SPIS TREŚCI. planowanej POW dla nowo powstałej zabudowy mieszkaniowej... 88



Podobne dokumenty
WYTYCZNE DO SPORZĄDZENIA KARTY INFORMACYJNEJ PRZEDSIĘWZIĘCIA

USTAWA. z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska 1)

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO

Znak: GK Korczyna, 29 lipiec 2011r. POSTANOWIENIE

Wójt Gminy Drużbice Drużbice 77 A Drużbice. Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

K A R T A I N F O R M A C Y J N A

CONSULTING ENGINEERS SALZGITTER GMBH * ROYAL HASKONING * EKOSYSTEM

Jak powinien wyglądać prawidłowy. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko?

Prezydent m. st. Warszawy

EUROSTRADA Sp. z o.o.

POSTANOWIENIE. postanawiam

INWESTYCJE W HARMONII ZE ŚRODOWISKIEM

JAKOŚĆ RAPORTÓW I DECYZJI jak jąosiągnąć i sprawdzić

Prezydent m.st. Warszawy

Wójt Gminy Wilga. Wójt Gminy Wilga

INWESTOR: GENARALNA DYREKCJA DRÓG KRAJOWYCH I AUTOSTRAD ODDZIAŁ W WARSZAWIE UL. MIŃSKA 25, WARSZAWA

PODSUMOWANIE do przyjętego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego na lata z perspektywą na lata

STRATEGICZNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko

W N I O S E K O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA

PODSUMOWANIE I UZASADNIENIE

WÓJT GMINY TRĄBKI WIELKIE

I. WYMAGANE DOKUMENTY:

Elektrownie wiatrowe Turzno. W świetle Raportu Ocen Oddziaływania na Środowisko

POŁUDNIOWA OBWODNICA WARSZAWY

Liga Walki z Hałasem

Prezydent m. st. Warszawy

Gmina: Szamotuły (m. Szamotuły), Pniewy ( m. Pniewy) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy Pniew i Szamotuł (DW 184)

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH ZGODY NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘCIA 1

Podsumowanie przebiegu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilicą na lata

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

p o s t a n a w i a m:

Wzór. Karta informacyjna przedsięwzięcia

1. OCHRONA PRZED HAŁASEM

Gmina i Miasto Lwówek Śląski Al. Wojska Polskiego 25A, Lwówek Śląski PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE ZAWIERAJĄCE UZASADNIENIE WYBORU PRZYJĘTEGO DOKUMENTU W ODNIESIENIU DO ROZPATRYWANYCH ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH

27 Droga nr 263 Kłodawa Dąbie odc. od skrzyżowania z drogą krajową 92 do drogi wojewódzkiej nr 473

Załącznik nr 1 do Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Zgierskiego. Wykaz waŝniejszych aktów prawnych stan na r.

POSTANOWIENIE. Środkowej Warty : -droga Nr 2530 E Orzeszków - Wielenin na długości 4,5 km

Zadania GDOŚ w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko

PODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA

Gmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Chocz w ciągu drogi wojewódzkiej nr 442

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA

KARTA SPRAWY WSR Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Gostyń w ciągu drogi wojewódzkiej nr 434

Informacje dotyczace rozwiązań alternatywnych oraz w jaki sposób zostały uwzględnione wniosków z przeprowadzonej oceny

Opracowanie dokumentacji projektowo kosztorysowej budowy obwodnicy miasta Rypina

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

UZASADNIENIE DO PRZYJĘTEGO Planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego. Wielkopolska wraz z Planu zagospodarowania

Celem inwestycji jest budowa obwodnicy m. Świeca w ciągu drogi wojewódzkiej nr 444

Karta informacyjna przedsięwzięcia

LABORATORIUM Pracownia Akustyki Środowiska i Pomiarów Kwalifikacyjnych Pomieszczeń Czystych i Wentylacji ul. Południowa 5, Kobylnica

Ocena oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej

DECYZJA o środowiskowych uwarunkowaniach

Prezydent m. st. Warszawy

UZASADNIENIE wynikające z art. 42 pkt 2 oraz. PODSUMOWANIE wynikające z art. 55 ust. 3

Gmina: Gołańcz (m. Morakowo), Wągrowiec (m. Wągrowiec) Celem inwestycji jest przebudowa drogi wojewódzkiej nr 241 na odcinku Morakowo - Wągrowiec

Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Tczewa na lata

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

W N I O S E K O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH ZGODY NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘCIA*

PODSUMOWANIE Strategicznej oceny oddziaływania na środowisko aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Ozimek

POZWOLENIE ZINTEGROWANE

Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko:

Doświadczenia w prowadzeniu postępowania w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz na obszar Natura 2000

Aktualizacja Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Jarocin do roku 2032

Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o

PODSUMOWANIE, 1.2. Celem planu jest przeznaczenie terenu obecnie użytkowanego jako rolny na cele usługowe.

(adres) WÓJT GMINY NOWINKA WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY

Opinii o oddziaływaniu na środowisko

WÓJT GMINY BORZYTUCHOM

Trzy Lipy Park. POZIOMY HAŁASU (przed realizacją obiektu)

Gmina: Miłosław (m. Miłosław, Kozubiec, Mikuszewo) Gmina: Kołaczkowo (Budziłowo, Wszembórz, Borzykowo)

ANALIZA ODDZIAŁYWANIA NA KLIMAT AKUSTYCZNY

... Urząd Gminy. ul. Notecka Chodziez Załączniki obowiązkowe (brak załącznika spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania):

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ GMINY NOWINKA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROGRAMU USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST Z TERENU NA LATA

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY OSIEK

Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko:

OPRACOWYWANIE KONCEPCJI PROGRAMOWEJ DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA PN: BUDOWA POŁUDNIOWEJ OBWODNICY BIAŁEJ RAWSKIEJ

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA (KIP)

Gmina: Mosina (m. Mosina, Drużyna, Borkowice) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Mosina w ciągu drogi nr 431

Wydział Rozwoju Gospodarczego. Burmistrz Miasta i Gminy Witnica ul. Krajowej Rady Narodowej Witnica

POSTANOWIENIE. postanawiam

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. (Dz. U. z dnia 5 lipca 2007 r.

