HSBC Wskaźnik Rynków Wschodzących Q4 2011
Stephen King Wzrost pozostaje przytłumiony, ale udało się zapanować nad presjami inflacyjnymi 17 styczeń 2012 Kraje rozwijające się dysponują amunicją do walki ze skutkami słabego odrodzenia Stanów Zjednoczonych i możliwej recesji w Europie Indeks rynków wschodzących HSBC (EMI) osiągnął w ostatnim kwartale 2011 roku poziom 52.2, co oznacza niewielką zmianę w stosunku do poziomu 52.0 odnotowanego w trzecim kwartale i wskazuje na przytłumienie tempa wzrostu gospodarczego na tych rynkach. Wartość indeksu wciąż znacznie przewyższa poziom odnotowany w okresie recesji pod koniec 2008 i na początku 2009 roku, jest jednak znacznie niższa niż we wczesnych miesiącach odrodzenia gospodarczego - pod koniec 2009 i na początku 2010 roku. Jedną z korzyści słabszego tempa wzrostu jest dalszy spadek presji inflacyjnych na rynkach wschodzących. Rok temu inflacja stanowiła największy powód do obaw, ale ostatnie dane EMI potwierdzają, że udało się zapanować nad presjami cenowymi. Teraz cała sztuka polega na tym, by utrzymać w ryzach inflację, unikając jednocześnie zapaści gospodarczej. Wielu komentatorów twierdzi, że słabość aktywności rynków wschodzących wynika głównie z czynników pozostających poza kontrolą samych krajów rozwijających się. Winą za utratę impetu rynków wschodzących najchętniej obarcza się kryzys w strefie euro. Z całą pewnością słabe wyniki części spośród największych azjatyckich importerów - w tym Hongkongu, Singapuru i Tajwanu - są zgodne z tą hipotezą. Wydaje się jednak, że w wielu przypadkach spowolnienie aktywności rynków wschodzących poprzedziło ostatnie problemy w strefie euro. Wygląda na to, że wzrost handlu światowego osiągnął szczytowy poziom na początku 2011 roku i od tamtej pory ulega spowolnieniu. Przez znaczną część minionego roku utrata impetu była związana nie tyle z wątłym wzrostem w strefie euro, co ze słabością gospodarczą Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i samych krajów rozwijających się. Na początku 2011 roku ekonomiści optymistycznie wypowiadali się na temat perspektyw cyklicznego odbicia gospodarczego w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Stopy procentowe w obu krajach były niskie, banki centralne wykazały gotowość zastosowania tzw. ilościowego łagodzenia (oryg. quantitative easing) i innych niekonwencjonalnych opcji, a Stany Zjednoczone zawsze wykazywały się niezwykłą zdolnością do odbicia gospodarczego. Tym razem jednak dane dotyczące wzrostu przyniosły głębokie 2
rozczarowanie, w dużym stopniu w związku z ciągłym ograniczaniem zadłużenia. Ucierpiał na tym handel światowy, przez co pogorszyła się sytuacja eksporterów z krajów rozwijających się. Same kraje rozwijające również przyczyniły się do spowolnienia aktywności rynków wschodzących. Niepokoje na Bliskim Wschodzie pogłębiły niepewność gospodarczą i polityczną w tym regionie, a ponadto przyczyniły się do wzrostu cen ropy, obniżając realne dochody innych krajów rozwijających się. W połączeniu ze względnie wysokim poziomem inflacji w ubiegłym roku zmusiło to wiele krajów rozwijających się do przyjęcia polityki zmierzającej do ograniczenia wzrostu i złagodzenia presji cenowych. W tamtym okresie najważniejsze było pytanie, czy ta polityka zda egzamin. Ze względu na swoją awersję do aprecjacji waluty, decydenci z rynków rozwijających się nie chcieli zbytnio podwyższać stóp procentowych z obawy przed ściągnięciem nadmiernej ilości kapitału na te rynki. Zamiast tego zdecydowali się zastosować środki tzw. ilościowego zaostrzania (oryg. quantitative tightening), mające ograniczyć dostępność kredytów przy danej stopie procentowej. Środki te miały różne formy, takie jak na przykład zwiększenie obowiązkowej rezerwy bankowej czy nałożenie rozmaitych środków kontroli kapitałowej. Polityka ta zdaje się przynosić pewne rezultaty. Choć nie wszystkim krajom udało się zapanować nad inflacją - na przykład Turcja nadal boryka się z tym problemem - to bez wątpienia w tej dziedzinie