stanu na koniec okresu Bezrobotni według Osoby do 12 miesięcy nauki ogółem od dnia ukończenia

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE NAUCZYCIEL JĘZYKA WŁOSKIEGO (KOD ) ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Zawód Nauczyciel języka włoskiego to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten występował jako nauczyciel języka obcego i miał inny kod (kod ). Do zawodu nauczyciel języka włoskiego przygotowuje kierunek studiów Filologia włoska, po którym dodatkowo trzeba zdobyć uprawnienia do pracy w szkole, podejmując kształcenie w ramach studiów podyplomowych lub cyklu pedagogicznego prowadzonego np. przez niektóre uczelnie wyższe. Program cyklu, zgodny ze standardami kształcenia nauczycieli, zakończony stosownym świadectwem, zapewnia przygotowanie merytoryczne do nauczania języków obcych. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na swojej stronie internetowej opublikowało standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia w tym dla kierunku Filologia. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE NAUCZYCIEL JĘZYKA WŁOSKIEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywacji zawodowej według zawodów i specjalności. Załącznik opracowany na potrzeby monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, prowadzonego w ramach projektu systemowego WUP w Toruniu Rynek Pracy pod Lupa II. Z danych statystycznych minionych 3 lat wynika, iż w powiatowych urzędach pracy w województwie kujawsko pomorskim nie odnotowano zgłoszeń osób bezrobotnych z zawodem nauczyciel języka włoskiego. W 2011 roku zgłoszono tylko 1 ofertę pracy dla osób 1

2 w omawianym zawodzie, co spowodowało, że zawód ten uzyskał maksymalną wartość wskaźnika intensywności deficytu 1. Występuje ona, gdy w danym zawodzie nie odnotowano nowej rejestracji bezrobotnych, a zgłoszone zostały oferty pracy. W przypadku roku 2010 liczba zarejestrowanych osób jest wyższa, ponieważ zgodnie z obowiązującą wtedy klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, nie istniał zawód nauczyciela języka włoskiego, lecz zawód nauczyciel języka obcego. Zatem statystyki z 2010 roku nie odzwierciedlają rzeczywistego bezrobocia w omawianym zawodzie, a pokazują sytuację nauczycieli wszystkich języków obcych zgłoszonych do urzędów pracy w województwie kujawsko pomorskim. WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW 2 W badaniu ankietowym pracodawców w 2013, 2012 oraz 2011 roku nie planowano zatrudnienia osób z zawodem nauczyciel języka włoskiego, natomiast w 2010 roku planowano zatrudnienie 6 osób z zawodem nauczyciel języka obcego (zgodnie z poprzednią wersją klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r.). W tym samym badaniu pracodawcy w 2013, 2012, 2011 r. nie planowali zwolnień w omawianym zawodzie, natomiast w 2010 roku planowali zwolnienie 10 osób z zawodem nauczyciel języka obcego (zgodnie z poprzednią wersją klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r.). ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STUDIÓW I STOPNIA Absolwent studiów powinien posiadać podstawową wiedzę o języku, literaturze i kulturze z zakresu wybranego języka oraz umiejętności wykorzystania jej w pracy zawodowej i życiu z zachowaniem zasad etycznych. Powinien legitymować się zbliżoną do rodzimej znajomością jednego języka obcego na poziomie biegłości C1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym niezbędnym do wykonywania zawodu. Powinien posiadać interdyscyplinarne kompetencje pozwalające na wykorzystanie wiedzy o języku i jego znajomości w różnorodnych dziedzinach nauki i życia 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W I półroczu 2012 r. 78,2% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe (w 2011 r. 77,9%). Zawody deficytowe stanowiły 16,8% zawodów (w 2011 r. 17,9%) a zrównoważone 5,0% (w 2011 r. 4,2%). 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania zrealizowanego w 2011, 2012 oraz 2013 r. znajduje się na stronie internetowej WUP ( oraz Projektu ( 2

3 społecznego. Absolwent powinien umieć rozwiązywać problemy zawodowe, gromadzić, przetwarzać oraz przekazywać (pisemnie i ustnie) informacje, a także uczestniczyć w pracy zespołowej. Nabyte umiejętności powinny umożliwić absolwentowi pracę w wydawnictwach, redakcjach czasopism, środkach masowego przekazu, turystyce i sektorze usług wymagających dobrej znajomości języka i kultury, jak również nauczanie języka w szkole po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STUDIÓW II STOPNIA Oprócz wysokich kompetencji językowych (poziom biegłości C2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy w zakresie jednego języka obcego) absolwent powinien posiadać gruntowną i wszechstronną wiedzę z zakresu wybranej specjalności: językoznawstwa, literaturoznawstwa, lingwistyki stosowanej, przekładoznawstwa. Powinien umieć samodzielnie rozwiązywać problemy zawodowe i wydawać opinie w zakresie uzyskanych kompetencji na podstawie niekompletnych lub ograniczonych informacji z zachowaniem zasad etycznych, prawnych i ekonomicznych. Powinien umieć porozumiewać się w sprawach zawodowych zarówno ze specjalistami, jak i niespecjalistami. Powinien umieć organizować pracę grupową. Absolwenta powinna charakteryzować postawa otwartości wobec innych języków i kultur, a także świadomość różnorodności językowej. Po ukończeniu studiów w zależności od wybranej specjalności absolwent powinien być przygotowany do pracy tłumacza, w wydawnictwach, w redakcjach czasopism, w środkach masowego przekazu, w instytucjach kulturalnych i badawczych oraz w sektorze usług wymagających zaawansowanej znajomości języków i kultur. Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela języka obcego wymaga ukończenia specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien mieć wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego oraz być przygotowany do podejmowania wyzwań badawczych i podjęcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). Zawód nauczyciela regulowany jest w dwóch zupełnie odmiennych aktach prawnych. Obowiązujące w Polsce ustawodawstwo rozróżnia: nauczycieli do których stosuje się ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela Ustawa z dn. 26 stycznia 1982 r., Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1982 r. Nr 3, poz. 19 z poźn. zmianami) nauczycieli akademickich ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym 3

4 Opis procesu i organizacji kształcenia Uczelnie prowadzą kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela na studiach oraz studiach podyplomowych w ramach modułów kształcenia. Kształcenie na studiach pierwszego stopnia obejmuje wyłącznie przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela w przedszkolach i szkołach podstawowych, a na studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich do pracy we wszystkich typach szkół i rodzajach placówek. Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2012/2013 oraz absolwentów roku akademickiego 2011/2012. W roku akademickim 2011/2012 r. kierunek Filologia włoska ukończyło w sumie 21 absolwentów, a naukę w roku akademickim 2012/2013 kontynuowało 103 studentów. Ze szkół wyższych posiadających siedzibę na terenie województwa kujawsko pomorskiego (18 jednostek), kształcenie na kierunku Filologia włoska w roku akademickim 2012/2013 odbywało się na 1 uczelni: Lp. Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci roku akademickiego 2011/ UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA W TORUNIU ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite Studenci roku akademickiego 2012/2013 (stan na 30 XI.2012) (1 po ostatnim roku bez egzaminu) 0 0 studia drugiego stopnia 0 0 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO- POMORSKIE ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite (1 po ostatnim roku bez egzaminu) 0 0 studia drugiego stopnia 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych 4

5 INFORMACJA DLA OSÓB ZAINTERESOWANYCH PRACĄ W ZAWODZIE NAUCZYCIEL JĘZYKA WŁOSKIEGO W KRAJACH EOG 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie nauczyciel języka włoskiego w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako nauczyciel języka włoskiego w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód nauczyciel języka włoskiego jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód nauczyciel języka włoskiego nie jest regulowany. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem nauczyciel języka włoskiego wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodami specjaliści nauk społecznych i pokrewnych filolodzy i tłumacze zgłoszonych zostało 361 ofert pracy w 18 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie znajduje się w: Niemczech (113 ofert), Szwecji (56 ofert) oraz Francji (41 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie pielęgniarka w krajach EOG najczęściej powinny dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym. Warto wiedzieć, iż pracodawcy oczekują również od kandydata wysokich umiejętności komunikacyjnych, umiejętności pracy w zespole oraz biegłej znajomości obsługi komputera w zakresie MS Office. Przykładowe stawki płacy w zawodach: specjaliści nauk społecznych i pokrewnych filolodzy i tłumacze w wybranych krajach: Wielka Brytania: funtów rocznie brutto, Czechy: koron czeskich miesięcznie brutto. 5

6 Autor opracowania: Lidia Dobrolubow doradca zawodowy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Wojciech Janisiewicz Doradca EURES, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy Zespół EURES Zaakceptował: Janusz Bokser Data ostatniej aktualizacji: r. 6