Świadczenie usług na rynku UE oraz EOG - aspekty praktyczne Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne

Świadczenie usług na rynku UE oraz EOG - aspekty praktyczne 10 kwietnia 2018 r. Warszawa Łukasz Żak www.een.org.pl Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne www.een.org.pl slajd 2 1

Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Dyrektywa (96/71/WE) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym ( rozporządzenie w sprawie IMI ) www.een.org.pl slajd 3 Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Artykuł 56 TFUE W ramach poniższych postanowień ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz Unii są zakazane w odniesieniu do obywateli Państw Członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w Państwie Członkowskim innym niż państwo odbiorcy świadczenia. Artykuł 57 TFUE Usługami w rozumieniu Traktatów są świadczenia wykonywane zwykle za wynagrodzeniem w zakresie, w jakim nie są objęte postanowieniami o swobodnym przepływie towarów, kapitału i osób. Usługi obejmują zwłaszcza: a) działalność o charakterze przemysłowym; b) działalność o charakterze handlowym; c) działalność rzemieślniczą; d) wykonywanie wolnych zawodów. www.een.org.pl slajd 4 2

Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Artykuł 57 TFUE Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego prawa przedsiębiorczości, świadczący usługę może, w celu spełnienia świadczenia, wykonywać przejściowo działalność w Państwie Członkowskim świadczenia na tych samych warunkach, jakie państwo to nakłada na własnych obywateli. www.een.org.pl slajd 5 Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Dyrektywa (96/71/WE) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług Zakres stosowania Artykuł 1 1. Niniejszą dyrektywę stosuje się do przedsiębiorstw prowadzących działalność w Państwie Członkowskim, które w ramach świadczenia usług poza jego granicami delegują pracowników zgodnie z ust. 3 na terytorium innego Państwa Członkowskiego. www.een.org.pl slajd 6 3

Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Zakres stosowania Art.1 ust. 3 Dyrektywa 96/71 ma zastosowanie wobec przedsiębiorców, którzy: a) delegują pracowników na własny rachunek i pod swoim kierownictwem na terytorium Państwa Członkowskiego, w ramach umowy zawartej między przedsiębiorstwem delegującym a odbiorcą usług, działającym w danym Państwie Członkowskim, o ile istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym a pracownikiem w ciągu okresu delegowania lub; b) delegują pracowników do zakładu albo przedsiębiorstwa należącego do grupy przedsiębiorców na terytorium Państwa Członkowskiego, o ile istnieje stosunek pracy między przedsiębiorstwem delegującym a pracownikiem w ciągu okresu delegowania lub; c) jako przedsiębiorstwo pracy tymczasowej lub agencja wynajmująca personel wynajmuje pracownika przedsiębiorstwu, prowadzącemu działalność gospodarczą lub działającemu na terytorium Państwa Członkowskiego, o ile przez cały okres delegowania istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem pracy tymczasowej lub agencją wynajmującą a pracownikiem. www.een.org.pl slajd 7 Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Ubezpieczenie społeczne osób przemieszczających się (migrujących) w Unii Europejskiej Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, Dziennik Urzędowy L 166, 30/04/2004, Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, Dziennik Urzędowy L284/1, 30.10.2009 r. Decyzja A2 Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego dotycząca wykładni art. 12 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie ustawodawstwa mającego zastosowanie do pracowników delegowanych i osób wykonujących pracę na własny rachunek tymczasowo pracujących poza państwem właściwym "Praktyczny Przewodnik Dotyczący Oddelegowania Pracowników w Państwach Członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii" - Brak charakteru normatywnego - źródło wykładni autentycznej. www.een.org.pl slajd 8 4

Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Ubezpieczenie społeczne osób przemieszczających się (migrujących) w Unii Europejskiej art. 11 ust.1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29.04.2004r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego osoby migrujące w celach zarobkowych po terytorium UE, w zakresie ubezpieczenia społecznego podlegają ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego art. 11 ust. 3a osoba wykonująca w Państwie Członkowskim pracę najemną lub pracę na własny rachunek podlega ustawodawstwu tego Państwa Członkowskiego zasady terytorialności podlegania systemowi ubezpieczeń społecznych państwa, w którym jest wykonywana praca (lex loci laboris) www.een.org.pl slajd 9 Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Ubezpieczenie społeczne osób przemieszczających się (migrujących) w Unii Europejskiej - zakres podmiotowy Art. 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 - rozporządzenie stosuje się do obywateli Państwa Członkowskiego, bezpaństwowców i uchodźców mieszkających w Państwie Członkowskim, którzy podlegają lub podlegali ustawodawstwu jednego lub kilku Państw Członkowskich oraz do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1231/2010 rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr 883/2004 i rozporządzenie (WE) nr 987/2009 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo - rozporządzenia nr 883/2004 i nr 987/2009 mają od 1 stycznia 2011 r. zastosowanie do spraw emerytalno-rentowych osób będących obywatelami państw trzecich, czyli nienależących do Unii Europejskiej (np. obywatel Białorusi), które legalnie zamieszkują na terytorium jednego z państw członkowskich, z wyłączeniem Danii www.een.org.pl slajd 10 5

Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Ubezpieczenie społeczne osób przemieszczających się (migrujących) w Unii Europejskiej Wyjątki od zasady lex loci laboris art. 12 ust. 1 rozporządzenia 883/2004 osoba, która wykonuje działalność jako pracownik najemny w państwie członkowskim w imieniu pracodawcy, który normalnie tam prowadzi swą działalność, a która jest delegowana przez tego pracodawcę do innego państwa członkowskiego do wykonywania pracy w imieniu tego pracodawcy, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego państwa członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany czas takiej pracy nie przekracza 24 miesięcy i że osoba ta nie jest wysłana, by zastąpić inną osobę. www.een.org.pl slajd 11 Transgraniczne świadczenie usług podstawy prawne Decyzja A2 Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego PRACOWNIK pracownik co najmniej 1 miesiąc podlegał ustawodawstwu państwa siedziby firmy przedsiębiorca delegujący pracownika musi posiadać stałą siedzibę w kraju, z którego deleguje pracownika pracownik wykonuje swoją pracę w ramach stosunku pracy istniejącym między nim a pracodawcą delegującym wynagrodzenie jest wypłacane przez przedsiębiorstwo oddelegowujące pracownika ZASTOSOWANIE PRAWA KRAJU SIEDZIBY NASTĘPUJE NA PODSTAWIE DOKUMENTU A1 Zaświadczenie o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnione www.een.org.pl slajd 12 6

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług www.een.org.pl slajd 13 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług implementacja Ustawa określa zasady: DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym ( rozporządzenie w sprawie IMI ) 1) delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach świadczenia usług; 2) kontroli przestrzegania przepisów o delegowaniu pracowników oraz realizacji obowiązków informacyjnych związanych z delegowaniem pracowników; 3) współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich dotyczącej delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i z tego terytorium; 4) ochrony pracowników delegowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i z tego terytorium; 5) postępowania związanego z realizacją wniosków o powiadomienie o decyzji w sprawie nałożenia na pracodawcę delegującego pracownika z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej oraz o egzekucję takiej kary lub grzywny. www.een.org.pl slajd 14 7

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Art. 3 ust 4 Pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP pracodawca mający siedzibę oraz prowadzący znaczną działalność gospodarczą w innym państwie członkowskim, z którego terytorium kieruje tymczasowo pracownika do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: a) w związku z realizacją umowy zawartej przez tego pracodawcę z podmiotem prowadzącym działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, b) w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy ten pracodawca, prowadzącym działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, c) jako agencja pracy tymczasowej; www.een.org.pl slajd 15 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Art. 3 ust 5 Pracodawca delegujący pracownika z terytorium RP pracodawca mający siedzibę, a w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą główne miejsce wykonywania takiej działalności, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kierującego tymczasowo pracownika w rozumieniu przepisów państwa członkowskiego, do którego jest delegowany, do pracy na terytorium tego państwa: a) w związku z realizacją umowy zawartej przez tego pracodawcę z podmiotem prowadzącym działalność na terytorium innego państwa członkowskiego, b) w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy ten pracodawca, prowadzącym działalność na terytorium tego państwa członkowskiego, c) jako agencja pracy tymczasowej. www.een.org.pl slajd 16 8

