Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dla projektu RPO WP wynika z art. 46 ust. 2 Ustawy z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. (Dz. U. z 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zm.)
Ustawa nakłada na organy administracji opracowujące projekty: polityk, strategii, planów lub programów w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu ( ) wyznaczających ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć, mogących znacząco oddziaływać na środowisko, obowiązek przeprowadzenia dla nich Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko. Prognoza jest jednym z elementów tej Oceny
Wystąpienie Przyjęcie Ogłoszenie Przekazanie Zarządu Województwa Pomorskiego do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku, Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gdańsku oraz Urzędów Morskich w Gdyni i Słupsku o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości Prognozy (Uchwała ZWP nr 396/240/13 z dnia 18 kwietnia 2013) przez Zarząd Województwa Pomorskiego Prognozy oddziaływania na środowisko dla RPO WP (Uchwała ZWP nr 162/329/14 z dnia 20 lutego 2014) Zarządu Województwa Pomorskiego (24 lutego 2014) o konsultacjach społecznych projektu RPO WP w trybie SOOŚ w dniach 24 lutego -17 marca 2014. Umieszczenie na stronach internetowych aktualnego projektu RPO WP wraz z przyjętą Prognozą oraz formularzem konsultacyjnym do zaopiniowania Organom ochrony środowiska zaangażowanym w proces OOŚ projektu RPO WP wraz z Prognozą (24 lutego 2014)
Przedmiotem Prognozy Oddziaływania na Środowisko, jest projekt RPO WP przyjęty Uchwałą Zarządu Województwa Pomorskiego nr 107/325/14 z dnia 07 lutego 2014, po zakończeniu konsultacji społecznych w trybie Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz po zakończeniu procesu oceny ex-ante.
Ustalenie, czy projekt RPO WP sprzyja realizacji polityki ochrony środowiska i rozwoju zrównoważonego. Próba identyfikacji możliwych do określenia skutków, korzystnych i niekorzystnych, jakie mogą spowodować dla środowiska i przyrody, przedsięwzięcia, dla których projekt RPO WP stwarza ramy realizacyjne Ocena czy planowane w dokumencie rozwiązania w dostateczny sposób chronią przed powstawaniem konfliktów i zagrożeń w środowisku, a jeśli jest to nieuniknione, pozwalają na ograniczanie ich zakresu i łagodzenie skutków
Ocena, na ile rozwiązania przyjęte w projekcie RPO WP wpływają na odporność przestrzeni i gospodarki regionu, w obliczu zmian zachodzących w klimacie regionu, a także na ile przyczyniają się do powstrzymania związanej z nimi utraty różnorodności biologicznej; Dostarczenie społeczeństwu, a także wszystkim organom uczestniczącym w procedurze opracowania i przyjęcia RPO WP, niezbędnych informacji na temat potencjalnych skutków wdrażania RPO WP dla środowiska.
Analizie i ocenie poddano wyłącznie Cele Szczegółowe projektu RPO WP oraz uwarunkowania i ramy ich realizacji, w tym: Uzasadnienie realizacji elementy diagnozy stanu Planowany zakres wsparcia Ukierunkowanie terytorialne Wybrane aspekty alokacji środków Przyjęte wskaźniki, ze szczególnym uwzględnieniem zamierzonego i niezamierzonego oddziaływania na środowisko i przyrodę
Zgodność - spójność celów szczegółowych RPO WP z celami przyjętymi w międzynarodowych, wspólnotowych, bałtyckich i krajowych dokumentach kształtujących politykę ekologiczną; Skuteczność stopień uwzględnienia stwierdzonych problemów środowiska w województwie w uzasadnieniu realizacji celów szczegółowych oraz ich sformułowaniu i przyjętych ramach realizacyjnych
Identyfikacja i ocena skutków realizacji celów szczegółowych RPO WP oraz ram ich realizacji, w odniesieniu do: Najważniejszych Różnorodności Obszarów Obszarów Dóbr elementów środowiska zamieszkania i wypoczynku ludzi, związanych z ich zdrowiem fizycznym i psychicznym (powietrze, klimat akustyczny, wody i stosunki wodne, gleby i powierzchnia ziemi, lasy, tereny rekreacyjne, zabytki) biologicznej, objętych ochroną prawną zasobów i walorów środowiska, objętych ochroną w sieci NATURA 2000, materialnych, w tym podniesienia odporności przestrzeni i gospodarki województwa na skutki zmian klimatu.
