Światowy Rynek Owoców i Warzyw opracowanie sygnalne

Transkrypt

1 Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa Światowy Rynek Owoców i Warzyw opracowanie sygnalne 2005 r. Z Z Opracowanie wydaje: Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAMMU/FAPA) ul. Wspólna Warszawa tel: faks: fammu@fapa.com.pl Autorka: Dagmara Długokęcka Wykorzystane źródła: Komisja Europejska, Agra Facts, Agra Europe, Reuters, Bank Światowy, Fruit Processing, Foodnews, Fruit and Vegetable Markets, Public Ledger, CIHZ, Interfax, ZMP, NTIS, ATIS, IERiGŻ, GIOR, FAO Rynek owoców Rynek warzyw Podstawowe dane liczbowe dotyczące światowych cen owoców i warzyw Streszczenie: W 2004 roku globalna, światowa produkcja owoców świeżych, wyłączając z tej wielkości melony, wyniosła 503,27 mln ton w stosunku do 492,31 mln ton w roku 2003 oraz 480,69 mln ton w 2002 roku. W minionym roku najwięcej na świecie zebrano bananów łącznie 71,34 mln ton co dało w porównaniu z ubiegłorocznymi zbiorami na poziomie 69,3 mln ton 3% wzrost globalnej produkcji. Na kolejnym miejscu pod względem światowego wolumenu produkcji znalazły się w 2004 roku winogrona z łącznymi zbiorami 66,57 mln ton wobec 60,0 mln ton rok wcześniej, a kolejne miejsce zajęły pomarańcze z wolumenem 62,81 mln ton. Pozostałymi dominującymi grupami owoców w światowej produkcji są jabłka niecałe 61,20 mln ton oraz owoce mango 26,57 mln ton, mandarynki z wynikiem niecałych 23,0 mln ton, gruszki odpowiednio 18,09 mln ton, owoce tropikalne łącznie 16,15 mln ton oraz ananasy 15,28 mln ton. W minionym roku łączna produkcja świeżych warzyw na świecie, włączając w tę wielkość melony wyniosła 865,81 mln ton o całkowitej powierzchni upraw wynoszącej 51,29 mln ha. Dla porównania rok wcześniej produkcja ta wyniosła odpowiednio 847,63 mln ton. Pod względem produktowym największą grupę stanowią ziemniaki z ubiegłorocznymi zbiorami na poziomie ponad 320,0 mln ton oraz pomidory, których w 2004 roku zebrano w sumie ponad 120,0 mln ton. Kolejne miejsca na liście największej globalnej produkcji zajęły kolejno różnego rodzaju warzywa kapustne ubiegłoroczna produkcja 68,2 mln ton, cebula ponad 55,0 mln ton, ogórki sałatkowe 40,8 mln ton, niecałe 24,0 mln ton marchwi, prawie 22,0 mln ton sałat oraz prawie 17,0 mln ton kalafiorów.

2 SPIS TREŚCI WSTĘP... 2 OWOCE... 2 JABŁKA...5 GRUSZKI...9 OWOCE MIĘKKIE...11 BANANY...13 WARZYWA POMIDORY...17 CEBULA...19 ŚWIATOWY RYNEK OWOCÓW I WARZYW - TABELE DANYCH CENY KONCENTRATÓW SOKÓW OWOCOWYCH RYNEK OWOCÓW I WARZYW CENY SKUPU W POLSKICH SPÓŁDZIELNIACH OGRODNICZYCH, WIELKOŚĆ PRODUKCJI CENY PŁACONE POLSKIM PRODUCENTOM ZA PRODUKTY OGRODNICTWA RYNEK OWOCÓW I WARZYW W UNII EUROPEJSKIEJ - TABELE DANYCH PODSTAWOWE DANE LICZBOWE... 33

3 WSTĘP ZESPÓŁ MONITORINGU ZAGRANICZNYCH RYNKÓW ROLNYCH (FAMMU/FAPA) Poniższy raport przedstawia sytuację rynkową w sektorze owoców i warzyw świeżych, jak również przetworzonych na rynku światowym. Wykorzystane dane liczbowe, ceny, wielkość produkcji dotyczą okresu całego minionego roku. Nie zabraknie również prognozowanych i wstępnych tegorocznych danych szacunkowych. Z bardzo zróżnicowanego i bogatego w wielorakie odmiany i gatunki rynku owoców i warzyw zaprezentowane zostaną jedynie wybrane produkty, które są zarazem najistotniejsze w światowej produkcji. Przedstawiana poniżej analiza podzielona została i zinterpretowana pod względem produktowym tzn. wszelkie dane dotyczące wybranych krajów zebrane są i zaprezentowane pod względem podziału na poszczególne produkty. Podrozdziały poświęcone w całości zostały opisowi wybranych i najważniejszych od strony popytowo-podażowej produktów w międzynarodowej wymianie handlowej, wielkości produkcji, eksportu oraz importu. OWOCE W 2004 roku globalna, światowa produkcja owoców świeżych, wyłączając z tej wielkości melony, wyniosła 503,27 mln ton w stosunku do 492,31 mln ton w roku 2003 oraz 480,69 mln ton w 2002 roku. W przypadku podziału na wolumen produkcji w zależności od danego kontyngentu największym mln ton Chiny Indie Produkcja owoców u 15 największych producentów w 2004 roku producentem produktów ogrodnictwa od wielu lat jest Azja z ubiegłorocznym wynikiem zbiorów na poziomie 221,89 mln ton, następnie Europa 79,57 mln ton, Ameryka Południowa 70,87 mln ton, Afryka 63,40 mln ton oraz Ameryka Północna 60,77 mln ton. Brazylia W ubiegłym roku łączne zbiory owoców we wszystkich 25 krajach unijnych zamknęły się wolumenem 65,37 mln ton, z czego ponad 80% wielkości stanowiły zbiory w dotychczasowych 15 państwach Unii Europejskiej. Dominującym od wielu producentem produktów ogrodnictwa są Chiny z ubiegłoroczną produkcją stanowiącą 16% światowych zbiorów 80,64 mln ton w porównaniu do 72,20 mln ton zebranych w 2003 roku. Znaczącymi producentami są również od wielu lat: Indie z ubiegłorocznymi zbiorami owoców na poziomie 47,03 mln ton (9,0% udział w światowej produkcji), Brazylia niecałe 35,00 mln ton (7,0%), USA 29,90 mln ton (6,0%), Włochy 17,67 mln ton (3,5%), Hiszpania 17,05 mln ton (3,4%), Meksyk 14,75 mln ton (2,9%), oraz Iran 13,14 mln ton (2,6%). W światowym rankingu produkcji owoców udział polskiej produkcji wyniósł ostatecznie ponad 2,90 mln ton owoców łącznie, co stanowiło zaledwie niecałe 0,6% globalnej produkcji. W minionym roku najwięcej na świecie zebrano bananów łącznie 71,34 mln ton co dało w porównaniu z ubiegłorocznymi zbiorami na poziomie 69,3 mln ton 3% wzrost globalnej produkcji. Na kolejnym miejscu pod względem światowego wolumenu zbiorów znalazły się w USA Włochy Hiszpania Meksyk Iran Filipiny Indonezja Francja Turcja Uganda Nigeria Egipt 2

