BIURO USŁUG INŻYNIERSKICH AUDYTOR s.c. L. Nowak, J. Nowak 35-105 Rzeszów, ul. Przemysłowa 23 tel./fax 17 854 36 11, kom. 664 19 30 31, 602 581 800 Regon: 181084031 e-mail: bui.audytor@gmail.com NIP: 813 368 91 28 PROJEKT BUDOWLANY INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA W BUDYNKU MIESZKALNYM PRZY UL. 3 MAJA 31 W JAŚLE INWESTOR: Jasielska Spółdzielnia Mieszkaniowa 38-200 Jasło, ul. 3-go Maja 40 NR DZIAŁEK: 1325/11 obr. nr 7 Południe ADRES OBIEKTU: ul. 3 Maja 31, 38 200 Jasło OPRACOWAŁ Projektant IMIĘ i NAZWISKO mgr inż. Jakub Nowak ZAKRES OPRACOWANIA Instalacja c.o. NR UPRAWNIEŃ PDK/0033/POOS/10 SPECJALNOŚĆ DATA PODPIS Instalacje sanitarne 07.2017 Rzeszów - lipiec 2017 r.
SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA: STRONA TYTUŁOWA... 1 OŚWIADCZENIE PROJEKTANTA....3 I. OPIS TECHNICZNY 1. Podstawa opracowania 4 2. Zakres opracowania 4 3. Dane ogólne 4 4. Opis instalacji c.o. - stan istniejący 6 5. Opis instalacji c.o. - stan projektowany 6 5.1. Rurociągi 8 5.2. Mocowanie rurociągów ze stali węglowej ocynk. 8 5.3. Kompensacja wydłużeń ze stali węglowej ocynk. 9 5.4. Armatura 9 5.5. Grzejniki 10 5.6. Regulacja instalacji c.o. 10 5.7. Pomiar zużycia energii cieplnej 11 5.8. Płukanie i próby 11 5.9. Zabezpieczenie antykorozyjne 11 5.10. Izolacja termiczna 11 6. Uwagi końcowe 12 7. Informacja BIOZ 13 II. RYSUNKI: 1 Rzut piwnic 1:100 2 Rzut parteru 1:100 3 Rzut I piętra 1:100 4 Rzut II piętra 1:100 5 Rzut III piętra 1:100 6 Rzut poddasza 1:100 7 Rozwinięcie instalacji c.o. klatka nr II 1:100 8 Rozwinięcie instalacji c.o. klatka nr I 1:100 9 Przykładowy węzeł regulacyjno-pomiarowy w klatce schodowej - piętra I,II,III - 2
Rzeszów, lipiec 2017 r. OŚWIADCZENIE Oświadczam, że projekt budowlany p.n. Instalacja centralnego ogrzewania w budynku przy ul. 3 Maja 31 w Jaśle - został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektant cz. technologicznej: mgr inż. Jakub Nowak, nr upr. PDK/0033/POOS/10 3
I. OPIS TECHNICZNY do projektu budowlanego instalacji centralnego ogrzewania w budynku mieszkalnym wielorodzinnym przy ul. 3 Maja 31 w Jaśle 1. Podstawa opracowania 1.1. Umowa z Inwestorem 1.2. Projekt instalacji centralnego ogrzewania dla poszczególnych mieszkań budynku wielorodzinnego przy ul. 3 Maja 31 w Jaśle opracowany w roku 1994. 1.3. Audyt efektywności energetycznej budynku mieszkalnego wielkorodzinnego przy ul. 3 maja 31 w Jaśle opracowany w roku 2016. 1.4. Wizja lokalna 1.5. Inwentaryzacja budowlana (przegrody zewnętrzne) oraz inwentaryzacja instalacji c.o. budynku w zakresie niezbędnym do wykonania projektu 1.6. Dane eksploatacyjne i uzgodnienia robocze z Inwestorem 1.7. Akty prawne i normy: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Rozdział 4 Instalacje grzewcze" - Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zmianami PN-EN ISO 6946 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczenia. PN-82/B-02403 Temperatury obliczeniowe zewnętrzne PN-EN 12831 Instalacje ogrzewcze w budynkach Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego. 2. Zakres opracowania Zakres opracowania obejmuje: obliczenie obciążenia cieplnego (zapotrzebowania ciepła) dla poszczególnych pomieszczeń budynku zgodnie z obowiązującą normą PN-EN 12831 i przy uwzględnieniu temperatur wewnętrznych zgodnych z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zmianami) wykonanie przy pomocy programu komputerowego Termo-Danfoss obliczeń cieplnych i hydraulicznych instalacji - sprawdzenie powierzchni ogrzewalnej istniejących grzejników, dobór emitorów ciepła dla klatek schodowych, mieszkania na poddaszu i łazienek, dobór przygrzejnikowych zaworów termostatycznych, dobór średnic przewodów nowoprojektowanej instalacji c.o., dobór węzłów regulacyjno-pomiarowych bądź węzłów pomiarowych dla poszczególnych mieszkań. 3. Dane ogólne Budynek mieszkalny wielorodzinny przy ul. 3 Maja w Jaśle jest budynkiem wolnostojącym, czterokondygnacyjnym z częściowo użytkowym poddaszem, w całości podpiwniczonym. Ściany zewnętrzne budynku wykonane są z cegły ceramicznej pełnej parteru i I piętra grubości 51 cm, II i III piętra grubości 45 cm, poddasza grubości 38 cm. 4