nastąpił postęp. Inflacja w Chinach, która na początku tego roku groziła niekontrolowanym wzrostem, obecnie zdecydowanie spada, co udało się osiągnąć dzięki konsekwentnemu zwiększaniu obowiązkowych rezerw bankowych. Walka z inflacją okazała się wręcz tak skuteczna, że decydentów z rynków wschodzących znacznie bardziej martwi teraz brak wzrostu gospodarczego. Szczególnie niepokoi wpływ kryzysu w strefie euro na perspektywy wzrostu w 2012 roku. Najbardziej zagrożone kryzysem w strefie euro są kraje rozwijające się, które znajdują się bezpośrednio na linii ognia, w szczególności kraje Europy Środkowej i Wschodniej. Ich narażenie wynika z głębokich powiązań handlowych oraz zależności od finansowania przez banki ze strefy euro. Kraje te nie są jednak odosobnione w tym zagrożeniu. Pod koniec 2011 roku wiele walut krajów rozwijających się znacznie straciło na wartości, co po części wynikało z repatriacji środków przez banki ze strefy euro. Nikt nie ma pewności, jak skończy się kryzys w strefie euro. Zasadniczo uważamy, że euro przetrwa w swojej obecnej formie, ale zanim sytuacja ostatecznie się poprawi, może jeszcze ulec pogorszeniu. Naszym zdaniem Europejski Bank Centralny będzie ostatecznie zmuszony do dodrukowania dużej ilości pieniędzy i użycia tych nowo utworzonych środków do wsparcia narażonych rynków obligacji. Tak się jednak może stać tylko w sytuacji, gdy kryzys gospodarczy rozprzestrzeni się z peryferii strefy euro do jej rdzenia, co oznacza groźbę recesji nie tylko we Włoszech i Hiszpanii, lecz również - na przykład - w Niemczech. W ciągu najbliższych miesięcy kraje rozwijające się będą zmagać się nie tylko ze słabym odrodzeniem gospodarczym w Stanach Zjednoczonych, ale również z możliwym spadkiem aktywności gospodarczej w Europie. Nie będzie to łatwe: doświadczenie z lat 2008/09 uczy, że podczas poważnych napięć gospodarczych kraje rozwijające są bardzo narażone. Kraje te dysponują jednak jeszcze amunicją do walki ze skutkami takiej sytuacji: w przeciwieństwie do krajów rozwiniętych, mogą znacznie obniżyć stopy procentowe i zapewnić bodźce fiskalne. Nie oznacza to odporności na kryzys, ale wskazuje, że rynkom wschodzącym może się ostatecznie udać w pewnym stopniu odbić gospodarczo. Stephen King Group Chief Economist 3
HSBC Wskaźnik Rynków Wschodzących Słabość sektora przemysłowego negatywnie wpływa na produkcję rynków wchodzących w Q4 Kluczowe wyniki: Produkcja w sektorze przemysłowym rynków wschodzących spadła drugi kwartał z rzędu......natomiast wzrost aktywności sektora usługowego uległ w Q4 niewielkiemu przyspieszeniu Nastroje w sektorze usługowym były rekordowo słabe Inflacja kosztów produkcji uległa spowolnieniu do najniższego poziomu od dziesięciu kwartałów Ogólny wzrost aktywności rynków wschodzących utrzymał się w Q4 na niezmienionym poziomie Dane dotyczące indeksu EMI za Q4 wskazują, że ogólny wzrost gospodarczy w tym okresie był zbliżony do odnotowanego w Q3 - indeks rynków wschodzących HSBC, kwartalny wskaźnik opracowywany na podstawie miesięcznych ankiet przeprowadzanych wśród menedżerów logistyki (PMI ) osiągnął poziom 52.2, wzrastając nieco w porównaniu do poziomu 52.0 odnotowanego w poprzednim kwartale. Ten poziom indeksu jest zgodny z dalszym wzrostem aktywności rynków wschodzących (przy uwzględnieniu sektora przemysłowego i usługowego łącznie), ale wskazuje na niewielkie tempo wzrostu w porównaniu do danych historycznych. Indeks EMI oparty jest na 21 sondażach PMI (indeks menedżerów logistyki, ang. Purchasing Managers Index ) przeprowadzanych na 16 rynkach wschodzących w sektorze przemysłowym i usługowym, w celu zebrania najwcześniejszych i najbardziej wiarygodnych informacji o trendach gospodarczych. Przyspieszenie wzrostu produkcji na rynkach wschodzących wynika przede wszystkim z poprawy tempa wzrostu produkcji sektora usługowego, ponieważ producenci z sektora przemysłowego odnotowali dalszy spadek produkcji. Tempo spadku produkcji w sektorze przemysłowym było niewielkie, ale