URZĄD MIASTA STOŁECZNEGO Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO REJONU PKP WARSZAWA WŁOCHY KONCEPCJA Warszawa, wrzesień 2018 MIEJSKA PRACOWNIA PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO I STRATEGII ROZWOJU 00-901 WARSZAWA, Plac Defilad 1 XIII p. tel.:(22) 656 6718, e-mail:pracownia@pracownia-warszawy.pl
KONCEPCJA Zleceniodawca Wykonawca Numer opracowania Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy Miejska Pracownia Planowania Przestrzennego I Strategii Rozwoju 12.2017 Dyrektor Pracowni mgr inż. arch. Jolanta Urbanowska M.O.I.A. Nr MA-0044 Główny projektant planu mgr inż. Michał Oman Zespół projektowy Zagadnienia funkcjonalno-przestrzenne: mgr inż. Michał Oman mgr inż. Blanka Mazana mgr inż. Maciej Błażejewski Zagadnienia komunikacyjne: inż. Łukasz Marek Zagadnienia infrastruktury technicznej: mgr inż. Grzegorz Badałow Zagadnienia ochrony środowiska: mgr inż. Piotr Szymański Zagadnienia własnościowe: mgr inż. Marta Brysiak Obsługa graficzna: tech. Katarzyna Kamoji Data ukończenia opracowania: Warszawa, wrzesień 2018 2
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 4 1.1. Podstawa prawna, zakres i cel opracowania... 4 a) podstawa prawna... 4 b) zakres opracowania... 4 c) cel opracowania... 4 1.2. Ustalenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy... 5 1.3. Stan istniejący obecna funkcja obszaru... 7 1.4. Układ urbanistyczny oraz powiązania przestrzenne z najbliższym otoczeniem... 8 1.5. Inne opracowania... 9 2. KONCEPCJA PLANU...10 2.1. Główne założenia koncepcji planu... 10 2.2. Zasady wariantowania... 11 2.3. Zasady ochrony krajobrazu kulturowego oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i dóbr kultury współczesnej.... 15 3. Podstawowe wskaźniki i parametry kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu...16 4. Wizualizacje...17 3
1. WSTĘP 1.1. Podstawa prawna, zakres i cel opracowania a) podstawa prawna Podstawą prawną opracowania jest uchwała Nr LVI/1405/2017 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 19 października 2017 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu PKP Warszawa Włochy oraz zlecenie Biura Architektury i Planowania Przestrzennego, pismo znak: AM-ZP- W.6721.145.2017.RTU z dnia 13 grudnia 2017 r. b) zakres opracowania Obszar objęty opracowaniem ma powierzchnię ok. 3ha i położony jest w dzielnicy Włochy. Granice obszaru objętego planem zagospodarowania przestrzennego przedstawia poniższy schemat. Rys. 1 Lokalizacja obszaru opracowania c) cel opracowania źródło:maps.google.pl Z uzasadnienia uchwały Nr LVI/1405/2017 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 19 października 2017 r. wynika, że opracowanie nowego planu ma na celu wskazanie terenów przestrzeni publicznej oraz ustalenie gabarytów nowego dworca PKP Warszawa Włochy z ewentualnym dopuszczeniem innych funkcji. Zadaniem planu jest również uzupełnienie układu komunikacyjnego z uwzględnieniem przebiegu ul. Tynkarskiej. Ponadto plan powinien ustalić 4
zakres dopuszczalnych przekształceń, wyznaczyć tereny pod inwestycję celu publicznego, komunikację pieszą i rowerową, a także ustalić warunki zabudowy i zasady zagospodarowania terenu. 1.2. Ustalenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy zostało przyjęte uchwałą nr LXXXII/2746/2006 Rady m.st. Warszawy z dnia 10 października 2006 r., z późniejszymi zmianami. Projekt planu, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie może naruszać ustaleń Studium. Rys. 2 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy Ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy wynikają poniższe podstawowe ustalenia w zakresie kierunków rozwoju dla obszaru objętego opracowaniem: a) w zakresie struktury funkcjonalnej i przestrzennej: wskazano powiązanie głównych przestrzeni o charakterze reprezentacyjnym, którym są ulice: Popularna, Tynkarska, Bolesława Chrobrego i Dźwigowa, obszar opracowania położony jest w strefie miejskiej, dla której intensywność zabudowy brutto wynosi 1,5, 5
