Departament Strategii i Analiz Międzynarodowych Lipiec 2018
Podsumowanie ŚWIAT Wielkość rynku Produkcja owoców na świecie w 2016 r. wyniosła 865,9 mln ton. Największym producentem owoców w 2016 r. były Chiny, które wyprodukowały 269,4 mln ton owoców, co oznacza udział w rynku na poziomie 31,1%. Najczęściej produkowanymi owocami na świecie w 2016 r. były arbuzy (117 mln ton) oraz banany (113 mln ton). Eksport Wartość światowego eksportu owoców w 2017 r. wyniosła 101,4 mld EUR. USA są światowym liderem w eksporcie owoców. W 2017 r. wyeksportowały produkty o wartości 13,2 mld EUR osiągając udział w rynku na poziomie 13,0%. Drugie miejsce zajęła Hiszpania 8,2% udział w eksporcie globalnym, a trzecie Holandia, której udział w eksporcie wyniósł 6,5%. Import Wartość światowego importu owoców w 2016 r. wyniosła 110,1 mld EUR. USA są światowym liderem w imporcie owoców. W 2017 r. USA nabyły owoce o wartości 16 mld EUR osiągając udział w rynku na poziomie 14,6%. Drugie miejsce zajęły Niemcy 8,9% udział w imporcie globalnym, a trzecie Holandia, której udział w imporcie wyniósł 6,3%. 2
UE POLSKA Wielkość rynku Sektor produkcji owoców jest kluczowym elementem w unijnym rolnictwie, stanowiąc 6,8% unijnej produkcji rolnej. Produkcja owoców w UE wyniosła w 2017 r. 66,2 mln ton (z uwzględnieniem arbuzów, melonów, truskawek oraz winogron). Wielkość rynku Produkcja owoców w Polsce wyniosła w 2016 r. 4,7 mln ton ( z uwzględnieniem arbuzów, melonów, truskawek oraz winogron). W strukturze produkcji owoców zdecydowanie dominują jabłka, które stanowią ponad 77% wyprodukowanych owoców w Polsce. Największym producentem owoców w 2016 r. była Hiszpania, która wyprodukowała 18,7 mln ton owoców, i odpowiadała za 28,2% europejskiej produkcji. Eksport Wartość eksportu owoców w 2017 r. z UE wyniosła 29,4 mld EUR, co stanowiło blisko 29% udział w eksporcie globalnym owoców. Największymi eksporterami owoców w UE w 2017 r. były Hiszpania i Holandia, których wartość eksportu wyniosła odpowiednio 8,3 mld EUR oraz 6,6 mld EUR. Eksport Wartość eksportu owoców w 2017 r. z Polski wyniosła ponad 1 mld EUR. Polska jest 25. największym eksporterem owoców na świecie, z udziałem na poziomie 1% w 2017 r. Import Wartość importu owoców w 2017 r. do UE wyniosła 46,8 mld EUR, co stanowiło blisko 42,6% udziału w imporcie globalnym owoców. Największymi importerami owoców w UE w 2017 r. były Niemcy i Holandia, które nabyły produkty o wartości odpowiednio 9,8 mld EUR oraz 6,95 mld EUR. Import W 2017 r. import owoców do Polski wyniósł 1,6 mld EUR. Polska jest na 16. miejscu wśród największych importerów owoców na świecie z udziałem na poziomie 1,5% w 2017 r. 3
Światowa produkcja owoców wyniosła w 2016 r. 865,9 mln ton Światowa produkcja owoców 2016 r. (mln ton) Ameryka Północna mln ton % Winogrona 7,2 25,6 Pomarańcze 5,2 18,4 Jabłka 5,0 17,8 Arbuzy 1,8 6,6 Truskawki 1,4 5,1 Brzoskwinie i nektaryny 1,0 3,4 Cytryny i limonki 0,8 2,9 Melony 0,8 2,9 Mandarynki, klementynki, satsuma 0,8 2,8 Gruszki 0,7 2,7 Pozostałe 3,3 11,8 Razem 28,0 100,0 Ameryka Łacińska mln ton % Banany 28,6 21,9 Pomarańcze 26,1 20,0 Plantany 10,3 7,9 Ananasy 9,6 7,3 Winogrona 6,6 5,1 Cytryny i limonki 6,4 4,9 Mango, smaczelina, guawa 6,0 4,6 Jabłka 4,8 3,7 Arbuzy 4,7 3,6 Awokado 4,0 3,1 Pozostałe 23,6 18,0 Razem 130,7 100,0 Świat 865,9 mln ton Źródło: Faostat, w zestawieniu owoców uwzględniono truskawki, arbuzy oraz melony, które w niektórych klasyfikacjach m.in. Eurostatu są uznawane za warzywa oraz winogrona, dla których prowadzona jest oddzielna klasyfikacja 4
Europa mln ton % Winogrona 27,8 33,9 Jabłka 17,3 21,1 Pomarańcze 5,9 7,2 Arbuzy 5,8 7,0 Brzoskwinie i nektaryny 4,4 5,3 Mandarynki, klementynki, satsuma 3,9 4,7 Gruszki 2,8 3,4 Śliwki i owoce tarniny 2,6 3,2 Melony 1,9 2,3 Truskawki 1,7 2,0 Pozostałe 8,1 9,8 Razem 82,0 100,0 Afryka mln ton % Banany 21,0 20,5 Plantany 19,9 19,4 Pomarańcze 9,3 9,1 Arbuzy 6,1 6,0 Mango, smaczelina, guawa 5,9 5,8 Pozostałe owoce świeże 5,4 5,2 Pozostałe owoce cytrusowe 5,0 4,9 Winogrona 4,9 4,8 Ananasy 4,8 4,7 Daktyle 3,8 3,7 Pozostałe 16,2 15,8 Razem 102,3 100,0 Źródło: Faostat, w zestawieniu owoców uwzględnione truskawki, arbuzy oraz melony, które w niektórych klasyfikacjach m.in. Eurostatu są uznawane za warzywa oraz winogrona dla których prowadzona jest oddzielna klasyfikacja 5
Azja mln ton % Arbuzy 98,4 19,1 Banany 61,6 12,0 Jabłka 58,8 11,4 Mango, smaczelina, guawa 34,6 6,7 Winogrona 28,9 5,6 Pomarańcze 26,3 5,1 Pozostałe owoce świeże 23,7 4,6 Melony 23,5 4,6 Mandarynki, klementynki, satsuma 22,2 4,3 Gruszki 21,6 4,2 Pozostałe 115,3 22,4 Razem 514,9 100,0 Australia i Oceania mln ton % Winogrona 2,2 27,5 Banany 1,6 20,7 Pozostałe owoce świeże 1,1 14,4 Jabłka 0,7 9,1 Owoce kiwi 0,4 5,5 Pomarańcze 0,4 5,1 Melony 0,2 3,1 Arbuzy 0,2 2,3 Gruszki 0,1 1,7 Mandarynki, klementynki, satsuma 0,1 1,6 Pozostałe 0,7 9,1 Razem 7,9 100,0 Źródło: Faostat, w zestawieniu owoców uwzględnione truskawki, arbuzy oraz melony, które w niektórych klasyfikacjach m.in. Eurostatu są uznawane za warzywa oraz winogrona dla których prowadzona jest oddzielna klasyfikacja 6
Arbuzy liderem wśród owoców pod względem wielkości produkcji w 2017 r. na świecie Produkcja owoców na świecie (mln ton) Według danych Faostat: Żurawina Maliny Wiśnie Morele Kiwi Persymony Awokado Daktyle Grejfruty Truskawki Śliwki i owoce tarniny Papaje Cytryny i limonki Brzoskwinie i nektarynki Ananasy Gruszki Mandarynki Platany Mango Pomarańcze Winogrona Jabłka Banany Arbuzy Pozostałe 0,7 0,8 2,3 3,9 4,3 5,4 5,6 8,5 9,1 9,1 12,1 13,1 17,4 25,0 25,8 27,4 32,8 35,1 46,5 Światowa produkcja owoców na świecie wyniosła w 2016 r. 865,9 mln ton. 10 największych krajów producenckich owoców odpowiada za 62,8% światowej produkcji owoców. 59,4 % owoców było wyprodukowanych w Azji, która jest liderem pod względem wielkości produkcji owoców. Największym producentem owoców w 2016 r. były Chiny, które wyprodukowały 269,4 mln ton owoców i odpowiadały za 31,1% światowej produkcji. Spośród 5 najchętniej produkowanych owoców na świecie pod względem wielkości produkcji, Chiny są liderem w produkcji arbuzów, jabłek i winogron. Arbuzy były liderem pod względem wielkości produkcji wśród owoców na świecie. W 2016 r. wyprodukowano 117 mln ton arbuzów. 73,2 77,4 89,3 113,3 111,1 117,0 Top 10 krajów producentów owoców (mln ton) Filipiny Indonezja Hiszpania Iran Meksyk Turcja USA Brazylia Indie Chiny 16,32 18,52 19,05 19,42 21,43 21,74 27,11 39,69 90,89 269,40 0 50 100 150 200 300 Źródło: Faostat, w zestawieniu owoców uwzględnione truskawki, arbuzy oraz melony, które w niektórych klasyfikacjach m.in. Eurostatu są uznawane za warzywa oraz winogrona dla których prowadzona jest oddzielna klasyfikacja 7
