WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH Karolina Bondarowska
PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE 1. Bilans wartościowe odpowiednio uszeregowane zestawienie majątku (aktywów) jednostki gospodarczej ze źródłami ich finansowania (pasywami) sporządzane na dzień bilansowy. Na podstawie porównania z wcześniejszymi bilansami i analizy wskaźnikowej bilans daje możliwość oceny: - sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej, - wielkości zadłużenia, - płynności finansowej, - rentowności, - rozwoju, stagnacji lub recesji.
PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE 2. Rachunek wyników (rachunek zysków i strat) wartościowe porównanie osiągniętych (planowanych) przychodów z poniesionymi (planowanymi) kosztami w danym okresie. Przychody w ujęciu ekonomicznym oznaczają sumę otrzymanych lub należnych środków pieniężnych netto w zamian za wykonanie i dostarczenie na rzecz kontrahentów świadczenia w postaci produktów, towarów, materiałów i usług. Koszt jest to prezentowana w mierniku pieniężnym wycena celowo poświęcanej (zużywanej) wartości ekonomicznej. Analiza rachunku wyników pozwala monitorować zyskowność firmy oraz wskazać te obszary działania, które wymagają skorygowania.
ETAPY USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO
A. Przychody netto ze sprzedaży I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Przychody netto ze sprzedaży materiałów i towarów B. Koszty działalności operacyjnej I. Amortyzacja II. Zużycie materiałów i energii III. Usługi obce IV. Podatki i opłaty V. Wynagrodzenia VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia VII. Pozostałe koszty rodzajowe VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów C. ZYSK (strata) ZE SPRZEDAŻY (A-B) D. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACJNE I. Dotacje II. Pozostałe przychody operacyjne E. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE F. ZYSK (strata) Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ (C+D-E) G. PRZYCHODY FINANSOWE H. KOSZTY FINANSOWE I. ZYSK (strata) BRUTTO (F+G H) J. PODATEK DOCHODOWY K. POZOSTALE OBOWIĄZKOWE ZMNIEJSZENIA ZYSKU (ZWIĘKSZENIA STRATY) L. ZYSK (STRATA) NETTO (I J K) KOSZTY RODZAJOWE W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT Pozycja 1 rok... 2 rok... 3 rok... 4 rok... 5 rok...
Rachunek wyników a Dt Wynik finansowy Ct Koszty z podst. działalności operacyjnej Koszt wytworzenia wyrobów gotowych Wartość sprzedaży wg cen zakupu Koszt wytworzenia usługi Koszty rodzajowe Koszty pozostałej działalności operacyjnej Koszt sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych Przekazane nieodpłatnie aktywa, naliczone odszkodowania Koszty prowadzenia działalności socjalnej Koszty finansowe Koszt sprzedaży aktywów finansowych Naliczone odsetki od zobowiązań finansowych Straty nadzwyczajne Obroty Dt Sk. Ct (zysk) Przychody z podst. działalności operacyjnej Przychód ze sprzedaży wyrobów gotowych Przychód ze sprzedaży towarów Przychód ze sprzedaży usług Przychody z pozost. działalności operacyjnej Przychód ze sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych Otrzymane dotacje, odszkodowania, grzywny Otrzymane nieodpłatnie aktywa Przychody finansowe Przychód ze sprzedaży aktywów finansowych Naliczone odsetki od aktywów finansowych Zyski nadzwyczajne Obroty Ct Sk. Dt (strata)
Powiązania między sprawozdaniami finansowymi Bilans Aktywa A. Aktywa trwałe B. Aktywa obrotowe w tym:... B.III. Środki pieniężne Pasywa A. Kapitał własny w tym:... A.VII. Wynik finansowy netto B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania Rachunek przepływów pieniężnych Rachunek zysków i strat
3. Przepływy pieniężne cash flow PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE wpływy gotówkowe wydatki = przepływ gotówki Firma może funkcjonować jeśli ma zapas gotówki nawet wtedy, gdy ponosi straty, lecz nie może działać bez gotówki nawet wtedy, gdy wykazuje zysk!
PRZEPŁYWY FINANSOWE To sprawozdanie pokazujące przepływy środków pieniężnych w danej firmie. Uwzględnia źródła wpływów gotówki i jej wykorzystanie. Pokazuje zmiany wywołane przez przepływy środków pieniężnych w poszczególnych pozycjach aktywów i pasywów. Przedstawia informacje umożliwiające ocenę stopnia płynności finansowej, skuteczności ściągania należności i zdolności do regulowania zobowiązań. Zasady sporządzania oraz wzór rachunku przepływów pieniężnych określa Ustawa o rachunkowości. Sprawozdanie to dzieli się na trzy części ukazujące 3 aspekty działalności przedsiębiorstwa: 1. przepływy z działalności operacyjnej, 2. przepływy z działalności inwestycyjnej, 3. przepływy z działalności finansowej.