4 minionym roku winogrona z łącznymi zbiorami 66,57 mln ton wobec 60,0 mln ton rok wcześniej, kolejne miejsce zajęły natomiast pomarańcze z wolumenem zbiorów 62,81 mln ton wobec 60,9 mln ton w 2003 roku. Udział procentowy w światowych zbiorach w przypadku bananów wyniósł 14,1%, dla winogron 13,2% oraz odpowiednio dla pomarańczy 12,4%. Pozostałymi dominującymi grupami owoców w światowej produkcji są również od wielu lat jabłka 12,3% udziału niecałe 61,20 mln ton w 2004 roku oraz owoce mango 26,57 mln ton, mandarynki z wynikiem niecałych 23,0 mln ton, gruszki odpowiednio 18,09 mln ton, owoce tropikalne łącznie 16,15 mln ton oraz ananasy 15,28 mln ton. W minionym roku światowa produkcja owoców tropikalnych wyniosła 16,15 mln ton (zaledwie o 1,7 tys. ton więcej niż w 2003 roku), z czego 20% stanowiła produkcja na Filipinach 3,3 mln ton (wolumen identyczny ze zbiorami z poprzedniego roku). Na drugim miejscu znalazła się Indonezja z wynikiem 3,2 mln ton (wzrost produkcji w stosunku do 2,8 mln ton rok wcześniej), a na trzecim są Indie 2,93 mln ton. Czołową listę producentów owoców tropikalnych zamykają Chiny niecałe 2,1 mln ton oraz Kolumbia 1,12 mln ton. W 2004 roku światowa produkcja owoców cytrusowych zamknęła się wynikiem 108,53 mln ton wobec 105,82 mln ton zebranych rok wcześniej, z czego ponad 102,0 mln ton stanowiły owoce takie jak: pomarańcze 62,81 mln ton, mandarynki 22,94 mln ton, cytryny 12,34 mln ton, oraz grapefruity niecałe 4,64 mln ton. Do najważniejszych producentów cytrusów zaliczamy przede wszystkim Brazylię, Chiny, kraje śródziemnomorskie oraz Stany Zjednoczone. W 2004 roku największym, światowym producentem cytrusów była Brazylia ze zbiorami w wysokości niecałych 20,60 mln ton, kolejne miejsca należały do: Stanów Zjednoczonych 14,90 mln ton, Chin 14,65 mln ton, Meksyku 6,47 mln ton, Hiszpanii 6,21 mln ton oraz do Indii 4,75 mln ton i Iranu 3,82 mln ton. W przypadku zbiorów pomarańczy największym światowym producentem jest Brazylia z ubiegłoroczną produkcją na poziomie 18,25 mln ton oraz Stany światowa produkcja w mln ton owoce cytrusowe 104, , , , ,535 owoce tropikalne 13,212 13,907 14,857 15,894 16,155 owoce łącznie 470, , ,69 492, ,278 Zjednoczone z wynikiem 11,73 mln ton. Znaczącymi producentami jest także Meksyk- niecałe 4,0 mln ton, Indie 3,1 mln ton oraz państwa unijne Hiszpania 2,88 mln ton oraz Włochy 2,06 mln ton. W Europie głównym dostawcą mandarynek i klementynek jest Hiszpania z ubiegłorocznym wynikiem 2,37 mln ton, natomiast spoza Europy największym światowym producentem są Chiny z ubiegłoroczną produkcją przekraczającą 10,50 mln ton. Prym wśród producentów cytryn na świecie wiodą Meksyk 1,82 mln ton zebrane w 2004 roku oraz Indie 1,42 mln ton, Argentyna 1,30 mln ton i Iran 1,10 mln ton. Natomiast od wielu lat czołowym producentem i eksporterem grapefruitów są Stany Zjednoczone, których ubiegłoroczne zbiory stanowiły aż 42% światowej produkcji tych owoców 1,95 mln ton. Jedynie po około 0,40 mln ton stanowiły zbiory w Chinach i 0,26 mln ton w Meksyku. 3

5 Poniższa tabela prezentuje strukturę światowej produkcji poszczególnych owoców pod względem wielkości produkcji poszczególnych produktów wielkość produkcji w mln ton procentowa zmiana produkt /04 banany 68,65 69,83 69,28 71,34 2,97 pomarańcze 61,09 64,13 60,05 62,81 4,60 mandarynki 16,61 18,79 20,95 22,94 9,50 cytryny 10,88 11,23 12,45 12,34-0,90 grapefruity 4,83 4,98 4,69 4,64-1,09 jabłka 60,24 57,09 57,96 61,92 6,83 gruszki 17,31 17,15 17,19 18,10 5,28 morele 2,68 2,71 2,52 2,64 4,76 wiśnie 1,00 0,88 1,05 1,10 4,76 czereśnie 1,80 1,79 1,87 1,87 0,00 brzoskwinie i nektaryny 13,46 13,82 14,78 15,41 4,25 śliwki 9,05 9,31 10,11 9,52-5,84 pozostałe owoce pestkowe 0,40 0,37 0,39 0,38-2,56 truskawki 3,12 3,24 3,20 3,49 9,06 maliny 0,38 0,41 0,38 0,46 21,05 agrest 0,17 0,18 0,17 0,19 11,76 porzeczki 0,68 0,65 0,68 0,87 27,94 jagody 0,18 0,21 0,23 0,26 13,04 winogrona 61,49 61,02 60,88 66,57 9,34 figi 1,10 1,08 1,08 1,08 - awocado 2,55 2,70 3,04 3,08 1,32 ananasy 13,74 14,85 14,61 15,29 4,64 kiwi 1,00 1,00 0,99 1,06 7,07 owoce cytrusowe łącznie 103,87 105,61 105,85 108,54 2,54 owoce tropikalne 15,22 14,20 14,45 16,16 11,80 owoce łącznie 472,24 477,89 480,24 503,28 4,80 W przypadku krajów unijnych jak już wspomniano, łączne zbiory owoców zamknęły się wolumenem 65,37 mln ton. Niemalże ex equo pierwsze miejsce pod względem wolumenu ubiegłorocznych zbiorów owoców zajęły dwa kraje Włochy z wynikiem 17,67 mln ton oraz Hiszpania z zaledwie o 600,0 tys. ton mniejszymi zbiorami na poziomie 17,05 mln ton. Na kolejnych miejscach wśród głównych unijnych producentów w minionym roku znalazła się Francja 11,03 mln ton i kolejno Niemcy 4,27 mln, Grecja niecałe 4,1 mln ton oraz Polska z ubiegłorocznym wynikiem 3,52 mln ton zebranych owoców. Najważniejszą pozycję w unijnej produkcji owoców stanowią zbiory winogron 28,16 mln ton z minionym roku oraz jabłek przeszło 10,0 mln ton. Ponadto produkcja pomarańczy wyniosła w 2004 roku 6,15 mln ton, brzoskwiń i nektarynek 4,26 mln ton, oraz mandarynek 3,17 mln ton oraz gruszek 2,97 mln ton i cytryn odpowiednio 1,62 mln ton. Ubiegłoroczne zbiory owoców w Polsce wyniosły 3,52 mln ton i były o 6% większe niż 3,31 mln ton zebrane rok wcześniej w 2003 roku. W przypadku ubiegłorocznych zbiorów 2,92 mln ton stanowiły owoce zebrane z drzew, a pozostałe 0,50 mln ton to owoce z krzewów owocowych. Najważniejszą pozycję produktową stanowią w Polsce przede wszystkim jabłka, których średnie zbiory w latach wynosiły około 1,8 mln ton, w minionym roku zaś wolumen ten osiągnął wielkość 2,43 mln ton jabłek. Zbiory gruszek wyniosły 83,0 tys. ton, śliw 125,0 tys. ton, wiśni 201,0 tys. ton, czereśni 48,0 tys. ton 4