..., dnia... imię i nazwisko / nazwa inwestora. Wójt Gminy Platerów

Gmina Sompolno (Sompolinek, Ośno Górne, Ośno Dolne) Celem inwestycji jest rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 269 na odcinku Sompolinek - Lubotyń

Proces podejmowania decyzji administracyjnych

Wójt Gminy Koszyce. Koszyce, dnia imię i nazwisko / nazwa inwestora. ... adres. ... nr telefonu kontaktowego

Grodzisk Wlkp., dnia...

Agnieszka Hobot. Rekomendowany zakres informacji oraz analiz do sporządzania raportów OOŚ w zakresie zgodności z zapisami RDW

WNIOSEK o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Prognoza oddziaływania na środowisko

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. ...

Procedura realizacji inwestycji na terenach obszarów Natura 2000 z uwzględnieniem planowania przestrzennego

Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko:

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH. dla przedsięwzięcia polegającego na:..

przemysłowej na terenie o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha zostały zaliczone do

Transkrypt:

Zamawiający: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Jednostka projektowa: Oddział w Warszawie 03-808 Warszawa ul. Mińska 25 02-670 Warszawa, ul. Puławska 182 tel.:+48 22 203 20 00, fax: +48 22 203 20 01 Nr tomu Zamierzenie budowlane 1/1 POŁUDNIOWA OBWODNICA WARSZAWY NA ODCINKU OD WĘZŁA PUŁAWSKA DO WĘZŁA LUBELSKA BranŜa: Ochrona Środowiska Stadium: WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH CZĘŚĆ OPISOWA Kod CPV: 74141900-8 AKTUALIZACJA RAPORTU O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO Stanowisko Imię i Nazwisko Podpis mgr inŝ. Ewa MAKOSZ mgr inŝ. ElŜbieta TOCICKA inŝ. Magdalena ANDZIAK Michał DĄBROWSKI Opracował mgr inŝ. Agata DMUCHOWSKA mgr inŝ. Łukasz DUDZIKOWSKI inŝ. Krzysztof JARMOSZEWICZ mgr inŝ. Urszula SERAFIŃSKA mgr inŝ. Paweł NIEDERMAIER dr Michał FALKOWSKI Nr archiwalny: Data: Nr egzemplarza 2009/090 08.2009 ver. 3 1

SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 1.1. CEL OPRACOWANIA... 3 1.2. PODSTAWA OPRACOWANIA... 3 1.3. ZAKRES OPRACOWANIA... 4 1.4. IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA... 4 1.5. CEL REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA... 5 1.6. ODNIESIENIE DO OCENY STRATEGICZNEJ... 5 1.7. ANALIZA ZMIAN W PRAWIE OD CZASU WYKONANIA RAPORTU... 7 1.7.1. Kwalifikacja formalna przedsięwzięcia... 17 1.7.2. Podsumowanie... 18 2. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA... 20 2.1. WARIANTY BUDOWY DROGI... 20 2.1.1. Wariant proponowany przez wnioskodawcę... 20 2.1.2. Inne rozpatrywane warianty... 21 2.2. WARIANT POLEGAJĄCY NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA... 34 3. OPIS ZMIAN PRZEDSIĘWZIĘCIA... 38 4. ANALIZA USTALEŃ DOKUMENTÓW URBANISTYCZNYCH DLA TERENÓW W SĄSIEDZTWIE PLANOWANEJ POŁUDNIOWEJ OBWODNICY WARSZAWY... 40 4.1. WPROWADZENIE... 40 4.2. METODA ANALIZY... 40 4.2.1. Zakres rzeczowy analizy... 43 4.3. USTALENIA PLANISTYCZNE DLA SĄSIEDZTWA POW W GRANICACH MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWA... 44 4.3.1. Ustalenia ogólne dla całego obszaru miasta - Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzenne... 44 4.3.2. Ustalenia Studium w odniesieniu przeznaczenia terenów w Dzielnicy Ursynów w analizowanym obszarze... 47 4.3.3. Ustalenia Studium w odniesieniu do Dzielnicy Wilanów w analizowanym obszarze... 56 4.3.4. Ustalenia Studium w odniesieniu do Dzielnicy Wawer w analizowanym obszarze... 68 4.4. USTALENIA PLANISTYCZNE DLA SĄSIEDZTWA POW W GRANICACH GMINY WIĄZOWNA... 78 4.5. WNIOSKI... 80 5. CHARAKTERYSTYKA TERENU W REJONIE LOKALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA - AKTUALIZACJA... 84 5.1. ZABUDOWA MIESZKALNA... 84 5.2. LUDNOŚĆ ZAMIESZKAŁA W REJONIE PROJEKTOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA... 86 5.3. OBSZARY CHRONIONE... 87 6. ODDZIAŁYWANIE PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO... 88 6.1. HAŁAS... 88 6.1.1. Aktualizacja zmian przepisów prawnych... 88 6.1.2. Analiza zastosowanych środków minimalizujących negatywne oddziaływanie akustyczne planowanej POW dla nowo powstałej zabudowy mieszkaniowej... 88 6.1.3. Analiza zastosowanych środków minimalizujących negatywne oddziaływanie akustyczne planowanej POW dla przyszłej zabudowy mieszkaniowej zlokalizowanej zgodnie z opracowaniami urbanistycznymi... 92 6.1.4. Wnioski i zalecenia... 99 6.2. WODY OPADOWE... 103 6.2.1. Metodyka... 103 6.2.2. ZałoŜenia... 104 6.2.3. Przewidywane spływy wód opadowych... 105 6.2.4. Prognozowane oddziaływania... 106 6.2.5. Zalecenia ochronne... 115 6.2.6. Podsumowanie... 117 7. WPŁYW NA NOWY PROJEKTOWANY OBSZAR NATURA 2000... 118 1