najgwałtowniejsze od Q1 2009. Rozbieżności między indeksami monitorującymi produkcję w sektorze usługowym i przemysłowym była największa od 11 kwartałów. Słabość sektora przemysłowego była najbardziej widoczna na azjatyckich rynkach wschodzących Słabość sektora przemysłowego azjatyckich rynków wschodzących była główną przyczyną ostatniego poważnego spadku osiąganych wyników tego sektora dla rynków wschodzących ogółem - Chiny, Tajwan i Hongkong odnotowały dalsze zmniejszenie produkcji fabryk w Q4. Aktywność w Singapurze uległa w tym kwartale stagnacji. Zdecydowanie najgwałtowniejsze tempo spadku spośród wszystkich krajów rozwijających się odnotował Tajwan, zaś na drugim miejscu znalazła się Korea Południowa, gdzie tempo spadku produkcji było najszybsze od 11 kwartałów. W tym samym czasie w Chinach aktywność spadła drugi kwartał z rzędu, choć tempo tego spadku było nieznaczne. Natomiast producenci z Indii odnotowali solidny wzrost produkcji. Mimo to uzyskany przez ten kraj wynik odpowiedniego indeksu był niższy jednie dwukrotnie w historii serii. Producenci z Europy Wschodniej generalnie radzili sobie w Q4 lepiej niż firmy azjatyckie. Czechy i Polska odnotowały wzrost produkcji fabryk, choć tempo tego wzrostu było w przypadku obu krajów znacznie słabsze niż przed rokiem. Tempo wzrostu aktywności w Rosji i Turcji było natomiast szybsze - w przypadku drugiego z tych krajów wręcz najszybsze od trzech kwartałów. W Q4 producenci z rynków wschodzących otrzymali mniejszą liczbę nowych zamówień eksportowych. Jednak tempo spadku liczby zamówień było minimalne i wolniejsze niż w Q3. Spośród największych krajów rozwijających się, Chiny, i Rosja odnotowały ponowny wzrost eksportu, natomiast w przypadku Brazylii nastąpił spadek - trzeci kwartał z rzędu. EMI (produkcja-wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. 62 58 54 46 42 38 BRIC (produkcja-wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Chiny Brazylia Rosja 4
Niewielki wzrost sektora usługowego w Q4 Najnowsze wyniki badania EMI wskazują, że wzrost sektora usługowego uległ nieznacznemu przyspieszeniu w porównaniu do najniższego od dziewięciu kwartałów poziomu odnotowanego w Q3. Spośród czterech dużych krajów rozwijających się, Brazylia i Chiny odnotowały szybsze tempo wzrostu (w przypadku Brazylii było ono najwyższe od Q1 2010), natomiast i Rosja odczuły spowolnienie wzrostu (w przypadku Indii tempo wzrostu było najniższe od 10 kwartałów, a w przypadku Rosji - najniższe od Q1 2011). Jedynie Brazylia odnotowała w Q4 wzrost produkcji w sektorze usługowym przewyższający panujące na rynkach wschodzących trendy. Usługodawcy z rynków wschodzących wyrażali dalszy optymizm w odniesieniu do rocznej perspektywy dla działalności gospodarczej, choć panujące wśród nich nastroje były słabsze w porównaniu do danych historycznych. Nastroje usługodawców z Chin były w Q4 najsłabsze w historii serii, zaś w Indiach i Rosji poziom optymizmu sektora usługowego spadł do najniższego pułapu od - odpowiednio - 11 i 12 kwartałów. Usługodawcy brazylijscy wyrażali natomiast największy optymizm od czterech lat. Terminy realizacji dostaw uległy jedynie marginalnemu wydłużeniu Średni czas realizacji dostaw uległ w Q4 wydłużeniu, choć tempo spadku efektywności dostawców było nadal nieznaczne. Wszystkie kraje rozwijające się w Azji i Europie Wschodniej odnotowały dłuższe terminy realizacji dostaw, natomiast kraje Ameryki Południowej - Brazylia i Meksyk - znalazły się w nielicznym gronie państw, które odnotowały wzrost efektywności dostawców. Tempo wydłużenia realizacji dostaw było niższe niż na początku roku, co wynikało z ograniczenia zakupów i dalszego nastawienia producentów na zmniejszanie zapasów. Ilość nakładów nabywanych przez producentów z rynków wschodzących spadła po raz pierwszy od 11 kwartałów, choć był to jedynie marginalny spadek, w związku z tym, że firmy w dalszym ciągu zmniejszały zapasy towarów przedprodukcyjnych. Presje cenowe uległy w Q4 dalszemu złagodzeniu Inflacja kosztów