6 oraz pozostałych owoców czyli moreli, brzoskwiń oraz orzechów włoskich łącznie 27,0 tys. ton. W przypadku owoców z krzewów, odnotowano znaczący wzrost w porównaniu do roku poprzedniego w zbiorach truskawek 181,0 tys. ton w 2004 wobec 131,0 tys. ton rok wcześniej. Ponadto zebrano w sumie 50,0 tys. ton malin, 203,0 tys. ton łącznie wszystkich porzeczek (kolorowych i białych), oraz 20,0 tys. ton agrestu i 50,0 tys. ton pozostałych owoców w postaci aronii, borówki oraz innych. Według wstępnych danych w bieżącym 2005 roku szacunki mówią o zbiorach owoców w Polsce na poziomie 2,89 mln ton. W bieżącym roku zbiory owoców z drzew oszacowano na około 2,4-mln ton co daje bardzo znaczący spadek produkcji na poziomie 20,2% w porównaniu z rekordowymi, ubiegłorocznymi zbiorami. Przyczyną mniejszej produkcji były przede wszystkim niezbyt korzystne warunki pogodowe, niższe plony oraz mniejsza powierzchnia upraw. Największy spadek zbiorów odnotowały wiśnie aż o ponad 30% oraz gruszki i śliwki odpowiednio 29% i 25%. Zbiory jabłek wyniosły 2,05 mln ton i były tym samym aż o niecałe 20% Zbiory w tys. ton produkt owoce z drzew 2877,8 3021,2 2409,0 jabłka 2427,8 2521,5 2050,0 gruszki 77,2 87,3 62,0 śliwki 109,6 132,6 100,0 wiśnie 191,1 201,7 138,0 czereśnie 44,1 48,4 39,0 brzoskwinie 12,5 14,3 7,0 morele 4,8 4,9 2,0 orzechy łącznie 10,8 10,5 10,0 owoce jagodowe 431,0 502,0 480,0 truskawki 131,3 185,6 180,0 maliny 42,9 56,8 60,0 porzeczki czarne 141,6 142,6 100,0 porzeczki czerwone 50,9 51,9 40,0 agrest 20,3 19,9 18,0 aronia 38,9 37,5 40,0 borówka 3,4 3,9 4,0 pozostałe jagodowe 45,7 44,4 42,0 owoce łącznie 3308,8 3520,9 2990,0 niższe niż przed rokiem, a gruszek 62,0 tys. ton. Wiśni zostało zebrane około 138,0 tys. ton, śliw 100,0 tys. ton, czereśni 39,0 tys. ton, a pozostałych owoców z drzew (morele, brzoskwinie oraz orzechy włoskie) około 20,0 tys. ton. Mniejsze są także tegoroczne zbiory owoców z krzewów szacuje się, że o około 4,4% do wolumenu 480,0 tys. ton. Najwięcej zebranych zostało w sumie porzeczek i truskawek po 180,0 tys. ton, następnie malin 60,0 tys. ton, 18,0 tys. ton agrestu i 42,0 tys. ton pozostałych owoców (aronia, borówka i pozostałe jagodowe). JABŁKA Światowa produkcja jabłek w 2004 roku osiągnęła wielkość 61,91 mln ton w stosunku do 58,74 mln ton zebranych w 2003 roku i 55,59 mln ton w 2002 roku. Największym światowym producentem jabłek są już od wielu lat Chiny, gdzie ubiegłoroczna produkcja stanowiła niecałe 36% światowych zbiorów 22,16 mln ton wobec 20,0 mln ton zebranych rok wcześniej. Prognozowana produkcja w tym kraju w roku 2005 zakłada wielkość 24,0 mln ton, a w 2010 roku 27,0 mln ton owoców. Na drugim miejscu w światowej produkcji tych owoców znajdują się Stany Zjednoczone z wynikiem 4,57 mln ton 7% udział w światowej produkcji. Do czołowych producentów jabłek w 2004 roku należy również zaliczyć kolejno Polskę 2,52 mln ton (pierwszy raz od wielu lat trzecie miejsce pod względem światowego wolumenu produkcji), Iran 2,40 mln 5

7 ton, Turcję 2,30 mln ton, Włochy 2,14 mln ton, Rosję 2,03 mln ton oraz Francję niecałe 1,80 mln ton. Dla porównania w 2002 roku Polska zajmowała siódme miejsce na światowej liście producentów tych owoców z wynikiem 2,17 mln ton. W minionym, 2004 roku łączne zbiory jabłek we wszystkich krajach unijnych wyniosły 10,64 mln ton i były o 12% niższe niż zbiory z 2003 roku 12,03 mln ton. Ze wspomnianego wolumenu zbiory w dotychczasowych 15 krajach Unii Europejskiej zamknęły się wielkością 6,94 mln ton, a pozostałe 3,51 mln ton jabłek stanowiły owoce zebrane w nowych 10 krajach członkowskich. Ubiegłoroczna wydajność zbiorów jabłek z 1 ha wyniosła w przypadku zbiorów światowych 119,5 ton, a dla zbiorów unijnych odpowiednio 221,0 ton. Zgodnie z najnowszymi danymi, tegoroczne zbiory jabłek w krajach unijnych szacowane są na około 10,16 mln ton co w porównaniu do roku 2004 daje zaledwie 5% spadek wolumenu produkcji. Ponad 70% tegorocznych zbiorów 7,14 mln ton będzie stanowiła produkcja w unijnej 15, pozostała ilość 3,02 mln ton to prognozowane zbiory w nowych krajach członkowskich. Spośród dotychczasowych krajów członkowskich największe ubiegłoroczne zbiory odnotowano we Włoszech 2,03 mln ton oraz Francji 1,70 mln ton i Niemczech- 0,95 mln ton. Natomiast w minionym roku największym unijnym producentem, a tym samym nowych krajem członkowskim była Polska z wynikiem 2,52 mln ton oraz tegorocznymi prognozami na poziomie 2,05 mln ton znaczący spadek produkcji aż o 19% w stosunku do roku poprzedniego. Spośród pozostałych nowych państw członkowskich w minionym roku znaczące były również zbiory na Węgrzech niecałe 0,67 mln ton i tegorocznymi prognozami na poziomie niecałych 0,50 mln ton. Poniższe tabele prezentują wolumen zbiorów jabłek w Unii Europejskiej w tys. ton kraj Polska Węgry Litwa Czechy Słowenia Słowacja Razem

8 kraj Austria Belgia Dania Francja Niemcy Grecja Włochy Holandia Portugalia Hiszpania Szwecja Wielka Brytania UE odmiana Annurca Boskoop Braeburn Bramley Koksa Elstar Fuji Gala Gloster Golden Delicious Granny Smith Idared Jonagold Jonagored Morgenduft Pink Lady Red Delicious Canada Renette Stayman pozostałe Poniższe tabele przedstawiają strukturę wymiany handlowej w krajach Unii Europejskiej. wielkości podano w tys. ton i dotyczą jedynie UE / / / / /04 produkcja import eksport konsumpcja konsumpcja/osobę (kg) 21,6 21,4 20,3 19,5 18,6 7

9 Eksport w tys. ton Import w tys. ton jabłka deserowe jabłka przemysłowe jabłka deserowe Polska Węgry Czechy Słowacja Litwa Słowenia Razem Poniższa tabela prezentuje wielkość zbiorów jabłek w krajach pozaunijnych, wielkości podano w tys. ton kraj Białoruś Bułgaria Chorwacja Mołdawia Rosja kraje byłej Jugosławii Szwajcaria Turcja Ukraina Razem Według FAO, w 2003 roku eksport jabłek deserowych na świecie wyniósł 6,20 mln ton i był o niecałe 10% wyższy niż rok wcześniej - 5,64 mln ton. Tym samym wolumen eksportu stanowił dokładnie 10% całkowitej, światowej produkcji jabłek w omawianym roku. Największym ubiegłorocznym eksportem okazały się być dwa kraje Francja oraz Włochy. W 2003 roku Francuzi wyeksportowali 803,0 tys. ton, Włosi natomiast 707,0 tys. ton. Kolejne dwa miejsca zajęły dwa kraje, które jeszcze przed rokiem zajmowały dalsze pozycje Chiny i Chile. Eksport z Chin zamknął się wolumenem 609,0 tys. ton, a w przypadku Chile 601,0 tys. ton jabłek. W pierwszej szóstce eksporterów ponadto znalazły się Stany Zjednoczone z łączną wielkością sprzedanych 546,0 tys. ton jabłek oraz Holandia niecałe 350,0 tys. ton. tys. ton. W omawianym okresie Polska z eksportem wynoszącym 348,0 tys. ton zajęła znaczące siódme miejsce na świecie. Wielkość eksportu jabłek pochodzących z krajów unijnych stanowiła w 2003 roku prawie połowę światowego wolumenu sprzedaży łącznie 25 krajów unijnych wyeksportowało niecałe 2,9 mln ton tych owoców. Natomiast w światowym imporcie, którego wielkość w 2003 roku przekroczyła 5,95 mln ton i tym samym była o 0,66 mln ton wyższa niż przed rokiem - 5,29 mln ton (wzrost zakupów o 11%) pierwszą pozycję od wielu lat zajmują Niemcy, które w omawianym roku zakupiły blisko 813,0 tys. ton jabłek. Drugie miejsce należy do Rosji i jej importu na poziomie 608,0 tys. ton. Pozostałe miejsca w czołówce importerów zajmują poza tym również kraje 8