U.12 tereny usług o kategorii wysokości zabudowy 12 m, Studium ustala priorytet dla lokalizowania funkcji usługowej oraz dopuszcza lokalizowanie funkcji mieszkaniowej z zaleceniem by udział tej funkcji kształtował się do 40% powierzchni zabudowy na terenie, KK terenu obiektów i urządzeń komunikacji z zakresu transportu kolejowego; b) w zakresie komunikacji: określono przebiegi, przeznaczenie i klasy dla następujących dróg i ulic: Bolesława Chrobrego, Dźwigowej i Popularnej w aktualnym przebiegu oraz ulicy Tynkarskiej w nowym przebiegu, wskazano przystanek kolejowy PKP Warszawa Włochy, ustalono obsługę obszaru opracowania komunikacją autobusową oraz kolejową, obszar opracowania położony jest w strefie II (miejskiej) zróżnicowanych warunków obsługi komunikacyjnej i parkowania pojazdów, w której dopuszczona jest większa swoboda użytkowania samochodu i parkowania, w strefie tej należy zapewnić odległość dojścia pieszego do przystanków komunikacji zbiorowej nie większą niż 400 m, program parkingowy dla poszczególnych inwestycji powinien być realizowany na terenie działek własnych poszczególnych inwestycji, należy przewidzieć miejsca postojowe dla rowerów w ilości minimum 10 miejsc/100 miejsc postojowych dla samochodów. Tereny graniczące z obszarem opracowania to w większości tereny M2.12 zabudowy mieszkaniowej o przewadze zabudowy jednorodzinnej o wysokości 12 m i średnim wskaźniku intensywności zabudowy 1,0. Część obszaru opracowania oraz tereny go otaczające objęte są strefami ochrony konserwatorskiej. Są to: założenie pałacowo-parkowe Mostowskich (Koelichenów) Park Kombatantów, Miasto ogród Stare Włochy, Miasto ogród Nowe Włochy (część zachodnia i część wschodnia). Zapisy Studium wskazują, że szczegółowe warunki i zakres ochrony dla tych terenów powinien powstać na podstawie analiz oraz w oparciu o szczegółowe wytyczne konserwatorskie. Studium traktuje te tereny jako wymagające rehabilitacji wdrożenia działań służących zahamowaniu i przeciwdziałaniu postępującej na ich obszarze degradacji, ożywienia społeczno-gospodarczego, poprawy jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców, podnoszenia jakości i estetyki przestrzeni publicznych, przywracania obiektom i układom utraconych wartości. 6
1.3. Stan istniejący obecna funkcja obszaru Stacja PKP Włochy jest ważnym węzłem lokalnej komunikacji kolejowej dziennie obsługuje około 200 połączeń na kierunkach: Sochaczew, Skierniewice, Warszawa Wschodnia, Warszawa Rembertów, Dęblin, Żyrardów, Łowicz Główny, Grodzisk Mazowiecki, Wołomin Słoneczna, Mińsk Mazowiecki, Błonie, Pilawa, Pruszków, Otwock. Stacja powiązana jest z otoczeniem poprzez tunel z wyjściami w kierunku północnym i południowym. Na obszarze położonym na północ od peronów znajduje się Park Kombatantów oraz zespół przystanków autobusowych. Na terenie usytuowanym na południe znajduje się dawny budynek stacji PKP, a także chaotycznie rozmieszczone obiekty handlowe. W ich sąsiedztwie zlokalizowana jest stacja roweru publicznego Veturilo, a dalej przy ul. Bolesława Chrobrego przystanki autobusowe. Rys. 3 Inwentaryzacja urbanistyczna 7
