Lekcja strona teksty 1. Hoe heet je? 7-14 1. Dag, ik ben 2. Ik kom uit 3. Kunt u dat spellen? 2. Vertel over jezelf. 15-22 1. Op straat. 2. Aan het loket. 3. Hoe lang woon je in Nederland? 3. Hoe woon je? 23-30 1. Aan de telefoon. 2. Bij Heidi. 3. De woning van Heidi. 4. Heb je honger? 31-38 1. In een restaurant. 2. In een café. 3. Dirk, wat eet je over dag? 5. Boodschappen doen. 39-48 1. Shoppen. 2. In de schoenenwinkel. 3. Op de markt. 6. Waar ben ik? 49-58 1. In de auto. 2. In Amsterdam. 3. Ania vertelt. 7. Op wie lijk ik? 59-66 1. Bij Ania thuis. Op wie lijken ze? 2. Dirk vertelt. 8. Ben ik ziek? 67-76 1. Bij Heidi. 2. s Avonds. Bij Esther. 9. Ik wil werken. 77-84 1. Bij een uitzendbureau. 2. Vakantiewerk. 3. Heidi vertelt over haar werk. 10. Wat doe ik graag? 85-94 1. Wat doe je graag? 2. Het weerbericht. 11. Goede reis! 95-103 1. In een reisbureau. 2. Bij Esther. Odpowiedzi do ćwiczeń 105-114 Słowniczek 115 125
zwroty, słówka 1. Dzień dobry! Jak się nazywasz? 2. Skąd jesteś? Gdzie mieszkasz? 3. Alfabet. trochę gramatyki 1. Zaimki osobowe. 2. Czasowniki w czasie teraźniejszym. 1. Co słychać? Podziękowanie. 2. Dni, miesiące, pory roku. 3. Liczebniki główne. 1. Rodzajniki. 2. Budowa zdań. 3. Liczba mnoga rzeczowników. 1. Do widzenia! 2. Chętnie! 1. Czasowniki: vinden, zullen. 2. Przymiotniki; zaimki dzierżawcze. 3. Przeczenie. 1. Jestem głodny. 2. (Nie) lubię Masz ochotę na? 3. Pory dnia. 1. Odmiana czasowników: zitten, eten, drinken, maken, nemen, zeggen, mogen, houden. 2. Rzeczowniki zdrobniałe. Przeczenie niet. 1. Coś jeszcze? Proszę Ile kosztuje..? 2. Dobrze ci w tym. Jaki masz rozmiar? 3. Waga. Zegar. Określanie czasu. 1. Czas przyszły. 2. Zaimki wskazujące: deze, dit, die, dat. 3. Tryb rozkazujący. 1. Gdzie jest? Prosto, w prawo 2. Jesteś pewny? Co o tym myślisz? 3. Uważam, że 1. Czas przeszły dokonany. 2. met + środki lokomocji; met + narzędzia 1. Jestem podobny do 2. Mało, dużo, trochę 1. Stopniowanie przymiotników. 2. Zaimki osobowe; przynależność. 1. Boli mnie Boję się, że 2. Co ci dolega? Mam nadzieję, że 3. Szybkiego powrotu do zdrowia. 1. Czas przeszły niedokonany. 2. Czasowniki zwrotne 3. zijn + aan het + bezokolicznik 1. To coś dla mnie. 2. Jest mi to obojętne. 1. Czasownik hoeven. 2. Czasowniki z te ; om + te. 3. Czasowniki rozdzielnie złożone. 1. Uprawianie sportu. 2. Przepadam za Nie lubię 3. Pogoda; nigdy, zawsze 1. Czasowniki z het. 2. Słowo zelf. 3. Zdania ze spójnikami. 1. Czy mogę o coś zapytać? 2. Nie wiem. Nie można. 3. Kolejność. Liczebniki porządkowe. 1. Słowo er. 2. Samogłoski: wymowa a pisownia.