10 unijne. W 2003 roku łączne zakupy jabłek w Unii Europejskiej zamknęły się wolumenem ponad 2,80 mln ton, co stanowi w sumie prawie połowę łącznego, światowego importu tych owoców. Kolejne miejsca należą do Wielkiej Brytanii 475,8 tys. ton, Holandii 387,0 tys. ton, Belgia 246,64 tys. ton, Belgii 249,0 tys. ton, Hiszpanii 236,1 tys. ton Spoza państw unijnych znanymi, światowymi importerami są Stany Zjednoczone Ameryki - 186,7 tys. ton oraz Meksyk 180,7 tys. ton. mln ton 24 Procentowy udział poszczególnych odmian jabłek w światowej produkcji w wybranych latach Red Delicious Golden Delicious Granny Smith Royal Gala/Gala Fuji Jonagold Idared Mcintosh Braeburn Elstar Cortland Koksa Pomarańczowa Gloster Jonagored Spartan Pink Lady GRUSZKI Ubiegłoroczne zbiory gruszek na świecie zamknęły się wynikiem 18,09 mln ton wobec 17,19 mln ton zebranych rok wcześniej - 5% wzrost produkcji. Od wielu już lat największym światowym producentem tych owoców są Chiny z ubiegłoroczną produkcją w wysokości 10,34 mln ton wobec 9,42 mln ton gruszek zebranych w 2003 roku. Tym samym zbiory w tym kraju stanowiły łącznie 57% całkowitych, światowych zbiorów. Kolejne miejsca na światowej liście producentów gruszek w minionym roku zajęły Włochy, po raz pierwszy od dłuższego czasu wyprzedzając Stany Zjednoczone, ze zbiorami w 833,4 tys. ton, następnie USA 810,3 tys. ton, Hiszpania 562,1 tys. ton,(znaczący spadek zbiorów w stosunku do ponad 703,0 tys. ton w 2003 roku), Argentyna 509,0 tys. ton 21% spadek zbiorów w porównaniu do roku wcześniejszego, Niemcy 398,0 tys. ton, Japonia 393,4 tys. ton, Południowa Afryka 373,5 tys. ton, Turcja 330,0 tys. ton, Korea Południowa 300,0 tys. ton a światową dziesiątkę zamyka Francja ze zbiorami 261,6 tys. ton gruszek. Łączne, ubiegłoroczne zbiory gruszek we wszystkich 25 krajach unijnych zamknęły się wolumenem 2,97 ml ton w porównaniu do 2,80 mln ton rok wcześniej. Jak już wspomniano powyżej największym unijnym producentem okazały się być Włochy 833,4 tys. ton i kolejno Hiszpania 562,1 tys. ton, Niemcy 398,0 tys. ton, Francja 261,6 tys. ton, Belgia- 212,9 tys. ton oraz Holandia 208,0 tys. ton. 9

11 Poniższa tabela prezentuje wielkość zbiorów gruszek w latach w krajach Unii Europejskiej, wielkości w tys. ton kraj Belgia Dania Francja Niemcy Grecja Włochy Holandia Portugalia Hiszpania Szwecja Wielka Brytania UE odmiana Blanquilla Konferencja Coscia Doyenne Guyot Kristalli Passa Crassana William BC pozostałe Poniższa tabela prezentuje prognozę tegorocznych zbiorów gruszek oraz wielkość zbiorów z wcześniejszych lat w wybranych krajach nowych członkach UE, wielkości podano w tys. ton kraj Czechy Polska Słowacja Słowenia łącznie 10 nowych członków UE W bieżącym roku zbiory gruszek w Polsce były znacząco bo aż o niecałe 30% niższe niż w roku 2004 i wyniosły jedynie 62,0 tys. ton wobec 87,0 tys. ton zebranych przed rokiem i 77,0 tys. ton dwa lata temu. W bieżącym roku powierzchnia upraw grusz w Polsce wynosiła zaledwie o 0,2 ha więcej - 14,7 tys. ha, a średnie plony z 1 ha to około zaledwie 42 ton w porównaniu do 57 ton rok temu. 2 1,5 1 0,5 0 Średnie ceny skupu gruszek w Polsce, w zł/kg

12 OWOCE MIĘKKIE W minionym, 2004 roku na świecie wyprodukowano łącznie 3,49 mln ton wobec 3,30 mln ton truskawek w 2003 roku i 3,23 mln ton dwa lata temu 2002 roku. Największym światowym producentem tych owoców są od kilku już lat Stany Zjednoczone z ubiegłorocznym wynikiem 1,0 mln ton wobec 0,95 mln ton rok wcześniej, stanowiącym ponad 28% światowej produkcji. Na drugim miejscu znalazła się po raz kolejny Hiszpania z ubiegłorocznymi Ubiegłoroczne zbiory, wielkości w tys. ton Polska Świat UE-15 truskawki 186,0 3113,0 752,0 maliny 56,8 389,1 43,7 porzeczka czarna 125,0 332,0 150,0 wiśnie 202,0 1036,0 98,0 zbiorami w wysokości 286,3 tys. ton. W 2004 roku na trzecim miejscu pod względem produkcji uplasowała się Rosja ze zbiorami w wysokości 215,0 tys. ton i kolejno dalej Korea 210,0 tys. ton, Japonia 205,0 tys. ton, na szóstym miejscu Polska ubiegłoroczną produkcją w wysokości odpowiednio niecałych 186,0 tys. ton, na siódmym Włochy ponad 167,0 tys. ton. Znaczący wolumen produkcji truskawek zebrano również w Meksyku i Turcji po 150,0 tys. ton, w Niemczech niecałe 120,0 tys. ton oraz Maroku 106,0 tys. ton owoców. Łączne zbiory truskawek w 25 krajach unijnych osiągnęły w minionym roku wolumen 1,0 mln ton, z czego aż niecałe 65% całkowitej produkcji stanowiły zbiory w trzech krajach Hiszpanii, Polsce oraz Włoszech - w sumie prawie 640,0 tys. ton Zbiory w pozostałych państwach wyniosły odpowiednio dla Francji 51,0 tys. ton, Wielkiej Brytanii 42,0 tys. ton, dla Belgii 40,0 tys. ton oraz Holandii 35,0 tys. ton. Według wstępnych danych szacunkowych tegoroczne zbiory w Polsce były bardzo zbliżone do zbiorów z roku poprzedniego 180,0 tys. ton truskawek zebranych w 2005 roku w stosunku do jak już wspominaliśmy niecałych 186,0 tys. ton w 2004 roku i rekordowo niskich 131,0 tys. ton w 2003 roku. Poniższa tabela prezentuje wielkość importu owoców miękkich do krajów unijnych w wybranych latach wielkości podano w tonach maliny świeże jeżyny porzeczki czarne porzeczki czerwone agrest borówki jagody aronia pozostałe łącznie mrożone maliny porzeczki czarne porzeczki czerwone agrest jeżyny jagody łącznie

