINLANDII Finlandia z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podjęte dziś przez wszystkie strony w Radzie w celu znalezienia rozwiązania dla ustanowienia na rzecz Włoch i Grecji środków tymczasowych w obszarze ochrony międzynarodowej. Finlandia była gotowa zaakceptować proponowany przydział i wykazać się solidarnością wobec krajów dotkniętych problemem poprzez przyjęcie około 2 400 osób. Niemniej jednak Finlandia nie mogła zagłosować za rozwiązaniem, w którym przydziały były częścią decyzji Rady. Niezwykle ważne było dla nas to, by przydziały zostały oddzielone od podjętej w dniu dzisiejszym decyzji i by zostały uzgodnione przez państwa członkowskie osobno w drodze rezolucji. Szczególnie duże znaczenie miała realizacja celu na poziomie na 120 000 osób. OŚWIADCZENIE WĘGIER Węgry nie mogły poprzeć przyjęcia decyzji z następujących powodów. Węgry wdrożyły niezbędne środki w celu ochrony swoich granic, które są jednocześnie granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej i strefy Schengen. Rozmiar i złożoność obecnej presji migracyjnej na Europę wymaga przyjęcia skutecznych i zrównoważonych środków również na szczeblu Unii Europejskiej. Węgry są gotowe i chętne do włączenia się we wszelkie takie działania. Jednocześnie Węgry są przekonane, że to właśnie kolejność przyjmowania środków na szczeblu europejskim ma kluczowe znaczenie. Relokacja mogłaby uzupełniać, ale nie zastępować, kompleksowe i efektywne wspólne działania w celu zapewnienia skutecznej kontroli na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej. Jeśli chodzi o Węgry i cały szlak zachodniobałkański, szczególne znaczenie ma skuteczna kontrola na zewnętrznych granicach Grecji, gdyż właśnie to państwo jest dla migrantów spoza UE pierwszym miejscem wjazdu. Nieuniknione jest dokonanie wyraźnego rozróżnienia między osobami ubiegającymi się o ochronę międzynarodową a migrantami z przyczyn ekonomicznych. Należy ustalić bezpieczne kraje pochodzenia i bezpieczne kraje trzecie (tranzytu), a w krajach spoza UE geograficznie bliskich państwom pochodzenia, w szczególności w Turcji, Libanie i Jordanii, trzeba stworzyć odpowiednie warunki. Dodatkowo, obok powyższych względów ogólnych, Węgry są w szczególnej sytuacji. W celu spełnienia spoczywających na nich obowiązków wynikających z przepisów UE i kodeksu Schengen Węgry wprowadziły niezbędne środki służące ochronie ich południowych granic. Z powodu niewywiązywania się ze swoich obowiązków przez niektóre państwa członkowskie UE niezbędne są dalsze działania ze strony Węgier na rzecz dalszego zdecydowanego wypełniania ich zobowiązań prawnych poprzez zapewnienie skutecznej kontroli swoich granic zewnętrznych. Węgry są gotowe do uczestniczenia w działaniach relokacyjnych po ustaleniu, czy i w jakim zakresie skutecznie zaradzono tej szczególnej sytuacji. W oparciu o powyższe Węgry przekażą Radzie jak najszybciej, lecz nie później niż 31 października 2015 r., dalsze informacje. 12295/15 6
OŚWIADCZENIE IRLANDII Delegacja Irlandii zauważa, że Rada ma zamiar podjąć decyzję w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady ustanawiającej środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji przed upływem 3 miesięcy od przedłożenia tego wniosku Radzie. W tych wyjątkowych okolicznościach, świadoma znaczenia proponowanej decyzji Rady i uznając potrzebę jej szybkiego przyjęcia i wdrożenia, delegacja Irlandii nie będzie w tym przypadku obstawać przy zachowaniu przysługującego jej trzymiesięcznego terminu na skorzystanie z możliwości powiadomienia przewodniczącego Rady o zamiarze uczestniczenia przez Irlandię w przyjęciu i stosowaniu proponowanej decyzji Rady zgodnie z postanowieniami art. 3 Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. OŚWIADCZENIE RUMUNII Rumunia popiera starania mające na celu zidentyfikowanie wykonalnych i zrównoważonych rozwiązań w zakresie zarządzania zjawiskiem