1. Analizując spójność celów szczegółowych RPO WP oraz ich ram realizacyjnych z 14 Ekologicznymi Obszarami Celowymi, na które składa się wybór i synteza celów ekologicznych, zapisanych w międzynarodowych, wspólnotowych i krajowych dokumentach poświęconych ochronie środowiska, przyrody i rozwojowi zrównoważonemu, uzyskano następujące wyniki: w W w przypadku 19 celów szczegółowych uzyskano bezpośrednią i pośrednią spójność, sprzyjającą realizacji polityki ekologicznej, przypadku 9 celów szczegółowych nie stwierdzono żadnych związków z polityką ekologiczną, a przez to możliwości wpływu na jej realizację przypadku 4 celów szczegółowych stwierdzono występowanie elementów, które mogą zakłócić realizację celów polityki ekologicznej. (Zwiększenie szans zatrudnienia na obszarach problemowych, Wzrost liczby przewozów regionalnym transportem kolejowym, Sprawne powiązanie najważniejszych ośrodków miejskich z Trójmiastem, infrastrukturą sieciową i węzłową i Wzrost produkcji energii ze źródeł odnawialnych, szczególnie w generacji rozproszonej).
2. Przyjęte Cele Szczegółowe RPO WP oraz planowane do wsparcia w ramach interwencji projekty, uwzględniają zidentyfikowane problemy ochrony środowiska, choć w stosunku do niektórych, wybrane cele mogą utrudnić ich rozwiązywanie, czy nawet jak w wypadku OP 8 Konwersja - przyczynić się do ich pogłębienia. Dotyczy to następujących problemów: Zagrożenie Zagrożenia Zmiany Zjawisko degradacją cennych i wrażliwych walorów środowiska w strefie przymorskiej w związku z nadkoncentracją funkcji turystycznej i przyrostem terenów inwestycyjnych; narastające trudności w zabezpieczeniu wartości i walorów środowiska objętych ochroną prawną ( ) różnorodności biologicznej przez ( ) fragmentację siedlisk przyrodniczych, procesy eutrofizacji wód, zakwaszanie gleb, znaczny udziału monokultur w uprawach i zbiorowiskach leśnych oraz ekspansję obcych gatunków hydrodynamiczne i/lub hydrochemiczne wód podziemnych w rejonie dużych ujęć wód podziemnych, w związku z nadmiernym poborem wód podziemnych suszy hydrogeologicznej dotyczące w szczególności Borów Tucholskich, Mierzei Helskiej i Wiślanej
3. Dla wybranych celów szczegółowych przeważać będą niekorzystne oddziaływania na środowisko, mogą wystąpić oddziaływania znaczące, są to: wzrost inwestycji w małych i średnich przedsiębiorstwach, wzmocnienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa, wzrost liczby zakładanych mikroprzedsiębiorstw, wzrost przedsiębiorczości na obszarach problemowych, sprawne powiązanie ośrodków miejskich z Trójmiastem. Przedmiotem niekorzystnych oddziaływań i zagrożeń będzie przede wszystkim różnorodność biologiczna, w następnej kolejności wody powierzchniowe i powietrze;
4. Przeważająca większość zaproponowanych celów szczegółowych nie spowoduje znaczących, niekorzystnych oddziaływań na komponenty środowiska. Wystąpią oddziaływania o charakterze mieszanym korzystne, niekorzystne, pośrednie (stosunkowo rzadko bezpośrednie), znaczące, długoterminowe i trwałe; bezpośrednie i pośrednie, chwilowe i krótkoterminowe, nieznaczące; 5. Realizacja kilku celów spowoduje wyłącznie oddziaływania korzystne: 6. wzrost poziomu komercjalizacji badań i popytu przedsiębiorstw na usługi jednostek B+R, 7. poprawa efektywności energetycznej, 8. poprawa jakości powietrza; 6. Praktycznie wszystkie przyjęte cele szczegółowe RPO WP przyczynią się korzystnie do wzrostu wartości majątku, mienia i zamożności społeczeństwa
8. Prognoza nie wskazuje na rzeczywiste ryzyko znaczącego, niekorzystnego oddziaływania na przedmiot, cele ochrony oraz integralność obszarów NATURA 2000. Teoretycznie jest ono możliwe, jednak zakłada się, iż na etapie szczegółowej oceny (Raportu) oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko, zostanie ono wyeliminowane, choćby tylko dlatego, że organ ochrony środowiska nie dopuści do realizacji przedsięwzięcia znacząco, niekorzystnie oddziaływującego na obszary NATURA 2000; 9. Realizacja projektu RPO WP przyczyni się do podniesienia odporności przestrzeni województwa na konsekwencje zmian klimatu w części dotyczącej gospodarki wodnej, poprzez wzrost naturalnej retencji, przyczyniając się do powstrzymania utraty różnorodności biologicznej. 10. Projekt RPO WP tylko w niewielkim stopniu (poprawa zabezpieczenia przeciwpowodziowego, budowa energetyki rozproszonej ze źródeł odnawialnych) przyczyni sie do poprawy odporności gospodarki województwa na możliwe wystąpienie ekstremalnych zjawisk klimatycznych;
