Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy

Podobne dokumenty
Konferencja Edukacja dla klimatu

Zmiana klimatu konsekwencje dla rolnictwa. Jerzy Kozyra Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Szymon Tumielewicz Ministerstwo Środowiska

Susza czy powódź - jak przeciwdziałać zmianom klimatycznym w skali lokalnej. Działania dla społeczności i samorządów

Początki początków - maj br.

Zmiany klimatu i kwestia adaptacji

BYDGOSKA RETENCJA Piotr Czarnocki Departament Zrównoważonego Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej

Straty gospodarcze z powodu upałów i suszy 2015 r.

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z WODĄ NA OBSZARACH WIEJSKICH

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy

Relacje człowiek środowisko przyrodnicze

Załącznik 2. Analiza i ocena wpływu MPA na osiągnięcie celów ochrony środowiska

Cele klimatyczne Warszawy\ kierunki rozwoju Miasta. Leszek Drogosz, Dyrektor Biura Infrastruktury, Urząd m.st. Warszawy

Magdalena Głogowska OŚRODEK ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

Rolnictwo wobec zmian klimatu

Prezentacja Programu Rozwoju Retencji

Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu dla miasta Leszna

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU

PROGNOZOWANE ZMIANY KLIMATU A STREFY KLIMATYCZNE W POLSKICH NORMACH BUDOWLANYCH

Szymon Tumielewicz Ministerstwo Środowiska

SZKOLENIE DLA WNIOSKODAWCÓW OCHRONA ŚRODOWISKA, PRZECIWDZIAŁANIE ZMIANOM KLIMATU, DECYZJE ŚRODOWISKOWE Podgórzyn r.

Lokalną Grupę Działania. Debata realizowana w ramach projektu. wdrażanego przez

prof. dr hab. Zbigniew W. Kundzewicz

Adaptacja do zmian klimatu w m.st. Warszawie

Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku. Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki

Dr hab. Zbigniew M. Karaczun CZY I JAK ADAPTOWAĆ SIĘ DO ZMIAN KLIMATU W POLSCE

Naturalne i antropogeniczne zmiany klimatu

... (tytuł projektu) FORMULARZ DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PROJEKTU W ZAKRESIE OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Raport o stanie środowiska. świata. Przygotowano we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska

Adaptacja do zmian klimatu w pilotażowych gminach Dolnego Śląska jak identyfikować problemy i formułować rekomendacje do działań gmin

Adaptacja do zmian klimatu poprzez małą retencję i ochronę bioróżnorodności dobre praktyki angażujące społeczności lokalne

SUSZA CZY POWÓDŹ. Jak przeciwdziałać zmianom klimatycznym w skali lokalnej? Działania dla samorządów i społeczności

LEŚNICTWO W OBLICZU GLOBALNYCH ZMIAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

"Wyzwania związane z adaptacją do zmian klimatu a kierunki polityki miejskiej"

Zmiany w środowisku naturalnym

Przedmiot: Biologia Realizowane treści podstawy programowej wymagania szczegółowe

Wpływ zmian klimatycznych na zdrowie mieszkańców Szczecina

ZMIANY KLIMATYCZNE TENDENCJE, SKUTKI, ADAPTACJA NA OBSZARACH WIEJSKICH

Załącznik 3. Analiza i ocena oddziaływania MPA na środowisko

Łag Ł o a d goze dz nie z eni m e z i m an klliim m a at tu i ada i a p d t a ac ptaja d cj o z a d m o z i m an klliim m a at tu

Zagadnienia. Ekologii Lasu 2015/2016

Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji

Jest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność

Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu Katowice

Adaptacja do zmian klimatu w gminie Kowary - planowane działania oraz rekomendacje

Plany adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców

Zbigniew M. Karaczun CZY SKUTECZNA ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU JEST MOŻLIWA

ZMIANY KLIMATYCZNE TENDENCJE, SKUTKI, ADAPTACJA NA OBSZARACH WIEJSKICH

Prezentacja grupy A ZAPRASZAMY

Aktualności - Urząd Miasta Częstochowy Oficjalny portal miejski

Warunki I konkursu wniosków w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna w 2013 r.

Propozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego

Odnawialne źródła energii a ochrona środowiska. Janina Kawałczewska

Załącznik 2. Analiza i ocena wpływu MPA na osiągnięcie celów ochrony środowiska. Miasto Płock

Strategia adaptacji do zmian klimatu dla m.st. Warszawy do roku 2030 z perspektywą do roku 2050 Miejski Plan Adaptacji

Wpływ nowej Wspólnej Polityki Rolnej na stan Morza Bałtyckiego po 2013 roku. Anna Marzec WWF

Praca kontrolna semestr IV Przyroda... imię i nazwisko słuchacza

Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu CHORZÓW

Szczyt Zrównoważonego Rozwoju 2015

Leszek Starkel Zbigniew W. Kundzewicz

Strategia adaptacji do zmian klimatu miasta Ostrołęki

Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju

UCHWAŁA NR 27/17 RADY NADZORCZEJ WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH. z dnia 24 sierpnia 2017 r.

Warszawa, dn Szanowny Pan Henryk Baranowski Prezes Zarządu PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. Ul. Mysia Warszawa

L I S T A PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH DO DOFINANSOWANIA PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH w 2016 ROKU

Retencja wodna i jej znaczenie. cz. II

WYTYCZNE DO SPORZĄDZENIA KARTY INFORMACYJNEJ PRZEDSIĘWZIĘCIA (KIP)

Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego

OCHRONA PRZED POWODZIĄ. - kilka uwag. Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno- Przyrodniczy Zakład Zasobów Wodnych

W ramach ww. obszarów wyznaczono cele średniookresowe, kierunki działań i działania.

System gospodarowania wodami opadowymi

Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu SOSNOWIEC

Plan adaptacji do zmian klimatu dla miasta Szczecin

Adaptacja małych i średnich miast do zmian klimatu

Klimat i pogoda poznaj różnice!

NOWA PERSPEKTYWA FINANSOWA

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADAŃ ETAP II KONKURSU GEOGRAFICZNEGO

Najlepsze polskie projekty Adaptacja do zmian klimatu RadomKlima, Miasto Radom

System Monitoringu Suszy Rolniczej

Zmiany klimatyczne i ich konsekwencje dla polskiego rolnictwa

Załącznik 2. Analiza i ocena wpływu MPA na osiągnięcie celów ochrony środowiska

zwany jest także efektem szklarniowym. Szklarnia jest bardzo dobrym modelem, umożliwiającym wyjaśnienie podstaw tego procesu.

Diagnoza klimatu oraz scenariusze zmian klimatu w zlewni Nysy Łużyckiej i jej otoczeniu

Załącznik do uchwały nr 56/2017, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 10 lipca 2017 r.

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH PLANOWANYCH DO DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA IGOSPODARKI WODNEJ W KATOWICACH

HABIT-CHANGE. Projekt współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach progamu Europa Środkowa.

Strategia adaptacji do zmian klimatu miasta Siedlce. CLIMate change adaptation In small and medium size CITIES

Globalne ocieplenie - konsekwencje społeczno-ekonomiczne. Tomasz Poskrobko

WYZWANIA W ZAKRESIE ROZWIĄZAŃ PROJEKTOWYCH W KONTEKŚCIE NOWYCH TRENDÓW W OCHRONIE ŚRODOWISKA

Bez względu na powód zmian jest cieplej

SCENARIUSZ LEKCJI FIZYKI Z WYKORZYSTANIEM FILMU. Fizyka w chmurach

TYDZIEŃ 5/2017 (30 STYCZNIA - 5 LUTEGO 2017)

Strategia adaptacji do zmian klimatu miasta Bełchatowa

UCHWAŁA Nr 1677/19 ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO z dnia 12 września 2019 roku

Jak działamy dla dobrego klimatu?

Klimatyczny kontekst rozwoju Bydgoszczy.

Układ klimatyczny. kriosfera. atmosfera. biosfera. geosfera. hydrosfera

Powietrze życiodajna mieszanina gazów czy trucizna, która nie zna granic?

