ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO W I PÓŁROCZU 2010 r.

ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO W I PÓŁROCZU 2010 r. RZESZÓW, SIERPIEŃ 2010

Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy 35-061 Rzeszów, ul. Króla Kazimierza 7 Tel/fax (17) 747 06 66 Publikacja bezpłatna Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Przedruk opracowania w całości lub części oraz wykorzystanie danych dozwolone jest wyłącznie z podaniem źródła

Spis treści Wstęp. 4 1. Aktywność ekonomiczna ludności województwa podkarpackiego 5 2. Bezrobotni na rynku pracy. 9 2.1 Stopa bezrobocia. 9 2.2 Zmiany w ewidencji osób bezrobotnych... 11 2.3 Bezrobotni z prawem do zasiłku 12 2.4 Bezrobotni zamieszkali na wsi.. 13 2.5 Bezrobotni według płci.. 13 2.6 Bezrobotni według wieku.. 14 2.7 Bezrobotni według poziomu wykształcenia.. 15 2.8 Bezrobotni według stażu pracy. 16 2.9 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy... 17 2.10 Bezrobotni według Polskiej Klasyfikacji Działalności... 17 2.11 Bezrobotni według zawodów.. 19 3. Bezrobotne kobiety.. 21 3.1 Zmiany w ewidencji bezrobotnych kobiet 21 3.2 Bezrobotne kobiety z prawem do zasiłku. 22 3.3 Bezrobotne kobiety zamieszkałe na wsi... 23 3.4 Bezrobotne kobiety według wieku 23 3.5 Bezrobotne kobiety według wykształcenia... 24 3.6 Bezrobotne kobiety według stażu pracy 25 3.7 Bezrobotne kobiety według czasu pozostawania bez pracy. 26 3.8 Bezrobotne kobiety według Polskiej Klasyfikacji Działalności... 27 3.9 Bezrobotne kobiety według zawodów.. 29 4. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy. 31 5. Pozostałe grupy ujmowane w statystykach urzędów pracy 31 6. Oferty pracy 32 7. Wydatki z Funduszu Pracy na programy promocji zatrudnienia 34 8. Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników 36 Podsumowanie 37 Aneks statystyczny. 40 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 3

Wstęp Niniejsze opracowanie powstało w ramach projektu pt. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy realizowanego przez Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie w ramach Poddziałania 8.1.4 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Celem opracowania jest pokazanie ogólnych tendencji i zjawisk zachodzących na rynku pracy województwa podkarpackiego w okresie I półrocza 2010 r. Materiał powstał w oparciu o dane statystyczne pochodzące ze sprawozdań o rynku pracy (MPiPS-01 i MPiPS-02). Wykorzystano także informacje zawarte w publikacjach Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, jak również dane publikowane przez GUS. Pierwszy rozdział opracowania zawiera ogólne informacje na temat aktywności ekonomicznej ludności oraz zatrudnienia na Podkarpaciu. Rozdział drugi zawiera dokładną charakterystykę bezrobocia, z uwzględnieniem jego struktury. W rozdziale trzecim przedstawiono sytuację bezrobotnych kobiet, a w szczególności strukturę bezrobocia w tej grupie. Kolejne dwa rozdziały są poświęcone bezrobotnym będącym w szczególnej sytuacji na rynku pracy, a także pozostałym grupom, które są ujmowane w statystykach urzędów pracy. Rozdział szósty zawiera informacje na temat ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców do powiatowych urzędów pracy, natomiast następne dwa rozdziały opisują wydatki z Funduszu Pracy na programy promocji zatrudnienia oraz zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Całość opracowania zamyka podsumowanie, w którym zawarte zostały najważniejsze tendencje i zjawiska zachodzące na wojewódzkim rynku pracy w okresie I półrocza 2010 r. Ostatnią częścią materiału jest aneks statystyczny, w którym znajdują się tabelaryczne zestawienia danych statystycznych dotyczących bezrobocia na Podkarpaciu w omawianym okresie. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 4

1. Aktywność ekonomiczna ludności województwa podkarpackiego Według danych BAEL w I kwartale br. 1 liczba ludności w wieku 15 lat i więcej wynosiła 1711 tys., z czego aktywni zawodowo stanowili 55,8%, a bierni zawodowo 44,2%. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, liczba aktywnych zawodowo zmniejszyła się o 1,4%, a biernych zawodowo o 2,3%, przy czym liczba pracujących zmniejszyła się o 4,4%, a liczba bezrobotnych zwiększyła się o 25%. Biorąc pod uwagę płeć, większy spadek liczby pracujących zaobserwowano wśród kobiet (o 5,4%) niż mężczyzn (o 3,5%), patrząc na miejsce zamieszkania, to większy spadek liczby pracujących zanotowano na wsi (o 5,3%) niż w mieście (o 2,8%). Wykres 1. Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia w I kwartale 2010 r. Źródło: US w Rzeszowie Aktywność ekonomiczna ludności w województwie podkarpackim I kwartał 2010 r. 1 W związku z tym, że w momencie przygotowania materiału GUS nie opublikował jeszcze danych za I półrocze 2010 r., wykorzystano dane za I kwartał 2010 r. pochodzące z opracowań Urzędu Statystycznego w Rzeszowie (Aktywność ekonomiczna ludności województwa podkarpackiego I kwartał 2010 r. oraz Biuletyn statystyczny województwa podkarpackiego I kwartał 2010 r.). W rozdziale tym skupiono się głównie na danych dotyczących osób pracujących i biernych zawodowo, gdyż osoby bezrobotne omówione zostały szczegółowo w kolejnych rozdziałach. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 5

Wśród pracujących w I kwartale 2010 r. największy odsetek stanowiły osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym oraz zasadniczym zawodowym ( wykres 1). Jedna czwarta pracujących to osoby z wykształceniem wyższym, najniższy zaś odsetek stanowiły osoby posiadające wykształcenie gimnazjalne, podstawowe, niepełne podstawowe i bez wykształcenia. W grupie biernych zawodowo dominują osoby najsłabiej wykształcone, które stanowią blisko 50%, najmniejszy odsetek natomiast stanowią osoby z wykształceniem wyższym. Analizując aktywność ekonomiczną ludności Podkarpacia w I kwartale 2010 r. według wieku, zauważymy iż najwięcej osób pracujących jest w przedziale wiekowym 25-54 lata, co jest zrozumiałe gdyż jest to okres największej aktywności zawodowej. Najwięcej zaś osób biernych zawodowo było w przedziałach wiekowych 55 lat i więcej (blisko 80%) oraz 15-24 lata (ok. 70%). Charakterystycznym wskaźnikiem aktywności ekonomicznej jest współczynnik aktywności zawodowej 2, który w I kwartale 2010 r. wynosił 55,8%. Wskaźnik ten był wyższy wśród mężczyzn (62,7%) niż kobiet (49,5%). W porównaniu do I kwartału 2009 r. mierzona tym wskaźnikiem aktywność zawodowa mężczyzn wzrosła o 1,3%, aktywność zawodowa kobiet spadła natomiast o 0,7%. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, większą aktywność zawodową zaobserwowano na wsi, gdzie kształtowała się ona na poziomie 57,2% i była o 1,7% niższa niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Dla miast wskaźnik ten osiągnął poziom 53,8%. Najwyższy poziom aktywności zawodowej zaobserwowano u osób w wieku 35-44 lata (86,3%), najniższy zaś wśród osób w wieku 55 lat i więcej (23,3%). W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego wartość tego wskaźnika u osób w wieku 35-44 lata spadła o 0,4%, a u osób w wieku 55 lat i więcej spadła o 0,6%. Analizując aktywność zawodową ze względu na wykształcenie można zauważyć, iż najbardziej aktywne były osoby z wykształceniem wyższym, gdzie wartość tego wskaźnika wyniosła 83,1%. Najniższą aktywnością zawodową charakteryzowały się osoby z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym i bez wykształcenia (zaledwie 20,3%). 2 Współczynnik aktywności zawodowej to udział osób aktywnych zawodowo (pracujących i bezrobotnych) w liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 6