13 W 2003 roku światowy eksport świeżych truskawek zamknął się Polska produkcja owoców miękkich, w tys. ton bardzo wysokim wynikiem w porównaniu do lat wcześniejszych wynosząc prawie 523,0 tys. ton wobec średnio około 480,0 tys. ton w poprzednich latach. Import 100 świeżych truskawek na świecie 50 natomiast osiągnął wielkość 0 niecałych 507,0 tys. ton wobec 494,0 tys. ton rok wcześniej. Do największych światowych eksporterów zalicza się Hiszpania, która corocznie sprzedaje poza swoje granice około 200,0 tys. ton owoców. W 2003 roku wyeksportowała niecałe 220,0 tys. ton. W 2004 roku eksport ten nieco wzrósł do 227,0 tys. ton, a w 2005 roku szacowany jest na 230,0 tys. ton. Poza Hiszpanią znaczące ilości świeżych truskawek eksportują również Stany Zjednoczone w 2003 roku wolumen ten wyniósł niecałe 95,0 tys. ton oraz Meksyk 42,0 tys. ton. Najważniejszym natomiast światowym importerem są Niemcy, które corocznie sprowadzają około 100,0 tys. ton truskawek, przy czym w minionym roku wielkość importu wyniosła niecałe 112,0 tys. ton. Światowa produkcja malin w 2004 roku wyniosła 461,7 tys. ton wobec 427,1 tys. ton zebranych rok wcześniej, z czego aż 170,0 tys. ton pochodziło z Rosji, co niewątpliwie daje temu państwu eksport truskawki świeże tys. ton pierwsze miejsce wśród światowych kraje UE 214,89 217,46 222,75 225,00 212,00 producentów. Dla poza UE 1,62 2,64 4,07 5,00 5,00 porównania rok łącznie 216,52 220,11 226,82 230,00 217,00 wcześniej zbiory malin eksport truskawki mrożone tys. ton w tym kraju były o kraje UE 23,14 30,31 27,27 30,00 28,00 12% niższe i wyniosły poza UE 2,21 2,81 1,94 2,00 2,00 150,0 tys. ton. Na łącznie 25,27 33,12 29,22 32,00 30,00 drugim miejscu wśród import truskawki świeże tys. ton światowych kraje UE 5,16 6,33 4,84 3,10 5,00 producentów poza UE 1,32 0,95 2,96 2,90 3,00 uplasowała się Serbia łącznie 6,49 7,29 7,81 6,00 8,00 90,0 tys. ton, a tuż import truskawki mrożone tys. ton za nią po raz pierwszy kraje UE 0,75 0,44 1,16 0,71 1,00 od wielu lat trzecie poza UE 10,51 12,57 21,53 13,29 11,00 miejsce zajęła Polska z łącznie 11,27 13,01 22,69 14,00 12,00 wynikiem produkcji na poziomie 57,0 tys. ton. Kolejne miejsca na liście dominujących producentów zajęły Stany Zjednoczone 50,0 tys. ton oraz Niemcy i Ukraina po 20,0 tys. ton oraz Kanada ponad 23,0 tys. ton. Łącznie w krajach Unii Europejskiej w minionym roku zebrano ponad 110,0 tys. ton malin, co daje prawie 25% udział w światowej produkcji. W minionym roku, jak już wspomniano, Polska ze zbiorami wynoszącymi 57,0 tys. ton wobec 43,0 tys. ton zebranych w 2003 roku, zajęła trzecie miejsce pośród światowej czołówki producentów. Zgodnie z przedwynikowymi danymi szacunkowymi, tegoroczne zbiory malin w Polsce były o niecałe 6% wyższe i wyniosły około 60,0 tys. ton. porzeczki maliny truskaw ki agrest pozostałe 12

14 Ubiegłoroczne zbiory wiśni na świecie wyniosły 1,10 mln ton w stosunku do 1,04 mln ton, w roku 2003 daje to wzrost produkcji o 6%. Jak już od wielu lat, tak i w minionym roku największym producentem tych owoców była Rosja z ubiegłorocznymi zbiorami tych owoców na poziomie 225,0 tys. ton. Na drugim miejscu z wynikiem 202,0 tys. ton uplasowała się Polska, a na trzecim miejscu z wynikiem 145,0 tys. ton Turcja. Do bardziej znaczących producentów zaliczają się również Serbia 112,3 tys. ton - -w przypadku tego państwa odnotowano znaczący wzrost produkcji w stosunku do niecałych 87,0 tys. ton w 2003 roku, następnie Stany Zjednoczone 98,0 tys. ton owoców zebranych w 2004 roku, Niemcy 80,0 tys. ton spadek produkcji aż o 20,0 tys. ton oraz Iran 51,0 tys. ton. W minionym roku w dwudziestu pięciu krajach unijnych zebrano łącznie prawie 377,0 tys. ton, wobec 360,0 tys. ton rok wcześniej. Dominującą większość stanowiły zbiory w nowych krajach członkowskich w sumie ponad 263,0 tys. ton. W minionym roku polskie zbiory wiśni zamknęły się wolumenem 202,0 tys. ton wobec 191,0 tys. ton w roku poprzednim. 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 Porównanie średnich cen skupu owoców do przetwórstwa w euro/kg Polska Niemcy Polska Niemcy Polska Niemcy Polska Niemcy truskaw ki maliny porzeczki czarne porzeczki czerw one Szacowane tegoroczne zbiory tych owoców w Polsce są rekordowo niskie odnotowano ponad 30% spadek produkcji do wolumenu niecałych 140,0 tys. ton wiśni. Ubiegłoroczna światowa produkcja porzeczek zamknęła się wynikiem 873,58 tys. ton wobec 687,8 tys. ton przed rokiem i tym samym była sporo, bo aż o ponad 185,0 tys. ton wyższa od zbiorów z roku W minionym roku najwięcej porzeczek zebrano tradycyjnie już w Rosji - rekordowy wzrost produkcji do wolumenu 396,0 tys. ton wobec 222,0 tys. ton przed rokiem - +44%. Drugie miejsce spośród producentów światowych zajęła podobnie jak przed rokiem Polska z ubiegłorocznymi zbiorami w wysokości 194,0 tys. ton. W minionym roku trzecie miejsce wśród producentów przypadło Niemcom 148,0 tys. ton i kolejno Ukrainie i Czechom ex equo po 20 tys. ton, Austrii 19,5 tys. ton, Wielkiej Brytanii 18,8 tys. ton oraz Francji ponad 11,0 tys. ton. Według wstępnych szacunków, tegoroczne zbiory porzeczek w Polsce łącznie wyniosą 180,0 tys. ton i będą o około 8% mniejsze niż te z 2004 roku. BANANY Roczna wielkość produkcji bananów na świecie oscyluje w granicach mln ton. W minionym, 2004 roku wielkość ta wyniosła 71,34 mln ton, a w 2003 roku 69,88 mln ton nieznaczny 2% wzrost wolumenu produkcji. Z tys. ton Dostawy bananów do Unii Europejskiej w tys. ton Ameryka Łacińska ugrupowanie ACP unijni producenci 13