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Art. 3 ust 6 pracownik delegowany na terytorium RP pracownik zatrudniony w innym państwie członkowskim, tymczasowo skierowany do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pracodawcę delegującego pracownika na terytorium RP; Art. 3 ust 7 pracownik delegowany z terytorium RP pracownik w rozumieniu przepisów państwa członkowskiego, do którego jest delegowany, wykonujący pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tymczasowo skierowany do pracy na terytorium tego państwa przez pracodawcę delegującego pracownika z terytorium RP; www.een.org.pl slajd 17 Definicja pracownika delegowanego Dyrektywa (96/71/WE) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług Pojęcie pracownika delegowanego Art. 2 ust. 1 pracownik, który przez ograniczony okres wykonuje swoją pracę na terytorium innego Państwa Członkowskiego, niż państwa, w którym zwyczajowo pracuje www.een.org.pl slajd 18 9

Definicja pracownika delegowanego Dyrektywa (96/71/WE) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług Art. 2 ust. 2 Dla celów niniejszej dyrektywy przyjmuje się definicję pracownika, którą stosuje się w prawie Państwa Członkowskiego, na terytorium którego pracownik jest delegowany Przykład definicja pracownika Niemcy Par. 611a BGB Osoba zobowiązana do osobistego świadczenia pracy na rzecz innego podmiotu Jest związana instrukcjami zewnętrznymi. Prawo do wydawaniapoleceń dotyczy ichzakresu, wykonania, czasu, okresu oraz miejsca wykonania poleceń. Pracowniknie może samodzielnieokreślać swoichzadań. Stopień uzależnienia od poleceń pracodawcy jest determinowany zajmowanym stanowiskiem Nie mająznaczenia zapisy w umowie liczy się stan faktyczny. www.een.org.pl slajd 19 611a BGB Arbeitnehmer Arbeitnehmer ist, wer auf Grund eines privatrechtlichen Vertrags im Dienste eines anderen zur Leistung weisungsgebundener, fremdbestimmter Arbeit in persönlicher Abhängigkeit verpflichtet ist. Das Weisungsrecht kann Inhalt, Durchführung, Zeit, Dauer und Ort der Tätigkeit betreffen. Arbeitnehmer ist derjenige Mitarbeiter, der nicht im Wesentlichen frei seine Tätigkeit gestalten und seine Arbeitszeit bestimmen kann; der Grad der persönlichen Abhängigkeit hängt dabei auch von der Eigenart der jeweiligen Tätigkeit ab. Für die Feststellung der Arbeitnehmereigenschaft ist eine Gesamtbetrachtung aller Umstände vorzunehmen. Zeigt die tatsächliche Durchführung des Vertragsverhältnisses, dass es sich um ein Arbeitsverhältnis handelt, kommt es auf die Bezeichnung im Vertrag nicht an. Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych na terytorium RP Art. 4 Pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP zapewnia takiemu pracownikowi warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.3)) oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Dotyczą one 1) norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego; 2) wymiaru urlopu wypoczynkowego; 3) minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie odrębnych przepisów; 4) wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych; 5) bezpieczeństwa i higieny pracy; 6) ochrony pracownic w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego; 7) zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko; 8) zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu, o których mowa w art. 112 i art. 113 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy; 9) wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. www.een.org.pl slajd 20 10

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych na terytorium RP Nie stosuje się przepisów art. 4 ust. 2 pkt 2 4 jeżeli zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami wykonuje on na danym stanowisku przez okres nie dłuższy niż 8 dni w ciągu roku, poczynając od dnia rozpoczęcia pracy na danym stanowisku wstępne prace montażowe lub instalacyjne przewidziane w umowie zawartej przez pracodawcę delegującego pracownika na terytorium RP z podmiotem prowadzącym działalność na tym terytorium, których wykonanie jest niezbędne do korzystania z dostarczonych wyrobów. www.een.org.pl slajd 21 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Odpowiedzialność solidarna w sektorze budowalnym Art. 7 ustawy o delegowaniu pracowników Polski wykonawca korzystający z usług zagranicznego podwykonawcy, który oddelegował do pracy do Polski swoich pracowników, odpowiada solidarnie za niewypłacone, zaległe wynagrodzenie dla pracowników delegowanych. Pracownicy poszkodowani z tego tytułu mogą wystąpić z roszczeniem o wypłatę z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia do polskiego wykonawcy z pominięciem swojego pracodawcy. Uwolnienie się odpowiedzialności dochowanie należytej staranności przez wykonawcę, polegającej na przekazaniu pracodawcy delegującemu pracownika na terytorium RP pisemnej informacji o warunkach zatrudnienia, o których mowa w art. 4 ust. 2, i odebraniu od niego potwierdzenia złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 3, wykonawca ten nie ponosi odpowiedzialności solidarnej. www.een.org.pl slajd 22 11

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Zadania i uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy Art. 9 Współpracuje z właściwymi organami innych państw członkowskich, współpraca polega w szczególności na: - udzielaniu właściwemu organowi informacji o warunkach zatrudnienia pracowników delegowanych na terytorium RP, - informowaniu właściwego organu o stwierdzonych nieprawidłowościach związanych z delegowaniem pracownika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo z tego terytorium lub o wykroczeniach, o których mowa w art. 27 i art. 28, - występowaniu do właściwego organu z uzasadnionym wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo z tego terytorium lub o przeprowadzenie kontroli. www.een.org.pl slajd 23 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Art. 9. Zadania i uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy Współpracuje z właściwymi organami innych państw członkowskich, współpraca polega w szczególności na: - udzielaniu niezbędnych informacji dotyczących delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo z tego terytorium w odpowiedzi na uzasadnione wnioski właściwych organów, w szczególności dotyczących tych pracowników, warunków ich zatrudnienia oraz pracodawcy delegującego pracownika na terytorium RP albo pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP, a także na przeprowadzaniu kontroli na wniosek takich organów; - powiadamianie, na wniosek organu wnioskującego, pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP o decyzji w sprawie nałożenia na tego pracodawcę administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników; - powiadamianie, na wniosek organu wnioskującego, pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP o wniosku o egzekucję administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej nałożonej na tego pracodawcę w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników oraz sprawdzanie i przekazywanie naczelnikowi urzędu skarbowego takiego wniosku. www.een.org.pl slajd 24 12

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Państwowa Inspekcja Pracy ma prawo występować z żądaniem udzielenia niezbędnych informacji do (art. 12): 1) pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP, 2) przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm. 4)) z żądaniem udzielenia informacji dotyczących ich działalności, niezbędnych do zamieszczenia w odpowiedzi na wnioski, www.een.org.pl slajd 25 informacji dotyczących delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo z tego terytorium w odpowiedzi na uzasadnione wnioski właściwych organów, w szczególności dotyczących tych pracowników, warunków ich zatrudnienia oraz pracodawcy delegującego pracownika na terytorium RP albo pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP, a także na przeprowadzaniu kontroli na wniosek takich organów 3) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także naczelników urzędów skarbowych i innych organów administracji publicznej, z wnioskiem o udzielenie informacji niezbędnych do zamieszczenia w odpowiedzi na wnioski!!! obowiązek udzielenia informacji w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania żądania Państwowej Inspekcji Pracy Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Kary pieniężne lub grzywny administracyjne Państwowa Inspekcja Pracy www.een.org.pl slajd 26 powiadamianie, pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP o decyzji w sprawie nałożenia na tego pracodawcę administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników PIP podejmuje wszelkie niezbędne czynności, aby bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku, powiadomić pracodawcę delegującego pracownika z terytorium RP o decyzji w sprawie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej oraz dokumentach, o ile zostały dołączone do wniosku, jeżeli wniosek zawiera co najmniej: a) imię i nazwisko lub nazwę, znany adres oraz wszelkie inne dane umożliwiające ustalenie tożsamości pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP, b) streszczenie faktów i okoliczności naruszenia prawa, charakter tego naruszenia i odpowiednie przepisy mające zastosowanie w tej sprawie, c) decyzję w sprawie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej i wszelkie inne odpowiednie informacje lub dokumenty, w tym o charakterze sądowym, dotyczące przedmiotowego żądania bądź kary lub grzywny administracyjnej, d) nazwę, adres i inne dane kontaktowe organu odpowiedzialnego za rozpatrzenie administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej oraz, jeżeli nie jest to ten sam organ, organu, który może udzielić dodatkowych informacji dotyczących takiej kary lub grzywny lub możliwości odwołania się od obowiązku zapłaty lub zaskarżenia decyzji w sprawie ich nałożenia, e) cel powiadomienia oraz termin, w jakim należy go dokonać. 13

