. pieczątka WKK Kod ucznia Dzień Miesiąc Rok DATA URODZENIA UCZNIA KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM Rok szkolny 2010/2011 ETAP WOJEWÓDZKI Drogi Uczniu, witaj na III etapie konkursu geograficznego. Przeczytaj uważnie instrukcję a następnie postaraj się prawidłowo rozwiązać wszystkie zadania. Arkusz zawiera 16 stron. W arkuszu są do rozwiązania 23 zadania. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem. Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi. Nie używaj korektora. Jeżeli pomylisz się, błędne sformułowanie przekreśl i wpisz obok poprawne. Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym. Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie. Rozwiązując zadania możesz korzystać z kalkulatora oraz przyborów do kreślenia (linijka, kątomierz, cyrkiel). Brudnopis nie będzie oceniany. Czas pracy 90 min Liczba punktów możliwych do uzyskania 81 Pracuj samodzielnie. Powodzenia!
Zadanie 1. (0 2 pkt) Uszereguj rzeki: San, Wisłok, Wisła, Stobnica według powierzchni ich dorzecza od największego do najmniejszego. Zadanie 2. (0 5 pkt) a) Na mapie konturowej Europy wyznacz i zakreskuj zlewisko Morza Śródziemnego. b) Wpisz nazwy rzek oznaczonych na mapie numerami od 1 do 5 oraz nazwy jezior oznaczonych literami A i B. Rzeki 1 2 3 4 5 Jeziora A B Strona 2 z 16
Zadanie 3. (0 3 pkt) W czasie przesilenia letniego w Kownie dzień trwa o 1godzinę dłużej niż we Lwowie. Uszereguj w tabeli miasta cyframi od 1 do 4 według wschodu Słońca (od najwcześniejszego do najpóźniejszego) w tym dniu. Współrzędne podano z dokładnością do 1. Miasto Współrzędne geograficzne Kaliningrad 55 N, 20 E Lwów 50 N, 24 E Kowno 55 N, 24 E Charków 50 N, 36 E Kolejność wschodu Słońca Miejsce na obliczenia.... Zadanie 4. (0 3 pkt) Korzystając z danych zamieszczonych w zadaniu 3 oblicz najkrótszą odległość liczoną po powierzchni Ziemi pomiędzy Kownem a Lwowem. Wynik podaj z dokładnością do 1 km. Zapisz obliczenia. Miejsce na obliczenia... Zadanie 5. (0 2 pkt) Wpisz nazwy państw, na terenie których leżą wymienione miasta. Kaliningrad.. Kowno. Lwów Charków Strona 3 z 16
Zadanie 6. (0 5 pkt) W tabeli przedstawiono wybrane informacje dotyczące handlu zagranicznego Polski, Czech, Korei Płd. i Stanów Zjednoczonych Ameryki w roku 2008. a) Oblicz i wpisz do tabeli wartości importu dla poszczególnych państw. b) Wpisz do tabeli nazwy państw odpowiadające podanym informacjom. Państwo.... Udział przemysłu wysokiej techniki w eksporcie w % Eksport Saldo handlu Import zagranicznego w mld dol. USA 32 422-13 3 172-38 31 1 301-864 13 146 4 Miejsce na obliczenia. Zadanie 7. (0 2 pkt) Gęstość zaludnienia Jordanii wynosi 66 osób/km². Biorąc pod uwagę, że 4/5 powierzchni tego kraju stanowią bezludne pustynie, oblicz gęstość zaludnienia na pozostałym obszarze. Zapisz obliczenia. Miejsce na obliczenia. Odpowiedź.. Strona 4 z 16
Zadanie 8. (0 4 pkt) Na mapie przedstawiono występowanie wód mineralnych, leczniczych i termalnych oraz uzdrowisk na terenie województwa podkarpackiego (wg strony internetowej Urzędu Marszałkowskiego)....... a) Uzupełnij legendę mapy wpisując właściwe rodzaje wód mineralnych dobrane z podanych: siarczanowe i siarczkowe, szczawy, chlorkowe. b) Wpisz nazwy uzdrowisk oznaczonych na mapie numerami 1, 2, 3. 1.... 2.... 3.... Strona 5 z 16