Top 10 producentów arbuzów (mln ton) Top 10 producentów bananów (mln ton) Meksyk Egipt Rosja USA Algieria Uzbekistan Brazylia Iran Turcja Chiny 1,2 1,7 1,8 1,8 1,9 2,0 2,1 3,8 3,9 79,2 Rwanda Tanzania Gwatemala Angola Filipiny Ekwador Brazylia Indonezja Chiny Indie 3,0 3,6 3,8 3,9 5,8 6,5 6,8 7,0 13,3 29,1 0 20 40 60 80 0 5 10 15 20 25 30 Top 10 producentów jabłek (mln ton) Top 10 producentów winogron (mln ton) RPA 2,0 Chile Francja Rosja Włochy Iran Indie Turcja Polska USA Chiny 1,8 1,8 1,8 2,5 2,8 2,9 2,9 3,6 4,6 44,4 Iran Chile Indie Turcja Hiszpania Francja USA Włochy Chiny 2,5 2,5 2,6 4,0 5,9 6,2 7,1 8,2 14,8 0 10 20 30 40 50 0 5 10 15 Top 10 producentów pomarańczy (mln ton) Turcja Iran Indonezja 1,9 1,9 2,1 Hiszpania Egipt 3,1 3,4 Meksyk USA 4,6 5,2 Indie 7,5 Chiny 8,6 Brazylia 17,3 0 5 10 15 Źródło: Faostat, w zestawieniu owoców uwzględnione truskawki, arbuzy oraz melony, które w niektórych klasyfikacjach m.in. Eurostatu są uznawane za warzywa. 8
Powierzchnia upraw owoców w 2017 r. w UE wyniosła 6 524 tys. hektarów Według danych Eurostat: Powierzchnia upraw owoców w UE wyniosła w 2017 r. 6 524 tys. ha (z uwzględnieniem upraw owoców, arbuzów, melonów, truskawek oraz winogron). 10 największych krajów pod względem powierzchni upraw owoców posiada 95,1% całkowitej powierzchni upraw w UE. 34,8% całkowitej powierzchni upraw owoców znajduje się w Hiszpanii, która jest liderem w tej kategorii. Polska zajmuje 5. miejsce pod względem powierzchni upraw owoców. W 2017 r., z udziałem 5,8%, posiadała 376 tys. ha powierzchni upraw owoców. Winogrona charakteryzowały się największą powierzchnią upraw w 2017 r. W latach 2013-2017 powierzchnia upraw winogron zmniejszyła się o niecałe 5%. Top 10 krajów w UE pod względem obszaru upraw owoców (w tys. hektarów) Pozostałe 318 Bułgaria Węgry 77 88 Niemcy 173 Grecja Rumunia Polska Portugalia 284 341 376 391 Francja 932 Włochy 1 270 Hiszpania 2 274 0 500 1 000 1 500 2 000 Źródło: Eurostat (Polska dane za 2016 r., w przypadku Włoch, dane dotyczące obszaru upraw arbuzów, melonów oraz pozostałych owoców za 2016 r., Węgry oraz Chorwacja obszar upraw pozostałych owoców i winogron za 2016 r., Wlk. Brytania obszar upraw melonów, arbuzów i truskawek za 2016 r., Malta obszar upraw winogron za 2016 r., Niemcy obszar upraw winogron za 2009 r.) 9
Obszar upraw winogron w UE (w tys. hektarów) Obszar upraw pomarańczy w UE (w tys. hektarów) 3 250 3 230 3 222 295 293 3 210 290 3 190 3 170 3 150 3 130 3 176 3 168 3 141 285 280 287 286 3 110 3 090 3 070 3 050 3 074 2013 2014 2015 2016 2017 275 270 278 274 2013 2014 2015 2016 2017 Obszar upraw jabłek w UE (w tys. hektarów) Obszar upraw brzoskwiń w UE (w tys. hektarów) 540 538 536 534 532 530 537 539 166 164 162 160 158 164 161 158 528 526 524 522 520 525 525 523 2013 2014 2015 2016 2017 156 154 152 150 156 154 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: Eurostat (Polska dane za 2016 r., w przypadku Włoch, dane dotyczące obszaru upraw arbuzów, melonów oraz pozostałych owoców za 2016 r., Węgry oraz Chorwacja obszar upraw pozostałych owoców i winogron za 2016 r., Wlk. Brytania obszar upraw melonów, arbuzów i truskawek za 2016 r., Malta obszar upraw winogron za 2016 r., Niemcy obszar upraw winogron za 2009 r.) 10
Produkcja owoców w 2017 r. w UE wyniosła 66,2 mln ton Sektor produkcji owoców jest kluczowym elementem w unijnym rolnictwie, stanowiąc 6,8% unijnej produkcji rolnej. Produkcja owoców w UE wyniosła w 2017 r. 66,2 mln ton (z uwzględnieniem upraw owoców, arbuzów, melonów, truskawek oraz winogron). Sektor owocowy UE oferuje wiele różnych produktów. Najważniejszymi owocami pod względem ilości zebranych produktów są winogrona (24 mln ton), jabłka (11,6 mln ton), pomarańcze (6,0 mln ton), arbuzy i melony (5,0 mln ton) oraz brzoskwinie (2,9 mln ton). Top 10 krajów w UE pod względem produkcji owoców (w tys. ton) Pozostałe 3 350 Holandia Węgry Portugalia Niemcy Rumunia 661 1 397 1 928 2 082 2 643 Polska Grecja 4 654 4 762 Francja 8 649 Włochy Hiszpania 17 372 18 668 0 5 000 10 000 15 000 20 000 10 największych krajów producenckich owoców odpowiada za 94,9% europejskiej produkcji owoców. Największym producentem owoców w 2017 r. była Hiszpania, która wyprodukowała 18,7 mln ton owoców, i odpowiadała za 28,2% europejskiej produkcji. Polska pod względem produkcji owoców zajęła 5. miejsce. W 2016 r. (brak danych za 2017 r.) wyprodukowała 4,7 mln ton owoców i odpowiadała za około 7% europejskiej produkcji. Źródło: Eurostat (Polska dane za 2016 r., w przypadku Włoch, dane dotyczące produkcji arbuzów, melonów oraz pozostałych owoców za 2016 r., Węgry oraz Chorwacja produkcja pozostałych owoców i winogron za 2016 r., Wlk. Brytania produkcja melonów, arbuzów i truskawek za 2016 r., Malta produkcja winogron za 2016 r., Niemcy produkcja winogron za 2009 r.) 11
Winogrona, dla których Eurostat prowadzi odrębną klasyfikację były liderem pod względem wielkości produkcji wśród owoców w Europie. W 2017 r. wyprodukowano 24 mln ton winogron. W latach 2013-2017 produkcja winogron zmniejszyła się o ponad 11 %. Jabłka są produkowane w prawie wszystkich państwach członkowskich UE, chociaż zdecydowanie najliczniejsi producenci to Polska (28,8%), Włochy (19,6%) i Francja (14,4%). Produkcja pomarańczy w UE jest znacznie bardziej ograniczona warunkami klimatycznymi; zdecydowana większość pomarańczy (80,4%) jest produkowana w Hiszpanii (55,8%) i we Włoszech (25,2%). 91% produkcji brzoskwiń w UE przypada na 3 kraje: Hiszpanię, Włochy oraz Grecję. Winogrona produkcja w UE (w tys. ton) 27 000 26 500 26 713 26 000 25 500 25 000 25 576 25 462 24 500 24 000 23 500 24 459 23 659 23 000 22 500 22 000 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: Eurostat (Polska dane za 2016 r., w przypadku Włoch, dane dotyczące produkcji arbuzów, melonów oraz pozostałych owoców za 2016 r., Węgry oraz Chorwacja produkcja pozostałych owoców i winogron za 2016 r., Wlk. Brytania produkcja melonów, arbuzów i truskawek za 2016 r., Malta produkcja winogron za 2016 r., Niemcy produkcja winogron za 2009 r.)