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Powiadomienie o wniosku o egzekucję administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej Państwowa Inspekcja Pracy Po ocenie spełnienia wymogów formalnych PIP powiadamianie, na wniosek organu wnioskującego, pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP o wniosku o egzekucję administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej nałożonej na tego pracodawcę w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników oraz sprawdzanie i przekazywanie naczelnikowi urzędu skarbowego takiego wniosku. - nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku powiadamia o wniosku oraz o dołączonych do niego dokumentach pracodawcę delegującego pracownika z terytorium RP; - przekazuje wniosek naczelnikowi urzędu skarbowego, o ile nie nastąpiła dobrowolna zapłata administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej i nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia doręczenia pracodawcy delegującemu pracownika z terytorium RP powiadomienia o wniosku, w celu przeprowadzenia egzekucji, dołączając tytuł wykonawczy, o którym mowa w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zawierający określenie wysokości należności pieniężnej w walucie polskiej; wysokość tej należności ustala się, przeliczając wysokość należności wyrażonej w walucie innej niż polska według średniego kursu złotego w stosunku do tej waluty, określonego przez Narodowy Bank Polski na dzień wydania decyzji w sprawie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej. www.een.org.pl slajd 27 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Państwowa Inspekcja Pracy może zwrócić wniosek organowi wnioskującemu, jeżeli ogólna kwota administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej wynosi mniej niż 350 euro; jeżeli ogólna kwota takiej kary lub grzywny jest wyrażona w innej walucie niż euro, należy ją przeliczyć na walutę polską według średniego kursu danej waluty określonego przez Narodowy Bank Polski na dzień wydania decyzji w sprawie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej, a następnie otrzymaną kwotę przeliczyć według średniego kursu złotego w stosunku do euro, określonego przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, decyzja w sprawie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej jest sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej www.een.org.pl slajd 28 14

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Kontrola prawidłowości delegowania pracowników na terytorium danego kraju, w przypadku wątpliwości, czy dany pracownik może zostać uznany za pracownika delegowanego / PIP Polska / Kraje UE krajowe inspekcje pracy Dotyczy w szczególności - ustalenia, czy pracodawca delegujący pracownika na terytorium danego kraju rzeczywiście prowadzi znaczną działalność na terytorium innego państwa członkowskiego inną niż działalność zarządcza lub administracyjna o charakterze wyłącznie wewnętrznym; - ustalenia czy pracownik delegowany na terytorium danego kraju wykonuje pracę w tym kraju tylko tymczasowo. www.een.org.pl slajd 29 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Pracodawca delegujący pracowników /ustalenie znacznej działalności - miejsce, w którym przedsiębiorca ma zarejestrowaną działalność, prowadzi obsługę administracyjną, korzysta z pomieszczeń biurowych, podlega obowiązkom podatkowym z tytułu prowadzonej działalności i obowiązkom z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz tam, gdzie jest to wymagane w którym, zgodnie z prawem państwa członkowskiego siedziby przedsiębiorcy, posiada stosowny dokument uprawniający do prowadzenia działalności danego rodzaju lub jest zarejestrowany w izbach handlowych lub organizacjach branżowych; - miejsce, w którym prowadzi się nabór pracowników delegowanych i z którego są oni delegowani; - prawo właściwe dla umów zawieranych przez pracodawcę delegującego pracownika na terytorium danego kraju ze swoimi pracownikami oraz prawo właściwe dla umów zawieranych z klientami tego pracodawcy; - miejsce, w którym przedsiębiorca prowadzi znaczną działalność gospodarczą oraz w którym zatrudnia personel administracyjny; - liczba wykonanych umów lub wielkość obrotu uzyskanego w państwie członkowskim siedziby przedsiębiorcy www.een.org.pl slajd 30 15

Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Pracownik delegowany / tymczasowość świadczenia pracy - wykonywanie pracy przez ograniczony okres na terytorium danego pracy; - data rozpoczęcia delegowania; - delegowanie pracownika do państwa członkowskiego innego niż państwo, w którym lub z którego ten pracownik zwyczajowo wykonuje swoją pracę, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE L 177 z 04.07.2008, str. 6) lub z Konwencją o prawie właściwym dla zobowiązań umownych, otwartą do podpisu w Rzymie dnia 19 czerwca 1980 roku (Dz. Urz. UE C 169 z 08.07.2005, str. 10); - powrót pracownika do państwa członkowskiego, z którego został delegowany, lub przewidywanie, że ponownie podejmie on pracę w tym państwie po zakończeniu wykonywania pracy lub usług, do których wykonania został delegowany; - charakter pracy; - zapewnienie pracownikowi transportu, zakwaterowania i wyżywienia lub zwrot kosztów, a w przypadku ich zapewnienia lub zwrotu kosztów sposób, w jaki jest to zapewniane, lub metoda, jaka jest stosowana przy zwrocie kosztów; - wykonywanie pracy w poprzednich okresach na danym stanowisku przez tego samego lub innego pracownika. www.een.org.pl slajd 31 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług Zgłoszenie pracownika delegowanego - notyfikacja Art. 24. ust 3 Pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi składa Państwowej Inspekcji Pracy oświadczenie zawierające następujące informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy: 1) dane identyfikacyjne pracodawcy obejmujące: a) nazwę, b) siedzibę (adres) oraz numer telefonu i adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym, a w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną miejsce zamieszkania (adres) oraz numer telefonu i adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym, c) numer identyfikacji podatkowej (NIP) albo numer identyfikacyjny uzyskany w państwie członkowskim siedziby pracodawcy dla celów podatkowych albo ubezpieczeniowych; 2) przewidywaną liczbę pracowników delegowanych na terytorium RP wraz z danymi obejmującymi ich imię i nazwisko, datę urodzenia oraz obywatelstwo; 3) przewidywaną datę rozpoczęcia i zakończenia delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 4) adresy miejsca pracy pracowników delegowanych na terytorium RP; 5) charakter usług uzasadniający delegowanie pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 6) dane osoby, o której mowa w ust. 1, obejmujące jej imię i nazwisko, adres, pod którym przebywa, oraz numer telefonu i adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym; www.een.org.pl slajd 32 16

Delegowanie pracowników jak kluczowy element transgranicznego świadczenia usług transgranicznych obowiązki zgłoszeniowe (notyfikacja), warunki pracy i wynagrodzenia, dodatkowe wymagania branżowe. - praktyczne przykłady www.een.org.pl slajd 33 Delegowanie pracowników Prawo właściwe? Wynagrodzenie Czas pracy Urlopy Świadczenia dodatkowe www.een.org.pl slajd 34 17

Delegowanie pracowników Umowa o pracę prawo właściwe Rozporządzenie 593/2008/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Art. 3 ust. 1 1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z Art. art. 83. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu. www.een.org.pl slajd 35 Delegowanie pracowników Rozporządzenie 593/2008/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Art. 8 (normy kolizyjne) 2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub gdy takiego brak z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie. 3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika. 4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa. www.een.org.pl slajd 36 18

Delegowanie pracowników Umowa o pracę prawo właściwe Opcja pierwsza brak wyboru prawa właściwego (Art. 8 ust. 2 Rozporządzenia 593/2008/WE). Umowa podlega prawu Państwa, w którym pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy Opcja druga wybór prawa właściwego Umowa o pracę podlega prawu wybranemu zgodnie przez strony wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe. www.een.org.pl slajd 37 Delegowanie pracowników Umowa o pracę prawo właściwe Przepisy wymuszające swoje zastosowanie Rozporządzenie 593/2008/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Art. 9 przepisy, których przestrzeganie uważane jest przez państwo za tak istotny element ochrony jego interesów publicznych, takich jak organizacja polityczna, społeczna lub gospodarcza, że znajdują one zastosowanie do stanów faktycznych objętych ich zakresem bez względu na to, jakie prawo jest właściwe dla umowy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem www.een.org.pl slajd 38 19

