Gmina Będzin ul. 11 Listopada 20 42-500 Będzin Podsumowanie do Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. Będzin, październik 2011
TYTUŁ: Podsumowanie do Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. Zamawiający: Gmina Będzin ul. 11 Listopada 20 42-500 Będzin Koordynacja realizacji obowiązków umownych ze strony Urzędu Miasta w Będzinie inŝ. Paweł Nocoń Wykonawca: IGO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Barbary 21 a 40-053 Katowice Zespół autorski mgr inŝ. Anna Rosiak - Tatulińska Nadzór nad realizacją opracowania mgr inŝ. BoŜena Kuzio - Wasilewska Sfinansowane ze środków: BudŜet Gminy 2
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 4 1.Uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych... 4 2. Ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko... 5 3. Opinie właściwych organów... 6 4. Zgłoszone uwagi i wnioski... 7 5. Wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeŝeli zostało przeprowadzone... 7 6. Propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu... 8 Wykaz materiałów... 9 SPIS TABEL TABELA 1. WSKAŹNIKI MONITOROWANIA PGO DLA MIASTA BĘDZINA... 8 3
Wprowadzenie Konieczność podsumowania aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. wynika z art. 55 ust. 3, ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). Zgodnie z tym artykułem do przyjętego dokumentu, w tym przypadku Aktualizacji PGO dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r., załącza się pisemne podsumowanie zawierające uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych, a takŝe informację, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione: ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko; opinie właściwych organów; zgłoszone uwagi i wnioski; wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeŝeli zostało przeprowadzone; propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu. Następnie organ opracowujący projekt dokumentu przekazuje przyjęty dokument wraz z podsumowaniem, właściwym organom, tj. do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Zakres niniejszego podsumowania obejmuje: Uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych, Ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko, Opinie właściwych organów, Zgłoszone uwagi i wnioski, Wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeŝeli zostało przeprowadzone, Propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu, Wykaz materiałów. 1. Uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. wykonana została zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm. ). Dokument ten został wykonany zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. z 2003 r. Nr 66, poz. 620) oraz Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 marca 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. z 2006 r. Nr 46, poz. 333). 4
Przy opracowywaniu projektu Aktualizacji PGO dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. wykorzystano następujące dokumenty opracowane na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym: - Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014 (KPGO 2014), - Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego 2009 r., - Plan Gospodarki Odpadami dla powiatu będzińskiego aktualizacja na lata 2007 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 2018. W aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. ujęte zostały zadania inwestycyjne i pozainwestycyjne, zarówno zadania własne gminy - finansowane z budŝetu oraz zadania koordynowane - finansowane ze źródeł zewnętrznych. Zaproponowany system gospodarki odpadami dla Miasta Będzina spełnia warunki kompleksowego rozwiązywania problemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Obejmuje on wszystkie rodzaje odpadów ze szczególnym rozszerzeniem dotychczasowej działalności na odpady ulegające biodegradacji (zalecenie kompostowania przydomowego) i niebezpieczne powstające w gospodarstwach domowych. Poza odpadami niebezpiecznymi i ulegającymi biodegradacji w planie duŝy nacisk połoŝono na zintensyfikowanie i rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów o charakterze surowców wtórnych i odpadów opakowaniowych wielomateriałowych, a takŝe stopniowe rozszerzenie selektywnej zbiórki o metale, które obecnie nie są pozyskiwane. Brak realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 spowoduje: niekontrolowane wprowadzanie odpadów do środowiska, co będzie miało wpływ na wody powierzchniowe i podziemne, gleby, powietrze atmosferyczne i klimat, brak postępu w zwiększaniu ilości odzysku odpadów opakowaniowych i surowców wtórnych uzyskanych poprzez system selektywnej zbiórki, zwiększenie ilości odpadów deponowanych na składowisku odpadów, równocześnie zmniejszy czas jego eksploatacji, brak działań w kierunku ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji deponowanych na składowisku odpadów, pogorszenie stanu środowiska (wód podziemnych i powierzchniowych, powierzchni ziemi) wskutek braku prowadzenia zbiórki odpadów niebezpiecznych. 2. Ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm) do projektu Aktualizacji PGO dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. została opracowana prognoza oddziaływania na środowisko. Zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie został określony zgodnie z art. 51 ww. ustawy oraz zgodnie z uzgodnieniami Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach pismem z dnia 02.08.2011 r. znak: WOOŚ.411.92.2011.MG oraz uzgodnieniami wydanymi przez Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego pismem z dnia 05.08.2011 r. znak: NS/NZ/521/D/0254/111/11 (NZ-521-97/11). Aby uporządkować gospodarkę odpadami komunalnymi w Gminie konieczne jest podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów. Aby rozwiązać problem braku objęcia wszystkich mieszkańców zorganizowanym odbiorem odpadów niezbędna jest 5