7.1. ETAP PIERWSZY - ROZPOZNANIE... 120 7.1.1. Lokalizacja obszarów Natura 2000... 120 7.1.2. Charakterystyka obszaru Las Natoliński... 121 7.1.3. Wnioski z 1 etapu... 127 7.1.4. Wniosek końcowy z oceny Obszaru Natura 2000... 127 8. ODDZIAŁYWANIE NA CHRONIONE GATUNKI I SIEDLISKA... 128 8.1.1. Metodyka inwentaryzacji siedlisk i gatunków chronionych... 128 8.1.2. Metodyka inwentaryzacji bezkręgowców... 128 8.1.3. Charakterystyka terenu Łąki Wilanowskie... 129 8.1.4. Oddziaływanie POW na siedliska i gatunki... 131 8.1.5. Podsumowanie... 143 9. ODDZIAŁYWANIA SKUMULOWANE... 145 9.1. ZASTOSOWANA METODYKA... 145 9.2. POTENCJALNE ODDZIAŁYWANIA POW NA ŚRODOWISKO... 146 9.2.1. Oddziaływania bezpośrednie... 146 9.2.2. Środki minimalizujące negatywne oddziaływanie na środowisko na poszczególnych etapach inwestycji... 147 9.3. OCENA STANU ŚRODOWISKA PRZYJMUJĄCEGO ODDZIAŁYWANIA... 148 9.4. ANALIZA ODDZIAŁYWAŃ SKUMULOWANYCH... 149 9.4.1. Zakres przestrzenny oddziaływań pośrednich, skumulowanych i interakcji oddziaływań... 149 9.4.2. Wpływ oddziaływań skumulowanych na parametry i zasoby środowiska... 157 9.4.3. Obiekty, których działalność moŝe potencjalnie przyczynić się do kumulacji oddziaływań... 158 9.4.4. Oddziaływania skumulowane na róŝnych etapach projektu... 159 9.4.5. Wyodrębnione rodzaje oddziaływań skumulowanych... 159 9.5. PODSUMOWANIE... 160 10. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO... 161 11. OBSZAR OGRANICZONEGO UśYTKOWANIA... 161 12. PROPOZYCJA MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA... 163 13. PODSUMOWANIE... 164 14. WNIOSKI I ZALECENIA... 177 15. ŹRÓDŁA INFORMACJI... 185 2

SPIS RYSUNKÓW RYSUNEK 1 RYSUNEK 2 Orientacja Południowej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła Puławska do węzła Lubelska skala 1: 15000 Analiza ustaleń dokumentów planistycznych dla terenów w rejonie Południowej Obwodnicy Warszawy wnioski skala 1:15 000 RYSUNEK 3A Lokalizacja obiektów i terenów chronionych pod względem akustycznym wg wymagań prawa skala 1:5000, 1:8000 RYSUNEK 3B Zasięg hałasu uwzględniający dodatkowo proponowane ekrany akustyczne skala 1:8000 RYSUNEK 4 Odwodnienie trasy RYSUNEK 5 Inwentaryzacja przyrodnicza obszaru Łąki Wilanowskie skala 1:10 000 RYSUNEK 6 Porównanie niwelety przeprawy przez Wisłę most i tunel RYSUNEK 7 Lokalizacja tunelu przeprawa przez Wisłę skala 1:10 000

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW ZAŁĄCZNIK 1 Główne założenia Studium i kierunku zmian dla głównych elementów kształtowania struktury przestrzennej i krajobrazu m.st. Warszawy ZAŁĄCZNIK 2 Objaśnienie symboli używanych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy ZAŁĄCZNIK 3 Dokumentacja fotograficzna dot. budynków mieszkalnych. ZAŁĄCZNIK 4 Dokumentacja fotograficzna terenu Łąk Wilanowskich ZAŁĄCZNIK 5 Standardowy Formularz Danych dla projektowanego obszaru Natura 2000 Las Natoliński. ZAŁĄCZNIK 6 Korespondencja dot. regulacji koryta rzeki Wisły pismo Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie, znak: TE 4000-153-2004 z dnia 31.08.2004 roku; pismo Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie, znak: UW-435/3/07 z dnia 07.01.2008 roku; pismo DHV Polska Sp. z o.o. w Warszawie, znak: 2070/2008 z dnia 01.07.2008 roku.

1. WSTĘP 1.1. CEL OPRACOWANIA Opracowanie jest uzupełnieniem i aktualizacją Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Południowej Obwodnicy Warszawy od węzła Puławska do węzła Lubelska wykonanego przez Profil Sp. z o.o. w Warszawie w październiku 2006 r., który został złoŝony w grudniu 2006 r. wraz z wnioskiem Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w sprawie wydania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych na realizację przedsięwzięcia. Celem obecnego opracowania jest ocena aktualności opracowanego raportu i aktualizacja danych na temat prognozowanego oddziaływania na środowisko planowanej drogi ekspresowej Południowej Obwodnicy Warszawy, zwanej w dalszej części opracowania POW. Uzupełnienia i modyfikacje mogą wynikać ze zmian w zagospodarowaniu terenu w rejonie lokalizacji przedsięwzięcia jakie mogły zajść w okresie 2006 2009 r., zgłoszenia nowego obszaru Natura 2000, zmian koncepcji projektowej POW oraz związane są ze zmianą obowiązującego prawa. Zakładanym efektem pracy jest zdefiniowanie ewentualnych dodatkowych wymagań dotyczących ochrony ludzi i środowiska koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym. Niniejsze opracowanie jak i Raport wykonany w 2006r omawia oddziaływanie trasy głównej, wraz z przełoŝeniami dróg i związaną z inwestycją infrastrukturą techniczną (wodociągi, gazociągi, linie wysokiego napięcia, sieć ciepłownicza). W rozdziale 13 Podsumowanie przedstawiono wyniki zarówno analiz wykonanych w 2006 r. jak i wynikających z obecnego opracowania. Opracowanie sporządza się według stanu prawnego na dzień 10.10.2009 r.. 1.2. PODSTAWA OPRACOWANIA Podstawą opracowania jest umowa zawarta pomiędzy Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie a w Warszawie. Podstawą merytoryczną raportu są rozwiązania techniczne planowanej obwodnicy zawarte w Studium Projektu Budowlanego Budowy Południowej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła Puławska do węzła Lubelska opracowanym w listopadzie 2008 przez Arcadis Sp. z o.o. Prognoza ruchu wg opracowania DHV Polska Sp. z o.o. w Warszawie Analiza ruchu na odcinku drogi ekspresowej Południowa Obwodnica Warszawy od węzła Puławska do węzła Lubelska, 2006 r. Prognoza ruchu uwzględnia wyniki ostatniego Generalnego Pomiaru Ruchu (GPR) z 2005 r. oraz sieć dróg istniejących i planowanych. 3

