Zielone strefy dla dzieci w przestrzeniach publicznych wielkich miast krajów basenu Morza Bałtyckiego Program Ruch w Naturze. Zielona Grządka. Pilotażowy program dla przedszkoli i szkół powiatu Kielce.
Dlaczego jestem dziś w Gdańsku? Bo najpierw trafiłam do Sydney.
Warzywnik w największym parku Sydney. 64% brytyjskich dzieci bawi się na świeżym powietrzu rzadziej niż raz w tygodniu, a 28% nie było na spacerze w ciągu ostatniego roku? Inne, także brytyjskie badania, pokazują, że dzieci spędzają mniej niż godzinę dziennie na dworze a obcują z przyrodą na zasadzie wzajemnych interakcji tylko 10 %. Australijczycy uznali za powszechne wprowadzenie obyczaju codziennego obcowania z naturą od urodzenia w domach oraz we wszystkich instytucjach oświatowo-wychowawczych i opiekuńczych. Jak wynika z efektów programów naprawczych prowadzonych w Ameryce Północnej zakładanie i dbanie o ogródki może skutecznie obniżyć efekty zespołu deficytu natury i regresowi fizycznemu i kulturalnemu naszych społeczeństw.
Przypadkiem dowiedziałam się o Domu Kultury na warszawskim Służewie.
W Kopenhadze, przy najwyżej ocenianym przedszkolu na wolnym powietrzu, jest taki ogród w parku.
A to już śródmiejskie przedszkole w Sztokholmie.
Oslo ogródek przy placu zabaw.
Ogródek przy przedszkolu montessoriańskim w Rydze.
Zawsze za zielenią w pobliżu dzieci, stoi człowiek pasjonat, który dba o kontakt dzieci z roślinami.
Wydaje się, że dzieci są dziś świadome globalnych zagrożeń dla środowiska naturalnego, ale ich fizyczny kontakt i intymna relacja z przyrodą powoli odchodzą w zapomnienie.
Wiedza jest fragmentaryczna Jak wynika z badań nad wiedzą uprzednią o zjawiskach zachodzących przyrodzie, ich znajomość wśród dzieci i młodzieży a zwłaszcza wiedza o roślinach użytkowych i sposobach pozyskiwania produktów spożywczych jest fragmentaryczna i w znacznej mierze ograniczona teorią..
Zielone grządki przy placu zabaw oraz w parku miejskim w krajach skandynawskich.
We współczesnych miastach miałam okazję zobaczyć cztery rodzaje aranżacji stref ogrodowych dla dzieci. Są to: - Ogródki w parkach miejskich - Ogródki w farmach miejskich - Ogródki przy placówkach oświatowych i kulturalnych - Ogródki prowadzone przez społeczności lokalne, stowarzyszenia, fundacje. Istnieją również miasta ogrody, miasta motyli i miasta,,jadalnych ogrodów. I te właśnie zainspirowały mnie do działania przy tworzeniu programu. Skupiłam się na walorach użytkowych roślin, ze szczególnym uwzględnieniem roślin użytkowych miododajnych i tworzeniem w ogródkach takich stref, które służą wszystkim mieszkańcom stworzonego ekosystemu ludziom, ptakom, owadom.
Co do meritum! Po pierwsze chodzi o pełną edukację na temat procesu powstawania jedzenia oraz świadome współuczestnictwo w tym procesie. Trzeba to robić we wszystkich miejscach, gdzie przebywają dzieci.
Kontakt z przyrodą u dzieci, rozwija wrażliwość, ciekawość świata, akceptację odmienności, poczucie przynależności do świata przyrodniczego, a co za tym idzie świadomość ekologiczną.
Druga kwestia - aspekt metodologiczny. Uprawa zielonej grządki to sposób nauczania bardzo angażujący i pobudzający kreatywność. Dzieciaki widząc owoce swojej pracy nabierają wiary we własną sprawczość, ale jednocześnie uczą się na własnych błędach.
Farmy miejskie chętnie podejmują się edukacji w zakresie uprawy ogrodu. Jednak czy wszędzie można je otworzyć?
Działanie projektowe. Dobrze jest podjąć działanie projektowe w zespole: określony cel, do którego trzeba wspólnie dojść po drodze rozwiązując różnego rodzaju problemy i podejmując ważne decyzje. Zielone Grządki mogą być pierwszym polem uprawnym młodych Europejczyków gdzie wychowankowie placówek edukacyjnych dowiadują się wszystkiego o pełnym procesie wzrostu roślin: od zasiana do momentu kiedy warzywa znajdą się na stole.
Poza uprawą i wzrostem roślin, w zakresie korzyści płynących z praktycznych działań dzieci i młodzieży na zielonych grządkach są takie sprawy, jak kompostowanie, hodowla czy obieg wody. Można pomyśleć o odzyskiwaniu wody deszczowej na potrzeby ogródka czy hodowli królików a nawet kur.
Program Ruch w Naturze. Zielona Grządka dla 10 placówek oświatowych z terenu powiatu Kielce wspierają następujące instytucje: - Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli - Nadleśnictwo Kielce - Dyrekcja Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych - Świętokrzyskie Centrum Onkologii - Marszałek Województwa Świętokrzyskiego - Wojewoda Świętokrzyski - Wójtowie i Burmistrzowie gmin objętych programem - Fundacja Bezpieczne Gniazdo Safe Nest Program Ruch w Naturze jest częścią prozdrowotnej i proekologicznej kampanii społecznej skierowanej do dzieci i rodzin.
Jesteśmy pokoleniem, które powinno zainicjować zwrot i pomóc dzieciom odnaleźć równowagę między rzeczywistością wirtualną a tym, co jest źródłem wszelkiego życia na Ziemi przyrodą.
Stwórzmy dzieciom ogródki, o których nie zapomną w dorosłym życiu. Gęsto wiszący bluszcz tworzył jakby luźną, powiewną zasłonę, jakkolwiek niektóre gałęzie pięły się na drzewo i na żelazo ( ) Cóż to było? Był to zamek do furtki zamkniętego od dziesięciu lat ogrodu. Wsunęła rękę do kieszeni, wyciągnęła klucz i spostrzegła, że nadawał się do zamka. Włożyła klucz i przekręciła ( ) i popchnęła furtkę, która się otworzyła bardzo powoli. ( ) Było to tajemniczo wyglądające, najrozkoszniejsze miejsce, jakie można sobie wyobrazić. Wysoki mur, okalający ogród, od wewnątrz pokryty był bezlistnymi gałęziami pnących róż, tak gęstymi, że wprost nie do rozplątania. ( ) W ogrodzie rosło jeszcze wiele innych drzew, a jakiś specjalny czarowny urok nadawało mu to, że po wszystkich drzewach pięły się róże, wypuszczając w dół długie, wiotkie warkocze, chwytające się wzajem, tu i ówdzie czepiające się wyżej rosnących gałęzi i tworzące czarujące łuki i arkady. I właśnie ta delikatna gmatwanina, zwieszająca się od drzewa do drzewa, nadawała ogrodowi tajemniczy urok. (Tajemniczy Ogród, Frances Hodgson Burnett)