BioMotion IBMER- Warszawa Wprowadzenie do dyskusji Doc. dr hab. inż. Anna Grzybek
Europa weszła w nową erę energetyczną Dostęp do energii ma kluczowe znaczenie dla codziennego życia każdego Europejczyka. Wyższe ceny, zagrożenia dla bezpieczeństwa dostaw energii i zmiany klimatu Europy bezpośrednio dotyczą naszych obywateli. Zrównoważona, konkurencyjna i bezpieczna energia jest jednym z fundamentów naszego codziennego życia. Energia staje się dobrem deficytowym. Znane zasoby ropy naftowej wystarczą na pokrycie dzisiejszego poziomu zapotrzebowania jedynie przez okres około 40 lat.
Udokumentowane światowe zasoby paliw ropa gaz węgiel uran 0 50 100 150 200 przewidywany czas zaopatrzenia w paliwo [lata]
Relacja ceny diesla do oleju roślinnego 260 Cena ropy na stacjach w USA 2003-2005 2005 250 240 230 220 210 200 190 1 10 19 28 37 46 55 64 73 82 91 100 109 118 127 136 145 154 163 172
Unia Europejska Plan działania w sprawie biomasy (Biomass action plan, SEC(2005)1573, Bruksela, dn.07.12.2005 COM), Strategia Unii Europejskiej dla biopaliw (European Union Strategy for Biofuels, SEC(2006)142, 08.02.2006 COM), Zielona Księga: Europejska Strategia na rzecz zrównoważonej, konkurencyjnej i bezpiecznej energii (Komisja Europejska COM(2006) 105). nakłady inwestycyjne ok. 1 biliona euro w ciągu 20 lat, wzrost zapotrzebowania na energie 60% do roku 2030, aktualnie 4 % zapotrzebowania UE na energię jest z biomasy, Rada Europy: 20 % energii z OZE w energii pierwotnej,10 %biopaliw 20% oszczędności energii w 2020 roku.
Kluczowe dla biopaliw ustawodawstwo w U.E. W 2003 roku Komisja i Parlament Europejski wprowadziły podstawy prawne oraz wsparcie ekonomiczne dywersyfikacji dostaw energii ze względu na redukcję gazów Powstały dwie Dyrektywy: cieplarnianych: 2003/30/EC w sprawie promocji użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych Dyrektywa zakłada wzrost udziału biokomponentów lub innych paliw odnawialnych z 2% (wg. wart energetyczne w 2005rok) w rynku paliw używanych w transporcie do poziomu 5,75 w 2010 roku (oznacza to coroczny wzrost o 0,75% ). 2003/96/EC o podatku akcyzowym Dyrektywa zezwala krajom członkowskim na całkowite lub częściowe zniesienie akcyzy na biokomponenty stosowane w paliwach ciekłych.
POLSKA Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, Rozporządzenia do Ustawy Wieloletni program promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008-2014, Prawo Energetyczne Rozporządzenia do Ustawy Ministra Gospodarki Projekt Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. Ustawa o płatnościach do gruntów rolnych i płatności cukrowej -uzupełniająca płatność do gruntów rolnych
Narodowy Cel Wskaźnikowy i szacunki własne 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% 10% 9,15% 8,35% 4,60% 5,75% 6,20% 6,65% 7,10% 7,55% 3,45% 2,30% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2016 2018 2020 Lata
Bariery Wyższe koszty produkcji biopaliw niż paliw kopalnych. Trudne procedury i brak jasnych przepisów prawnych dla małych inwestorów rolników w zakresie możliwości produkcji biopaliw. Brak stabilnego rynku biopaliw. Niestabilność prawa krajowego odnośnie biopaliw Niezbędne mechanizmy wsparcia Ograniczona dostępność ziemi pod uprawy rzepaku, wymarzanie.
