Energooszcz dne ENERGOOSZCZ DNE inspircje INSPIRACJE Wiele domów udownych w Polsce w rzeczywisto ci zu yw wi cej energii n ogrzewnie, ni wynik to z projektu. Dl energooszcz dno- ci w ne jest nie tylko zstosownie gruej wrstwy izolcji w cinch czy stropie. Brdzo w ne jest równie jej strnne u o enie i d o o detle. Zniednie tego powoduje powstnie tzw. mostków termicznych miejsc, przez które uciekj du e ilo ci ciep. Ich elimincj n szcz cie zwykle nie wymg zwi kszeni kosztów, lecz jedynie strnno ci i wiedzy. Przegrody i mostki termiczne Jros w Antkiewicz Dom ciep y i szczelny fot. Rockwool Przegrody ciep e Jkie mteri y ndj si do udowy domu energooszcz dnego? W zsdzie wszystkie testowne mteri y udowlne, jednk rdzo dore prmetry termoizolcyjne twiej jest osi gn stosuj c niektóre technologie. ciny zewn trzne w domch energooszcz dnych udowne s njcz ciej jko dwulu trójwrstwowe, co zpewni rdzo dor izolcyjno przy zchowniu umirkownej gruo ci przegrody. cin dwuwrstwow 25 cm mur ceglny + 20 cm styropinu, dzie mi wspó czynnik przenikni ciep U 0,15 W/(m 2 K). cin jednowrstwow np. z cermiki poryzownej przy zli onej gruo ci osi gnie gorsze, le zgodny z wymgnimi prw prmetry U 0,25 W/(m 2 K). Ntomist dyskusj n temt wy szo ci styropinu, we ny czy jeszcze innego mteri u izolcyjnego nd pozost ymi jest w tym przypdku ezsensown k dy dzie dory, je- li zostnie u o ony zgodnie z wymogmi dnej technologii. Pod ogi mog mie niecomniejsz izolcyjno termiczn ni ciny. Funkcj izolcji mog pe ni ró ne mteri y, jednk njch tniej stosowny jest polistyren ekstrudowny (XPS) lu twrdy styropin o oni onej nsi kliwo ci. Wszystko dltego, e pod og jest nr on n kontkt z wilgoci zwrt w gruncie, njlepiej wi c, je li mteri termoizolcyjny nie wch ni wody, o zwilgocony trci w ciwo ci izolcyjne. Dchy njcz ciej mj konstrukcj drewnin, izolcj uk d si pomi dzy krokwimi. Wówczs rdzo w ne jest y u y mteri u spr ystego, tk y nie powst y szpry. St d w nie populrno we ny minerlnej, któr dzi ki swojej elstyczno ci pozwl dok dnie wype ni nwet nieregulrne przestrzenie. szczelne K d przegrod zewn trzn powinn y szczeln. Chodzi o to, y nie wnik w ni 60 BUDUJEMY DOM 5/2010
Przegrody i mostki termiczne s up eletowy wet je li wykonno je z etonu komórkowego lu cermiki poryzownej, czyli mteri- ów reklmownych jko oddychj ce. c nro nik ciny wilgo w postci pry wodnej z pomieszcze lu wody deszczowej od zewn trz. Przegrody musz uniemo liwi tk e niekontrolowny przep yw powietrz z jego wymin w energooszcz dnym domu odpowid wentylcj mechniczn. W rmch eletowy wieniec stropowy Rys. 1. Mostki termiczne: (, ) mteri owy eletowy s up orz wieniec stropowy; (c) geometryczny zewn trzny nro nik ciny procedury certyfikcji domów psywnych wykonuje si zwsze pró szczelno ci domu. Uwg! Tk modne osttnio oddychnie cin to mit. Wymin powietrz przez przegrody zewn trzne, o ile oczywi cie nie m w nich szczelin, nie si g nwet 5%, n-...i ez mostków, czyli energooszcz dne Mostek termiczny to miejsce w przegrodzie zewn trznej, w którym strty ciep s wi ksze ni typowe dl tej przegrody. Mostki mteri owe powstj, gdy zstosowno mteri o gorszych w ciwo- cich termoizolcyjnych ni reszt przegrody. To np. eletowe s upy lu wie ce w cinch z ceg y, cermiki poryzownej itp. (rys. 1, 1 ). Mostki geometryczne wynikj z smego kszt tu udynku. N przyk d zewn trzny nro nik udynku m wi ksz powierzchni zewn trzn, któr oddje ciep o do otoczeni, ni wewn trzn, któr przyjmuje ciep o z pomieszczeni (rys. 1 c). Mostki ze wzgl du n kszt t okre l si przy tym jko: liniowe, np. wie ce stropowe; punktowe, np. powodowne przez stlowe kotwy cz ce cin os onow i no n w konstrukcji trójwrstwowej. REKLAMA BUDUJEMY DOM 5/2010 61