Tabela 1. Współczynnik aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej (w %) Wyszczególnienie I kw. 2009 I kw. 2010 Wzrost/spadek Ogółem 55,6 55,8 +0,2 mężczyźni 61,4 62,7 +1,3 kobiety 50,2 49,5-0,7 miasta 50,6 53,8 +3,2 wieś 58,9 57,2-1,7 Według wieku: 15-24 lata 27,1 30,7 +3,6 25-34 lata 87,6 85,5-2,1 35-44 lata 86,7 86,3-0,4 45-54 lata 78,7 79,4 +0,7 55 lat i więcej 23,9 23,3-0,6 Według wykształcenia: wyższe 83,5 83,1-0,4 policealne i średnie zawodowe 68,0 70,3 +2,3 średnie ogólnokształcące 43,9 46,2 +2,3 zasadnicze zawodowe 70,5 66,7-3,8 gimnazjalne, podstawowe, niepełne podstawowe i bez wykształcenia 22,6 20,3-2,3 Źródło: Aktywność ekonomiczna ludności w województwie podkarpackim I kw. 2010 r., US w Rzeszowie. Według danych BAEL, liczba pracujących w województwie podkarpackim w I kwartale 2010 r. wynosiła 830 tys., co stanowiło 86,9% aktywnych zawodowo. W grupie tej przeważali mężczyźni (53,7%) oraz mieszkańcy wsi (62,8%). Ważnym miernikiem charakteryzującym poziom zatrudnienia jest wskaźnik zatrudnienia 3, który w I kwartale wyniósł 48,5%. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego wartość wskaźnika zatrudnienia spadła o 1,3%. Spadek zanotowano zarówno wśród mężczyzn (o 0,6%), jak i kobiet (o 1,8%). Podobnie sytuacja wyglądała 3 Wskaźnik zatrudnienia oznacza udział pracujących w liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 7

w przypadku mieszkańców miast i wsi, gdzie wartość omawianego wskaźnika spadła odpowiednio o 0,1% i 2,1%. Biorąc pod uwagę wykształcenie, najwyższy wskaźnik zatrudnienia zanotowano wśród osób z wykształceniem wyższym (76,7%), najniższy natomiast wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym oraz bez wykształcenia szkolnego (17,9%). Dość niski wskaźnik zatrudnienia zaobserwowano w grupie osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (35,9%). Tabela 2. Wskaźnik zatrudnienia ludności w wieku 15 lat i więcej (w %) Wyszczególnienie I kw. 2009 I kw. 2010 Wzrost/spadek Ogółem 49,8 48,5-1,3 mężczyźni 55,3 54,7-0,6 kobiety 44,7 42,9-1,8 miasta 45,0 44,9-0,1 wieś 53,0 50,9-2,1 Według wieku: 15-24 lata 18,9 18,8-0,1 25-34 lata 77,1 73,9-3,2 35-44 lata 80,0 77,0-3,0 45-54 lata 72,8 72,2-0,6 55 lat i więcej 23,1 22,4-0,7 Według wykształcenia: wyższe 78,3 76,7-1,6 policealne i średnie zawodowe 60,5 61,5 +1,0 średnie ogólnokształcące 37,6 35,9-1,7 zasadnicze zawodowe 61,4 56,0-5,4 gimnazjalne, podstawowe, niepełne podstawowe i bez wykształcenia 21,0 17,9-3,1 Źródło: Aktywność ekonomiczna ludności w województwie podkarpackim I kw. 2010 r., US w Rzeszowie. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 8

2. Bezrobotni na rynku pracy Na koniec czerwca 2010 roku w województwie podkarpackim zarejestrowanych było ogółem 133 593 bezrobotnych. W porównaniu do stanu z końca grudnia 2009 r. liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 8 351 osób, w porównaniu zaś do analogicznego okresu roku ubiegłego, była wyższa o 7 528 osób. Spadek liczby bezrobotnych notowano systematycznie co miesiąc od marca do czerwca br. Jedynie w lutym zaobserwowano zwiększenie liczby bezrobotnych w porównaniu do stycznia br. Większość powiatów odnotowała zmniejszenie liczby bezrobotnych w porównaniu do końca ubiegłego roku, przy czym największy spadek nastąpił w powiatach: jasielskim (o 803 osoby), tarnobrzeskim (o 728), brzozowskim (o 638) i przeworskim (o 625). Tylko dwa powiaty zanotowały wzrost liczby bezrobotnych: miasto Rzeszów (o 416 osób) i miasto Przemyśl (o 57 osób). Wykres 2. Zmiany liczby bezrobotnych w województwie podkarpackim 160 000 155 000 152 232 150 000 150 933 149 463 145 000 140 000 135 000 130 676 132 154 141 294 137 067 133 593 130 000 125 000 126 209 128 920 126 889 126 065 120 000 I II III IV V VI 2009 2010 Źródło: Dane ze sprawozdań MPIPS-01 2.1 Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia w województwie podkarpackim w końcu czerwca 2010 r. wynosiła 14,7 % (w kraju 11,6 %) i w porównaniu do stanu z końca 2009 roku była o 0,8 pkt. niższa, a w porównaniu do czerwca 2009 r. była o 0,6 pkt. wyższa. W odniesieniu do końca ubiegłego roku, spadek wartości tego wskaźnika odnotowano w 23 powiatach, w jednym powiecie stopa bezrobocia pozostała na tym samym poziomie, w jednym natomiast Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 9

zaobserwowano jej wzrost (o 0,3 pkt. w mieście Rzeszowie). Rozpiętość pomiędzy najwyższą, a najniższą stopą bezrobocia wyniosła na koniec czerwca br. 16,2 pkt. Najwyższą wartość wskaźnika zanotowano w powiatach: brzozowskim (22,9%), niżańskim (22,0%), bieszczadzkim, leskim (po 21,8%), strzyżowskim (20,3%) i przeworskim (20,2%). Najniższą stopę bezrobocia natomiast zaobserwowano w miastach: Krośnie (6,7%) oraz Rzeszowie (7,5%). Rys. 1. Terytorialne rozmieszczenie stopy bezrobocia wg stanu na 30.06.2010 r. mielecki 13,3 % dębicki 11,8 % jasielski 17,2% Tarnobrzeg 13,4% tarnobrzeski 13,7% kolbuszowski 15,2% ropczycko sędziszowski 15,6% strzyżowski 20,3 % Krosno 6,7 % krośnieński 17,3% Stalowowolski 13,6 % rzeszowski 12,2% Rzeszów 7,5% brzozowski 22,9% sanocki 13,2 % niżański 22,0 % łańcucki 14,9 % leżajski 17,9% lubaczowski 17,4 % przeworski 15,9% przemyski 20,2% bieszczadzki 21,8% jarosławski 17,4% Przemyśl 18,9 % % 6 10 14 18 21 25 i pow. leski 21,8 % Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 10

2.2 Zmiany w ewidencji osób bezrobotnych W okresie I półrocza 2010 r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 79 105 bezrobotnych tj. o 7 464 osoby mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Spośród ogólnej liczby nowo zarejestrowanych 21,3% stanowiły osoby zarejestrowane po raz pierwszy, a 78,7% powracające do ewidencji po raz kolejny ( w I półroczu 2009 r. osoby nowo zarejestrowane po raz pierwszy stanowiły 22,8%, a po raz kolejny 77,2%). Powtórne rejestracje dotyczyły osób, które po okresie szkolenia lub krótkotrwałego zatrudnienia powracały do ewidencji urzędów pracy nie znajdując na rynku pracy względnie trwałego zatrudnienia. W I półroczu br. najwięcej osób bezrobotnych zarejestrowało się w powiatach: - Rzeszowie (5 258), - rzeszowskim (5 028), - mieleckim (4 988), - dębickim (4 737), - jasielskim (4 565), Najmniej osób zarejestrowało się w powiatach: - bieszczadzkim (993), - leskim (1 237), - Krośnie (1 594), - tarnobrzeskim (1 601), - Tarnobrzegu (1 615). W ciągu sześciu miesięcy br. z powiatowych urzędów pracy wyrejestrowało się 87 456 osób, tj. o 11 385 więcej niż w I półroczu 2009 r. Spośród ogółu wyrejestrowanych 41,9% stanowiły osoby, które podjęły pracę, z tego 25,3% osoby wyłączone z tytułu podjęcia pracy subsydiowanej. Częstym powodem wyłączenia z ewidencji bezrobotnych było również niepotwierdzenie gotowości do pracy. Z tego powodu wyłączono 21 956 bezrobotnych, którzy stanowili jedną czwartą wyrejestrowanych. W okresie I półrocza 2010 r. z ewidencji bezrobotnych najwięcej osób wyrejestrowano w powiatach: - rzeszowskim (5 472), - mieleckim (5 427), - jasielskim (5 368), - dębickim (5 031), - Rzeszowie (4 842). Najmniej osób wyrejestrowano w powiatach: - bieszczadzkim (1 276), - leskim (1 603), - Krośnie (1 605), - Tarnobrzegu (1 877). W okresie sześciu miesięcy 2010 r. napływ bezrobotnych był o 8 351 osób mniejszy od odpływu osób z ewidencji urzędów pracy, zupełnie odwrotnie niż w analogicznym okresie roku poprzedniego, gdzie napływ był o 10 498 osób większy niż odpływ z bezrobocia. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 11