Ściany zewnętrzne I-IV kondygnacji ocieplone są styropianem grubości 5 cm. Ściany wewnętrzne murowane z cegły ceramicznej pełnej. Stropodach niewentylowany nad IV kondygnacją gęstożebrowy typu DZ-3 pierwotnie ocieplony supremą o gr. 7 cm. Strop nad IV kondygnacją gęstożebrowy typu DZ-3. Stropodach nad poddaszem żelbetowy. Strop nad piwnicami gęstożebrowy typu DZ-3 ocieplony warstwą zaprawy z wełny mineralnej o gr. 15 cm. Większość okien budynku wymienionych jest na nowoczesne z PCV. Pozostałe są stare, drewniane zespolone, szklone szybą ze szkła zwykłego. Drzwi do nieogrzewanych poddaszy są stare, nieocieplone. Drzwi zewnętrzne są nowe, szczelne, ocieplone. Przedmiotowy budynek będzie poddany głębokiej termomodernizacji, stąd współczynniki przenikania ciepła U dla poszczególnych przegród budowlanych chłodzących oraz projektowe obciążenie cieplne zostały obliczone na podstawie danych określonych w audycie efektywności energetycznej, dla stanu po termomodernizacji tj. przy uwzględnieniu izolacji termicznej ścian zewnętrznych (za wyjątkiem ścian zewnętrznych balkonowych) z płyt styropianowych o gr. 14 cm i = 0,031 W/mK, izolacji termicznej stropodachu niewentylowanego nad IV kondygnacją z wełny mineralnej o gr. 25 cm i = 0,042 W/mK, izolacji termicznej stropodachu nad ogrzewanym poddaszem o gr. 22 cm i = 0,038 W/mK, izolacji termicznej stropu pod nieogrzewanym poddaszem z płyt styropianowych o gr. 18 cm i = 0,031 W/mK, a także izolacji termicznej ścian wewnętrznych z płyt styropianowych o gr. 11 cm i = 0,040 W/mK oraz wymiany starych okien i drzwi na nowe. Budynek wyposażony jest w instalacje: elektryczną, gazową, wod-kan, c.o., telefoniczną, wentylację grawitacyjną i teletechniczą. Potrzeby cieplne lokali mieszkalnych w zakresie ogrzewania pokrywane są z kotłów gazowych zamontowanych w poszczególnych lokalach, zasilających instalacje etażowe. Charakterystyka energetyczna budynku: Kubatura całkowita budynku 5 738,00 m 3 Kubatura ogrzewana budynku 3 149,75 m 3 Powierzchnia ogrzewana 1 247,20 m 2 Projektowane obciążenie cieplne (zapotrzebowanie mocy cieplnej) wyliczone zgodnie z normą PN-EN 12831 52 837 W Jednostkowe zapotrzebowanie ciepła odniesione do kubatury budynku 16,77 W/m 3 Jednostkowe zapotrzebowanie ciepła odniesione do powierzchni budynku 42,29 W/m 2 Wymagane ciśnienie dyspozycyjne dla instalacji c.o. - wynosi 30,1 kpa. Współczynniki przenikania ciepła dla przegród zewnętrznych, przyjęte do obliczeń, (po termomodernizacji) wynoszą: ściany zewnętrzne - U= 0,187 W/m 2 K ściany zewnętrzne - U= 0,511 W/m 2 K ściany zewnętrzne - U= 0,189 W/m 2 K 5
ściany zewnętrzne ściany zewnętrzne strop nad piwnicami stropodach nad IV kondygnacją stropodach nad ogrzewanym poddaszem ściana wewnętrzna gr. 38 cm ściana wewnętrzna gr. 14 cm ściana wewnętrzna gr. 6,5 cm okna i drzwi balkonowe okna i drzwi balkonowe drzwi zewnętrzne drzwi wewnętrzne - U= 0,532 W/m 2 K - U= 0,192 W/m 2 K - U= 0,229 W/m 2 K - U= 0,144 W/m 2 K - U= 0,147 W/m 2 K - U= 0,282 W/m 2 K - U= 1,41 W/m 2 K - U= 2,01 W/m 2 K - U= 1,50 W/m 2 K - U= 0,90 W/m 2 K - U= 1,40 W/m 2 K - U= 1,30 W/m 2 K 4. Opis instalacji c.o. - stan istniejący Poszczególne mieszkania (za