Energooszcz dne inspircje Ten sm frgment udynku n zwyk ym zdj ciu orz z kmery termowizyjnej czerwone miejsc to mostki termiczne fot. Austrotherm fot. Austrotherm ucieczk ciep w miejscu ez izolcji Rys. 2. cin fundmentow izolown od wewn trz. Powstje rdzo du y mostek termiczny Fundment i cin ndziemi By unikn strt ciep njlepiej, u o y ci g wrstw termoizolcji n cinie fundmentowej i cinie ndziemi. Izolcj powinn znle si po stronie zewn trznej izoluj c fundment od wewn trz, spowodujemy powstnie rdzo du ego liniowego mostk termicznego, o etonow cin fundmentow m znikome w ciwo ci termoizolcyjne (rys. 2). Sposó wykonni termoizolcji zle y od rodzju ciny (rys. 3). Okn Nwet njlepsze okn mj zdecydownie gorsze prmetry termoizolcyjne ni ciny zewn trzne. Sprzedwcy rdzo lui eksponow prmetry smej szyy, o zwykle jej U 1 W/(m 2 K), podczs gdy njs szym miejscem jest rm i gdy si j uwzgl dni, okzuje si, e dl c ego okn U 1,5 W/(m 2 K). fot. Henkel Aluminiow listw strtow jest liniowym mostkiem termicznym, n szcz cie jednk niewielkim c cin jednowrstwow cin i fundmentu tworzy ci g wrstw cin i fundmentu tworzy ci g wrstw Rys. 3. W ciwy sposó po czeni ciny fundmentowej ze cin ndziemi: () cin jednowrstwow; () cin dwuwrstwow; (c) cin trójwrstwow 62 BUDUJEMY DOM 5/2010
Przegrody i mostki termiczne ndpro e termoizolcyjny w grek os nij cy ndpro e i krw d okn ndpro e Nwet njlepsze okn stosowne w domch psywnych mj z U 0,8 W/(m 2 K) czyli i tk kilkkrotnie gorszy ni ciny. To w nie rmy okienne s do du ymi liniowymi mostkmi termicznymi, których wp yw trze mksymlnie ogrniczy. Njw niejsze, y okn zost y w ciwie osdzone w cinie zle nie od jej rodzju (rys. 4). W domch energooszcz dnych du e przeszkleni projektuje si tylko n njrdziej ns onecznionej elewcji (od po udni) i stosuje rdzo dore okn inczej powodowne przez nie strty ciep d zncznie wi ksze ni zyski z ns onecznieni. Njlepszym sposoem zmniejszeni strt ciep przez okn jest zstosownie izolownych okiennic, nieco gorszym z rolet zewn trznych. By jednk spe ni y swoj funkcj, trze pmi t o ich zmykniu co wieczór. Uwg! Decyduj c si n du e okn n po- udniowej elewcji, trze te pmi t o mo liwo ci ich zcienieni ltem z pomoc mrkiz, rolet czy posdzonych przed domem drzew li cistych. Inczej dojdzie do przegrzni uszczelk pomieszcze. cin os onow Rys. 4. Minimlizuj cy mostki termiczne sposó mont u okien: () cin jednowrstwow; () cin dwuwrstwow; (c) cin trójwrstwow c ndpro e Dch i strop Njpopulrniejszy sposó ociepleni dchów stromych to u o- enie izolcji mi dzy krokwimi. Jednk izolcyjno drewn tworz cego wi jest ok. czterokrotnie gorsz ni izolcyjno we ny minerlnej. By krokwie nie y y rdzo du ymi, liniowymi mostkmi termicznymi, wykonuje si dodtkowy ruszt drewniny (rys. 5). Njlepiej je li ruszt jest podwójny, o pojedynczy eliminuje wprwdzie du e mostki liniowe, le zmist nich powstje rdzo wiele (ok. 150 w typowym domu) mniejszych mostków punktowych w miejscu styku krokwi i t rusztu. Czsem izolcj np. z p yt pinki PIR lu polistyrenu ekstrudownego uk d si nie mi dzy krokwimi, uszczelk lecz n deskowniu mocownym do krokwi. Wrstw izolcyjn przykryw si nst pnie pokryciem dchowym. Wówczs krokwie przestj y oczywi cie mostkmi termicznymi. Niestety przy ocieplniu dchów dy s rdzo cz ste. Trze pmi t o tym, e u o on n cince kolnkowej REKLAMA