Jabłka produkcja w UE (tys. ton) 13 000 12 896 12 800 12 600 12 400 12 200 12 768 12 527 12 000 11 800 11 600 12 076 2013 2014 2015 2016 2017 11 677 Pomarańcze produkcja w UE (tys. ton) 6 600 6 500 6 400 6 300 6 479 6 312 6 314 6 200 6 100 6 000 5 900 5 800 5 700 5 931 6 027 2013 2014 2015 2016 2017 Brzoskwinie produkcja w UE (tys. ton) 2 950 2 900 2 850 2 832 2 881 2 800 2 750 2 789 2 725 2 700 2 650 2 600 2 550 2 500 2 543 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: Eurostat (Polska dane za 2016 r., w przypadku Włoch, dane dotyczące produkcji arbuzów, melonów oraz pozostałych owoców za 2016 r., Węgry oraz Chorwacja produkcja pozostałych owoców i winogron za 2016 r., Wlk. Brytania produkcja melonów, arbuzów i truskawek za 2016 r., Malta produkcja winogron za 2016 r., Niemcy produkcja winogron za 2009 r.) 13
Produkcja owoców w Polsce wyniosła w 2016 r. 4,7 mln ton Według danych Eurostat: Produkcja owoców w Polsce wyniosła w 2016 r. 4,7 mln ton (z uwzględnieniem upraw owoców, arbuzów, melonów, truskawek oraz winogron). W strukturze produkcji owoców zdecydowanie dominują jabłka, które stanowią ponad 77% wyprodukowanych owoców w Polsce. Z udziałem na poziomie 28,7 % w rynku Polska jest liderem w produkcji jabłek w UE. Ponadto w 2016 r. posiadała 3. miejsce na świecie po Chinach i Stanach Zjednoczonych w produkcji z udziałem 4%. Co prawda w 2017 r. z powodu przymrozków w kwietniu i maju 2017 r. produkcja polskich jabłek spadła do ok. 2,5 mln ton (według wstępnych danych), jednak ta sytuacja dotknęła producentów jabłek w większości krajów UE, w szczególności Niemcy, gdzie produkcja spadła o ponad 42%. Polska branża owocowa rozwija się bardzo dynamicznie. Polska jest nie tylko liderem w UE w produkcji m.in. jabłek, malin, porzeczek, jagód czy wiśni, ale jest również znaczącym producentem agrestu, borówek czy aronii. Wysoki wzrost notuje również branża przetwórstwa owoców, która napędza rynek, szczególnie przetwórstwo zagęszczonego soku jabłkowego, w którym jesteśmy drugim największym producentem na świecie po Chinach. 14
Owoce produkcja w Polsce wg rodzaju (w tys. ton)* Owoce produkcja w Polsce (w tys. ton)* Morele Brzoskwinie Borówki Pozostałe Gruszki Śliwki Maliny Porzeczki Truskawki Wiśnie i czereśnie Jabłka 3 11 15 79 81 110 129 166 208 249 3 604 0 500 1 000 2 000 3 000 4 000 5 000 4 500 4 000 3 500 3 000 2 500 2 000 4 654 3 545 4 110 3 302 2 960 3 324 2 389 2009 2010 2011 2012 2013 2015 2016 Truskawki produkcja w Polsce (w tys. ton) Jabłka produkcja w Polsce (w tys. ton) 220 210 200 190 180 170 160 150 214 208 215 199 177 171 175 166 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 4 000 3 500 3 000 2 500 2 000 1 500 3 085 3 169 3 604 3 195 2 626 2 493 2 877 1 878 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Wiśnie i Czereśnie produkcja w Polsce (w tys. ton) Porzeczki produkcja w Polsce (w tys. ton) 270 250 230 210 190 170 150 240 236 228 249 213 225 217 187 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 210 200 190 180 170 160 150 195 196 191 198 166 163 160 160 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: Eurostat *z uwzględnieniem truskawek oraz winogron, brak danych dla 2014 r. 15
Spadek konsumpcji soków owocowych, wzrost konsumpcji owoców przetworzonych w Europie Konsumpcja soków i nektarów owocowych w wybranych krajach europejskich (mln litrów) Luksemburg Malta Estonia Słowenia Cypr Łotwa Litwa Irlandia Słowacja Chorwacja Bułgaria Rumunia Finlandia Dania Czechy Węgry Portugalia Grecja Norwegia Belgia Szwajcaria Austria Szwecja 9 13 24 27 28 29 34 38 43 55 61 61 97 106 108 123 125 127 136 181 187 200 225 Holandia 404 Włochy Turcja 659 680 Polska Hiszpania 800 831 Wlk. Brytania 1 116 Francja 1 415 Niemcy 2 361 0 500 1 000 1 500 2 000 2 500 Źródło: Eurostat, Statista (Europa jako UE plus Szwajcaria i Norwegia) 16
Duży wpływ na wzrost sprzedaży owoców odgrywa branża soków owocowych oraz sprzedaż owoców przetworzonych. Według danych Eurostat: W 2016 r. największym konsumentem soków owocowych były Niemcy, które skonsumowały blisko 2,4 biliona litrów soków, co daje im udział 25,4% w rynku UE. 5 największych konsumentów soków i nektarów owocowych w UE posiadało ponad 70% udziału w rynku. Polska była w 2016 r. na 5 miejscu z konsumpcją na poziomie 800 mln litrów. Jak pokazują dane portalu Statista coraz większy wpływ na branżę owoców zaczyna mieć sprzedaż owoców puszkowanych, suszonych i mrożonych. W latach 2010-2017 wartość sprzedaży tych produktów wzrosła o 25,4% z poziomu 12 315 mln EUR do 15 438 mln EUR. Prognozy przewidują dalszy wzrost do poziomu 17 183 mln EUR w 2021 r. Konsumpcja soków i nektarów owocowych w UE (mln litrów) 11 500 11 310 11 346 11 272 11 000 11 118 10 819 10 500 10 469 10 000 10 028 9 500 9 702 9 631 9 299 9 000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Przychody ze sprzedaży owoców puszkowanych, suszonych i mrożonych w Europie (mln EUR) 18 000 17 000 16 000 15 000 14 000 15 054 13 823 14 416 15 839 15 438 16 720 16 266 17 183 13 000 12 315 12 737 13 300 12 000 12 448 11 000 10 000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Źródło: Eurostat, Statista (Europa jako UE plus Szwajcaria i Norwegia) 17
Światowy eksport Stany Zjednoczone liderem eksportu Struktura światowego eksportu owoców i orzechów jadalnych w 2017 r. USA 13,0% Pozostałe 42,7% Hiszpania 8,2% Holandia 6,5% Meksyk 5,8% Chile 4,7% Chiny 4,7% Włochy 3,6% 10 największych eksporterów owoców i orzechów jadalnych odpowiadało za 56,3% światowego eksportu w 2017 r. Stany Zjednoczone są światowym liderem w eksporcie owoców i orzechów jadalnych. W 2017 r. USA wyeksportowały owoce i orzechy jadalne o wartości ponad 13,2 mld EUR osiągając udział w rynku na poziomie 13%. W latach 2010-2017 światowy eksport owoców i orzechów jadalnych odnotował 77,6% wzrost z poziomu 57,1 mld EUR do 101,4 mld EUR. Eksport z Polski w latach 2010-2017 wzrósł o 51,7% z poziomu 0,68 mld EUR do 1 mld EUR w 2017 r. Turcja 3,4% Polska 1,0% Źródło: International Trade Center RPA 3,0% Wietnam 3,4% Polska jest 25. największym eksporterem owoców i orzechów jadalnych, z udziałem na poziomie 1,0%. 18