1.3. ZAKRES OPRACOWANIA Zakres opracowania obejmuje: 1) analizę wpływu przedsięwzięcia wynikającą ze zmian wprowadzonych do koncepcji projektu budowlanego tj. zmiany sposobu odwodnienia trasy na odcinku POW przebiegającym przez dzielnicę Ursynów i Wilanów; 2) ocenę wpływu planowanej obwodnicy na planowany obszar Natura 2000 Las Kabacki; 3) analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym w rejonie lokalizacji POW, mających wpływ na zaproponowane wcześniej środki minimalizujące oddziaływanie trasy na środowisko; 4) analizę zmian sposobu uŝytkowania terenów, w tym w szczególności nową zabudową mieszkaniową w zasięgu oddziaływania drogi; 5) analizę moŝliwych oddziaływań skumulowanych. W opracowaniu przedstawia się informacje na temat postulowanego rozwiązania alternatywnego - tunelowego przejścia przez Wisłę oraz rozpatrywanego alternatywnego wariantu technicznego w rejonie pomiędzy ul. Przyczółkową i rzeką Wilanówką na terenie dzielnicy Wilanów.. W opracowaniu przedstawia się teŝ zmiany w przepisach prawnych od czasu wykonania Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko tj. od października 2006 r. oraz wpływ tych zmian na ocenę wpływu przedsięwzięcia na środowisko. 1.4. IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA Planowane przedsięwzięcie - Południowa Obwodnica Warszawy (POW) na odcinku od węzła Puławska do węzła Lubelska stanowi element obwodnicy Warszawy w ciągu dróg ekspresowych. Długość drogi ok. 20,20 km. Omawiany odcinek Południowej Obwodnicy Warszawy zaczyna się w km 0+300,00 i kończy w km 20+543,75. Przedsięwzięcie obejmuje 6 węzłów: Ursynów Zach., Ursynów Wsch., Przyczółkowa, Wał Miedzeszyński, Patriotów, Lubelska Węzeł Puławska został uwzględniony w wydanej przez Wojewodę Mazowieckiego decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie odcinka drogi ekspresowej S2 (POW) od węzła Lotnisko do węzła Puławska wraz z odcinkiem drogi ekspresowej N-S (S79) od węzła Lotnisko do węzła Marynarska w Warszawie znak: WŚR.I.SM.6613/1/121/06 z dnia 30.05.2008 r. 4

Obwodnica ekspresowa będzie łączyć się z budowaną autostradą A-2: od zachodu - w węźle Konotopa, od wschodu w węźle Lubelska. UmoŜliwi ona połączenie pomiędzy dzielnicami, rozwój infrastruktury drogowej obszaru metropolitarnego a takŝe powiązanie sieci dróg miejskich z planowaną autostradą A-2 (w węźle Konotopa i Konik ) i innymi drogami krajowymi. 1.5. CEL REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA Projektowany odcinek drogi ekspresowej na odcinku węzeł Puławska węzeł Lubelska stanowi część zadania polegającego na budowie ekspresowej obwodnicy Warszawy, która ma na celu usprawnienie ruchu na terenie Warszawy w tym ograniczenie ruchu tranzytowego w mieście. Analizowany fragment południowej obwodnicy Warszawy stanowi odrębne zadanie inwestycyjne i jest kontynuacją odcinka tej samej drogi (POW) od węzła Konotopa do węzła Puławska. Budowa POW od węzła Konotopa do węzła Puławska jest objęta Programem Budowy Dróg Krajowych na lata 2008 2012 poz. 24 Budowa drogi ekspresowej S-2 w Warszawie, odc.w."konotopa" - w."puławska" wraz z odc. W."Lotnisko"- Marynarska (S79). Okres realizacji tego ok. 20 km odcinka zakładano w latach: 2006 2010. Odcinek POW od węzła Puławska do węzła Lubelska znajduje się wśród zadań rezerwowych poz 1. - budowa drogi ekspresowej S-2 w.puławska (S-2)- w.lubelska (A2) (Zakręt). Zadania rezerwowe znajdujące się na Liście projektów indywidualnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, będą finansowane do 2012 roku tylko w zakresie prac przygotowawczych. 1.6. ODNIESIENIE DO OCENY STRATEGICZNEJ Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2008 2012 został przyjęty uchwałą Rady Ministrów Nr 163/2007 z dnia 25.09.2007 r. Cele Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2008 2012 są uszczegółowieniem celu nadrzędnego, zawartego w Polityce Transportowej Państwa na lata 2007 2020. Do wyŝej wymienionego dokumentu została opracowana Prognoza oddziaływania na środowisko 1, która jest oceną strategiczną opracowaną na zamówienie Ministra Infrastruktury w celu wypełnienia obowiązku określonego ustawą. Ocena strategiczna dotyczy wszystkich zadań objętych rządowym programem budowy dróg krajowych na lata 2008 2012, w tym POW na odcinku Puławska Lubelska (R1). Prognoza przedstawia i omawia skutki dla środowiska budowy najwaŝniejszych dróg objętych Programem. Wskazuje rejony problemowe w wyniku analizy potencjalnych kolizji dróg zawartych w Programie z obszarami Natura 2000, z korytarzami ekologicznymi oraz zidentyfikowane konflikty społeczne. Łącznie na terenie całego kraju - zidentyfikowano 8 rejonów problemowych, z których siódmy (Rejon Warszawskiego Obszaru Metropolitalnego) jest związany z planowanymi inwestycjami drogowymi (głównie chodzi o północny wylot S7 i odcinek drogi S17). POW nie została wskazana jako inwestycja stwarzająca istotny konflikt przyrodniczy. 1 PROEKO CDM Sp. z o.o., EKOKONSULT BDP, EK-KOM Sp. z o.o. 5