DYREKTYWA 96/71/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Z DNIA 16.12.1996 DOTYCZĄCA DELEGOWANIA PRACOWNIKÓW W RAMACH ŚWIADCZENIA USŁUG Art. 3 ust. 1 Państwa Członkowskie zapewnią, że bez względu na to jakie prawo stosuje się w odniesieniu do stosunku pracy będą gwarantowały pracownikom delegowanym na ich terytorium warunki zatrudnienia obejmujące następujące zagadnienia a) maksymalne okresy pracy i minimalne okresy wypoczynku; b) minimalny wymiar płatnych urlopów rocznych; c) minimalne stawki płacy, wraz ze stawką za nadgodziny; niniejszy podpunkt nie ma zastosowania do uzupełniających zakładowych systemów emerytalnych; d) warunki wynajmu pracowników, w szczególności przez przedsiębiorstwa zatrudnienia tymczasowego; e) zdrowie, bezpieczeństwo i higiena w miejscu pracy; f) środki ochronne stosowane w odniesieniu do warunków zatrudnienia kobiet ciężarnych lub kobiet tuż po urodzeniu dziecka, dzieci i młodzieży; g) równość traktowania mężczyzn i kobiet, a także inne przepisy w zakresie niedyskryminacji. www.een.org.pl slajd 39 Minimalna stawka płacy DYREKTYWA 96/71/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Z DNIA 16.12.1996 DOTYCZĄCA DELEGOWANIA PRACOWNIKÓW W RAMACH ŚWIADCZENIA USŁUG Art. 3...pojęcie minimalnej stawki płacy, o której mowa w ust. 1 lit. c) jest zdefiniowane przez prawo krajowe i/lub przez praktykę Państwa Członkowskiego, na którego terytorium pracownik jest delegowany ustalone przez przepisy prawne, rozporządzenia lub przepisy administracyjne i/lub umowy zbiorowe lub orzeczenia arbitrażowe uznane za powszechnie stosowane w rozumieniu ust. 8, o ile dotyczą one rodzajów działalności wymienionych w Załączniku www.een.org.pl slajd 40 20

Umowy zbiorowe / orzeczenia arbitrażowe ZAŁĄCZNIK Wymienione w art. 3 ust. 1 pierwszy akapit rodzaje działalności obejmują wszystkie prace związane z budową, naprawą, utrzymaniem, przeróbką lub rozbiórką budowli, a przede wszystkim następujące prace: 1. wykopy 2. roboty ziemne 3. prace budowlane w węższym znaczeniu 4. montowanie i demontowanie elementów prefabrykowanych 5. wyposażanie lub instalowanie 6. przebudowa 7. renowacja 8. naprawy 9. demontowanie 10. rozbiórka 11. konserwacja 12. utrzymywanie (prace malarskie i porządkowe) 13. ulepszanie. www.een.org.pl slajd 41 Umowy zbiorowe / orzeczenia arbitrażowe Art. 3 ust. 8 powszechność stosowania Określenie umowy zbiorowe lub orzeczenia arbitrażowe uznane za powszechnie stosowane oznacza umowy zbiorowe lub orzeczenia arbitrażowe, które powinny być przestrzegane przez wszystkie przedsiębiorstwa w danym obszarze geograficznym, zawodzie lub przemyśle www.een.org.pl slajd 42 21

Umowy zbiorowe / orzeczenia arbitrażowe W przypadku braku systemu uznawania zbiorowych umów lub orzeczeń arbitrażowych za powszechnie stosowane w rozumieniu pierwszego akapitu, Państwa Członkowskie mogą, jeśli tak zadecydują, oprzeć się na: umowach zbiorowych lub orzeczeniach arbitrażowych, które są powszechnie stosowane do wszystkich podobnych przedsiębiorstw w danym obszarze geograficznym, zawodzie lub przemyśle, i/lub umowach zbiorowych, które zostały zawarte przez najbardziej reprezentatywne w skali kraju organizacje przedstawicieli pracodawców i pracowników oraz są stosowane na całym terytorium kraju Gwarantują równość traktowania www.een.org.pl slajd 43 Wynagrodzenia minimalne w EUR wg umów zbiorowych w Niemczech przykład KATEGORIA Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Brema, Hamburg, Hesja, Dolna Saksonia, Nadrenia Północna-Westfalia, Nadrenia-Palatynat, Kraj Saary, Szlezwik-Holsztyn, Berlin Brandenburgia, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Saksonia, Saksonia-Anhalt, Turyngia Praca tymczasowa 9,49 / 9,27 E Budownictwo Pracownik niewykwalifikowany 11,75 11,75 Pracownik wykwalifikowany 14,95 / B 14,80 --------- Montaż rusztowań 11,00 od 01.05.2017 do 30.04.2018 Dekarstwo 12,20 12,90 Montaż instalacji elektrycznych 10,65 (10,40 B.) 10,65 Firmy sprzątające 10,30/ 13,25 * 9,05/11,53 * Prace w kamieniu /zakłady kamieniarskie 11,40 11,40 Malarstwo i lakiernictwo Pracownik 10,10 10,10 niewykwalifikowany Czeladnik 13,10 /B 12,90 11,30 Usługi opieki 10,55 10,05 I : czyszczenie i konserwacja wnętrz II grupa płacowa (6): mycie powierzchni szklanych i elewacji Źródło http://www.zoll.de/de/fachthemen/arbeit/mindestarbeitsbedingungen/mindestlohn- AEntG-Lohnuntergrenze-AUeG/Branchen-Mindestlohn- Lohnuntergrenze/uebersicht_branchen_mindestloehne.html?isPopup=true&view=render%5BS tandard%5d&nn=143290 www.een.org.pl slajd 44 22

Warunki pracy wg. układów zbiorowych w Niemczech przykład Sektor usług Płaca minimalna Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe Urlop Płatny urlop Dodatek wakacyjny Fundusz wakacyjny Gospodarka odpadami Tak Nie Nie Nie Nie Nie Sektor budowlany Tak Tak Tak Tak Tak Tak Pokrycia dachowe /dekarstwo Tak Tak Tak Tak Tak Nie Elektryka Tak Nie Nie Nie Nie Nie Ogrodnictwo, terenów zielonych i boisk sportowych Nie Tak Tak Tak Nie Nie Sprzątanie i czyszczenie Tak Nie Nie Nie Nie Nie Montaż rusztowań Tak Tak Tak Tak Tak Tak Kamieniarstwo Tak Tak Tak Tak Tak nie Sektor opieki Tak Nie Nie Nie Nie Nie Ochrona osób i mienia Nie Nie Nie Nie Nie Nie Praca tymczasowa Tak Nie Nie Nie Nie Nie Źródło:http://www.zoll.de/DE/Fachthemen/Arbeit/Mindestarbeitsbedingungen/Mindestlohn-AEntG-Lohnuntergrenze-AUeG/Branchen-Mindestlohn- Lohnuntergrenze/uebersicht_arbeitsbedingungen.html?isPopup=true&view=render%5BStandard%5D&nn=143290 www.een.org.pl slajd 45 Minimalna stawka płacy Art. 3 ust. 7 Składniki płacy minimalnej Dodatki właściwe delegowaniu należy uważać za część płacy minimalnej, o ile nie są wypłacane z tytułu zwrotu wydatków faktycznie poniesionych na skutek delegowania, takich jak koszty podróży, wyżywienia i zakwaterowania. www.een.org.pl slajd 46 23

DODATKOWE obowiązki dla firm świadczących usługi transgraniczne - przykłady www.een.org.pl slajd 47 Transgraniczne świadczenie usług Obowiązek zgłoszenia pracowników delegowanych (notyfikacja) www.een.org.pl slajd 48 24

Przykład - świadczenie usług w Niemczech procedura notyfikacji 16 Abs. 1 /2 Mindestlohngesetz (MiLoG) 2a Schwarzarbeitsbekämpf ungsgesetz (SchwarzArbG) Usługi montażu i demontażu na targach i wystawach, Budownictwo, Przemysł mięsny, Leśnictwo, Wyżywienie i zakwaterowanie, Sprzątanie budynków, Sektor transportu pasażerskiego, Usługi rozrywkowe na wolnym powietrzu, Spedycja, transport oraz logistyka, www.een.org.pl slajd 49 Przykład - świadczenie usług w Niemczech procedura notyfikacji 18 Abs. 1 Arbeitnehmer- Entsendegesetz (AEntG) 4 Gospodarka odpadami (w tym zimowe utrzymanie ulic), Usługi edukacyjne i szkoleniowe, Budowa i usługi pokrewne, Specjalne prace górnicze w kopalniach węgla, Usługi pocztowe, Fryzjerstwo, Sprzątanie budynków Rolnictwo, leśnictwo i ogrodnictwo, Usługi opiekuńcze, Ubój i przetwórstwo mięsa, Usługi ochrony, Przemysł włókienniczy i odzieżowy. www.een.org.pl slajd 50 25