2.3 Bezrobotni z prawem do zasiłku Według stanu na koniec czerwca br. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było 20 532 bezrobotnych posiadających prawo do pobierania zasiłku tj. o 3 168 osób mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, kiedy to 23 700 bezrobotnych posiadało prawo do zasiłku. Osoby te stanowiły 15,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. W stosunku do stanu z końca grudnia 2009 roku liczba zasiłkobiorców zmniejszyła się o 4 464 osoby. Najwyższy udział bezrobotnych posiadających prawo do zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych zaobserwowano w powiatach: leżajskim (22,2%), lubaczowskim (21,1%), przemyskim (19,8%), brzozowskim (18,8%), strzyżowskim (18,6%) i jasielskim (18,5%). Najniższy natomiast udział w powiatach: przeworskim (9,1%), mieleckim (10,6%), ropczycko-sędziszowskim (11,7%) m. Tarnobrzegu (11,9%). Tabela 3. Udział bezrobotnych z prawem do zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych powiat wg stanu na 30. 06. 2010 r. liczba bezrobotnych ogółem liczba zasiłkobiorców bieszczadzki 1 813 300 16,5 brzozowski 6 059 1 140 18,8 dębicki 6 625 920 13,9 jarosławski 9 155 1 426 15,6 jasielski 8 817 1 634 18,5 kolbuszowski 3 660 647 17,7 krośnieński 6 273 984 15,7 leski 2 229 360 16,2 leżajski 5 016 1 112 22,2 lubaczowski 4 109 869 21,1 łańcucki 4 828 585 12,1 mielecki 8 394 892 10,6 niżański 5 239 923 17,6 przemyski 5 301 1 050 19,8 przeworski 5 529 503 9,1 ropczycko - 4 874 568 11,7 sędziszowski rzeszowski 7 395 1 106 15,0 sanocki 5 038 665 13,2 stalowowolski 6 771 903 13,3 strzyżowski 5 270 979 18,6 tarnobrzeski 2 999 367 12,2 Krosno 2 219 329 14,8 Przemyśl 5 454 795 14,6 Rzeszów 7 805 1 150 14,7 Tarnobrzeg 2 721 325 11,9 województwo 133 593 20 532 15,4 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01. % Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 12

2.4 Bezrobotni zamieszkali na wsi Na koniec czerwca br. 81 760 osób bezrobotnych mieszkało na terenach wiejskich i stanowili oni 61,2% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego liczba bezrobotnych w tej grupie zwiększyła się o 4 099 osób, a w porównaniu do końca 2009 roku, zmniejszyła o 6 985 osób. Spośród ogółu osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi, 9 881 tj. 7,4% posiadało gospodarstwa rolne, których powierzchnia nie przekraczała 2 ha przeliczeniowych. Najwyższy udział bezrobotnych zamieszkałych na wsi w ogólnej liczbie bezrobotnych zanotowano w powiatach: przemyskim (100%), brzozowskim (90,7%), krośnieńskim (89,7%), strzyżowskim (87,7%) i kolbuszowskim (85,4%). Najniższy udział zaobserwowano w powiatach: stalowowolskim (40,1%), mieleckim (51,3%), sanockim (53,6%), dębickim (57,4%) oraz bieszczadzkim (58,6%). 2.5 Bezrobotni według płci Na koniec czerwca 2010 r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było 68 161 bezrobotnych kobiet i 65 432 mężczyzn. Kobiety stanowiły 51% ogółu zarejestrowanych i w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych nieznacznie spadł (na koniec czerwca 2009 roku wynosił 51,7%). W porównaniu do końca 2009 r. udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych nieznacznie wzrósł (o 0,9%). Wykres 3. Struktura bezrobotnych w województwie podkarpackim wg płci (w %) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 51,7 51,0 48,3 49,0 30.06.2009 30.06.2010 kobiety mężczyźni Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 13

Na koniec I półrocza br. wyższy udział kobiet niż mężczyzn w populacji bezrobotnych zanotowano w 16 powiatach (w analogicznym okresie 2009 roku kobiety stanowiły ponad połowę zarejestrowanych bezrobotnych w 8 powiatach). Najwyższy udział kobiet w populacji osób bezrobotnych zaobserwowano w powiatach: brzozowskim (58,8%), dębickim (57%) i tarnobrzeskim (54,9%). Najniższy natomiast udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych odnotowano w powiatach: leskim (45,1%), łańcuckim (45,5%) i lubaczowskim (46,7%). 2.6 Bezrobotni według wieku Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w I półroczu 2010 r. przeważały osoby w wieku 25-34 lat, które stanowiły niemal jedną trzecią oraz osoby w wieku 18-24 lat stanowiące blisko jedną czwartą ogółu bezrobotnych. Stosunkowo liczną grupę (18,7%) stanowiły osoby w wieku 45-54 lata, najmniej zaś wśród bezrobotnych było osób w wieku 60 lat i więcej (1,1%). Wykres 4. Struktura bezrobotnych w województwie podkarpackim wg wieku (w %) 35 30 25 20 24,2 24,0 30,8 30,9 20,4 19,8 18,9 18,7 30.06.2009 30.06.2010 15 10 5 0 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60 lat i więcej 4,9 5,6 0,8 1,1 Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01 W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego struktura bezrobotnych uległa nieznacznym zmianom. Wśród osób młodych, w przedziałach wiekowych 18-24 lata i 24-34 lata sytuacja uległa niewielkim wahaniom. W przypadku osób w wieku 35-44 lata i 45-54 lata zauważalny jest minimalny spadek. Największe zmiany zaszły w grupie wiekowej 55-59 lat, gdzie na przestrzeni minionego roku zauważalny jest wzrost osób bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy (o 0,7%). W porównaniu do końca 2009 roku spadek bezrobotnych zaobserwowano jedynie w przedziale wiekowym 18-24 lata (o 1,3%), w pozostałych kategoriach wiekowych zauważalny był wzrost Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 14

bezrobotnych, przy czym największy w przedziałach 25-34 lata (o 0,6%) i 55-59 lat (o 0,5%). Żadnych zmian natomiast nie zauważono w przypadku kategorii wiekowej 35-44 lata, gdzie procentowy udział utrzymał się na poziomie 19,8%. 2.7 Bezrobotni według poziomu wykształcenia Biorąc pod uwagę poziom wykształcenia, już od dłuższego czasu w rejestrach urzędów pracy dominują osoby słabo wykształcone. Według stanu na koniec czerwca 2010 roku wykształceniem zasadniczym zawodowym legitymowało się 30,6% ogółu zarejestrowanych na Podkarpaciu bezrobotnych, a wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 22,2%. Liczną grupę stanowiły też osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (25,7%). Najmniej było osób z wykształceniem wyższym (10,3%), jednak od kilku lat można zaobserwować systematyczny wzrost tej grupy osób wśród bezrobotnych. Wykres 5. Struktura bezrobotnych w województwie podkarpackim wg wykształcenia (w %) 35 30 25 25,7 25,7 31,3 30,6 23 30.06.2009 30.06.2010 22,2 20 15 10 9,2 10,3 10,8 11,1 5 0 Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01 W porównaniu do I półrocza 2009 r. największy wzrost bezrobotnych nastąpił w grupie osób z wykształceniem wyższym (o 1,1%), niewielki wzrost (o 0,3%) zauważalny jest wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym. Na tym samym poziomie utrzymał się udział osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (25,7%). W przypadku dwóch kategorii zaobserwowano spadek bezrobotnych, wśród osób Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 15