migracji, która dotyka Unię Europejską, i ponownie wyraża swoje zaangażowanie w poszanowanie zasady solidarności. Przypominając o konkluzjach Rady Europejskiej z 25 26 czerwca 2015 r., w których państwa członkowskie wykazały się na zasadzie dobrowolności solidarnością z osobami wymagającymi ochrony międzynarodowej, Rumunia uważa, że nakładanie obowiązkowych kwot w zakresie relokacji nie stanowi realnego rozwiązania problemu uchodźców. Podejście to nakierowane jest wyłącznie na radzenie sobie z bezpośrednimi objawami, a nie z głębokimi przyczynami zjawiska. Z wyzwaniem na taką skalę nie można się uporać poprzez narzucenie automatycznego systemu redystrybucji migrantów. Bezwzględnie konieczne jest uwzględnienie specyfiki poszczególnych państw członkowskich oraz ich rzeczywistej zdolności do przyjmowania i integracji migrantów. OŚWIADCZENIE SŁOWACJI Republika Słowacka podkreśla swoją gotowość do działania na rzecz kompleksowego europejskiego rozwiązania obecnego kryzysu migracyjnego. Jest zdecydowana prowadzić te działania w sposób, który przyniesie pożądane rezultaty i uwzględnia specyfikę poszczególnych państw członkowskich. Administracyjny przydział osób ubiegających się o ochronę międzynarodową przewidziany w decyzji Rady przyjętej w dniu 22 września 2015 r. nie respektuje naszym zdaniem dobrowolnego charakter udziału państw członkowskich. 12295/15 7
Uważamy, że przyjęty mechanizm nie stanowi zrównoważonego sposobu reagowania na bieżącą presję migracyjną. Nie rozwiązuje podstawowych kwestii, takich jak nieuregulowane przepływy wtórne, a jednocześnie nie uwzględnia preferencji wyrażonych przez osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową. Ponadto działa jako czynnik nasilający napływ obywateli państw trzecich do państw członkowskich. Jednak aby wykazać się solidarnością, Republika Słowacka jest gotowa nadal łagodzić presję, jaką odczuwają niektóre państwa członkowskie, za pomocą tymczasowego systemu relokacji, w ramach którego przyjmuje osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową w tych państwach członkowskich w trakcie toczącej się procedury azylowej. OŚWIADCZENIE RADY w sprawie art. 6 ust. 5 dyrektywy Uznaje się, że art. 6 ust. 5 decyzji w sprawie relokacji dotyczy szczególnej, szybkiej procedury służącej przeciwdziałaniu wtórnemu przemieszczaniu się wnioskodawców lub osób korzystających z ochrony międzynarodowej, którzy objęci są procedurą relokacji i którzy wjeżdżają na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo członkowskie relokacji, nie spełniając warunków pozwalających na pobyt w tym innym państwie członkowskim. Procedura ta, stanowiąc lex specialis w stosunku do rozporządzenia dublińskiego, ma zapewnić sprawne działanie procedury relokacji. OŚWIADCZENIE KOMISJI w sprawie (stałego) mechanizmu nadzwyczajnego na podstawie systemu dublińskiego Komisja będzie stale monitorować sytuację pod względem masowego napływu obywateli państw trzecich ewidentnie wymagających ochrony międzynarodowej oraz w przypadku dalszych nadzwyczajnych sytuacji wynikających z takiego napływu zaproponuje środki tymczasowe dla danych państw członkowskich. Stanowisko to pozostaje bez uszczerbku dla wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia w sprawie ustanowienia kryzysowego mechanizmu relokacji (COM (2015)450). Komisja zwraca się do Parlamentu Europejskiego i do Rady, by w trybie pilnym kontynuowały dyskusje na temat tego wniosku. WSPÓLNE OŚWIADCZENIE RADY I KOMISJI Rada i Komisja zgadzają się co do tego, że jeżeli Komisja przedłoży zgodnie z art. 1 ust. 2 i art. 4 ust. 3 wniosek o zmianę decyzji w sprawie relokacji w odniesieniu do liczby wnioskodawców wymienionej w art. 4 ust. 1 lit. c), wniosek ten powinien respektować całkowitą liczbę 120 000 wnioskodawców oraz przydziały dla państw członkowskich obliczone w ten sam sposób jak w załącznikach I i II do decyzji w sprawie relokacji. 12295/15 8