Z początkiem 1 lipca 2017 r. obowiązek przesłania formularzy dotyczących oddelegowania pracowników do Niemiec drogą elektroniczną 1 ustęp 1 i 2 Rozporządzenia w sprawie obowiązku zgłoszenia zgodnie z ustawą o płacy minimalnej, ustawą o delegowaniu pracowników i ustawą o pracy tymczasowej Verordnung über Meldepflichten nach dem Mindestlohngesetz, dem Arbeitnehmer-Entsendegesetz und dem Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (Mindestlohnmeldeverordnung - MiLoMeldV) https://www.meldeportal-mindestlohn.de www.een.org.pl slajd 51 Transgraniczne świadczenie usług Obowiązki dokumentacyjne posiadanie właściwej dokumentacji pracowniczej www.een.org.pl slajd 52 26

Przykład - obowiązki dokumentacyjne świadczenie usług transgranicznych w Niemczech Udostępnianie dokumentów 17 ust. 2 MiLoG, 19 ust. 2 AEntG oraz 17c par. 2 - Umowa o pracę - Karta czasu pracy - Rozliczenie wynagrodzenia - Dowody wypłaty wynagrodzenia www.een.org.pl slajd 53 Transgraniczne świadczenie usług Wymagania branżowe www.een.org.pl slajd 54 27

Przykład - DODATKOWE WYMAGANIA DLA FIRM BUDOWLANYCH - NIEMCY Budownictwo minimalne stawki wynagrodzenia I - pracownicy fizyczni, operatorzy maszyn (ciągi technologiczne) II pracownicy wykwalifikowani, operatorzy silników, kierowcy URLOPOWA KASA BUDOWNICTWA SOKA-Bau Wysokość składki od stycznia 2016 14,5 % miesięcznego wynagrodzenia brutto Kasa Socjalna Branży Montażystów Rusztowań/ (SOKA GERÜSTBAU) Wysokość składki od stycznia 2016 19,4 % miesięcznego wynagrodzenia brutto www.een.org.pl slajd 55 Świadczenie usług w ramach tzw. samozatrudnienia (bez pracowników) najczęstsze błędy i problemy przedsiębiorców www.een.org.pl slajd 56 28

SAMOZATRUDNIENIE / POZORNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Prowadzenie działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek Działalność skupiona na jednym zleceniodawcy Brak własnego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej KONSEKWENCJE DLA WŁAŚCICIELA FIRMY obowiązki w zakresie ubezpieczenia społecznego obowiązki podatkowe Niemcy "Scheinselbstständigkeit" DLA ZLECENIODAWCY obowiązki w zakresie ubezpieczenia społecznego konsekwencje karne www.een.org.pl slajd 57 SAMOZATRUDNIENIE świadczenie usług Zabezpieczenie społeczne działalność gospodarcza Osoby prowadzące działalność na własny rachunek art. 12 ust. 2 rozporządzenia 883/2004 osoba, która normalnie wykonuje działalność jako osoba pracująca na własny rachunek w państwie członkowskim, a która udaje się, by wykonywać podobną działalność w innym państwie członkowskim, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego państwa członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany czas pracy nie przekracza 24 miesięcy www.een.org.pl slajd 58 29

Zabezpieczenie społeczne działalność gospodarcza PRZEDSIĘBIORCA JEDNOOSOBOWY - prowadzenie w normalnym zakresie działalności gospodarczej w kraju siedziby firmy przed - wykonywanie podobnej działalności w innym państwie członkowskim podstawowym kryterium stosowanym do określenia, czy działalność, którą osoba pracująca na własny rachunek wyjeżdża prowadzić do innego państwa członkowskiego, jest podobna do normalnie prowadzonej działalności na własny rachunek, jest rzeczywisty charakter działalności, a nie zakwalifikowanie jej przez to inne państwo członkowskie jako praca najemna lub praca na własny rachunek www.een.org.pl slajd 59 Zabezpieczenie społeczne działalność gospodarcza 1) normalne wykonywanie działalności w państwie członkowskim; art. 14 ust. 3 rozporządzenia nr 987/09 - osoba, która zwykle prowadzi znaczną część działalności na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę - w szczególności osoba taka musi już prowadzić działalność od pewnego czasu przed dniem, od którego zamierza skorzystać z przepisów tego artykułu, oraz w każdym okresie prowadzenia tymczasowej działalności w innym państwie członkowskimmusi nadal spełniać w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę, wymogi konieczne do prowadzenia działalności pozwalające na jej ponowne podjęciepo powrocie. pkt 2 decyzji A2 korzystanie z powierzchni biurowej, opłacanie podatków, posiadanie legitymacji zawodowej i numeru identyfikacyjnego VAT, przynależność do izb handlowych lub organizacji zawodowych. Tytułem wskazówki, wymóg, do którego odnoszą się słowa od pewnego czasu przed dniem, od którego zamierza skorzystać z przepisów tego artykułu, można uważać za spełniony, jeśli dana osoba prowadzi swą działalność przez co najmniej dwa miesiące. Krótsze okresy wymagać będą indywidualnej oceny w konkretnych przypadkach, z uwzględnieniem wszelkich innych występujących czynników. www.een.org.pl slajd 60 30

Aspekty podatkowe w transgranicznym świadczeniu usług opodatkowanie wynagrodzenia pracowników, zysków przedsiębiorstwa przegląd zapisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. www.een.org.pl slajd 61 Podatek dochodowy - Pracownicy oddelegowani www.een.org.pl slajd 62 31

Nieograniczony obowiązek podatkowy/ rezydencja Art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów Osoba mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub - przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym (art. 3 ust. 1a). www.een.org.pl slajd 63 Nieograniczony obowiązek podatkowy centrum interesów osobistych lub gospodarczych Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 czerwca 2011 r. IPPB4/415-214/11-4/SP Przez centrum interesów osobistych należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby itp. Z kolei centrum interesów gospodarczych to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd. www.een.org.pl slajd 64 32

Ograniczony obowiązek podatkowy art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Osoby, które nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych! powyższe przepisy należy stosować z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska www.een.org.pl slajd 65 Postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania Zasady ogólne zgodne z Umową Modelową OECD Artykuł 15 DOCHÓD Z PRACY 1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18 i 19, pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie otrzymuje za pracę najemną, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim umawiającym się państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim państwie www.een.org.pl slajd 66 33

Postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania Artykuł 15 DOCHÓD Z PRACY Zasady ogólne zgodne z Umową Modelową OECD 2. Bez względu na postanowienia ustępu 1, wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie otrzymuje za pracę najemną, wykonywaną w drugim umawiającym się państwie, podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym państwie, jeżeli: a) odbiorca przebywa w drugim państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w okresie dwunastu miesięcy rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym i b) wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim państwie i c) wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w drugim państwie. www.een.org.pl slajd 67 Klauzula 183 dni Przy obliczaniu pobytu pracownika na terytorium drugiego państwa stosuje się wyłącznie metodę określającą dni fizycznej obecności. W ramach tej metody do rachunku brane są następujące elementy: część dnia, dzień przybycia, dzień wyjazdu i wszystkie inne dni spędzone w danym państwie, takie jak soboty i niedziele, święta narodowe, urlopy przed, w czasie i po zakończeniu działalności, krótkie przerwy (szkolenia, strajki, zamknięcie przedsiębiorstwa, opóźnienia dostaw), dni choroby oraz dni zajęte z powodu śmierci lub choroby w rodzinie W przypadku powstania obowiązku podatkowego - podatek opłacany jest za dochody uzyskane od początku okresu pracy www.een.org.pl slajd 68 34

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 maja 2013 "dwunastomiesięczny okres, rozpoczynający się lub kończący w danym roku podatkowym "( ) pojęcie»dwunastomiesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym«jest pojęciem autonomicznym w stosunku do pojęcia»roku podatkowego«. Skoro okres dwunastomiesięczny, tylko i wyłącznie, może rozpocząć się lub zakończyć w danym»roku podatkowym«, to oczywiste jest, że»okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni«są częścią»okresu dwunastomiesięcznego«, nie zaś częścią»roku podatkowego«(roku kalendarzowego). Z punktu widzenia oceny spełnienia przedmiotowego warunku istotne jest więc to, czy okres (lub okresy) łącznie 183 dni nie został przekroczony w okresie dwunastomiesięcznym, nie zaś w roku podatkowym. W konsekwencji, jeżeli na pobyt danej osoby w drugim państwie składa się kilka krótkich okresów, wtedy do ustalenia dni pobytu w tym państwie uwzględnia się wszystkie wcześniejsze okresy pobytu w dwunastomiesięcznym okresie, występujące w różnych latach podatkowych (np. 2010-2011, 2011-2012)". www.een.org.pl slajd 69 Pojęcie pracodawcy w celu rozstrzygnięcia, w którym kraju znajduje się faktyczny (ekonomiczny) pracodawca, nakazuje w praktyce posiłkowanie się szeregiem okoliczności i czynników, takich jak np.: - kto ponosi odpowiedzialność lub ryzyko za wyniki pracy pracowników (w przedmiotowej sprawie są to Spółki zagraniczne), - kto ponosi finalny koszt wynagrodzenia (w przedmiotowej sprawie są to Spółki zagraniczne), - czy na użytkowniku pracy spoczywa obowiązek instruowania pracownika (w przedmiotowej sprawie obowiązek spoczywa na Spółkach zagranicznych), - czy prace są wykonywane w miejscu znajdującym się pod kontrolą i w zakresie odpowiedzialności pracodawcy ekonomicznego www.een.org.pl slajd 70 IBPBII/1/415-324/14/BD 2014.07.14 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach 35