kontrola nad wywiązywaniem się mieszkańców z obowiązku zbierania na terenie nieruchomości odpadów komunalnych i ich pozbywania się w sposób udokumentowany w formie umowy korzystania z usług przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych. Analiza załoŝonych celów i proponowanych działań zawartych w Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. oraz porównanie ich z celami zawartymi w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2014, Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego oraz Planie Gospodarki Odpadami dla powiatu będzińskiego aktualizacja na lata 2007 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 2018, pozwalają stwierdzić, Ŝe: są one zgodne z wymienionymi dokumentami, ich konsekwentna realizacja pozwoli na osiągnięcie celów załoŝonych na wyŝszym poziomie administracyjnym powiatowym, wojewódzkim i krajowym. 3. Opinie właściwych organów Projekt aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. wraz z prognozą oddziaływania na środowisko został poddany opiniowaniu przez właściwe organy. Zgodnie z art. 57 i 58 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm) organami właściwymi w sprawach zaopiniowania powyŝszego projektu jest Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Katowicach, który zaopiniował pozytywnie projekt aktualizacji PGO dla Miasta opinią sanitarną zawartą w piśmie znak NS/NZ/521/G/0254/127/11 (NZ-521-111/11) z dnia 07.10.2011 r. oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach, równieŝ zaopiniowała pozytywnie projekt opinią zawartą w piśmie znak WOOŚ.410.212.2011.BM z dnia 05.09.2011 r. Na podstawie art. 14 ust. 12a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm. ) oraz zgodnie z art. 92 ust. 3 pkt. 15 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo Wodne (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019) do zadań Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej naleŝy opiniowanie gminnych planów gospodarki odpadami w zakresie ochrony zasobów wodnych. Po rozpatrzeniu wniosku w sprawie opinii do projektu aktualizacji PGO dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach opiniuje pozytywnie powyŝszy projekt PGO pismem znak ZDH-405-35-89-15010/11 z dnia 08.09.2011 r., jednocześnie zwracając uwagę na błędną nazwę Głównego Zbiornika Wód Podziemnych. Zamiast GZWP nr 456 Będzin (Czeladź) powinno być GZWP nr 455 Dąbrowa Górnicza. Błędny zapis został w planie uwzględniony. Natomiast zgodnie z art. 100 ust.2 pkt. 7 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo Wodne (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019) Rada Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Małej Wisły równieŝ zaopiniowała pozytywnie projekt PGO uchwałą nr 204 z dnia 22 września 2011 r. Zgodnie z art. 14 ust.7 pkt. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2011 r. o odpadach projekt planu gminnego podlega równieŝ zaopiniowaniu przez zarząd województwa oraz zarząd 6
powiatu. Zarząd Powiatu Będzińskiego, uchwałą nr 124/11 z dnia 19 września 2011 r. zaopiniował pozytywnie projekt aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. Zarząd Województwa Śląskiego, uchwałą nr 2526/79/IV/2011 z dnia 20 września 2011 r. równieŝ zaopiniował pozytywnie przedmiotowy projekt bez uwag. W listopadzie br. odbędzie się sesja Rady Miasta Będzina, na której przedstawiona zostanie ostateczna wersja projektu aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r., do zaakceptowania. 4. Zgłoszone uwagi i wnioski W prowadzonym postępowaniu dotyczącym strategicznej oceny oddziaływania na środowisko został przedłoŝony do publicznego wglądu projekt aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r. wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Obwieszczenie Prezydenta Miasta Będzina o przystąpieniu do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko zostało umieszczone na tablicy urzędowej Urzędu Miejskiego w Będzinie oraz na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta Będzina od dnia 26 sierpnia 2011 r. do dnia 15 września 2011 r. Mieszkańcy mieli równieŝ moŝliwość osobistego wyraŝenia opinii do projektu dokumentu w Wydziale Kształtowania Środowiska w godzinach pracy Urzędu. W terminie 21 dni od dnia ukazania się obwieszczenia do Urzędu Miejskiego w Będzinie nie wpłynęły uwagi ani wnioski do projektu dokumentu. 5. Wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeŝeli zostało przeprowadzone Miasto Będzin jest stolicą powiatu będzińskiego. Realizacja projektowanych przedsięwzięć w PGO nie tworzy Ŝadnych konsekwencji dla ewentualnych skutków środowiskowych, których charakter mógłby posiadać znaczenie transgraniczne. Skala przedsięwzięć zaproponowanych do realizacji w ramach PGO dla Miasta Będzina ma charakter lokalny i ewentualne negatywne oddziaływanie projektowanych przedsięwzięć będzie miało zasięg lokalny. Na etapie sporządzania prognozy stwierdzono, Ŝe realizacja działań określonych w projekcie Planu nie wskazuje na moŝliwość negatywnego transgranicznego oddziaływania na środowisko, mogącego objąć terytorium innych państw. W związku z tym nie prowadzono postępowania transgranicznego oddziaływania na środowisko dla projektu aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. 7
6. Propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu W projekcie aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywa do 2022 r. zaproponowano wskaźniki monitoringu, które powinny umoŝliwić jednoznaczną ocenę i weryfikację stanu gospodarki odpadami w gminie. WdraŜanie Planu jest procesem ciągłym, wymagającym monitorowania zmian wskaźników środowiskowych. W tabeli 1 przedstawiono istotne wskaźniki monitorowania, przy czym lista ta nie jest wyczerpująca i powinna być sukcesywnie modyfikowana. Regularnej ocenie powinny być poddawane równieŝ: stopień realizacji przedsięwzięć i działań, stopień realizacji przyjętych celów, rozbieŝności pomiędzy przyjętymi celami, działaniami i przedsięwzięciami oraz analiza przyczyn tych rozbieŝności. Tabela 1. Wskaźniki monitorowania Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Będzin Lp. Nazwa wskaźnika Jednostka Odsetek masy zbieranych 1. odpadów komunalnych w stosunku do masy powstających odpadów 2. Odsetek odpadów komunalnych zbieranych selektywnie Odsetek mieszkańców gminy 3. objętych umowami na odbieranie odpadów Odsetek mieszkańców gminy 4. objętych systemem selektywnego zbierania odpadów Liczba legalnych składowisk 5. odpadów komunalnych niespełniających wymogów technicznych Odsetek składowanych bez 6. przetworzenia zmieszanych odpadów komunalnych 7. Liczba czynnych składowisk odpadów komunalnych Ograniczenie składowania 8. odpadów ulegających biodegradacji Wydzielenie odpadów 9. niebezpiecznych z odpadów komunalnych 10. 11. Poziom selektywnego zbierania odpadów (surowców wtórnych) Poziom selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych Wartość w 2010 r. Zakładana wartość w 2011 r. % 89,6 100 % 7,0 11,0 % 95 100 % 95 95 szt. 0 0 % 87,5* 78 szt. 0 0 % w stosunku do wytworzonych w 1995r. 0 35 % w stosunku do całkowitej ich ilości w zmieszanych odpadach komunalnych % w stosunku do całkowitej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych % w stosunku do całkowitej ilości wytworzonych odpadów wielkogabarytowych 6,5 60 4,0 11,0 55 45 8
Łączna przepustowość 12. istniejących kompostowni odpadów zielonych 13. Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych 14. Odsetek komunalnych osadów ściekowych zagospodarowanych * - pozostała część kierowana jest do sortowania tys. Mg/rok 0 0 tys. Mg suchej masy 3,9 4,0 % 100 100 W oparciu o analizę powyŝszych wskaźników moŝliwa będzie ocena efektywności realizacji Planu Gospodarki Odpadami. Istnieje moŝliwość korygowania zaprojektowanego zestawu wskaźników w trakcie prowadzenia monitoringu, w zaleŝności od bieŝących potrzeb. Dane analizowane na bieŝąco pozwolą na rozpoznanie trudności i ewentualnych opóźnień w realizacji konkretnych przedsięwzięć, szczególnie inwestycyjnych oraz na ocenę zaangaŝowania poszczególnych ogniw odpowiedzialnych za ich wykonanie. Elementem wspomagającym system sprawozdawczości oparty na wskaźnikach środowiskowych moŝe być komputerowy system gospodarki odpadami. Opracowany i wdroŝony system byłby nie tylko narzędziem do gromadzenia informacji dotyczących gospodarowania odpadami, ale bardzo uŝytecznym narzędziem dla potrzeb kontroli i kształtowania gospodarki odpadami. Właściwe ukierunkowanie systemu przepływu informacji z przedsiębiorstw do bazy, dawałby aktualny obraz skuteczności wdraŝania i stopnia realizacji w czasie zamierzonych w planie celów. Natomiast cykliczna aktualizacja danych (w cyklu półrocznym i rocznym) stworzyłaby korzystne warunki do prowadzenia stałego bilansu odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie gminy i poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwiania w obiektach zlokalizowanych na terenie województwa śląskiego. Wykaz materiałów 1. Projekt aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011-2014 z perspektywą do 2022 r., Będzin, lipiec 2011 r. 2. Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. 3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.) wraz z rozporządzeniami wykonawczymi. 4. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). 5. Uchwała nr 124/11 Zarządu Powiatu Będzińskiego z dnia 19 września 2011 r. w sprawie zaopiniowania projektu aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. 6. Uchwała nr 2526/79/IV/2011 Zarządu Województwa Śląskiego z dnia 20 września 2011 r. w sprawie zaopiniowania projektu aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. 7. Opinia Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach znak NS/NZ/521/G/0254/127/11 (NZ-521-111/11) z dnia 07.10.2011 r. 8. Opinia Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach znak WOOŚ.410.212.2011.BM z dnia 05.09.2011 r. 9. Opinia Regionalnego Dyrektora Gospodarki Wodnej w Gliwicach znak ZDH-405-35- 89-15010/11 z dnia 08.09.2011 r. 9
10. Uchwała nr 204 Rady Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Małej Wisły z dnia 22 września 2011 r. w sprawie zaopiniowania projektu aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Będzina na lata 2011 2014 z perspektywą do 2022 r. 10