PoniŜej przedstawiono mapę przedstawiającą obszary konfliktowe w Rejonie Warszawskiego Obszaru Metropolitalnego (wg opracowania PROEKO CDM Sp. z o.o., EKOKONSULT BDP, EK-KOM SP. z o.o.).. Rys. 1.6.1. Rejon Warszawskiego Obszaru Metropolitalnego obszary konfliktowe Charakter konfliktów tworzących obszar problemowy wynika z faktu, ze jest to obszar poddany szczególnej presji ze względu na planowany w najbliŝszych latach rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej, na co nakłada się stwierdzone obecnie zagroŝenie utrzymania ciągłości ekologicznej korytarza Północnego Centralnego (KPnC-4) oraz przerwanie waŝnych powiązań przyrodniczych w otoczeniu miasta; w ramach Programu planuję się realizację aŝ 13 zadań w obrębie lub w bliskim otoczeniu Warszawy. Planowana realizacja kolei duŝych prędkości oraz modernizacja istniejących głównych linii kolejowych moŝe dodatkowo potęgować efekt barierowy i doprowadzić do znaczącej lub całkowitej utraty powiązań przyrodniczych w tym rejonie. W regionie tym występują silne protesty społeczne w rejonie miejscowości Łomianki i dzielnicach północno-zachodnich i na Ursynowie. 6

Wśród zadań tworzących problem wymieniono: północny wlot drogi S7 (zadanie 41) priorytet Euro 2012: konflikt społeczny, zagroŝenie dla Kampinoskiego Parku Narodowego i obszarów Natura 2000: Dolina Środkowej Wisły i Puszcza Kampinoska droga S17 (zadanie 65) priorytet Euro 2012: inwestycja w dwukrotnej kolizji z obszarem Shadow List 2008 Dolina Świdra Autostrada A2 (w trybie koncesji): moŝliwość kumulacji oddziaływań w związku z modernizacją i budową kolei oraz kolizja z obszarem z Listy Shadow 2008 Motyle Puszczy Bolimowskiej W Prognozie. zalecono konieczność zaplanowania działań na poziomie regionu uwzględniających ochronę walorów przyrodniczych i zachowanie korytarzy ekologicznych oraz równolegle projektowanie mostów dla zwierząt obejmujących całą wiązkę infrastruktury komunikacyjnej. Prognoza została poddana konsultacjom społecznym. Formalne konsultacje społeczne przeprowadzono w dniach 6-27 sierpnia 2008 r. w formie cyklu spotkań przedstawicieli Ministerstwa, GDDKiA, Konsultanta oraz administracji samorządowej ze społecznościami lokalnymi, zwłaszcza z instytucjami i organizacjami społecznymi zajmującymi się szeroko pojętą tematyką ochrony środowiska oraz ocen oddziaływania na środowisko gospodarczej działalności człowieka, a takŝe rozwojem infrastruktury drogowej w Polsce. Ponadto uruchomiono specjalny kontakt mailowy do zbierania uwag. 1.7. ANALIZA ZMIAN W PRAWIE OD CZASU WYKONANIA RAPORTU Na podstawie przepisów prawa obowiązujących w roku 2006 r. realizacja planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko była dopuszczalna wyłącznie po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150, Nr 111, poz. 708, Nr 138, poz. 865 i Nr 154, poz. 958). Organem właściwym do wydania w/w decyzji był Wojewoda Mazowiecki, który zapewniał moŝliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu o ocenie oddziaływania na środowisko. W ramach tego postępowania sporządzony został raport o oddziaływaniu na środowisko. Według ówcześnie obowiązujących przepisów decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dołączona powinna być do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej. Zgodnie z art. 51 ustawy Prawo ochrony środowiska sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko wymagały: 1. planowane przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko, 2. planowane przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek sporządzenia raportu jest ustalony na podstawie postanowienia organu właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, 7

3. planowane przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, dla których obowiązek sporządzenia raportu jest ustalony na podstawie postanowienia organu właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Kwalifikacja formalna przedsięwzięcia następowała na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz.2573 z późn. zmianami). Zgodnie z przepisami w/w rozporządzenia realizacja drogi na parametrach drogi ekspresowej podlega obligatoryjnie obowiązkowi sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla drogi ekspresowej, będącej przedsięwzięciem mogącym znacząco oddziaływać na środowisko, była wydawana po uzgodnieniu z: Ministrem Środowiska Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Warszawie. Od dnia 15 listopada 2008 obowiązuje ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227), która wprowadziła zmiany w przepisach dotyczących przede wszystkim regulacji postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. przejęła regulacje w sprawie postępowania przy ocenach oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć i w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska uchyliła m.in. artykuły 9-11 dotyczące prawa do informacji o środowisku oraz uczestnictwie w postępowaniu przy wydawaniu decyzji z zakresu ochrony środowiska, rozdział 1 w tytule I w dziale IV - dostęp do informacji, artykuł 30 dotyczący udostępniania informacji o środowisku za pomocą publicznych sieci telekomunikacyjnych, dział V i VI w tytule I udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska oraz postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Istotną zmianą w stosunku do obowiązujących przepisów w roku 2006 jest takŝe wprowadzenie nowego organu administracji rządowej Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Regionalnych Dyrektorów Ochrony Środowiska. Zgodnie z art. 59 w/w ustawy przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wymaga realizacja następujących planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 1) planowanego przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko; 2) planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeŝeli obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko został stwierdzony na podstawie postanowienia, organu właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na obszar Natura 2000 wymagają takŝe inne przedsięwzięcia niŝ wymienione powyŝej, jeŝeli 8