Eksport owoców i orzechów jadalnych na świecie (mln EUR) 110 000 100 000 90 000 93 887 101 269 101 419 80 000 75 685 80 121 70 000 60 000 62 699 70 615 50 000 57 120 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Struktura światowego eksportu owoców i orzechów jadalnych wg rodzaju 2017 r. Morele, wiśnie i czereśnie, brzoskwinie, śliwki i owoce tarniny, świeże 5,1% Owoce i orzechy zakonserwowane 3,7% Orzechy kokosowe, brazylijskie, nerkowca 6,7% Pozostałe 5,7% Orzechy świeże lub suszone z wyjątkiem orzechów brazylijskich i orzechów nerkowca 15,3% Świeże truskawki, maliny, jeżyny, porzeczki, agrest i inne owoce jagodowe 12,2% Winogrona 8,6% Jabłka, gruszki i świeże pigwy 8,9% Banany włącznie z plantanami 10,8% Daktyle, figi, ananasy, awokado, guawa, mango i smaczelina 11,0% Owoce cytrusowe 12,1% Źródło: International Trade Center
Światowy import Stany Zjednoczone liderem importu Struktura światowego importu owoców i orzechów jadalnych w 2017 r. Pozostałe 39,9% Polska 1,5% Belgia 3,1% USA 14,6% Niemcy 8,9% Holandia 6,3% Chiny 5,1% Wlk. Brytania 5,1% 10 największych importerów owoców i orzechów jadalnych odpowiadało za 58,7% światowego importu w 2017 r. Stany Zjednoczone są światowym liderem w imporcie owoców i orzechów jadalnych. W 2017 r. USA nabyły owoce i orzechy jadalne o wartości ponad 16 mld EUR osiągając udział w rynku na poziomie 14,6%. W latach 2010-2017 światowy import owoców i orzechów jadalnych odnotował 74,7% wzrost z poziomu 63 mld EUR do 110 mld EUR. Import owoców i orzechów jadalnych do Polski w latach 2010-2017 wzrósł o ponad 73,4% z poziomu 926 mln EUR do blisko 1,6 mld EUR w 2017 r. Hongkong 3,4% Kanada 3,7% Rosja 3,8% Francja 4,7% Źródło: International Trade Center Polska jest 16. największym importerem owoców i orzechów jadalnych, z udziałem na poziomie 1,5%. 20
Import owoców i orzechów jadalnych na świecie (mln EUR) 120 000 110 000 100 000 105 893 103 101 110 066 90 000 80 000 70 000 60 000 85 117 76 247 81 537 62 993 68 295 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Struktura światowego importu owoców i orzechów jadalnych wg rodzaju 2017 r. Morele, wiśnie i czereśnie, brzoskwinie, śliwki i owoce tarniny, świeże 5,1% Owoce i orzechy zakonserwowane 3,7% Pozostałe 5,7% Orzechy świeże lub suszone z wyjątkiem orzechów brazylijskich i orzechów nerkowca 13,4% Orzechy kokosowe, brazylijskie, nerkowca 6,4% Świeże truskawki, maliny, jeżyny, porzeczki, agrest i inne owoce jagodowe 12,8% Jabłka, gruszki i świeże pigwy 8,5% Winogrona 8,8% Daktyle, figi, ananasy, awokado, guawa, mango i smaczelina 11,0% Banany włącznie z plantanami 12,3% Owoce cytrusowe 12,2% Źródło: International Trade Center
Polska Eksport Główni odbiorcy polskich owoców i orzechów jadalnych w 2017 r. 47 4,3% 3,8% Belgia 70 6,3% 47,5% Holandia 37 3,4% 8,6% Szwecja 67 6,0% 30,6% Wielka Brytania 232 21,0% 21,0% Niemcy 44 4,0% -3,4% Francja 30 2,7% 109,0% Czechy 48 4,4% 185,5% Rumunia 59 5,3% -43,8% Ukraina 160 14,5% 111,4% Białoruś Eksport do danego kraju w 2017 r. (mln EUR) Udział eksportu do danego kraju w całkowitym eksporcie owoców i orzechów jadalnych z Polski Wzrost polskiego eksportu do danego kraju w latach 2013-2017 Źródło: International Trade Center 22
Głównym kierunkiem eksportowym dla polskich owoców są kraje UE. Największym odbiorcą od wielu lat są Niemcy, do których w 2017 r. trafiło blisko 21% polskiego eksportu. Trzej kolejni odbiorcy to Białoruś, Holandia i Wielka Brytania, które nabyły łącznie 26,9% eksportowanych przez Polskę owoców 10 największych krajów importerów polskich owoców odpowiada za blisko 72% eksportu. Owoce i orzechy jadalne wymiana handlowa (mln EUR) 2 000 1 500 1 000 675 926 751 988 1 038 979 1 606 1 334 1 325 1 141 1 166 1 166 1 000 971 971 1 025 CAGR 2013-17 6,1% 8,2% 500 0-500 -251-237 60-25 -166-363 -354-582 12,8% -1 000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Eksport z Polski Import do Polski Bilans handlowy Struktura polskiego eksportu owoców i orzechów jadalnych wg rodzaju 2017 r. Owoce i orzechy zakonserwowane 45,6% Melony, arbuzy i papaje, świeże 0,2% Winogrona 0,4% Daktyle, figi, ananasy, awokado, guawa, mango i smaczelina 0,7% Jabłka, gruszki i świeże pigwy 31,4% Morele, wiśnie i czereśnie, brzoskwinie, śliwki i owoce tarniny, świeże 1,6% Orzechy świeże lub suszone z wyjątkiem orzechów brazylijskich i orzechów nerkowca 1,9% Owoce cytrusowe 2,5% Banany włącznie z plantanami 4,2% Świeże truskawki, maliny, jeżyny, porzeczki, agrest i inne owoce jagodowe 11,5% Źródło: International Trade Center 23
Struktura polskiego eksportu branży owoców i orzechów jadalnych w 2017 r. 30,6% Jabłka świeże 14,9% 14,1% 13,5% Owoce i orzechy mrożone, niepoddane obróbce cieplnej lub gotowane na parze lub w wodzie (z wyłączeniem truskawek, malin, jeżyn, morwy, owoców żurawiny, porzeczek i agrestu) Truskawki i poziomki niegotowane lub gotowane na parze lub w wodzie, zamrożone, nawet zawierające dodatek cukru lub innego środka słodzącego Maliny, jeżyny, morwy, owoce mieszańców malin z jeżynami, porzeczki czarne, białe, czerwone i agrest, niegotowane lub gotowane na parze, wodzie, zamrożone, nawet słodzone 6,6% Żurawina, borówki czarne i pozostałe owoce z rodzaju Vaccinium, świeże 4,0% Banany, świeże lub suszone 1,8% Owoce suszone inne niż te objęte pozycjami od 0801 do 0806, oprócz: moreli, śliwek i jabłek 1,7% Gruszki świeże 1,6% Maliny, jeżyny, morwy i owoce mieszańców malin z jeżynami, świeże 1,0% Truskawki i poziomki, świeże Całkowity eksport branży 1 102 195 306 EUR 1,0% Mandarynki, świeże lub suszone 1,0% Owoce persymony (kaki), świeże 1,0% Brzoskwinie, włącznie z nektarynami, świeże 0,5% Pomarańcze świeże lub suszone 0,5% Jabłka suszone 0,4% Śliwki suszone 0,4% Owoce kiwi, świeże 0,3% Cytryny i limonki, świeże lub suszone 0,3% Awokado, świeże lub suszone 0,3% Porzeczki czarne, białe lub czerwone i agrest, świeże 4,6% Pozostałe Źródło: GUS, wg. International trade Center eksport wyniósł 1 025 mln EUR 24
Konkurenci Polski na rynkach największych światowych importerów