z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej o 0,8%, a wśród osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym o 0,7%. W porównaniu do końca roku 2009 wzrost udziału wśród ogółu bezrobotnych zaobserwowano w przypadku trzech kategorii: u osób z wykształceniem wyższym (o 0,1%), u osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (o 0,2%) oraz wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (o 0,8%). Spadek natomiast nastąpił w przypadku osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym (o 0,9%) oraz gimnazjalnym i poniżej (o 0,3%). 2.8 Bezrobotni według stażu pracy Już od dłuższego czasu w rejestrach bezrobotnych najwięcej jest osób nieposiadających udokumentowanego stażu zawodowego. Na koniec czerwca br. stanowili oni 26,9% ogółu bezrobotnych. Drugą dość liczną grupę (21,7%) stanowiły osoby posiadające staż pracy od 1 do 5 lat. Najrzadziej zaś w urzędach pracy rejestrują się osoby posiadające najdłuższy staż pracy tj. 30 lat i więcej (2,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych). W porównaniu do końca czerwca roku poprzedniego struktura bezrobotnych wg stażu pracy uległa nieznacznym zmianom. W niewielkim stopniu wzrósł udział osób bezrobotnych bez stażu pracy, ze stażem 20-30 lat i stażem 30 lat i więcej, a także wśród osób ze stażem 1-5 lat. Spadek natomiast zaobserwowano w przedziałach do 1 roku, 5-10 lat oraz 10-20 lat stażu pracy. Podobnie sytuacja wygląda, kiedy porównamy omawiany okres z końcem 2009 roku, z tą różnicą, że niewielkiemu spadkowi uległ odsetek bezrobotnych bez stażu pracy (na koniec 2009 roku wynosił 27,1%). Wykres 6. Struktura bezrobotnych w województwie podkarpackim wg stażu pracy (w %) 30,0 25,0 30.06.2009 30.06.2010 21,6 21,7 26,8 26,9 20,0 15,0 14,1 14,0 12,8 12,6 14,5 14,0 10,0 8,2 8,6 5,0 2,0 2,2 0,0 do 1 od 1-5 od 5-10 od 10-20 od 20-30 30 i więcej bez stażu pracy Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 16

2.9 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Według stanu na 30 czerwca 2010 r. wśród ogółu zarejestrowanych w województwie podkarpackim bezrobotnych przeważały osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy. Łącznie stanowiły one 38,3%, z tego 19,2 % pozostawało bez pracy powyżej 24 miesięcy. Blisko jedna czwarta bezrobotnych pozostawała bez pracy od 6 do 12 miesięcy, najmniej natomiast bezrobotnych (8,6%) pozostawało bez zatrudnienia do 1 miesiąca. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego znacznie zwiększył się udział osób pozostających bez pracy od 12 do 24 miesięcy (o 6,5%), a także pozostających bez pracy od 6 do 12 miesięcy (o 3%). Spadł natomiast odsetek bezrobotnych, którzy nie pracowali ponad 2 lata, a także od 3 do 6 miesięcy (w obu przypadkach o 2,7%). Zmniejszył się też udział bezrobotnych pozostających bez pracy od 1 do 3 miesięcy (o 2,6%) oraz do 1 miesiąca (o 1,4%). Wykres 7. Struktura bezrobotnych w województwie podkarpackim wg czasu pozostawania bez pracy (w %) 25,0 20,0 30.06.2009 30.06.2010 15,6 19,3 16,6 20,6 23,6 21,9 19,1 19,2 15,0 13,0 12,6 10,0 10,0 8,6 5,0 0,0 do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 pow. 24 Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01 2.10 Bezrobotni według Polskiej Klasyfikacji Działalności Na koniec czerwca 2010 roku populacja bezrobotnych, którzy pracowali przed zarejestrowaniem się w urzędach pracy wynosiła 97 683 osoby tj. 73,1% ogółu zarejestrowanych (w czerwcu 2009 roku 92 246 osób tj. 73,2 %). Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 17

Spośród bezrobotnych poprzednio pracujących: 71 823 osoby tj. 73,5,% pracowało wcześniej w zakładach sektora prywatnego (w czerwcu 2009 r. 64 661 osób tj. 70,1 % ), 18 027 osób tj. 18,4% w zakładach sektora publicznego (w czerwcu 2009 r. 20 735 osób tj. 22,5 % ), 7 833 osoby tj. 8% (w czerwcu 2009 r. 6 850 osób tj. 7,4%) w zakładach o niezidentyfikowanym rodzaju działalności. Najwięcej bezrobotnych pracowało poprzednio w zakładach pracy należących do sekcji: przetwórstwo przemysłowe (26 341 osób), handel i naprawy (18 933), budownictwo (10 675), pozostała działalność usługowa (5 162) oraz administracja publiczna i obrona narodowa (5 074). Najmniej natomiast bezrobotnych pracowało poprzednio w zakładach z sekcji: górnictwo i wydobywanie (38) oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną (52). W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego największy wzrost bezrobotnych poprzednio pracujących można zauważyć w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny (o 3 563 osoby), budownictwo (o 3 075) oraz administracja publiczna i obrona narodowa (o 1 198 osób). Największy spadek zaobserwowano w sekcjach: transport i gospodarka magazynowa (o 2 971 osób) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 1 332 osoby). Tabela 4. Bezrobotni poprzednio pracujący według Polskiej Klasyfikacji Działalności Wybrane sekcje PKD bezrobotni poprzednio pracujący wg stanu na 30.06.2010 r. w tym: ze zwolnień z przyczyn dot. zakładu pracy oferty pracy zgłoszone w I półr. 2010 roku Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo 2 706 47 368 i rybactwo Przetwórstwo przemysłowe 26 341 2 317 3 422 Budownictwo 10 675 179 2 270 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa 18 933 533 5 719 pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana 3 137 66 1 043 z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Transport i gospodarka magazynowa 2 979 205 975 Działalność profesjonalna, naukowa 2 347 51 1 607 i techniczna Działalność w zakresie usług 2 078 47 835 administrowania i działalność wspierająca Administracja publiczna i obrona 5 074 29 6 908 narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Edukacja 2 413 39 1 706 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 2 410 98 1 738 Działalność związana z kulturą, 1 155 30 1 047 rozrywką i rekreacją Pozostała działalność usługowa 5 162 65 935 Ogółem 97 683 4 263 30 811 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01.zał.2 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 18

2.11 Bezrobotni według zawodów W I półroczu 2010 roku wśród bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy najwięcej było osób reprezentujących następujące grupy zawodów: - robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 34 819 osób, - technicy i inny średni personel - 21 318 osób, - pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 15 481 osób. Sporą grupę stanowiły też osoby bez zawodu (27 207). Najmniej bezrobotnych natomiast zarejestrowanych było w następujących grupach zawodów: - rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 2 446 osób, - pracownicy biurowi 3 922 osoby, - operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 6 532 osoby. Tabela 5. Bezrobotni wg grup zawodów Wzrost lub Stan na Kody spadek Grupy zawodów zaw. 30.06. 31.12. 30.06. w stos. do 2009 2009 2010 31.12.09 Parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i kierownicy 1 286 300 326 26 Parlamentarzyści, politycy, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 11 0 0 0 0 Kierownicy dużych i średnich organizacji 12 196 203 234 31 Kierownicy małych przedsiębiorstw 13 90 97 92-5 Specjaliści 2 10 965 13 303 12 369-934 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 21 1 481 1 792 1 549-243 Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 22 1 034 1 299 1 282-17 Specjaliści szkolnictwa 23 1 649 1 895 1 869-26 Pozostali specjaliści 24 6 801 8 317 7 669-648 Technicy i inny średni personel 3 20 739 23 118 21 318-1800 Średni personel techniczny 31 9 373 10 415 9 331-1084 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 32 4 497 5 132 4 723-409 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 33 44 54 54 0 Pracownicy pozostałych specjalności 34 6 825 7 517 7 210-307 Pracownicy biurowi 4 3 520 3 829 3 922 93 Pracownicy obsługi biurowej 41 2 936 3 217 3 274 57 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 42 584 612 648 36 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 5 14 106 15 705 15 481-224 Pracownicy usług osobistych i ochrony 51 6 609 7 624 7 280-344 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 52 7 497 8 081 8 201 120 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 6 2 484 2 791 2 446-345 Rolnicy 61 1 198 1 303 1 159-144 Ogrodnicy 62 694 783 728-55 Leśnicy i rybacy 63 450 553 431-122 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 64 142 152 128-24 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7 33 454 37 892 34 819-3073 Górnicy i robotnicy budowlani 71 7 442 8 721 8 074-647 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 72 14 038 16 202 14 678-1524 Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 73 982 1 047 949-98 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 19

Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 74 10 992 11 922 11 118-804 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8 6 557 7 108 6 532-576 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 81 1 503 1 568 1 448-120 Operatorzy i monterzy maszyn 82 3 151 3 366 3 010-356 Kierowcy i operatorzy pojazdów 83 1 903 2 174 2 074-100 Pracownicy przy pracach prostych 9 8 496 9 560 9 150-410 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 91 4 373 4 879 4 724-155 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 92 155 198 165-33 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 93 3 968 4 483 4 261-222 Siły zbrojne 0 9 7 23 16 Siły zbrojne 01 9 7 23 16 Bez zawodu 00 25 449 28 331 27 207-1 124 Razem 99 126 065 141 944 133 593-8 351 Źródło: Załącznik 3 do sprawozdania MPiPS-01. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 20

3. Bezrobotne kobiety Na koniec czerwca 2010 roku w województwie podkarpackim zarejestrowanych było 68 161 bezrobotnych kobiet, które stanowiły 51% ogółu bezrobotnych. W porównaniu do stanu z końca grudnia 2009 r. liczba bezrobotnych kobiet zmniejszyła się o 2 997 osób, natomiast w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, liczba bezrobotnych kobiet była wyższa o 3 006 osób. Spadek liczby bezrobotnych kobiet notowano systematycznie co miesiąc od stycznia do czerwca br., przy czym największy spadek nastąpił w kwietniu (o 2 780 osób w porównaniu do marca br.) Większość powiatów odnotowała zmniejszenie liczby bezrobotnych kobiet w porównaniu do końca ubiegłego roku, przy czym największy spadek nastąpił w powiatach: tarnobrzeskim (o 311 osób), rzeszowskim (o 302), strzyżowskim (o 286) i jasielskim (o 285). W pięciu powiatach natomiast wzrosła liczba zarejestrowanych kobiet pozostających bez pracy, największy wzrost nastąpił w Rzeszowie (o 230 osób). Wykres 8. Zmiany liczby bezrobotnych kobiet w województwie podkarpackim 76 000 74 000 72 000 73 977 73 958 72 522 70 000 68 000 66 000 64 000 67 286 68 342 67 836 69 742 66 093 69 017 65 421 68 161 65 155 62 000 I II III IV V VI 2009 2010 Źródło: Dane ze sprawozdań MPIPS-01 3.1 Zmiany w ewidencji bezrobotnych kobiet W okresie I półrocza 2010 r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 35 286 bezrobotnych kobiet tj. o 2 331 mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Spośród ogólnej liczby nowo zarejestrowanych kobiet 21,9% stanowiły osoby zarejestrowane po raz pierwszy, a 78,1% powracające do ewidencji po raz kolejny ( w I półroczu 2009 r. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 21

sytuacja wyglądała identycznie). Powtórne rejestracje dotyczyły tych kobiet, które po okresie szkolenia lub krótkotrwałego zatrudnienia powracały do ewidencji urzędów pracy nie znajdując na rynku pracy trwałego zatrudnienia. W I półroczu br. najwięcej bezrobotnych kobiet zarejestrowało się w powiatach: - Rzeszowie (2 555), - mieleckim (2 483), - rzeszowskim (2 324), - dębickim (2 319). Najmniej bezrobotnych kobiet zarejestrowało się w powiatach: - bieszczadzkim (427), - leskim (530), - tarnobrzeskim (648), - Tarnobrzegu (683). W ciągu sześciu miesięcy br. z powiatowych urzędów pracy wyrejestrowały się 38 283 kobiety, tj. o 1 699 więcej niż w I półroczu 2009 r. Spośród ogółu wyrejestrowanych kobiet 36,8% stanowiły osoby, które podjęły pracę, z tego 24,5% osoby wyłączone z tytułu podjęcia pracy subsydiowanej. Częstym powodem wyłączenia z ewidencji bezrobotnych było również niepotwierdzenie gotowości do pracy. Z tego powodu wyłączono 8 118 bezrobotnych kobiet. W okresie I półrocza 2010 r. z ewidencji bezrobotnych najwięcej kobiet wyrejestrowano w powiatach: - mieleckim (2 702), - rzeszowskim (2 626), - Rzeszowie (2 325), - dębickim (2 300). Najmniej kobiet wyrejestrowano w powiatach: - bieszczadzkim (577), - leskim (755), - Krośnie (756), - Tarnobrzegu (864). W okresie sześciu miesięcy 2010 r. napływ bezrobotnych kobiet był o 2 997 osób mniejszy od odpływu kobiet z ewidencji urzędów pracy, zupełnie odwrotnie niż w analogicznym okresie roku poprzedniego, gdzie napływ był o 1 033 kobiety większy niż odpływ z bezrobocia. 3.2 Bezrobotne kobiety z prawem do zasiłku Na koniec czerwca br. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowane były 9 104 bezrobotne kobiety posiadające prawo do pobierania zasiłku. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba ta nieznacznie wzrosła (na koniec czerwca 2009 r. zarejestrowanych było 9 097 kobiet z prawem do zasiłku), w porównaniu zaś do końca 2009 r. zaobserwowano spadek w tej grupie (o 676 osób). Bezrobotne kobiety z prawem do zasiłku stanowiły zaledwie 13,3% ogółu bezrobotnych kobiet zarejestrowanych na koniec czerwca br. W przypadku mężczyzn sytuacja wyglądała nieco lepiej, gdyż 17,5% posiadało prawo do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Najwyższy udział bezrobotnych kobiet Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 22

posiadających prawo do zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych kobiet zanotowano w powiatach: leżajskim (20,9%), lubaczowskim (19,9%), kolbuszowskim (16,5%) i jasielskim (15,4%). Najniższy natomiast udział zanotowano w powiatach: przeworskim (6,6%), ropczycko-sędziszowskim (9,3%), tarnobrzeskim (9,5%) i Tarnobrzegu (10,2%). 3.3 Bezrobotne kobiety zamieszkałe na wsi Na koniec czerwca br. w województwie podkarpackim 41 538 bezrobotnych kobiet mieszkało na terenach wiejskich, co stanowiło 60,9% ogółu bezrobotnych kobiet zarejestrowanych w urzędach pracy. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego liczba kobiet w tej grupie zwiększyła się o 1 592 osoby, a w porównaniu do końca 2009 roku, zmniejszyła o 2 687 osób. Porównując te dane z danymi dotyczącymi mężczyzn zauważymy, że ich udział był nieznacznie wyższy i wynosił 61,5% w ogólnej liczbie zarejestrowanych mężczyzn. Najwyższy udział kobiet zamieszkałych na wsi w ogólnej liczbie bezrobotnych kobiet zanotowano w powiatach: przemyskim (100%), brzozowskim (91,5%), krośnieńskim (90,0%), strzyżowskim (89,2%) i kolbuszowskim (85,5%). Najniższy udział zaobserwowano w następujących powiatach: stalowowolskim (39,5%), mieleckim (51,8%), sanockim (54,7%), bieszczadzkim (56,1%) oraz dębickim (56,8%). 3.4 Bezrobotne kobiety według wieku Spośród ogółu bezrobotnych kobiet zarejestrowanych w urzędach pracy na koniec czerwca 2010 r. ponad jedną trzecią stanowiły osoby w przedziale wiekowym między 25 a 34 lata. Drugą liczną grupę stanowiły kobiety w wieku 18-24 lata. Łącznie kobiety w wieku do 34 lat stanowiły ponad 56% ogółu zarejestrowanych kobiet. Porównując te dane z danymi dotyczącymi mężczyzn zauważymy, iż zjawisko bezrobocia częściej dotyka młode kobiety niż mężczyzn, gdzie odsetek ten jest nieco niższy. Najmniej bezrobotnych kobiet (3,5%) zarejestrowanych było w przedziale wiekowym 55-59 lat. W tym przedziale wiekowym dominują mężczyźni, którzy stanowili 7,7% ogółu zarejestrowanych mężczyzn. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 23

