INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE Dotyczy zawodu: TECHNIK CHŁODNICTWA i KLIMATYZACJI Zawód technik chłodnictwa i klimatyzacji (kod ) to jeden z 2443 zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy obowiązującej od 01 stycznia 2015 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 674 z póź, zm.). W obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2010, Nr 82, poz. 537 z póź, zm.) zawód ten miał taki sam kod, ale inną nazwę: technik urządzeń chłodniczych i nie był sklasyfikowany jako zawód szkolny. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji, powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań 1 : 1) montowania i uruchamiania instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; 2) oceniania stanu technicznego instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; 3) obsługi konserwacji instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; 4) naprawy oraz modernizacji instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; 5) organizowania prac związanych z montażem i eksploatacją instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY 2 W związku z brakiem informacji na temat danych dotyczących zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji zamieszczono informację o sytuacji na rynku pracy w zawodzie technik urządzeń chłodniczych (kod ). BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ CHŁODNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH r. Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w ciągu roku ogółem Bezrobotni według stanu na koniec roku Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w ciągu roku ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec roku Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ciągu roku ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec roku ,3 Odnosząc się do zawodu technik urządzeń chłodniczych, na bazie którego powstał analizowany wyżej wymieniony nowy zawód szkolny stwierdzono pojedyncze rejestracje bezrobotnych (w 2014 r. 1 osoba, w 2012 r. 2 osoby, w 2011 r. 1 osoba, w 2013 r. takich osób nie było). 1 podstawa programowa kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji, 2 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko pomorskim w 2011, 2012, 2013 i 2014 roku (źródło: opracowanie własne) : 1

2 Na koniec 2014 i 2013 roku odnotowano 1 osobę bezrobotną, w 2012 r. 2 osoby. W 2010 r. w statystykach powiatowych urzędów pracy woj. kujawsko-pomorskiego zawód technik urządzeń chłodniczych nie występował. W 2011 r. odnotowano 3 wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej dla zawodu technik urządzeń chłodniczych. W pozostałych latach nie zgłoszono wolnego miejsca pracy dla tego zawodu. W 2014 i 2012 r. omawiany zawód odnotowano jako nadwyżkowy, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W 2013 r. nie odnotowano nowej rejestracji bezrobotnych, nie zgłoszono również oferty pracy dla tego zawodu. Z uwagi na większą liczbę zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej niż osób nowozarejestrowanych w 2011 r. zawód ten sklasyfikowano jako zawód deficytowy 3, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W powiecie wnioskodawcy (inowrocławskim) w latach nie odnotowano nowych rejestracji bezrobotnych w zawodzie technik urządzeń chłodniczych. W w/w okresie nie zgłoszono wolnych miejsc pracy dla omawianego zawodu. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 4 W ramach badań pracodawców w województwie kujawsko-pomorskim w okresie nie pojawiło się żadne wskazanie odnośnie planu zatrudnienia dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji. Nie planowano również zwolnień osób z tym zawodem. W przypadku planów zatrudnienia technika chłodnictwa i klimatyzacji w perspektywie do 2018 roku nie odnotowano żadnego wskazania. W celu dodatkowego rozpoznania szans na zatrudnienie potencjalnych absolwentów w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji, przeanalizowano oferty internetowe (stan na dzień r.) pod kątem zapotrzebowania na pracowników. Znaleziono 6 ofert pracy w tym zawodzie. Wynika z nich, że od kandydatów wymagano: wykształcenie średniego, znajomości urządzeń i instalacji wentylacyjnych, umiejętności montażu klimatyzacji, wiedzy z zakresu chłodnictwa, dodatkowo oczekiwano: znajomość j. niemieckiego, prawo jazdy kat. B. W przeprowadzonym w marcu br., telefonicznym badaniu sondażowym z 10 właścicielami firm z branży chłodnictwa i klimatyzacji dominowała opinia, iż uruchomienie kierunku kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji jest dobrym pomysłem. Podkreślali, iż jest zapotrzebowanie na rynku na tego typu kwalifikacje, a na obszarze woj. kujawsko-pomorskiego nie ma szkół kształcących w tym zawodzie. Dotychczas pracodawcy zatrudniali w swoich firmach osoby przyuczane przez nich do wykonywania pracy. Pojawiały się opinie, iż po szkole łatwiej było by wdrożyć takiego pracownika w jego obowiązki. Aktualnie pracodawcy nie zgłaszali ofert pracy, ale deklarowali chęć zatrudnienia w przyszłości. Najbliższa szkoła tego typu jest w Gdyni (Zespół Szkół Chłodniczych i Elektronicznych). 3 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 4 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców w 2010 r. znajduje się na stronie internetowej WUP, a za lata , dodatkowo na stronie 2