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa

Transkrypt:

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy Zmiany klimatu-prognozy i konsekwencje w skali globalnej i krajowej Sylwia Horska-Schwarz

Zmiany klimatu Globalne ocieplenie anomalie temperatury powietrza od 1900-2016 roku próg bezpieczeństwa temperaturowego przyjęto jako 2 stopnie Celsjusza, granica której przekroczenie spowoduje katastrofalne skutki na Ziemi, naukowcy oceniają, że ocieplenie o 2 stopnie przyniesie istotny wzrost ryzyka dla wrażliwych ekosystemów oraz ryzyka związanego z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, NASSA NASSA W perspektywie następnych lat możemy spodziewać się pogłębiania negatywnych skutków zmian klimatu (fale upałów, fale mrozów, huragany)

Prognozy klimatyczne dla Polski wzrost temperatury powyżej 4,5st.C prognozowany jest pod koniec XXI wieku wydłużenie termicznego okresu wegetacyjnego, zmniejszenie liczby dni z temperaturą minimalną mniejszą od 0 st.c a wzrost liczby dni z temperaturą maksymalną wyższą od 25st.C, wzrost sumy opadów maksymalnych oraz skrócenie okresu zalegania pokrywy śnieżnej

Miejska wyspa ciepła Wpływ miast/terenów zabudowanych na klimat eko.org.pl/wroclaw/pdf/klimat.pdf http://adaptcity.pl/miejska-wyspa-ciepla-w-krakowie/

Skutki globalne zmian klimatu Temperatury powierzchni morza w 2001 roku zmierzone za pomocą satelity Wzrost temperatury powietrza, Zmiana zasięgu stref klimatycznych Wzrost zjawisk ekstremalnych: powodzie, susze, huragany Wzrost temperatury mórz i oceanów Wzrost tempa topnienia pokrywy lodowej (półkula północna) i zanik wiecznej zmarzliny (półkula północna) Wzrost poziomu mórz i oceanów

Skutki: Topnienie lodowców ALASKA USA Park Narodowy Glacier

Skutki: Zmiana zasięgu stref klimatycznych Naukowcy prognozowali, że do końca XXI wieku strefy klimatyczne przesuną się o 200-400 kilometrów. Tymczasem nastąpiło to w ciągu ostatnich 20 lat. Badania NOAA (US National Climatic Data Center) wykazały, że strefa tropików (rejon między zwrotnikami Raka i Koziorożca rozszerzyła się w ciągu ostatniego ćwierćwiecza o 200-400 kilometrów od równika w kierunku biegunów. W efekcie zmieniły się średnie temperatury, opady, wiatry, nawet prądy strumieniowe i koncentracja ozonu Przesunięcie się strefy zwrotnikowej na północ powoduje częstszy dopływ do Polski rozgrzanego powietrza zwrotnikowego, gdzie zderza się ono z chłodnym powietrzem z rejonów polarnych, co w okresie letnim powoduje intensyfikację burz i nawałnic. Szczególnie niebezpieczne są ciepłe i niosące dużo wody niże genueńskie, powodujące największe powodzie.

Skutki: Zmiana linii brzegowej scenariusz wzrost poziomu morza o 1 m (prognozy: wzrost o 2,7 m do końca stulecia) Stopnienie wszystkich ziemskich lądolodów, szczególnie Antarktydy i Grenlandii, podniosłoby średni poziom morza o około 70 metrów

Wpływ zmian klimatu na Polskę upały susze powodzie huraganowe wiary brak pokrywy śnieżnej wzrost ilości burz i nawałnic z gradobiciem i trąbami powietrznymi wydłużenie okresu wegetacyjnego o około 50-70 dni Zasięg suszy 2015

Zmiany klimatu a okres wegetacyjny W wyniku badań jednoznacznie wskazują na wydłużenie się czasu trwania meteorologicznego okresu wegetacyjnego na obszarze Polski. W latach 1971-2000 okres wegetacyjny trwał 214 dni, po 2020 r. będzie trwać 230 dni. KORZYŚCI: możliwość wcześniejszego siewu roślin oraz rozpoczynania prac agrotechnicznych, a także uprawy międzyplonów i poplonów ścierniskowych oraz roślin ciepłolubnych winorośl, sorgo, kukurydza Zagrożenia: wcześniejsze rozpoczynanie się okresu wegetacyjnego może być zarazem przyczyną strat w rolnictwie w wyniku występowania wiosennych przymrozków, wzrost temperatury w okresie letnim powoduje wzrost ewapotranspiracji co w połączeniu ze zmniejszeniem opadów w tym okresie i wydłużeniem sezonu wegetacyjnego powoduje zwiększenie niedoborów wody dla roślin