Biopaliwa 1. Ester, bioetanol, biometanol, dimetyloester oraz czysty olej roślinny - stanowiące samoistne paliwa 2. Biogaz - gaz pozyskiwany z biomasy 3. Biowodór - wodór pozyskiwany z biomasy 4. Biopaliwa produkowane z biomasy- stanowiące samoistne paliwa
Punkty krytyczne 1. Gwarancja jakości biopaliwa, zgodnie z normą, 2. Sposób oczyszczania oleju rzepakowego ( częściowa rafinacja związana z odśluzowaniem), lub biopaliwa 3. Zużycie wody na jedną tonę produktu i ilość uzyskanych scieków, 4. Zużycie energii na jedna tonę biopaliwa rzepakowego, 5. Sposób serwisowania, 6. W ustawie o jakości dla prywatnych inwestorów określono dwa parametry: zawartość siarki nie większa niż 10 mg /kg, temp zapłonu 25 0 C
Mechanizmy wspierające program promocji biopaliw wieloletnie zwolnienia i obniżki stawek podatku akcyzowego wsparcie finansowe, wsparcie dla transportu publicznego w aglomeracjach miejskich w uzdrowiskach, wsparcie programów edukacyjnych wsparcie dla wybranych flot
Zamierzenia UE, 2007 2013 Priorytety badawcze i plany działania: - biomasa dla elektryczności, ogrzewania, chłodzenia - Zero Emission Power Generation technology platform, - Smart energy networks prace badawcze ukierunkowane na efektywną integrację produkcji energii ze źródeł kopalnych z produkcją bioenergii (bioelektryczność, biogaz, bioogrzewanie, biochłodzenie, biopaliwa) do krajowych sieci energetycznych, - nauki o życiu i biotechnologia ukierunkowane na rzecz stałego rozwoju produktów i procesów żywnościowego i nieżywnościowego wykorzystania biomasy: zmaksymalizowanie przetwarzania biomasy na cele żywnościowe i nieżywnościowe - biokomponenty, bioenergię, - dostosowywanie dotychczasowych (cukrownie, młyny, fabryki papieru, rafinerie ropy naftowej) bądź budowa nowych zakładów zdolnych technologicznie do przetwarzania/produkcji z biomasy żywności, paszy, biopolimerów, barwników i in, zw. chemicznych, biopaliw, energii cieplnej i innej. - podniesienie efektywności ekonomicznej produkcji biopaliw - The Biofuel Technology Platform.
Biopaliwa II generacji: produkcja bioetanolu z celulozy (słoma, drewno, etc.) biokomponentu do benzyny ropopochodnej o jakości bioetanolu produkowanego z buraków cukrowych, ziarna zbóż, etc..., produkcja biodiesla II generacji nie ustępującego jakością biodiesl owi produkowanemu z olejów roślinnych, - gazyfikacja biomasy w gaz syntetyczny zawierający głównie tlenek węgla (CO) i wodór (H), które w obecności katalizatora przetwarzane są w związki węglowodorowe (synteza Fischera Tropscha), następnie mogą być przekształcane w paliwa do silników odrzutowych (samoloty), wysokoprężnych, benzynowych, etc Zaletą produkcji oleju napędowego II generacji jest możliwość gazyfikacji jakiejkolwiek materii organicznej w zamian dając wysokiej jakości biodiesel o niskiej emisji CO 2
Podsumowanie Niedoskonałość instrumentów wdrożeniowych (prawnych, finansowych, popularyzacyjnych) Brak programów wdrożeniowych w skali kraju oraz priorytetów technologicznych Znacząca rola samorządów terytorialnych Rosnące znaczenie funduszy zagranicznych (UE) Produkcja biopaliw nie rozwiązuje problemu krajowego zapotrzebowania na paliwa silnikowe, jest jedynie uzupełnieniem potrzeb w tym zakresie. Ocena możliwości produkcji biopaliw dotyczyć powinna głównie zagadnień ekonomicznych i technicznych. Przy analizie kompleksowej należy również uwzględnić zagadnienia organizacji, marketingu, logistyki, sposobu wykorzystania produktów odpadowych i inne.
DZIĘKUJ KUJĘ ZA UWAGĘ! Anna Grzybek grzybek@ibmer.waw.pl