15 podanych wielkości około 55% bananów pochodzi z Ameryki Południowej, około 10% z kontynentu afrykańskiego, a pozostałe ilości pochodziły z krajów azjatyckich. W ubiegłym roku ponad 24,0 mln ton tych owoców pochodziła z krajów Ameryki Łacińskiej, ponad 15,0 mln ton z Ameryki Południowej, około 38,0 mln ton z Azji i niecałe 7,0 mln ton z państw afrykańskich. Od kilku już lat do największych światowych producentów należą następujące kraje: Indie, Brazylia, Ekwador, Filipiny, Chiny, Indonezja oraz Kostaryka. W ubiegłym roku największym producentem okazały się po raz kolejny Indie z produkcją wynoszącą Ceny bananów na rynkach światowych w pierwszym USD/tonę półroczu 2005 roku STYCZ LUTY MAR KWIEC MAJ CZER LIP rynek amerykański rynek unijny /00 Wielkość importu do Polski bananów w latach , w tys. ton 16,82 mln ton, tym samym nie uległa ona zmianie w stosunku do roku poprzedniego. Na drugim miejscu znalazła się Brazylia z wynikiem 6,60 mln ton, trzecie miejsce zajęły Chiny 6,42 mln ton, a czwarte Ekwador 5,90 mln ton. Wśród znaczących w światowej produkcji producentów znalazły się również Filipiny 5,63 mln ton, Indonezja 4,39 mln ton, Kostaryka 2,20 mln ton, Meksyk 2,02 mln ton, i Tajlandia 1,9 mln ton oraz Republika Burundi 1,6 mln ton oraz jedenaste miejsce Kolumbia z wynikiem 1,45 mln ton bananów. 2001/ / / / /06 W 2003 roku eksport bananów na świecie wyniósł 15,50 mln ton i było o ponad 7% wyższy niż 14,58 mln ton wyeksportowanych w 2002 roku. Tym samym z roku na rok eksport tych owoców ulega zwiększeniu - -dla porównania w latach dziewięćdziesiątych wywóz ten nie przekraczał 10,0 mln ton. Największym światowym eksporterem od wielu lat jest Ekwador 4,66 mln ton sprzedanych bananów wobec 4,19 mln ton rok wcześniej. W omawianym okresie znacząca była również sprzedaż Kostaryki ponad 2,0 mln ton oraz Filipin - 1,82 mln ton. W pierwszej piątce znalazły się również Kolumbia 1,42 mln ton oraz Gwatemala 0,94 mln ton sprzedanych bananów. Łączny eksport 15 krajów unijnych zamknął się wolumenem niecałych 1,5 mln ton, z czego większość bananów pochodziła oczywiście z reeksportu. W przypadku państw unijnych aż 60% dostaw pochodziła w 2003 roku z Belgii 0,86 mln ton. W 2003 roku łączna wielkość światowego importu bananów wyniosła 14,36 mln ton wobec 13,91 mln ton zaimportowanych w 2002 roku. Największym importerem bananów są Stany Zjednoczone corocznie sprowadzające około 4,0 mln ton owoców. W omawianym w raporcie 2003 roku Stany Zjednoczone zakupiły 3,87 mln ton bananów co stanowiło dokładnie 27% światowego importu. Ponadto w czołówce importerów znajdują się również kraje takie jak np. Niemcy 1,18 mln ton, Japonia - 0,98 mln ton, Belgia prawie 0,95 mln ton, Wielka Brytania 0,86 mln ton, Rosja 0,80 mln ton oraz Włochy niecałe 0,6 mln ton. W 2003 roku łącznie wszystkie kraje unijne zaimportowały niecałe 5,5 mln ton tych owoców, z czego aż 4,92 mln ton trafiło na rynek dotychczasowych 15 państw unijnych. Wśród najważniejszych importerów państw Unii Europejskiej na pierwszym miejscu 14

16 znalazły się w omawianym okresie Niemcy z wynikiem 1,18 mln ton, następnie Belgia niecałe 0,95 mln ton, Wielka Brytania 0,86 mln ton, Włochy 0,59 mln ton, Francja 0,34 mln ton, oraz Szwecja z wolumenem zakupów na poziomie 0,23 mln ton. W 2003 roku import do Polski bananów zamknął się wielkością 0,26 mln ton, podczas gdy rok później, w 2004 roku było to 0,25 mln ton. WARZYWA W minionym roku łączna produkcja świeżych warzyw na świecie, włączając w tę wielkość melony wyniosła 865,81 mln ton, przy całkowitej powierzchni upraw wynoszącej 51,29 mln ha. Dla porównania rok wcześniej produkcja ta wyniosła odpowiednio 847,63 mln ton. Największe zbiory warzyw mają miejsce w Azji ponad 630,0 mln ton, nastepnie w Europie odpowiednio ponad 101,0 mln ton oraz niecałe 59,0 mln ton w Ameryce Północnej i ponad 51,0 mln ton w Afryce. W 2004 roku największym producentem warzyw były ponownie Chiny, które swą pozycję lidera światowych producentów utrzymują już od kilku lat. Produkcja w tym kraju stanowiła niewiele ponad 50% całkowitych zbiorów warzyw na świecie, osiągając wolumen 423,4 mln ton wobec 410,5 mln ton przed rokiem. Drugim co do wielkości produkcji producentem świeżych warzyw na świecie są Indie 50,5 mln ton wobec niecałych 79,6 mln ton zebranych w 2003 roku. W pierwszej dziesiątce największych światowych producentów od wielu lat znajdują się również kraje, takie jak: Stany Zjednoczone z ubiegłorocznym wynikiem nieco ponad 39,2 mln, Turcja 24,1 mln ton, Włochy 16,1 mln ton, Rosja 15,5 mln ton, Egipt 14,8 mln ton, Iran 13,5 mln ton, Hiszpania niecałe 13,0 mln ton, Japonia 11,7 mln ton, Korea Płd 11,0 mln ton oraz Meksyk ponad 10,0 mln ton. W minionym roku łączna mln ton produkcja warzyw w 16 dwudziestu pięciu Produkcja warzyw w krajach unijnych 14 w 2004 roku krajach unijnych 12 zamknęła się wynikiem 10 66,7 mln ton, co 8 stanowiło niecałe 7,8% 6 światowej produkcji tych 4 towarów. Dla 2 0 porównania przed rokiem łączna produkcja warzyw we wszystkich krajach unijnych wyniosła niecałe 61,7 mln ton. Tym samym większosć zbiorów pochodziła z produkcji w 15 dotychczasowych krajach Unii Europejskiej w 2004 roku w sumie zebrano tam niecałe 58,2 mln ton warzyw, a pozostałe 8,6 mln ton stanowiła produkcja w nowych państwach członkowksich. Włochy Hiszpania Francja Polska Grecja Niemcy Holandia Wielka Brytania Portugalia Węgry Belgia Austria Litwa Czechy Słowacja Szwecja Dania Finlandia Wśród unijnych producentów pierwsze miejsce w 2004 roku należało do największego unijnego producenta - Włoch 16,1 mln ton wobec 15,1 mln ton przed rokiem. Kolejne miejsca należały już do Hiszpanii 12,9 mln ton, Francji 8,8 mln ton, Polski 5,4 mln ton, Grecji prawie 4,0 mln ton, Niemiec 3,9 mln ton, Holandii 3,8 mln ton, Wielkiej Brytanii 2,7 mln ton oraz Portugalii 2,3 mln ton. Tym samym po raz pierwszy po akcesji Polska zajęła jedno z czołowych miejsc wśród unijnych producentów warzyw. Zbiory w pozostałych 15