1) przedsięwzięcie to moŝe znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony; 2) obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 został stwierdzony na podstawie postanowienia regionalnego dyrektora ochrony środowiska na wniosek organu wydającego decyzję wymaganą przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia. Kwalifikacji formalnej przedsięwzięcia dokonuje się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz.2573 z późn. zmianami). W odniesieniu do przepisów z roku 2006 kwalifikacja Południowej Obwodnicy Warszawy nie uległa zmianie - podlega obligatoryjnie obowiązkowi sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Ponadto ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) określa inwestycje drogowe jako zawsze znacząco oddziałujące na środowisko, które zgodnie z Art. 59 i 71 wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 r. decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla drogi ekspresowej, będącej przedsięwzięciem mogącym znacząco oddziaływać na środowisko, jest wydawana przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska po zasięgnięciu opinii Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Art. 154. ust. 1. ustawy mówi, Ŝe do spraw wszczętych, na podstawie przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska, przed dniem wejścia w Ŝycie ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną stosuje się przepisy dotychczasowe, z tym Ŝe dotychczasowe kompetencje: 1) ministra właściwego do spraw środowiska przejmuje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, 2) wojewodów i marszałków województw przejmują regionalni dyrektorzy ochrony środowiska. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku Południowej Obwodnicy Warszawy, gdzie Wojewoda Mazowiecki przekazał sprawę Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Warszawie, natomiast uzgodnienie Minister Środowiska przekazał Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska. Kompetencje Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego nie uległy zmianie. Zakres raportu o oddziaływaniu na środowisko zawarty w Art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) generalnie nie róŝni się od zakresu raportu wymaganego zgodnie z Art.52 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150, Nr 111, poz. 708, Nr 138, poz. 865 i Nr 154, poz. 958). 9

W poniŝszej tabeli przedstawiamy zmiany jakie zaszły w kwestii wymagań dotyczących zawartości Raportu o oddziaływania na środowisko w trakcie uzgadniania środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację Południowej Obwodnicy Warszawy (tj. od 2006 r.). 10

Tabela 1.7.1. Identyfikacja zmian wymagań dotyczących zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko w latach 2006 2009, tj. w czasie trwania procedur formalnych o wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych POW Puławska Lubelska oraz uwzględnienie zagadnień w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko. Stan prawny w dniu złoŝenia wniosku w sprawie decyzji środowiskowej POW Ustawa POŚ Art. 52 (do wniosku o wydane decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) 1) opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności: a) charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, b) główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych, c) przewidywane wielkości emisji, wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia 2) opis elementów przyrodniczych środowiska, objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia Stan prawny - obecnie Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko - Art. 66 (do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) Raport o oddziaływaniu na środowisko POW odcinek Puławska Lubelska opr. PROFIL Sp. z o.o. 2006 r. 1. 2. 3. 1) opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności: a) charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki uŝytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji lub uŝytkowania, b) główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych, c) przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia; przedsięwzięcia 2a) opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 3) opis analizowanych wariantów, w tym wariantu: a) polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, b) najkorzystniejszego dla środowiska, wraz z uzasadnieniem ich wyboru 4) określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym równieŝ w wypadku wystąpienia powaŝnej awarii przemysłowej, a takŝe moŝliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko 4a) analiza i ocenę moŝliwych zagroŝeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w szczególności zabytków archeologicznych, w obrębie terenu, na którym ma być realizowane przedsięwzięcie, 5) uzasadnienie wybranego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności na: a) ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę i powietrze b) powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz, c) dobra materialne, d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków, e) wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w lit. a-d, 6) opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio- i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z: a) istnienia przedsięwzięcia, b) wykorzystywania zasobów środowiska, c) emisji, d) oraz opis metod prognozowania, zastosowanych przez wnioskodawcę 2) opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów środowiska objętych ochroną na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody; 3) opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; 4) opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia; 5) opis analizowanych wariantów, w tym: a) wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego wariantu alternatywnego, b) wariantu najkorzystniejszego dla środowiska wraz z uzasadnieniem ich wyboru; 6) określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym równieŝ w przypadku wystąpienia powaŝnej awarii przemysłowej, a takŝe moŝliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko; Niniejsze zagadnienie znajduje się w art. 66 pkt. 10 (patrz poniŝej) 7) uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności na: a) ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze, b) powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz, c) dobra materialne, d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków, e) wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w lit. a-d; 8) opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio-i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z: a) istnienia przedsięwzięcia, b) wykorzystywania zasobów środowiska, c) emisji; Rozdział 3 zawiera opis lokalizacji przedsięwzięcia, charakterystyki przedsięwzięcia i warunków wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, Rozdział 5.1.3, 5.2.3, 5.3.3, 5.4.2.2, 5.5.2.2 podano przewidywane wielkości emisji wynikające z funkcjonowania planowanego Rozdział 4 przedstawiono opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów środowiska objętych ochroną na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Rozdział 4.14 przedstawiono opis zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (wykaz zabytków wpisanych do rejestru i stanowisk archeologicznych). Rozdział 2 przedstawiono opis analizowanych wariantów i historyczne aspekty lokalizacji trasy. Przeanalizowano zaniechanie budowy POW. W rozdziale 12 dokonano porównania analizowanych wariantów. Rozdział 5.1.4, 5.2.4, 5.3.4, 5.4.2, 5.5.2 5.7 określono przewidywane oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów w fazie budowy i eksploatacji Rozdział 9 omówiono zagadnienia powaŝnych awarii Omawiana trasa nie oddziałuje transgranicznie. Rozdział 8 przedstawiono analizę i ocenę moŝliwych zagroŝeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Ocena oddziaływania wybranego wariantu przebiegu POW w fazie budowy i fazie eksploatacji zawarta jest w rozdziale 5. Wpływ realizacji inwestycji na zdrowie ludzi omówiono w rozdziale 6, a wpływ na krajobraz w rozdziale 7. W rozdziale 8 przeanalizowano moŝliwe zagroŝenia dla zabytków. Metodyki prognozowania oraz opis przewidywanych oddziaływań w fazie budowy i fazie eksploatacji na poszczególne elementy środowiska zawarto w rozdziale 5. 11