wyjątkiem mieszkania nr 23) wyposażone są w ogrzewanie etażowe zasilane z dwufunkcyjnych kotłów gazowych zamontowanych w poszczególnych mieszkaniach. Instalacje c.o. w mieszkaniach są wodne, pompowe, dwururowe, w większości z rozdziałem dolnym, systemu zamkniętego. Mieszkanie nr 23 wyposażone jest w piec gazowy (ogrzewanie miejscowe). Odbiornikami ciepła w instalacji są grzejniki aluminiowe członowe, stalowe płytowe oraz grzejniki konwektorowe. W części łazienek (w mieszkaniach nr: 1, 2, 5, 8, 11, 12, 13, 14, 17, 18, 19, 20, 21) zamontowane są grzejniki aluminiowe członowe, konwektorowe oraz grzejniki drabinkowe. Pozostałe łazienki (w mieszkaniach nr: 3, 4, 6, 7, 9, 10, 15, 16, 22) ogrzewane są pośrednio zyskami od niezaizolowanych pionów instalacyjnych oraz grzejnikami w sąsiednich pomieszczeniach (temperatura bilansowa). Mieszkanie nr 23 nie posiada łazienki. W klatkach schodowych nie występują grzejniki. Przebieg instalacji, umiejscowienie grzejników oraz ich wielkość ustalono na podstawie wizji lokalnej oraz informacji uzyskanych od lokatorów. Instalacja c.o. wykonana jest w większości mieszkań z rur stalowych czarnych łączonych przez spawanie, a w pozostałych mieszkaniach z rur miedzianych. Przewody prowadzone są w większości po wierzchu ścian (nieizolowane). Odpowietrzenie instalacji jest indywidualne, automatycznymi odpowietrznikami. Na gałązkach zasilających grzejników zamontowane są zawory termostatyczne przewidziane do wymiany w ramach modernizacji instalacji c.o. 5. Opis instalacji c.o. - stan projektowany Projektuję się budowę instalacji centralnego ogrzewania w budynku, która zasilana będzie z miejskiej sieci ciepłowniczej poprzez wymiennikowy węzeł ciepłowniczy zlokalizowany w przyziemiu przedmiotowego budynku. Projekt węzła cieplnego stanowi odrębne opracowanie. Woda o parametrach obliczeniowych 70/50 o C zasilać będzie istniejące instalacje mieszkaniowe, nowoprojektowaną instalację grzewczą w mieszkaniu nr 23, a także projektowane grzejniki w klatkach schodowych i łazienkach. Instalacja c.o. pracować będzie w systemie dwururowym zamkniętym z indywidualnymi odpowietrznikami instalacji. Przewody rozdzielcze od węzła cieplego do poszczególnych pionów projektuje się pod stropami pom. gospodarczych, piwnic i klatek schodowych. Piony, z których 6
zasilane będą instalacje poszczególnych mieszkań, prowadzone będą w większości w klatkach schodowych (kondygnacja II, III i IV) oraz w pomieszczeniach gospodarczych (parter). Zasilanie poszczególnych mieszkań wyposażonych w instalacje grzewcze (mieszkania nr 1 22) odbywać się będzie poprzez wykonanie odgałęzień z pionów i połączenie z istniejącą instalacją c.o. wychodzącą z kotłów gazowych w łazienkach. Mieszkanie nr 23 należy wyposażyć w instalację grzewczą i zasilić z pionu nr 2. Na odgałęzieniach do poszczególnych mieszkań przewiduje się montaż węzłów regulacyjno-pomiarowych (mieszkania nr 1 22), oraz węzła pomiarowego (na odgałęzieniu do mieszkania nr 23). Projektowane węzły regulacyjno-pomiarowe dla mieszkań na parterze zamontowane będą w pomieszczeniach gospodarczych zlokalizowanych na parterze. Projektowane węzły regulacyjno-pomiarowe dla mieszkań na II, III i IV kondygnacji oraz węzeł pomiarowy dla mieszkania na poddaszu, zlokalizowane będą na klatach schodowych w obudowie z płyt g-k z otworem rewizyjnym. Rozmieszczenie urządzeń węzła regulacyjno-pomiarowego pokazano na rys. nr 9. Lokalizacje pionów c.o. i obudowy z płyt GK dostosować do warunków lokalnych na każdej kondygnacji tj. lokalizacji liczników energii elektrycznej i instalacji teletechnicznej. Kolidujące instalacje teletechniczne przełożyć. Przewody rozdzielcze, piony, podejścia