17 nowych krajach członkowskich wyniosly odpowiednio Węgry niecałe 1,9 mln ton, Litwa 0,38 mln ton, Czechy 0,36 mln ton, Slowacja 0,33 mln ton oraz Łotwa 0,18 mln ton. Pod względem produktowym największą grupę liczoną za pomocą wolumenu zbiorów stanowią ziemniaki z ubiegłorocznym wynikiem na poziomie ponad 320,0 mln ton oraz pomidory, których w 2004 roku zebrano w sumie ponad 120,0 mln ton. Po raz kolejny w przypadku zbiorów tych pierwszych jak i drugich największym producentem sa Chiny około 70,0 mln ton w przypadku ziemniaków i około 30,0 mln ton dla pomidorów. Kolejne miejsca na liście globalnej produkcji zajęły kolejno różnego rodzaju warzywa kapustne ubiegłoroczna produkcja 68,2 mln ton, cebula ponad 55,0 mln ton, ogórki sałatkowe 40,8 mln ton, niecałe 24,0 mln ton marchwi, prawie 22,0 mln ton sałat oraz niecałe 17,0 mln ton kalafiorów. Zbiory warzyw w Polsce w tys. ton produkt warzywa gruntowe 4419,6 4916,2 4827,0 kapusta 1236,7 1371,0 1400,0 kalafiory 188,8 205,7 190,0 cebula 678,3 865,7 700,0 marchew 834,6 927,6 935,0 buraki ćwikłowe 333,5 356,9 368,0 ogórki 289,7 255,9 259,0 pomidory 234,1 212,7 210,0 pozostałe 623,9 720,4 765,0 warzywa spod osłon 671,2 673,8 680,0 ogórki 198,7 208,0 210,0 pomidory 372,3 369,6 370,0 pozostałe 100,2 96,2 100,0 pieczarki 165,0 180,0 190,0 warzywa łącznie 5090,8 5590,0 5440,0 Ubiegłoroczne zbiory warzyw gruntowych w Polsce wyniosły 4,91 mln ton i były wyższe w stosunku do 4,41 mln ton rok wcześniej. W sumie zbiory warzyw gruntowych oraz warzyw spod osłon łącznie dały ubiegloroczny wolumen 5,59 mln ton w stosunku do 5,09 mln ton w 2003 roku. Prawdopodbnie tegoroczne zbiory wyniosą w przypadku warzyw gruntowych pomiędzy 4,76 a 4,81 mln ton, a prognoza dotycząca warzyw spod osłon zakłada wolumen około 0,68 mln ton. W minionym, 2004 roku odnotowano wzrost powierzchni upraw warzyw, a w bieżącym roku po raz kolejny zwiększył się areał upraw przy jednoczesnym spadku plonów. Zbiory ziemniaków w Polsce w minionym roku zamknęły się woluemnem niecałych 14,0 mln ton i utrzymały się na bardzo zbliżonym do poprzedniego roku poziomie. Według wstępnych szacunków na skutek spadku powierzchni upraw ziemniaków, ich zbiory będą aż o ponad 20% mniejsze niż w 2004 roku i prognozowane sa na około 11,0 mln ton. 16

18 Poniższa tabela prezentuje ubiegłoroczną wielkość produkcji warzyw na świecie z wyłączeniem produkcji melonów wielkość produkcji w mln ton procentowa zmiana produkt /04 pomidory 106,17 112,99 113,30 120,38 6,25 kapusty 60,91 61,57 65,59 68,17 3,93 kalafiory 14,92 15,20 15,94 16,40 2,89 cebula 49,89 51,49 52,54 55,15 4,97 marchew 21,17 21,50 23,32 23,97 2,79 ogórki 35,60 38,60 39,59 40,86 3,21 sałata 18,58 19,99 20,81 21,90 5,24 szpinak 9,13 10,83 11,86 12,68 6,91 cykoria 0,83 0,84 0,92 1,00 8,70 pieczarki 2,83 2,92 3,18 3,21 1,10 szparagi 4,97 5,75 6,28 6,55 4,30 karczochy 1,30 1,25 1,17 1,32 12,82 czosnek 11,48 12,57 13,69 14,07 2,78 groszek zielony 5,55 5,78 5,93 9,11 53,63 fasola 8,08 8,22 8,91 6,29-29,42 ziemniaki 312,26 320,82 310,81 327,61 5,41 warzywa łącznie oprócz ziemniaków 233,82 243,15 247,36 246,97 1,00 POMIDORY W minionym roku światowa produkcja pomidorów wyniosła 120,38 mln ton wobec 113,3 mln ton w stosunku rok wcześniej. Dokładnie 25% ubiegłorocznych światowych zbiorów pochodziło z Chin niecałe 30,20 mln ton wobec 28,80 mln ton zebranych przed rokiem. Wstępne szacunki dotyczące tegorocznych zbiorów w Chinach mówią o wolumenie zbiorów na poziomie 34,90 mln ton. Drugim co do wielkości produkcji, światowym producentem pomidorów są Stany Zjednoczone z ubiegłorocznym woluemenem 12,70 mln ton, a na trzecim miejscu znalazła się Turcja ze zbiorami wynoszącymi 8,00 mln ton znaczący spadek zbiorów w porównaiu z 9,80 mln ton w 2003 roku. Na kolejnych miejscach znalazły się: Indie 7,60 mln ton, Włochy niecałe 7,60 mln ton, Egipt 6,80 mln ton, a następnie Hiszpania niecałe 4,40 mln ton, Iran 4,20 mln ton oraz Brazylia 3,40 mln ton. Nieco ponad 14% światowej produkcji tych warzyw pochodzi z 25 krajów unijnych, w których ubiegłoroczne, łączne zbiory wyniosły 17,3 mln ton w stosunku do niecałych 16,1 mln ton rok wcześniej. Ze wspomnianego wolumenu jedynie 0,6 mln ton stanowiły pomidory zebrane w nowych 10 państwach członkowskich. Największym unijnym, a zarazem i liczącym się światowym producentem, są Włochy ponad 6,6 mln ton oraz Hiszpania prawie 4,4 mln ton. Na kolejnych miejscach znalazly się: Grecja 1,8 mln ton, Portugalia 1,1 mln ton, Francja 0,8 mln ton, Holandia 0,65 mln ton, Belgia 0,25 mln ton oraz Węgry 0,23 mln ton. W minionym roku w Polsce zbiory pomidorów w Polsce wyniosły 213,0 tys. ton wobec 234,0 tys. ton w 2003 roku, a tegoroczna prognoza produkcji mówi o wielkości o zaledwie 2% niższej niż przed rokiem 210,0 tys. ton. 17

19 Poniższa tabela prezentuje wielkość produkcji pomidorów krajów unijnych, wielkości podano w tys. ton tys. ton kraj * Austria 29,88 34,53 35,83 37,27 Belgia 234,40 250,30 245,90 Dania 21,23 19,69 19,69 Finlandia 36,40 35,78 34,59 Francja 802,54 825,41 808,58 Niemcy 46,08 50,16 55,00 Grecja 1882, , ,00 Irlandia 8,31 9,00 10,00 Włochy 5750, , ,50 Holandia 555,00 595,00 645,00 675,00 Portugalia 954,68 992, ,00 Hiszpania 3986, , ,80 Szwecja 22,77 18,08 19,40 20,08 Wielka Brytania 100,86 75,64 78,49 78,49 Czechy 27,40 23,53 18,83 Polska 221,41 234,09 212,66 210,00 Litwa 4,40 2,53 0,86 Łotwa 0,10 1,50 0,36 Malta 10,95 14,13 15,43 14,79 Słowacja 32,01 27,07 36,63 Slowenia 4,37 4,19 5,43 Cypr 37,00 37,10 37,20 Estonia 1,00 0,90 0,90 Węgry 247,19 281,16 269,23 134,87 *prognoza Według FAO, w 2003 roku światowy eksport świeżych pomidorów wyniósł niecałe 4,40 mln ton w stosunku do 4,26 mln ton rok wczesniej, z czego aż 47% - blisko 2,10 mln ton sprzedaży pochodziło z 15 ówczesnych krajów unijnych. Największym światowym eksporterem była jak już od wielu lat Hiszpania z wynikiem eksportu około 0,94 mln ton pomidorów. Na drugim miejscu znajduje się natomiast Meksyk 0,90 mln ton, a na trzecim Holandia niecałe 0,70 mln ton wyeksportowanych pomidorów. Czwartą pozycję zajęła Turcja 0,23 mln ton, a piątą Maroko 0,18 mln ton. Eksport krajów unijnych w 2003 roku wyniósł 2,09 mln ton wobec 1,99 mln ton wyeksportowanych rok wcześniej. Niecąłe 80% łacznej sprzedazy 1,63 mln ton stanowił eksport Hispzanii oraz Holandii. Spośród nowych 10 krajów unijnych największym eksporterem okazała się być Polska, która w omawianym okresie wyeksportowała poza granicę 41,3 tys. ton pomidorów świeżych, w 2004 roku 46,1 tys. ton, a wstępne szacunki mówią o wolumenie nawet 48,0 tys. ton eksportu w bieżacym, 2005 roku. Z danych ze wspomnianego już 2003 roku wynika, że światowy import pomidorów jest bardzo zbliżony do eksportu i wynosi on odpowiednio około 4,16 mln ton wobec 4,12 mln ton rok wcześniej. W pierwszej światowej piątce importerów znajdują się Stany Zjednoczone z wynikiem importu ponad 0,93 mln ton, następnie Niemcy 0,61 mln ton, Francja 0,43 mln ton, Wielka Brytania 0,33 mln ton oraz Holandia 0,26 mln ton. 18