Stan prawny w dniu złoŝenia wniosku w sprawie decyzji środowiskowej POW Ustawa POŚ Art. 52 (do wniosku o wydane decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) 7) opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko 7a) dla dróg będących przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko, o których mowa w art. 51 ust. l pkt l - określenie załoŝeń do: a) ratowniczych badań zidentyfikowanych zabytków znajdujących się na obszarze planowanego przedsięwzięcia, odkrywanych w trakcie prac budowlanych, b) programu zabezpieczenia istniejących zabytków przed negatywnym oddziaływaniem planowanego przedsięwzięcia oraz ochrony krajobrazu kulturowego 8) jeŝeli planowane przedsięwzięcie jest związane z uŝyciem instalacji, porównanie, z zastrzeŝeniem ust. 2, proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 9) wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia konieczne jest ustanowienie obszaru ograniczonego uŝytkowania oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich Stan prawny - obecnie Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko - Art. 66 (do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) 9) opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru; 10) dla dróg będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: a) określenie załoŝeń do: - ratowniczych badań zidentyfikowanych zabytków znajdujących się na obszarze planowanego przedsięwzięcia, odkrywanych w trakcie robót budowlanych, - programu zabezpieczenia istniejących zabytków przed negatywnym oddziaływaniem planowanego przedsięwzięcia oraz ochrony krajobrazu kulturowego, b) analizę i ocenę moŝliwych zagroŝeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w szczególności zabytków archeologicznych, w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia; 11) jeŝeli planowane przedsięwzięcie jest związane z uŝyciem instalacji, porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska; 12) wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego uŝytkowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich; nie dotyczy to przedsięwzięć polegających na budowie drogi krajowej; Aktualizacja Raportu o oddziaływaniu na środowisko Raport o oddziaływaniu na środowisko POW odcinek Puławska Lubelska opr. PROFIL Sp. z o.o. 2006 r. Rozdział 10 - zawiera opis przewidywanych działań zmniejszających negatywne oddziaływania przedmiotowej trasy na środowisko. Rozdział 8 przedstawiono analizę i ocenę moŝliwych zagroŝeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Nie dotyczy Rozdział 11 zawiera informacje dotyczące obszaru ograniczonego uŝytkowania. 12

Stan prawny w dniu złoŝenia wniosku w sprawie decyzji środowiskowej POW Ustawa POŚ Art. 52 (do wniosku o wydane decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) 10) przedstawienie zagadnień w formie graficznej 10a) mapy dla będących przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko, o których mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1: a) dróg oraz linii kolejowych: w skali 1:10000 lub większej - dla przedsięwzięć lokalizowanych na obszarach podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz na terenie ich otulin, w skali l :25000 lub większej - dla przedsięwzięć na pozostałych obszarach 11) analizę moŝliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem, Stan prawny - obecnie Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko - Art. 66 (do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) 13) przedstawienie zagadnień w formie graficznej; 14) przedstawienie zagadnień w formie kartograficznej w skali odpowiadającej przedmiotowi i szczegółowości analizowanych w raporcie zagadnień oraz umoŝliwiającej kompleksowe przedstawienie przeprowadzonych analiz oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; 15) analizę moŝliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem; Aktualizacja Raportu o oddziaływaniu na środowisko Raport o oddziaływaniu na środowisko POW odcinek Puławska Lubelska opr. PROFIL Sp. z o.o. 2006 r. Rys. 1 - Planowany układ drogowy w Warszawie na tle obszarów chronionych (skala 1:50 000) Rys. 2 - Lokalizacja trasy POW na tle zdjęć lotniczych (skala 1:5 000) Rys 3 - Mapa osadów powierzchniowych i warunków geotechnicznych (skala 1:25 000) Rys. 4 - Mapa warunków hydrogeologicznych (skala 1:25 000) Rys. 5 - Mapa oddziaływania POW na środowisko gruntowo-wodne (skala 1:25 000) Rys. 6 - Granice uŝytku ekologicznego POWSINEK (skala 1:2 000) Rys. 7 Analizowane warianty Południowej Obwodnicy Warszawy (skala 1:100 000) Rys. 8 - Identyfikacja siedlisk i miejsc występowania chronionych gatunków flory i fauny w ciągu projektowanej POW (skala 1:10 000) Rys. 9 - Urządzenia melioracji wodnych podstawowych i szczegółowych (skala 1:5000) Rys. 10 - Lokalizacja trasy na tle planów zagospodarowania przestrzennego (skala 1:15 000) Rys. 11 - Lokalizacja pomnika przyrody przy węźle Wał Miedzeszyński (skala 1:1 000) Rys. 12 Lokalizacja potencjalnych miejsc wyburzeń budynków (skala 1:25 000) Rys. 13 Zasięg hałasu (skala 1:5000) Rys. 14 Propagacja hałasu - warianty Rys. 15 Układy geometryczne źródło dźwięku-ekran-obserwator (skala 1:100) Rys. 16 Lokalizacja punktów obliczeniowych oraz obszar ograniczonego uŝytkowania proponowane granice (skala 1:15000) Rys. 17 Odległości kopalni kruszyw od projektowanej trasy (skala 1:250000) Rys. 18 Lokalizacja punktów zabudowy mieszkaniowej do obliczeń na wysokości zabudowy (skala 1:10 000) Rozdział 14 zawiera analizę moŝliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem. 12) przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji, 13) wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport 16) przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji lub uŝytkowania, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru; 17) wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport; Rozdział 13 - zawiera propozycje monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji Rozdział 15 zawiera opis trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport odrębny tom pt Streszczenie w języku niespecjalistycznym 14) streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie 18) streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie, w odniesieniu do kaŝdego elementu raportu; 15) nazwisko osoby lub osób sporządzających raport 19) nazwisko osoby lub osób sporządzających raport; Zawarto na stronie tytułowej 16) źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu 20) źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu. Rozdział 16 - zawiera źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu 13