3 ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE (SZKOŁY) Na podstawie danych Systemu Informacji Oświatowej 5 w województwie kujawsko pomorskim (sprawdzono stan na dzień r.) brak informacji o ofercie edukacyjnej dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji. INSTYTUCJE SZKOLENIOWE KURSY 6 Analiza szkoleń organizowanych przez powiatowe urzędy pracy oraz instytucje szkoleniowe w latach zawiera dane z ankietyzacji nt. szkoleń i kursów instytucji szkoleniowych z regionu oraz informacje sporządzone w oparciu o plany szkoleniowe PUP na dany rok kalendarzowy. Ankietę przesłano do 408 instytucji. W latach powiatowe urzędy pracy nie planowały organizacji szkoleń o tematyce związanej z zawodem technik urządzeń chłodniczych. W 2013 r. instytucje szkoleniowe planowały szkolenie dla zawodu powiązanego tematycznie z technikiem urządzeń chłodniczych. Planowane szkolenia: Mechanik urządzeń chłodniczych. Maszynista chłodni, planowane 2 edycje, liczba osób:25, Mechanik urządzeń klimatyzacacyjnych monter klimatyzatorów split i multisplit 2 edycje, 20 osób, Zasady projektowania systemów chłodzenia 1 edycja, 15 osób, Zasady projektowania systemów klimatyzacyjnych Wentylacyjnych 1 edycja, 10 osób. W 2011 r. instytucje szkoleniowe planowały szkolenie dla zawodu powiązanego tematycznie z technikiem urządzeń chłodniczych : Mechanik urządzeń klimatyzacacyjnych 2 edycje 16 os, Mechanik urządzeń chłodniczych 2 edycje 16 os, Zasady projektowania systemów chłodzenia 2 edycje, 15 osób. W 2012 r. instytucje szkoleniowe nie planowały szkoleń o tematyce związanej z zawodem technik urządzeń chłodniczych. Aktualne informacje dostępne są na stronie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu w zakładce Rejestr Instytucji Szkolących, a następnie w Obszarach Szkoleniowych. ZMIANY W KSZTAŁCENIU Zawód technik chłodnictwa i klimatyzacji jest nowym zawodem szkolnym. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 08 sierpnia 2014 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. z 2004, Nr 256, poz z póź. zm.). Wprowadza zmiany w załączniku z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. Nr 0 z 2012, poz. 7) w zakresie Struktury klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego dodając min. nowy zawód technik chłodnictwa i klimatyzacji. W chwili obecnej na stronie MEN jest dostępny projekt podstawy programowej dla nowego zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji Analiza rynku szkoleniowego jest realizowana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty z badań zrealizowanych w latach znajdują się na stronie internetowej WUP. 7 podstawa programowa kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji, 3

4 POMOCNE ADRESY Portal Publicznych Służb Zatrudnienia zawiera szereg informacji dotyczących różnego rodzaju zawodów. Można znaleźć opisy zawodów (w zakładce Publikacje znajduje się np. Przewodnik po Zawodach), informacje o ofertach pracy w urzędach pracy, standardy kwalifikacyjne i inne. strona Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu LITERATURA Dariusz Butrymowicz, Piotr Baj, Kamil Śmierciew Technika chłodnicza Naukowe PWN, 2014, Wydawnictwo Bohdal Tadeusz, Charun Henryk, Czapp Marian Urządzenia chłodnicze sprężarkowe parowe. Podstawy teoretyczne i obliczenia WNT, 2003, Bartłomiej Adamski Nowoczesne urządzenia i systemy klimatyzacyjne Grupa Medium, 2014, Praca zbiorowa pod redakcją dr inż. Bolesława Gazińskiego Technika chłodnicza dla praktyków. Urządzenia chłodnicze i przepisy prawne Systherm, 2010, Henryk Grzegorz Sabiniak, Karpiński Wiesław Chłodnictwo w klimatyzacji Politechnika Łódzka 2011, Zalewski Wojciech Systemy i urządzenia chłodnicze Politechnika Krakowska, 2012, Kazimierz M. Gutkowski, Dariusz J. Butrymowicz Chłodnictwo i klimatyzacja WNT, Opracował: Adam Mickiewicz doradca zawodowy stażysta Akceptowała: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Wydział Pośrednictwa Pracy Bydgoszcz r. 4

5 Technik chłodnictwa i klimatyzacji 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako technik chłodnictwa i klimatyzacji w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik chłodnictwa i klimatyzacji jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie w 9 krajach EOG zawód technik chłodnictwa i klimatyzacji jest regulowany, są to: Belgia, Niemcy, Dania, Francja, Grecja, Włochy, Chorwacja, Lichtenstein i Portugalia. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem technik chłodnictwa i klimatyzacji wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 199 ofert pracy z 6 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla techników chłodnictwa i klimatyzacji znajduje się w Wielkiej Brytanii (96 ofert), Niemczech (51 ofert) i Austrii (23 oferty) - dane wg stanu na dzień r. Wśród najczęściej spotykanych wymogów kwalifikacyjnych, jakich spodziewać się mogą kandydaci na stanowisko technika chłodnictwa i klimatyzacji jest konieczność ukończenia szkoły średniej i posiadania tytułu technika chłodnictwa i klimatyzacji. Ponadto wymagane jest kilkuletnie doświadczenie związane z montażem, uruchamianiem oraz obsługą instalacji oraz urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła, a także wykonywaniem remontów oraz usuwaniem awarii. Obowiązkowym wymogiem będzie również doskonała znajomość języka kraju, w którym, zamierzamy podjąć pracę. Technicy chłodnictwa i klimatyzacji mogą znaleźć zatrudnienie na stanowiskach produkcyjnych, handlowych i usługowych branży chłodnictwa i klimatyzacji, a także nadzoru technicznego urządzeń 5

6 chłodniczych i klimatyzacyjnych w przemyśle spożywczym, budownictwie, transporcie, rolnictwie, służbie zdrowia oraz wykonywać usługi dla ludności. Przykładowe stawki płacy w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji w wybranych krajach: Wielka Brytania tyś. /rok, Niemcy 12 /godz. Opracowała: Beata Baranowska pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy 6