Wpływ zmian klimatu na bioróżnorodność najbardziej zagrożone siedliska: wody słodkie stojące i płynące, torfowiska, trzęsawiska, źródliska śródlądowe, siedliska lasów bagiennych, lasy dębowe, lasy stokowe, siedliska nadbrzeżne i słonawe postępujący zanik małych powierzchniowych zbiorników wodnych: bagien, stawów, oczek wodnych, małych płytkich jezior, potoków i małych rzek bezpośrednie zagrożenie dla gatunków bytujących lub korzystających z rezerwuarów wody pitnej migracje gatunków mogą zostać uniemożliwione przez niedrożność ekologiczną: brak ciągłości ekologicznej formacji roślinnych, niedrożność korytarzy ekologicznych, zbyt niskie nasycenie wyspami środowiskowymi najbardziej narażone obszary - leżące w strefie pojezierzy, niż polski, niskie zasoby hydrologiczne wpłyną na eutrofizację i zaburzenia przepływu wód w zbiornikach

Negatywne skutki zmian klimatu wzrost ryzyka wystąpienia procesów ekstremalnych (powodzie sztormowe, osuwiska) pogorszenie jakości powietrza i wód powierzchniowych (degradacja jezior) susza rolnicza i hydrologiczna - deficyt zasobów wody pitnej (degradacja mokradeł) erozja gleb, zmniejszenie plonów, utrata dochodów; wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną w okresie letnim, wzrost opłat dla użytkowników wód, wzrost opłat za emisję gazów i pyłów; energię wzrost kosztów napraw i modernizacji infrastruktury zniszczone domy, trakcje kolejowe ect., degradacja ekosystemów zmiany gatunkowe, gatunki inwazyjne, wymieranie gatunków rodzimych

Konsekwencje zmian klimatycznych Rolnictwo: plony 80% upraw zależą od wody; do 2070 r w Europie wzrost powierzchni obszarów ubogich w wodę z 1% do 35%, wzrost wysychania upraw i zagrożenia szkodnikami Bioróżnorodność: przyśpieszenie faz fenologicznych, przesunięcie występowania niektórych roślin i zwierząt, migracje ptaków i wcześniejsze okresy lęgowe Energetyka: negatywny wpływ na proces chłodzenia i wydajności elektrociepłowni, większe zapotrzebowanie na energię elektryczną przy falach upałów Zdrowie: nadmierna śmiertelność związania z falą upałów, zwiększenie występowania chorób zakaźnych Społeczeństwo: zjawiska migracji i niepokoje społeczne związane z niedoborami wody Straty: 2001 2010 54 mld zł, do 2020 r. 86 mld zł.

Zmiany Klimatu - pojęcia Łagodzenie zmian klimatu taki sposób planowania, realizacji, eksploatacji przedsięwzięcia, który nie przyczynia się do pogłębienia zmian klimatu tj. wszystkie działania zmniejszające emisję gazów cieplarnianych takich jak dwutlenek węgla, tlenek azotu, metan Adaptacja do zmian klimatu taki sposób planowania, realizacji, eksploatacji przedsięwzięcia aby było ono optymalnie dostosowane do zmian klimatu jak również by nie powodowało zwiększenia wrażliwości elementów środowiska na zmiany klimatu m. in: upały, susze, nawalne deszcze, powodzie, silne wiatry oraz inne zjawiska klimatyczne Obszary najbardziej wrażliwe na zmiany klimatu: gospodarka wodna, rolnictwo, leśnictwo, różnorodność biologiczna, budownictwo i gospodarka przestrzenna, obszary zurbanizowane, transport, obszary górskie i strefy wybrzeża, zdrowie wg. Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030

Dziękuję za uwagę www.malartencja.pl www.pszczoly.zielonaakcja.pl www.klimada.mos.gov.pl www.climcities.pl