1.4. Układ urbanistyczny oraz powiązania przestrzenne z najbliższym otoczeniem W otoczeniu stacji PKP Warszawa Włochy w XX leciu międzywojennym rozwinęło się osiedle mieszkaniowe, położone na terenie rozparcelowanego majątku Koelichenów. Układ charakteryzował się niską zabudową w otoczeniu ogrodów oraz przestrzeniami publicznymi o wysokiej jakości: rynkiem, parkami oraz skwerami. Jego kompozycja była zorganizowana wokół głównego placu i osi ulic Chrościckiego dla części zrealizowanej po północnej stronie torów oraz Popularnej dla części zaprojektowanej po ich południowej stronie, zaznaczonej w krajobrazie dominantami wysokościowymi. W kolejnych latach miasto ogród Włochy uległo rozbudowie, a jego funkcje wzbogaceniu, dlatego dziś stanowi wartościowy układ urbanistyczny, wpisany do ewidencji zabytków. Główną barierą przestrzenną jest linia kolejowa, której lokalizacja powoduje brak ciągłości osi założenia miasta ogrodu biegnącej na przedłużeniu ulic Popularnej oraz Chrościckiego. Ponadto obszar opracowania jest odizolowany układem komunikacyjnym od otaczającej go zabudowy mieszkaniowej. Rys. 4 Powiązania obszaru z najbliższym otoczeniem 8
1.5. Inne opracowania a) STACJA WŁOCHY centrum lokalne miasta ogrodu Włochy Publikacja przedstawia efekty pracy wykonanej w ramach Warsztatów dotyczących zagospodarowania rejonu Dworca PKP Warszawa Włochy, zorganizowanych przez Oddział Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich na zlecenie Miasta Stołecznego Warszawy. Proces realizowany był od grudnia 2016 r. do sierpnia 2017 r. w formule eksperckiej. Celem warsztatów było wypracowanie najlepszych rozwiązań przestrzennych i funkcjonalnych dla rejonu stacji PKP Warszawa Włochy, zapewniających wzmocnienie roli tego miejsca jako centrum lokalnego miasta ogrodu Stare Włochy oraz prawidłowe powiązanie obszarów dzielnicy położonych po obu stronach linii kolejowej. W kontekście problematyki komunikacyjnej szczególny akcent został położony na usprawnienie dotyczące ruchu pieszego i rowerowego. Główne rekomendacje: stworzenie przyjaznej przestrzeni publicznej wokół stacji kolejowej po stronie północnej i południowej torów oraz jej czytelnych i wygodnych powiązań, nadanie przestrzeni wyjątkowego charakteru, nawiązującego do historii dzielnicy Włochy jako miasta ogrodu, utworzenie placu na skrzyżowaniu ulic: Popularnej, Bolesława Chrobrego i Tynkarskiej, zamkniętego od strony północnej elewacją obiektu związanego ze stacją, wykreowanie rozwiązań o charakterze centrum lokalnego z różnorodnym programem usług publicznych, w tym związanych z obsługą stacji i komercyjnych, uwzględnienie rozwiązań integrujących różne środki transportu: kolej, autobus, rower i samochód, zapewniających wygodne przesiadki w obrębie węzła przesiadkowego, zachowanie dużego udziału zieleni w kształtowaniu przestrzeni placu oraz przestrzeni na dachu budynku, powiązanego bezpośrednio z parkiem linearnym wzdłuż torów. b) Jaki plan dla rejonu PKP Warszawa Włochy raport z konsultacji społecznych dotyczących miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla rejonu PKP Warszawa Włochy etap wniosków. Celem procesu konsultacji społecznych było poznanie potrzeb i opinii mieszkańców dzielnicy Włochy dotyczących wizji rozwoju terenu, na którym mieszkają. Konsultacje były dodatkowym elementem, nie wymaganym przez Ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2003 roku. Przeprowadzone działania pokazały dużą różnorodność potrzeb uczestników konsultacji. W wielu wątkach odnotowano bardzo dużo podobnych stanowisk mieszkańców, którzy podkreślali rangę miejsca jako serca dzielnicy, które powinno łączyć mieszkańców. Wśród proponowanych zmian najczęściej wskazywane były: rozwój istniejącej zieleni, która mogłaby odgradzać tory od okolicznych budynków, a także wspierać funkcje rekreacyjne i wypoczynkowe, 9