Energooszcz dne inspircje mteri termoizolcyjny fot. Dörken Izolcyjno rm okiennych poprwi si, stosuj c wk dki z mteri u izolcyjnego fot. M&S wi cej ni okn fot. Sokó k krokwie ruszt drewniny Rys. 5. Izolcj dchu u o on mi dzy krokwimi: () elementy drewnine tworz rdzo du e mostki liniowe; () dzi ki wykonniu podwójnego rusztu z t mostki zost y prktycznie wyeliminowne fot. Soudl Foli proizolcyjn powinn y sklejn n zk dch specjln t m lu klejem (). Inczej po czenie dzie nieszczelne ci g n po czeniu ciny i po ci dchowej ci g wie c i stropu mur t cink wewn trzn mur t cink kolnkow 50 dodtkowe ocieplenie wie c stropowego cin dwuwrstwow wieniec 16 20 termiczn u o on w trzech wrstwch Rys. 6. Izolcj cin i dchu powinn y ci g Rys. 7. Gdy poddsze jest nieu ytkowe, mo n rdzo two wykon skuteczn izolcj stropu, nie po ci dchowych 64 BUDUJEMY DOM 5/2010
Przegrody i mostki termiczne Pmi tj! Strop i p yt lkonow cz si ciep o swoodnie uciek n zewn trz w miejscu, gdzie cin i strop przemrz, mo e wykrpl si wilgo Dl energooszcz dno ci domu njw niejsze jest y: przegrody zewn trzne ( ciny, dch, pod og n gruncie) mi y jk njmniejsz powierzchni w stosunku do kutury domu. Bry udynku powinn y wi c prost i zwrt. Liczne z mni cin, wykusze, lukrny itp. nie tylko zncznie zwi kszj powierzchni przegród zewn trznych, le s tk e ród em geometrycznych mostków cieplnych; ciny, pod ogi i dch musz mie wysok izolcyjno ciepln, rodzj mteri u termoizolcyjnego to sprw drugorz dn, w ne jednk, y prcow w wrunkch przewidzinych przez producent, nie mo e y np. zwilgocony (trci wówczs swoje w ciwo ci); mostki termiczne trze w mir mo liwo ci wyeliminow. Powodowne przez nie strty ciep ed w domu energooszcz dnym rdziej odczuwlne w ogólnym ilnsie energii ni w stosunkowo s o ocieplonym domu stndrdowym. Rys. 8. Trdycyjny lkon () powoduje ucieczk rdzo du ej ilo ci ciep do otoczeni. Lepiej zst pi go niezle n konstrukcj smono n () Wsporniki, lustrdy itp. Cz sto zpominmy, e niewielkie elementy, np. przymocowne do cin metlowe wsporniki do zmocowni nteny stelitrnej, to tk e mostki termiczne. Ich wp yw mo n zminimlizow, nie mocuj c metlowych elementów ezpo rednio do ciny, lecz stosuj c po redni element o lepszej izolcyjno ci, np. drewniny klocek (rys. 9). musi y ci g, y nie powst mostek termiczny (rys. 6). Nj twiejsz do wykonni ez mostków cieplnych jest ntomist stropu nd nieu ytkowym poddszem (rys. 7). Blkony Typowy lkon to element, z którego lepiej zrezygnow w domu energooszcz dny. Trdycyjn p yt wspornikow, d c niejko przed u eniem stropu, powoduje ucieczk rdzo du ej ilo ci ciep (rys. 8 ). Njlepszym rozwi zniem jest zst pienie go smono n konstrukcj np. drewnin przylegj c tylko do ciny udynku (rys. 8 ). ko ki mocuj ce drewnin podk dk Rys. 9. Metlowy wspornik nie jest mocowny ezpo rednio do ciny, lecz do umieszczonego n niej drewninego klock. Dzi ki temu strty ciep s mniejsze BUDUJEMY DOM 5/2010 65