STANY ZJEDNOCZONE Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Stanów Zjednoczonych zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o 113 % z 7,5 mld EUR do 16,0 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. Meksyk 39,9% 6 399 W strukturze amerykańskiego importu dominującą pozycję zajmuje Meksyk z udziałem wynoszącym 39,9%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 2,8 mln EUR stanowiły w 2017 r. blisko 0,02% importu Stanów Zjednoczonych, co daje Polsce 55. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Stanów Zjednoczonych. Amerykański rynek owoców jest największy na świecie. Najchętniej spożywanymi owocami przez Amerykanów są: Banany (średnio 73% Amerykanów zakupiło ten owoc przynajmniej raz w 2017 r.), Jabłka (średnio 69% Amerykanów zakupiło ten owoc przynajmniej raz w 2017 r.), Winogrona (średnio 62% Amerykanów zakupiło ten owoc przynajmniej raz w 2017 r.). USA (16 025 mln EUR) 2. Chile 12,5% 2 003 3. Gwatemala 8,1% 1 302 4. Wietnam 6,8% 1 097 5. Kostaryka 6,7% 1 069 6. Peru 5,1% 810 7. Ekwador 2,5% 408 8. Honduras 2,5% 400 9. Kanada 2,0% 319 10. Indie 1,3% 205... 55. Polska 0,02% 2,8 Amerykanie najchętniej spożywają świeże owoce oraz w postaci soków. Rzadko kiedy owoce w puszce, suszone czy mrożone. Struktura importu owoców USA 15,1% Awokado, świeże lub suszone 14,0% Banany, świeże lub suszone 9,5% Winogrona świeże 8,7% Orzechy nerkowca świeże lub suszone, bez łupin Całkowity import USA 16 024 855 tys. EUR 5,5% Maliny, jeżyny, morwy i owoce mieszańców malin z jeżynami, świeże 5,4% Żurawina, borówki czarne i pozostałe owoce z rodzaju Vaccinium, świeże 4,1% Ananasy, świeże lub suszone 3,6% Guawa, mango i smaczelina, świeże lub suszone 3,5% Truskawki i poziomki, świeże 3,5% 27,1% Pozostałe Orzechy, świeże lub suszone (z wyłączeniem orzechów kokosowych, orzechów brazylijskich, orzechów nerkowca, migdałów, orzechów laskowych, orzechów włoskich, kasztanów, pistacji, orzechów makadamia, orzechów kola i orzechów areki) Źródło: International Trade Center 2017r., US Department of Agriculture 26
Owoce i orzechy jadalne import Stanów Zjednoczonych (mln EUR) 17 000 16 000 16 025 15 000 14 000 13 899 14 263 CAGR 11,4% 13 000 12 000 11 000 10 510 10 000 9 000 8 847 9 390 8 000 7 000 7 535 7 839 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Konsumpcja owoców per capita w USA (w funtach)* 330 320 321 310 317 311 310 311 312 308 302 300 298 290 297 291 293 293 291 287 290 290 280 270 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 * 1 Funt = 0,41 kg Źródło: International Trade Center 2017r., US Department of Agriculture 27
NIEMCY Top 10 Dostawców Import owoców i orzechów jadalnych do Niemiec zanotował wzrost, w latach 2013-2017 o blisko 29,3% z 7,6 mld EUR do 9,9 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. Hiszpania 20,7% 2 035 W strukturze niemieckiego importu dominującą pozycję zajmuje Hiszpania z udziałem wynoszącym 20,7% Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 266 mln EUR stanowiły w 2017 r. blisko 2,7% importu Niemiec, co daje Polsce 10. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Niemiec. Według danych BMEL konsumpcja owoców per capita systematycznie spada od 2004 r., z poziomu 73,5 kg do 63,3 kg w 2016 r. Niemiecki rynek spożycia owoców jest stymulowany wzrostem sprzedaży głęboko mrożonych owoców, które później są wykorzystywane głównie w przetwórstwie. Według danych Deutsches Tiefkühlinstitut, sprzedaż mrożonych owoców wzrosła z poziomu 67,2 tys. ton w 2008 r. do 73,5 tys. ton w 2016 r. Niemcy (9 851 mln EUR) 2. Włochy 12,4% 1 221 3. USA 8,4% 831 4. Turcja 5,6% 552 5. Holandia 5,1% 504 6. Kolumbia 3,3% 329 7. Kostaryka 3,1% 301 8. Chile 2,9% 289 9. RPA 2,9% 283 10. Polska 2,7% 266 Struktura importu owoców Niemiec 9,1% Banany, świeże lub suszone 6,4% Winogrona świeże 5,9% Jabłka świeże 5,4% Migdały świeże lub suszone, bez łupin Całkowity import Niemiec 9 851 003 tys. EUR 4,9% Orzechy nerkowca świeże lub suszone, bez łupin 4,4% Orzechy laskowe świeże lub suszone, bez łupin 3,5% Pomarańcze świeże lub suszone 3,4% Brzoskwinie, włącznie z nektarynami, świeże 2,8% Cytryny i limonki, świeże lub suszone 2,6% Klementynki, świeże lub suszone 51,6% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., BMEL, Deutsches Tiefkühlinstitut 28
Owoce i orzechy jadalne import Niemiec (mln EUR) 10 500 10 000 9 851 9 500 9 000 9 051 9 236 CAGR 6,8% 8 500 8 000 7 500 7 619 7 630 7 000 6 823 6 500 6 000 6 224 6 517 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Konsumpcja owoców per capita w Niemczech (w kg) 80 78 76 78,6 77,6 74 72 73,5 71,8 72,1 70 68 66 70 68,9 68,8 68 69 64 62 63,9 63,3 60 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14* 2014/15* 2015/16* Źródło: International Trade Center 2017 r., BMEL, Deutsches Tiefkühlinstitut 29
HOLANDIA Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Holandii zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o 106% z 3,4 mld EUR do 6,9 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. RPA 12,3% 853 W strukturze holenderskiego importu dominującą pozycję zajmuje RPA z udziałem wynoszącym 12,3%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 70 mln EUR stanowiły w 2017 r. blisko 1,0% importu Holandii, co daje Polsce 25. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Holandii. Według danych Centraal Bureau voor de Statistiek, wartość wyprodukowanych świeżych owoców w Holandii wzrosła z poziomu 750 mln EUR do 800 mln EUR w latach 2013-2017. Holandia jest drugim po Włoszech największym producentem gruszek w UE, w 2017 r. wyprodukowała 330 tys. ton tych owoców. Przeciętny Holender wydaje rocznie na owoce 350 EUR, z czego 263 EUR przeznacza na owoce świeże bądź mrożone, 75 EUR na owoce suszone oraz orzechy, a 12 EUR na owoce konserwowane (dane za 2015 r.) Holandia (6 933 mln EUR) 2. Hiszpania 7,8% 537 3. Chile 7,5% 517 4. Peru 7,0% 484 5. Niemcy 5,6% 390 6. Belgia 5,6% 386 7. Wietnam 5,1% 357 8. Kostaryka 5,0% 345 9. Brazylia 4,6% 317 10. USA 4,4% 306... 25. Polska 1,01% 70 Struktura importu owoców Holandii 11,1% Winogrona świeże 9,7% Banany, świeże lub suszone 9,2% Awokado, świeże lub suszone 6,8% Orzechy nerkowca świeże lub suszone, bez łupin Całkowity import Holandii 6 933 112 tys. EUR 5,9% Pomarańcze świeże lub suszone 3,8% Jabłka świeże 3,8% Cytryny i limonki, świeże lub suszone 3,5% Guawa, mango i smaczelina, świeże lub suszone 3,4% Żurawina, borówki czarne i pozostałe owoce z rodzaju Vaccinium, świeże 3,3% Grejpfruty świeże lub suszone 39,4% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., Centraal Bureau voor de Statistiek; Wageningen Economic Research 30
Owoce i orzechy jadalne import Holandii (mln EUR) 7 500 7 000 6 951 6 500 6 000 5 991 6 518 CAGR 10,9% 5 500 5 000 4 986 5 131 4 500 4 000 3 878 4 140 3 500 3 000 3 377 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wartość wyprodukowanych świeżych owoców w Holandii (w mln EUR) 850 800 800 750 750 700 660 680 650 640 600 2013 2014 2015 2016 2017* Źródło: International Trade Center 2017 r., Centraal Bureau voor de Statistiek; Wageningen Economic Research 31