powstanie pasażu handlowo-usługowego lub innej zabudowy zastępującej istniejące lokale usługowe i handlowe, ze wzmocnieniem funkcji gastronomicznej, zmodernizowanie lub budowa nowego dworca, który miałby stanowić wizytówkę dzielnicy, bardziej funkcjonalny m.in. w zakresie zakupu biletów i oczekiwania na pociągi często sugerowane było połączenie dworca z pasażami handlowymi, utworzenie placu z wysokiej jakości przestrzenią publiczną, pełniącego funkcje społeczne, reprezentacyjne oraz rekreacji i wypoczynku, poprawa komunikacji pieszej i rowerowej, głównie przez poprawę jakości nawierzchni, nowe przejścia dla pieszych, poprawę warunków przejścia i przejazdu na drugą stronę torów, wprowadzenie oświetlenia i udogodnień dla osób niepełnosprawnych, utworzenie zintegrowanego węzła przesiadkowego z funkcjami park & ride i kiss & ride, np. przy ul. Tynkarskiej, zmiana skrzyżowania ulicy Bolesława Chrobrego i Popularnej na rondo celem poprawy bezpieczeństwa pieszych i kierowców, zachowanie spokojnego charakteru okolicy z niską zabudową. 2. KONCEPCJA PLANU 2.1. Główne założenia koncepcji planu Nadrzędnym celem opracowania jest wytworzenie lokalnego centrum dzielnicy Włochy poprzez realizację obiektu wielofunkcyjnego spełniającego rolę dworca kolei podmiejskiej, obiektu usługowego, jak również i obiektu biurowego. Ponadto celem koncepcji było wykreowanie placu miejskiego powiązanego z przystankami autobusowymi oraz dojściem do peronów, zrealizowanym wewnątrz projektowanego obiektu. Wariantowaniu podlegał kształt placu, a przez to również elewacja frontowa i kubatura budynku. Z uwagi na ochronę budynku ujętego w Gminnej Ewidencji Zabytków, wariantowaniu poddano również kształtowanie układu komunikacyjnego. Pierwszy wariant koncepcji urbanistycznej zakłada realizację placu w formie regularnej, ograniczonego elewacją projektowanego budynku, drugi natomiast w formie otwartej przestrzeni, zielonego skweru z zachowaniem i wyeksponowaniem na placu dawnego budynku PKP ujętego obecnie w Gminnej Ewidencji Zabytków. W obu wariantach przewiduje się wewnętrzny, częściowo otwarty ciąg pieszy dziedziniec, przechodzący w tunel pod torami. Koncepcja w wariancie II zakłada powiązanie pierwszej kondygnacji projektowanego budynku z peronem jednostronnym, aby umożliwić wejście od strony peronu na zielony dach budynku, na którym przewiduje się nasadzenia zieleni, ogródek kawiarniany czy też np. urządzenia sportowe. Dostęp na zielony dach umożliwia również wejście po skarpie wzdłuż ul. Tynkarskiej i wiadukt nad ul. Bolesława Chrobrego. Przyjęte w koncepcji rozwiązania mają na celu scalenie przestrzeni publicznych położonych po obu stronach terenu kolejowego. 10
2.2. Zasady wariantowania Oba warianty koncepcji są zbliżone w zakresie generalnych dyspozycji przestrzennych, a główne różnice występują w zakresie struktury funkcjonalnej. Rys. 7 Zasady wariantowania W I W II 11
WARIANT I WARIANT II Kształtowanie terenów zabudowy zabudowa usługowa, w której przewiduje się lokalizację dworca (kasa biletowa, informacja), usług handlu, gastronomii, biur, budynek dwukondygnacyjny odsunięty od peronu, wzdłuż granicy z placem publicznym przewidziano zwyżkę o maksymalnej wysokości do 12 m i 3 kondygnacji nadziemnych, stanowiącą domknięcie placu publicznego i podkreślającą jego kształt, budynek jednokondygnacyjny przylegający do peronu i bezpośrednio z nim powiązany dostosowany wysokością do poziomu peronu, wzdłuż ulicy Bolesława Chrobrego przewidziano zwyżkę o maksymalnej wysokości do 12 m i 3 kondygnacji nadziemnych, kształtującą zachodnią pierzeję tej ulicy, dodatkowo w południowym narożniku terenu 4.U, ustalono realizację akcentu architektonicznego w formie np. wieży zegarowej o wysokości maksymalnej do 18 m, nawiązującego wysokością do sąsiedniej zabudowy, zachowanie istniejącego budynku kas biletowych ujętego w Gminnej Ewidencji Zabytków z dopuszczeniem przekształcenia go w usługę gastronomii, realizacja zielonego dachu na projektowanym budynku z nakazem urządzenia zielenią o różnym pokroju i gatunku w celu wytworzenia strefy relaksu i odpoczynku np. ogródek kawiarniany itp. realizacja ogólnodostępnego przejścia pieszego w formie pasażu łączącego plac publiczny z peronami. Kształtowanie przestrzeni publicznej 12