PRZEPŁYWY Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ WPŁYWY (+) WYDATKI (-) ze sprzedaży wyrobów gotowych, towarów, usług, z tytułu najmu i dzierżawy środków trwałych obcym jednostkom na zakup materiałów, surowców, opakowań, części zamiennych, wypłaty wynagrodzeń, zapłata składek ZUS, zapłaty za usługi obce, podatki, inne koszty, opłaty skarbowe, notarialne, spłata zobowiązań
PRZEPŁYWY Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ WPŁYWY (+) WYDATKI (-) ze sprzedaży środków trwałych, ze sprzedaży akcji i obligacji obcych spółek, spłaty udzielonych pożyczek na powiększenie zasobów majątkowych, które umożliwią generowanie w przyszłości zysków, na nabycie udziałów i akcji obcych spółek, udzielonych pożyczek
PRZEPŁYWY Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ WPŁYWY (+) WYDATKI (-) z dopłaty do kapitału własnego, z emisji akcji i obligacji własnych na sprzedaż, zaciągniętych kredytów i pożyczek, z otrzymanych odsetek od lokat bankowych na wypłaty dywidend, na spłatę rat leasingowych, na zapłatę odsetek od zaciągniętych kredytów i pożyczek
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE +/- +/- +/- gotówka z działalności operacyjnej gotówka z działalności inwestycyjnej gotówka z działalności finansowej = zmiana stanu gotówki (+/-)
Schemat zarzadzania cash flow Zebrana gotówka z działalności operacyjnej Wypłacona gotówka na pokrycie bieżących zobowiązań Wpływ netto z działalności operacyjnej GOTÓWKA sprzedaż środków trwałych zaciągnięte kredyty dokapitalizowanie zakup środków trwałych spłata kredytu, pożyczki wypłata dywidend
BILANS ZMIAN Aktywa 2015 2016 Pasywa 2015 2016 A. Aktywa trwałe I. Wart. niematerialne i prawne II. Środki trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe 49.000 2.000 40.000 4.000 3.000 61.000 1.000 50.000 6.000 4.000 A. Kapitały własne I. Kapitał założycielski II. Zysk netto III. Kapitał zapasowy 44.000 20.000 6.000 18.000 56.000 20.000 10.000 26.000 B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe Akcje Środki pieniężne 48.000 20.000 15.000 3.000 10.000 56.000 12.000 20.000 6.000 18.000 B. Zobowiąz. i rezerwy I. Rezerwy II. Zobowiązania długoterm. III. Zobowiązania krótkoterm. IV. Rozliczenia międzyokres. 53.000 2.000 30.000 17.000 4.000 61.000 4.000 25.000 30.000 2.000 Suma aktywów 97.000 117.000 Suma pasywów 97.000 117.000
BILANS ZMIAN Zmiany + Zmiany - I. Spadek aktywów: I. Wzrost aktywów: II. Wzrost pasywów II. Spadek pasywów: Suma Suma
PRZEPŁYWY FINANSOWE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ Miesiąc Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Przychody ze sprzedaży 100 % Wpływy gotówkowe 60 % O terminie zapłaty 30 dni 40 % Wpływy gotówkowe Wpływy - przychody Skumulowany niedobór 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 12.000 18.000 24.000 30.000 36.000 42.000 0 8.000 12.000 16.000 20.000 24.000 12.000 26.000 36.000 46.000 56.000 66.000-8.000-4.000-4.000-4.000-4.000-4.000-8.000-12.000-16.000-20.000-24.000-28.000
WAŻNE Problem niedostatku gotówki zaczyna się, gdy trzeba uregulować zobowiązania, a nie ma środków pieniężnych na rachunku i w kasie! Osiągnięcie nawet wysokiego zysku netto nie musi oznaczać, że środki gotówkowe za sprzedane produkty są osiągalne. Przychody ze sprzedaży najczęściej nie są równe wpływom. Koszty zazwyczaj nie sią równe wydatkom (np. amortyzacja jest kosztem, który nie jest wydatkiem).
Polityka należności (optymalna - ściągać jak najszybciej, max. 7-14 dni). Polityka zobowiązań (optymalna płacić jak najpóźniej). Za gotówkę 50 % Sprzedaż 100 % Termin płatności do 30 dni 40 % Termin płatności do 60 dni 10 %
GOTÓWKA A KAPITAŁ OBROTOWY Aktywa obrotowe zapasy należności gotówka Zobowiązania bieżące Kapitał obrotowy Kapitał obrotowy = aktywa obrotowe zobowiązania bieżące
4. Próg rentowności (BEP Break Even Point) PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE Punkt, który wskazuje ile sztuk produktów lub za jaką wartość trzeba je sprzedać, żeby przy założonej marży, przychody ze sprzedaży pozwoliły pokryć wszystkie koszty ponoszone przez firmę. W punkcie rentowności wynik finansowy wynosi ZERO!
PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE 5. Analiza wskaźnikowa Obejmuje głównie bilans i rachunek zysków i strat. Pozwala na ocenę poszczególnych obszarów działalności firmy, w szczególności: płynność finansową (wypłacalność), sprawność (aktywność) działania, rentowność (zyskowność), zadłużenie.