Podatek dochodowy - Pracownicy oddelegowani Przykład - Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z RFN www.een.org.pl slajd 71 Przykład - Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z RFN REGULACJA DOTYCZĄCA AGENCJI PRACY TYMCZASOWEJ www.een.org.pl slajd 72 36

Podatek dochodowy - Pracownicy oddelegowani Pracownik był delegowany do Niemiec, gdzie przebywał w następujących okresach: A) od 1 czerwca do 30 sierpnia 2015 r., B) od 1 grudnia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r., C) od 1 maja do 30 września 2016 r. We wskazanych okresach pobytu pracownik ten nie przyjeżdżał do Polski, a przed 1 czerwca 2015 r. nie pracował w Niemczech www.een.org.pl slajd 73 Podatek dochodowy - Pracownicy oddelegowani Okres pobytu A A pierwszy okres pobytu - (od 1 czerwca do 31 sierpnia 2015 r.) pracownika w Niemczech trwał 92 dni. W okresie 12 miesięcy licząc do przodu od 1 maja 2015 r., pracownik przebywał w Niemczech 154 dni. 92 dni 31 dni 153 dni 12 miesięcy 12 miesięcy www.een.org.pl slajd 74 37

Podatek dochodowy - Pracownicy oddelegowani Okres pobytu B B - Drugi okres pobytu (od 1 grudnia do 31 grudnia 2015 r.) pracownika w Niemczech trwał 31 dni. W okresie 12 miesięcy licząc do przodu od 1 grudnia 2015 r., pracownik przebywał w Niemczech 184 dni. 92 dni 31 dni 153 dni 12 miesięcy 12 miesięcy www.een.org.pl slajd 75 Podatek dochodowy - Pracownicy oddelegowani Okres pobytu C C - Trzeci okres pobytu (od 1 maja do 30 września 2016 r.) pracownika w Niemczech trwał 153 dni. W okresie 12 miesięcy licząc wstecz od 30 września 2016 r., pracownik przebywał w Niemczech 184 dni. 92 dni 31 dni 153 dni 12 miesięcy 12 miesięcy www.een.org.pl slajd 76 38

Gdzie zatem płacimy podatek dochodowy? www.een.org.pl slajd 77 Gdy zakładamy, że pobyt przekroczy 183 dni art. 32 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - zaprzestanie poboru składek okolicznością uzasadniającą zaprzestanie poboru zaliczek na podatek dochodowy, nie jest fakt, że pracownik opodatkowuje bądź będzie opodatkowywał swoje dochody poza Polską, lecz to, że jego dochody podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza Polską. W związku z tym nie jest istotne, czy i jak pracownik albo Spółka wywiązują się z obowiązków nałożonych przepisami podatkowymi Kraju Oddelegowania, lecz istotne jest, czy (np. zgodnie z odpowiednią umową o unikaniu podwójnego opodatkowania) dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza Polską. Norma przepisu art. 32 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje zastosowanie w każdym przypadku, gdy praca wykonywana jest za granicą, a fakt opodatkowania dochodów otrzymywanych przez pracownika za tę pracę jest co najmniej uprawdopodobniony. www.een.org.pl slajd 78 39

Zyski przedsiębiorstw www.een.org.pl slajd 79 Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - opodatkowanie zysków przedsiębiorstwa ŚWIADCZENIE USŁUG Prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwo na terenie innego kraju niż jego siedziba Zasady ogólne zgodne z Modelowa Konwencja OECD opodatkowanie dochodów w państwie siedziby przedsiębiorstwa jeżeli działalność w innym kraju nie jest prowadzona w formie zakładu opodatkowanie dochodów przedsiębiorstwa w państwie, w którym prowadzi ono działalność gospodarczą w formie zakładu www.een.org.pl slajd 80 40

Modelowa Konwencja OECD Artykuł 5 ZAKŁAD Określenie zakład obejmuje w szczególności: a) siedzibę zarządu, b) filię, c) biuro, d) zakład fabryczny, e) warsztat, f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych. Plac budowy, prace budowlane lub instalacyjne stanowią zakład tylko wtedy, jeżeli trwają dłużej niż dwanaście miesięcy. www.een.org.pl slajd 81 Modelowa Konwencja OECD Artykuł 5 ZAKŁAD Określenie zakład nie obejmuje: a) użytkowania placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub wydawania dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa; b) utrzymywania składów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania; c) utrzymywania składów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu przerobu przez inne przedsiębiorstwo; d) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu zbierania informacji dla przedsiębiorstwa; e) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym; f) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia któregokolwiek rodzaju działalności, o jakich mowa od punktu a) do e), pod warunkiem jednak, że całkowita działalność tej placówki, wynikająca z takiego połączenia rodzajów działalności, ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy. www.een.org.pl slajd 82 41

Opodatkowanie zysków przedsiębiorstwa/pojęcie zakładu Przykład Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku www.een.org.pl slajd 83 Artykuł 7 Zyski przedsiębiorstw (1) Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie poprzez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi. (2) Jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie poprzez położony tam zakład, to, z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 niniejszego artykułu, w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem. (3) Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczanie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym położony jest zakład, czy gdzie indziej. (5) Zakładowi nie można przypisać zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów dla przedsiębiorstwa. www.een.org.pl slajd 84 42

ZAKŁAD Artykuł 5 W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa Określenie "zakład" obejmuje w szczególności: a) miejsce zarządu, b) filię, c) biuro, d) fabrykę, e) warsztat i f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu ziemnego, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych. www.een.org.pl slajd 85 Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - opodatkowanie dochodów uzyskiwanych za granicą ZAKŁAD ŚWIADCZENIE USŁUG NIEMCY - plac budowy, prace konstrukcyjne, prace montażowe lub instalacyjne gdy trwają one dłużej niż 12 miesięcy plac budowy, budowa lub prace instalacyjne i montażowe obejmuje nie tylko budowę budynków, lecz również budowę dróg, mostów lub kanałów, renowację (obejmującą ważne prace budowlane, a nie tylko prace związane z utrzymaniem lub dekoracją) takich budynków, dróg, mostów lub kanałów, układnie rurociągów i prowadzanie prac ziemnych jeden plac budowy będzie istnieć również w przypadku złożenia wielu zamówień, np. budowa szeregu domów. Nie można traktować jako jednego projektu budowlanego, projektów prowadzonych w różnych miejscach geograficznych, a także na podstawie kilku kontraktów. Należy jednak podkreślić, iż przedstawiona powyżej zasada nie zawsze znajdzie zastosowanie Każda praca instalacja lub budowa musi być rozpatrywana indywidualnie www.een.org.pl slajd 86 43

ZAKŁAD NIEMCY - plac budowy, prace konstrukcyjne, prace montażowe lub instalacyjne, gdy trwają one dłużej niż 12 miesięcy Początek budowy Moment, w którym przedsiębiorstwo odpowiedzialne rozpocznie prace przygotowawcze - biuro budowy - wyposażenie budowy - instalacja sprzętu budowalnego Początek montażu Wg. orzeczeń Federalnego Trybunału Finansowego (BFH) nie rozpoczyna się on wraz z dostawą elementów montażowych ale z pojawieniem się pierwszej osoby, której została powierzona praca określonego montażu. www.een.org.pl slajd 87 NIEMCY - plac budowy, prace konstrukcyjne, prace montażowe lub instalacyjne gdy trwają one dłużej niż 12 miesięcy Jeśli montaż jest integralną częścią umowy o dostawę robót i odbioru gotowych prac z udziałem firmy montażowej i jest to określone w umowie, montaż kończy się najwcześniej po jego zaakceptowaniu przez klienta Budowa lub montaż nie jest zakończona, dopóki pracownicy firmy przebywają na placu budowy a prace nie zostały jeszcze zakończone. Dotyczy to również prac serwisowych bezpośrednio po zakończeniu robót. Działania związane z odbiorem prac przez klienta (np. korekta wad stwierdzonych w trakcie odbioru) również należy do budowy lub montażu. Dotyczy to również próbnego rozruchu zamontowanego urządzenia, maszyny w zakładzie przemysłowym. (decydują zapisy poszczególnych umów) www.een.org.pl slajd 88 44