CHINY Top 10 Dostawców + Polska Rynek chiński jest jednym z najszybciej rozwijających się rynków owoców na świecie. Import owoców i orzechów jadalnych do Chiny zanotował wzrost w latach 2010-2017 o 250% z 1,6 mld EUR do 5,6 mld EUR. W strukturze chińskiego importu dominującą pozycję zajmuje Tajlandia z udziałem wynoszącym 18,8%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 3,3 mln EUR stanowiły w 2016 r. blisko 0,08% importu Chin, co daje Polsce 38. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Chin. Chiny to największy producent owoców na świecie. Według danych Faostat za 2016 r. są liderem m.in. w produkcji jabłek 44,4 mln ton (49,8% rynku), gruszek 19,5 mln ton (71% rynku), śliwek 6,7 mln ton (55,3% rynku) oraz truskawek 3,8 mln ton (41,7% rynku). Według danych National Bureau of Statistics of China w latach 2006-2016 powierzchnia upraw owoców zanotowała znaczący wzrost z poziomu 10,1 mln hektarów do 13 mln hektarów. Chiny (5 645 mln EUR) Kraj Udział mln EUR 1. Tajlandia 18,8% 1 060 2. Chile 16,1% 908 3. USA 12,0% 678 4. Wietnam 11,0% 624 5. Filipiny 8,3% 470 6. Nowa Zelandia 5,5% 313 7. Australia 5,3% 300 8. RPA 3,8% 216 9. Peru 3,4% 194 10. Ekwador 1,6% 88... 38. Polska 0,08% 3 Struktura importu owoców Chin 13,6% Czereśnie świeże 12,9% Świeże tamaryndy, jabłka nerkowca, owoce jackfruit, liczi, śliwki sapodillo, karambola, pitaja 11,8% Duriany właściwe, świeże 10,7% Winogrona świeże Całkowity import Chin 5 644 568 tys. EUR 10,0% Banany, świeże lub suszone 5,8% Owoce kiwi, świeże 4,1% Pomarańcze świeże lub suszone 3,7% Orzechy świeże lub suszone, też łuskane lub obrane z wyjątkiem migdałów, orzechów laskowych, włoskich, kasztanów, pistacji, makadamii, koli, areki 2,9% Guawa, mango i smaczelina, świeże lub suszone 2,2% Orzechy kokosowe świeże, nawet łuskane lub obrane, w łupinie wewnętrznej (owocnia) 22,3% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., National Bureau of Statistics of China 32
Owoce i orzechy jadalne import Chin (mln EUR) 6 000 5 500 5 000 4 500 5 421 5 299 5 645 CAGR 19,6% 4 000 3 870 3 500 3 000 2 500 2 961 3 087 2000 1 611 2 179 1 500 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Powierzchnia upraw owoców w Chinach (w mln hektarów) 13,5 13 13,1 13,0 12,5 12 12,1 12,4 12,8 11,5 11,5 11,8 11 10,5 10 11,1 10,7 10,1 10,5 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: International Trade Center 2017 r., National Bureau of Statistics of China 33
WIELKA BRYTANIA Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Wielkiej Brytanii zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o blisko 51,7% z 3,7 mld EUR do 5,6 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. Hiszpania 16,5% 925 W strukturze brytyjskiego importu dominującą pozycję zajmuje Hiszpania z udziałem wynoszącym 16,5%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 69 mln EUR stanowiły w 2017 r. ponad 1,2 % importu Wielkiej Brytanii, co daje Polsce 19. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Wielkiej Brytanii. Z uwagi na warunki atmosferyczne, Wlk. Brytania jest zmuszona importować znaczne ilości owoców. Jak pokazują dane Office for National Statistics roczne wydatki Brytyjczyków na owoce zwiększyły się w latach 2005-2017 o 11,6% z 8,2 mld funtów do 9,1 mld funtów, zaś według danych DEFRA, tygodniowe wydatki na owce przeciętnego Brytyjczyka wyniosły w 2017 r. 2,53 funta. Wlk. Brytania (5 618 mln EUR) 2. RPA 10,2% 571 3. Niemcy 6,2% 350 4. Holandia 5,7% 322 5. Chile 4,7% 267 6. USA 4,2% 235 7. Francja 4,1% 228 8. Kostaryka 4,0% 226 9. Kolumbia 4,0% 222 10. Peru 3,6% 201... 19. Polska 1,22% 69 Struktura importu owoców Wielkiej Brytanii 12,3% Banany, świeże lub suszone 10,2% Winogrona świeże 7,3% Jabłka świeże 5,2% Żurawina, borówki czarne i pozostałe owoce z rodzaju Vaccinium, świeże Całkowity import Wlk. Brytanii 5 618 353 tys. EUR 4,4% Awokado, świeże lub suszone 3,7% Pomarańcze świeże lub suszone 3,4% Orzechy nerkowca świeże lub suszone, bez łupin 3,4% Truskawki i poziomki, świeże 3,0% Winogrona suszone 2,9% Maliny, jeżyny, morwy i owoce mieszańców malin z jeżynami, świeże 44,2% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., Office for National Statistics (UK), DEFRA 34
Owoce i orzechy jadalne import Wlk. Brytanii (mln EUR) 6 000 5 500 5 547 5 683 5 618 CAGR 6,1% 5 000 4 500 4 357 4 637 4 000 3 936 4 172 3 500 3 704 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Roczne wydatki na owoce w Wlk. Brytanii (mln funtów) 9 500 9 000 8 500 8 000 8 184 8 730 8 822 8 643 8 708 8 202 8 026 8 279 7 904 8 568 8 147 9 136 7 500 7 780 7 000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: International Trade Center 2017 r., Office for National Statistics (UK), DEFRA 35
FRANCJA Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Francji zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o prawie 56,3% z 3,3 mld EUR do 5,1 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. Hiszpania 31,0% 1 592 W strukturze francuskiego importu dominującą pozycję zajmuje Hiszpania z udziałem wynoszącym 31,0%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 54 mln EUR stanowiły w 2017 r. ponad 1,0% importu Francji, co daje Polsce 23. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Francji. Francja jest znaczącym producentem rolnym, który rocznie produkuje około 3,04 miliona ton owoców, co czyni ją czwartym pod względem wielkości unijnym producentem owoców za Włochami (10,5 miliona ton), Hiszpanią (9,0 milionów ton) i Polską (3,3 miliona ton). Główne owoce uprawiane we Francji to jabłka (58%), melony (10%), brzoskwinie i nektaryny (10%), morele (5%) i kiwi (5%), a także mniejsze ilości śliwek, truskawek, orzechów włoskich i czereśni. Francja (5 143 mln EUR) 2. Włochy 6,7% 346 3. Turcja 4,2% 214 4. Maroko 4,1% 212 5. USA 4,0% 203 6. Belgia 3,1% 158 7. RPA 3,0% 156 8. Wybrzeże Kości Słoniowej 3,0% 153 9. Izrael 2,9% 148 10. Peru 2,6% 135... 23. Polska 1,05% 54 Struktura importu owoców Francji 9,8% Banany, świeże lub suszone 7,9% Pomarańcze świeże lub suszone 7,7% Awokado, świeże lub suszone 4,7% Migdały świeże lub suszone, bez łupin Całkowity import Francji 5 142 550 tys. EUR 4,6% Klementynki, świeże lub suszone 4,4% Cytryny i limonki, świeże lub suszone 4,1% Winogrona świeże 3,5% Brzoskwinie, włącznie z nektarynami, świeże 3,3% Melony świeże 3,2% Orzechy laskowe, świeże lub suszone, bez łupin 46,9% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2016 r.., Eurostat 36