20 W 2003 roku kraje unijne zaimportowały łącznie 2,06 mln ton pomidorów świeżych co stanowiło 50% łącznego, światowego importu. W przypadku importu tych warzyw do Polski ich woluemn corocznie wzrasta i w 2003 roku zamknął się wielkością 36,5 tys. ton, w 2004 roku zwiększył się znacząco do niecałych 55,0 tys. ton, a wstępne tegoroczne prognozy mówią o zakupach na poziomie 56,0 tys. ton. CEBULA Ubiegłoroczna produkcja Wielkośc produkcji cebuli w UE, w mln ton cebuli na świecie była o 5% 5,0 wyższa niż w roku 2003 i 4,0 wyniosła 55,15 mln ton wobec 52,54 mln ton rok wcześniej. 3,0 Prawie 32% światowej produkcji 2,0 w minionym roku stanowiły zbiory w Chinach niewiele 1,0 ponad 18,0 mln ton w stosunku 0,0 do 17,54 mln ton w 2003 roku UE-15 UE-10 UE-15 UE-10 UE-15 UE-10 UE-15 UE-10 Pozostałe, czołowe miejsca światowych producentów zajmują kolejno: Indie 5,50 mln ton, USA 3,67 mln ton, Turcja 1,75 mln ton, Rosja 1,67 mln ton, ton, Pakistan 1,65 mln ton, Iran 1,45 mln, ton Japonia oraz Brazylia po 1,12 mln ton, oraz Hiszpania niecałe 1,1 mln ton. W minionym roku łączne zbiory cebuli we wszystkich krajach unijnych zamknęły się wolumenem 5,11 mln ton wobec 4,69 mln ton zebranych w 2003 roku. Tym samym doszło do wzrostu zbiorów o niecałe 10% w stosunku do roku poprzedniego. W przypadku ubiegłorocznych zbiorów produkcja w dotychczasowych 15 krajach unijnych wyniosła 4,22 mln ton, a pozostały wolumen 0,89 mln ton stanowiły zbiorych w nowych krajach członkowskcih. Spośród państw Unii Europejskiej największe zbiory cebuli odnotowano w Hiszpanii 1,08 mln ton oraz Polsce niecałe 0,87mln ton oraz Holandii 0,80 mln ton. Kolejne miejsca pod względem wolumenu zbiorów zajęły Włochy 0,40 mln ton i kolejno Francja 0,44 mln ton, Wielka Brytania -0,38 mln ton, Niemcy niecałe 0,3 mln ton oraz Grecja 0,2 mln ton. tys. ton Sytuacja na polskim rynku cebuli w latach W przypadku Polski ubiegłoroczne zbiory były rekordowo wysokie i wyniosły 866,0 tys. ton wobec 678,0 tys. ton zebranych w 2003 roku. Prognozowane tegoroczne zbiory, według wstępnych danych 400 szacunkowych wyniosą około 700,0 tys. ton. W 2003 roku 200 łączny eksport cebuli na świecie wyniósł 4,70 mln ton w stosunku 0 do 3,95 mln ton w 2002 roku, a jej import 4,78 mln ton w produkcja import eksport porównaniu do 3,87 mln ton przed rokiem. Tym samym w obydwu przypadkach odnotowano wzrost wolumenu sprzedaży i zakupów odpowiednio o 16% i 23%. 19

21 Największym światowym eksporterem tego warzywa po raz pierwszy od wielu lat stały się Indie, które przez wiele lat ustępowały pierwszego miejsca Holendrom. W 2003 roku kraj ten sprzedał poza granice w sumie 860,0 tys. ton cebuli wobec 588,0 tys. ton rok wcześniej znaczący wzrost eksportu o ponad 32%. Na drugim miejscu znalazła sięw omawianym okresie Holandia z wynikiem niecałych 799,0 tys. ton wobec 682,0 tys. ton wyeksportowanych w 2002 roku. Na kolejnych miejscach uplasowały się Chiny, które również w 2003 roku odnotowały rekordowy wzrost wolumenu eksportu z niecałych 260,0 tys. ton w 2002 roku do obecnych 455,7 tys. ton w 2003 roku oraz Stany Zjednoczone niecałe 329,0 tys. Ponad 320,0 tys. ton cebuli wyeksportowano również z Egiptu i 225,0 tys. ton z Hiszpanii. Łączna sprzedaż cebuli z krajów unijnych, biorąc pod uwagę już 25 krajów członkowskich wyniosła w 2003 roku ponad 1,50 mln ton cebuli, co stanowiło około 30% światowego eksportu. Największym unijnym eksporterem była oczywiście Holandia z wynikiem 798,8 tys. ton oraz Hiszpania 225,6 tys. ton i Polska niecałe 170,0 tys. ton. W omawianym okresie, jak już od wielu lat, była Rosja ponad 588,0 tys. ton tego warzywa podczas gdy rok wcześniej było to 425,0 tys. ton oraz Stany Zjednoczone i Malezja, których zakupy były na niemalże identycznym poziomie USA zaimportowały 293,1 tys. ton a Malezja odpowiednio 291,1 tys. ton cebuli. Na kolejnych miejscach znalazły się: Niemcy- 276,5 tys. ton, Wielka Brytania niecałe 273,0 tys. ton, Arabia Wielkość importu do Europy cebuli z półkuli południowej w tys. ton C hile A rgenty na A ustralia Now a Zelandia RPA Saudyjska 255,0 tys. ton oraz Japonia 243,0 tys. ton W omawianym okresie wszystkie kraje unijne zakupiły niecałe 1,20 mln ton cebuli, z czego aż 1,14 mln ton trafiło na unijny rynek dotychczasowych piętnastu krajów. Ponad 60% wszytskich dostaw stanowił import jedynie trzech państw Niemiec, Belgii i Wielkiej Brytanii łącznie niecałe 700,0 tys. ton. Ubiegłoroczny eksport polskiej cebuli zamknął się wielkością 175,1 tys. ton, w stosunku do 169,3 tys. ton w 2003 roku, podczas gdy import w analogicznym okresie wyniósł 53,7 tys. ton wobec 56,3 tys. ton zakupionych rok wcześniej. ŚWIATOWY RYNEK OWOCÓW I WARZYW - TABELE DANYCH Światowe ceny bananów i pomarańczy według Banku Światowego 2004 USD/tona Średnie światowe ceny bananów (cif Hamburg) STYCZ LUTY MAR KWIEC MAJ CZER LIP SIER Źródło: Bank Światowy Banany Poniżej podajemy ceny bananów od głównych światowych dostawców (np. Chiquita, Dole) z dostawą do portu w Hamburgu (c.i.f.) oraz w portach Zatoki Meksykańskiej w Stanach Zjednoczonych (f.o.t). Pochodzenie: Środkowa i Południowa Ameryka, c.i.f. Hamburg W stosunku do pierwszych trzech kwartałów minionego roku ceny bananów na rynku w Hamburgu w okresie styczeń-wrzesień br. były 20