Zadanie 9. (0 6 pkt) Schemat, wykonany w skali 1 : 600 000, przedstawia trasę wycieczki rowerowej wzdłuż doliny Ropy i Wisłoki, z Biecza przez Jasło i Pilzno do Dębicy. Odcinek trasy Azymut w stopniach Długość w mm Biecz Jasło 27 Jasło Pilzno 48 Pilzno Dębica 21 Skala 1 : 600 000 a) Wyznacz na schemacie azymuty poszczególnych odcinków trasy, zmierz je i wpisz do tabeli. b) Oceń poprawność przytoczonych zdań wpisując P (prawda) lub F (fałsz). Dolina Ropy i Wisłoki to obszar eksploatacji głównie wysokiej jakości złóż kruszyw naturalnych, do których należą piaski i żwiry zaliczane do skał osadowych okruchowych... Podstawową trudność w eksploatacji złóż kruszyw w dolinie Ropy i Wisłoki stanowi ich znaczne zawodnienie... Działania mające na celu przywrócenie gruntom zdewastowanym wartości użytkowej nazywamy reaktywacją... Zadanie 10. (0 2 pkt) Skreśl po jednym z podanych w nawiasach określeń, tak aby zdanie było prawdziwe. Na Listę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO został wpisany (Magurski Park Narodowy / Bieszczadzki Park Narodowy), którego symbolem jest (wilk / ryś). Strona 6 z 16
Zadanie 11. (0 3 pkt) Zamieszczone skróty odpowiadają wybranym obszarom aktywności gospodarczej terenu województwa podkarpackiego z okresu międzywojennego i po transformacjach ustrojowych w 1989 roku. Zapisz pełne nazwy podanych skrótów. COP SSE Mielec PPNT. Zadanie 12. (0 7 pkt) Przyporządkuj każdemu z wymienionych regionów odpowiadającą mu informację. Wpisz litery, którymi oznaczono właściwe informacje. Brama Krakowska. Nizina Mazowiecka.. Kotlina Oświęcimska. Garb Lubawski.. Równina Tucholska. Płaskowyż Kolbuszowski. Dolina Noteci na odcinku Nakło nad Notecią Gorzów Wlkp.. A. osady polodowcowe zlodowacenia południowopolskiego (krakowskiego, Sanu,) rozcięte dolinami rzecznymi, wydmy śródlądowe B. rów tektoniczny C. osady piaszczysto-żwirowe w postaci szerokopromiennego stożka na przedpolu lądolodu (sandr) D. wzgórza morenowe zlodowacenia północnopolskiego (Wisły, bałtyckiego) E. pradolina warszawsko-berlińska F. wzgórza morenowe zlodowacenia środkowopolskiego (Odry) G. zapadlisko tektoniczne H. pradolina toruńsko-eberswaldzka I. basen artezyjski Strona 7 z 16
Zadanie 13. (0 3 pkt) Mapa przedstawia kierunki migracji na obszarze Polski w latach 1945 1950. Więckowski M., Migracje, Biuletyn Klubu Nauczyciela Pomagamy uczyć, 2/2008 Wpisz numery, którymi na mapie oznaczono kierunki migracji wymienionych grup ludności. A) ludność ukraińska przesiedlona w latach 1945 1947 na teren ówczesnej Ukraińskiej SRR.. B) ludność łemkowska i ukraińska przesiedlona w ramach Akcji Wisła na Ziemie Odzyskane.. C) ludność niemiecka wysiedleni i uciekinierzy z terenów należących przed 1939 rokiem do Niemiec, a także uciekinierzy z Generalnej Guberni.. D) obywatele polscy powracający z obozów koncentracyjnych i robót przymusowych w Niemczech.. E) osadnicy pochodzący z terenów dawnych Kresów Wschodnich.. Strona 8 z 16
Zadanie 14. (0 5 pkt) Mapa przedstawia przykładowy układ frontów atmosferycznych nad Polską. Więckowski M., Odkrywamy świat Część 2, WSiP, Warszawa 2003 Skreśl po jednym z podanych w nawiasach określeń, tak aby zdania były prawdziwe. Obszar B Nadchodzą chmury warstwowo-deszczowe dające opady deszczu lub śniegu. Ciśnienie atmosferyczne osiąga wówczas (najniższą / najwyższą) wartość, wieje (silny / słaby) zmienny wiatr, a temperatura powietrza zaczyna (wzrastać / obniżać się). Obszar C W (chłodnym / ciepłym) obszarze pomiędzy frontami prędkość wiatru (wzrasta / obniża się), ciśnienie jest (stałe / zmienne), zachmurzenie małe, ale z możliwością niewielkich przelotnych opadów i mżawki. Obszar D Nadchodzący (ciepły / chłodny) front atmosferyczny skutkuje gwałtownym (ociepleniem / ochłodzeniem), często także wzrostem ciśnienia, a burzowe i (pierzaste / kłębiaste) chmury niosą (długotrwałe / krótkotrwałe), ale (słabe / intensywne) opady. Strona 9 z 16
