INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE. ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ - kod

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ - kod Asystent osoby niepełnosprawnej to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten miał tę samą nazwę ale inny kod Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie asystent osoby niepełnosprawnej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) udzielania pomocy osobie niepełnosprawnej w korzystaniu z rożnych form kompleksowej rehabilitacji; 2) świadczenia opieki osobie niepełnosprawnej w zakresie czynności higienicznych i pielęgnacyjnych oraz pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego; 3) wspierania osoby niepełnosprawnej w dążeniu do samodzielności życiowej; 4) motywowania osoby niepełnosprawnej do aktywności społecznej i zawodowej. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH r. Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem 2013 I poł Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu

2 Od 2010 roku do 30 czerwca 2013 roku można zaobserwować stałą proporcję stosunku ofert pracy do osób bezrobotnych. W latach 2013, 2012, 2011 i 2010 zawód był sklasyfikowany jako zrównoważony 1. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W badaniach ankietowych pracodawców w 2013, 2012, 2011 i 2010 roku, pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób w zawodzie asystent osoby niepełnosprawnej. Z telefonicznych rozmów sondujących z pracodawcami z województwa kujawsko pomorskiego wynika, że pomimo podkreślanego przez pracodawców zapotrzebowania społecznego na usługi asystenta osoby niepełnosprawnej, ograniczenia etatowe i finansowe decydują o braku możliwości zatrudnienia na takim stanowisku. Zadania asystenta osoby niepełnosprawnej przejmują bardziej wszechstronnie wykształcone pielęgniarki. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie w województwie kujawskopomorskim zawód ten można zdobyć w 4 szkołach policealnych. Poniższa tabela przedstawia informację o liczbie absolwentów i uczniów kształcących się w zawodzie asystent osoby niepełnosprawnej w województwie kujawsko-pomorskim. Liczba osób Rok szkolny Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie Absolwenci osoby kończące naukę w zawodzie 2011/2012 rok 74 (na dzień r. ) 2010/2011 rok 122 (na dzień r. ) 2009/2010 rok 154 (na dzień r.) Opracowanie własne na podstawie Systemu Informacji Oświatowej Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców w 2010, 2011 i 2012 r. znajduje się na stronie internetowej WUP. 2

3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód asystent osoby niepełnosprawnej od 1 września 2012 roku można zdobyć w szkole policealnej o jednorocznym cyklu kształcenia oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych 3 w zakresie kwalifikacji: udzielanie pomocy i organizowanie wsparcia osobie niepełnosprawnej. Do podjęcia nauki wymagane jest wykształcenie średnie. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. 3 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz System Informacji Oświatowej 3

4 SZKOŁY: 1. Policealne Studium Zawodowe "Fama" w Bydgoszczy - szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Adres: Toruńska Bydgoszcz Telefon: Policealne Studium Zawodowe "FAMA" szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Adres: 3 Maja 11/ Inowrocław Telefon: Pomorskie Towarzystwo Edukacyjne "FAMA" Sp.z o. o. szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Adres: Piłsudskiego Grudziądz Telefon: Policealna Szkoła Dla Dorosłych ATSA w Grudziądzu szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Adres: Cegielniana Grudziądz Telefon: Informacja o kursach na stronie LITERATURA Stępniak M., Wybrane elementy usług asystenckich w polskim systemie wsparcia osób niepełnosprawnych. Usługi asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej (AOON) realizowane przez Fundację Pomocy Chorym na Zanik Mięśni ze Szczecina w ramach PRR Winda do Pracy Bojarska M., Karlińska B : Usługi asystenckie w systemie wsparcia osób niepełnosprawnych, PEKiN, Szczecin 2007 Ostrowska A. (red.), Badania nad niepełnosprawnością w Polsce 1993, wyd. IFiS PAN, Warszawa 1994 Szeroczyńska M. (red.): Asystent osoby z niepełnosprawnością. Studium prawnoporównawcze, PEKiN Stanisław Kowalik Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, BPS Katowice 1999r. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. Dz.U Nr 64 poz

5 Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. z dnia 19 sierpnia 1994 r. Dz.U. z 2011 nr 231 poz Czasopisma: Rehabilitacja w praktyce - poradnik, którego głównym zadaniem jest propagowanie techniki i technologii stosowanej w rehabilitacji, fizjoterapii, odnowie biologicznej, a także prezentacja nowatorskich procedur i ich przydatności w procesie diagnostycznym i terapeutycznym. Propaguje rozwiązania umożliwiające niepełnosprawnym aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. Wspomaga proces zarządzania prywatnym i publicznym zakładem rehabilitacyjnym. Główne działy tematyczne: diagnostyka, kinezyterapia, fizykoterapia, masaż, odnowa biologiczna, fitness, nowe technologie, porady, prawo, zarządzanie. Niepełnosprawność i Rehabilitacja kwartalnik poświęcony szeroko pojętej rehabilitacji medycznej, społecznej i zawodowej we wszystkich rodzajach niepełnosprawności osób dorosłych i dzieci. Prezentuje wyniki najnowszych badań polskich i zagranicznych, dobre praktyki, informuje o sytuacji osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej, zawiera doniesienia z konferencji i seminariów oraz recenzje publikacji książkowych. 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie asystent osoby niepełnosprawnej w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako asystent osoby niepełnosprawnej w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód asystent osoby niepełnosprawnej jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie asystent osoby niepełnosprawnej (zinterpretowany na potrzeby niniejszego opracowania jako opiekun osób starszych i niepełnosprawnych) nie jest zawodem regulowanym. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): 5

6 2. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem asystent osoby niepełnosprawnej (opiekun osób starszych i niepełnosprawnych) wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z grupy zawodów, pracownicy domowej opieki osobistej i osoby do towarzystwa, zgłoszonych zostało w sumie 5438 ofert pracy. Najwięcej ofert pracy znajduje się w: Wielkiej Brytanii (3366 ofert), Francji (590 ofert) Szwecji (832 ofert) i Belgii (206 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie opiekuna osoby niepełnosprawnej w krajach EOG powinny posiadać przede wszystkim doświadczenie w podobnej pracy i dobrą kondycję fizyczną. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie asystenta osoby niepełnosprawnej w wybranych krajach: Wielka Brytania: 7-9 funtów/godz. brutto, Niemcy: euro/godz. brutto, Francja: 9,43-11 euro/godz. brutto, Szwecja ok. 100 koron szwedzkich/godz. brutto. Opracowanie: Joanna Hołod doradca zawodowy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Anita Boniek-Lewandowska Doradca EURES, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy Zespół EURES Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: r. 6