z pionów do istniejących instalacji mieszkaniowych oraz gałązki do nowoprojektowanych grzejników projektuje się z rur stalowych ze stali węglowej zewnętrznie ocynkowanych. Sposób rozmieszczenia grzejników i prowadzenie przewodów rozdzielczych i pionów instalacji pokazano na rysunkach rzuty wszystkich kondygnacji i rozwinięcia. Zgodnie z zakresem opracowania jak w punkcie 2, uwzględniając izolacyjność cieplną przegród chłodzących dla stanu po głębokiej termomodernizacji, w oparciu o obowiązującą normę PN-EN 12831 i temperatury wewnętrzne ogrzewanych pomieszczeń zgodne z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przy pomocy programu komputerowego Termo-Danfoss dokonano obliczeń zapotrzebowania ciepła dla poszczególnych pomieszczeń budynku. Wyniki obliczeń podano na rzutach kondygnacji. Sumaryczne zapotrzebowanie ciepła dla budynku wynosi 52 837 W. Wymagane ciśnienie dyspozycyjne dla instalacji c.o. - wynosi 30 kpa. Dla wyliczonych strat ciepła, przy pomocy programu komputerowego jak wyżej metodą kolejnych przybliżeń (dla różnych parametrów czynnika grzewczego) sprawdzono powierzchnie ogrzewalne istniejących grzejników. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdza się, że nie zachodzi konieczność zmiany średnic przewodów istniejących oraz korekta istniejących grzejników. W związku z planowaną zmianą systemu zasilania z indywidualnego na scentralizowany przewidziano montaż nowych grzejników w klatkach schodowych oraz wykonanie instalacji grzewczej w mieszkaniu nr 23. Ponadto określono potrzeby cieplne dla łazienek, które nie posiadają dotychczas grzejników (ze względu na indywidualne upodobania poszczególnych lokatorów nie dobrano emitorów ciepła). Szczegółowy zakres zmian podano w punkcie 5.6. oraz w części rysunkowej 7
opracowania. W celu poprawnej jakości regulacji hydraulicznej i cieplnej instalacji c.o. (oszczędność energii, zmniejszenie kosztów ogrzewania) w miejsce istniejących zaworów termostatycznych zaprojektowano zawory termostatyczne z głowicami firmy Danfoss, a w projektowanych węzłach regulacyjno-pomiarowych zawory różnicy ciśnień do stabilizacji ciśnienia. Przy projektowanych grzejnikach w mieszkaniu nr 23 oraz w klatkach schodowych przewidziano montaż zaworów termostatycznych z wbudowanym automatycznym regulatorem różnicy ciśnień. Charakterystykę techniczną zaworów podano w punkcie 5.5. Średnice zaworów różnicy ciśnień oraz termostatycznych przygrzejnikowych, a także wielkości nastaw tych zaworów podano w części rysunkowej. 5.1. Rurociągi Projektowane rurociągi instalacji centralnego ogrzewania wykonać z rur stalowych ze stali węglowej RSt 32-2 nr materiału 1.0034 zewnętrznie ocynkowanych galwanicznie (Fe/Zn 88) według DIN EN 10305-3 o połączeniach w technologii połączeń zaciskowych. Warstwa cynku o grubości 7-15 µm. System rur stalowych ze stali węglowej zewnętrznie ocynkowanych to kompletny system instalacyjny składający się ze stalowych rur i złączek w średnicach od 15x1,2 do 108x2,0 mm. Rury i złączki w systemie rur ze stali węglowej zewn. ocynkowanych wykonane są z wysokiej jakości stali o niskiej zawartości węgla, pokrytej cienką warstwą cynku stanowiącą zabezpieczenie antykorozyjne zewnętrznych powierzchni rur i kształtek. Zalecenia do stosowania: 1. Rur stalowych stali węglowej nie wolno giąć na "gorąco". Dopuszczalne jest gięcie na "zimno" pod warunkiem zachowania minimalnego promienia gięcia (R=3,5 dz). 2. Nie zaleca się gięcia rur na zimno powyżej średnicy 54 mm. 3. Zalecane jest stosowanie gotowych łuków, oraz kolan 90 i 45 wchodzących w skład kompletnego systemu 4. Do cięcia rur nie wolno stosować narzędzi, które mogą wytwarzać znaczne ilości ciepła, np. palniki, przecinarki ściernicowe. Do cięcia rur ze stali węglowej zewnętrznie ocynkowanych stosuje się tylko obcinaki krążkowe (ręczne i mechaniczne). 