11. Po analizie, nie sformułowano rozwiązań alternatywnych na poziomie celów szczegółowych RPO WP, poprzestając na wskazaniu możliwości takich rozwiązań na poziomie ram planowanej interwencji; 12. Realizacja projektu RPO WP nie spowoduje niekorzystnych oddziaływań transgranicznych, 13. Realizacja projektu RPO WP może przyczynić sie do powstania oddziaływań skumulowanych w obszarze metropolitalnym Trójmiasta, a także w połączeniu z interwencją przewidzianą w Programach Operacyjnych na szczeblu krajowym w innych obszarach województwa, 14. Zaproponowany system monitorowania i przyjęte wskaźniki uznano za niewystarczające, dla skutecznego śledzenia zamierzonych i niezamierzonych zmian, zachodzących w środowisku wskutek realizacji projektu RPO WP;
1. W obrębie Osi Priorytetowej 1 Komercjalizacja Wiedzy - proponuje się uzupełnić Preferencje w obydwu celach szczegółowych o stwierdzenie potrzeby: wzmocnienia odporności gospodarki na skutki zmian klimatu 2. W obrębie Osi Priorytetowych: OP1 Komercjalizacja Wiedzy, OP 2 Przedsiębiorstwa oraz OP8 Konwersja, proponuje się w ukierunkowaniu terytorialnym zwrócić uwagę na wykluczenie z inwestowania obszarów zagrożonych powodzią. 3. Dla wszystkich celów szczegółowych w obrębie Osi Priorytetowych: OP1 Komercjalizacja Wiedzy, OP 2 Przedsiębiorstwa proponuje się ustalić minimalne limity procentowe alokacji dla wspieranych przedsięwzięć, spełniających preferencje ekologiczne, bądź też rozważyć preferencje wsparcia dla przedsięwzięć spełniających łącznie kilka warunków, w tym warunek ekologiczny
4. W obrębie Osi Priorytetowych OP 1. Komercjalizacja wiedzy, OP 2. Przedsiębiorstwa, OP 5. Zatrudnienie, OP 8. Konwersja, dla celów szczegółowych, przewidujących wsparcie inwestycji budowlanych, rozważyć wprowadzenie silnych preferencji dla przedsięwzięć zlokalizowanych na terenach zainwestowanych, wcześniej już wykorzystywanych pod działalność gospodarczą, w tym zdegradowanych, z jednoczesnym podniesieniem jakości użytkowanej gospodarczo przestrzeni, 5. W OP 2. Przedsiębiorstwa, dla celu szczegółowego Wzmocnienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa, proponuje się uwzględnić wsparcie w zakresie przygotowania terenów inwestycyjnych i stref przemysłowych dla projektów uwzględniających ekomobilność (transport zbiorowy, komunikacja rowerowa i piesza) i zieloną infrastrukturę (w tym zielone strefy odpoczynku i spotkań),
6. W obrębie OP 8. Konwersja, proponuje się: w w celu szczegółowym Aktywizacja społeczna i gospodarcza zdegradowanych obszarów miejskich, w planowanym zakresie wsparcia proponuje się uwzględnić (podkreślić) potrzebę wzmocnienia, rewitalizacji, zwiększenia udziału przestrzeni zielonej w obrębie zdegradowanych obszarów miejskich; celu szczegółowym Wzrost przedsiębiorczości na obszarach problemowych, proponuje się wzmocnić zapisy mówiące o ograniczeniu negatywnego wpływu na środowisko, poprzez podkreślenie potrzeby zapewnienia ochrony udostępnianych zasobów przyrodniczych, w tym zwłaszcza obszarów przyrodniczo cennych; 7. W obrębie Osi Priorytetowych: OP 9. Mobilność, OP 10. Energia i OP 11. Środowisko, wprowadzić zapisy dotyczące konieczności zabezpieczenia inżynierskiego nowego zainwestowania, realizowanego na terenach zagrożonych powodzią;
8. W obrębie OP 10. Energia, rozważyć wpisanie nowego celu szczegółowego o treści: poprawa bezpieczeństwa zasilania elektroenergetycznego NN i SN w aspekcie występowania ekstremalnych zjawisk klimatycznych, 9. W obrębie OP 11. Środowisko, proponuje się w celu szczegółowym Zachowanie różnorodności biologicznej oraz walorów przyrodniczych i krajobrazowych, rozważyć wprowadzenie zapisów: umożliwiających o dofinansowanie projektów polegających do sporządzeniu / aktualizacji inwentaryzacji przyrodniczych. konieczności dokonania analiz zagrożenia utratą lub uszczupleniem zasobów, przewidzianych do wsparcia w wyniku zmian klimatycznych oraz potrzeby ich dodatkowego zabezpieczenia.