produkcji na rynkach wschodzących osłabiła się w ostatnim kwartale 2011 roku do najniższego poziomu od dziesięciu kwartałów - zarówno producenci, jak i usługodawcy odczuli złagodzenie presji cenowych. Inflacja kosztów była wyższa w sektorze usługowym niż w sektorze przemysłowym, gdzie koszty nakładów rosły najwolniej trwającym w obecnie okresie inflacji. Ponadto indeks monitorujący trendy dotyczące kosztów nakładów w sektorze przemysłowym był w tym kwartale o ponad 19 punktów niższy niż rok wcześniej. Przytłumiona inflacja kosztów zapewniła producentom z rynków wschodzących w Q4 większą możliwość obniżenia średnich cen - ostatnie dane sygnalizują spadek cen po raz pierwszy od Q2 2009. Usługodawcy z kolei odnotowali kolejny wzrost cen wyrobów gotowych, choć tempo inflacji było najsłabsze od pięciu kwartałów. W związku z tym w Q4 nastąpił jedynie marginalny wzrost cen sprzedaży. Tworzenie nowych miejsc pracy było nadal spowolnione, a zaległości w realizacji zamówień uległy dalszemu zmniejszeniu W Q4 firmy z rynków wschodzących w dalszym ciągu zwiększały zatrudnienie, choć tempo tworzenia nowych miejsc pracy było niewielkie. Mimo że liczba niezrealizowanych zamówień zmniejszyła się trzeci kwartał z rzędu, to nastąpił dalszy wzrost zatrudnienia. Tempo spadku zaległości w realizacji zamówień było marginalne, ale mimo to najszybsze od Q2 2009. Zmniejszenie zaległości zwykle świadczy o zwolnieniu mocy przerobowych, co sugeruje dalszą słabość wzrostu zatrudnienia na początku nowego roku. Sektor usługowy odnotował w Q4 umiarkowany wzrost poziomu zatrudnienia, a tempo tego wzrostu było nieco szybsze niż w poprzednim kwartale. Natomiast firmy z sektora przemysłowego redukowały poziom zatrudnienia w nieznacznym tempie był to pierwszy spadek od 10 kwartałów. Zamówienia i eksport.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Eksport (sektor przem ysłowy) Nowe zam ówienia (wszystkie sektory) Zatrudnienie i zaległości produkcyjne.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Zaległości produkcyjne (wszystkie sektory) Zatrudnienie (wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Koszty produkcji (wszystkie sektory) Ceny wyrobów gotowych (wszystkie sektory) Koszty produkcji i ceny wyrobów gotowych Większe tempo inflacji Większe tempo deflacji 5
Produkcja Wzrost produkcji rynków wschodzących był w Q4 nadal przytłumiony Produkcja rynków wschodzących (w sektorze przemysłowym i usługowym łącznie) uległa w ostatnim kwartale 2011 roku dalszemu wzrostowi, choć tempo tego wzrostu było wciąż przytłumione w porównaniu do danych historycznych i kryło znaczące rozbieżności pomiędzy sektorami. Produkcja w sektorze przemysłowym nieznacznie spadła drugi kwartał z rzędu. Natomiast usługodawcy odnotowali solidny wzrost aktywności gospodarczej w Q4. Tempo wzrostu było jednak znacznie niższe od trendu długoterminowego. Spośród największych krajów rozwijających się, Chiny i odnotowały ogólne spowolnienie wzrostu aktywności do najniższego poziomu od - odpowiednio - 11 i 10 kwartałów, natomiast w Brazylii nastąpiło odrodzenie wzrostu produkcji sektora prywatnego. Najwyższe tempo wzrostu w Q4 odnotowała Rosja. Tempo to było jednak mimo wszystko niższe niż w którymkolwiek kwartale poprzedzającym kryzys finansowy. Nowe zamówienia Wzrost liczby nowych zamówień utrzymał się na niezmienionym poziomie, poniżej trendu Wzrost popytu na towary i usługi utrzymywał się w ostatnim kwartale 2011 roku poniżej trendu - liczba nowych zamówień wzrastała w tym samym tempie co w Q3. Podobnie jak w przypadku produkcji, producenci z rynków wschodzących odnotowali najszybsze tempo spadku liczby nowych zamówień od Q1 2009, przy czym najsłabsze wyniki uzyskały kraje azjatyckie. Usługodawcy odnotowali natomiast ogółem niewielką poprawę tempa wzrostu aktywności w kwartale. Jeśli chodzi o łączny wzrost liczby nowych zamówień w sektorze przemysłowym i usługowym największych krajów rozwijających się, Brazylia odnotowała niewielkie tempo wzrostu. W Chinach wzrost liczby nowych zamówień uległ spowolnieniu do najniższego poziomu od Q1 2009, natomiast Rosja i odnotowały tempo wzrostu liczby nowych zamówień poniżej trendu (w przypadku Indii był to najniższy wynik od dziesięciu kwartałów). Produkcja w sektorach Nowe zamówienia w sektorach.