Les 2 Vertel over jezelf A Op straat Heidi: Hallo, Ania! Ania: Hoi, Heidi! Heidi: Hoe gaat het met je? Ania: Met mij gaat het goed, en met jou? Heidi: Uitstekend. Ania: Woon je nog steeds bij je nederlandse vrienden? Heidi: O, nee. Ik woon nu alleen. Ania: Waar woon je? Heidi: In Hilversum, in de Pieter de Hooghlaan 51. Ania : Wat leuk! Ik woon in de buurt. In de Tulpstraat 13. B Aan het loket Medewerkster: Hoe oud bent u, meneer Jansen? Meneer Jansen: Ik ben 34. Medewerkster: Wat is uw geboortedatum? Meneer Jansen: 3 juni 1970. C Heidi: Ania: Heidi: Ania: Heidi: Hoe lang woon je in Nederland? Hoe lang woon je in Nederland? Ik woon hier al 3 jaar, en jij? Ik pas 6 maanden. Je spreekt goed Nederlands. Dank je. Niderlandzki krok po kroku. 15
Zwroty, słówka Hoe gaat het met u? Hoe is het met je? Goed, dank je/u. En met jou/u? (Het gaat) goed. Prima. Uitstekend Wel. Niet goed. Jak się pan(i) ma? Co słychać? Jak się masz? Co słychać? Dobrze, dziękuję. A ty / pan(i)? Dobrze. Świetnie. Wspaniale. Dość dobrze. Nie dobrze. Alsjeblieft/alstublieft. dank je/u. Bedankt. Dank je wel. bij vrienden (wat) leuk! Proszę. Dziekuję. Dziekuję. Dziekuję bardzo. u przyjaciół (jak) fajnie! dagen maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag, zondag maanden januari, februari, maart, april, mei, juni, juli, augustus, september, oktober, november, december seizoenen de lente, de zomer, de herfst, de winter 16 Niderlandzki krok po kroku.
Telwoorden 0 nul 10 tien 20 twintig 30 dertig 1 een 11 elf 21 eenentwintig 40 veertig 2 twee 12 twaalf 22 tweeëntwintig 50 vijftig 3 drie 13 dertien 23 drieëntwintig 60 zestig 4 vier 14 veertien 24 vierentwintig 70 zeventig 5 vijf 15 vijftien 25 vijfentwintig 80 tachtig 6 zes 16 zestien 26 zesentwintig 90 negentig 7 zeven 17 zeventien 27 zevenentwintig 100 honderd 8 acht 18 achttien 28 achtentwintig 200 tweehonderd 9 negen 19 negentien 29 negenentwintig 1000 duizend 1000000 miljoen 256 tweehonderd zesenvijftig 1148 elfhonderd achtenveertig Niderlandzki krok po kroku. 17
Het lidwoord (rodzajnik) Trochę gramatyki W języku holenderskim rzeczownik poprzedzony jest zwykle rodzajnikiem (de straat, het huis, een boek) rodzaj rodzajnik określony rodzajnik nieokreślony l. pojedyncza l. mnoga l. pojedyncza l. mnoga męski/ŝeński de de een - nijaki het de een - Rodzajnika określonego uŝywa się w przypadku rzeczowników oznaczających coś znanego, lub coś o czym wcześniej była mowa. W przeciwnym wypadku uŝywa się rodzajnika nieokreślonego. Rzeczowników naleŝy uczyć się z naleŝącymi do nich rodzajnikami!!! Budowa zdań Zdanie oznajmujące charakteryzuje się tym, Ŝe podmiot stoi zwykle na pierwszym miejscu, przed orzeczeniem. Na przykład: podmiot = Arthur W zdaniu pytającym jest odwrotnie. Przykłady: orzeczenie = woont 1. Arthur woont in Rotterdam. 1. Arthur mieszka w Roterdamie. Woont Arthur in Rotterdam? Czy Arthur mieszka w Roterdamie? 2. Frank spreekt Nederlands. 2. Frank mówi po holendersku. Spreekt Frank Nederlands? Czy Frank mówi po holendersku? Zdanie pytające moŝna równieŝ tworzyć przy pomocy następujących słów: hoe? waar? wat? wie? wanneer? - jak? - gdzie? - co? - kto? - kiedy? Stoją one wtedy na początku zdania, przed orzeczeniem. Podmiot stoi natomiast zaraz za orzeczeniem. Przykłady: 1. Waar woont u? 1. Gdzie pan mieszka? 2. Wat zegt meneer Jansen? 2. Co mówi pan Jansen? 18 Niderlandzki krok po kroku.