5. Nie zaleca się opróżniania instalacji napełnionych wodą. W przypadku konieczność opróżnienia instalacji po próbie ciśnieniowej zaleca się wykonanie prób ciśnieniowych przy użyciu sprężonego powietrza. 6. W sytuacji krycia rur ze stali węglowej zewnętrznie ocynkowanych w przegrodach budowlanych, rury należy prowadzić w izolacji, ze względu na kompensację wydłużeń termicznych i ochronę przed chemią budowlaną. 7. Przejścia rurociągów przez stropy i ściany budynku wykonać w tulejach ochronnych z tworzywa sztucznego uszczelnionych materiałem elastycznym. Tuleje powinny wystawać ze ścian i stropów po ok. 2-3 cm. 5.2. Mocowanie rurociągów ze stali węglowej Rurociągi będą mocowane do konstrukcji ścian i stropów za pomocą: - podpór przesuwnych - punkty przesuwne (ślizgowe) powinny umożliwiać swobodny ruch osiowy rurociągów (wywołany wydłużeniem termicznym), dlatego nie należy ich montować bezpośrednio przy złączkach (minimalna odległość od krawędzi złączki musi być większa od maksymalnego wydłużenia odcinka rurociągu). Rolę podpór przesuwnych mogą pełnić nieskręcone obejmy metalowe z gumową wkładką, 8
- punków stałych PS - do wykonywania punktów stałych (PS) należy stosować obejmy metalowe z gumową wkładką, umożliwiające dokładne i pewne ustabilizowanie rury na całym obwodzie. Obejma powinna być maksymalnie zaciśnięta na rurze. Maksymalny rozstaw podpór na rurociągów: Dn15 1,25 m Dn18 1,50 m Dn22 2,00 m Dn28 2,25 m Dn35 2,75 m Dn54 3,50 m 5.3. Kompensacja wydłużeń Przewody prowadzić tak by możliwe było wykorzystanie zjawiska samokompensacji przewodów. Tam gdzie takie prowadzenie przewodów jest niemożliwe montować punkty stałe. 5.4. Armatura Istniejące zawory przygrzejnikowe należy zdemontować, a w ich miejsce zamontować zawory termostatyczne z głowicami wg niniejszego projektu. Na gałązkach zasilających grzejniki w mieszkaniach nr 1 22 zaprojektowano zawory termostatyczne firmy Danfoss typu RA-N (z długim nyplem lub standardowe) z nastawami wstępnymi i głowicami termostatycznymi gazowymi typu RA 2996 z ograniczonym zakresem temperatury (min. 16 0 C), z możliwością nastaw temperatury w zakresie od 16 26 0 C. Na gałązkach zasilających grzejniki w mieszkaniu nr 23 zaprojektowano zawory termostatyczne z wbudowanym automatycznym regulatorem różnicy ciśnień firmy Danfoss typu RA-DV z nastawami wstępnymi i głowicami termostatycznymi gazowymi typu RA 2996 z ograniczonym zakresem temperatury (min. 16 0 C), z możliwością nastaw temperatury w zakresie od 16 26 0 C. W pomieszczeniach ogólnodostępnych (klatki schodowe) zaprojektowano zawory termostatyczne z wbudowanym automatycznym regulatorem różnicy ciśnień z głowicą wzmocnioną RA-DV 2920 z blokowaniem zakresu temperatury i zabezpieczeniem przed manipulacją, z możliwością nastaw temperatury w zakresie od 5 26 0 C. W mieszkaniu nr 18, (pomieszczenie nr 303) pozostawia się do dalszej eksploatacji istn. nową głowicę termostatyczną z wkładką zaworową (grzejnik dolno-zasilany). Nastawy zaworów termostatycznych podano na rzutach i rozwinięciach instalacji. Na gałązkach powrotnych projektowanych grzejników zamontować zawory powrotne odcinające RLV. Na odgałęzieniach do mieszkań nr 1 22, w węzłach regulacyjno-pomiarowych zaprojektowano: na przewodach powrotnych zawory regulacyjne różnicy ciśnień ASV-P DN15, o stałej nastawie 10 kpa na przewodach zasilających zawory odcinające gwintowane DN15 filtry skośne gwintowane DN15 przepływomierze liczników ciepła 9