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. W szystkie sektory Sektor usługowy S ektor przem syłow y W szystkie sektory Sektor usługowy S ektor przem syłow y Produkcja w krajach BRIC (wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Nowe zamówienia w krajach BRIC (wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. 25 6
Zaległości produkcyjne Zaległości w realizacji zamówień spadły trzeci kwartał z rzędu Firmy z rynków wschodzących odnotowały w ostatnim kwartale 2011 roku dalszy spadek liczby zamówień w trakcie realizacji. Tempo spadku było marginalne, ale najgwałtowniejsze od Q1 2009. Marginalne tempo spadku zaległości w realizacji zamówień odnotowano zarówno w sektorze przemysłowym, jak i usługowym - odpowiednio drugi i trzeci kwartał z rzędu. Spośród największych krajów rozwijających się, Brazylia i Rosja odnotowały w Q4 spadek zaległości w realizacji zamówień, przy czym w drugim z tych krajów tempo tego spadku było gwałtowniejsze. Z kolei w Indiach liczba zaległych zamówień nadal rosła, choć tempo tego wzrostu było marginalne. Natomiast w Chinach wzrost zaległości w realizacji zamówień uległ osłabieniu i był bliski stagnacji. Zatrudnienie Zatrudnienie na rynkach wschodzących wzrastało w niewielkim tempie Zatrudnienie na rynkach wschodzących wzrosło w Q4 2011 czwarty raz z rzędu. Tempo tworzenia nowych miejsc pracy było nieco wyższe niż w Q3, ale nadal niewielkie. Producenci zredukowali zatrudnienie po raz pierwszy od Q2 2009, choć tempo tej redukcji było minimalne. Natomiast usługodawcy zwiększyli zatrudnienie w tym kwartale. Tempo wzrostu zatrudnienia było jednak niewielkie i niższe od średniej długoterminowej serii. Trzy spośród czterech największych krajów rozwijających się odnotowały ogólny wzrost zatrudnienia drugi kwartał z rzędu. Jedynym wyjątkiem były. W Chinach wzrost zatrudnienia był nadal marginalny, zaś w Brazylii i Rosji tempo tworzenia nowych miejsc pracy nieco wzrosło (w przypadku Brazylii do najwyższego poziomu od trzech kwartałów). Zaległości produkcyjne w sektorach Zatrudnienie w sektorach.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. W szystkie sektory Sektor usługowy S ektor przem ysłow y W szystkie sektory Sektor usługowy S ektor przem ysłow y Zaległości produkcyjne w krajach BRIC (wszystkie sektory) Zatrudnienie w krajach BRIC (wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. 7
Koszty produkcji Inflacja kosztów produkcji spadła w Q4 do najniższego poziomu od dwóch i pół roku Tempo inflacji kosztów produkcji na rynkach wschodzących uległo w Q4 złagodzeniu po raz trzeci z rzędu - ostatni wzrost średnich kosztów był najniższy od Q2 2009. Tempo inflacji kosztów nakładów osłabło zarówno w sektorze przemysłowym, jak i usługowym, osiągając najniższy poziom od - odpowiednio - dziesięciu i ośmiu kwartałów. Złagodzenie presji związanych z cenami nakładów było wyraźniejsze w sektorze przemysłowym, gdzie odpowiedni indeks spadł o 19 punktów w porównaniu do ubiegłego roku. Spośród największych krajów rozwijających się jedynie Chiny odnotowały spadek kosztów produkcji, choć był on marginalny. W Brazylii, Indiach i Rosji tempo inflacji kosztów produkcji było niższe (w Brazylii najniższe od 9 kwartałów a w Rosji najsłabsze od Q1 2010). Firmy z Indii i Rosji odnotowały jednak znacznie większy wzrost kosztów niż firmy z brazylijskiego sektora prywatnego. Ceny wyrobów gotowych Ceny wyrobów gotowych ustalane przez firmy z rynków wschodzących wzrosły jedynie marginalnie Ceny pobierane za towary i usługi przez firmy z rynków wschodzących wzrosły w Q4 2011 po raz dziesiąty z rzędu. Tempo tego wzrostu było jednak niewielkie i najsłabsze w tej sekwencji. Trendy w poszczególnych sektorach były