WARIANT I realizacja placu publicznego na przedpolu budynku, ukształtowanego przez istniejący i projektowany układ komunikacyjny, plac o posadzce podkreślającej charakter przestrzeni, WARIANT II realizacja większego placu publicznego pomiędzy istniejącą zabudową mieszkaniową a przyszłą zabudową usługową, plac o posadzce podkreślającej charakter przestrzeni, duży udział powierzchni biologicznie czynnej skwer z zielenią wysoką, na obszarze planu wprowadzono akcent liniowy w posadzce w celu podkreślenia dawnego przebiegu linii Elektrycznej Kolei Dojazdowej, na placu przewidziano realizację akcentu przestrzennego, związanego z historią miejsca, np. w formie wyeksponowanego historycznego rozkładu jazdy, Kształtowanie układu zieleni wprowadzenie rzędów drzew wzdłuż ulic, realizacja zieleni na dachu projektowanego budynku usługowego, w formie ogólnodostępnej zieleni urządzonej i umożliwiającej bezpośredni dostęp z poziomu peronu, w ramach przestrzeni placu publicznego utworzenie skweru z zielenią o różnym pokroju i gatunku, z dużym udziałem zieleni wysokiej, 13
WARIANT I WARIANT II Kształtowanie układu komunikacyjnego zachowanie istniejącej linii kolejowej wraz z infrastrukturą, realizacja projektowanej ulicy Tynkarskiej do skrzyżowania z ulicą Bolesława Chrobrego i Popularnej oraz realizacja skrzyżowania bezkolizyjnego ronda, wprowadzenie miejsc parkingowych wzdłuż ulicy Tynkarskiej, ulica Tynkarska bez połączenia z ulicą Bolesława Chrobrego i ulica Popularną, zachowanie komunikacji autobusowej w ulicy Bolesława Chrobrego i ulicy Popularnej, wprowadzenie komunikacji autobusowej w ulicy Tynkarskiej, zachowanie istniejącego przejścia podziemnego, wprowadzenie przejścia pieszego łączącego ulicę Bolesława Chrobrego bezpośrednio z peronem, realizacja ogólnodostępnego przejścia pieszego w formie pasażu łączącego plac publiczny z peronami, wprowadzenie drogi rowerowej wzdłuż linii kolejowej przebiegającej w poziomie terenu, wytworzenie dodatkowego bezkolizyjnego przejścia pod linią kolejową, łączącego ulicę Tynkarską z ulicą Świerszcza i umożliwiającego wejście na perony, wprowadzenie drogi rowerowej wzdłuż linii kolejowej, przebiegającej w poziomie terenu oraz na dachu projektowanego budynku usługowego, uwzględniając istniejące ukształtowanie terenu, 14
2.3. Zasady ochrony krajobrazu kulturowego oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i dóbr kultury współczesnej. Na obszarze opracowania znajdują się następujące obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy: Przystanek kolejowy Warszawa Włochy wiata, Przystanek kolejowy Warszawa Włochy budynek poczekalni i kasy biletowej Przystanek kolejowy Warszawa Włochy dwa perony. W obu wariantach koncepcji zachowuje się wiatę oraz perony. Natomiast budynek poczekalni i kasy biletowej z uwagi na przebieg ulicy Tynkarskiej w wariancie I koncepcji uległby likwidacji. 15
3. Podstawowe wskaźniki i parametry kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu Dla każdego z wariantów przyjęto wstępne parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenów. numer terenu wysokość zabudowy min./max /wysokość zwyżki (m) wskaźnik powierzchni zabudowy (%) WARIANT I wskaźnik intensywności zabudowy wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej (%) powierzchnia terenu (m 2 ) 1.KK - - - 10% 9 204 2.KK/KD - - - 10% 788 3.KK - - - 10% 799 4.U 8m/12m 88% 1,9 30% 3 259 5.KP - 50% 1,2 25% 421 numer terenu wysokość zabudowy min./max /wysokość zwyżki (m) wskaźnik powierzchni zabudowy (%) WARIANT II wskaźnik intensywności zabudowy wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej (%) powierzchnia terenu (ha) 1.KK, - - - 10% 9 204 2.KK/KD - - - 10% 788 3.KK - - - 10% 799 4.U 4m/12m/18m 60% 1,5 20% 2 470 5.KP 12m 50% 1,2 25% 3 547 16
4. Wizualizacje W I W II 17
W I W II 18
W I W II 19
W I W II 20
W I W II 21