Wykres 9. Bezrobotne kobiety i mężczyźni wg wieku (dane w %, stan na 30.06.2010 r.) 35,0 33,7 kobiety 30,0 25,0 20,0 23,5 24,6 27,9 21,6 17,9 19,7 17,6 mężczyźni 15,0 10,0 5,0 0,0 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60 lat i więcej 3,5 7,7 0,0 2,2 Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPIPS-01 Jeśli porównamy strukturę bezrobotnych kobiet wg wieku z danymi za I półrocze 2009 r. zauważymy tylko niewielkie zmiany, szczególnie w przedziałach wiekowych 35-44 lata (spadek o 0,8%) oraz 55-59 lat (wzrost o 0,7%). 3.5 Bezrobotne kobiety według wykształcenia Porównując wykształcenie bezrobotnych kobiet i mężczyzn zauważymy, iż kobiety przeważają wśród osób z wykształceniem wyższym, średnim ogólnokształcącym, a także policealnym i średnim zawodowym. Mężczyźni z kolei częściej legitymują się wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz gimnazjalnym i niższym. Na koniec czerwca br. największy odsetek wśród bezrobotnych kobiet stanowiły osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (28,7%). Drugą dość liczną grupę stanowiły kobiety z wykształceniem zasadniczym zawodowym (25,8%), najmniej zaś zarejestrowanych było kobiet z wykształceniem wyższym (13,5%). Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 24

Wykres 10. Bezrobotne kobiety i mężczyźni wg wykształcenia (dane w %, stan na 30.06.2010 r.) 40,0 35,0 30,0 25,0 28,7 22,6 25,8 35,6 kobiety mężczyźni 27,1 20,0 15,0 10,0 13,5 7,0 14,5 7,7 17,5 5,0 0,0 wyższe policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPIPS-01 W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego zauważalny jest wzrost bezrobotnych z wykształceniem wyższym (o 1,8%) oraz niewielki wzrost kobiet z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (o 0,3%). Spadek natomiast zanotowano wśród kobiet z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (o 1,1%), a także wśród kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym (o 1%). 3.6 Bezrobotne kobiety według stażu pracy Spośród ogółu zarejestrowanych kobiet na koniec czerwca br. blisko jedną trzecią stanowiły osoby nie posiadające żadnego stażu zawodowego. Jedna piąta zarejestrowanych bezrobotnych kobiet posiadała staż pracy do 1 roku, najmniej natomiast zarejestrowanych było kobiet ze stażem zawodowym 30 lat i więcej (1,1%). Porównując te dane z danymi dotyczącymi mężczyzn zauważymy, iż kobiety przeważają wśród bezrobotnych bez stażu zawodowego oraz osób mających bardzo krótki staż pracy. Mężczyźni natomiast dominują wśród bezrobotnych ze stażem: 1-5 lat, 20-30 lat oraz 30 lat i więcej. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 25

Wykres 11. Bezrobotne kobiety i mężczyźni wg stażu pracy (dane w %, stan na 30.06.2010 r.) 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 kobiety mężczyźni 15,4 12,7 20,4 23,0 12,5 12,6 14,0 14,0 do 1 roku 1-5 5-10 10-20 20-30 30 i więcej 6,4 10,9 1,1 3,5 30,2 bez stażu 23,4 Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPIPS-01 W porównaniu do końca czerwca 2009 r. struktura bezrobotnych kobiet wg stażu pracy uległa tylko minimalnym wahaniom i utrzymała się na podobnym poziomie. Największy wzrost zaobserwowano wśród kobiet o stażu pracy od 1 do 5 lat (o 0,6%), największy spadek zaś wśród kobiet posiadających staż pracy między 10 a 20 lat (o 0,5%). 3.7 Bezrobotne kobiety według czasu pozostawania bez pracy Analizując czas pozostawania bez pracy wśród kobiet zauważymy, iż przeważają osoby długotrwale bezrobotne, pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy. Na koniec czerwca 2010 roku na terenie województwa podkarpackiego 42,8% bezrobotnych kobiet pozostawała bez pracy powyżej roku, w tym 23,6% powyżej 24 miesięcy. Drugą dość liczną grupę stanowiły kobiety, które nie posiadały zatrudnienia od 6 do 12 miesięcy (22,3%). Najmniej w rejestrach urzędów pracy (8,1%) było bezrobotnych kobiet, które pozostawały bez pracy do 1 miesiąca. Kobiety częściej niż mężczyźni pozostają bez pracy powyżej 1 roku, mężczyźni zaś częściej nie mają zatrudnienia w krótszych okresach czasu. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 26

Wykres 12. Bezrobotne kobiety i mężczyźni wg czasu pozostawania bez pracy w miesiącach (dane w %, stan na 30.06.2010 r.) 25,0 kobiety mężczyźni 22,3 24,9 23,6 20,0 18,7 19,2 19,0 15,0 12,3 13,8 14,5 14,5 10,0 8,1 9,2 5,0 0,0 do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 pow.24 Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPIPS-01 Porównując dane z czerwca br. z danymi za I półrocze ubiegłego roku zauważymy, iż wzrósł odsetek bezrobotnych kobiet pozostających bez pracy od 6 do 12 miesięcy (o 2,2%), a także w przedziale 12-24 miesięcy (o 5,4%). W pozostałych przedziałach natomiast zauważalny był spadek, przy czym największy wśród kobiet pozostających bez pracy powyżej 2 lat (o 4,2%). 3.8 Bezrobotne kobiety według Polskiej Klasyfikacji Działalności Na koniec czerwca 2010 roku grupa bezrobotnych kobiet, które pracowały przed zarejestrowaniem się w urzędach pracy wynosiła 47 566 osób tj. 69,8% ogółu bezrobotnych kobiet (w czerwcu 2009 r. 45 316 tj. 69,5%). Spośród bezrobotnych kobiet poprzednio pracujących: 34 453 osoby tj. 72,4% pracowały wcześniej w zakładach sektora prywatnego (w czerwcu 2009 r. 31 108 osób tj. 68,6 % ), 9 183 osoby tj. 19,3% w zakładach sektora publicznego (w czerwcu 2009 r. 10 952 osoby tj. 24,2 % ), 3 930 osób tj. 8,3% (w czerwcu 2009 r. 3 256 osób tj. 7,2%) w zakładach o niezidentyfikowanym rodzaju działalności. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 27

Najwięcej bezrobotnych kobiet pracowało poprzednio w zakładach pracy należących do sekcji: handel i naprawy (12 544), przetwórstwo przemysłowe (12 113), pozostała działalność usługowa (2 759) oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (2 379). Najmniej natomiast bezrobotnych kobiet pracowało poprzednio w zakładach z sekcji: górnictwo i wydobywanie (38) i wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną (52). W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego największy wzrost bezrobotnych kobiet poprzednio pracujących można zauważyć w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny (o 3 373 osoby), administracja publiczna i obrona narodowa (o 422 osoby) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (o 417 osób). Największy spadek zaobserwowano w sekcjach: transport i gospodarka magazynowa (o 2 461 osób) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 520 osób). Tabela 6. Bezrobotne kobiety poprzednio pracujące według Polskiej Klasyfikacji Działalności Wybrane sekcje PKD Bezrobotne kobiety poprzednio pracujące wg stanu na 30.06.2010 r. w tym: ze zwolnień z przyczyn dot. zakładu pracy Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo 1 067 22 i rybactwo Przetwórstwo przemysłowe 12 113 1 088 Budownictwo 950 42 Handel hurtowy i detaliczny; 12 544 383 naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana 2 379 53 z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Transport i gospodarka 828 55 magazynowa Działalność profesjonalna, naukowa 1 098 31 i techniczna Działalność w zakresie usług 1 112 24 administrowania i działalność wspierająca Administracja publiczna i obrona 1 874 14 narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Edukacja 1 756 34 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 1 907 78 Działalność związana z kulturą, 749 18 rozrywką i rekreacją Pozostała działalność usługowa 2 759 45 Ogółem 47 566 4 263 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01.zał.2. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 28

3.9 Bezrobotne kobiety według zawodów W I półroczu 2010 roku wśród bezrobotnych kobiet zarejestrowanych w urzędach pracy najwięcej reprezentowało następujące grupy zawodów: - pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 13 141 kobiet - technicy i inny średni personel 12 008, - robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 9 962. Sporą grupę stanowiły też kobiety bez zawodu (14 075). Najmniej bezrobotnych kobiet natomiast zarejestrowanych było w następujących grupach zawodów: - rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 1505 kobiet, - operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 2 004, - pracownicy biurowi 2 760. Tabela 7. Bezrobotne kobiety według grup zawodów Grupy zawodów Kody zaw. Parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i kierownicy 1 Parlamentarzyści, politycy, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze Kierownicy dużych i średnich organizacji 12 Kierownicy małych przedsiębiorstw 13 Specjaliści 2 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 22 Specjaliści szkolnictwa 23 Pozostali specjaliści 24 Technicy i inny średni personel 3 Średni personel techniczny 31 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 33 Pracownicy pozostałych specjalności 34 11 21 32 Stan na Wzrost lub spadek 30.06. 2009 31.12. 2009 30.06. 2010 w stos. do 31.12.09 105 120 142 22 0 0 0 0 57 66 90 24 48 54 52-2 7 440 8 984 8 513-471 529 619 537-82 827 1 034 1 032-2 1 220 1 365 1 387 22 4 864 5 966 5 557-409 11 735 12 831 12 008-823 2 849 2 935 2 701-234 3 388 3 852 3 580-272 27 29 28-1 5 471 6 015 5 699-316 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 29

Pracownicy biurowi 4 Pracownicy obsługi biurowej 41 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 42 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 5 Pracownicy usług osobistych i ochrony 51 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 52 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 6 Rolnicy 61 Ogrodnicy 62 Leśnicy i rybacy 63 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 64 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7 Górnicy i robotnicy budowlani 71 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 74 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Operatorzy i monterzy maszyn 82 Kierowcy i operatorzy pojazdów 83 Pracownicy przy pracach prostych 9 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Siły zbrojne 0 Siły zbrojne 01 Bez zawodu 00 Razem 99 Źródło: Załącznik 3 do sprawozdania MPiPS-01. 72 73 81 91 92 93 2 629 2 757 2 760 3 2 106 2 220 2 197-23 523 537 563 26 12 153 13 404 13 141-263 5 491 6 236 5 932-304 6 662 7 168 7 209 41 1 571 1 701 1 505-196 814 856 783-73 545 602 544-58 113 143 90-53 99 100 88-12 10 101 10 706 9 962-744 288 320 286-34 1 204 1 296 1 149-147 357 393 357-36 8 252 8 697 8 170-527 2 082 2 201 2 004-197 415 418 388-30 1 561 1 663 1 515-148 106 120 101-19 3 952 4 213 4 051-162 2 524 2 742 2 662-80 79 108 83-25 1 349 1 363 1 306-57 0 0 0 0 0 0 0 0 13 387 14 241 14 075-166 65 155 71 158 68 161-2 997 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 30

4. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy W rejestrach powiatowych urzędów pracy figurują również bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Na koniec czerwca br. odnotowano następujące grupy bezrobotnych należących do tej kategorii: - 32 116 bezrobotnych do 25 roku życia (24% ogółu bezrobotnych), w tym 16 041 kobiet; - 1 922 osoby bezrobotne, które ukończyły szkołę wyższą do 27 roku (1,4%), w tym 1289 kobiet; - 70 904 długotrwale bezrobotnych (53%), w tym 39 827 kobiet; - 15 351 kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka tj. 11,5 %; - 21 357 bezrobotnych powyżej 50 roku życia (ok. 16%), w tym 8 168 kobiet; - 27 983 bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych (20,9%), w tym 15 339 kobiet; - 43 196 bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego (32,3%), w tym 24 083 kobiety; - 70 601 bezrobotnych bez wykształcenia średniego (52,8%), w tym 29 528 kobiet; - 6 406 bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia (4,8%), w tym 5 216 kobiet; - 1 314 bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia (ok. 1%), w tym 51 kobiet; - 5 068 bezrobotnych niepełnosprawnych (3,8%), w tym 2512 kobiet; - 5 642 osoby bezrobotne w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki (4,2%), w tym 3 431 kobiet. 5. Pozostałe grupy ujmowane w statystykach urzędów pracy W ewidencji powiatowych urzędów pracy na terenie województwa podkarpackiego na koniec czerwca 2010 roku odnotowano także : - 2 945 poszukujących pracy, w tym 1377 niepełnosprawnych i niepozostających w zatrudnieniu ( w czerwcu 2009 r. analogicznie: 2 888 i 1 450 osób ). - 129 cudzoziemców, w tym 86 kobiet ( w czerwcu 2009 r. 104 cudzoziemców, w tym 71 kobiet ). Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 31

6. Oferty pracy W okresie I półrocza 2010 roku do powiatowych urzędów pracy na terenie województwa podkarpackiego wpłynęło 30 966 ofert pracy tj. o 5 827 ofert więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego (w I półroczu 2009 r. pracodawcy zgłosili 25 139 ofert). Spośród ogółu zgłoszonych ofert 21 368 tj. 69% stanowiły oferty pracy subsydiowanej (w I półroczu 2009 r. 16 435 ofert pracy subsydiowanej tj. 65,4%). Ponadto zgłoszono 11 006 ofert z sektora publicznego, które stanowiły 35,5% ogółu zgłoszonych ofert, pozostałe oferty (64,5%) zgłoszone były przez pracodawców z sektora prywatnego. Wykres 13. Oferty pracy zgłoszone w województwie podkarpackim wg sektora własności 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000 0 sektor prywatny sektor publiczny 19 960 15 858 9 281 11 006 I półrocze 2009 I półrocze 2010 Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPIPS-01 Najwięcej ofert pracodawcy zgłosili w następujących powiatach: - mieście Rzeszowie (4 024), - mieleckim (2 507), - rzeszowskim (2 016). Najmniej ofert zgłoszono w powiatach: - bieszczadzkim (493), - leskim (494), - kolbuszowskim (648). Średnio w miesiącu na jedną ofertę pracy w I półroczu br. przypadało ok. 28 bezrobotnych (w analogicznym okresie ubiegłego roku 31 bezrobotnych). W I półroczu br. w 16 powiatach liczba bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy była równa lub wyższa od średniej w województwie. Wskaźnik ten był najkorzystniejszy w powiatach: m. Rzeszowie (12), m. Krośnie (15), m. Tarnobrzegu (18), mieleckim (21) i przeworskim Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 32

(22). Najmniej korzystny natomiast w powiatach: krośnieńskim i przemyskim (po 49) oraz stalowowolskim (41). Analizując zgłoszone oferty pracy wg Polskiej Klasyfikacji Działalności należy podkreślić, że najwięcej ofert zgłosili pracodawcy z sekcji : - administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne - 6 908 ofert tj. 22,4% (w I półroczu 2009 roku 5 416 ofert tj. 21,6 %), - handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle - 5 719 ofert tj. 18,6% ogółu zgłoszonych ofert (w I półroczu 2009 roku 4 458 ofert pracy tj. 17,8 %), - przetwórstwo przemysłowe - 3 422 oferty tj. 11,1% (w I półroczu 2009 roku 2 709 ofert tj. 10,8 %), - budownictwo - 2 270 ofert tj. 7,4% (w I półroczu 2009 roku 1 645 ofert tj. 6,6 %). Oferty pracy kierowane były najczęściej do bezrobotnych z następujących grup zawodów i specjalności: - pracownicy przy pracach prostych - 7 763 oferty tj. 25,2% ogółu zgłoszonych ofert ( w I półroczu 2009 roku 6 288 ofert tj. 25 %), - pracownicy usług osobistych i sprzedawcy - 5 340 ofert tj. 17,3% (w I półroczu 2009 roku 4 626 tj. 18,4 %), - technicy i inny średni personel - 4 935 ofert tj. 16% (w I półroczu 2009 roku 4 018 tj. 16 %), - pracownicy biurowi - 4 883 oferty tj. 15,8% (w I półroczu 2009 roku 4 259 tj. 17 %), - robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 3 505 ofert tj. 11,4% ( w I półroczu 2008 roku 2 716 tj. 10,8 %). Porównując dane dotyczące wolnych miejsc pracy w okresie I półrocza br. z danymi z analogicznego okresu roku poprzedniego zauważymy, iż największe zapotrzebowanie, jak co roku, wystąpiło na pracowników przy pracach prostych, gdzie zanotowano wzrost o 1475 wolnych miejsc pracy. Dużym zainteresowaniem cieszyły się też zawody z grupy zawodów technicy i inny średni personel, gdzie zanotowano wzrost o 917 zgłoszonych wolnych miejsc pracy. Ponadto znaczny wzrost zaobserwowano wśród operatorów i monterów maszyn i urządzeń (o 818) oraz wśród robotników przemysłowych i rzemieślników (o 789). W dalszym ciągu dużym zainteresowaniem cieszy się grupa zawodów pracownicy usług osobistych i sprzedawcy, gdzie zanotowano wzrost o 714 wolnych miejsc pracy. Tabela 8. Wolne miejsca pracy i aktywizacji według zawodów Wzrost lub Grupy zawodów Zgłoszone w ciągu: spadek Kody w stos. zawodów I półrocza I półrocza do I pół. 2009 r. 2010 r. 2009 r. Parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i kierownicy 1 153 203 50 Parlamentarzyści, politycy, wyżsi urzędnicy, zawodowi Działacze 11 0 1 1 Kierownicy dużych i średnich organizacji 12 89 128 39 Kierownicy małych przedsiębiorstw 13 64 74 10 Specjaliści 2 1 735 2 008 273 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 21 274 413 139 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 33

Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 22 373 402 29 Specjaliści szkolnictwa 23 291 347 56 Pozostali specjaliści 24 797 846 49 Technicy i inny średni personel 3 4 018 4 935 917 Średni personel techniczny 31 410 560 150 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 32 381 356-25 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 33 72 70-2 Pracownicy pozostałych specjalności 34 3 155 3 949 794 Pracownicy biurowi 4 4 259 4 883 624 Pracownicy obsługi biurowej 41 3 718 4 164 446 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 42 541 719 178 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 5 4 626 5 340 714 Pracownicy usług osobistych i ochrony 51 1 848 2 200 352 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 52 2 778 3 140 362 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 6 147 220 73 Rolnicy 61 21 15-6 Ogrodnicy 62 66 111 45 Leśnicy i rybacy 63 60 94 34 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 64 0 0 0 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7 2 716 3 505 789 Górnicy i robotnicy budowlani 71 1 025 1 321 296 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 72 855 1 229 374 Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy 73 68 93 25 poligraficzni i pokrewni Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 74 768 862 94 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8 1 119 1 937 818 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 81 234 401 167 Operatorzy i monterzy maszyn 82 258 526 268 Kierowcy i operatorzy pojazdów 83 627 1 010 383 Pracownicy przy pracach prostych 9 6 288 7 763 1475 Pracownicy przy pracach prostych W handlu i usługach 91 5 064 6 634 1570 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 92 97 80-17 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 93 1 127 1 049-78 Siły zbrojne 0 0 0 0 Siły zbrojne 01 0 0 0 Bez zawodu 00 40 17-23 Razem * 99 25 101 30 811 5710 Źródło : Sprawozdanie MPiPS-01 zał. 3. Na podstawie sprawozdań MPiPS-01 w I półroczu 2010 roku do powiatowych urzędów pracy w województwie podkarpackim zgłoszono 30 966 wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej. Liczba wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej zawarta w powyższym zestawienia uległa zmniejszeniu, ponieważ część pracodawców zrezygnowała z ich realizacji. 7. Wydatki z Funduszu Pracy na programy promocji zatrudnienia W I półroczu 2010 roku środki z Funduszu Pracy na aktywne formy promocji zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu przekazywane były bezpośrednio samorządom powiatowym według określonego algorytmu. Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 34

Łączna kwota wydatków poniesionych w tym okresie na aktywne formy promocji zatrudnienia wyniosła w województwie podkarpackim 149 mln zł (w I półroczu 2009 r. 98,7 mln. zł). Z tej kwoty przeznaczono: - 61,8 mln zł (41,5% ogółu wydatków na aktywne formy) na stypendia za okres stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy i za okres nauki, - 38,4 mln zł (25,8%) to środki na podjęcie przez bezrobotnych działalności gospodarczej, - 24,1 mln zł (16,2%) dla pracodawców na wyposażenie i doposażenie stanowisk pracy, - 9 mln zł (6%) na prace interwencyjne, - 7,1 mln zł (4,8%) na roboty publiczne, - 5,4 mln zł (3,6%) na szkolenia, - 3,2 mln zł (2,1%) na pozostałe aktywne formy. Wykres 14. Wydatki z Funduszu Pracy na aktywne formy promocji zatrudnienia w I półroczu 2010 r. szkolenia 2,1% 3,6% 6,0% 4,8% prace interwencyjne 41,5% 16,2% 25,8% roboty publiczne śr. na podjęcie dział.gospodarczej śr. na wypos. i doposażenie stanowisk pracy stypendia pozostałe aktywne formy Źródło: Sprawozdanie MPIPS-02 Dzięki coraz większej puli środków finansowych przeznaczonych z Funduszu Pracy na aktywne formy promocji zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu, możliwe jest objecie różnymi formami wsparcia coraz większej grupy osób pozostających bez pracy. W okresie I półrocza 2010 r. najwięcej osób bezrobotnych tj. 11 180 (o 2 084 więcej niż w I półroczu 2009 r.) skierowanych zostało na staż. Dość dużą grupę tj. 4 798 stanowili bezrobotni, którzy rozpoczęli szkolenie, jednak ich liczba, w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego, była niższa (o 497 osób). Do prac interwencyjnych skierowano 2 094 osoby (o 187 więcej), a przy robotach publicznych znalazło zatrudnienie 2 956 bezrobotnych (o 1 168 więcej). Na przygotowanie zawodowe w miejscu pracy skierowano Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 35

tylko 42 osoby (w I półroczu 2009 r. 496 bezrobotnych), a do prac społecznie użytecznych 1936 osób (o 175 więcej). W ramach refundacji kosztów utworzenia stanowiska pracy zatrudnienie otrzymało 1 999 osób (o 1365 więcej), a dotacje na uruchomienie działalności gospodarczej 2 101 bezrobotnych (o 548 więcej). 8. Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników W okresie I półrocza 2010 roku zgłoszenia zwolnień i zwolnienia pracowników nie miały tak dużego nasilenia jak w roku poprzednim, kiedy to skala tego zjawiska była duża i niepokojąca. W ciągu sześciu miesięcy br. pracodawcy zgłosili zamiar dokonania zwolnień 803 pracowników z 6 zakładów sektora publicznego oraz 5 zakładów sektora prywatnego (w I półroczu 2009 r. łącznie 4 590 osób z 31 zakładów z sektora prywatnego i z 6 zakładu sektora publicznego). Na koniec czerwca 2010 r. na dalsze wypowiedzenia oczekiwało jeszcze 666 pracowników w tym 374 osoby z 4 zakładów sektora publicznego i 292 osoby z 2 zakładów sektora prywatnego (w czerwcu 2009 r. 4 690 pracowników w tym 357 osób z 3 zakładów sektora publicznego i 4 333 osoby z 12 zakładów sektora prywatnego). W I półroczu br. zwolniono łącznie 129 pracowników, w tym 75 osób z 3 zakładów sektora publicznego i 54 osoby z 9 zakładów sektora prywatnego. W analogicznym okresie roku poprzedniego zwolniono łącznie 4 590 pracowników, w tym 1150 z 9 zakładów sektora publicznego i 3 440 z 63 zakładów sektora prywatnego. W ciągu sześciu miesięcy br. zgłoszenia zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników zanotowano w następujących powiatach: dębickim, rzeszowskim, sanockim, stalowowolskim oraz w Przemyślu i Rzeszowie. Zwolnień natomiast dokonano w powiatach: brzozowskim, sanockim, stalowowolskim i Rzeszowie. Wykres 15. Osoby zgłoszone do zwolnień i zwolnione przez pracodawców w I półroczu 2010 r. 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 8218 zgłoszenia zwolnieo zwolnienia 4590 803 129 I półrocze 2009 I półrocze 2010 Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPIPS-01 Podkarpackie Obserwatorium Rynku Pracy Strona 36