rozbieżne. Producenci odnotowali obniżenie cen wyrobów gotowych, które zakończyło trwający od dziewięciu kwartałów okres inflacji. Natomiast usługodawcy nadal podnosili ceny sprzedaży, choć tempo inflacji tych cen uległo spowolnieniu do najniższego poziomu od Q3 2010. Spośród czterech dużych krajów rozwijających się jedynie Chiny odnotowały ogólny spadek cen, co miało miejsce po raz pierwszy od Q2 2009. W Indiach tempo inflacji cen wyrobów gotowych było najszybsze, na drugim miejscu zaś znalazła się Rosja. Firmy z brazylijskiego sektora prywatnego odnotowały jedynie marginalny wzrost średnich cen. Koszty produkcji w sektorach Ceny wyrobów gotowych w sektorach.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Większe tempo inflacji.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. 80 Większe tempo inflacji 20 W szystkie sektory Sektor usługowy S ektor przem ysłow y Większe tempo deflacji W szystkie sektory Sektor usługowy S ektor przem ysłow y Większe tempo deflacji Koszty produkcji w krajach BRIC (wszystkie sektory) Ceny wyrobów gotowych w krajach BRIC (wszystkie sektory).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Większe tempo inflacji Większe tempo inflacji 75 25 Większe tempo deflacji Brazylia Większe tempo deflacji 8
Nowe zamówienia eksportowe Ogólna liczba nowych zamówień eksportowych nie uległa zmianie Producenci z rynków wschodzących otrzymali w Q4 podobną liczbę nowych zamówień eksportowych, co w kwartale trzecim, w którym nastąpił niewielki spadek w stosunku do wcześniejszego okresu. Spośród czterech krajów rozwijających się tworzących BRIC, Chiny, i Rosja odnotowały wzrost liczby nowych zamówień eksportowych. Natomiast w Brazylii nastąpił niewielki spadek. Turcja, Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie to jedyne spośród pozostałych krajów rozwijających się objętych badaniem PMI, które odnotowały w czwartym kwartale wzrost liczby nowych zamówień eksportowych. W Czechach, Izraelu, Polsce, Singapurze, na Tajwanie, w Korei Południowej i Hongkongu liczba nowych zamówień z zagranicy spadła. Ponadto tempo tego spadku uległo przyśpieszeniu w większości tych krajów. W Czechach popyt zagraniczny spadł po raz pierwszy od ponad dwóch lat. Ilość pozycji zakupionych Aktywność nabywcza minimalnie spadła Po ponad dwuipółrocznym okresie wzrostu, w ostatnim kwartale 2011 roku aktywność nabywcza producentów z rynków wschodzących spadła. Tempo tego spadku było jednak minimalne. Ogólne osłabienie wyników wiązało się z ograniczeniem zakupu nakładów w sześciu monitorowanych sektorach przemysłowych krajów rozwijających się (Brazylia, Czechy, Polska, Tajwan, Korea Południowa i Hongkong). W Polsce i Czechach spadek nastąpił po raz pierwszy od Q3 2009, zaś w Korei Południowej był to pierwszy spadek w tym roku. Wzrost odnotowano w Indiach, Rosji, Turcji, Arabii Saudyjskiej i w Zjednoczonych Emiratach Arabskich - we wszystkich tych krajach z wyjątkiem ZEA tempo tego wzrostu było szybsze. Natomiast w Chinach ogólna aktywność nabywcza uległa stagnacji. Nowe zamówienia eksportowe (sektor przemysłowy) Ilość pozycji zakupionych (sektor przemysłowy).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Nowe zamówienia eksportowe w krajach BRIC (sektor przemysłowy).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. 25 Ilość pozycji zakupionych w krajach BRIC (sektor przemysłowy) 20 9
Zapasy wyrobów gotowych Zapasy poprodukcyjne uległy dalszemu zmniejszeniu w Q4 Zapasy pozycji zakupionych Producenci nadal redukowali zapasy nakładów W ostatnim badanym kwartale zapasy wyrobów gotowych u producentów z rynków wschodzących nadal malały. Ogólne zapasy poprodukcyjne ani razu nie wzrosły w niemal ośmioletniej historii serii. Tempo tego spadku uległo jednak spowolnieniu w porównaniu z Q3 i było niewielkie, niższe od średniej długoterminowej serii. Niemal wszystkie badane kraje odnotowały spadki, przy czym w Czechach, Polsce, Rosji, na Tajwanie i w Korei Południowej tempo tych spadków uległo przyspieszeniu. Z