Owoce i orzechy jadalne import Francji (mln EUR) 5500 5 143 5000 4 596 4 874 CAGR 6,6% 4500 4 064 4000 3 713 3 952 3500 3 289 3 302 3000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wartość wyprodukowanych świeżych owoców we Francji (w mln EUR) 3 200 3 042 3 000 2 962 2 876 3 044 2 800 2 752 2 756 2 600 2 551 2 613 2 705 2 400 2 510 2 200 2 000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: International Trade Center 2016 r., Eurostat 37
ROSJA Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Rosji zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o prawie 0,5% z 4,12 mld EUR do 4,14 mld EUR. W strukturze rosyjskiego importu dominującą pozycję zajmuje Ekwador z udziałem wynoszącym 23,4%. Kraj Udział mln EUR 1. Ekwador 23,4% 971 2. Turcja 17,2% 714 3. Chiny 7,7% 318 Jak pokazują dane Faostat, produkcja owoców w Rosji odnotowała w latach 2010-2016 dynamiczny wzrost na poziomie 55% z 3,6 mln ton do 5,6 mln ton. Zgodnie z danymi za 2016 r., roczna konsumpcja owoców w Rosji na mieszkańca wyniosła 62 kg, ale jest ciągle niższa niż odnotowana w 2013 r., kiedy osiągnęła poziom 64 kg. Rosja (4 141 mln EUR) 4. Serbia 5,6% 231 5. RPA 4,6% 190 6. Egipt 4,5% 185 7. Maroko 4,5% 184 8. Azerbejdżan 4,2% 173 9. Mołdawia 4,1% 168 10. Argentyna 3,3% 137... 112. Polska 0,0% 0 Struktura importu owoców Rosji 24,4% Banany, świeże lub suszone 8,7% Jabłka świeże 8,5% Winogrona świeże 7,7% Mandarynki, świeże lub suszone Całkowity import Rosji 4 140 702 tys. EUR 5,7% Pomarańcze świeże lub suszone 4,5% Brzoskwinie, włącznie z nektarynami, świeże 4,3% Cytryny i limonki, świeże lub suszone 4,0% Gruszki świeże 3,4% Klementynki, świeże lub suszone 2,4% Owoce persymony (kaki), świeże 26,4% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., Faostat, Rosstat 38
Owoce i orzechy jadalne import Rosji (mln EUR) 5 000 4 800 4 883 4 820 4 600 4 400 4 455 CAGR 0,1% 4 200 4 000 4 120 4 122 4 141 3 800 3 600 3 553 3 400 3 461 3 200 3 000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Produkcja owoców w Rosji (tys. ton) 6 000 5 500 5 600 5 000 4 788 4 937 5 029 4 500 4 491 4 373 4 000 3 500 3 615 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: International Trade Center 2017 r., Faostat, Rosstat 39
KANADA Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Kanady zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o 54% z 2,7 mld EUR do 4,1 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. USA 43,4% 1 790 W strukturze kanadyjskiego importu dominującą pozycję zajmują Stany Zjednoczone z udziałem wynoszącym 43,4%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 1,7 mln EUR stanowiły w 2017 r. blisko 0,04% importu Kanady, co daje Polsce 45. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Kanady. Jak pokazują dane Faostat, produkcja owoców w Kanadzie odnotowała w latach 2010-2016 wzrost na poziomie 27,4% z 0,73 mln ton do 0,93 mln ton. Zgodnie z danymi Agriculture and Agri-Food Canada w 2016 r. Kanadyjczycy najchętniej spożywali: Banany 15,7 kg na osobę, Melony i Arbuzy 10,9 kg na osobę, Jabłka 10,2 kg na osobę, Pomarańcze 9,4 kg na osobę. Kanada (4 126 mln EUR) 2. Meksyk 15,4% 636 3. Chile 5,7% 234 4. Gwatemala 5,1% 212 5. Kostaryka 3,9% 162 6. RPA 2,6% 108 7. Peru 2,5% 102 8. Turcja 2,4% 101 9. Wietnam 2,3% 94 10. Maroko 2,2% 93... 45. Polska 0,04% 1,7 Struktura importu owoców Kanady 9,1% Winogrona świeże 8,7% Banany, świeże lub suszone 7,5% Truskawki i poziomki, świeże 5,9% Maliny, jeżyny, morwy i owoce mieszańców malin z jeżynami, świeże Całkowity import Kanady 4 125 533 tys. EUR 4,8% Awokado, świeże lub suszone 4,8% Jabłka świeże 4,2% Pomarańcze świeże lub suszone 4,0% Migdały świeże lub suszone, bez łupin 4,0% Żurawina, borówki czarne i pozostałe owoce z rodzaju Vaccinium, świeże 3,0% Czereśnie świeże 44,1% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., Faostat, Agriculture and Agri-Food Canada 40
Owoce i orzechy jadalne import Kanady (mln EUR) 4 300 4 100 3 900 3 700 4 058 4 081 4 126 CAGR 6,4% 3 500 3 300 3 322 3 386 3 467 3 100 2 900 2 700 2 500 2 679 2 852 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Produkcja owoców w Kanadzie (tys. ton) 1 000 950 900 850 800 802 860 954 957 933 750 700 733 746 650 600 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: International Trade Center 2017 r., Faostat, Agriculture and Agri-Food Canada 41
HONGKONG Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Hongkongu zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o prawie 97,6% z 1,9 mld EUR do 3,7 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. USA 36,3% 1 346 W strukturze importu Hongkongu dominującą pozycję zajmują Stany Zjednoczone z udziałem wynoszącym 36,3%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 1,2 mln EUR stanowiły w 2017 r. blisko 0,03% importu Hongkongu, co daje Polsce 40. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Hongkongu. Hongkong jest niewielkim producentem owoców. Według danych Faostat, w 2016 r. wyprodukował około 5 tys. ton owoców. Jednakże Hongkong jest dla wielu producentów owoców miejscem, przez które wchodzą na rynek chiński. Hongkong (3 713 mln EUR) 2. Chile 15,0% 555 3. Tajlandia 10,3% 381 4. RPA 7,8% 288 5. Australia 6,4% 236 6. Chiny 5,2% 191 7. Iran 3,6% 132 8. Peru 2,4% 88 9. Japonia 2,0% 76 10. Filipiny 1,8% 66... 40. Polska 0,03% 1,2 Struktura importu owoców Hongkongu 17,0% Pistacje, świeże lub suszone, w łupinach 11,8% Winogrona świeże 10,6% Czereśnie świeże 8,0% Pomarańcze świeże lub suszone Całkowity import Hongkongu 3 712 697 tys. EUR 7,1% Duriany właściwe, świeże 4,8% Migdały świeże lub suszone, bez łupin 4,3% Jabłka świeże 4,3% 4,1% Orzechy świeże lub suszone, też łuskane lub obrane z wyjątkiem migdałów, orzechów laskowych, włoskich Świeże tamaryndy, jabłka nerkowca, owoce jackfruit, liczi, śliwki sapodillo, karambola, pitahaya 4,1% Migdały świeże lub suszone, w łupinach 24,0% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017 r., Faosta 42
Owoce i orzechy jadalne import Hongkongu (mln EUR) 4 300 3 866 3 800 3 713 CAGR 10,2% 3 300 3 388 2 935 2 800 2 706 2 767 2 300 1 800 1 879 2 077 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Produkcja owoców w Hongkongu (tys. ton) 5,05 5,00 4,95 4,90 5,00 5,00 4,98 4,96 4,98 4,85 4,80 4,75 4,70 4,65 4,60 4,70 4,70 4,55 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: International Trade Center 2017 r., Faosta 43