zawory odcinające ze złączką pomiarową ASV-M DN15, PN16 (otwarcie 100%) Pod pionami instalacji c.o. nr 1 i 2 należy zamontować zawory odcinające gwintowane DN 32 PN10 i tmax=100 o C. W pomieszczeniu wodomierza głównego w piwnicy przewidzano montaż zaworów spustowych DN 15 PN10 i tmax=100 o C z końcówka do węża. Instalacja odpowietrzana będzie przy zastosowaniu automatycznych odpowietrzników pływakowych Flexvent prod. Flamco 15 mm z podwójnym zabezpieczeniem. Odpowietrzniki należy montować wraz z zaworami stopowymi i zaworami odcinającymi kulowymi DN15. Odpowietrzniki montować w odległości 15-30 cm od przewody instalacji c.o. 5.5. Grzejniki Emitorami ciepła w mieszkaniu nr 23 oraz w klatkach schodowych będą grzejniki stalowe kompaktowe energooszczędne zasilane z boku (FKO) o wysokości 500, natomiast w łazienkach grzejniki łazienkowe drabinkowe zasilane od dołu. - w klatkach schodowych przy drzwiach zewnętrznych wejściowych przewiduje się montaż grzejników: FKO 1105 o długości 500mm po 2 szt. w każdej z klatek. - w pomieszczaniu 502 montaż grzejnika FKO 2205 o długości 1100mm - w pomieszczaniu 504 montaż grzejnika FKO 2205 o długości 600mm Wybór typu grzejników łazienkowych, pozostawia się w gestii poszczególnych użytkowników. Grzejniki istniejące pozostawia się do dalszego wykorzystania. Wielkości grzejników podano na rzutach poszczególnych kondygnacji i na rozwinięciach. 5.6. Regulacja instalacji c.o. Regulację hydrauliczną instalacji c.o. w mieszkaniach nr 1-22 przewidziano za pomocą nastaw wstępnych zaworów termostatycznych firmy Danfoss. Wielkość nastaw zaworów termostatycznych podano na rozwinięciu instalacji oraz na rzutach kondygnacji budynku. Stabilizację ciśnienia dyspozycyjnego na odgałęzieniach do mieszkań nr 1 22 zrealizowano za pomocą zaworów regulacyjnych różnicy ciśnień ASV-P 10 kpa DN15. Regulację hydrauliczną instalacji c.o. oraz stabilizację ciśnienia w mieszkaniu nr 23 oraz w klatkach schodowych przewidziano za pomocą nastaw wstępnych zaworów termostatycznych z wbudowanym automatycznym regulatorem różnicy ciśnień firmy Danfoss. Wielkość nastaw zaworów termostatycznych podano na rozwinięciu instalacji oraz na rzutach kondygnacji budynku. Uwaga: Przed przystąpieniem do regulacji instalacji c.o. w budynku należy usunąć wszystkie stare elementy regulacyjne z instalacji c.o., takie jak zamontowane zawory termostatyczne, ewentualne kryzy, itp. 10
5.7. Pomiar zużycia energii cieplnej W celu umożliwienia rozliczania zużycia energii cieplnej, na odgałęzieniach od pionów projektuje się ciepłomierz ultradźwiękowy ultego III eco Qn=0,6 m 3 /h firmy Ista. 5.8. Płukanie i próby Po zamontowaniu zaworów termostatycznych przygrzejnikowych, przed wykonaniem nastaw wstępnych na zaworach termostatycznych instalację należy przepłukać kilkakrotnie wodą wodociągową poprzez napełnienie i spuszczenie wody ze zładu w celu oczyszczenia instalacji z osadów pozostałych po montażu zaworów i grzejników. Wszystkie zawory nastawne w instalacji powinny być otwarte na pełny przepływ, a zawory termostatyczne zamontowane bez głowic termostatycznych. Po wykonaniu prac instalacyjnych należy wykonać próbę szczelności instalacji na ciśnienie nie mniej niż 0,4 MPa. Próbę ciśnieniową należy wykonać przy otwartych zaworach na pełny przepływ i zaworach termostatycznych bez głowic termostatycznych. Wynik próby ciśnieniowej uznaje się za pozytywny, gdy w czasie 30 minut nie stwierdzi się przecieków z instalacji oraz spadku ciśnienia na manometrze. Głowice należy założyć bezpośrednio przed oddaniem instalacji do użytku i ustawieniu nastaw wstępnych na zaworach termostatycznych. Po założeniu głowic zawory należy zaplombować. W sezonie grzewczym należy wykonać regulację cieplną instalacji (próba na gorąco). 5.9. Zabezpieczenie antykorozyjne Instalacja c.o. wykonana w technologii rur ze stali węglowej nie wymaga zabezpieczenia antykorozyjnego. Rury zewnętrznie galwanicznie ocynkowane. 5.10. Izolacja termiczna Rurociągi zlokalizowane w piwnicy oraz na podejściach pod piony izolować oddzielenie otulinami z pianki polietylenowej wg zasad określonych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury dnia 6 listopada 2008 r. mieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie izolacja cieplna przewodów rozdzielczych i komponentów w instalacjach centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej (w tym przewodów cyrkulacyjnych), powietrznego powinna spełniać następujące wymagania minimalne określone w poniższej tabeli: Lp. Rodzaj przewodu lub komponentu Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał 0,035 W/(m K) 1) 1 Średnica wewnętrzna do 22 mm 20 mm 2 Średnica Wewnętrzna od 22 do 35 mm 30 mm 4 Średnica wewnętrzna od 35 do 100 mm równa średnicy wewnętrznej rury 5 Średnica wewnętrzna ponad 100 mm 100 mm 6 Przewody i armatura wg poz. 1-4 przechodzące przez ściany lub stropy, skrzyżowania przewodów ½ wymagań z poz. 1-4 6 Przewody ogrzewań centralnych wg poz. 1-4, ułożone w komponentach budowlanych miedzy ogrzewanymi pomieszczeniami różnych ½ wymagań z poz. 1-4 użytkowników 7 Przewody wg poz. 6 ułożone w podłodze 6 mm 11
Uwaga: 1) przy zastosowaniu materiału izolacyjnego o innym współczynniku przenikania ciepła niż podano w tabeli, należy odpowiednio skorygować grubość warstwy izolacyjnej, Zastosowanie podanych grubości izolacji na rurociągach wpływa znacząco na ograniczenie strat ciepłej wody, a tym samym zmniejszenie kosztów jej wytwarzania. Materiał izolacyjny winien posiadać świadectwo dopuszczające do stosowania zgodnie ze swoim przeznaczeniem w budownictwie. Bezwzględnie należy przestrzegać podanych grubości zastosowanych izolacji. 6. Uwagi końcowe Wszystkie materiały, urządzenia i armatura użyte do wykonania robót powinny posiadać aktualne atesty i dopuszczenia do stosowania w budownictwie. Próbę instalacji c.o. na gorąco należy wykonać w sezonie grzewczym, przy temperaturze zewnętrznej ok. 0 0 C, w terminie uzgodnionym z Inwestorem. Wszystkie przebicia przez ściany i stropy uzbroić w tuleje ochronne. W fazie wykonawstwa istnieje możliwość zastosowania innych materiałów budowlanych i urządzeń niż dobrane w opracowaniu projektowym, jednakże o nie gorszej jakości i wyłącznie w uzgodnieniu z projektantem. Niedotrzymanie w/w warunku zwalnia projektanta z odpowiedzialności za prawidłowe funkcjonowanie przyjętych rozwiązań technicznych. Wszelkie koszty związane ze zmianą rozwiązań technicznych, materiałów i urządzeń ponosi Zleceniodawca zmian. Całość robót należy wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami bhp i ppoż. oraz aktualnie obowiązującymi normami i przepisami prawnymi w zakresie wykonawstwa robót budowlano-instalacyjnych. Projektant: Jakub Nowak 12
7. INFORMACJA DOTYCZACA BEZPIECZEŃSTWA i OCHRONY ZDROWIA DLA ZADANIA INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA W BUDYNKU MIESZKALNYM PRZY UL. 3 MAJA 31 W JAŚLE Nazwa i adres obiektu budowlanego: Budynek mieszkalny przy ul. 3 Maja 31 w Jaśle Nr działek: 1325/11 obr. nr 7 Południe Nazwa i adres inwestora: Jasielska Spółdzielnia Mieszkaniowa ul. 3 Maja 40, 38 200 Jasło Imię i nazwisko sporządzającego informację BIOZ: mgr inż. Jakub Nowak ul. Jarowa 210A 35-083 Rzeszów 13
INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA CZĘŚĆ OPISOWA 1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych robót Projektowane zamierzenie budowlane obejmuje swoim zakresem budowę instalacji centralnego ogrzewania oraz przebudowę instalacji gazowej związaną z likwidacją ogrzewania etażowego z kotłami gazowymi. W ramach realizacji powyższego zamierzenia planuje się wykonanie następujących robót: Roboty demontażowe Roboty instalacyjne montaż wewnętrznej instalacji c.o. Roboty instalacyjne demontaż fragmentów instalacji gazowej Roboty ogólno-budowlane towarzyszące prowadzonym robotom instalacyjnym (malowanie, szpachlowanie, itp.) Ze względu na prowadzenie robót budowlanych w czynnym obiekcie, kolejność realizacji poszczególnych robót winna wynikać ze szczegółowego harmonogramu robót opracowanego przez kierownika budowy w ramach planu BIOZ i uzgodnionego z zarządcą budynku. 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych Budynek, w którym prowadzone będą roboty posiada 5 kondygnacje i zlokalizowany jest na terenach miejskiej zabudowy mieszkaniowej. Planowane roboty (wewnątrz budynku) nie kolidują z istniejącymi obiektami budowlanymi (budynkami i urządzeniami infrastruktury) zlokalizowanymi w sąsiedztwie tego budynku. 3. Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi Na działce i w terenie przyległym do budynku, w którym realizowane będą roboty instalacyjne nie stwierdzono występowania elementów zagospodarowania, które mogą stworzyć zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Nie mniej kierownikowi budowy sugeruje się dokonanie stosownej oceny we własnym zakresie, w momencie bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie robót budowlanych. 4. Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsca i czas ich wystąpienia Przewidywane zagrożenia w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia mogą wystąpić szczególnie podczas wykonywania prac przy zgrzewaniu rurociągów, a także pracach z zastosowaniem elektronarzędzi: młoty udarowo-obrotowe, wiertarki, szlifierki, itp. Dodatkowym utrudnieniem i zagrożeniem bezpieczeństwa i zdrowia ludzi jest prowadzenie robót w czynnym obiekcie. 14
5. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych Przed rozpoczęciem budowy kierownik budowy winien przeszkolić pracowników w zakresie BHP. Szczególnego instruktażu wymagają pracownicy wykonujący roboty przy zgrzewaniu rurociągów oraz przy pomocy elektronarzędzi. 6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń W zależności od wybranej technologii wykonywania robót instalacyjnych pracownicy powinni zostać wyposażeni w odpowiedni i sprawny sprzęt techniczny (z wymaganymi atestami). Pracownicy wykonujący te prace powinni bezwzględnie posiadać aktualne badania lekarskie, dopuszczające ich do pracy. Roboty winny być wykonywane zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami BHP. Szczególnej ostrożności wymagają również prace przy pomocy elektronarzędzi: przecinanie, szlifowanie, wiercenie i przebijanie otworów w ścianach. Pracownicy winni być przeszkoleni, a także wyposażeni w środki ochrony osobistej stosownie do rodzaju wykonywanej pracy: okulary ochronne, rękawice, maski przeciwpyłowe, nauszniki ochronne, itp. Ponadto kierownik budowy winien: Opracować instrukcję bezpiecznego wykonania robót i zaznajomić z nią pracowników w zakresie wykonywanych przez nich robót, Zaznajomić pracowników z lokalizacją apteczki pierwszej pomocy i jej wyposażeniem oraz umiejscowieniem telefonu alarmowego. Skład materiałów i urządzeń na zewnątrz budynku należy ogrodzić i zabezpieczyć przed wstępem osób postronnych. Strefy prowadzenia robót wewnątrz budynku należy odgrodzić od użytkowanej jego części (roboty prowadzone w czynnym obiekcie) i oznaczyć tablicami ostrzegawczymi. Opracował: mgr inż. Jakub Nowak 15