kolei Brazylia i Turcja odnotowały pierwszy spadek wielkości zapasów poprodukcyjnych od - odpowiednio - czterech i trzech kwartałów. Najnowsze dane z Indii sygnalizują marginalne tempo wzrostu podobne do odnotowanego w Q3. Wielkość zapasów w Chinach nie uległa zmianie, po uprzednim rocznym spadku. W Q4 zmniejszyły się zapasy przedprodukcyjne producentów z rynków wschodzących, podobnie jak w poprzednich dwóch kwartałach. Tempo tego spadku uległo jednak nieznacznemu spowolnieniu. Spośród rynków wschodzących objętych badaniem PMI, 11 krajów odnotowało w Q4 redukcję zapasów nakładów. Zapasy zmalały drugi raz z rzędu w Izraelu, Singapurze i na Tajwanie, a po raz trzeci z rzędu - w Turcji i w Hongkongu. Brazylia i Korea odnotowały dłuższe okresy spadków (po sześć kwartałów), podobnie jak Chiny (siedem kwartałów), Polska (cztery lata) i Rosja (14 lat). W przypadku Czech był to pierwszy spadek od Q3 2010., RPA, Meksyk, Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie odnotowały w Q4 wzrost zapasów nakładów. Zapasy wyrobów gotowych (sektor przemysłowy) Zapasy pozycji zakupionych (sektor przemysłowy).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Zapasy wyrobów gotowych w krajach BRIC (sektor przemysłowy) Zapasy pozycji zakupionych w krajach BRIC (sektor przemysłowy).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. 10
Czas dostaw Zmniejszenie aktywności nabywczej przyczyniło się do marginalnego tempa wydłużenia terminów realizacji dostaw Średni czas realizacji dostaw towarów przez dostawców z rynków wschodzących uległ w Q4 dalszemu wydłużeniu. Tempo spadku efektywności dostawców było jednak nieznaczne i słabsze niż większość wyników odnotowanych w ciągu ostatnich dwóch lat. Po części odzwierciedla to spadek aktywności nabywczej i nastawienie firm na redukcję zapasów. Średni czas oczekiwania na realizację dostaw uległ wydłużeniu w większości monitorowanych krajów rozwijających się, z wyjątkiem Brazylii, Arabii Saudyjskiej, RPA, Korei Południowej oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Spośród krajów rozwijających się, które odnotowały spadek efektywności dostawców, tylko w Chinach tempo wydłużenia czasu realizacji dostaw uległo spowolnieniu (do najniższego poziomu od Q3 2009). Natomiast, Hongkong i Tajwan odnotowały dalszy spadek efektywności dostawców po okresie poprawy w Q3. Oczekiwania gospodarcze Poziom optymizmu sektora usługowego był wysoki, ale mimo wszystko przytłumiony Usługodawcy z rynków wschodzących wyrażali w Q4 dalszy optymizm w odniesieniu do rocznej perspektywy dla działalności gospodarczej, choć poziom tego optymizmu był niższy w porównaniu do danych historycznych. Usługodawcy z Chin przejawiali najmniejszy optymizm w odniesieniu do przyszłych poziomów aktywności gospodarczej, a stopień pewności co do perspektyw działalności w ostatnim kwartale roku był najniższy w historii serii. Optymizm indyjskich usługodawców spadł do najniższego poziomu od 11 kwartałów, zaś wartość indeksu oczekiwań przedsiębiorców uległa największemu kwartalnemu spadkowi od Q4 2008. Ponadto nastroje w Rosji były najsłabsze od trzech lat. Usługodawcy z Brazylii wyrażali natomiast największy optymizm co do przyszłych poziomów aktywności gospodarczej od czterech lat. Czas dostaw (sektor przemysłowy) Oczekiwania gospodarcze (sektor usługowy).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Szybciej.0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Większy optymizm 90 80 Wolniej Czas dostaw w krajach BRIC (sektor przemysłowy) Oczekiwania gospodarcze w krajach BRIC (sektor usługowy).0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod..0 = bez zmian z poprzednim kwartałem, sez. mod. Szybciej Większy optymizm 90 80 Wolniej Większy pesymizm 11