ZAKŁAD - Przerwy Nie powodują przerw w pracach budowlanych albo instalacyjnych przyczyny wynikające z samego przebiegu robót: - przerwy techniczne - przerwy sezonowe - spowodowane wadami materiałów - brakiem siły roboczej Niezależnie od długości takich przerw Przerwę może powodować brak współdziałania ze strony zleceniodawcy przy odbiorze prac Do czasu trwania budowy nie należy wliczać okresów robót budowalnych prowadzonych na odrębnych budowach, które nie stanowią całości w sensie ekonomicznym i geograficznym www.een.org.pl slajd 89 NIEMCY - plac budowy, prace konstrukcyjne, prace montażowe lub instalacyjne gdy trwają one dłużej niż 12 miesięcy Prowadzone roboty budowlane lub instalacyjne, niezależnie od przemieszczania się placu budowy w miarę postępu prac, powinny stanowić przedsięwzięcie integralne pod względem gospodarczym i geograficznym. Przy ocenie można posiłkować się takimi kryteriami jak: wielkość zleceniodawców, liczba kontraktów, oddalenie placów budów, techniczne i organizacyjne powiązania pomiędzy placami budów. ukształtowanie danego kontraktu budowlanego np. poprzez zawarcie kilku odrębnych umów o prace budowlane, nie może decydować o tym czy mamy do czynienia z jednym lub z kilkoma zakładami. Najistotniejsze znacznie ma związek gospodarczy i organizacyjny pomiędzy wykonywanymi pracami -. wyrok BFH z 19.11.2003 r., I R 3/02 w odniesieniu do wykonywania przyłączeń do sieci telefonicznej (Federalny Trybunał Finansowy) wskazuje iż przesłanka jedności geograficznej nie jest spełniona w przypadku prac budowlanych prowadzonych na obszarze ok 2.500 km 2. jeżeli poszczególne prace są wykonywane na tym obszarze w stale zmieniającym się miejscu. www.een.org.pl slajd 90 45

Uznawanie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia w procesie realizacji usług transgranicznych aspekty praktyczne www.een.org.pl slajd 91 Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE www.een.org.pl slajd 92 46

Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych Ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich UE (Dz.U. Nr 63, poz. 394, z późn. zm.) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/55/UE z dnia 20 listopada 2013 r. zmieniająca dyrektywę 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/983 z dnia 24 czerwca 2015 r. w sprawie procedury wydawania europejskiej legitymacji zawodowej oraz stosowania mechanizmu ostrzegania na podstawie dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r., poz. 65). weszła w życie ustawa 18 stycznia 2016 r. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie zaświadczenia stwierdzającego charakter, okres i rodzaj działalności wykonywanej w Rzeczypospolitej Polskiej ( tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 90, poz. 549) www.een.org.pl slajd 93 Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r., poz. 65). weszła w życie ustawa 18 stycznia 2016 r. uznawanie kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodów regulowanych oraz do podejmowania lub wykonywania działalności regulowanych świadczenie usług transgranicznych ubieganie się o wydanie europejskiej legitymacji zawodowej www.een.org.pl slajd 94 47

Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r., poz. 65). weszła w życie ustawa 18 stycznia 2016 r. Zakres podmiotowy obywatele państw członkowskich UE, obywatele państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Liechtenstein, Islandia, Norwegia), obywatele Konfederacji Szwajcarskiej, członkowie ich rodzin, obywatele państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE w rozumieniu ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1650). www.een.org.pl slajd 95 Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/55/UE z dnia 20 listopada 2013 r. zmieniająca dyrektywę 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych Najistotniejsze zmiany m.in.: europejska legitymację zawodową w wybranych zawodach - elektroniczny dokument zastępujący decyzję w sprawie uznania kwalifikacji albo oświadczenie o zamiarze świadczenia usług transgranicznych, e - procedury uznawania kwalifikacji i zgłaszania zamiaru świadczenia usług transgranicznych, skrócenie z 2 lat do 1 roku okresu doświadczenia zawodowego wymaganego od osoby wykonującej w Polsce zawód nieregulowany lub nieregulowaną działalność i zamierzającej uznać kwalifikacje lub świadczyć usługi w państwie, które reguluje ten zawód/działalność, zmiany w mechanizmie uznawania kwalifikacji w przypadku większej różnicy pomiędzy poziomem kwalifikacji wymaganych w państwie przyjmującym a poziomem kwalifikacji posiadanych przez migrującego pracownika, określenie zasad uznawania okresów praktyki zawodowej odbywanej za granicą. www.een.org.pl slajd 96 48

Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Zawód regulowany Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r., poz. 65). weszła w życie ustawa 18 stycznia 2016 r. oznacza to zespół czynności zawodowych, których wykonywanie jest uzależnione od posiadania określonych w przepisach regulacyjnych formalnych kwalifikacji niezbędnych do wykonywania tych czynności zawodowych oraz, o ile jest to wymagane, od spełnienia innych warunków określonych w tych przepisach; Działalność regulowana oznacza to działalność wymienioną w załączniku IV do dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, str. 22, z późn. zm.), zwanej dalej dyrektywą, jeżeli jej podejmowanie lub wykonywanie w Rzeczypospolitej Polskiej jest uzależnione od spełnienia wymagań kwalifikacyjnych oraz, o ile jest to wymagane, warunków określonych w przepisach regulacyjnych. www.een.org.pl slajd 97 Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Zawody sektorowe www.een.org.pl slajd 98 49

Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Zawody sektorowe lekarz lekarz dentysta pielęgniarka położna farmaceuta lekarz weterynarii architekt Uznanie kwalifikacji odbywa się w sposób automatyczny warunek - posiadanie przez wnioskodawcę dokumentów poświadczających kwalifikacje wymienionych w załączniku V lub VI do dyrektywy 2005/36/WE albo na zasadzie praw nabytych. www.een.org.pl slajd 99 Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Zasada swobodnego świadczenia usług (Dyrektywa 2005/36/WE) Art. 5 Państwa Członkowskie nie wprowadzają ograniczeń w swobodnym świadczeniu usług w innym Państwie Członkowskim, które w jakikolwiek sposób byłyby związane z kwalifikacjami zawodowymi: jeżeli usługodawca prowadzi zgodną z prawem działalność w zakresie tego samego zawodu w innym Państwie Członkowskim (w Państwie Członkowskim siedziby ), oraz w przypadku przeniesienia się usługodawcy, jeżeli wykonywał zawód w co najmniej jednym państwie członkowskim przez co najmniej jeden rok w okresie dziesięciu lat poprzedzających świadczenie usług, jeżeli dany zawód nie jest regulowany w państwie członkowskim siedziby. Wymóg wykonywania zawodu przez co najmniej jeden rok nie ma zastosowania, jeżeli zawód lub kształcenie i szkolenie prowadzące do wykonywania danego zawodu są regulowane Przedmiotowe regulacje obowiązują jedynie w przypadku przeniesienia się usługodawcy na terytorium przyjmującego Państwa Członkowskiego w celu tymczasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu www.een.org.pl slajd 100 50

Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Kształcenie regulowane: każdy rodzaj kształcenia, które w szczególny sposób przystosowane jest na potrzeby wykonywania określonego zawodu oraz obejmuje kurs lub kursy uzupełnione, w stosownych przypadkach, kształceniem zawodowym albo praktyką w okresie próbnym lub praktyką zawodową www.een.org.pl slajd 101 Zaświadczenie stwierdzające charakter, okres i rodzaj działalności wykonywanej w Rzeczypospolitej Polskiej www.een.org.pl slajd 102 51

Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Art. 10 Ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 65) organem upoważnionym do wydawania zaświadczenia stwierdzającego charakter, okres i rodzaj działalności wykonywanej w Rzeczypospolitej Polskiej jest marszałek województwa albo inny wskazany przez niego organ: właściwy dla miejsca zamieszkania osoby składającej wniosek, właściwy ze względu na ostatnie miejsce wykonywania działalności albo zatrudnienia przy jej wykonywaniu, w przypadku braku miejsca zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej osoby składającej wniosek. www.een.org.pl slajd 103 Uznanie kwalifikacji zawodowych w UE Art. 5 ust. 1 (Dyrektywa 2005/36/WE) Usługodawca, który przeniósł się do innego Państwa Członkowskiego, podlega przepisom dotyczącym wykonywania zawodu, mającym charakter zawodowy, ustawowy lub administracyjny regulującym kwestie bezpośrednio powiązane z kwalifikacjami zawodowymi, takimi jak definicja zawodu, używanie tytułów zawodowych i poważne uchybienia zawodowe, w sposób bezpośredni i szczególny związane z ochroną i bezpieczeństwem konsumentów, jak również przepisom dyscyplinarnym, które obowiązują w przyjmującym Państwie Członkowskim osoby wykonujące ten sam zawód. www.een.org.pl slajd 104 52

Europejska legitymacja zawodowa Elektroniczny dokument, stanowiący dowód: uznania kwalifikacji zawodowych w innym państwie członkowskim UE lub spełnienia warunków niezbędnych do zgodnego z prawem świadczenia usługi transgranicznej w innym państwie członkowskim UE (tymczasowego i okazjonalnego wykonywania tam zawodu regulowanego albo działalności regulowanej) https://europa.eu/youreurope/citizens/work/professionalqualifications/european-professional-card/index_pl.htm www.een.org.pl slajd 105 Europejska legitymacja zawodowa Zawody fizjoterapeuta farmaceuta pielęgniarka odpowiedzialna za opiekę ogólną przewodnik górski pośrednik w obrocie nieruchomościami Krajowa Izba Fizjoterapeutów Naczelna Rada Aptekarska Okręgowe Izby Pielęgniarek i Położnych Ministerstwo Sportu i Turystyki Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa www.een.org.pl slajd 106 53

Europejska legitymacja zawodowa procedura uzyskania Wniosek Załączenie odpowiednich dokumentów https://webgate.ec.europa.eu/cas/login?loginrequestid=ecas_lr-8260329- Lj0K6yzjYGAwLZWtMfDFwDmtcfFtzcQmXg4VMHA0qubbZb6ig5rpgxLMOKU72Fiypek0ATcoUL5X4T3qzjZOreG-Jj71zxYb8yrCKyY9EXWxXq- 9SrPtvm4UJCuXpCsYisTrCcq6xzJ5Pab8lny79nQwQv www.een.org.pl slajd 107 Przykład świadczenie usług rzemieślniczych na ternie Niemiec Rzemiosło określone w załączniku A do Ustawy o rzemiośle (Handwerksordung HwO) www.een.org.pl slajd 108 54

Przykład świadczenie usług rzemieślniczych na ternie Niemiec W przypadku świadczenia usług Obowiązek pisemnego zgłoszenia izbie rzemieślniczej właściwej dla miejsca świadczenia po raz pierwszy usługi w Niemczech zamiaru wykonywania zawodu z załącznika A wraz z załączeniem odpowiedniej dokumentacji. www.een.org.pl slajd 109 Zgłoszenie Niemieckiej Izby Rzemiosła www.een.org.pl slajd 110 55

Właściwe przygotowanie umów przy realizacji usług transgranicznych praktyczne wskazówki www.een.org.pl slajd 111 Przygotowanie umowy przy realizacji usług transgranicznych 1. Weryfikacja wiarygodności kontrahenta / (rejestry firm, rejestry upadłości itp.) 2. Ocena ryzyka realizacji danej usługi (kraje, branże, standaryzacja towarów i usług, wymagania pracownicze) www.een.org.pl slajd 112 56

Przygotowanie umowy przy realizacji usług transgranicznych 3. Opracowanie właściwej umowy Właściwe wskazanie stron umowy, miejsca i czasu jej zawarcia Dokładne określenie przedmiotu umowy Wskazanie zakresu praw i obowiązków stron Wskazanie formy płatności, waluty Określenie zasad wcześniejszego rozwiązania umowy Wskazanie prawa oraz sądu właściwego dla danej umowy www.een.org.pl slajd 113 Prawo właściwe w międzynarodowym obrocie gospodarczym www.een.org.pl slajd 114 57

Prawo właściwe w międzynarodowym obrocie gospodarczym Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) stosuje się do zobowiązań umownych w sprawach cywilnych i handlowych powiązanych z prawem różnych państw nie stosuje się w szczególności do spraw skarbowych, celnych i administracyjnych Swoboda wyboru prawa art. 3 Umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Strony mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub tylko dla jej część www.een.org.pl slajd 115 Prawo właściwe w międzynarodowym obrocie gospodarczym Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Prawo właściwe dla umowy ma zastosowanie w szczególności do: - jej wykładni; - wykonywania wynikających z niej zobowiązań; - w granicach uprawnień przyznanych sądowi przez prawo procesowe, - skutków całkowitego lub częściowego niewykonania tych zobowiązań, łącznie z określeniem wysokości szkody, w zakresie, w jakim rozstrzygają o tym przepisy prawa; - różnych sposobów wygaśnięcia zobowiązań oraz przedawnienia i utraty praw wynikającej z upływu terminów; - skutków nieważności umowy. www.een.org.pl slajd 116 58

Prawo właściwe w międzynarodowym obrocie gospodarczym Wybór prawa dokonany w sposób wyraźny odpowiedni zapis w umowie zawartej między stronami skuteczne włączenie Ogólnych Warunków Umów jednej ze stron do umowy Prawo właściwe w przypadku braku wyboru prawa umowa sprzedaży towarów podlega prawu państwu, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu umowa o świadczenie usług podlega prawu państwa, w którym usługodawca ma miejsce zwykłego pobytu umowa, której przedmiotem jest prawo rzeczowe na nieruchomości lub prawo do korzystania z nieruchomości, podlega prawu państwa, w którym nieruchomość jest położona umowa franczyzy podlega prawu państwa, w którym franczyzobiorca ma miejsce zwykłego pobytu; umowa dystrybucji podlega prawu państwa, w którym dystrybutor ma miejsce zwykłego pobytu; umowa sprzedaży towarów w drodze licytacji podlega prawu państwa, w którym odbywa się licytacja, jeżeli miejsce to można ustalić. www.een.org.pl slajd 117 Ogólne Warunki Umów (OWU) Postanowienia regulujące prawa i obowiązki stron które wynikają z umowy a także sposób wykonania danej umowy a także konsekwencje niewykonania lub nienależytego jej wykonania (często pozostające poza treścią właściwej umowy) Zawierają zapisy dotyczące m.in.: terminów realizacji przedmiotu umowy, waluty zapłaty, zastrzeżenia prawa własności towarów odpowiedzialności odszkodowawczej prawa właściwego, Konflikt Ogólnych Warunków Umów sytuacja, kiedy obie strony przy zawieraniu umowy powołują się na swoje OWU. www.een.org.pl slajd 118 59

Źródła informacji i wsparcie dla przedsiębiorców www.een.org.pl slajd 119 Źródła informacji i wsparcie dla przedsiębiorców DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r Artykuł 5 Poprawa dostępu do informacji Pojedyncze punkty kontaktowe na jednej oficjalnej krajowej stronie internetowej oraz za pomocą innych odpowiednich środków wskazują, w jasny, szczegółowy i przyjazny dla użytkownika sposób oraz w dostępnej formie, warunki zatrudnienia lub części prawodawstwa krajowego lub2 regionalnego, które muszą być stosowane do pracowników delegowanych na ich terytorium https://www.biznes.gov.pl/przedsiebiorcy/ http://ec.europa.eu/internal_market/ eu-go/index_pl.htm www.een.org.pl slajd 120 60

Źródła informacji i wsparcie dla przedsiębiorców https://europa.eu www.een.org.pl slajd 121 Źródła informacji i wsparcie dla przedsiębiorców https://www.finanse.mf.gov.pl/abc-podatkow/umowymiedzynarodowe/wykaz-umow-o-unikaniu-podwojnego-opodatkowania www.een.org.pl slajd 122 61

Źródła informacji i wsparcie dla przedsiębiorców http://www.zus.pl/pracujacy/pracujacy-w-ue-eogszwajcarii/delegowanie/pracownicy-delegowani www.een.org.pl slajd 123 Dziękuję Państwu za uwagę. Kontakt: Łukasz Żak Follow us at Żak Legal Support Office Tel. 661 106 850 e-mail: kontakt@zakoffice.pl www: www.zakoffice.pl Facebook: https://www.facebook.com/zaklso/ www.een.org.pl 62