BELGIA Top 10 Dostawców + Polska Import owoców i orzechów jadalnych do Belgii zanotował wzrost, w latach 2010-2017 o 33,4% z 2,6 mld EUR do 3,4 mld EUR. Kraj Udział mln EUR 1. Holandia 16,4% 561 W strukturze belgijskiego importu dominującą pozycję zajmuje Holandia z udziałem wynoszącym 16,4%. Owoce i orzechy jadalne importowane z Polski o wartości 25 mln EUR stanowiły w 2017 r. blisko 0,7% importu Belgii, co daje Polsce 21. miejsce wśród dostawców owoców i orzechów jadalnych do Belgii. Konsumpcja świeżych owoców w Belgii systematycznie spada od 2002 r. i w 2017 r. wyniosła 47 kg na osobę. W 2017 r. przeciętny Belg spożył: 8,1 kg jabłek, 7,9 kg bananów, 6,8 kg pomarańczy, 3,9 kg mandarynek, 2,7 kg gruszek. Belgia (3 428 mln EUR) 2. Kolumbia 12,2% 417 3. Hiszpania 9,6% 328 4. Kostaryka 8,4% 288 5. Francja 5,9% 201 6. Nowa Zelandia 5,8% 198 7. Niemcy 5,7% 195 8. Ekwador 4,9% 168 9. USA 4,6% 157 10. Kamerun 3,7% 126... 21. Polska 0,7% 25 Struktura importu owoców Belgii 35,5% Banany, świeże lub suszone 6,5% Owoce kiwi, świeże 3,8% Jabłka świeże 3,4% Ananasy, świeże lub suszone Całkowity import Belgii 3 427 876 tys. EUR 3,3% Pomarańcze świeże lub suszone 3,1% Truskawki i poziomki, świeże 3,0% Winogrona świeże 2,9% Owoce i orzechy mrożone, niepoddane obróbce cieplnej lub gotowane na parze lub w wodzie (z wyłączeniem truskawek, malin, jeżyn, morwy, owoców żurawiny, porzeczek i agrestu) 2,7% Orzechy nerkowca świeże lub suszone, bez łupin 2,7% Pistacje, świeże lub suszone, w łupinach 33,2% Pozostałe Źródło: International Trade Center 2017r., Statista 44
Owoce i orzechy jadalne import Belgii (mln EUR) 3 500 3 400 3 428 3 300 3 200 3 242 CAGR 4,2% 3 100 3 000 3 043 3 036 2 900 2 800 2 896 2 700 2 600 2 500 2 569 2 656 2 732 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Konsumpcja świeżych owoców w Belgii per capita (w kg) 56 54 54,1 53,8 54,7 53,6 52 50 51,4 51,7 51,4 50,5 51,7 50 48 46 49,2 48,5 47,0 47,0 46,6 47,0 44 42 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: International Trade Center 2017r., Statista 45
Targi branżowe w 2018/19 Chiny Hongkong, 04.09.2018 r., Asiafruit Congress 2018 Organizowany od 20 lat AsiaFruit Congress jest jednym z najważniejszych tego typu wydarzeń w branży owoców. Hongkong, 05-07.09.2018 r., Asia Fruit Logistica Międzynarodowe targi poświęcone łańcuchowi dostaw świeżych owoców i warzyw. Szanghaj, 13-15.11.2018 r., ifresh Asian Fruit and Vegetable Industry Fair Największe targi branży owoców w kontynentalnych Chinach. Serbia Belgrad, 22-24.11.2018 r., Fruveg Expo Balkan 2018 Międzynarodowe targi przetwórstwa oraz technologii przechowywania warzyw i owoców. Hiszpania Lleida, 27-30.09.2018 r., Eurofruit Exhibition Pierwsza edycja międzynarodowej wystawy dostawców dla przemysłu hodowli owoców. Madryt, 23-25.10.2018 r., Fruit Attraction 2018 Dziesiąta edycja międzynarodowych targów poświęconych świeżym produktom rolnym pod motywem przewodnim Where Fresh Produce & Innovation Meet. Włochy Mediolan, 06-09.05.2019 r., Fruit&Veg Innovation Międzynarodowe targi poświęcone branży warzyw i owoców. Rimini, 08-10.05.2019 r., Macfruit Wiodące targi dla profesjonalistów działających w sektorze owoców i warzyw we Włoszech i Europie. USA Monterey, 11-12.07.2018 r., Organic Produce Summit Wydarzenie poświęcone organicznej uprawie owoców i warzyw. Polska Nadarzyn, 09-10.01.2019 r., Targi Sadownictwa i Warzywnictwa Największe targi branży owoców i warzyw w Europie Środkowej i Wschodniej. Egipt Kair, 08-10.12.2018 r., Mac Fruit Attraction Cario 2018 Międzynarodowe targi świeżych produktów rolnych. Niemcy Berlin, 06-08.02.2019 r., Fruit Logistica Jedne z największych targów poświęcone świeżym produktom rolnym, w tym owocom. 46
Słownik pojęć i źródeł Świat Dane dotyczące produkcji owoców na świecie opracowano w oparciu o bazę danych Faostat, publikowaną na stronie: http://www.fao.org/faostat/en/#data/qc/visualize Unia Europejska Dane dotyczące branży owoców w UE zostały podane według Eurostat Crop production in national humidity publikowanych na stronie: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=apro_cpnh1&lang=en Eksport, Import Dane wg zharmonizowanego systemu klasyfikacji (ang. Harmonized System, HS) opracowanego przez Światową OrganizacjęCelną pod numerami HS08 Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów. Branża owoców w Polsce Dane dotyczące branży owoców w Polsce zostały podane według Eurostat Crop production in national humidity publikowanych na stronie: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=apro_cpnh1&lang=en oraz GUS Informacje o sytuacji na rynkach w poszczególnych krajach Informacje dotyczące poszczególnych rynków zostały podane wg danych International Trade Center pod numerem HS 08 Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów, a także: w przypadku USA wg. danych US Department of Agriculture, w przypadku Niemiec danych pochodzących od BMEL oraz Deutsches Tiefkühlinstitut, w przypadku Holandii danych pochodzących z Centraal Bureau voor de Statistiek oraz Wageningen Economic Research, w przypadku Chin danych National Bureau of Statistics of China, w przypadku Wlk. Brytanii danych Office for National Statistics (UK) oraz DEFRA, w przypadku Francji Eurostat, w przypadku Rosji Faostat oraz Rosstat, w przypadku Kanady Faostat oraz Agriculture and Agri Food Canada, w przypadku Hongkongu Faostat, w przypadku Belgii Statista 47
DEPARTAMENT STRATEGII I ANALIZ MIĘDZYNARODOWYCH PKO Bank Polski S.A. ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa wspieramy.eksport@pkobp.pl Robert Zmiejko Dyrektor Departamentu robert.zmiejko@pkobp.pl Jolanta Ostrowska Menedżer Zespołu jolanta.ostrowska.2@pkobp.pl Janusz Auleytner Ekspert janusz.auleytner@pkobp.pl Karolina Sędzimir Ekspert karolina.sedzimir@pkobp.pl Janusz Łukomski Ekspert janusz.lukomski@pkobp.pl Paweł Konopka Specjalista pawel.konopka.2@pkobp.pl Monika Kachniarz Starszy Specjalista monika.kachniarz@pkobp.pl NADZÓR MERYTORYCZNY Maks Kraczkowski Wiceprezes Zarządu PKO Banku Polskiego Więcej informacji na temat branży owocowej znajdziesz na stronie: www.wspieramyeksport.pl/analizy-branzowe/b17.12 Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł.