INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE FILOLOG-FILOLOGIA POLSKA KOD ZAWODU 264303 Filolog filologia polska to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten miał tę sama nazwę ale inny kod:244303. Do zawodu filologa filologii polskiej przygotowuje kierunek studiów filologia polska. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na swojej stronie internetowej http://www.nauka.gov.pl/standardy-ksztalcenia-/ opublikowało standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia w tym dla kierunku filologia polska. Studia pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż1800. Studia drugiego stopnia trwają nie krócej niż 4 semestry. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż 800. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STODIÓW I STOPNIA Absolwent posiada ogólne wykształcenie humanistyczne i podstawową wiedzę z zakresu filologii polskiej nauki o języku i o literaturze. Rozumie i umie analizować zjawiska i procesy literackie, językowe i kulturowe przeszłości i współczesności. Powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umie posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu literaturoznawstwa i językoznawstwa. Potrafi samodzielnie gromadzić i przetwarzać informacje, poszerzać swoją wiedzę oraz rozwiązywać problemy zawodowe. Absolwent jest przygotowany do pracy w szkolnictwie po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela), w placówkach oświatowych, kulturalnych i samorządu lokalnego oraz w wydawnictwach, czasopismach i mediach elektronicznych. Absolwent jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STODIÓW II STOPNIA Absolwent posiada wszechstronne wykształcenie humanistyczne i gruntowną wiedzę z zakresu filologii polskiej pozwalające rozumieć i badać zjawiska i procesy literackie, językowe i kulturowe przeszłości i współczesności. Posiada wiedzę i umiejętności pozwalające na samodzielne rozwiązywanie problemów zawodowych. Absolwent jest przygotowany do pracy w szkolnictwie po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela), w placówkach oświatowych, kulturalnych i samorządu lokalnego, w wydawnictwach, w czasopismach oraz w mediach elektronicznych. Uzyskane umiejętności, sprawności i wiedza pozwalają absolwentowi pełnić rolę animatora badań literaturoznawczych i językoznawczych oraz popularyzacji tradycji i dziedzictwa kulturowego. Absolwent jest przygotowany do podejmowania wyzwań badawczych i podjęcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). 1
Standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 roku w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Cała treść tego rozporządzenia dostępna jest pod adresem: http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20120000131 ANALIZA REJESTROWANEJ SYTUACJI W ZAWODZIE NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE FILOLOG FILOLOGIA POLSKA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010-2013 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem 2013 166 102 34 8 0 0 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2012 131 96 34 16 0 0 2011 154 116 51 22 0 0 2010 108 97 49 20 4 0 Z danych statystycznych analizowanego okresu wynika, że liczba osób z kwalifikacjami do wykonywania zawodu filolog filologia polska, zarejestrowanych jako osoby bezrobotne w województwie kujawsko pomorskim utrzymuje się na względnie stałym, wysokim poziomie. Pracodawcy nie zgłaszają ofert pracy do powiatowych urzędów pracy dla przedstawicieli tego zawodu. W ciągu ostatnich 3 lat zawód filolog-filologia polska został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 1, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Na koniec każdego z 3 ostatnich lat do dyspozycji osób zarejestrowanych w powiatowych urzędach nie pozostawała żadna wolna oferta pracy dla osób z tym zawodem. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 2
MOŻLIWOŚCI ZATRUDNIENIA W badaniu pracodawców realizowanym przez WUP w Toruniu w zawód filolog filologia polska nie pojawił się w planach zatrudnienia w 2010, 2011 ani 2012 roku. 2 Osoby, po kierunku filologia polska z przygotowaniem pedagogicznym zależnie od formy, mogą być zatrudnione jako nauczyciele języka polskiego w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach. W województwie kujawsko pomorskim uczelnią, która publikuje na swoich stronach wyniki raportów monitorujących badanie losów zawodowych swoich absolwentów jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Poniższe informacje pochodzą ze strony internetowej Biura Karier UMK https://www.biurokarier.umk.pl/badanie-losow-absolwentow Branże oraz stanowiska pracy, w których znaleźli zatrudnienie badani absolwenci filologii polskiej rocznika 2010 Administracja (pracownik administracyjny, młodszy specjalista ds. obsługi klienta w biurze obsługi klienta, referent, starszy referent, analityk danych, sekretarz sądowy, pracownik administracyjno-oper.) Edukacja (pomoc nauczyciela, wychowawczyni w świetlicy edukacyjno-opiekuńczej, nauczyciel, nauczyciel stażysta, nauczyciel języka polskiego, opiekunka dziecięca) Media (PR Konsultant, dziennikarz, weryfikacja materiałów prasowych) Firmy produkcyjno-usługowe (magazynier, pracownik budowlany) Inne (sprzedawca, telemarketer, asystent ds. ubezpieczeń grupowych) Branże oraz stanowiska pracy, w których znaleźli zatrudnienie badani absolwenci biologii rocznika 2009 Edukacja (nauczyciel j. polskiego, nauczyciel pomocniczy, młodszy bibliotekarz, sekretarka/nauczyciel, nauczyciel/bibliotekarz, nauczyciel historii i WOS) Media (dziennikarz) Muzeum (asystent muzealny, animator kulturalno-muzealny) Administracja (podinspektor ds. obsługi burmistrza) Pośrednictwo finansowe (asystent zarządu) Ochrona zdrowia (recepcjonistka) Firmy produkcyjno-usługowe (kierownik działu administracji) 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców znajduje się na stronie internetowej WUP www.wup.torun.pl oraz na stronie projektu www.podlupa.wup.torun.pl 3
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA Zawód filolog filologia polska w województwie kujawsko-pomorskim można zdobyć na 3 uczelniach wyższych: Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej we Włocławku. Tabela 1. Absolwenci roku akademickiego 2010/2011 i studenci roku akademickiego 2011/2012 na kierunku biologia. Lp. Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci roku akademickiego 2010/2011 1 ogółem 220 266 Studenci roku akademickiego 2011/2012 UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie 70 153 146 1 studia drugiego stopnia 4 108 2 UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA 3 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO- POMORSKIE po ostatnim roku bez X 4 ogółem 247 640 studia pierwszego stopnia 118 402 z tytułem licencjata studia magisterskie 51 18 studia drugiego stopnia 78 219 po ostatnim roku bez X 1 ogółem 41 25 studia pierwszego stopnia 41 25 z tytułem licencjata studia magisterskie X x studia drugiego stopnia X x po ostatnim roku bez X 0 ogółem 508 931 studia pierwszego 229 580 stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie 197 19 studia drugiego stopnia 82 327 po ostatnim roku bez X 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata 2010, 2011 i 2012 4
INNE PRZYDATNE INFORMACJE Standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 roku w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Cała treść tego rozporządzenia dostępna jest pod adresem: http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20120000131 INFORMACJA DLA OSÓB ZAINTERESOWANYCH PRACĄ W ZAWODZIE FILOLOG-FILOLOGIA POLSKA /NAUCZYCIEL JĘZYKA POLSKIEGO W KRAJACH EOG 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie filolog (filologia polska) /nauczyciel języka polskiego w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako filolog (filologia polska)/nauczyciel języka polskiego w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód filolog (filologia polska)/nauczyciel języka polskiego jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód filolog (filologia polska)/nauczyciel języka polskiego nie jest regulowany. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem filolog (filologia polska)/nauczyciel języka polskiego wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem filolog (filologia polska)/nauczyciel języka polskiego nie zgłoszona została żadna ofert pracy w krajach EOG - dane wg stanu na dzień 06.12.2013 r. 5
Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie filolog (filologia polska)/nauczyciel języka polskiego w krajach EOG najczęściej powinny dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym. Warto wiedzieć, iż pracodawcy oczekują również od kandydata wysokich umiejętności komunikacyjnych, umiejętności pracy w zespole oraz biegłej znajomości obsługi komputera w zakresie MS Office. Autor opracowania Lilla Załęska doradca zawodowy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Wojciech Janisiewicz Doradca EURES, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy Zespół EURES Akceptował: Janusz Bokser Data ostatniej aktualizacji: marzec 2014 r. 6