Liczba mnoga rzeczowników Większość rzeczowników otrzymuje w liczbie mnogiej końcówkę en, pozostałe końcówkę s. Przykłady: de kast de kasten de kamer de kamers de fiets de fietsen het koekje de koekjes de tuin de tuinen het meisje de meisjes de banaan de bananen de tafel de tafels het boek de boeken de paprika de paprika s het woord de woorden de auto de auto s Niektóre rzeczowniki tworzą liczbę mnogą w sposób nieregularny. Oto kilka z nich: het ei de eieren het lid de leden het kind de kinderen de stad de steden het volk de volkeren het schip de schepen de brief de brieven het huis de huizen Niderlandzki krok po kroku. 19
Ćwiczenia: 1. Przeczytaj jeszcze raz dialogi. Wybierz odpowiedź: prawda (waar) albo fałsz (niet waar): 1. Ania woont nog steeds bij haar Nederlandse vrienden. waar niet waar 2. Heidi woont nu alleen. waar niet waar 3. Heidi woont in Amsterdam. waar niet waar 4. Is Dirk Jansen 34? waar niet waar 5. Zijn geboortedatum is 3 juni 1970. waar niet waar 6. Ania woont al 6 jaar in Nederland. waar niet waar 7. Heidi woont al 3 jaar in Nederland. waar niet waar 2. Odpowiedz na pytania: 1. Hoe oud ben je? 2. Wat is je geboortedatum? 3. Woon je in Hilversum? 4. Hoe lang woon je in Nederland? 5. Hoe gaat het met je? 3. UłóŜ zdania zapisując słowa w odpowiedniej kolejności: 1. woont lang in u Nederland? Hoe 2. geboortedatum Mijn is 18.05.1964 3. ben je? Hoe oud 4. u? het Hoe met gaat 5. 32 ben Ik 6. uitstekend Het gaat dank je 20 Niderlandzki krok po kroku.
4. Wyszukaj w słowniku rodzajniki do nastepujących slów: 1. dag 2. geboortedatum 3.... maand 4.... jaar 5.... zomer 6.... straat 7.... vriend 8. week 9.... adres 10.... seizoen 5. Wstaw: hoe, waar, wat, waneer, wie 1.. is uw naam? 2.. kom je vandaan? 3.. woon je? 4.. gaat het met u? 5.. bent u? 6.. ben je jarig? 6. Które słowo nie pasuje do reszty? 1. week dag auto maand... 2. januari jaar december juli... 3. dinsdag zondag zaterdag dag... 4. naam - oud geboortedatum jarig... 5. wonen huis straat dag... 7. Przetłumacz zdania: 1. Kiedy masz urodziny? 2. Ile masz lat? Niderlandzki krok po kroku. 21
3. Kiedy się urodziłeś? 4. Jak się masz? 5. Dobrze mówisz po holendersku. 8. Napisz podane rzeczowniki w liczbie mnogiej: winkel... sok... stad... laars... trui... jas... pak... muts... broek... hoed... rok... schoen... jurk... straat... radio... uur... vader... dochter... moeder... kamer... 9. UłóŜ zdania ze słowami: gaat, bij, buurt, oud, lang................ 10. Przesłuchaj dialogi, a następnie przeczytaj je kilkakrotnie na głos. 11. Znajdź w tekstach słowa, zawierające litery ou, ie, oo. Zwróć uwagę na sposób ich wymawiania. 22 Niderlandzki krok po kroku.