Zmiany prawa w zakresie ochrony powietrza W roku 2006 obowiązywały następujące akty prawne z zakresu ochrony powietrza, na które powoływano się w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko: 1) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798) - uchylone w dniu 31 stycznia 2009 r., 2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796) uchylone 3 kwietnia 2008 r., 3) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2003, nr 1, poz. 12) uchylone. W dniu sporządzania aktualizacji do Raportu o oddziaływaniu na środowisko obowiązują następujące akty prawne z zakresu ochrony powietrza: 1) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. 2009, nr 5 poz. 31) obowiązujące od 31 stycznia 2009 r., zastępujące rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu. Zmienione rozporządzenie dotyczy dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu oraz wymagań dot. prowadzenia pomiarów imisji zanieczyszczeń. 2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2008, nr 47, poz. 281) obowiązujące od 3 kwietnia 2008 r. zstępujące rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji. Zmiana dotyczyła samego rozporządzenia, natomiast dopuszczalne poziomy w powietrzu dla następujących substancji: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon, benzen, pył zwieszony PM 10, ołów oraz tlenek węgla nie uległy zmianie. W trakcie legislacji jest projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu zastępujący rozporządzenie.rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2003, nr 1 poz. 12). W projekcie rozporządzenia określone są referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu oraz wartości odniesienia wyraŝone, jako poziomy substancji w powietrzu. W projekcie metodyki obliczeń nie uległy zmianie w stosunku do metodyki określonej w rozporządzeniu na podstawie, których były wykonywane obliczenia rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń na potrzeby Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. 14

Zmiany prawa w zakresie ochrony przed hałasem Aktualizacja Raportu o oddziaływaniu na środowisko W roku 2006 obowiązywały następujące akty prawne z zakresu ochrony przed hałasem, na które powoływano się w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko: 1) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. 2004 nr 178, poz. 1841), 2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 r. w sprawie wartości progowych poziomów hałasu (Dz.U. 2002 nr 8, poz. 81) uchylone ustawą z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2007 nr 88 poz. 587. W dniu sporządzania aktualizacji do Raportu o oddziaływaniu na środowisko obowiązuje: 1) rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). Dopuszczalne poziomy hałasu emitowanego do środowiska określone są w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) nie zmieniły się w stosunku do obowiązującego w czasie wykonywania Raportu rozporządzenia z 24 lipca 2004r. W poniŝszej tabeli przedstawiono dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, według aktualnego rozporządzenia. Tabela 1.7.2. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku od tras komunikacyjnych Lp. Rodzaj terenu Dopuszczalny poziom hałasu w [db] Drogi lub linie kolejowe 1) Pozostałe obiekty i działalność będące źródłem hałasu L AeqD LAeqN LAeqD LAeqN przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom przedział czasu odniesienia równy 8 najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie następującym przedział czasu odniesienia równy 1 najmniej korzystnej godzinie nocy 1 a) Obszary A ochrony uzdrowiskowej b) Tereny szpitali poza miastem 50 45 45 40 2 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem 55 50 50 40 dzieci i młodzieŝy 2) c) Tereny domów opieki społecznej d) Tereny szpitali w miastach 3 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej 60 50 55 45 c) Tereny rekreacyjno wypoczynkowe 2) d) Tereny mieszkaniowo - usługowe 4 Tereny w strefie śródmiejskiej miast 3) powyŝej 100 tys. mieszkańców 65 55 55 45 1) Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się takŝe dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych. 2) W przypadku niewykorzystania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy. 3) Strefa śródmiejska miast powyŝej 100 tyś. Mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców powyŝej 100 tyś., moŝna wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeŝeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. 15

Do oceny stopnia uciąŝliwości akustycznej badanej trasy przyjęto klasyfikację według: e) punktu 3 tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego, tereny zabudowy zagrodowej, tereny rekreacyjno wypoczynkowe, tereny mieszkaniowo usługowe o dopuszczalnych wskaźnikach: - L AeqD 60 db - L AeqN 50 db W zasięgu uciąŝliwości akustycznej nie powinny się znajdować tereny chronione akustycznie, innymi słowy: poziom hałasu emitowanego z obiektu do środowiska nie powinien powodować przekroczeń na terenach chronionych akustycznie (zabudowa mieszkalna). Zmiany prawa w zakresie ochrony wód podziemnych i powierzchniowych W roku 2006 obowiązywały następujące akty prawne z zakresu ochrony wód podziemnych i powierzchniowych, na które powoływano się w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko: 1) ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. Nr 115, poz. 1229 z późniejszymi zmianami) obowiązujące, 2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984), 3) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 stycznia 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz.U. Nr 35, poz. 308). W dniu sporządzania aktualizacji do Raportu o oddziaływaniu na środowisko obowiązują następujące akty prawne z zakresu ochrony wód podziemnych i powierzchniowych: 1) ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. Nr 115, poz. 1229 z późniejszymi zmianami) obowiązujące, 2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 z późn. zmianami, tj. Dz. U. z 2009 r. Nr 27, poz. 169) zmiany bez wpływu na analizowane przedsięwzięcie, 3) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem ( Dz.U. Nr 192, poz. 1392). Zmiana rozporządzenia wprowadziła odstąpienie od obowiązkowego prowadzenia okresowych pomiarów poziomów zawiesiny ogólnej i węglowodorów ropopochodnych w wodach opadowych i roztopowych - co zostało ujęte w niniejszej aktualizacji. Zmiany prawa w zakresie gospodarki odpadami W roku 2006 obowiązywały następujące akty prawne w zakresie gospodarki odpadami, na które powoływano się w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko: 1) ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r., 16

2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów, 3) rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649), 4) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów moŝe przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527)). W dniu sporządzania aktualizacji do Raportu o oddziaływaniu na środowisko obowiązują następujące akty prawne w zakresie gospodarki odpadami: 1) ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r., 2) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów, 3) rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649), 4) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2008 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów moŝe przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 235, poz. 1614)). Zmianie uległo rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów moŝe przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku na Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2008 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów moŝe przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku - zmiana ta nie wpłynie na sposób gospodarowania odpadami. 1.7.1. Kwalifikacja formalna przedsięwzięcia Kwalifikacji formalnej przedsięwzięcia zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. nr 199, poz. 1227) dokonuje się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz.2573 z późn. zmianami). W odniesieniu do przepisów z roku 2006 kwalifikacja Południowej Obwodnicy Warszawy nie uległa zmianie - podlega obligatoryjnie obowiązkowi sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Ponadto w/w ustawa określa inwestycje drogowe jako zawsze znacząco oddziałujące na środowisko, które zgodnie z Art. 59 i 71 wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. 17