Informacje ogólne Badanie HSBC Wskaźnik Rynków Wschodzących (EMI) jest ważonym łącznym wskaźnikiem opracowanym na podstawie badań Wskaźników Managerów Logistyki (PMI ) przeprowadzanych w krajach gospodarek wschodzących takich jak: Republika Czeska, Hong Kong, Izrael, Meksyk, Polska, Singapur, Afryka Południowa, Korea Południowa, Tajwan, Turcja, Zjednoczone Emiraty Arabski, Arabia Saudyjska i gospodarkach krajów BRIC (Brazylia, Rosja,, Chiny). Badania śledzą zmiany warunków gospodarczych w ponad 5,800 firm. EMI oparty jest na przeglądzie Wskaźników Managerów Logistyki (PMI ), który jest obecnie najbardziej obserwowany, badaniem warunków gospodarczych na świecie i posiada renomę za dokładność przewidywania oficjalnych statystyk. Dane z badań we wszystkich krajach są zbierane przy wykorzystaniu tych samych metod, a grupa respondentów ustalana jest według położenia geograficznego i według Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Rodzajów Działalności (ISIC), w oparciu o udział w PKB. Odpowiedzi uzyskane podczas badania odzwierciedlają ewentualne zmiany w bieżącym miesiącu w porównaniu z miesiącem poprzednim, opierając się na danych zebranych w połowie miesiąca. Dla każdego wskaźnika obliczany jest wskaźnik dyfuzji, który jest sumą pozytywnych odpowiedzi plus połową odpowiedzi, które są takie same. Wskaźniki dyfuzji mają właściwości wskaźników głównych i stanowią wygodny zbiorczy sposób określania przeważającego kierunku zmian. Wartość wskaźnika powyżej oznacza całkowity wzrost zmiennej, a wartość poniżej całkowity spadek. Wszystkie dane są sezonowo modyfikowane. Dane zebrane w poszczególnych krajach dla sektora przemysłowego i usługowego są następnie przetwarzane w oparciu o wkład kraju i regionu w PKB, aby dostarczyć wskaźników dla gospodarki danego kraju lub dla całej strefy rynków wschodzących. Źródła danych Kraj/region: Brazylia Rosja Chiny Korea Południowa Taiwan Hong Kong Afryka Południowa Singapur Izrael Producent: BER SIPMM IPLMA Turcja Polska Republika Czeska Meksyk IMEF ZEA Arabia Saudyjska HSBC HSBC Holdings plc, firma macierzysta Grupy HSBC ma swoją główną siedzibę w Londynie. Grupa bankowa świadczy usługi klientom na całym świecie i składa się z około 7 0 oddziałów w ponad 80 krajach i regionach Europy, Azji i Pacyfiku, Ameryki Północnej i Łacińskiej, Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Łączne aktywa banku na dzień września 2011 roku wynosiły 2716 mld USD, co czyni HSBC jedną z największych firm w sektorze usług bankowych i finansowych. Po dalsze informacje proszę odwiedzić stronę internetową: www.hsbc.com jest wiodącym dostawcą globalnych usług finansowych, zatrudniającym ponad 20 pracowników. Firma dostarcza niezależnych danych, wyceny i narzędzi do obsługi transakcji w szerokim spektrum klas aktywów w celu zwiększenia przejrzystości, redukcji ryzyka i poprawy wydajności. Baza klientów obejmuje największe instytucje operujące na rynkach finansowych. Po dalsze informacje proszę odwiedzić stronę internetową: www.markit.com Economics Firma Economics jest specjalistycznym dostawcą badań gospodarczych oraz wskaźników ekonomicznych, w tym serii Wskaźnik Menedżerów Logistyki (Purchasing Managers Index, w skrócie PMI ), która jest obecnie dostępna dla 32 krajów, a także dla kluczowych regionów, w tym strefy euro. Wskaźnik PMI stał się obecnie najczęściej obserwowanym badaniem warunków gospodarczych na świecie, docenianym przez banki centralne, rynki finansowe oraz przez osoby podejmujące decyzje biznesowe za dostarczanie aktualnych, dokładnych, a często unikalnych miesięcznych wskaźników trendów w gospodarce. UWAGA Opracowując poniższy raport podjęto wszelkie kroki dla zapewnienia poprawności danych statystycznych i innych, jednak wydawca oraz osoby dostarczające dane nie mogą przyjąć żadnej odpowiedzialności za błędy i opuszczenia lub za jakiekolwiek starty lub straty wtórne wynikając z ww. błędów i opuszczeń. Informacje zawarte w poniższym raporcie nie są wskazówkami inwestycyjnymi, w przypadku podejmowania decyzji inwestycyjnych inwestorzy powinni zwrócić się o poradę do profesjonalisty. 12
www.hsbc.com Wydany przez HSBC Holdings plc HSBC Holdings plc 8 Canada Square London E14 5HQ. HSBC Holdings plc 2012 Wszelkie prawa zastrzeżone