PALEOZOICZNA karbon perm PALEOZOICZNA trias MEZOZOICZNA jura kreda trzeciorzęd KENOZOICZNA czwartorzęd plejstocen holocen Era Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011 Zadanie 15. (0 4 pkt) Korzystając z przekroju geologicznego Tatr oraz własnej wiedzy ułóż podane wydarzenia w kolejności ich występowania i wpisz w wykropkowane miejsca tabeli stratygraficznej litery, którymi je oznaczono. A. tworzenie się skał osadowych morskiego pochodzenia B. nasunięcie płaszczowin i ostateczne wypiętrzenie C. powstanie masywu granitowego D. działalność lodowców górskich E. erozja rzeczna, wietrzenie mechaniczne Okres Główne wydarzenia z historii Tatr... Uproszczony przekrój geologiczny przez Tatry (wg E. Passendorfera) Strona 10 z 16
Zadanie 16. (0 3 pkt) Wpisz pod rysunkami pełne nazwy (dwuwyrazowe) przedstawionych roślin chronionych, występujących w Polsce. Zieloną ścieżką edukacja ekologiczna dla klas 4 6, praca zbiorowa, WSiP 1996.......... Zadanie 17. (0 2 pkt) Rysunek przedstawia dwie pozycje Księżyca względem Ziemi i Słońca. a) Wpisz w wykropkowanych miejscach: pełnia lub nów. b) Zaznacz kierunek obiegu Księżyca dookoła Ziemi. Strona 11 z 16
Zadanie 18. (0 4 pkt) W czasie przesilenia zimowego Słońce góruje nad punktem X na linii horyzontu po południowej stronie sfery niebieskiej. a) Określ szerokość geograficzną punktu X (z dokładnością do 1'). b) Oblicz wysokość Słońca nad horyzontem w punkcie X w momencie górowania w dniu przesilenia letniego (z dokładnością do 1'). c) Wskaż numer ryciny, która prawidłowo ilustruje długość dnia i nocy w ciągu roku w punkcie X. ryc. 1 ryc. 2 ryc. 3 ryc. 4 Miejsce na obliczenia. Odpowiedzi: szerokość geograficzna punktu X. wysokość Słońca nad horyzontem... długość dnia i nocy w ciągu roku ilustruje rycina nr... Strona 12 z 16
Zadanie 19. (0 2 pkt) Na diagramach przedstawiono wybrane dane demograficzne województw: podkarpackiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego oraz Polski w roku 2008. Dane dla Polski przedstawia wykres 4. Ludność miejska w % 0 20 40 60 80 Ludność na 1 km 2 0 50 100 150 1 2 3 4 1 2 3 4 Przyrost naturalny w 0 1 2 3 4 Stopa bezrobocia w % 0 5 10 15 1 2 3 4 1 2 3 4 Wpisz numery, którymi oznaczono wykresy dla podanych województw: podkarpackie. zachodniopomorskie. wielkopolskie. Zadanie 20. (0 1 pkt) Zakreśl numer ryciny, która przedstawia mapę prawidłowo zorientowaną. ryc.1 ryc. 2 Szlajfer F., Geografia 4, Nowa Era, Warszawa 1997 Strona 13 z 16
Zadanie 21. (0 6 pkt) Mapa przedstawia lokalizację wybranych zakładów przemysłu przetwórczego w Polsce. Wpisz do tabeli numery, którymi na mapie oznaczono właściwą lokalizację zakładu oraz litery, którymi oznaczono odpowiednie czynniki decydujące o lokalizacji zakładu. Numer na mapie Nazwa zakładu rafineria huta aluminium huta miedzi cukrownia zakłady przemysłu drzewnego Czynnik lokalizacji Czynniki lokalizacji: A. występowanie zasobów surowca B. położenie na trasie rurociągu dostarczającego surowiec C. położenie w sąsiedztwie elektrowni cieplnej Strona 14 z 16
Zadanie 22. (0 3 pkt) Schemat przedstawia wyż i niż baryczny na jednej z półkul. a) Zaznacz strzałkami kierunki ruchu powietrza w obrębie przedstawionych układów barycznych. b) Na rycinie prądów pionowych zaznacz strzałkami, gdzie powietrze się wznosi a gdzie opada. c) Obok ryciny w wykropkowanym miejscu wpisz odpowiednie do ryciny uzupełnienie: półkula północna lub południowa. półkula. Zadanie 23. (0 4 pkt) Rycina przedstawia wyniki pomiaru temperatury powietrza, wyrażone w stopniach Celsjusza, w sieci stacji meteorologicznych. Stosując zasadę interpolacji (zaznacz kropkami wszystkie punkty pomocnicze) wykreśl na rycinie izotermy: 6, 7, 8, 9, 10. Strona 15 z 16
Brudnopis Strona 16 z 16